2010
|
|
2 Enplegu jakin baterako zein kalifikazio eskatu eta kalifikazio
|
horietan
oinarritutako bereizketa, bazterketa edo lehenespenak ez dira bereizkeria gisa hartuko.
|
|
Hitzarmen hau zein estatu kiderentzat indarrean izan eta estatu kide
|
horiek
euren gain betebeharra hartzen dute, enplegu eta okupazio arloan, aukera eta tratu berdintasuna sustatuko duen nazio politika azaldu eta gauzatzeko, horren inguruko edozein bereizkeria ezabatzeko xedearekin; aukera eta tratu berdintasun hori sustatzeko nazio politika gauzatuko da nazio mailako baldintzei eta eginerari begira egoki diren metodoen bidez.
|
|
Hitzarmen hau zein estatu kiderentzat indarrean izan eta estatu kide
|
horiek
euren gain betebeharra hartzen dute, nazio mailako inguruabar eta eginerei egokitutako metodoen bidez, hurrengoak gauzatzeko:
|
|
2 Aurretiaz enplegatzaileen eta langileen erakundeak kontsultatuta, halakoak daudenean, estatu kide orok bereizkeriarik gabekotzat jo ditzake beste neurri berezi batzuk, neurrion xedea denean pertsona jakin batzuen beharrizanak asetzea, eskuarki, pertsona
|
horiei
aitortzen zaienean babes edo laguntza bereziko beharrizana, arrazoi desberdinak direla bide, hala nola, sexua, adina, baliaezintasuna, familia zamak edo gizarte maila nahiz kultura maila.
|
|
1 Zuzendari nagusiak Lanaren Nazioarteko Erakundeko kideen artetik zeintzuen berrespenak erregistratu eta berrespen
|
horiek
egin dituzten kideek bakarrik bete dute hitzarmen hau.
|
|
2 Zuzendari nagusiak berari komunikatu zaion bigarren berrespena jakinarazten dienean erakundeko kideei, abisua emango die kide
|
horiei
, hitzarmen hau indarrean jartzeko dataren inguruan.
|
|
b) Hiru hilabete igaro ondoren, gatazkako estatu alderdiak ez badute lortzen akordiorik Batzordeko kide guztien edo
|
horietako
batzuen inguruan, Komiteak hautatuko ditu gatazkako estatu alderdiek adostu gabeko kideak, Batzordeko kideen artean, boto sekretuaren bidez eta bi hereneko gehiengoarekin.
|
|
2.Komiteko lehendakariak Batzordearen txostena igorriko dio gatazkako estatu alderdi bakoitzari.Hiru hilabeteko epean, estatu
|
horiek
Komiteko lehendakariari jakinaraziko diote Batzordearen txostenera bildutako gomendioak onartzen dituzten ala ez.
|
|
3.Artikulu honetako 1 paragrafoaren arabera egindako adierazpena eta artikulu honetako 2 paragrafoarekin bat etorriz ezarri edo izendatutako organoaren izena estatu alderdi interesdunak gordailutuko ditu, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita; idazkari horrek adierazpen eta izen
|
horien
kopiak bidaliko dizkie gainerako estatu alderdiei.Adierazpen oro edozein unetan kendu ahal izango da, idazkari nagusiari zuzendutako jakinarazpenaren bidez, baina jakinarazpen horrek ez du ondorerik izango Komiteak gauzatzeke dituen komunikazioei begira.
|
|
4.Artikulu honetako 2 paragrafoarekin bat etorriz ezarri edo izendatutako organoak eskarien erregistroa eramango du, eta, bide egokiak baliatuta, urtero gordailutuko ditu, idazkari nagusiaren esku utziz, erregistroaren kopia ziurtatuak,
|
horien
edukia jendaurrean ez dela zabalduko aintzat hartuz.
|
|
6.a) Komiteak zein estatu alderdiren aurka jaso komunikazioa, konbentzio honetako xedapenetarik edozeinen aurkako urratzea alegatuz, eta estatu alderdi horri sekretupean adieraziko dio komunikazio hori, baina pertsona edo pertsona talde interesdunen identifikazioa ez da emango,
|
horien
esanbidezko adostasunik gabe.Komiteak ez ditu onartuko komunikazio anonimoak.
|
|
8.Komiteak urteko txostenera bilduko ditu komunikazio
|
horien
laburpena eta, bidezkoa denean, estatu alderdi interesdunen azalpenen eta adierazpenen laburpena, bai eta bere iradokizunen eta gomendioen laburpena ere.
|
|
1.Herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpena, Nazio Batuen 1960ko abenduaren 14ko 1514 (XV) ebazpenean jaso dena, aintzat hartu eta horren helburuak lortzen ez diren bitartean, konbentzio honetako xedapenek ez dute inola ere mugatuko nazioarteko beste tresna batzuek edo Nazio Batuek eta horren erakunde espezializatuek bestelako herri
|
horiei
eskariak egiteko aitortu dieten eskubidea.
|
|
2.a) Konbentzio honetako 8 artikuluko 1 paragrafoaren arabera eratutako Komiteak jasoko du Nazio Batuetako organoen eskarien kopia, organo
|
horiek
konbentzio honetako printzipio eta helburuekin zuzeneko lotura duten arazoak aztertzen dituztenean, eta organo horiei komunikatuko dizkie, eskari horietan oinarrituta, bere iritzi eta gomendioak, aztertu behar dituenean zainpeko lurraldeetako edo lurralde autonomoetako biztanleek, eta Biltzar Orokorraren 1514 (XV) ebazpena zein lurraldetan aplikatu eta lurralde horietako biztanleek aurkeztutako e...
