|
2012
|
|
|
urte hasieran ez zekiten ia ezer Gasteizi buruz eta hilabete batzuk beranduago hemen bizi dira lan edo ikasketengatik. Eguneroko bizitzak euren esperientziak elkartu dira modu batean edo bestean eta, oraindik lurreratzen ari direnean, izan dituzten lehenengo sentsazioak
|
horiek
ezagutu nahi ditugu.
|
|
|
Gure hizkuntzaren normalizaziorako bidean, bere garaian, indar handia jarri zen haurren hezkuntzan, baina ia batere ez transmisioan; hau da, gurasoei begirako euskalduntzean, Helduen Euskalduntze Alfabetatzean. Egindako zenbait ikerketaren arabera, azken hamarkadetan euskarak 300.000 hiztun irabazi ditu, eta
|
horien
herena euskaltegiei zor zaie, alajaina! Ametsetan hasita, zein egoeratan geundeke euskalduntze alfabetatzea buru belarri bultzatu izan balitz eta, hezkuntzak euskaldundutako umeekin batera, indar berarekin eta neurri berean helduak euskaldundu izan balira?
|
|
|
Euskarak, hortaz, erabiltzeko espazioak irabazi behar ditu, gune publiko zein pribatuak. Erabilerarako gune
|
horiek
toki publikoetan bermatzeko beharra ere hor dugu; euskara erabiltzeko benetako aukera eduki behar dugu, eta ez oztopoz jositako lasterketa edo proba. Esaterako, euskaraz bizi nahi dugunok erdarazko produktuak ditugu nagusi; besteak beste, telebista ikusi, zinema estreinaldiez gozatu edota zibermunduan ibili gura dugunean.
|
|
|
Aipatutako arlo bi
|
horiek
lantzen ditugu AEKn, euskararen normalizazioan giltzarria den hirugarren zutabearekin batera, sustapena hain zuzen ere. Sustapenean, KORRIKA dugu ekimenik garrantzitsuena; bi urtean behin euskararen alde milaka lagunek betetzen dituzte Euskal Herriko errepideak.
|
|
|
Izan ere, manifestazio handiaren aurretik oso aurre kanpaina ona egin zuten herriz herri, auzoz auzo, informazioa zabalduz. Ni ere joan nintzen
|
horietako
hitzaldi batera, Gasteizen, baina propaganda ikusita, zalantzan gelditu nintzen: hamar hitzaldi zeuden iragarrita Gasteizko gizarte etxeetan; nik ikusitako afitxak euskara hutsez zeuden, baina ez zuen zehazten hitzaldiak zer hizkuntzatan izango ziren.
|
|
|
Hankabikoei hamaika gauza egiten digu eskuetatik ihes eta,
|
horien artean
, hain preziatua zaigun denbora nabarmenduko nuke. Orratzen noranzkoa zein abiadura menderatzen ezinezkoa egiten zaigu, tik tak doinuarekin batera arrasto handirik utzi gabe desagertu egiten baita.
|
|
|
Astean zehar sortutako edukiarekin ‘eko mapa’ delakoa sortuko dute eta hau izango da, hain zuzen, proiektuaren bigarren fasearen abiapuntua, irailaren 17tik 21era bitartean. Izan ere, aldez aurretik aukeratuak izan diren sei kolektibo artistikok, sormen askatasun osoz, interbentzio artistiko ezberdinak gauzatuko dituzte hiriko sei puntu
|
horietan
. Fase honetan ere hiritarren parte hartzea funtsezkoa izango da eta posible izango da ekimen batzuetan parte hartzea.
|
|
|
Zoramen errepresibo horren aurrean ez dago txosna esparrurik, jai batzorderik, herri bazkaririk edo kontzertu aretorik euren atzaparkadaz libratzen denik. Eduki politikodun afitxak, pankartak edo erretratuak mehatxugarritzat dauzkate, akaso lelo
|
horiek
balizko irakurlea konbentzituko duten beldur baitira. Gaur Alde Zaharrean zehar nebilela zentsura horren arrastoak somatu ditut paretetan, “baten batek” presoen irudiak zekartzaten afitxak kendu baititu atzaparkada selektiboz.
|
|
|
Egoera erridikulu
|
horietako
bat Gasteizko txosna gunean bizi izan genuen duela hiru urteko jaietan. Festa alternatiboen eremuan zenbait lelo zeuden pankartetan apaingarri, horien artean Mario Benedettiren bat:
|
|
|
Egoera erridikulu horietako bat Gasteizko txosna gunean bizi izan genuen duela hiru urteko jaietan. Festa alternatiboen eremuan zenbait lelo zeuden pankartetan apaingarri,
|
horien artean
Mario Benedettiren bat: «Un torturador suicidándose no se redime, pero es un buen comienzo».
|
|
|
Tradizioa, hizkuntza eta kultura bezala, bizirik badago, etengabeko aldaketan dago, noski. Bestalde, ez naiz iraganaren miresle
|
horietakoa
, eta ez dut uste berez aurreko garaiak hobeak zirenik eta lehengo gauzek oraingoek baino balio handiagoa dutenik. Ez, ez da hori, inola ere ez.
|
|
|
Bien bitartean, tipula zatitu (zentimetroko puskatxoak, gora behera), eta oliotan sueztitu; plo plo gozoan (ez pla plarekin nahastu, hori beste bat da). Tipula bigundu denean, eta egiteko bidean denean, bizpahiru baratxuri ale xerratu, piperrak zatitu, eta oliotaratu
|
horiek
ere. Plo plo, bigarrenez.
