|
2002
|
|
|
fiskaltza propioa eskatuko dute, laneko istripuak ofizioz ikertzeko. Adierazi dutenez,
|
lan
hitzarmenetan ere batera jokatuko dute, eta laneko osasuna lehentasunezko eskakizuna izango da. Azkenik, orain arte bezala, mobilizatu egingo dira laneko heriotza bat gertatzen den bakoitzean.
|
|
|
Bitartekoen gaia garrantzitsua da eta baita mugimendu sindikalak prozesuaren barruan izan behar duen autonomiarena ere, guretzat autonomia osoa izan behar duelako. Gainera, iazko
|
lan
hitzarmenen negoziaziotik LABekiko harremanak erabat hondatu dira eta egunetik egunera txarrera doaz, hobetu beharrean. Gu saiatuko gara ahal den arloetan, heziketa iraunkorraren gaian adibidez, bidea elkarrekin egiten, borondatea badaukagulako, baina horiek salbuespenak dira gatazka egoera baten barruan.
|
|
|
Gu saiatuko gara ahal den arloetan, heziketa iraunkorraren gaian adibidez, bidea elkarrekin egiten, borondatea badaukagulako, baina horiek salbuespenak dira gatazka egoera baten barruan.
|
Lan
hitzarmen prozesuan LAB gehiago ikusten dugu UGT eta CCOOrekin batera ELAren aurka, patronalaren aurka baino. Helburua ELA menderatzea dela ematen du eta hori elkarlanarekin uztartzea oso zaila da.
|
|
|
Jarraikortasunari muzin egiten ez dion lanaren sistema eredu horrek
|
lan
hitzarmena, lantokia eta lan denboraren estandarizazioa izan ditu oinarritzat. Baina hirurogeita hamargarrenera arte nagusi izan den ereduak lanaren eta ez lanaren bereizketa garbia egin badu, gaur egun enplegu betearen sistema hori ahultzen ari da lanpostuen galeragatik (Gorz, 1995a).
|
|
|
Botere harreman berriak ere sortzen dira,
|
lan
hitzarmen eta lan merkatuaren harremanak lehertzearekin. Toki jakin batean kokatutako lan ekoizpen prozesuaren zatikatzearekin eta lan denbora eta zikloen harreman egonkorraren hausturarekin, langileei automatikoa izan zaien nortasun komuna, elkartasuna eta bizitzeko forma homogeneoak eratzea zaildu egiten zaie, ezinezko bilakatzen dela ez esatearren (ikus:
|
|
2004
|
|
|
Dena dela, BBVA adibidez, ia %30era iritsi da. Zifra horien atzean daude, ordea »batez ere bankuen kasuan», enplegatuekiko zekenkeria
|
lan
hitzarmen kolektiboen negoziazioetan, enpleguaren murrizte progresiboa eta lanpostu berrien prekariotasuna, baina, oroz gainetik, egunean baino egunean lukurreria handiagoa »lapurreta», beren bezeroei egiten dietena: etxebizitzetarako kreditu hipotekarioen bidez eta, bizitza osorako hipotekatzen dituzte; gazteak, bereziki.
|
|
2006
|
|
|
2006ko
|
lan
hitzarmena sinatu ez dutela-eta egun osoko greba egin dute gaur, hilak 20, Iraundiko langileek. Soldata igoera, lan-orduen murrizketa, lan segurtasun handiagoa eta ETTetatik kontrataziorik ez egitea eskatzen dute langileek.
|
|
2007
|
|
|
Jarrerak batzeko aukera ikusi zuten joan zen astean Fuchosa enpresako Enpresa Komiteak —ELA, LAB eta CCOO—, gabonak amaituta,
|
lan
hitzarmen “duina” aldarrikatuz abenduan hasitako lanuzteak berriro hasi ondoren enpresako arduradunekin izandako azken batzarrean. Hala ere, asteon, berriro hasi dira, txanda bakoitzean, lau orduko lanuzteekin.
|
|
|
Jarrerak batzeko aukera ikusi zuten joan zen astean Fuchosa enpresako Enpresa Komiteak —ELA, LAB eta CCOO—, gabonak amaituta,
|
lan
hitzarmen “duina” aldarrikatuz abenduan hasitako lanuzteak berriro hasi ondoren enpresako arduradunekin izandako azken batzarrean. Hala ere, asteon, berriro hasi dira, txanda bakoitzean, lau orduko lanuzteekin.
|
|
|
Epe motzean, lehenbizi harremanak normaldu behar dira. Errioxa, Aragoi eta Akitaniarekin
|
lan
hitzarmenak ditugu eta EAErekin ez. Behin hori eginda, sakondu egin litzateke elkarren arteko interesguneak diren puntuetan eta horietako bat da erreferendumarena.
