|
2023
|
|
|
Halako arauketari esan omen zaio Ekonomia Itunaren" blindajea". Lege organiko hori Konstituzioarekin bat datorrela esan du Konstituzio Auzitegiak ekainaren 23ko 118/ 2016
|
emandako
epaian; baina, edu berean, adierazpen horren esparrua eta mugak finkatu ditu: " Mugatu ere, batetik, Konstituzio Auzitegiaren bosgarren xedapen gehigarri berriak Konstituzio Auzitegiak egin beharreko kontrolaren objektua mugatu da Batzar Nagusiek emandako foru arauei begira; ez ditu foru arau guztiak kontrolatuko, ezpada foru arau mota zehatz batekoak, hots, izaera fiskalekoak soilik, eta horien artean, Euskadiko Autonomia Estatutuaren 41.2.a) artikuluak aitortutako eskumenak erabilita eman izan diren foru arauak, hau da, euren lurraldean tributu araubidea mantendu, ezarri eta arautzeko foru arauak Estatuko zergen antolaketa orokorra aintzat hartuta (3 ZO)" 2.
|
|
|
Lege organiko hori Konstituzioarekin bat datorrela esan du Konstituzio Auzitegiak ekainaren 23ko 118/ 2016 emandako epaian; baina, edu berean, adierazpen horren esparrua eta mugak finkatu ditu: " Mugatu ere, batetik, Konstituzio Auzitegiaren bosgarren xedapen gehigarri berriak Konstituzio Auzitegiak egin beharreko kontrolaren objektua mugatu da Batzar Nagusiek
|
emandako
foru arauei begira; ez ditu foru arau guztiak kontrolatuko, ezpada foru arau mota zehatz batekoak, hots, izaera fiskalekoak soilik, eta horien artean, Euskadiko Autonomia Estatutuaren 41.2.a) artikuluak aitortutako eskumenak erabilita eman izan diren foru arauak, hau da, euren lurraldean tributu araubidea mantendu, ezarri eta arautzeko foru arauak Estatuko zergen antolaketa orokorra aintzat hartu...
|
|
|
Lege organiko hori Konstituzioarekin bat datorrela esan du Konstituzio Auzitegiak ekainaren 23ko 118/ 2016 emandako epaian; baina, edu berean, adierazpen horren esparrua eta mugak finkatu ditu: ..., batetik, Konstituzio Auzitegiaren bosgarren xedapen gehigarri berriak Konstituzio Auzitegiak egin beharreko kontrolaren objektua mugatu da Batzar Nagusiek emandako foru arauei begira; ez ditu foru arau guztiak kontrolatuko, ezpada foru arau mota zehatz batekoak, hots, izaera fiskalekoak soilik, eta horien artean, Euskadiko Autonomia Estatutuaren 41.2.a) artikuluak aitortutako eskumenak erabilita
|
eman
izan diren foru arauak, hau da, euren lurraldean tributu araubidea mantendu, ezarri eta arautzeko foru arauak Estatuko zergen antolaketa orokorra aintzat hartuta (3 ZO)" 2.
|
|
|
Hiru Lurralde Historikoetan ere, Foru Aldundiek foru arau lerruneko arauak
|
eman
ditzakete (TFAOren 8 artikulua) presazko arrazoietan oinarrituta ala tributu arauak ezartzeko edo egokitzeko. Legegintzazko Dekretuen eta Lege dekretuen antzera, honako arauak ematen dira Lurralde Historikoaren arabera:
|
|
|
Hiru Lurralde Historikoetan ere, Foru Aldundiek foru arau lerruneko arauak eman ditzakete (TFAOren 8 artikulua) presazko arrazoietan oinarrituta ala tributu arauak ezartzeko edo egokitzeko. Legegintzazko Dekretuen eta Lege dekretuen antzera, honako arauak
|
ematen
dira Lurralde Historikoaren arabera: Bizkaian, Foru Dekretu Arauemaileak; eta Araban, Zerga presako Dekretu Arauemailea.
|
|
|
3438/ 2017) ezarri duenez, Tributuen Foru Arau Orokorra jurisdikzio konstituzionalaren esparrutik kanpo geratu da, Arau Orokorrak tributu zehatzik arautzen ez duelako. Hala ere, Auzitegiaren erabaki hori eztabaidatsua izan da Auzitegiaren kide batzuk boto partikularra
|
eman
baitzuten. antzeko figura, Zerga alorreko Presazko Foru Dekretu Araua izena zuena, baina gero ere erabili zen tributuen arloan uztailaren 12ko 6/ 2005 Foru arauaren 14 artikuluan oinarrituta. Foru Araua Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Erakunde Antolaketa, Gobernu eta Administrazioari buruzkoa da eta horretan oinarritu dira abuztuaren 30eko 2/ 2022, prezioen igoerak ekarritako ondorioak konpontzeko premiazko neurriak onesten duena, edota maiatzaren 26ko 5/ 2020 eta ekainaren 15eko 3/ 2021 Foru Dekretu Arauak, Covid gaitzaren osasun krisiaren ondorioz aurrekontu eta tributu arloko neurri jakin batzuk onartzen dituztenak.
|
|
|
Hiru Lurralde Historikoetan, erregelamenduak
|
emateko
ahalmena Foru Aldundiari dagokio. Foru arau fiskalak betearazteko eta garatzeko ematen diren erregelamenduek hartzen dute Foru Dekretuaren forma xedapen bihurtzen direnean (TFAOren 4 artikulua).
|
|
|
Hiru Lurralde Historikoetan, erregelamenduak emateko ahalmena Foru Aldundiari dagokio. Foru arau fiskalak betearazteko eta garatzeko
|
ematen
diren erregelamenduek hartzen dute Foru Dekretuaren forma xedapen bihurtzen direnean (TFAOren 4 artikulua).
|
|
|
Azken buruan, erregelamenduak
|
emateko
ahala Gobernuari dagokio, eta ez ministroei banan banan hartuta. Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena.