|
|
|
Apur bat harriturik geratu nintzen, azken finean telefono
|
horiek
ordaindu behar direlako, eta nahiko argi dago haiek ez dituztela ordaintzen. Nahiz eta egoera ekonomikoa ona ez izan, jarraitzen dugu horrelako produktuetan dirua gastatzen, etengabe.
|
|
|
Batzuetan argi dago beharrezkoak direla, medikuntzarekin loturik daudenak, esate baterako. Baina normalean
|
horiek
ez dira ezagunenak. Teknologia enpresek badakite zer eta noiz saldu, badakite nola sortu behar berriak pertsonengan.
|
|
|
Nahiz eta itxuraz, Euskal Herrian euskal unibertsitateak badaudela ematen duen, errealitatean hori ez da horrela. Gabezia handiak ikusten dizkiogu hezkuntza sistema honi, eta
|
horiek
aldatzeko borrokatzea da gure helburu nagusia.
|
|
2013
|
|
|
Istorioak 2011ko apirilean du abiapuntua. Orduan, auzo kolektiboak “Como vivís pajaritos” (Zuek bizi zarete, zuek, alproja
|
horiek
!) izeneko txostena argitaratu zuen. Argitalpen horretan salatu egin zuten erakunde publikoek lehentasunezko tratua ematen ziotela ostalari talde horri, diru-laguntzak eman eta euren gorazarre publikoa egiten zutela.
|
|
|
Argitalpen horretan salatu egin zuten erakunde publikoek lehentasunezko tratua ematen ziotela ostalari talde horri, diru-laguntzak eman eta euren gorazarre publikoa egiten zutela. Aldi berean, enpresari
|
horiek
zorrak zituzten administrazioarekin, desjabetze aginduak, eta zenbait espediente irekita, besteak beste, kontratazioetan ustezko trikimailuak egin zituztelako. Salaketaren jomugan punta puntako zenbait taberna zeuden (ez ditut izenak idatziko neure burua auzotar horien trantze berean ez ikustearren… baina lagenterula webgunera jo besterik ez duzue egin behar jakiteko zein tabernataz ari naizen).
|
|
|
Aldi berean, enpresari horiek zorrak zituzten administrazioarekin, desjabetze aginduak, eta zenbait espediente irekita, besteak beste, kontratazioetan ustezko trikimailuak egin zituztelako. Salaketaren jomugan punta puntako zenbait taberna zeuden (ez ditut izenak idatziko neure burua auzotar
|
horien
trantze berean ez ikustearren… baina lagenterula webgunera jo besterik ez duzue egin behar jakiteko zein tabernataz ari naizen).
|
|
|
Argitalpenak harrotutako hautsaren ondorioz, 2011ko abenduan ARICHek komertzioa sustatzeko diru-laguntzak ukatu egin zizkien enpresariei. Udal agentziak diru-laguntza
|
horiek
ukatzeko baliatu zuen argudioa Egin Ayllukoen txosteneko argudio nagusi berbera izan zen. Orduan ostalariek administrazioarekiko auzi errekurtsoa jarri zuten ARICHen ebazpenaren aurka.
|
|
|
Afera surrealista horren ondorioz, auzo taldeak milaka euroko zigorrari egin behar izango dio aurre; zirimolaren erdigunean dauden adur txarreko txori
|
horiek
, berriz, jarraitu dute negozioak irekitzen Alde Zaharrean (izenak lagenterula webgunean kontsultatu); Udalak jarraitu die lehentasunezko tratua ematen (ARICHek diru-laguntza ukatu zienetik gutxira Ekonomia Sustatzeko Udal Departamentuak eman egin zien); eta ni… ni urkamendiaren ertzean jartzen ari naiz neure burua istorio honen berri kontatzen ari natzaizuelako… Baten batek oraindik zal... Nik, neure aldetik, egingo dut neure neurrirako justizia txikia.
|
|
|
Nik, neure aldetik, egingo dut neure neurrirako justizia txikia. Noizbait okurritzen bazait taberna
|
horietako
batean sartzea ordaindu gabe joateko izango da, dirua Egin Ayllukoek elkartasunerako ireki duten kontu korrontean sartuko dut. Horixe izango da txori txiki honen mendeku txikia.
|
|
|
Batzuk hizkuntza handiak dira, etorkizunaren beldurrik gabe bizi direnak; beste batzuk, berriz, txikiak, oraina ere arriskuan ikusten dutenak.. 0tik 10erako rankinga egingo bagenu, 10ean txinera legokeela kontuan hartuta, hau da, munduan gehien hitz egiten den hizkuntza, eta 0an, berriz, azken hiztuna galdu berri duen hizkuntza bat, euskara 9 postutik gora kokatuko genuke. Izan ere, Ethnologue erakundearen arabera, 400 hizkuntza daude munduan 1.000.000 hiztunetik gorakoak, eta euskara da
|
horietako
bat. Beraz, esan genezake euskara munduan hiztun gehien dituzten hizkuntzen %10ean dagoela.
|
|
|
Aurrekoan Hirineten urteurrenean Andra Mari Zuriaren enparantzan hitzaldia ematera etorri nintzenean txundituta geratu nintzen, ostiral arratsalde bat zen, eguraldi oso ona egiten zuen eta hala ere, bertan 200 bat lagun elkartu ziren euskararen inguruko hitzaldi bat entzutera. Nik uste
|
horiek
sintomak baina zerbait gehiago direla edo nolabait aurrera doan prozesu baten sintoma baikorrak direla.