|
|
|
III.
|
Laneko
hitzarmen kolektiboak
|
|
|
3 Argudio
|
lana
hitzarmenari begira
|
|
|
Azaldu zutenez urtean erosi zuen CPVek Giant Cement talde amerikarra eta harekin Hego Karolinako Harleyvilleko lantegia. Indarrean zegoen
|
lan
hitzarmena 2003an bukatu zen eta berria hitzartzeko garaian enpresak langileei hainbat eskubideri uko egitea eskatu zien, besteak beste: langileendako enpresaren jubilazio plana desagertzea edo jubilatutako langileen osasun asegurua kentzea.
|
|
|
langileendako enpresaren jubilazio plana desagertzea edo jubilatutako langileen osasun asegurua kentzea. Horrekin batera eraginkortasuna aipatzen zuten klausulak sartu nahi zituen enpresak
|
lan
hitzarmenean. Sindikatuak azken horretan kaleratzeak egiteko ate bat ikusten zuten eta bestela ere ez zeuden prest urtetan lortutako eskubideak galtzeko.
|
|
2008
|
|
|
UdalHitz
|
lan
hitzarmena onartu dute
|
|
|
Beraz, “egokitze” bat behar dela ondorioztatu dute. “Zuhurtziaz” jokatzeko
|
lan
hitzarmena 2008ra mugatzea proposatu dute, “egoerak txarrera egingo ei du eta”, eta, datozen urteetan egoeraren arabera zer egin ikusi.Gobernu Taldeak, bestalde, sindikatuekin lotutako hitzarmena izan dela gogoratu dute eta Udaltzaingoari dagokion akordioarekin lotuta gainerako Udaletan lez jokatu dutela: ”Egokitzapen bat behar zen”. Jeltzaleei erantzunez diote akordioak lotzeko berandu dabiltzala.
|
|
|
Atzo ohiko bilkura egin zuten, jendaurreko ekitaldian. Besteak beste, 2007ko ekitaldiko aurrekontuaren kontu orokorraren onespena eta Goiegiko Ibarrean egin behar dituzten
|
lanen gaineko
hitzarmen urbanistikoa onestu dute. EAE ANVko adskribitu gabeko zinegotziek batzordeetan parte hartuko dute.
|
|
|
Hamahiru egun jarraian hartzeko aukera ematen die legeak, eta, agian, bere
|
lan
hitzarmenak besteren bat hartzeko modua emango dio guraso egiteagatik.
|
|
|
Bi gurasoek dute horretarako eskubidea, eta batak zein besteak har dezake baimena (soldatan ez dute izango inolako murrizketarik), baina ama langile autonomoa bada, aitak du baimen hori eskatu, haren
|
lan
hitzarmenak kontrakorik esaten ez badu, behintzat.
|
|
|
Legeak onartzen dio aitari, ordubeteko etena egin beharrean, lanaldia ordu erdi laburtzea edo
|
lan
hitzarmenak onartzen duen neurrian, edo ordu horiek pilatu eta lan egun batzuk huts egitea, lan hitzarmenak jasotzen dituen baldintzetan edo enpresaburuarekin hitzartu ditzakeenetan.
|
|
|
Legeak onartzen dio aitari, ordubeteko etena egin beharrean, lanaldia ordu erdi laburtzea edo lan hitzarmenak onartzen duen neurrian, edo ordu horiek pilatu eta lan egun batzuk huts egitea,
|
lan
hitzarmenak jasotzen dituen baldintzetan edo enpresaburuarekin hitzartu ditzakeenetan.
|
|
|
Bestalde, UGT sindikatuak Ibarretxeren Gobernuak elkarrizketa soziala eta
|
lanari buruzko
hitzarmenak bultza ditzan eskatu du.
|
|
|
Horren harira, Miguel Sanzek ahalegina egin dezatela eskatu die lana izan eta egoera ekonomiko onean daudenei, elkartasunaren bitartez, behartsuenei eta mendekoenei zuzendutako politikak burutu ahal izateko. Funtzionarioak aipatu ditu bereziki, Administrazioarekin
|
lan
hitzarmena negoziatzen ari direnak zehazki.