|
|
|
Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak
|
eman
ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu edo Errege Dekretuak jasotako erregelak betetzeko xedapenak ere eman ditzakete, Ministro Aginduen bidez edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege edo foru arau horiek garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
|
|
|
Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak eman ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu edo Errege Dekretuak jasotako erregelak betetzeko xedapenak ere
|
eman
ditzakete, Ministro Aginduen bidez edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege edo foru arau horiek garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
|
|
|
Halako printzipioek, hots, antolamendu juridikoaren euskarri diren printzipioek, eginkizun hirukoitza betetzen dute: antolamenduaren oinarri izateaz gain, interpretazio lanari norabidea
|
ematen
diote eta, azkenez, legea zein ohitura askiezak direnean, Zuzenbidearen iturri izan daitezke.
|
|
|
Izatez, Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia ez da Zuzenbidearen iturri, baina antolamendu juridikoaren zatia da, eta batzuetan, berezkoa duen eginkizuna gaindituz, jurisprudentziak antolamendu bera aldaraz dezake. Konstituzio Auzitegiaren jurisprudentziak
|
emaniko
interpretazio irizpideak, aldiz, garrantzitsuagoak dira legeen gainetik ezartzen direlako. Azkenik, Nazio Entzutegia aipatu behar da, horrek gai batzuetan eskumen esklusiboa duelako, eta Autonomia erkidegoetako Auzitegi Nagusiak ere, kasazio errekurtsoak ebazten dituztelako kopuruak txikiak direnean.
|
|
|
Agindu interpretatzaileak TFAOren 11 artikuluaren 3 atalean arautu dira (TLOren 12.3 artikuluan). Lurralde erkidean, legeak eta tributuetako gainerako arauak argitzeko edo interpretatzeko xedapenak Ministroak
|
eman
ditzake, eta Tributuen Zuzendaritza Nagusiak ere; TFAOetan, eskumen hori Ogasun Saileko Diputatuari dagokio, modu esklusiboan. Lurralde erkidean Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratuko dira eta hiru Lurralde Historikoetan, bakoitzaren Aldizkari Ofizialean.
|
|
|
Administrazio doktrinari dagokion aldetik, Auzitegi ekonomiko administratiboek
|
emandako
ebazpenak aipa daitezke, baita Tributuen Zuzendaritza Nagusiari eginiko kontsulten erantzunak ere. Aurrerago esan bezala, horiek guztiak ez dira Zuzenbidearen iturri eta alderdiei begira bakarrik dira lotesleak, hots, betebeharpekoei begira eta Tributu administrazioari begira, ebazpena edo kontsulta ukitzen duen organoari begira, zehatz esateko.
|
|
|
Aurrerago esan bezala, horiek guztiak ez dira Zuzenbidearen iturri eta alderdiei begira bakarrik dira lotesleak, hots, betebeharpekoei begira eta Tributu administrazioari begira, ebazpena edo kontsulta ukitzen duen organoari begira, zehatz esateko. Administrazio auzitegi horien ebazpenak nahiz kontsultei
|
emaniko
erantzunak, bi biak, aldizka argitaratzen dira guztiok horien berri izan dezagun, Tributu administrazioaren webgunean. Nolanahi den ere, ebazpen nahiz erantzunok badute zelanbaiteko balio juridikoa, Ogasun publikoak legea nola interpretatzen duen erakusten baitute.
|
|
|
Amaitzeko, zirkularrak edo jarraibideak ditugu. Zirkularren edo jarraibideen bitartez administrazio egintzak
|
ematen
dira. Egintza horiek, barruko arauak izanik, Administrazioaren organoentzat izango dira lotesleak eta bertan hierarkiari begira mendeko langileei ezarritako jokabideak arautu daitezke edota arau juridikoaren interpretazioa egin daiteke araua hobeto aplikatzeko.
|
|
|
Agindu interpretatzaileekin gertatu aldera, zirkularrak eta jarraibideak lotesleak dira hierarkiari begira mendeko organoentzat eta ez Ogasun Ministerioko edo Foru Ogasun Saileko organo guztientzat. Adibidez, Bizkaiko Foru Aldundiaren Ogasun eta Finantzen Sailak jarraibideak erabili ohi ditu, Ogasuneko Zuzendari Nagusiak
|
emanda
. Ohikoena eta ezagunena urtero martxo edo apirila aldera Ogasuneko web orrian argitaratu ohi dena da, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kanpainan erabiliko diren irizpideak finkatuz3.
|
|
|
Gipuzkoak, bere aldetik, ez du halako tresnarik erabili. Horien lekuan, agindu interpretatzaileak
|
eman
ditu Foru agindu formarekin, esaterako, apirilaren 28ko 179/ 2023 Foru agindua, eratorritako ondare izaeraren erregela interpretatzeko irizpideak onetsiz, subholding egituretan Sozietateen gaineko Zergan eta Ondarearen gaineko Zergan aplikatzeko. Modu horretara, jarraibideak baino segurtasun juridiko handiagoa ematen dute aldizkari ofizialean argitaratzen direlako. tributu zama ekitatez banatzea, eta justizia printzipioak.
|
|
|
Horien lekuan, agindu interpretatzaileak eman ditu Foru agindu formarekin, esaterako, apirilaren 28ko 179/ 2023 Foru agindua, eratorritako ondare izaeraren erregela interpretatzeko irizpideak onetsiz, subholding egituretan Sozietateen gaineko Zergan eta Ondarearen gaineko Zergan aplikatzeko. Modu horretara, jarraibideak baino segurtasun juridiko handiagoa
|
ematen
dute aldizkari ofizialean argitaratzen direlako. tributu zama ekitatez banatzea, eta justizia printzipioak. Tributu sistema aplikatzeko printzipioak dira, ostera, proportziotasuna, eragingarritasuna, formazko betebeharrak betetzeagatik izandako zeharkako kostuak mugatzea eta tributu betebeharpekoaren eskubide eta bermeak errespetatzea.
|
|
|
Horra hor BEZaren kasua: zerga egitatea enpresari edo profesional batek bere jarduera ekonomikoaren baitan ondasunak nahiz zerbitzuak
|
ematea
izango da, baina benetan kargatu nahi den ekonomia ahalbidea ondasun eta zerbitzuon eskuratzailearena da (kontsumoa).
|
|
|
Orokortasunaren kasuan gertatzen zen moduan, berdina izateak ere zuzeneko zerikusia dauka ekonomia ahalbidearekin. Berdintasun printzipioaren aplikazioak ezin ekar dezake tratamendu bera
|
ematea
egoera desberdinetan dauden edo ekonomia ahalbide desberdina duten pertsonentzat. Haatik, berdintasun formal horren ordez, berdintasun materiala hartu behar da abiapuntutzat; horrek esan nahi du tributuen alorrean norbanakoen errentak eta egoera ekonomikoa aintzat hartu behar direla, baita bestelako arrazoiak ere (egokitasuna, gizarte justizia, guztion onura).