|
|
|
Nire ustez faktore hauek dira aurrerantzean oso aintzat hartu direnak baina batez ere, atxikimendu soziala eta hizkuntzaren aldeko kontzientzia sendotu eta landu behar direla.
|
Horiek
baldin baditugu, besteak ere etorriko dira.
|
|
|
Beste alde batetik, gauza bat garrantzitsua da oso; beldurrak eta konplexuak galdu behar ditugu. Askotan euskaraz egiteko beldur asko dago eta lehenengo gauza
|
horiek
astindu egin behar dira eta jendea animatu behar dugu daukan mailatik hitz egiteko, dakiena erabiltzen eta hori konpartitzen. Eta batez ere hizkuntzarekin gozatzen eta ez beti boli gorriaren beldur ibili.
|
|
|
«fuera españoles!» Tropela plaza nagusira iritsitakoan emakumeek hartu zuten hitza espainolen aurkako garrasien artean. Zapotekera hutsez ari ziren, Oaxaca eskualdeko bertako hizkuntzaz, baina tarteka publikoak gaztelaniaz oihukatutako leloei esker sumatu ahal izan nituen andre kementsu
|
horien
jardunaren nondik norakoak. Nire ondokoari arreta eman zion espainol batzuk ikustea espainolen aurkako elkarretaratze batean eta horrela jakinarazi zidan.
|
|
|
Nazioarteko erakundeek, NBEk edo EBk ez dute bestelakorik egin. Baina
|
horien gainetik
, gerraren gainetik, nazioarteko politika edo Espainiako gobernuen zitalkeriaren gainetik Saharar Herriak bizirik eta harro dirau; injustiziaren kontra eta bere eskubideen aldeko borrokan, POLISARIO frontearen gidaritzapean eta munduko herri guztien elkartasunarekin batera; baita Euskal Herrikoarekin ere.
|
|
|
Bereziki, gogoratu nahi ditugu Marokoko Salé II presondegian dauden 20 lagunak Gdeim Iziken ahotsa saharar guztien eta gure izenean ahotsa altxatu zutelako.
|
Horietako
bat, Larossi Abdeljalil laguna, osasun egoera larrian egon arren, Marokoar gobernuak besteen baldintza kaxkarretan mantentzen du, behar duen mediku laguntza ukatuz.
|
|
|
Herrira" ETAren tentakulua" dela esan du, eta berretsi Madrilek ez duela erakunde armatuarekin negoziatuko. ETAko kideen omenaldiak antolatzea leporatzen die Guardia Zibilak atxilotuei, omenaldi
|
horietan
" delituak justifikatu eta ETA erakunde terrorista goratu" egiten dela argudiatuta.
|
|
|
ibilbide laburra, espazioari begiratuz gero; denbora tarte horretan, ordea, denetarik biziko dute, bai Sebastianek, bai Ánimas zein beste ontzietako eskifaiek.
|
Horien artean
nabarmenena eta beldurgarriena, sukar ustelaren izurria: Heriok betiko eramango ditu zenbaitzuk, eta biziki ikaratuko beste batzuk.
|
|
|
|
Horiek
horrela, uztailaren 20an indarreran sartuko da Aldundiaren agindua eta landa eremuetan ez ezik, mendi publiko zein pribatuetan, parketxe naturaletan, aisialdi guneetan eta errepideetako atseden guneetan ere debekatuta egongo da sua piztea. Baldintza klimatologikoak aldatu bitartean, indarrean mantenduko da debekua eta agindua hausteak 1000 euroko isuna ekar lezake baita eragindako kalteak ordaindu behar izatea ere.
|
|
|
Eleberria Jonen eta hildakoaren arteko elkarrizketa da.
|
Horiek
dira, hain zuzen ere, bi protagonista narratzaile nagusiak, eta idazkeran ere antzematen da aldea: bata letra arruntez agertzen da; bestea, letra etzanez.
|
|
|
Lan erreformak eragindako lan hitzarmenen galera, soldaten jaitsiera orokorrak, Bárcenas eta PP ren korrupzioa, Snowden, Egipto, Garoña, Trebiñu, Euskal Herriko prozesua, epaiketak eta politikak… Munduak aurrera darrai, batzuetan okerrera agian, eta ni geldirik, udako beroaren eraginez ezin mugi. Gai garrantzitsu
|
horietaz
idatzi nuke oraingoan, zuek horietaz ere pentsatu, irakurri, idatzi, eta eragin, baina nik behintzat gaur gogorik ez. Nik udako nagia buruan.
|
|
|
Lan erreformak eragindako lan hitzarmenen galera, soldaten jaitsiera orokorrak, Bárcenas eta PP ren korrupzioa, Snowden, Egipto, Garoña, Trebiñu, Euskal Herriko prozesua, epaiketak eta politikak… Munduak aurrera darrai, batzuetan okerrera agian, eta ni geldirik, udako beroaren eraginez ezin mugi. Gai garrantzitsu horietaz idatzi nuke oraingoan, zuek
|
horietaz
ere pentsatu, irakurri, idatzi, eta eragin, baina nik behintzat gaur gogorik ez. Nik udako nagia buruan.
|
|
|
Zero. Ez duk lanposturik heltzen, baina faktura bai,
|
horiek
tonaka heltzen dituk. Erabateko desoreka diagu.
|
|
|
Bada, azkenean ezin izan ziaten ordaindu, eta orain abokatutan sartu dituk langile guztiak.
|
Horiek
okerrago zeudek hire aldean, beraz lasai, aterako haiz.