|
|
2.a) Konbentzio honetako 8 artikuluko 1 paragrafoaren arabera eratutako Komiteak jasoko du Nazio Batuetako organoen eskarien kopia, organo horiek konbentzio honetako printzipio eta helburuekin zuzeneko lotura duten arazoak aztertzen dituztenean, eta organo
|
horiei
komunikatuko dizkie, eskari horietan oinarrituta, bere iritzi eta gomendioak, aztertu behar dituenean zainpeko lurraldeetako edo lurralde autonomoetako biztanleek, eta Biltzar Orokorraren 1514 (XV) ebazpena zein lurraldetan aplikatu eta lurralde horietako biztanleek aurkeztutako eskariak; eskari horiek izan dira Konbentzio honetako gaien ingurukoak eta aipatu organoek aztertu beharrekoak.
|
|
2.a) Konbentzio honetako 8 artikuluko 1 paragrafoaren arabera eratutako Komiteak jasoko du Nazio Batuetako organoen eskarien kopia, organo horiek konbentzio honetako printzipio eta helburuekin zuzeneko lotura duten arazoak aztertzen dituztenean, eta organo horiei komunikatuko dizkie, eskari
|
horietan
oinarrituta, bere iritzi eta gomendioak, aztertu behar dituenean zainpeko lurraldeetako edo lurralde autonomoetako biztanleek, eta Biltzar Orokorraren 1514 (XV) ebazpena zein lurraldetan aplikatu eta lurralde horietako biztanleek aurkeztutako eskariak; eskari horiek izan dira Konbentzio honetako gaien ingurukoak eta aipatu organoek aztertu beharrekoak.
|
|
...ganoen eskarien kopia, organo horiek konbentzio honetako printzipio eta helburuekin zuzeneko lotura duten arazoak aztertzen dituztenean, eta organo horiei komunikatuko dizkie, eskari horietan oinarrituta, bere iritzi eta gomendioak, aztertu behar dituenean zainpeko lurraldeetako edo lurralde autonomoetako biztanleek, eta Biltzar Orokorraren 1514 (XV) ebazpena zein lurraldetan aplikatu eta lurralde
|
horietako
biztanleek aurkeztutako eskariak; eskari horiek izan dira Konbentzio honetako gaien ingurukoak eta aipatu organoek aztertu beharrekoak.
|
|
...etako printzipio eta helburuekin zuzeneko lotura duten arazoak aztertzen dituztenean, eta organo horiei komunikatuko dizkie, eskari horietan oinarrituta, bere iritzi eta gomendioak, aztertu behar dituenean zainpeko lurraldeetako edo lurralde autonomoetako biztanleek, eta Biltzar Orokorraren 1514 (XV) ebazpena zein lurraldetan aplikatu eta lurralde horietako biztanleek aurkeztutako eskariak; eskari
|
horiek
izan dira Konbentzio honetako gaien ingurukoak eta aipatu organoek aztertu beharrekoak.
|
|
b) Komiteak Nazio Batuetako organo eskudunetatik jasoko du, konbentzio honetako printzipio eta helburuekin zuzeneko lotura duten arazoei dagokienez, potentzia administratzaileek aurreko lerrokadako lurraldeetan aplikatutako legegintza, epaiketa eta administrazio neurrien edo beste neurri batzuen txostenen kopia, eta Komiteak bere iritziak eta gomendioak komunikatuko dizkie organo
|
horiei
.
|
|
3.Komiteak Biltzar Orokorrari aurkeztu beharreko txostenera bilduko ditu Nazio Batuen organoetatik jasotako eskari eta txostenen laburpena eta halakoen inguruan organo
|
horiei
komunikatu dizkien iritzi eta gomendioak.
|
|
Gatazkak edo salaketak konpontzeko konbentzio honetan jaso diren xedapenak aplikatuko dira kalterik egin gabe bereizkeriaren gaian gatazkak edo salaketak konpontzeko beste prozedura batzuei, halakoak ezarri direnean Nazio Batuak eta horren erakunde espezializatuak eratzeko tresnetan edo
|
horiek
onetsitako hitzarmenetan, eta ez dute eragotziko estatu alderdiek gatazka jakin bat konpontzeko beste prozedura batzuetara jotzea, euren artean indarrean dauden nazioarteko hitzarmen orokor nahiz bereziekin bat etorriz.
|
|
1.Estatuek berrespen edo atxikipen unean egindako erreserben testuak Nazio Batuetako idazkari nagusiak jasoko ditu, eta testu
|
horiek
konbentzio honetako alderdi diren edo izango diren estatu guztiei komunikatuko dizkie.Erreserba bati begira eragozpenak dituen estatu orok idazkari nagusiari jakinaraziko dio erreserba hori ez duela onartzen, eta jakinarazpen hori laurogeita hamar eguneko epean egin da, idazkari nagusiak komunikazioa zein datatan egin eta data horretatik zenbatzen hasita.