|
|
|
Langile guztien %1, 7k baino ez ditu kobratzen Espainian, legez, Lanbide arteko Gutxieneko Soldata (LGS) gisa ezarritako hileko 600 euroak. Baina horren zenbatekoa
|
lan
hitzarmen kolektibo baten babesean ez dauden langileek kobratu behar duten gutxienekoa baino handiagoa da. Gainera, LGS erreferentzia saihestezina da biziraupenari dagokionez:
|
|
|
Baita astelehenetik ostiralera eguneko lanaldia ezarrita duten lanetan ere. Jaiegunetan lan egindako orduen kostua zehazteko, dela gehiegizko lanagatik, dela azoka edo biltzar batera joateagatik, dela lan motak hala eskatzen duelako,
|
lan
hitzarmenera jo behar da edo, berariaz, lan kontratu bakoitzera. Askotan, jaiegunen ordutegia eta ordainketa zuzenean enpresarekin adosten da (kasu honetan, konpainia bakoitzaren politikaren arabera), baina arau orokorra da lanegunen banaketan jaiegunak sartu badira, lanordu arrunt gisa ordainduko direla, Kontsulta ezazu zure eskubidea atalean adierazi bezala.
|
|
|
Askotan, jaiegunen ordutegia eta ordainketa zuzenean enpresarekin adosten da (kasu honetan, konpainia bakoitzaren politikaren arabera), baina arau orokorra da lanegunen banaketan jaiegunak sartu badira, lanordu arrunt gisa ordainduko direla, Kontsulta ezazu zure eskubidea atalean adierazi bezala. Jaiegunetan lan eginez gero, lan kontratuan edo
|
lan
hitzarmenean jasota egon gabe, lan egindako orduak aparteko ordutzat hartuko dira. Lanaldietan hiru atsedenaldi mota ezartzen dira:
|
|
|
Hollywoodeko estudioek euren «azken eskaintza» egin diete aktoreei, eta
|
lan
hitzarmena berritu ezean aktoreen sindikatuek grebarako deia egin dezakete.
|
|
|
Udalhitzeko
|
lan
hitzarmenak Araba, Bizkai eta Gipuzkoako udaletako 22.000 langileri eragingo die
|
|
|
Lau hilabeteko negoziazioen ondoren, Eudelek eta ELA eta CCOO sindikatuek Udalhitz 2008
|
lan
hitzarmena berritzeko akordioa lortu zuten atzo Bilbon. Akordio horrek Araba, Bizkai eta Gipuzkoako tokiko erakundeetako 22.000 funtzionarioei eragingo die.
|
|
|
Bizkaibuseko eta Bilbobuseko lan gatazkak bere horretan jarraitzen du. TCSA enpresak kudeatzen dituen Bizkaibus eta Bilbobuseko
|
lan
hitzarmena sinatzeko negoziaketetan ez dira inora iritsi, eta orain abuztuan Bilbon ospatuko den Aste Nagusira begira, lanuzteak antolatu ditu TCSAko enpresa batzordeak. Langileek erabaki dute greba egin edo ez.
|
|
|
Oporrak hartu berri ditugun honetan, lasaitasunaz eta aisialdiaz gozatzeko garaian, hezkuntza bereziko langileok (espezialistak, fisioterapeutak, lan terapeutak, transkribatzaileak eta zeinu hizkuntzako interpreteak) ez ditugu ahaztu ikasturtean eginiko mobilizazio eta borrokak. 2003tik
|
Lan
Hitzarmena berritu gabe dugu, eta Hezkuntza Sailak utzikeriaz segitzen du gure kolektiboarekin. Egoera honengatik langileria eta gure lana zuzenean jasotzen duen ikasleria kaltetu da.
|
|
|
Ariznabarra
|
Lan
hitzarmen duin baten alde
|
|
|
Bi helburu nagusi dituzte: beste zaharren etxe publikoetako langileen lan baldintza berak edukitzea eta
|
lan
hitzarmen duin bat lortzea.
|
|
|
Duela hamar urtetik dago martxan, eta bost urtera greba egin zuten langileek soldaten igoera eskatzeko. Orduan 600 euro irabazten zituzten, Espainiako
|
lan
hitzarmena aplikatu baitzieten. Zortzi hilabetez greban egon ostean, laudo bat lortu zuten:
|
|
|
Izaskun Gana ELAko Arabako gizarte eta osasun arloko arduradunak azaldu duenez, ez enpresak ezta Arabako Aldundiak ere ez dute negoziatzeko borondaterik erakutsi. Hori gutxi balitz bezala, Espainiako
|
lan
hitzarmena aplikatzeko mehatxua egin die Mapfrek langileei. Horrek lan baldintzak okertzea ekarriko luke, eta zortzi hilabete horietan lortutakoa «pikutara» bidaltzea.
|
|
|
Gainera, Ganak dioenez, negoziatzeko bi baldintza jarri dizkie: batetik, greba bertan behera uztea eta, bestetik,
|
lan
hitzarmena lortzeko ideia alde batera uztea. Aldundiaren jarrera ere salatu du Ganak, azpikontratuaren aldeko negozioa bultzatzen dutelako, eta «arduragabekeriaz» jokatzen ari delako, nahiz eta Ariznabarra berea izan.