|
|
|
Baina gero eta garestiago zeudek
|
horiek
ere, eta laguntzak kentzen hasiak dituk antza.
|
|
|
Berriro matraka bera, baina hainbeste errepikatzeak hitz
|
horiei
emandako lizun usaina kentzeko helburuarekin. Lan gaitza, zinez:
|
|
|
Euskaldun asko asko ez dago Araban, baina kopuru nahikotxo osatzen dute gaur egun.
|
Horien
parte handi bat euskaldun berriek osatzen dute/ dugu. Ezaugarri hori euskararekiko interes eta ahalegin handien isla izan ohi da maiz.
|
|
|
Arabako euskaldun saiatu
|
horiek
jakin badakite gustuko duten hizkuntzan jarduteko zein zailtasun handiak dauden. Ondo baino hobeto ezagutzen dituzte gizarteko arlo gehienetan dauden mugak, Foru Aldundikoak barne.
|
|
|
...ensten gelditzeko; hamarnaka istripu izango nituen, batzuk besteak baino larriagoak, baina horietan guztietan neu izan naiz beti autoen erasoaren biktima; ez dut sekula oinezko bakar bat harrapatu, askoren errieta bidegabeari aurre egin behar izan badiot ere; beste zenbaitetan edozein huskeriagatik isuna jarri nahi zidaten udaltzainei izkina egin behar izan diet. Hala ere, elkarbizitza arazo txiki
|
horien gainetik
, asko duzue hiri txirrindularioi eskertzeko, hasteko, oraindik ere zuen buru gaineko airea arnasa hatzeko modukoa izatea. Margaret Thacherrek kalte handiagoa egingo zion egun bakar batean ozono geruzari laka erabiliz, geuk bizitza osoan baino.
|
|
|
Iragan azaroan Nuclenorrek berak Garoñako zentral nuklearra ixteko plana Espainiako Segurtasun Nuklearreko Kontseiluari (CSN) aurkeztu bazion ere, oraingoan, nuklearraren jarduera beste urtebetez luzatzeko eskatu eta onartu egin diote. Zentrala 2019 urtera arte martxan izateko, 2012ko irailaren 6 baino lehenago eskatu behar zuen baimena Nuclenorrek, Iberdrolak eta Endesak osatzen duten enpresak, baina halakorik ez zuen egin orduantxe Espainiako Kongresuak zerga berriak onartu behar baitzituen eta zerga berri
|
horiekin
Arabatik kilometro gutxira dagoen nuklearra ez zelako ekonomikoki bideragarria izango.
|
|
|
|
Horiek
horrela, Tobalinako haranean kokatutako zentralaren bizitza uztailaren 6an bukatuko zela aurreikusten zen. Orain bi aste, aldiz, nuklearraren etorkizuna berriro ere zalantzan jarri zen, izan ere, martxan izateko baimena (elektrizitaterik ekoiztu gabe) beste urtebetez luzatzea eskatu zioten Segurtasun Nuklearreko Kontseiluari.
|
|
|
Bankari edo polizia pare bat akatzea gustatuko litzaiokeen arren, horren ordez, mundu guztia bezala sistemaren aurkako manifestazio batera joatea erabakitzen duen pertsona baten istorio da. Benetan sumindu ordez, sumindu bat dela esaten duen
|
horietako
bat.
|
|
|
Gernika filmak 1937an hegazkin alemanek foru hiria bonbardatu aurre aurreko eta ondo ondoko uneak jasotzen ditu. Datu historikoak eta José Luis Zumetak eta Mikel Laboak gertakizun
|
horiek
gogorarazteko sortu zituzten lanak elkartu eta berpiztu egin dira dokumentu bizidun hau egiteko. Gasteizen bonbardaketaren 76 urteurrenean aurkeztuko da, hain zuzen ere.
|
|
|
Zumetaren lanak oso modu ezaguterrazean ematen ditu lekuak, pertsonaiak eta egoerak, eta Laboaren musika lanak, berriz, pelikularen erritmoa markatzen du. Ángel Sandimasek José Luis Zumetak hurbiletik lagundu zion Ángel Sandimasi bere margolaneko eszena eta pertsonaietan oinarriturik zirriborro ugari eginez.Gero, zuzendariak marrazki
|
horiek
garatu eta bizia eman zien 3D teknologia erabiliz. Proiekzioaren ondoren, Sandimasek margolariarekin izandako lan prozesuaz hitz egingo du, beren lankidetza estuaz eta hasierako planteamenduetatik azken emaitza arte jarraitutako prozesu luzeaz.
|
|
|
Etxean kirol eskaladaz egiteaz nekatu eta, nahiz eta fisikoki oso ongi prestatu ez egon arren, hara joatea erabaki genuen eta zorte handiarekin 20 egunetan Cerro Torre gailurra egitea lortu genuen. Mendi hau munduko politenetarikoa izan daiteke, estetikoki begietatik sartzen den
|
horietakoa
da, eta horrez gain, oso zaila da. Horregatik, egin nahi genuen.
|
|
|
Baina egun gauzak nola dauden ikusita, ezin gara ezertaz kexatu. Guretzat zaila izan zen bidea irekitzea baina hala eta guztiz ere garai
|
horiek
oraingoak baino errazagoak ziren eta beraz, ezin gara kexatu. Guk zortea daukagu aurreko babesleak mantentzen ditugulako, baina egun mendiaren munduan burua atera nahi duen gazte batek zailtasun asko aurkituko ditu.