|
|
Kontuan harturik, Nazio Batuek kolonialismoa eta horrekin batera gauzatu ohi diren segregazio eta bereizkeria eginera guztiak kondenatu dituztela,
|
horien
mota eta horiek dauden tokia edozein dela, eta herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpenak, 1960ko abenduaren 14koak, [Biltzar Orokorraren 1514 (XV) ebazpena], adierazi eta solemnitateaz aldarrikatu duela halakoak lehenbailehen eta baldintzarik gabe bukatu behar dutela,
|
|
Kontuan harturik, Nazio Batuek kolonialismoa eta horrekin batera gauzatu ohi diren segregazio eta bereizkeria eginera guztiak kondenatu dituztela, horien mota eta
|
horiek
dauden tokia edozein dela, eta herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpenak, 1960ko abenduaren 14koak, [Biltzar Orokorraren 1514 (XV) ebazpena], adierazi eta solemnitateaz aldarrikatu duela halakoak lehenbailehen eta baldintzarik gabe bukatu behar dutela,
|
|
Asaldaturik, munduko zenbait tokitan oraindik arraza bereizkeriaren inguruan dauden agerpenengatik, eta arraza nagusitasunean edo gorrotoan oinarritutako gobernu politikengatik,
|
horien artean
direla apartheida, segregazioa edo banantzea,
|
|
3.Konbentzio honetako klausuletatik bat bera ere ezin izango da interpretatu estatu alderdien naziotasunari, herritartasunari edo bertakotzeari buruzko lege xedapenak ukitze aldera, betiere, xedapen
|
horiek
ez badute beren beregi bereizkeriarik ezartzen inolako naziotasunaren aurka.
|
|
4.Arraza edo etnia talde nahiz pertsona batzuen aurrerapen egokia ziurtatzeko helburuarekin bakarrik hartutako neurri bereziak, talde eta pertsona
|
horiek
behar duten laguntza premiazkoa denean, berdintasun baldintzetan berma dakien giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen izatea edo egikaritza, ez dira arraza bereizkeriazko neurritzat hartuko, betiere, horren ondorioz ez badira ezartzen eskubide desberdinak arraza talde desberdinentzat, eta neurri horiek indarrean jarraitzen ez badute, neurriok zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ondoren...
|
|
...rapen egokia ziurtatzeko helburuarekin bakarrik hartutako neurri bereziak, talde eta pertsona horiek behar duten laguntza premiazkoa denean, berdintasun baldintzetan berma dakien giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen izatea edo egikaritza, ez dira arraza bereizkeriazko neurritzat hartuko, betiere, horren ondorioz ez badira ezartzen eskubide desberdinak arraza talde desberdinentzat, eta neurri
|
horiek
indarrean jarraitzen ez badute, neurriok zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ondoren.
|
|
2.Estatu alderdiek, inguruabarrek hala eskatzen dutenean, neurri berezi eta zehatzak hartuko dituzte, gizarte, ekonomia eta kultura esparruetan, bai eta beste esparru batzuetan ere, arraza talde batzuek edo talde
|
horietako
pertsona batzuek garapen eta babes egokia izatea ziurtatzeko, berdintasun baldintzetan berma dadin pertsona horiek oso osoan izatea giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak.Neurri horien ondorioa inoiz ez da izango arraza talde desberdinentzako eskubide desberdinak edo bananduak iraunaraztea, neurri horiek zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ondoren.
|
|
2.Estatu alderdiek, inguruabarrek hala eskatzen dutenean, neurri berezi eta zehatzak hartuko dituzte, gizarte, ekonomia eta kultura esparruetan, bai eta beste esparru batzuetan ere, arraza talde batzuek edo talde horietako pertsona batzuek garapen eta babes egokia izatea ziurtatzeko, berdintasun baldintzetan berma dadin pertsona
|
horiek
oso osoan izatea giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak.Neurri horien ondorioa inoiz ez da izango arraza talde desberdinentzako eskubide desberdinak edo bananduak iraunaraztea, neurri horiek zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ondoren.
|
|
...tatu alderdiek, inguruabarrek hala eskatzen dutenean, neurri berezi eta zehatzak hartuko dituzte, gizarte, ekonomia eta kultura esparruetan, bai eta beste esparru batzuetan ere, arraza talde batzuek edo talde horietako pertsona batzuek garapen eta babes egokia izatea ziurtatzeko, berdintasun baldintzetan berma dadin pertsona horiek oso osoan izatea giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak.Neurri
|
horien
ondorioa inoiz ez da izango arraza talde desberdinentzako eskubide desberdinak edo bananduak iraunaraztea, neurri horiek zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ondoren.
|
|
...ultura esparruetan, bai eta beste esparru batzuetan ere, arraza talde batzuek edo talde horietako pertsona batzuek garapen eta babes egokia izatea ziurtatzeko, berdintasun baldintzetan berma dadin pertsona horiek oso osoan izatea giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak.Neurri horien ondorioa inoiz ez da izango arraza talde desberdinentzako eskubide desberdinak edo bananduak iraunaraztea, neurri
|
horiek
zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ondoren.