|
|
|
Horren arabera, espainiar guztiek eskubide eta betebehar berberak izan behar dituzte Estatuko lurraldeko edozein tokitan. Manu horrek benetako esangura
|
ematen
dio tributuen arloko berdintasun printzipioari, baina interpretazio arazoak ekar ditzake: artikulu horrek ez du esan nahi ekonomia ahalbide bera duten subjektuek tributu kuota berbera ordaindu behar dutenik lurralde osoan.
|
|
|
Eskuordetzea bi modutakoa izan daiteke: eskuordetzaren xedea testu artikulatuak eratzea denean, oinarri lege baten bidez
|
eman
behar dira eskuordetza hori gauzatzeko irizpide nagusiak; haatik, aurreko lege batzuk lege testu bakarrera bildu nahi direnean, eskuordetza lege arruntaren bidez egin daiteke.
|
|
|
Lege dekretu deritzonaren bitartez ere, Gobernuak lege lerruneko arauak
|
eman
ditzake, baina ez Parlamentuak eginiko eskuordetzan oinarrituta, ezpada benetako larrialdiaren edo presazko beharrizanaren ondorioz (EKren 86.1 artikulua). Beste alde batetik, bada Lege dekretuaren bitartez arautu ezin daitekeen gairik.
|
|
|
alde batetik, batzar nagusiek onetsi behar dituzte arauok eta, dakigunez, batzar nagusiak herriaren subiranotasunaren ordezkariak dira; hortaz, Parlamentuak legeak onetsi behar dituen bezala, batzar nagusiek foru arauak onesten dituzte. Horiek horrela, tributuak arautzen dituzten arauak ez dira Eusko Legebiltzarreko legeak, ezpada Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako batzar nagusiek
|
emandako
arauak. Gaiaren edo materiaren aldetik, ostera, foru arauak Estatuko legeen eginkizuna betetzen dutela baiezta daiteke.
|
|
|
Aurreko atalean aipaturiko progresibitate printzipioak muga zehatza du: konfiskaezintasuna (EKren 31.1 art.). Orokorrean, konfiskazioak esan nahi du erakunde publikoek norbanakoen ondasunak eskuratzen dituztela, horren truk inolako kontraprestaziorik
|
eman gabe
. Horrela, zergak ordaindu behar direnez ezelako kontraprestaziorik jaso gabe, uler daiteke zerga guztiak konfiskagarriak direla.
|
|
|
Argi dago Konstituzioaren 31.1 artikuluak aipatzen duen konfiskazioa ezin dela horrela interpretatu. Konfiskazioa lotu behar da jarauntsia eskuratzeko eskubidearekin eta jabetza pribaturako eskubidearekin (EKren 33 art.). Horren ildotik, zergek jabetza pribaturako eskubidea edo jarauntsia eskuratzeko eskubidea muga dezakete, baina ezin dituzte eskubideok ezabatu, inolako kontraprestaziorik
|
eman gabe
. Konfiskaezintasunaren printzipioak debekatzen ditu jabetza eskubidearen funtsezko edukiari tributuen bitartez eginiko erasoak (berbarako, aurreztu eta inbertitzeko ahalbidea kentzea).
|
|
|
Hitz gutxitan esateko, konfiskatzaileak dira zerga hauek: ondarearen gaineko zerga iraunkorra, ondareak
|
ematen
dituen errentak baino gehiago ordaindu behar denean; errenta edo ekoizpenaren gaineko zergak, errenta erabilgarri oso txikia6 uzten dutenean; edota gastu edo kontsumoaren gaineko zergak, bizitzeko gutxienekoa baino eskuratze ahalbide txikiagoa uzten dutenean.
|
|
|
Bestelako gauza da legegileak zerga egitate bihurtzen duen egitezko kasua errealitate ekonomikoa izatea (adib., diru sarrera bat), edo aurretiaz juridikoa den egitatea izatea (esaterako, egintza edo negozio juridikoa). Dena den, arreta jarri behar da tributu legeak
|
ematen
duen definizioan, eta ez errealitateko egitatean (hots, lege definizioaren euskarri edo oinarri materiala den horretan). Ulerbidez, errenta errealitatea ekonomikoa da, baina PFEZk errentari buruz diharduenean ez du beti errealitate hori aipatzen.
|
|
|
Horrela gertatzen da kontsumoa kargatzen duten zerga batzuekin. Zergaren objektua ondasunen kontsumoa izan arren, legeak zerga egitate gisa ekoizkinak
|
ematea
edo saltzea eratu du.
|
|
|
Aldakorretan, aspektu kuantitatibo hori bakarrik dago (errentaren zenbatekoa, ondarearen balioa). Tributu finkoen kasuan, aldiz, zerga egitatea ezin da zenbateko ezberdinetan
|
eman
, eta ezin da zenbatu ere (adib., jarduera edo lanbide bat egikaritzea: jarduera horretan aritu daiteke ala ez, baina ezin da zenbatu).
|
|
|
Administrazio kudeaketaren geroko egintza izanik, likidazioak eragingarritasunez zehazten ditu dela sortutako zenbatekoa, dela hori ordaintzeko Administrazioak ezarri dituen epeak eta moduak. Likidazioa egiten denetik aurrera, tributu kuota eskatzeko moduko bihurtzen da, eta Ogasun publikoari zor zaizkion zenbateko zehatzen berri
|
ematen
zaio subjektu pasiboari, kasuan kasuko jakinarazpena eginda.
|
|
|
Batzuetan, ordea, nahiz eta pertsona fisikoak kostu bidez errenta lortu, ez du zergarik ordaintzen. Horiek dira salbuespenak (langilea kaleratzean
|
emandako
kalte ordainak kopuru batzuetaraino, kasu). Azkenik, beste irabazi batzuk zergapetik kanpo daude, pertsona fisikoek lortzen ez dituztelako (pertsona juridikoek lortzen dituzte), kostu bidezko irabaziak ez direlako (dohain bidezkoak baizik) edota egoiliarrek lortzen ez dituztelako (ez egoiliarrek lortzen dituzte).