|
|
|
Espedienteei begiratu bat ematea besterik ez dago, hasieratik irregulartasunez beteriko lehiaketa bat izan dela ikusteko. Irregulartasun
|
horien
zergatia azaltzea, ordea, beste batzuei dagokie.
|
|
|
Ekimenaren ondorioak eta erabakiak ezin itxaropentsuagoak,
|
horietan
hainbat funtzio beteaz: herriko euskaldun guztiak argazki batean biltzea, osatzen duten multzo garrantzitsua agerian jartzeko asmoz (euskararen ikusgarritasuna); euskara batzorde bat sortzea hurrengo ekimenez arduratzeko (antolamendua eta plangintza); euskarari bizipen ludikoa eta erakargarria eranstea (hizkuntzaren irudia); euskara harresi gisa erabili partez, lokarri bihurtzea, horren aitzakian antolatutako afarian eta gerokoetan euskaldunak eta erdaldunak bilduz (gizarte kohesiorako tresna).
|
|
|
Bigarren atalean, antza aurrekoarekin zerikusirik gabe, menditik Linzako aterpera itzultzen ari dira pertsona bi, behe lainoaren erdian, elurrez estalitako bideetan barrena. Hortik aurrera istorio gehiago agertuko dira –borroka armatuan sinetsi arren pistolarik hartzeko gai ez den Kandido, galduta dagoen Sara arreba, betiko bakea aurkitzearren aitaren bideari jarraitu nahi dion Ananda, azken bi
|
horien
maitasun kontuak…–, eta pixkanaka pixkanaka elkarrekin lotuko dituzte irakurleek, elurraren sinbolismo bereziaren inguruan betiere. Bestalde, bi jarrera ageri dira narrazioan zehar, etengabe kontrajarrita, nor baino nor elkarri gailendu nahian:
|
|
|
Orain urtebete, egoera berdinaren lekuko izan ginen. Lan politikoa egiteagatik ere, txano iluna darabilten
|
horietako
batzuek Ekaitz lapurtu ziguten. Etxe askotako ateak zabalik izan ostean, matrioskatik atera berri zela, urrun eraman zuten.
|
|
|
Euskal Herria: Ezkutuko Zorra dokumentala EHUk, Ekologistak Martxan GKEak eta Ekopol ek prestatu dute, Euskal Herrian erabiltzen diren lehengaien jatorriko herrialdeei eta lehengaien ekoizpenak eta esportazioak inguru
|
horietan
dituen ondorioei buruz.
|
|
|
Gaur egun, ordea, kontsumitzen ditugun material gehienak oso urrutitik ekartzen dira. Bada, Euskal Herrian kontsumitzen eta ekoizten ditugun produktu askok Hegoaldeko herrialde txirotuetan dute jatorria, eremu
|
horiek
kutsatzea edo langileak baldintza prekarioetan kontratatzea errazagoa eta merkeagoa delako.
|
|
|
Artium zentro museoak Rotterdamen bizi den Katarina Zdjelar serbiar artistaren ‘Of More Than One Voice’ erakusketa aurkeztu du (2013ko urtarrilaren 26tik apirilaren 28ra). 15 lan inguru biltzen ditu, gehienak bideoak, azken sei urteetan eginak eta nabarmen uzten dutenak Zdjelar ek hizkuntzaz, hotsaz, musikaz eta nortasun politiko eta kulturalaz duen interesa,
|
horiek
baitira bere ekoizpen artistikoaren ardatzak. Artista honek gizarte garaikidearen azterketa egiten du eta horretarako darabilen tresna nagusia hizkuntza da, hor biltzen baitira edozein gizartetan oinarrizkoak diren nortasuna, erkidegoa eta aginpidea.
|
|
|
Zenbait pieza egin berriak dira, besteak beste Gasteizen bertan filmatutako bideo bat. Bertan, ‘euskal rock erradikala’ esan izan zaion mugimenduko abesti ezagunak erabiliz artistak ideia
|
horien inguruan
hausnartu du. Zehazki, bideoak ‘Aitormena.
|
|
|
PPk eta EAJk Gasteizko Udalaren 2013ko aurrekontuak adostu ondoren, berehala agertu dira hartutako erabakiaren gaineko erantzunak,
|
horien artean
, Bildu eta PSE udal talde politikoenak, hain zuzen. Bilduren ustez, aurrekontu honek ez du bat egiten hiriaren interesekin eta “kromo aldaketa” bat izan dela dio.
|
|
2014
|
|
|
Ipar Amerikako britaniar kolonoak (ondoren Amerikako Estatu Batuak sortu zuten
|
horiek
) metropoliaren kontra jarduten hasi zirenean, lelo bat erabili zuten: no taxation without representation.
|
|
|
Izan ere, ordezkapenaren kontuak bere biziko garrantzitsua izan du hainbat prozesu historikotan. Ipar Amerikaren kasuan, gatazka fiskala bezala hasi zena independentzia bezala amaitu zen; eta, ordura arte, zalantzarik gabe britaniarrak ziren
|
horiek
estatu batuarrak bihurtu ziren… eta dena, ordezkapen arazo batetik abiatuta.
|
|
|
Arabako alderdien artean ba omen dago Trebiñurekin bat egiteko nahi irmo bat, eta Biltzar Nagusien azken bileran batzarkide gehienek Trebiñu Zortzigarren Kuadrilla bezala hartzea adostu zuten. Ez litzateke bat ere logikoa izango, orduan, Trebiñuk Batzar
|
horietan
ordezkapenik ez edukitzea: no policy without representation.