|
|
Estatu alderdiek kondenatzen dituzte propaganda oro zein erakunde guztiak, halakoek baliatzen dituztenean arraza baten edo larru kolore nahiz jatorri etniko jakin bateko pertsonen nagusitasunean oinarritutako ideia nahiz teoriak, edo halakoek justifikatu edota sustatu nahi dutenean arraza gorrotoa eta arraza bereizkeria,
|
horien
mota edozein izanik ere; eta bereizkeria hori gauzatzera bultzatzen duten egintza guztiak edo horrelako bereizkeriazko jarduerak ezaba daitezen, berehalakoak eta positiboak izango diren neurriak hartzeko konpromisoa hartzen dute. Halaber, xede horrekin, estatu alderdiek Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalera bildutako printzipioak, bai eta konbentzio honetako 5 artikuluan esanbidez adierazitako eskubideak ere, behar den moduan aintzat hartu ondoren, besteak beste, hurrengo neurriak hartzen dituzte:
|
|
a) Adieraziko dute legearen arabera egintza zigorgarria dela arraza nagusitasunean edo gorrotoan oinarritutako ideien zabalkunde oro, arraza bereizkeria bultzatzen duen jarduera oro, bai eta edozein arrazaren edo larru-azal nahiz jatorri etniko desberdineko pertsona talderen aurkako indarkeria egintza oro, edo egintza
|
horiek
gauzatzera bultzatzen dituzten jardueretarik beste edozein ere, eta jarduera arrazistei emandako laguntza oro, horren barne dela jardueraren finantzaketa.
|
|
b) Legearen aurkakotzat adierazi eta debekatuko dituzte, nahiz erakundeak, nahiz propagandarako antolatutako jarduerak eta propaganda jarduera oro ere, halakoek arraza bereizkeria sustatu edo hori egitera bultzatzen badute, eta aitortuko dute legeak zigortutako delitua dela erakunde edo jarduera
|
horietan
parte hartzea;
|
|
c) Eskubide politikoak, eta
|
horien artean
bereziki, hauteskundeetan parte hartzea, sufragio unibertsal eta berdinaren arabera hautatzea eta hautatua izatea, gobernuan eta edozein mailatako arazo publikoetan parte hartzea, eta berdintasun baldintzetan funtzio publikoan sarrera izatea;
|
|
Estatu alderdiek euren jurisdikziopean dauden pertsona guztiei ziurtatuko dizkiete, babesa eta baliabide eragingarriak auzitegi nazional eskudunetan eta estatuko beste erakunde batzuetan, arraza bereizkeriazko egintza ororen aurka, halako egintzek konbentzio honen aurka egin eta pertsona
|
horien
giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak urratzen dituztenean, bai eta bereizkeria horren ondorioz zein kalte eragin eta kalte horren biktima gisa auzitegi horiei kalte ordaina edo konponketa bidezko eta egokia eskatzeko eskubidea ere.
|
|
...a guztiei ziurtatuko dizkiete, babesa eta baliabide eragingarriak auzitegi nazional eskudunetan eta estatuko beste erakunde batzuetan, arraza bereizkeriazko egintza ororen aurka, halako egintzek konbentzio honen aurka egin eta pertsona horien giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak urratzen dituztenean, bai eta bereizkeria horren ondorioz zein kalte eragin eta kalte horren biktima gisa auzitegi
|
horiei
kalte ordaina edo konponketa bidezko eta egokia eskatzeko eskubidea ere.
|
|
1.Arraza Bereizkeria Ezabatzeko Komitea sortuko da (aurrerantzean Komitea deituko dena). Komite hori hemezortzi adituk osatuko dute, prestigio moral sendoko eta inpartzialtasun handikoak, estatu alderdiek hautatuko dituztenak euren nazionalen artean; aditu
|
horiek
euren eginkizunak modu pertsonalean gauzatuko dituzte. Komitea osatzeko orduan geografiaren araberako banaketa orekatsua eta zibilizazio mota desberdinen ordezkaritza aintzat hartuko da; orobat, sistema juridiko nagusien ordezkaritza.
|
|
...hilabete igaro ondoren.Hauteskunde bakoitza zein datatan egin eta, gutxienez, data hori baino hiru hilabete lehenago, Nazio Batuetako idazkari nagusiak gutun bat bidaliko die estatu alderdiei, euren hautagai zerrendak bi hilabeteko epean aurkezteko gonbita eginez.Idazkari nagusiak, modu horretara izendatutako pertsona guztiekin, hurrenkera alfabetikoaren araberako zerrenda prestatuko du, pertsona
|
horiek
izendatu dituzten estatu alderdiak zehaztuz; zerrenda horren berri estatu alderdiei emango die.
|
|
5.a) Komiteko kideak lau urterako hautatuko dira.Hala ere, lehenengo hautaketan hautatutako bederatzi kideren agintaldia bi urte igaro ondoren amaituko da; lehenengo hautaketa egin eta berehala, Komiteko lehendakariak zozketa bidez izendatuko ditu bederatzi kide
|
horiek
.
|
|
6.Estatu alderdiek Komiteko kideen gastuak ordainduko dituzte,
|
horiek
euren eginkizunak gauzatzen dituzten bitartean.
|
|
2.Idazkari nagusiaren bidez, Komiteak urtero informatuko du bere jarduerez Nazio Batuetako Biltzar Orokorra, eta izaera orokorreko iradokizunak eta gomendioak egin ahal izango ditu, estatu alderdiek igorritako txostenen eta datuen azterketak oinarri hartuta.Izaera orokorreko iradokizun eta gomendio
|
horiek
Biltzar Orokorrari komunikatuko zaizkio, estatu alderdien oharrekin batera, halakorik balego.
|
|
3.Artikulu honetako 2 paragrafoarekin bat etorriz Komitearen mende zein arazo utzi eta Komiteak arazo
|
horien gaineko
ardura izango du, egiaztatzen duenean barne jurisdikzioko errekurtso guztiak jarri eta agortu direla, nazioarteko zuzenbidean orokorrean onartzen diren printzipioekin bat etorriz.Erregela hori ez da aplikatuko aipatu errekurtsoak bideratzea justifikatu gabe luzatzen denean.
