|
2005
|
|
|
18 Munduko beste edozein basamortutan euriak bere garaia izaten du; oso urri egin arren. Australian ez, ordea; noiznahi egin
|
dezake
.
|
|
|
Ikaragarri azkar ugaritzen hasi ziren. Nekazari batek 36 milioi eduki
|
ditzake
bere lurretan. Belar guztia jaten dute, eta animalia txikiak bota egiten dituzte.
|
|
|
17 Europako erleek ordea ezin dute dardar polinizazio hau eragin â?, ezin
|
dezakete
behar bezala mugitu gorputza. Kanpotarren metodoa, bertako erleek loreetan ezarri berri duten polena lapurtzea da.
|
|
|
47 Hona heldu ziren lehen europarrek ez zituzten begi onez ikusten bertako animaliak, eta zozo eta urretxindorrak ekarri zituzten Europatik, inguruak sorterriaren itxura handiagoa izan
|
zezan
. Gaur egun, berrehun urte geroago, gero eta gehiago baloratzen dira paisaia eta animalia paregabeok.
|
|
|
13 Iritsi berritan, lurralde hark paradisua zirudien. Euren sorterriaren antza izan
|
zezan
, aldaketa txiki batzuk behar zituen. Mendiak landu eta zuhaitz nahaspila garbitu beharra zegoen, abeletxeak jartzeko.
|
|
|
07 Izan ere, hain geurea dugun sukaldaritza ñimiñoaren arte horretaz gozatu nahi
|
dezanak
ez lituzke bisitatu gabe utzi behar portuko taberna tipikoak.
|
|
|
05 Etxerik gehienak txikiak dira eta zuriz margotuta daude. Askotan jendea bizi den arren, batzuetan arte galeriak, esku-lanak edo souvenirsaltokiak daude, Stavanger en oroigarriren bat ahaztu gabe eros
|
dezazuen
.
|
|
|
16 Sukaldean lema bakarra, gehienbat, kalitate handiko produktuekin lan egitea da. Hortik aurrera edozein gauza lortu
|
dezakezu
edo, behintzat, lortzen saiatu. Oinarria sukaldean dago, ona izan behar du.
|
|
|
04 Batzuentzat ez da buruera ona izango, baina esan
|
dezagun
Norvegiako ohiturak ezagutzen hasteko aukera polita dela azokara joan, izkira fresko batzuk erosi eta kaian eserita jatea edo, zergatik ez, bazterrak oinez ikusi ahala jatea. Beharbada hobe bigarren aukera hori, hemen hainbat gauza dago ikusteko eta.
|
|
|
03 Herri guztiok lotura bat dute: Kantauri itsasora begira daude. Halere, bakoitzak bere sekretuak eta berezitasunak dauzka gordeta, bisitariak agerian jar
|
ditzan
.
|
|
|
14 Bueltan gatozela, sartu irten bat egin
|
dezakegu
Agirreko Andra Mariaren ermitan. Inguruan elizpe polita dauka, eta han biltzen dira fededunak elizkizunen ondoren.
|
|
|
12.50 Gidatzen ere badakite, norabidea laurogeita hamar graduraino alda
|
dezakete
larruko zimurrei eraginez eta buztana lematzat erabiliz.
|
|
|
Sugegorria lasai geratuko da harrapakinaren heriotzaren zain; ez du urrutira joan jateko. Sugegorri adardunak, bere pisuaren herena baino harrapakin handiagoa irentsi
|
dezake
.
|
|
2006
|
|
|
Ryanen atentatua, tamalez, ETAk orduan egiten zituen atentatuetako bat zen. Pertsona berezia izan zen, baina halere, ETAk egindako beste ekintza bat zen.Garai hartan, ETAk zuzendu
|
zezakeen
ekimen politikoa.
|
|
|
Euskadin ezik gainerako erkidegoetan egondakoa zela eta, bere ustez, Euskadira ez etortzeak â?, ausardiaâ?? eza erakutsi
|
zezakeen
(berak beste berba bat esan zuen). Nik hirutan esan nion ez etortzeko.
|
|
|
Gertu dira inurriak, eta liztorrak ez du nahi bete betean harrapa
|
dezaten
.
|
|
|
Liztor batzuek, segurtasun neurri zorrotzak hartzen dituzte, bidelapurrek euren habiari usainik egin ez
|
diezaioten
.
|
|
|
Tresnek tximinoen eskura jartzen dituzte basoko jakirik gozoenak, eta horrela denetarik jan
|
dezakete
.