|
|
|
Aurten ekimen honek Gasteizko Florida aretoetan hartuko du lekua eta 2014ko abenduaren 22tik 2015eko urtarrilaren 4ra bitartean ospatuko da. Egun
|
horietan
, film bakoitza euro batengatik ikus daiteke.
|
|
|
Dena den, hobekuntzak ez ziren soilik estetikoak izan, garai hartan ospe handiko programak jaiotzen hasi baitziren.
|
Horien artean
Gasteiz izeneko saioak aipu berezia merezi du, izan ere, bertan Arabako gertakari herrikoienei heltzen zitzaien, Gasteiztar zahar baten kondairak edo Miñoi potoloaren istorioak bezalako tarteak eskainiz. Honez gain, ezin ahaztu, Club de amigos saio mitikoaren aitzindaria, De oyente a oyente, zeinairratiko bazkideak elkar agurtzeko xedez abiatu zen.
|
|
|
Horrela, kopuru
|
horietatik gorako
nominak, “sare sozialetan modu interesatuan hedatzen ari direnak, esaterako”, prozedura izapidetzerakoan izandako atzerapenen ondoriozko ordainketei dagozkiela argitu du Lanbidek. “Zenbait hilekoak izan daitezke atzerapenok”.
|
|
|
Euskaltzaindiak diplomak eman dizkie ohorezko euskaltzain berriei,
|
horien artean
, Arabako ordezkaria izandako Manu Ruiz Urrestarazuri
|
|
|
Esan bezala,
|
horien artean
Manu Ruiz Urrestarazu aurkitzen zen. Gipuzkoarra jaiotzez, Araban bizi da egun eta 1969an izendatu zuten Euskaltzain urgazlea.
|
|
|
Deialdian parte hartu duten artistak hainbat belaunalditakoak dira, eta orotariko interesen arabera garatu dituzte euren prestakuntza ibilbideak. Halere, artista
|
horiek
euskal esparruarekin duten loturak eta denbora zehatzak arte errealitatearen behatokitzat jarduten duen lan tokia egituratzen du eta, eremu horretan, “sistema”, “testuingurua”, “komunitatea”, “instituzioa” eta pareko nozioak paradigma saihestezinak bihurtzen dira.
|
|
|
Elkarteak hamarkada hauetan guztietan egin duen lana eskertu nahi du udal taldeak eta omenaldi beroa egin zaurituei, eragindakoei eta
|
horien
senideei. “Abuztuaren 4an kohetearen metxa piztuko duten Martxoak 3ko biktimen elkartearen ordezkarien eskuekin batera, egun horretan hildakoen eskuek ere piztuko dute metxa hori”, esan du EH Bildu udal taldeko Kike Fdz.
|
|
|
70ko hamarkadan gazteak noizbehinka Goiuri jauregira sartzen ziren ouijara jolastera. Askotan gazte hauek ziztu bizian ateratzen ziren bertan egiten zituzten espiritismo saio
|
horietatik
, “presentzia” oso nabarmenak sentitzen zituztelako. 1982 urtean eraikina berritzeko lanak egin zituzten eta bi hormen artean hormatartekatuta zegoen emakume bat topatu zuten.
|
|
|
Haraba.info web guneak emandako informazioren arabera, kontzentrazioa amaitu ostean mural bat egiten zeudela, campuseko segurtasun langileek “bortizki” sartu dira eta kalez jantzitako ertzain baten laguntzarekin ikasle bat atxilotu dute. Gainontzeko gazteek eserialdi bat egin dute elkartasuna adierazteko, ondoren “Ertzainaren furgoneta bat eta zazpi kotxe agertu dira eta gogor oldartu dira ikasleen kontra”,
|
horietako
bati burua zabaldu diotelarik. Horrez gain, beste bost gazte atxilotu dituzte.
|
|
|
Exijitzen dugu lagundutako amatasunerako sarbidea doakoa eta askea izatea, bai lesbianentzat, baita bikote gizonik gabeko emakumeentzat ere. Besteak beste,
|
horientzat
nahi dugu ugaltze eskubideak unibertsalak izatea eta ez ebakitakoak aurrejuzku heterozentratuetatik.
|
|
|
Martxoaren 3ak langileen kontzientzian eta hiriaren auto irudian aldaketa unea ezartzen du: egun
|
horietan
egositako esperientziek, borrokek eta errepresioak gasteiztar askoren gogoa behin betiko markatu zuten. Geroago etorri diren gauza askok horren eragina badute.
|
|
|
gaur egun, gainera, besteetan baino beharrezkoa zaigu gogoeta hau, garai beltz beltzak baitira hauek langile jendearentzat. Eta etsita, irabazita, ikusi nahi gaituzte injustizian aberasten diren
|
horiek
, lehen eta gaur. Esperantzarik ez galtzea gure lehen garaipena izan daiteke; minean esperantza hori mantentzea ez baita ihes egiteko modu bat, gauden unean argiago eta kementsuago ekiteko bidea baizik.
|
|
2015
|
|
|
Ideia sakonagoa da: modernitateak sortu dituen egia
|
horiek
zalantzan jartzen ditugu transfeminismotik, eta egia horietako bat natura eta kulturaren arteko banaketa da. Bi biak, natura eta kultura, batera ematen dira gorputz batean, eta gaur egun, gure gizartean, ezinezkoa da banatzea zer den kulturala eta zer den naturala, elkar elikatzen direlako.