|
|
Ituneko estatu alderdi orok, protokolo honen alderdi egiten denean, aitortzen du Komitearen eskumena, estatu horren jurisdikzioaren mende dauden gizabanakoen komunikazioak jaso eta kontuan hartzeko, gizabanako
|
horiek
biktimak direla alegatzen dutenean, estatu alderdi horrek itunean aipatutako eskubideetarik edozein urratzeagatik.Komiteak ez du jasoko protokolo honetako estatu alderdi ez diren estatuen inolako komunikaziorik, nahiz eta estatu horiek ituneko estatu alderdiak izan.
|
|
...alderdi egiten denean, aitortzen du Komitearen eskumena, estatu horren jurisdikzioaren mende dauden gizabanakoen komunikazioak jaso eta kontuan hartzeko, gizabanako horiek biktimak direla alegatzen dutenean, estatu alderdi horrek itunean aipatutako eskubideetarik edozein urratzeagatik.Komiteak ez du jasoko protokolo honetako estatu alderdi ez diren estatuen inolako komunikaziorik, nahiz eta estatu
|
horiek
ituneko estatu alderdiak izan.
|
|
Herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpena, Nazio Batuen 1960ko abenduaren 1514 (XV) ebazpenean jaso dena, aintzat hartu eta horren helburuak lortzen ez diren bitartean, protokolo honetako xedapenek ez dute inola ere mugatuko nazioarteko beste agiri batzuek edo Nazio Batuek eta horren erakunde espezializatuek herrialde
|
horiei
eskariak egiteko aitortu dieten eskubidea.
|
|
...okolo honetako estatu alderdi orok zuzenketak proposatu eta, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita, gordailutu ere ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie protokolo honetako estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta
|
horien inguruko
botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia egingo du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da horiek onestea.
|
|
...alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia egingo du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da
|
horiek
onestea.
|
|
2.Zuzenketa
|
horiek
indarrean jarriko dira, Nazio Batuetako Biltzar Orokorrak onetsi eta protokolo honetako estatu alderdietarik bi hereneko gehiengoak onartzen dituenean, euren konstituzio prozedurekin bat etorriz.
|
|
3.Zuzenketa
|
horiek
, indarrean jartzen direnean, nahitaezkoak izango dira halakoak onartu dituzten estatu alderdientzako; gainerako estatu alderdiek, ordea, protokolo honetako xedapenak eta aldez aurretik eurek onartutako zuzenketak betetzen jarraituko dute.
|
|
Aitortuz, eskubide
|
horiek
gizakiari dagokion duintasunak eratortzen dituela,
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute, itun honekin bat etorriz bermatutako eskubideak zein izan eta eskubideok egikaritzean, estatu batek
|
horiei
begira egin ditzakeen murrizketa bakarrak legeek ezarritakoak direla, betiere, hori eskubideon izaerarekin bateragarria bada eta horren xede bakarra gizarte demokratiko baten ongizate orokorra sustatzea bada.
|
|
1.Itun honetako xedapenetatik bat bera ere ez da interpretatuko estatu, talde edo banakako bati eskubidea aitortzeko, horren helburua denean itun honetan aitortutako eskubide edo askatasunetarik edozein ezabatzeko jarduerei ekitea edo ekintzak gauzatzea, edo eskubide nahiz askatasun
|
horiek
murriztea, itun honek baimendutakotik kanpo.
|
|
2.Ezin da onartu herrialde batean legeen, hitzarmenen, erregelamenduen edo ohituren ondorioz aitortutako edo indarrean dauden oinarrizko giza eskubideak murriztea edo
|
horiei
kalte egitea, aitzakiatzat jarriz itun honek ez dituela horiek aitortu edo babes gutxiagorekin aitortu dituela.
|
|
2.Ezin da onartu herrialde batean legeen, hitzarmenen, erregelamenduen edo ohituren ondorioz aitortutako edo indarrean dauden oinarrizko giza eskubideak murriztea edo horiei kalte egitea, aitzakiatzat jarriz itun honek ez dituela
|
horiek
aitortu edo babes gutxiagorekin aitortu dituela.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute pertsona orok duen eskubidea, lan baldintza bidezko eta egokiak izateko; lan baldintza
|
horiek
pertsona guztiei ziurtatuko dizkiete:
|
|
a) Pertsona orok duen eskubidea, sindikatuak sortu eta aukeratutako horretan afiliatzeko, kasuan kasuko erakundearen estatutuak izanik horretarako muga bakarra, bere ekonomia eta gizarte interesak sustatu eta babesteko.Eskubide hori egikaritzeari dagokionez ez da murrizketarik ezarriko, legeak ezarritakoez landa; orobat, azken murrizketa
|
horiek
beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, segurtasun nazionalari nahiz ordena publikoari, edo gainerakoen eskubide eta askatasunak babesteari begira;
|
|
b) Sindikatuen eskubidea, federazio edo konfederazio nazionalak sortzeko, eta
|
horien
eskubidea nazioarteko sindikatu erakundeak sortzeko edo horietan afiliatzeko;
|
|
b) Sindikatuen eskubidea, federazio edo konfederazio nazionalak sortzeko, eta horien eskubidea nazioarteko sindikatu erakundeak sortzeko edo
|
horietan
afiliatzeko;
|
|
c) Sindikatuen eskubidea, oztoporik gabe eta murrizketarik gabe jarduteko, legeak ezarritakoez landa; orobat, azken oztopo eta murrizketa
|
horiek
beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, segurtasun nazionalari nahiz ordena publikoari, edo gainerakoen eskubide eta askatasunak babesteari begira;
|
|
2.Artikulu honek ez du eragotziko lege murrizketak ezartzea eskubide
|
horien
egikaritzari, eskubideok egikaritu behar dituztenean indar armatuen, poliziaren edo Estatuko Administrazioaren kideek.