|
|
|
Jo
|
dezagun
historiaurreko leku jakin batean lanabes bitxi bat aurkitzen dugulaâ? ¦ Horixe gertatu zitzaion Mary Leakey historiaurrean adituari 1960kohamarraldian: Oldupai arroila deritzan aztarnategi arkeologikoan, honen moduko tresnak aurkitu zituen; duela milioi bat eta zazpiehun mila urteko tresnak, alegia.
|
|
|
Ba ote da inon, eskurik gabe tresnak egin
|
ditzakeen
animaliarik?
|
|
|
Larruaren azpitik, gantz geruza lodia dauka, beroak ihes ez egiteko.01 07 57 00TAKE 901 07 58 00HOST VO: Horrela, hartz zuri batek bere gorputzeko tenperatura normalari eutsi
|
diezaioke
, 37HOST VO: (01 08 03)... gradu, baita termometroa 45 gradu zeropera jaisten denean ere.
|
|
|
Harrigarria dirudien arren, Iparralde izoztuko ugaztun handi honen tenperatura oso gertu dago beste ugaztunon tenperaturatik, izan tropikoetan balantzaka dabilen orangutan hanka luzea zein Sahara gurutzatzen duten gameluak.01 08 29 00TAKE 1001 08 30 00HOST VO: Baina geruza sendo ultra isolatzaile honek, inoiz, arrisku handia ekar
|
diezaioke
. Larru fin lodiak eta gantzak gehiegizko berotasuna eragin dezakete, baita izotzetan ere.
|
|
|
Baina geruza sendo ultra isolatzaile honek, inoiz, arrisku handia ekar diezaioke. Larru fin lodiak eta gantzak gehiegizko berotasuna eragin
|
dezakete
, baita izotzetan ere. Eta horrexegatik, hartzek nahiago izaten dute gauzak lasai egin.
|
|
|
(01 09 21)... janariaren arrastoari segika beti, usaimen finak bultzaturik, edo gidaturik beharbada. Gizakiak agian ez du afariaren usaina adituko labean ez badago, eta beste ugaztun batzuek, mazopek adibidez, ez dute usaimenik batere; hartz zuriek, berriz, janariari 24 kilometrora ere usain egin
|
diezaieke
, ondoren haren arrastoaren atzetik joateko. Sudur zoragarri hori oso erosoa da janaria urria denean, edo lagun bila dabiltzanean.
|
|
|
Baina hartz hauei ez zaie horrelakorik gertatzen. Beren isolatze sistema bikainari esker, edonon egin
|
dezakete
lo kuluxka bat, nahiz eta nahiago izaten duten haize babesean egon.
|
|
|
HOST VO: (01 23 37) Izan ere, eman
|
iezaiozu
hartz zuri bati aukera, eta bere plater gustukoenaren zelatan geratuko daâ? ¦
|
|
|
Itsas txakurrek denbora luzea ematen dute urpean, baina noizik behin kanpora atera behar izaten dute, arnasa hartzera. Itsas txakur bakar batek 15 zulo ere izan
|
ditzake
. Hala, bizitza errusiar erruleta bezalako zerbait izan daiteke harentzat.
|
|
|
Zenbaterainokoa? Imajina
|
ezazue
Estatu Batuen neurriaren beste horrenbeste eta erdi. Izan zen behin eme bat udan 4.827 kilometroko bidea egin zuena.
|
|
|
Ar heldua, batez beste, emea baino bi hiru bider handiagoa izaten da. Kume hauek gai dira orain Artiko gogor honetan moldatzeko, baina hartz heldu bati aurre egitea beste kontu bat da, amaiera tragikoa izan
|
dezakeena
.
|
|
|
[01.21.16] Harrigarria da, ikus
|
itzazu
hor goian, baratxuri
|
|
|
helduta egiten du lo igarabak, itsasoak eraman ez
|
dezan
.
|
|
|
Jarrai
|
dezagun
.
|
|
|
â?. AZKEN MUGAIDATZIAâ?. AZKEN MUGAâ. KONTALARIA [01.01.04] Teoria astronomiko batek dio ehun mila urteanbehin Lurra bere orbitatik urrundu, eta hurrengoan hurreratuegiten dela. Horrek klima alda ote
|
lezake
–Baliteke.
|
|
|
erregulatzeko, naturak denbora izan
|
dezan
klima aldaketara
|
|
|
[01.36.01] Zeharka
|
dezagun
hau lehenbailehen, Philippe,
|
|
|
[01.40.46] Kontuz, gero! Ez
|
diezazula
|
|
|
[01.08.49] Bila
|
dezagun
zubi lodiagoa.