|
|
|
Zehatzago esateko, zerga egitatea gauzatzean, gehienetan tributu betebeharra sortzen da, baina gauzatze hori egitate salbuetsi antzo kalifikatu bada, salbuespena sortzen da. Administrazioak gero
|
emango
duen baimen edo aitortzeak ondorio adierazleak baino ez ditu, hau da, salbuespena aplikatzeko betekizunak bete direla adierazten du.
|
|
|
jarauntsi onartu gabeak, ondasun erkidegoak eta, nortasun juridikorik izan gabe, zergapean jar daitekeen batasun ekonomikoa edo ondare banandua osatzen duten erakundeak. TFAOek (eta TLOk) ez dute
|
eman
beste kategoriarik ezartzeko agindu edo definiziorik; are gehiago, tributu zehatzen foru arauei aukera eskaintzen die kategoria hori erabiltzeko.
|
|
|
12 Ikusi, bada, Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoak kobratzen duen tasa, saneamendu, arazketa eta ur hornikuntzaren zerbitzuak erabiltzaileei
|
emateagatik
. Zergadun gisa, zerbitzuaren erabiltzailea ageri da; eta horren ordezkoa, zerbitzuak ukitu duen ondasun higiezinaren jabea (edo obren exekuzioetan, eraikitzailea eta obren kontratista).
|
|
|
Lehenengo arazoari, hau da, gaitasun tributario berezien ingurukoari, aspaldi
|
eman
zitzaion erantzuna. Ez dago gaitasun juridiko berezirik tributuen arloan, horrek Kode Zibilaren indargabetzea ekarriko lukeelako, Kodeak gaitasun juridikoa aitortzeko betekizunak ezabatuz.
|
|
|
Jarauntsia, beraz, administratu behar da.
|
Demagun
errentamenduan ematen den lokalaren titularra hil dela, eta bere testamentuan lokala hiru seme alaben artean izatea agindu duela, hiru zati berdinetan bakoitzarentzat. Behin jabe errentatzailea hil eta gero, errentariak alokairua ordaintzen jarraituko du eta horren gaineko Balio Erantsiaren gaineko Zerga.
|
|
|
Jarauntsia, beraz, administratu behar da. Demagun errentamenduan
|
ematen
den lokalaren titularra hil dela, eta bere testamentuan lokala hiru seme alaben artean izatea agindu duela, hiru zati berdinetan bakoitzarentzat. Behin jabe errentatzailea hil eta gero, errentariak alokairua ordaintzen jarraituko du eta horren gaineko Balio Erantsiaren gaineko Zerga.
|
|
|
Erantzukizunaren norainokoari helduta, erantzuleak (bai solidarioak, bai eta subsidiarioak ere) borondatezko epealdiko tributu zor osoaren gainean du erantzukizuna, zehapenak bazter utzita. Hori gorabehera, erantzuleak subjektu pasiboaren zorra ez badu ordaindu
|
eman
zaion epean, orduan zehapenak, errekarguak eta interesak ezarriko zaizkio, baina erantzulearen jokabidea aintzat hartuta eta ez zordun nagusiarena. Azken finean, zehapenak pertsonalisimoak direla ezartzen duen printzipioa aplikatzen da (EKren 25 art.).
|
|
|
Halakoetan, zehapena osorik ordaindu du, adostasunagatik ezer murriztu gabe, baina erantzukizuna adierazteko proposamenean erantzuleari bere adostasuna ager dezan eskatuko zaio. Erantzuleak adostasunagatik zehapena murriztu ahal izateko, beraz, ez du errekurtsorik jarri behar, zorra eta zehapena zuzenean ordaindu behar du, edo atzerapena eskatu eta
|
ematen
badiote. Horrela lortutako murrizketa galduko da baldin eta erantzuleak erantzukizuna adierazteko erabakia aurkaratzen badu.
|
|
|
Behar besteko arreta jarri dela ulertuko da, besteak beste, arauaren zentzuzko interpretazioa egin ostean jardun badu. ...kuliburu, argitalpen eta komunikazioen arabera jokatzen denean ere, edota Administrazioari beste betebeharpeko batek egindako kontsulta eta horri emaniko erantzunaren arabera jokatzen denean bi kasuen artean funtsezko berdintasuna bada, eta arauketa aplikagarria edota erantzunetan jasotako irizpideak aldatu ez badira. e) Akats teknikoengatik, tributu betebeharrak betetzeko, Tributu administrazioak
|
emandako
laguntza programa informatikoak arau haustea sortu badu.
|
|
|
26 Aurretiazko errekerimendutzat hartuko dira tributu betebeharpekoen tributu zorra aitortzeko, erregularizatzeko, egiaztatzeko, ikuskatzeko, ziurtatzeko edo likidatzeko egiten diren administrazio jarduketa guztiak, modu formalean tributu betebeharpekoari horien berri
|
emanez
gero.
|
|
|
Pertsona horiek dira, besteak beste, jabetzako edo merkataritzako erregistratzaileak, notarioak eta eginkizun publikoetan diharduten beste pertsona guztiak Administrazioarengandik zuzenean ordainsaririk jaso ez badute. Arau haustearen tipoa Ogasun publikoari laguntzeko eginbeharra ez betetzea da euren eginkizuna egikaritzean, hots, tributuetarako garrantzikoa den informazioa ez
|
emateagatik
. Lanbide ofizialean edo enplegua zein kargu publikoan ezin jardun izatea ezarri ahal izango zaie zehapen gisa.
|
|
|
Zehapenei buruzko arauketa antzekoa bada ere, TFAOen eta TLOren arauketa alor honetan baditu ezberdintasun nabarmenak. Horrenbestez, liburu honen helburua aintzat hartuta eta liburuaren esparruari begiratuta, zehapenei buruzko azalpen guztiak
|
emango
ditugu TFAOen arauketa bakarrik erabiliz, eta hiru Lurralde Historikoetan TFAO garatzeko eman diren arauak27 erabiliz.
|
|
|
Zehapenei buruzko arauketa antzekoa bada ere, TFAOen eta TLOren arauketa alor honetan baditu ezberdintasun nabarmenak. Horrenbestez, liburu honen helburua aintzat hartuta eta liburuaren esparruari begiratuta, zehapenei buruzko azalpen guztiak emango ditugu TFAOen arauketa bakarrik erabiliz, eta hiru Lurralde Historikoetan TFAO garatzeko
|
eman
diren arauak27 erabiliz.