|
|
3.Artikulu honetan xedatutakoak ez die baimenik emango, 1948ko Lanaren Nazioarteko Erakundearen Hitzarmenean, sindikatu askatasunari eta sindikatuko kide egiteko eskubidea babesteari buruzkoan, alderdi diren estatuei, legegintzazko neurriak hartzeko, halakoek kalte egiten dietenean hitzarmen horretan jasotako bermeei, edo legea aplikatzeko, berme
|
horiei
kalte egiteko moduan.
|
|
c) Gaixotasun epidemikoak, endemikoak, lanbide izaerakoak eta beste mota batekoak prebenitu eta tratatzeko, eta
|
horien aurka
borrokatzeko;
|
|
3.Itun honetako estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute gurasoen eta, hala denean, legearen araberako tutoreen askatasuna errespetatzeko, dela euren seme alaba edo tutoretzapekoei begira eskolak aukeratzeko, agintari publikoek sortutakoez landa, betiere, eskola
|
horiek
betetzen badituzte estatuak irakaskuntza arloan ezarri edo onetsitako gutxieneko arauak, dela euren seme alabek edo tutoretzapekoek euren pentsaerarekin bat datorren erlijio edo moral heziketa izateko.
|
|
4.Artikulu honetan xedatutakoa ez da interpretatuko subjektu pribatuek eta entitateek irakaskuntza erakundeak ezarri eta zuzentzeko duten askatasunaren murrizketa gisa, baldin eta
|
horiek
errespetatzen badituzte 1 paragrafoan aipatutako printzipioak, eta erakunde horietan irakatsitako hezkuntza bat badator estatuak ezarritako gutxieneko arauekin.
|
|
4.Artikulu honetan xedatutakoa ez da interpretatuko subjektu pribatuek eta entitateek irakaskuntza erakundeak ezarri eta zuzentzeko duten askatasunaren murrizketa gisa, baldin eta horiek errespetatzen badituzte 1 paragrafoan aipatutako printzipioak, eta erakunde
|
horietan
irakatsitako hezkuntza bat badator estatuak ezarritako gutxieneko arauekin.
|
|
b) Aurrerapen zientifikoen eta
|
horien
aplikazioen onurak baliatzeko;
|
|
c) Interes moral eta materialen inguruko babesaren onuradun izateko, interes
|
horiek
eratortzen direnean ekoizpen zientifiko, literario edo artistikoen egile izateagatik.
|
|
b) Nazio Batuetako idazkari nagusiak erakunde espezializatuei ere helaraziko dizkie itun honetako estatu alderdiek bidalitako txostenen edo
|
horien
kasuan kasuko zatien kopiak, betiere, estatu alderdi horiek erakunde espezializatu horietako kide ere badira, eta txosten edo txosten zati horiek halako erakundeen eskumeneko gaiekin zerikusia badute, erakunde horien eratze agiriekin bat etorriz.
|
|
b) Nazio Batuetako idazkari nagusiak erakunde espezializatuei ere helaraziko dizkie itun honetako estatu alderdiek bidalitako txostenen edo horien kasuan kasuko zatien kopiak, betiere, estatu alderdi
|
horiek
erakunde espezializatu horietako kide ere badira, eta txosten edo txosten zati horiek halako erakundeen eskumeneko gaiekin zerikusia badute, erakunde horien eratze agiriekin bat etorriz.
|
|
b) Nazio Batuetako idazkari nagusiak erakunde espezializatuei ere helaraziko dizkie itun honetako estatu alderdiek bidalitako txostenen edo horien kasuan kasuko zatien kopiak, betiere, estatu alderdi horiek erakunde espezializatu
|
horietako
kide ere badira, eta txosten edo txosten zati horiek halako erakundeen eskumeneko gaiekin zerikusia badute, erakunde horien eratze agiriekin bat etorriz.
|
|
b) Nazio Batuetako idazkari nagusiak erakunde espezializatuei ere helaraziko dizkie itun honetako estatu alderdiek bidalitako txostenen edo horien kasuan kasuko zatien kopiak, betiere, estatu alderdi horiek erakunde espezializatu horietako kide ere badira, eta txosten edo txosten zati
|
horiek
halako erakundeen eskumeneko gaiekin zerikusia badute, erakunde horien eratze agiriekin bat etorriz.
|
|
b) Nazio Batuetako idazkari nagusiak erakunde espezializatuei ere helaraziko dizkie itun honetako estatu alderdiek bidalitako txostenen edo horien kasuan kasuko zatien kopiak, betiere, estatu alderdi horiek erakunde espezializatu horietako kide ere badira, eta txosten edo txosten zati horiek halako erakundeen eskumeneko gaiekin zerikusia badute, erakunde
|
horien
eratze agiriekin bat etorriz.