|
|
|
akaba
|
dezake
... [01.17.10] Harrigarria da zenbat denboran
|
|
|
harrapa
|
ditzake
; ibaiadar azaletan, berriz, zalapartan ibiltzen
|
|
|
ez
|
ditzaten
aldatu beren ibilerak eta jateko ohiturak.
|
|
|
Gaur hartz asko dabiltza inguruan, eta banoa: egin
|
dezatela
|
|
|
â?. AZKEN MUGA 2IDATZIAâ?. AZKEN MUGAâ. KONTALARI [01.01.04] Teoria astronomiko batek dio ehun mila urteanbehin Lurra bere orbitatik urrundu, eta hurrengoan hurreratuegiten dela. Horrek klima alda ote
|
lezake
–Baliteke.
|
|
|
Hasiera batean sei panel ziren,... NICOLASBai.CLAUDE... baina batzuk deseginda daude. Gaur egun, hiru panelbakarrik ikus
|
ditzakegu
. Bi horiek seiehunda laurogeigarrenurte ingurukoak dira, Taharqa faraoiaren garaikoak:
|
|
|
[01.24.40] Ikus
|
ditzagun
Sudango hilobietan aurkitu diren
|
|
|
|
dezakegu
Tanutamon en, azken faraoi beltzaren, harrizko
|
|
|
janariarekin zerikusia dutenak. [ON] Ea atera
|
dezakedan
|
|
|
egiten dio bere bihotzari, beraren kontra hitz egin ez
|
dezan
,
|
|
|
hondoa jo ez
|
dezan
. Hurren arte!
|
|
|
01:06:17: 23 DURATION: 00:00:12: 06NICOLASDenboran atzera egin eta has
|
dezagun
geure bidaia, nubiarzibilizazioen bila.OUT: 01:06:30: 04 TAKE 8 Track 1IN:
|
|
|
batera edo bestera mugitzeko, eta atzera jo
|
dezakete
,
|
|
|
berrehun bentosa ere izan
|
ditzake
garro bakoitzean.
|
|
|
ta hozkada oso mingarriak ematen ditu. Zaldia hil
|
dezake
|
|
|
[OFF] Eta lehorte handietan, zenbat pisu gal
|
dezakete
–
|
|
|
|
ditzakegu
, besteak beste, itsas iguanak, tapirrak, tukanak
|
|
|
segi
|
dezagun
bilketa lanean. Hemen dago perfume usain
|
|
|
Landareak ezin du horrelakorik egin. Egin
|
dezakeen
bakarra
|
|
|
Hori da espezie handienetakobat: berrogei zentimetro izan
|
ditzake
luzean. Oso handia.OUT:
|
|
|
eskuetan bakarrik, eragina izan
|
dezakegula
geure
|
|
|
sor
|
dezakegun
kaos ekologikoa.
|
|
|
adibide asko daude. Eman
|
dezagun
animalia batek eraso diola
|
|
|
[ON] Molekula atzera eragile bat erabiltzea, ez
|
dezaten
|
|
|
Urtean hilabete batean edo bitan erabil
|
dezaketen
ibai hau
|
|
|
kultura sotil aberats horretan. Kultura hori, ez
|
dezagun
|
|
|
zaintzaileak dira. Berak bakarrik eman
|
dezake
hizketarako
|
|
|
zaharrek bakarrik konta
|
ditzakete
istorioak.
|
|
|
jakin
|
dezaten
.
|
|
|
Zorte ona izan
|
dezazula
!
|
|
|
Arrain askok hezur zorrotzak dituzte, barraskiloa zauri
|
dezaketenak
. Konotoxinek berehala eragin behar dute, beraz.
|
|
|
Ez zen hau ni bila nenbilena baina begira
|
diezaiogun
, merezi du ta. Txikitxo hauek txipiroi marradunakdira.
|
|
|
Bai, txiki honek ere min handia egin
|
dezake
...
|
|
|
Begira honi: eurak diren baino karramarro handiagoa harrapa
|
dezakete
...
|
|
|
Tximino igelaren azaleko jarioak badu osagai bat nerbioetako tronbosi akutuaren sintomak arintzeko balio
|
lezakeena
.
|
|
|
Erdialdeko Amerikako zuhaitz igel begigorriaren azaleko sekrezioak sendagaia ekar
|
dezake
buruko gaitz batzuetarako.
|
|
|
Baina sendabide posible hauen Pandora kutxa ixteko eguna heltzear izan
|
genezake
.
|
|
|
Eskorpioiaren pozoiak zer nolako onurak izan
|
ditzakeen
ikusteko, Shane Burchfield i laguntza eskatu diot.