|
|
|
Ideia sakonagoa da: modernitateak sortu dituen egia horiek zalantzan jartzen ditugu transfeminismotik, eta egia
|
horietako
bat natura eta kulturaren arteko banaketa da. Bi biak, natura eta kultura, batera ematen dira gorputz batean, eta gaur egun, gure gizartean, ezinezkoa da banatzea zer den kulturala eta zer den naturala, elkar elikatzen direlako.
|
|
|
Harreman zuzena duten bi opresioz ari gara, eta tamalez orain hasi da
|
horien arteko
lotura ematen: emakume feministak euskalgintzan sartu direnean.
|
|
|
Horiek dira, muturreraino sinplifikatuta, transfeminismoaren zutabeak, eta zutabe
|
horiek
soinean jantzita etorriko da asteartean Josebe Iturrioz ekintzaile transfeminista (Ordizia, 1978) alea aldizkariak gidatutako Solasalean ziklora, Oihaneder Euskararen Etxeak antolatuta. Filosofian lizentziaduna eta berdintasun teknikaria, Medeak kolektibo transfeministaren sorreran parte hartu zuen Josebe Iturriozek, eta Plazandreok eta Plaz!
|
|
|
Labean egindako arroza jaten ari dela, esaterako, Kataluniaren gaineko berbak ailegatu zaizkio belarrietara, inork ez dakiela oso ondo zer gertatuko den eta, beraz, interesgarri dagoela panorama.Era berean, unibertsitateari buruzko berriketa kritiko samarra aditu du tarteka, esanengatik eta, irakasle batzuen ahotan. Bertan ez dauden hirugarren pertsona batzuen inguruko zenbait pasarte ere entzun ditu, eta pertsona
|
horiek
(bertan ez dauden) beste hirugarren batzuekin dituzten harreman xelebreen oihartzuna jaso.
|
|
|
Urrundu zaitez zure ingurutik eta emaiozu tregoa zeure gogoari, segundo gutxi batzuk nahikoak dira. Ez dut maiuskulako Ametsak esan nahi, ez dira zure bizitza mugitzen duten nahi, xede, gurari edo utopia
|
horiek
, ez, amets erraxagoak, txikiagoak, gertuagokoak dira nik proposatzen dizkizudanak. Abiatu inguruan duzun horretatik eta asmatu ezazu zure" pelikula".
|
|
|
Pagoak, haritzak eta pinuak dituzte Elgeamendin, eta arteak Aldaia mendilerroan: "
|
Horietako
batzuk moztuta –70 tona gehienez urtean–, gure basoak garbituko ditugu, tamalez nahiko utzita daudelako". Bestalde, berogailu eta ur beroko fakturan 4.000 euro bitartean aurreztuko dutela jakinarazi du, gaur egun 12.000 eurokoa den ordainagirian.
|
|
|
Alkatearen hitzetan," aurrezteaz eta gutxiago kutsatzeaz gain", lana ere sortuko dute udalerrian: " Barrundiako hiru enpresek egiten dute egurrarekin lan, eta
|
horiei
eskainiko diegu udalaren egurra kudeatzeko kontratua".
|
|
|
Basoek bere dinamika propioa dutela azaldu du Gerenabarrenak: " Gizakiok hemen ez bageunde, basoak berak orekatuko luke bere produkzioa, gaixotasunen bidez eta berezko suteekin; baina, guretzat zorionez, hemen gaude gizakiok, eta basoaren dinamikaren parte bilakatu gara; basoak domestikatu egin ditugu, eta
|
horiek
zaintzeko ardura dugu orain".
|
|
|
Edonola ere," aukera ona" da herrientzat, Gerenabarrenak nabarmendu duenez: alde batetik, aurrezteko era bat da, egurra beste lehengai batzuk baino merkeagoa izaten delako, eta atzerritik ekarritako erregaien prezio gorabeherei ihes egiteko modu bat delako; bestetik, gasolioa eta gasa baino jasangarriagoa da, karbono dioxido gutxiago eragiten duelako eta
|
horien aldean
garraio kutsadurarik eragiten ez duelako; eta, bukatzeko, Arabako basoak" osasuntsu" mantentzeko modu bat da ere, enborrak antolatuz eta sastrakak eta zuhaitz txikiak kenduz suteak eta hainbat gaixotasun saihestu daitezkeelako, kontuan hartuta derrigorrezkoa dela botatako zuhaitz batengatik beste bat landatzea.
|
|
|
Gorka Urtaranek azaldu zuen moduan, bere osotasunean onartu behar dira
|
horiek
, “Gasteizko Udalak duen munta handiko arazo ekonomikoari aurre egiteko”. Udal teknikarien kalkuluen arabera, 68,1 milioi euroren premia dago.
|
|
|
Gure Etxea higiezina AMVISAri saltzetik etorriko diren 5,5 milioi euroko diru sarrerak, GILSAren borondatezko erreserbak murriztetik etorriko diren 3,99 milioi euroak, 21 Zabalguneak Udalaren cash pool a itzultzeko eskatuko duen 16,25 milioieuroko mailegua, soberakinak dituzten aurrekontu partidetatik bilduko diren 4,73 milioi euroak, udalbatzak baimendu ondoren aurrekontuetan jasotakoaren gaineko gehikuntzak izan dituzten partidak erabiltzea milioi euro, eta urte bukaerako kreditu gaitzea, aurreikusitakoak baino diru sarrera gehiago jasotzearen ondorioz milioi. Beste bi neurri gehitu behar zaizkie
|
horiei
: ohiko gastua ordaintzeko bi mailegu eskatzea, bata 6 milioikoa, irailean, hurrengo lau urteetan itzuli dena, eta bestea 7 milioikoa, abenduan, hurrengo ekitaldietan ordaintzeko saneamendu plan bat eskatuko duena.