|
|
Nazio Batuen Gutunak giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen alorrean egindako eratxikipenen ondorioz, Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak akordioak egin ahal izango ditu erakunde espezializatuekin, halako erakundeek txostenak aurkez ditzaten itun honetako xedapenak betetzearen inguruan, xedapenok euren jardueren esparruarekin bat egiten dutenean.Txosten
|
horiek
zehaztasunak jaso ahal izango dituzte, xedapen horiek betetzeari dagokionez erakunde horietako organo eskudunek onetsitako erabaki eta gomendioen inguruan.
|
|
...en Gutunak giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen alorrean egindako eratxikipenen ondorioz, Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak akordioak egin ahal izango ditu erakunde espezializatuekin, halako erakundeek txostenak aurkez ditzaten itun honetako xedapenak betetzearen inguruan, xedapenok euren jardueren esparruarekin bat egiten dutenean.Txosten horiek zehaztasunak jaso ahal izango dituzte, xedapen
|
horiek
betetzeari dagokionez erakunde horietako organo eskudunek onetsitako erabaki eta gomendioen inguruan.
|
|
...zko askatasunen alorrean egindako eratxikipenen ondorioz, Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak akordioak egin ahal izango ditu erakunde espezializatuekin, halako erakundeek txostenak aurkez ditzaten itun honetako xedapenak betetzearen inguruan, xedapenok euren jardueren esparruarekin bat egiten dutenean.Txosten horiek zehaztasunak jaso ahal izango dituzte, xedapen horiek betetzeari dagokionez erakunde
|
horietako
organo eskudunek onetsitako erabaki eta gomendioen inguruan.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek eta erakunde espezializatu interesdunek Ekonomia eta Gizarte Kontseiluari oharrak aurkeztu ahal izango dizkiote 19 artikuluaren ondorioz izaera orokorrarekin egindako gomendioen inguruan edo izaera orokorreko gomendio
|
horiei buruz
egindako aipamenen inguruan, aipamenok jaso direnean Giza Eskubideen Batzordeko txosten batean edo txosten horretan aipatutako agiri batean.
|
|
Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak noizean behin Biltzar Orokorrari aurkeztu ahal izango dizkio izaera orokorreko gomendioak dituzten txostenak, bai eta itun honetako estatu alderdietatik eta erakunde espezializatuetatik jasotako informazioaren laburpena ere, informazio hori denean itun honetan zein eskubide aitortu eta eskubide
|
horien
errespetu orokorra lortzeko hartutako neurriei eta izandako aurrerapenei buruzkoa.
|
|
Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak Nazio Batuetako beste organo batzuen, bere organo subsidiarioen eta laguntza teknikoa ematen duten erakunde espezializatu interesdunen esku utzi ahal izango du itunaren zati honetako txostenek eratorritako arazoetatik edozein, arazo
|
horiek
balio dezaketenean erakunde horiek erabakia hartzeko, euren eskumenen esparruan, nazioarteko neurrien egokitasunari buruz, neuri horiek lagun dezaketenean itun hau eragingarritasunez eta arian arian aplikatzeko.
|
|
Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak Nazio Batuetako beste organo batzuen, bere organo subsidiarioen eta laguntza teknikoa ematen duten erakunde espezializatu interesdunen esku utzi ahal izango du itunaren zati honetako txostenek eratorritako arazoetatik edozein, arazo horiek balio dezaketenean erakunde
|
horiek
erabakia hartzeko, euren eskumenen esparruan, nazioarteko neurrien egokitasunari buruz, neuri horiek lagun dezaketenean itun hau eragingarritasunez eta arian arian aplikatzeko.
|
|
...konomia eta Gizarte Kontseiluak Nazio Batuetako beste organo batzuen, bere organo subsidiarioen eta laguntza teknikoa ematen duten erakunde espezializatu interesdunen esku utzi ahal izango du itunaren zati honetako txostenek eratorritako arazoetatik edozein, arazo horiek balio dezaketenean erakunde horiek erabakia hartzeko, euren eskumenen esparruan, nazioarteko neurrien egokitasunari buruz, neuri
|
horiek
lagun dezaketenean itun hau eragingarritasunez eta arian arian aplikatzeko.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek adostu dute, itun honetan zein eskubide aitortu eta eskubide
|
horien
errespetua ziurtatzeko xedea duten neurriek, halakoak nazioarteko ordenakoak direnean, euren baitara prozedurak biltzen dituztela, hala nola, hitzarmenak burutu, gomendioak onetsi, laguntza teknikoa eman eta erregio mailako bilerak eta bilera teknikoak egitea, kontsultak eta azterketak gauzatzeko, horiek gobernu interesdunekin lankidetzan antolatuko direla.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek adostu dute, itun honetan zein eskubide aitortu eta eskubide horien errespetua ziurtatzeko xedea duten neurriek, halakoak nazioarteko ordenakoak direnean, euren baitara prozedurak biltzen dituztela, hala nola, hitzarmenak burutu, gomendioak onetsi, laguntza teknikoa eman eta erregio mailako bilerak eta bilera teknikoak egitea, kontsultak eta azterketak gauzatzeko,
|
horiek
gobernu interesdunekin lankidetzan antolatuko direla.
|
|
1.Itun honetako estatu alderdi orok zuzenketak proposatu eta, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita, gordailutu ere ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta
|
horien inguruko
botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia egingo du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da horiek onestea.
|
|
...alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia egingo du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da
|
horiek
onestea.