|
|
|
Beraz, laster animalia pozoitsuak gure aliatu izan litezke. Zer onura lor
|
genezake
itsas suge olibakararen pozoitik?
|
|
|
Suge arreari esker odolustuta hiltzeko arriskua uxa
|
genezake
.
|
|
|
Konoen pozoiak minbiziaren minak arindu
|
ditzake
laster...
|
|
|
Inurrien pozoiak odolaren presioa gutxitu
|
lezake
.
|
|
|
Baina janariari egiten diona, gure gorputzari ere egin
|
diezaioke
.
|
|
|
Tira, heldu orain, har
|
ezazu
. Hartu duzu?
|
|
|
Han, Frank Markland profesorea kobre buruaren pozoiaren osagai bat aztertzen ari da. Kontortrostatina da, eta ehunka mila lagunen bizia salba
|
lezake
etorkizunean.
|
|
|
Odola gorputz osoan arin arin zabalduta, berehala hedatzen dira pozoiaren osagai kaltegarriak, harrapakina geldotzeko. Hala, sugeak lasai asko jan
|
dezake
harrapakina.
|
|
|
Izan ere, suge honen pozoia hilgarria da, baina biziak salbatzeko ere balio
|
lezake
.
|
|
|
Gila munstroak hori saihestu
|
lezake
... bere elikatzeko ohiturak erakutsi duenez.
|
|
|
Eta azken saio klinikoen arabera, beste onurarik ere ekar
|
lezake
...
|
|
|
Pozoiaren hormona honek jateko gogoa gutxiagotu
|
lezake
... ez bakarrik Gila munstroetan, pertsonetan ere bai.
|
|
2007
|
|
|
... Abantaila handi bat dauka: probatu egin
|
dezakegu
.
|
|
|
Argi hitz egin
|
dezagun
, Edward. ... Oppenheimerrek sobietarrentzat espiatu duela uste duzu.
|
|
|
Nahi dugun bezain handia egin
|
dezakegu
. ... Hiri oso bat hondatzeko bestekoa.
|
|
|
Edozein hiri suntsi
|
dezake
. Adibidez Fot Worth, Dallas, Houston, San Antonio, Amarillo, El Paso...
|
|
|
(ad lib) gizona bere ekintza onek... babesten dute. ... Azal
|
biezat
norbaitek nire ekintza onak zeintzuk diren. ... (ad lib)
|
|
|
(off) Nire kezka orain hauxe da: arma termonuklearrek gizakion zibilizazio guztia hondatu
|
dezaketela
. Hain ikaragarriak dira ze, erabiltzeko modua bera ez zaigu benetakoa iruditzen.
|
|
|
(off) Gu eta gure ustezko etsaia botilan sartutako bi eskorpioiren antzekoak gara. Batak zein besteak hil
|
dezake
kontrakoa; (on) baina bere bizia arriskuan jarrita bakarrik. ... (off) Gizakiok gure espeziea zeharo suntsitzeko ahalmena daukagu.
|
|
|
(OFF) Gelek ere itxura tekniko eta industrial ikaragarria dute. Baten batek pentsa
|
lezake
lantegiren batean sartu dela. Izan ere, osagarrietako asko, ateetako eskulekuak eta (OFF) argi etengailuak kasu, lantegietatik hartuak ziren.
|
|
|
Begira, adibidez, Villa Savoye ko eskailera kiribilduari. / Konpara
|
dezagun
, errepidean gora, Versaillesen dagoen Trianon jauregiko eskailera apainduarekin. / Hemendik igotzen ari zarenean, noblea sentitzen zara, glamurrez eta xarmaz betea.
|
|
|
(OFF) Hemen, Dubai-n, arkitektoak aske dira nahi duten estiloan eraikitzeko. Nahi dituzten kolore, forma edo gaiak erabil
|
ditzakete
. Hori dela-eta, eraikuntzaren eztanda harrigarria gertatu da; egungo arkitektura esperimenturik handiena beharbada.
|
|
|
ALAIN: (OFF) Hitz egin
|
dezagun
erlijioaz.
|
|
|
ALAIN: (OFF) Etxe honek (ON) zoriontsu egin
|
zaitzake
–
|
|
|
(OFF) Kristautasunaren historiako zati handienean ere, funtsezko ideia izan da eraikinek indar berezia dutela, erlijioaren dogma nagusiak zaindu eta betetzen laguntzeko. // Eliza Katolikoak uste izan du eraikin mota jakin batek geure arimak zuzendu eta pertsona desberdinak, hobeak egin
|
gaitzakeela
. Horregatik gastatu ditu dirutza izugarriak eliza eta katedralak apaintzen.
|