|
|
|
Hala, planaren aurkako sindikatuek kontraproposamen bat egin zuten, batez ere bi baldintza onartzeko eskatuz: batetik, kategoriaren araberako
|
lan
hitzarmenak, eta bestetik, Europako beste aire konpainietan jasotzen dituzten soldaten baliokideak. Egoera horren aurrean, CAIk kontraproposamena ez onartzea eta eskaintza baztertzea erabaki zuten aho batez.
|
|
|
Gaur egun, 4.000 langile inguru ditu Mercedesek Araban, eta enplegu erregulaziorik ez dela behar izango espero dute,
|
lan
hitzarmenean malgutasuna ziurtatzeko neurriak badaudelako. Gasteizen Vito furgoneta eta Viano markako monobolumena ekoizten dira gaur egun.
|
|
|
1980ko hamarkadaren erdian jada lehen sindikatua zen Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan. Eta
|
lan
hitzarmen gehienak Euskal Herrian bertan negoziatzen ziren, «salbuespenak salbuespen».
|
|
|
Zortzi hilabeteko negoziaketen ostean, Gipuzkoako ostalaritzako langileek sektoreko
|
lan
hitzarmenaren akordiorako oinarria lortu dute. Hiru urtean egongo da indarrean, aurten hasi eta 2010 arte.
|
|
|
Enpresak eskaerak jaitsi direla onartu du, eta hori horrela, egun batzuetan produkzio katea eteten ari da.
|
Lan
hitzarmenaren arabera, lana urtean gehienez ere 18 egunetan eten daiteke, baina enpresak epea 30 egunetaraino luzatu nahi du. Bestetik, lanorduak eguneko zortzi orduetatik zazpira jaitsi nahi ditu zazpi hilabetez, eta, ondorioz, baita soldatak txikitu ere.
|
|
|
|
Lan
hitzarmen onen beharra
|
|
|
unibertsitatean leku bat eskaini ikasketa programan software libreari; prestatu teknikariak software librean; informatikariak kontratatzerakoan, kontuan izan adituak ote diren software librean; hasi kooperatiba guztietan programarik erabilienak eta errazenak erabiltzen: Firefox, Thunderbird, OpenOffice...; egitasmo bat prestatu software jabeduna utzi eta trantsizioa prestatzeko software librerantz; aztertu software librearen inguruan sortzen ari diren modu berriak elkarlana bultzatzeko, eta erabaki zelan aplikatu kooperatibetan; erabili software librea kooperatibagintza bultzatzeko herrialde pobreetan;
|
lan
hitzarmenak egin software librea darabilten enpresekin.
|
|
2009
|
|
|
Ostiralean, uztailak 1, Lasarte Oriako Udalak Ttakun Kultur elkartearekin eta herriko ikastetxeekin elkar
|
laneko
hitzarmenak sinatu zituen. Udalaren izenean Ana Urchueguia alkatea, Euskara Batzordeko lehendakaria den Rikardo Ortega eta Ana Sanz idazkaria egon ziren; Ttakun Kultur elkarteako lehendakaria den Mari Jose Eizmendi eta ikastetxeen izenean, Landaberri ikastolako zuzendaria Iosu Garmendia, Sasoeta Zumaburuko zuzendaria Koru Goikoetxea, Landaberri Institutuko Abene Arriola eta Lasarte Oriako Institutuko Esther Urrutia.Rikargo Ortegak sinadura ekitaldia hasi baino lehen azaldu zuen bezala, herritarron hizkuntzako gaitasuna hobetu eta euskara erabiltzeko erraztasunak handitzea dute helburu hitzarmenek." Ttakunekin urte asko daramagu elkar lanean eta ikastetxeekin, aldiz, iaz hasi ginen.
|
|
|
Langileak jatorrizko baldintzetan kontratatu beharrean, bertakoetan kontratatu dituzte, hau da, Bizkaiko metal arloko
|
lan
hitzarmena errespetatuz. Azpikontratatutako langileek berriro itxi dituzte sarrerak gaur goizaldean, baina akordioa berretsi ostean, protestak bertan behera utzi dituzte.
|
|
|
Sindikatuetako iturriek azaldu dutenez, gaur hartutako konpromisoarekin, langilea jatorrizko baldintzetan kontratatu beharrean, bertakoetan kontratatu dute, hau da, Bizkaiko metal arloko
|
lan
hitzarmena errespetatuz.
|
|
|
Akordio horrek klausula ezberdinak biltzen ditu, besteak beste, prestakuntza eta heziketagatik klubek ordainsaria jaso dezaketela. Gauzak hala, Realak beste urtebetez luza diezaioke
|
lan
hitzarmena durangarrari baina salneurria ezarriz. Orduan, Espainiako ligako edozein taldek txuri urdinek zehazturiko diru kopurua ordaindu luke Castillo fitxatzeko.