|
|
2.Zuzenketa
|
horiek
indarrean jarriko dira, Nazio Batuetako Biltzar Orokorrak onetsi eta itun honetako estatu alderdietarik bi hereneko gehiengoak onartzen dituenean, euren konstituzio prozedurekin bat etorriz.
|
|
3.Zuzenketa
|
horiek
, indarrean jartzen direnean, nahitaezkoak izango dira halakoak onartu dituzten estatu alderdientzako; gainerako estatu alderdiek, ordea, itun honetako xedapenak eta aldez aurretik eurek onartutako zuzenketak betetzen jarraituko dute.
|
|
...neurri bereziak hartu behar dira, haur eta nerabe guztien mesedetan, inolako bereizkeriarik egin gabe, seme alabatasunaren edo beste edozein ezaugarriren ondorioz.Haurrak eta nerabeak babestu behar dira ekonomia eta gizarte esplotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo lan
|
horiekin
euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga horietatik behera debekatuta eta legeak zehatuta egongo dela haurren lan eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
...arik egin gabe, seme alabatasunaren edo beste edozein ezaugarriren ondorioz.Haurrak eta nerabeak babestu behar dira ekonomia eta gizarte esplotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo lan horiekin euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze
|
horiek
zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga horietatik behera debekatuta eta legeak zehatuta egongo dela haurren lan eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
...rabeak babestu behar dira ekonomia eta gizarte esplotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo lan horiekin euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga
|
horietatik behera
debekatuta eta legeak zehatuta egongo dela haurren lan eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
1.Salbuespenezko egoeretan, baldin eta egoera horiek nazioaren bizitza arriskuan jartzen badute eta halako egoerak modu ofizialean aldarrikatu badira, itun honetako estatu alderdiek, kasuan kasuko egoerak galdatutakora mugatuta, xedapenak eman ahal izango dituzte, itun honen ondorioz hartutako betebeharrak eteteko; edonola ere, xedapen
|
horiek
ez dira bateraezinak izango estatu alderdiei nazioarteko zuzenbideak ezarritako osterantzeko betebeharrekin, eta ez dute inolako bereizkeriarik eragingo, arraza, larru kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa edo gizarte jatorria dela bide.
|
|
1.Itun honetako xedapenetatik bat bera ere ez da interpretatuko estatu, talde edo banakako bati eskubidea aitortzeko, horren helburua denean itun honetan aitortutako eskubide edo askatasunetarik edozein ezabatzeko jarduerei ekitea edo ekintzak gauzatzea, edo eskubide nahiz askatasun
|
horiek
murriztea, itun honek baimendutakotik kanpo.
|
|
2.Ezin da onartu estatu alderdi batean legeen, hitzarmenen, erregelamenduen edo ohituren ondorioz aitortutako edo indarrean dauden oinarrizko giza eskubideak murriztea edo
|
horiei
kalte egitea, aitzakiatzat jarriz itun honek ez dituela horiek aitortu edo babes gutxiagorekin aitortu dituela.
|
|
2.Ezin da onartu estatu alderdi batean legeen, hitzarmenen, erregelamenduen edo ohituren ondorioz aitortutako edo indarrean dauden oinarrizko giza eskubideak murriztea edo horiei kalte egitea, aitzakiatzat jarriz itun honek ez dituela
|
horiek
aitortu edo babes gutxiagorekin aitortu dituela.
|
|
2.Heriotza zigorra indarrik gabe utzi ez duten herrialdeetan heriotza epaia ezarri ahal izango da deliturik larrienengatik bakarrik eta delitua egitean indarrean dauden legeekin bat etorriz, betiere, lege
|
horiek
ez badira itun honetako xedapenen aurkakoak, ezta genozidio delitua prebenitu eta zehatzeko Konbentzioaren aurkakoak ere.Zigor hori ezarri ahal izango da soil soilik auzitegi eskudun baten epai irmoa betetze aldera.
|
|
1.Inork ez du esklabotzarik pairatuko.Esklabotza eta esklaboen salerosketa debekatuta egongo dira,
|
horien
mota edozelakoa izanda ere.
|
|
b) Aurreko idatz zatia ezin izango da interpretatu herrialde jakin batzuetan auzitegi eskudun batek ezarri zigorra betetzea debekatzeko, zigor hori derrigorreko lana denean, baldin eta herrialde
|
horietan
zenbait delitu zigor badaitezke, espetxealdi zigorraz ez ezik, derrigorreko lanekin ere.
|
|
2.Atxilotutako pertsona guztiek atxiloketa unean informazioa jasoko dute, atxiloketa arrazoien inguruan, eta atxilotu
|
horiei
lehenbailehen jakinaraziko zaie egotzi zaien akusazioa.
|
|
3.Arau hauste penal baten ondorioz atxilotuta edo preso dauden pertsona guztiak atzerapenik gabe jarriko dira epailearen edo eginkizun judizialak gauzatzeko legeak baimendutako beste funtzionario baten esku, eta atxilotu edo preso
|
horiek
eskubidea izango dute zentzuzko epean epaiketa izateko edo aske gelditzeko.Epaiketa izan behar duten pertsonen aurre neurrizko espetxealdia ez da izan behar erregela nagusia, baina pertsona horien askatasuna berme batzuen mende izan daiteke, berme horien helburua bada akusatua epaiketa ekitaldian edo eginbide prozesalen edozein unetan ager dadila ziurtatzea eta, hala denean, epaitza betearaztea.
|