|
|
|
Arabako eta Gipuzkoako Lurralde Historikoetan bakarrik jaso da. Zehapenak graduatzeko irizpide hori aplikatuko da baldin eta ikuskatze jarduketetan interesdunak bere laguntza zintzoa erakusten badu Tributu administrazioak lortzeko gaitzak diren datuak borondatez
|
ematean
, tributu zorra gehitzeko.
|
|
|
Hasteko, Bizkaian, murrizketa TFAOren 192 artikuluan jaso da, eta bi modalitate daude: adostasun hutsa; eta TFAOren 151 artikuluko ordaintzeko konpromisodun adostasun aktetan
|
emandakoa
, baita egiaztapen laburtuaren prozeduran hartutako administrazio egintzetan emandakoa ere (158 Quinquies.4 artikulua).
|
|
|
Hasteko, Bizkaian, murrizketa TFAOren 192 artikuluan jaso da, eta bi modalitate daude: adostasun hutsa; eta TFAOren 151 artikuluko ordaintzeko konpromisodun adostasun aktetan emandakoa, baita egiaztapen laburtuaren prozeduran hartutako administrazio egintzetan
|
emandakoa
ere (158 Quinquies.4 artikulua).
|
|
|
Zehapenaren zenbatekoa gutxituko da tributu betebeharpekoak bere adostasuna
|
eman
badu tributu zorraren erregularizazioaren gainean eta zehapenaren gainean. Adostasuna dagoela ulertzeko baldintza da hori, beraz, zehapenaren edo likidazioaren aurka tributu zorraren erregularizazioa jaso duenaerreklamaziorik edo errekurtsorik jarriz gero, adostasuna eman aurreko unera ekarri behar da egoera eta murriztu den zehapena berriro handituko da.
|
|
|
Zehapenaren zenbatekoa gutxituko da tributu betebeharpekoak bere adostasuna eman badu tributu zorraren erregularizazioaren gainean eta zehapenaren gainean. Adostasuna dagoela ulertzeko baldintza da hori, beraz, zehapenaren edo likidazioaren aurka tributu zorraren erregularizazioa jaso duenaerreklamaziorik edo errekurtsorik jarriz gero, adostasuna
|
eman
aurreko unera ekarri behar da egoera eta murriztu den zehapena berriro handituko da.
|
|
|
Kudeaketa prozeduretan, adostasuna
|
ematea
berariaz eskatu ezik, adostasuna dagoela uste da baldin eta betebeharpekoak ez badu likidazioaren edo zehapenaren aurkako errekurtsorik edo erreklamaziorik jarri, tributu zorra eta zehapena borondatezko epealdian ordaindu badu, edota zorra geroratzea edo zatikatzea eskatu eta onartu badiote. Prozedura horietatik eratorritako jarduketen barruan, errekurtsoa edo erreklamazioa jartzeko epea oraindik igaro ez bada, zehapena murriztuko da, baina zenbateko murriztua berriro eskatuko da gero errekurtsoa ala erreklamazioa jarri bada, jarraian adieraziko dugun moduan.
|
|
|
Adostasuneko bigarren modalitatean, betebeharpekoak erregularizazio proposamenari eta zehapen proposamenari berariazko adostasuna
|
ematen
dio ikuskapen akta batean jasota, eta ordaintzeko konpromisoa formalizatzen du (192.1.b) artikulua); edota egiaztapen laburtuko ikuskapen prozedura amaitzeko txostenaren likidazioeta zehapen proposamenari adostasuna ematen dio. Kasu bietan, goian aipatutako murrizketa %50etik %70era igaro da (ez, ordea, 70 portzentajezko puntuetako murrizketa).
|
|
|
Adostasuneko bigarren modalitatean, betebeharpekoak erregularizazio proposamenari eta zehapen proposamenari berariazko adostasuna ematen dio ikuskapen akta batean jasota, eta ordaintzeko konpromisoa formalizatzen du (192.1.b) artikulua); edota egiaztapen laburtuko ikuskapen prozedura amaitzeko txostenaren likidazioeta zehapen proposamenari adostasuna
|
ematen
dio. Kasu bietan, goian aipatutako murrizketa %50etik %70era igaro da (ez, ordea, 70 portzentajezko puntuetako murrizketa).
|
|
|
BTFAOren 151 eta 158.Quinquies.4 artikuluen arabera, ordaintzeko konpromisoa dago kopurua gordailuan sartu bada edo bermatu bada kreditu erakunde batek edota elkarrekiko berme sozietate batek
|
emandako
abal solidarioaren bitartez edo kreditunahiz kauzio aseguruaren ziurtagiriaren bitartez, zehapen murriztuaren proposamen eta likidazio proposamenaren araberako tributu zorraren zenbatekoraino, geroratzea ala zatikatzea ezin daitekeela eskatu. Gordailuaren edo abalaren ziurtagiria espedientean sartu behar da.
|
|
|
Gordailuaren edo abalaren ziurtagiria espedientean sartu behar da. Behin ordaintzeko konpromisodun adostasun akta sinatu eta gero, eta izapide gehiagorik gabe egiaztapen laburtuko prozeduretan, aktaren edo txostenaren ondoriozko zehapena eta likidazioa ezartzeko administrazio egintzak
|
emango
dira, hurrenez hurren. Egintza horien aurka egiteko, bakarrik erabil daitezke erabateko deuseztasuna adierazteko prozedura (BTFAOren 225 artikulua) edota administrazioarekiko auzi errekurtsoa, bide judizialean.
|
|
|
Haatik, adostasuna dagoelako presuntzioa jaso da kudeaketaeta ikuskapen organoek likidazioa eta zehapena jakinaraztean, baldin eta ez bataren ez bestearen aurka errekurtsorik jarri ez bada; errekurtsorik jarriz gero, ostera, murrizketaren zenbatekoa eskatuko da interesdunari horrela jakinarazita, besterik gabe. Hala ere, errekurtsoa edo erreklamazioa aurkeztu bada baina oso osorik baiezkoa
|
eman
badiote interesdunari, zehapena berriro murriztu daiteke.