|
|
|
Heldu den ekainaren 30ean amaitzen zaio Realarekin duen
|
lan
hitzarmena eta zapore gazi gozoarekin esango omen dio agur. Gainera, talde gipuzkoarrak ez du txakur txikirik jasoko.
|
|
|
Erdilariak gainera, oso argi adierazi du txuri urdinen elastikoa jantziko duela heldu den denboraldian.
|
Lan
hitzarmena luzatzeko aukera du Realak eta berau gauzatuko du bi urtez. Gainetik hitz egin dugu hortaz, baina beste bi urtez jarraitzeko aukera gauzatuko duelakoan nago.
|
|
|
Oinaren atzealdea kargatu egiten zait intentsitate handiko akzioetan, baina belauna eta orkatila erabat osatuta daude. Beste arazotxoa segituan desagertuko da eta jokatzeko prest nago, esan du prentsa aretoan.Ekaina amaieran amaitzen zaio Realarekin duen lotura beasaindarrari eta klubak beste bi urtez luzatuko dio
|
lan
hitzarmena. Oraindik ez da ofiziala, baina hilabete honetan gauzatuko didate klausula.
|
|
|
Necati Atesek ez du elastiko txuri urdina jantziko heldu den denboraldian. Aurrelariak berak aitortuz duenez, klubak ez dio
|
lan
hitzarmena luzatzeko eskaintzarik egin eta Levanteren kontrakoa agur partida izango dela zaleen aurrean. Ea irabazten dugun.
|
|
|
Aterpean mantendu zuen taldea haize erauntsiak bortitzenen jotzen zuen garaian eta jokalari, kazetari edota zalegoaren zati handi baten mirespenarekin utziko du Reala Lillok. Aurre iritziz josita iritsi zen eta horiek hautsi dituela esan daiteke, baina helburua ez gauzatzeak eta batez ere, taldeak Anoetan eskaini duen itxura pattalak
|
lan
hitzarmena ez luzatzeko erabakia hartzera bultzatu du zuzendaritza. Antzinako Atenas hiriko pentsalari batek zioenez, egunero hasten da historia eta orain Martin Lasarteri dagokio berau idaztea.
|
|
|
Maravillas Rojo Lan idazkari orokorrak azaldu duenez, abuztuko datuak ulertzeko lan merkatura sartu diren pertsona berriak, udako
|
lan
hitzarmenen bukaera eta kontratazioaren beherakada aztertu behar dira.
|
|
|
Arraroa da oso. Alde batetik
|
lan
hitzarmena moztu nahi izan zuten, azken orduan gainera, baina bestetik kontratua luzatzea eskaini. Gauzak beste modu batera egin behar direla uste dut.
|
|
|
Beste hiru urtez luzatu zuen astearte honetan
|
lan
hitzarmena. Klubaren aldetik oso baloratua sentitu dela dio.
|
|
|
Beste hiru urtez luzatu du
|
lan
hitzarmena harrobiko jokalariak. Hau nahi izan dut hasieratik, dio.
|
|
|
Gainera, Ivanovicek Marcelinho Huertas eta Walter Hermann berreskuratuko ditu ACB ligarako. Olesonek ezin izango du jokatu eta Micovi
|
lan
hitzarmena amaituko zaio talde zuriaren aurkako partidaren ostean.
|
|
|
Luze baino lehen izango da notiziarik. Kontuak kontu, Ingalaterrara joanagatik ere ez du baztertzen txuri urdinekin
|
lan
hitzarmena luzatzea. Beti esan dut Reala aurreneko mailara igoko balitz begiak itxita jarraituko nukeela, baina gaur gaurkoz nire egoera ez da erraza eta Londresko esperientzia bizi nahi dut.
|
|
|
katuek garai batean lortutako indarraren eraginez,
|
lan
hitzarmenetan onartzen diren lansarien indexazioen ondorioz, politika inflazionista horien eragina ez da horren argia (Von Mises, 2006: 69).
|
|
|
Felix Espelosinek aipatu duenez, “240 lan egunetik 195 erregulazioan eskaintzen ditu ERE horrek eta gainera, gure langabezitik ordaindu dugu, ez baitute inolako osagarririk eskaintzen. Honen aitzinean, mobilizazioa eta borroka bakarrik gelditzen zaigu enplegua mantentzeko, pertsona guziek soldata duina izatera dugun eskubidea bermatzeko eta enpresari
|
lan
hitzarmenean adostutakoa betetzeko eskatzeko”.