|
|
|
Gainerako 14,5 milioiak aurrekontu eskasiei aurre egiteko konpromiso kredituen bitartez estaliko dira,
|
horiek
zatikatzerik baitago, hala nola San Martineko udal bulegoei dagokien BEZaren ordainketa.
|
|
|
Egun batzuk izango dituzte orain udal taldeek beren zalantzak azaltzeko, eta datorren astelehenean, hilak 28, izango den beste bilera batean argituko dira
|
horiek
.
|
|
|
Bisitarientzako hamaika altxor gordetzen ditu Arabako Mendialdeak. Antzinako Vasco Navarro Trenaren ibilbide berdea da
|
horietako
bat; oinezkoen eta txirrindularien gozamenerako berreskuratua izan dena.
|
|
|
Horri lotuta, Antoñanan, antzinako trenbide geltokiaren inguruan, interpretazio zentroa dago; hiru tren bagoik osatzen dute. Bisitariek eskualde nahiz esandako bide berde horri buruzko informazioa topatuko dute
|
horietan
, eta baita Trenico deritzonaren historia eta oroigarriak ere.
|
|
|
Bestalde, kultura ibilbideak ere baditu eskualdeak.
|
Horien bidez
, herri politak, Erdi Aroko herribilduak, baselizak, leizeak eta arte nahiz kultura ondare aberatsa topatuko ditu bisitariak.
|
|
|
Euren antzera, milaka boluntario ibili dira azken hilabateetan, bateko eta besteko, Gasteizko jaietako egitarau zabalari forma ematen. Zeledonen jaitsieran Zalduondoko baserritarra lagunduko duten blusa taldea, Gurutze Gorrian lanean izango diren erizainak, Gaztetxe inguruko lanetan arituko direnak edota Farolen Arrosarioko prozesioan aterako direnak
|
horietako
batzuk baino ez dira.
|
|
|
" Aniztasuna" zentzu zabalenean da txosna gunearen ardatza, batzordeko kideek nabarmendu duten bezala, horretarako baina, oraindik beste hainbat pauso eman diren arren. " Gasteizen talde asko daude lan egiten dutenak eta txosna batzordean lekua edukiko luketenak; beharbada,
|
horiek
falta dira oraindik", gogoratu du batzordeko kide Azaitz Unanuek. Falta direnak baino, noizbait egon eta utzi dutenak ditu gogoan batzordeko kide Gorka Arbuluk:
|
|
|
Zorionez, ez da inoiz ezer larririk gertatzen. Aterkia, txapela, zapia edo blusa kendu nahi didate batzuk, eta
|
horiei
eskatuko nieke bidea errazteko, plazan dagoen jende guztiak, ni eta nire laguntzaileak barne, ondo pasatzeko.
|
|
|
Primerako giroa sortzen dugu kuadrillok. Egia da taldeetan ardi beltzak daudela, nahi dutena egin dezaketela pentsatzen dutenak, baina pertsona
|
horiek
ez dute kolektibo osoa ordezkatzen. Haien kuadrillaren irudia ondo ordezkatzeko eskatuko nieke, blusen eginkizuna hauxe delako:
|
|
|
Halako objektuak negozio prozesuetan partaide izan daitezke. Esaterako, zerbitzuak libre dira internet zehar objektu bizkor
|
horiek
eragiteko; izan ere, elkar alda dezakete bere izaera, pribatutasun eta segurtasuna kontuan hartuta. Hona hemen erabileraren adibide batzuk arlo desberdinetan.
|
|
|
Guztira, gune berri honek bost jolas eremu izango ditu:
|
horietako
bi barruan egongo dira; eta, hiru kanpoaldean.
|
|
|
Poliziak askotan egiten zituen sarekadak, urte horretako ekainaren 28an sarekadarik bortitzena gauzatu zuten arte. Gertakari
|
horiek
inflexio puntu bihurtu ziren: berriz makurtu ez eta, ordutik, identitate sexuala eta desioaren orientabidea azalarazteko eskubidearen aldeko borrokak ez du etenik izan.
|
|
|
Gaur egun oraindik ere bereizkeria, estigmatizazioa eta gizarte bazterketa jasaten dute gutxiengo erotikoek. Ideia baztertzaile
|
horiei
aurre egiteko, herri erakundeek guztion eskubideak babesteko neurriak hartu lituzkete haien politika eta jarduera publikoetan. Hauteskundeak ospatu berri ditugu, baina zenbat programatan irakurri dugu ildo horretako proposamenik?
|
|
|
Optimista arriskutsu
|
horiek
|
|
|
Zaputzaren errua norbaiti bota behar, eta konbentzitu gintuzten optimista arriskutsu
|
horiei
bota genien, ahazturik jende baikorra arriskutsua dela, bai, baina ez beti kalterako. Azken batean, botoek etsitu gaituzten honetan, opitmista konstruktibo arriskutsu bihurtzea beste aukerarik ez dugu, oraindik galdua ez dagoen hori galdutzat emango ez badugu.
|
|
|
Horrez gain, egun horretan Ertzaintzak bertan zeuden neskei egindako irainak jaso eta salatu dituzte. Hauek dira
|
horietako
batzuk: “Puta, zorra, guarrilla”, “No te queremos hacer daño pero como no te levantes vas a gritar como una puta”, “Maricon!!
|