|
|
|
Azkenik, zehapenaren edo likidazioaren aurka, edo bien aurka, errekurtsorik edo erreklamaziorik jarriz gero, zehapen osoa berriro eskatuko da, murrizketarik gabe; eta zorra ordaindu ez bada, zehapen murriztuaren zenbatekotik %20 soilik kenduko da, eta adostasunagatiko murrizketari eutsiko zaio. Errekurtso edo erreklamazioetan errekurtsogilearen uziei baiezkoa
|
emanez
gero, zehapena berriro murriztu daiteke (ATFAOren 192 artikulua).
|
|
|
Aitorpenak eta autolikidazioak ez aurkezteari dagokionez, oro har, honako zehapenak ezarri dira: a) Epean ez aurkeztea 400 euroko diruzko isun finkoarekin zehatuko da Bizkaian, arau orokor gisa (Araban eta Gipuzkoan, isuna 200 eurokoa da). b) Errolda aitorpenetan edo derrigorrean ordezkariaren izendapena jakinarazteko aitorpenetan, 800 euroko diruzko isun finkoa izango da Bizkaian, eta 400 eurokoa Araban eta Gipuzkoan. c) Informazioa
|
eman
beharra betetzeko oro har eskatzen diren aitorpenetan, 300 euroko diruzko isun finkoa jarriko da aitorpenean pertsona edo erakunde bati buruz eman beharreko datu edo datu multzo bakoitzeko. Isuna 800 eurokoa izango da gutxienez eta 40.000 eurokoa gehienez.
|
|
|
Aitorpenak eta autolikidazioak ez aurkezteari dagokionez, oro har, honako zehapenak ezarri dira: ...okor gisa (Araban eta Gipuzkoan, isuna 200 eurokoa da). b) Errolda aitorpenetan edo derrigorrean ordezkariaren izendapena jakinarazteko aitorpenetan, 800 euroko diruzko isun finkoa izango da Bizkaian, eta 400 eurokoa Araban eta Gipuzkoan. c) Informazioa eman beharra betetzeko oro har eskatzen diren aitorpenetan, 300 euroko diruzko isun finkoa jarriko da aitorpenean pertsona edo erakunde bati buruz
|
eman
beharreko datu edo datu multzo bakoitzeko. Isuna 800 eurokoa izango da gutxienez eta 40.000 eurokoa gehienez.
|
|
|
Administrazioak aitorpenak edo autolikidazioak aurkezteko errekerimendurik egin badu, zehapen hau bateragarria da Tributu administrazioaren jarduketei jarkitzea, oztopo egitea, aitzakiak jartzea edo horiek egitea ukatzeagatiko zehapenarekin, eginiko errekerimenduei arretarik ez
|
ematearren
(Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 208 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 209 artikulua, gero ikusiko dugunez).
|
|
|
2) Autolikidazioak, aitorpenak edo informazioa
|
emateko
banakako errekerimenduen erantzuna oker aurkezteagatiko arau haustea. Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 203 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 204 artikulua
|
|
|
Kasu honetan, arau haustea da autolikidazioak edo aitorpenak osatugabe, zehaztugabe edo datu faltsuekin aurkeztea, Ogasun publikoari egungo edo etorkizuneko kalte ekonomikorik sortu gabe, hots, aurreko 2.3.1 puntuko arau hausteak izan gabe. Horiekin batera jokabide berria (aurreko artikuluan informazio
|
eman
behar orokorra soilik jorratu baita) jaso da: informazioa emateko banako errekerimenduen erantzunik ez ematea edota erantzun okerrak ematea (osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuak ematea).
|
|
|
Horiekin batera jokabide berria (aurreko artikuluan informazio eman behar orokorra soilik jorratu baita) jaso da: informazioa
|
emateko
banako errekerimenduen erantzunik ez ematea edota erantzun okerrak ematea (osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuak ematea).
|
|
|
Horiekin batera jokabide berria (aurreko artikuluan informazio eman behar orokorra soilik jorratu baita) jaso da: informazioa emateko banako errekerimenduen erantzunik ez
|
ematea
edota erantzun okerrak ematea (osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuak ematea).
|
|
|
Horiekin batera jokabide berria (aurreko artikuluan informazio eman behar orokorra soilik jorratu baita) jaso da: informazioa emateko banako errekerimenduen erantzunik ez ematea edota erantzun okerrak
|
ematea
(osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuak ematea).
|
|
|
Horiekin batera jokabide berria (aurreko artikuluan informazio eman behar orokorra soilik jorratu baita) jaso da: informazioa emateko banako errekerimenduen erantzunik ez ematea edota erantzun okerrak ematea (osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuak
|
ematea
).
|
|
|
Errolda aitorpen osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuak dituztenak aurkezten badira, 500 euroko isun finkoa jarriko da Bizkaian, eta 250 eurokoa Araban eta Gipuzkoan. Informazioa
|
emateko
betebeharra betetzeko banakako errekerimenduen edo oro har eskatzen diren aitorpenen kasuan, diru kopuruei buruzko daturik ez dutenean edo osatugabe, zehaztugabe edo datu faltsuekin aurkeztu badira, Bizkaian 400 euroko isun finkoa (Araban eta Gipuzkoan, 200 euroko isuna) jarriko da pertsona nahiz erakunderen bati buruz aipatu ez den, zuzen azaldu ez den edo faltsua den datu edo datu multzo bakoit... Diru kopuruei buruzko datuak badira, berriz, isuna da aitortu gabe utzi diren edo behar bezala aitortu ez diren eragiketen zenbatekoaren %2raino, gehienez, eta, gutxienez, 1.000 euro Bizkaian, eta 500 euro Araban eta Gipuzkoan.
|
|
|
Aurrekoaz gain, berezitasun bat jaso da. Informazioa
|
eman
beharra betetzeko oro har eskatzen diren aitorpenen kasuan, Tributu administrazioak onetsi eta argitaratzen duen eredua erabili ez bada zehapena %100ean gehituko da (Gipuzkoan beste euskarrietan aurkeztu bada ere bai). Halaber, diru kopuruei buruzko daturik ez duten banakako errekerimenduak edo informazio emateko behar orokorrak badira, zehapena 100 euro izango da elektroniko, informatiko edo telematikoak ez diren beste euskarri batzuen bidez pertsona nahiz erakunde bati buruz aitortutako datu edo datu multzo bakoitzeko.