|
|
|
2004 urteaz geroztik egoitzan enpresako itun bat dutela adierazi zuen Iturbek. “Itun horren bidez,
|
lan
hitzarmen probintzial bat dugu eta baldintzak hobetuta ditugu. Hobekuntza horiek 2008ko abenduaren 31n amaitzen zirenez, negoziaketa eskatu genuen berriro”.
|
|
|
Hitzarmenaren jarraipena egiteko, sindikatuak Administrazioarekin biltzekotan ziren irailean, baina Gobernuak atzeratu egin zuen hitzordua. Nafarroako Administrazioko langileek 2008ko
|
lan
hitzarmena sinatzeko aukerarik izan ez zutela salatzeko lanuztea egin zuten egunean, hain justu, deitu zuen Osasun Departamentuak bilera, iragan azaroan. Ondorioz, oraindik ere Gobernuarekin biltzeko zain daude sindikatuak.
|
|
|
Errenteriako Sabecoko langileek hiru hilabete bete dituzte greban. Egun, enpresako
|
lan
hitzarmena aplikatzen zaie, eta Gipuzkoako Elikadurarena aplikatzeko eskatzen dute, hilean 730 euro baino ez baitute kobratzen.
|
|
|
Ateak kartelez beteta daude, eta Sabecok soldata txikia du, oso txikia; miseria irakur daiteke bertan. Sabecoko langileek 90 egunetik gora daramatzate greban, eta beren eskaera bakarra Sabecoko
|
lan
hitzarmena beharrean Gipuzkoako Elikadurarena aplikatzea da.
|
|
|
Inguruko supermerkatu guztietan BM, Dia, Lidl Gipuzkoako Elikaduraren
|
lan
hitzarmena aplikatzen da; Sabecon, berriz, ez. Hala, bada, lan baldintza okerragoak dituzte, eta hori soldatan nabaritzen da batez ere:
|
|
|
Gaur egun, oso bestelakoa da ekoizpena. Lantokian hainbat enpresatako langileak egon daitezke, kontratu eta
|
lan
hitzarmen desberdinekin. Enpresetako langileak edota azpikontratatuak, behin behinekoak edo finkoak izan daitezke.
|
|
|
Horren harira, Eusko Jaurlaritzak funtzionarioen soldatak %3, 5 igotzeari eredu txarra iritzi zion. Hazkundea hutsetik gertukoa izango denean,
|
lan
hitzarmenak negoziatzeko neurri negatiboa dela esan zuen.
|
|
|
ELAk eta EILASek antolatu dituzte mobilizazioak, eta abendukoetan ez bezala, LABek ez du oraingoz deialdiarekin bat egin. Izan ere,
|
lan
hitzarmena negoziatzeko, patronaleko ordezkariekin biltzekoa da LAB, Lourdes Agirrezabalek azaldu duenez: Akordioak lan baldintzetan onurarik dakarren ikusiko da.
|
|
|
EAEko
|
lan
hitzarmenaren bila
|
|
|
Telemarketinean aritzen diren Hego Euskal Herriko langileak Espainiako
|
lan
hitzarmenak ezarritako lan baldintzak dituzte. Hitzarmen horrek prekarietatea betikotu egiten duela ikusita, ELAk eta LABek Euskal Autonomia Erkidegorako lan hitzarmenaren aldeko kanpaina abiatu zuten 2006 urtean.
|
|
|
Telemarketinean aritzen diren Hego Euskal Herriko langileak Espainiako lan hitzarmenak ezarritako lan baldintzak dituzte. Hitzarmen horrek prekarietatea betikotu egiten duela ikusita, ELAk eta LABek Euskal Autonomia Erkidegorako
|
lan
hitzarmenaren aldeko kanpaina abiatu zuten 2006 urtean. Sindikatu abertzaleek ordezkaritzaren %70 biltzen dute sektorean.
|
|
|
ELAk, zehazki, Helder & Pedro Souza Portugalgo enpresaren egoera aipatu du. Donostiako Nasipa enpresak azpikontratatuta dauka eraikuntza lan baterako, baina, sindikatuen arabera, ez zaizkie aplikatzen Gipuzkoako Eraikuntzako
|
lan
hitzarmenak arautzen dituen lan baldintzak. Besteak beste, soldatak, Geroako kotizazioak, lanegunaren iraupena, dietak...
|
|
|
Besteak beste, soldatak, Geroako kotizazioak, lanegunaren iraupena, dietak... Probintziako
|
lan
hitzarmena aplikatzeko ardura enpresarena dela ere gogoratu du, eta karga hori ezin zaiela langileei eman.
|
|
|
Horrek maiatza eta abendua artean 58 urte betetzen dituzten langileei eragingo lieke. LABen arabera,
|
lan
hitzarmen berezi bat aplikatuko litzaieke, baina aurretik lortutakoen baldintza murritzagoak izango lituzkete.