|
|
|
Informazioa eman beharra betetzeko oro har eskatzen diren aitorpenen kasuan, Tributu administrazioak onetsi eta argitaratzen duen eredua erabili ez bada zehapena %100ean gehituko da (Gipuzkoan beste euskarrietan aurkeztu bada ere bai). Halaber, diru kopuruei buruzko daturik ez duten banakako errekerimenduak edo informazio
|
emateko
behar orokorrak badira, zehapena 100 euro izango da elektroniko, informatiko edo telematikoak ez diren beste euskarri batzuen bidez pertsona nahiz erakunde bati buruz aitortutako datu edo datu multzo bakoitzeko. Diru kopuruei buruzko datuak badira, aldiz, zehapena da elektroniko, informatiko edo telematikoak ez diren beste euskarri batzuen bidez aitortutako eragiketen zenbatekoaren %1ekoa.
|
|
|
Aribideko tributu prozedura geldituz gero espedientea organo judizialari bidali zaiolako, edo organo judizialak edota Ekonomia Ituneko Arbitraje batzordeak esku hartu duelako, orduan preskripzio epea geldiaraziko da. Epea geldiarazita egongo da organo horiek espedientea Ogasun publikoari itzuli arte edo espedientearen gainean ebazpena
|
eman
arte, une horretan preskripzio epea oso osorik berriro zenbatzen hasi behar dela.
|
|
|
Preskripzio epea zenbatzen hasiko da kasuan kasuko aitorpena edo autolikidazioa aurkezteko erregelamenduzko epea amaitzen denetik hurrengo egunean. Aitorpenaren kasuan, likidazioa
|
emateko
epea preskribatzen da; autolikidazioaren kasuan, ostera, berau zuzentzeko epea. Ordainagiriaren bidez aldizka kobratzen diren tributuetan, tributu zorra likidazioaren bidez zehazteko ez bada aitorpenik edo autolikidaziorik aurkeztu behar, preskripzio epea tributuaren sortzapen egunean hasiko da zenbatzen.
|
|
|
Horiek horrela, TFAOetan (Arabako TFAOren 67.10 artikulua, Bizkaikoaren 69.10 artikuluan eta Gipuzkoako TFAOren 67.11 artikuluan) arautu denez, betebeharpekoak aurkeztutako errekurtso edo erreklamazioaren ondorioz bere uzi osoari baiezkoa
|
eman
badiote administrazio egintza osoa deuseztatuz, orduan ulertuko da preskripzio epea ez dela geldiarazi.
|
|
|
Eragiketa baten gainean tributu bat baino gehiago ezarri nahi badira eta elkarren artean bateraezinak badira, tributu bidegabearen ziozko zor ez den sarrera eskatzeko preskripzio epea zenbatzen hasiko da tributu egokia zein den erabakitzeko organo eskudunak ebazpena
|
eman
duenetik aurrera. Esaterako, BEZaren eta KbOEren arteko bateraezintasuna.
|
|
|
Esaterako, BEZaren eta KbOEren arteko bateraezintasuna.
|
Demagun
ondasun higiezina eskuratu dugula eta Kostu bidezko Ondare Eskualdaketa ordaindu dugula; gero salmenta beraren gainean Ogasun publikoak BEZ eskatu diola guri ondasuna saldu zigunari. KbOE itzultzea eskatuko dugunerako lau urte (edo bost urte) igaro badira ere, zerga hori itzultzea eska dezakegu preskripzio epea zenbatzen hasiko delako organoak ebazpena eman duenetik, tributu egokia zein den adierazteko.
|
|
|
Demagun ondasun higiezina eskuratu dugula eta Kostu bidezko Ondare Eskualdaketa ordaindu dugula; gero salmenta beraren gainean Ogasun publikoak BEZ eskatu diola guri ondasuna saldu zigunari. KbOE itzultzea eskatuko dugunerako lau urte (edo bost urte) igaro badira ere, zerga hori itzultzea eska dezakegu preskripzio epea zenbatzen hasiko delako organoak ebazpena
|
eman
duenetik, tributu egokia zein den adierazteko.
|
|
|
Nolanahi den ere, betebehar nagusiari zuzenean lotuta ez dauden formazko betebeharren kasuan, adibidez, subjektu berak informazio
|
eman
behar duenean, kontuan hartu behar dugu informazioa gorde eta emateko betebeharrak merkataritzako arauketan ezarritako epeen mende daudela sei urte dira Merkataritzako Kodearen 30 artikuluaren arabera derrigorrezko liburuetarakoedota formazko betebeharrak eskatzeko epeen mende, handiagoa izango balitz. Kasu honetan, horrenbestez, preskripzio epeak ez dute loturarik edozein betebehar nagusirekin.
|
|
|
Nolanahi den ere, betebehar nagusiari zuzenean lotuta ez dauden formazko betebeharren kasuan, adibidez, subjektu berak informazio eman behar duenean, kontuan hartu behar dugu informazioa gorde eta
|
emateko
betebeharrak merkataritzako arauketan ezarritako epeen mende daudela sei urte dira Merkataritzako Kodearen 30 artikuluaren arabera derrigorrezko liburuetarakoedota formazko betebeharrak eskatzeko epeen mende, handiagoa izango balitz. Kasu honetan, horrenbestez, preskripzio epeak ez dute loturarik edozein betebehar nagusirekin.
|
|
|
Ulerbidez, preskribatutako zergaldietan zehaztu diren zerga oinarri negatiboak konpentsa daitezke oraindik preskribatu ez diren zergaldietako zerga oinarriekin Sozietateen gaineko Zergan. Administrazioak preskribatutako zergaldiaren zerga oinarri negatiboak egiazta ditzake preskribatu gabeko zergaldietan oinarri negatiboen konpentsazioa mugatzeko, baina ezin dezake zergaldi hartako likidazio berria
|
eman
ala zehapena ezarri. Halaber, preskribatutako (edo iraungitako, Bizkaian) zergaldietan gauzatu diren negozio, ustiapen, jarduera, egintza edo egitateak egiaztatzeko ahalak zabaldu dira, baldin eta ondorio fiskalak sortuko badituzte preskribatu (edo iraungi, Bizkaian) gabeko zergaldietan.