|
|
|
CCOOk, UGTk eta STATek, berriz, negoziatzeko prest daudela adierazi zioten atzo zuzendaritzari, eta proposamen batzuk ere egin zizkioten. Besteak beste, lanpostuak bermatzea,
|
lan
hitzarmena betetzea, eta oporren, aparteko pagaren eta gehigarrien %100 bermatzea eskatu zioten.
|
|
|
Urtarriletik lan gatazkan dira Gipuzkoako adinekoen egoitzetan.
|
Lan
hitzarmenaren negoziazioetan aurrera egin ezinik dira, eta lanuzteekin jarraitzen dute langileek. Egoera horrekin kezkatuta, Eudel Euskal Udalen Elkarteak erantzukizunez jokatzeko eskatu die lan gatazkako hiru aldeei; alegia, langileei, enpresei eta Gipuzkoako Foru Aldundiari.
|
|
|
Badira hilabete batzuk Gipuzkoako hainbat zahar egoitzatako langileak greban daudela
|
lan
hitzarmen duin baten alde. Gaur egun greban daudenak bost badira ere (Villabonako Santiago egoitza, Eibarko Egogain, Ordiziako San Jose, Donostiako Aldakonea eta Andoaingo San Juan Bautista), uda ondoren gehiago izango dira.
|
|
|
Gogoratu beharra dago sektoreko
|
lan
hitzarmena aspaldi dagoela blokeaturik, gutxienez bilera eta eskaintza ofizialik ez dago, Adegik, Foru Aldundiaren eskutik, gehiago ez biltzeko erabakia hartu zuenetik.
|
|
|
–Europako lan astera egokitzeko, lanaldi murrizketa eskatzen ziguten, eta, ondorioz, itxaron zerrendak luzatu ziren?. 2007ko
|
lan
hitzarmenak ekarritako, hobekuntzen, ondorioz, zerbitzu batzuk Osakidetzatik kanpo kontratatu behar izan zituztela esan du Inclanek, besteak beste, osagileen lanaldia murriztu zelako eta, merkatuan medikurik ez?
|
|
|
Esan zuenez, CEN enpresaburuen elkartea Nafarroako sindikatu nagusiekin (UGT eta CCOO aipatu zituen) batzartzera deitu zuen. Hiruren artean adostutakoa?
|
lan
hitzarmenak desblokeatzeko eta enpresetan helburu zein irizpide orokor batzuk ezartzeko, baliagarria izan behar du.
|
|
|
Zabalgarbiko errauste planta kudeatzen duen VTR (FCCren azpikontrata) enpresako langile batzordeak zazpi eguneko greba egingo du, urtebete
|
lan
hitzarmenik gabe daramatela salatzeko. Langile batzordeak salatu du enpresak, Bizkaiko Foru Aldundiak eta Zabalgarbik zer axola gutxirekin ari direla hartzen hitzarmenaren negoziazioa.
|
|
|
Sordok gogorarazi duenez, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, 288.000 langile daude
|
lan
hitzarmenak berritu gabe, langile guztien %45 hain zuzen. Langileen %80, berriz, autonomia erkidego mailan sinatzen diren hitzarmenen eraginpean ei daude.
|
|
|
Krisiaren aitzakiarekin hitzartutakoa hautsi nahi izateari onartezina deritzo ELAk eta, horrexegatik, Bizkaiko Foru Aldundiari
|
lan
hitzarmenak zehaztutako soldata igoerak errespetatzeko galdegin zion. Erakunde publikoak %0, 3ko igoera proposatu die 2010 urterako, duela bi urte CCOO, UGT eta ELA sindikatuekin sinatutako itunak KPIaren gaineko puntu baten igoera jasotzen duen bitartean.
|
|
|
|
Lan
hitzarmen honek Bizkaiko administrazioko eta erakunde autonomoetako 4.000 langile baino gehiagoren baldintzak ezartzen ditu eta 2011 urtera arte dago indarrean.
|
|
|
Sindikatuek eskatzen dute kafetegi eta sukalde zerbitzuetan azpikontratatutako langileen lan baldintzak parekatzeko Osakidetzako gainerako langileen baldintzekin.
|
Lan
hitzarmenari buruzko mahaian CCOO, ELA, LAB eta UGT sindikatuek dute ordezkaritza, eta lau sindikatuek egin dituzte protesta deialdiak. Lan itunak 320 bat langileri eragiten die.
|
|
|
ELAk azaldu duenez, langileek
|
lan
hitzarmen ezberdinak dituzte, herrialdearen araberakoak. Izan ere ostalaritzako herrialdeko hitzarmenetan sartuta daude.
|
|
|
Sindikatuek salatu dute anbulantzietako enpresek ez dutela
|
lan
hitzarmenari buruz negoziatzen jarraitzeko egunik jarri, eta protestan jarraitzeko asmoa azaldu dute. Lan itunak 650 laguni eragiten dio.
|
|
|
Langileak kexu dira, izan ere,
|
lan
hitzarmen duinik ez dute. Sindikatuek eskatzen dute kafetegi eta sukalde zerbitzuetan azpikontratatutako langileen lan baldintzak parekatzeko Osakidetzako gainerako langileen baldintzekin.
|
|
|
Uda hasieran beste kontu batek hartu zuen indarra: irailean, hala banketxeetan nola tailerretan,
|
lan
hitzarmenak negoziatu ziren behargin eta ugazaben artean, eta hori zela eta, Comisiones Obreras izeneko mugimendu berri bat hedatu zen herri guztietara. Eibarren oso harrera ona eduki zuen ekimenak, eta hala, uztailean deialdi zabal bat egon zen, herriko Comisiones Obrerasak sortzeko.
|
|
2010
|
|
|
ELAk sektorean zein Inditexeko saltokietan berak du gehiengoa auzitara jo zuen, enpresari
|
lan
hitzarmena urratzea leporatuta. Atzo eman zuten epaiaren berri, eta sindikatuaren aldekoa izan da:
|
|
|
Maribel Ballesteros UGTko ekintza sindikaleko idazkari nagusiak berritu gabe dauden
|
lan
hitzarmenak berehala berrikusteko eskatu du. Adierazi du Araba, Bizkai eta Gipuzkoako 49.000 langile daudela lan baldintzak berritu gabe, langileen %69, hain zuzen.
|
|
|
Euskadin sortzen den enplegua aldi batekoa da nagusiki. Horri gehituz gero
|
lan
hitzarmenetan soldatak ez direla igotzen, gero eta zailagoa izango da krisitik ateratzea, adierazi du.
|
|
|
.... galiziera nahitaez jakitea eskatzen edo saritzen duten enpresak oso gutxi dira (hizkuntza zerbitzuak kudeatzen dituzten enpresak baino ez; komunikabideak, zenbait herriadministrazio, etab.). enpresa pribatuaren munduan, galizieraren erabilera egoeraren araberakoa da, ohituraren edo joeraren emaitza, nagusi edo buru den batekin izan ezik (kasu horretan, gaztelaniaz bakarrik hitz egiten baitzaio).
|
lan
hitzarmenetan ere ez da ezartzen langileen hizkuntza eskubideei buruzko klausularik. enpresariek beren lan eremuan galizierarekiko duten jarrera, dudarik gabe, axolagabea da guztiz. oro har, ez daude enpresetan galiziera erabiltzearen aurka, baina gaztelania erabiltzen jarraitzen dute inertzia hutsez, zorrotik diru asko atera behar dutelako haien enpresak galizierara egokitzeko; ez daude horretar...
|
|
|
Patronalak egindako azken
|
lan
hitzarmen eskaintzan% 3,7ko soldata igoera proposatzen dute 2008 eta 2009 urteetarako. % 2,97koa, berriz, ikasturte honetarako eta datozen bi ikasturtetarako, aldiz, Hezkuntza Saileko langileen igoera berbera.
|
|
|
Ziortza Ameztoi langileen bozeramaleak adierazi duenez, biharko bilera patronalaren eskaintza zehatza ezagutzeko eta benetako
|
lan
hitzarmena negoziatzeko balio izatea espero dute, greba egunak bertan behera uzteko helburuarekin.
|
|
|
Konpainia publikoak azaldu du iragan abenduan Adifek 2010eko
|
lan
hitzarmena luzatzeko akordioa sinatu zuela sindikatuen gehiengoarekin eta enpresa batzordearekin, baina CGTk ez zuela bat egin.
|
|
|
Lau greba egun (maiatzaren 28an eta ekainaren 4an, 10ean eta 11n) izango dira, Adegi patronalak
|
lan
hitzarmen berria onartzeko duen asmoa salatzeko.
|
|
|
ELA eta LAB sindikatuek lau greba egun deitu dituzte Gipuzkoako metalaren sektorean, Adegi patronalak
|
lan
hitzarmen berria onartzeko duen asmoa salatzeko.
|
|
|
Gainera, sindikatu abertzaleek manifestazioa deitu dute maiatzaren 14rako egungo
|
lan
hitzarmenaren negoziazioa babesteko eta Adegik proposatzen duen berria errefusatzeko.
|
|
|
Vidalek gogorarazi du apirilaren 20an Adegik argi adierazi zuela egungo
|
lan
hitzarmena ez duela gogoko eta kendu egin nahi duela, hala, ELAk eta LABek uste dute patronalak iritzia aldatzeko mobilizazioak egon behar direla.
|