|
|
|
Betebeharren arteko lotura eta preskripzio epeen jokoa batera jarriz gero, zergapetze bikoitzeko egoerak eta zergapetu gabeko egoerak sorraraz daitezke. Lehenengo kasuan, esaterako,
|
demagun
denborazko egozpenaren irizpideak aplikatzean desadostasuna dagoela eta aurreko ekitaldi batean tributu betebeharpekoak aitortu duen sarrera geroko zergaldira eraman nahi duela Ogasunak. Demagun ere, auzia urteen buruan ebazten dela betebeharpekoaren uziari ezezkoa emanez, behin sarrera aitortu zuen zergaldia preskribatu denean; orduan, ezin dezake zor ez diren sarreren itzulketa lortu, eta aldi berean, Ogasunak eskatu zuen geroko zergaldian sarrera ordaindu behar du.
|
|
|
Lehenengo kasuan, esaterako, demagun denborazko egozpenaren irizpideak aplikatzean desadostasuna dagoela eta aurreko ekitaldi batean tributu betebeharpekoak aitortu duen sarrera geroko zergaldira eraman nahi duela Ogasunak.
|
Demagun
ere, auzia urteen buruan ebazten dela betebeharpekoaren uziari ezezkoa emanez, behin sarrera aitortu zuen zergaldia preskribatu denean; orduan, ezin dezake zor ez diren sarreren itzulketa lortu, eta aldi berean, Ogasunak eskatu zuen geroko zergaldian sarrera ordaindu behar du. Kontrara, zergapetu gabeko egoerak ere gerta daitezke Administrazioak ordaintzeko edo itzultzeko kopuruak erregularizatu nahi dituenean denborazko egozpenaren irizpideetan desadostasunak daudelako.
|
|
|
Lehenengo kasuan, esaterako, demagun denborazko egozpenaren irizpideak aplikatzean desadostasuna dagoela eta aurreko ekitaldi batean tributu betebeharpekoak aitortu duen sarrera geroko zergaldira eraman nahi duela Ogasunak. Demagun ere, auzia urteen buruan ebazten dela betebeharpekoaren uziari ezezkoa
|
emanez
, behin sarrera aitortu zuen zergaldia preskribatu denean; orduan, ezin dezake zor ez diren sarreren itzulketa lortu, eta aldi berean, Ogasunak eskatu zuen geroko zergaldian sarrera ordaindu behar du. Kontrara, zergapetu gabeko egoerak ere gerta daitezke Administrazioak ordaintzeko edo itzultzeko kopuruak erregularizatu nahi dituenean denborazko egozpenaren irizpideetan desadostasunak daudelako.
|
|
|
Kontrara, zergapetu gabeko egoerak ere gerta daitezke Administrazioak ordaintzeko edo itzultzeko kopuruak erregularizatu nahi dituenean denborazko egozpenaren irizpideetan desadostasunak daudelako.
|
Demagun
tributu betebeharpekoak errekurtsoa jarri duela ordaindu behar duen likidazioaren aurka eta urteak igarota arrazoia ematen diotela. Halakoetan, Administrazioak ezin dezake itzultzeko likidazioak aldatu zergaldi horretakoak preskribatu direlako.
|
|
|
Kontrara, zergapetu gabeko egoerak ere gerta daitezke Administrazioak ordaintzeko edo itzultzeko kopuruak erregularizatu nahi dituenean denborazko egozpenaren irizpideetan desadostasunak daudelako. Demagun tributu betebeharpekoak errekurtsoa jarri duela ordaindu behar duen likidazioaren aurka eta urteak igarota arrazoia
|
ematen
diotela. Halakoetan, Administrazioak ezin dezake itzultzeko likidazioak aldatu zergaldi horretakoak preskribatu direlako.
|
|
|
Betebehar lotuen arauketak, alabaina, ez du kasu guztietarako erantzun egokirik
|
eman
. Ulerbidez, ez dira aipatu subjektu ezberdinen arteko betebehar lotuak, atxikipen edo konturako sarreren ondorioz, edota subjektu ezberdinek egindako zerga egitate bateraezinen ondorioz (BEZ eta KbOE), edo eragiketa lotuen ondorioz.
|
|
|
Preskripzioeta iraungitze epeak zenbatzen hasiko dira kasuan kasuko aitorpen edo autolikidazioa aurkezteko erregelamenduzko epea amaitzen denetik hurrengo egunean.
|
Demagun
epe hori zenbatzen hasi zela 2017ko ekainaren 30ean, 2016ko zergaldiko Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren aitorpena edo autolikidazioa borondatez aurkezteko azken egunean, eta 2020ko abenduaren 30ean geldiarazi zela, tributu betebeharpekoaren egoitzan 2012ko aitorpena edo autolikidazioa aurkezteko errekerimendua jaso zuelako. Preskripzio epea osorik berriro hasiko zen zenbatzen.
|
|
|
Epearen zenbaketa geldituko da, eta prozesua amaitzeko ebazpen irmoa jakinarazi denetik berriro zenbatzen jarraituko da. b) Berraztertzeko errekurtsoa edo erreklamazio ekonomiko administratiboa jartzeagatik, edota peritu tasazio kontrajarria eskatzeagatik. Epea berriro zenbatzen jarraituko da ebazpena
|
eman
denetik aurera. Salbuespenez, organoak edo Auzitegi Ekonomiko administratiboak ebazpena emateko hiru hileko edo urtebeteko gehieneko epea, hurrenez hurren, gainditu badu, orduan gehieneko epea igarotakoan jarraituko da zenbatzen. c) Ekonomia Ituneko Arbitraje batzordean gatazka aurkezteagatik.
|
|
|
Epea berriro zenbatzen jarraituko da ebazpena eman denetik aurera. Salbuespenez, organoak edo Auzitegi Ekonomiko administratiboak ebazpena
|
emateko
hiru hileko edo urtebeteko gehieneko epea, hurrenez hurren, gainditu badu, orduan gehieneko epea igarotakoan jarraituko da zenbatzen. c) Ekonomia Ituneko Arbitraje batzordean gatazka aurkezteagatik. Epea berriro zenbatzen jarraituko da Batzordeak hartutako erabakia jakinarazi denetik. d) Zigor jurisdikzioari erruduntasun testigantza bidaltzeagatik edo Fiskaltzari salaketa aurkezteagatik.
|
|
|
Hala ere, gerta daiteke preskripzio epearen barruan betebeharpekoak zor ez den sarrera itzultzeko eskatzea, preskripzioa behin baino gehiagotan geldiarazi delako, eta Administrazioak itzulketaren kopurua ezin zehaztea kasuan kasuko likidazioaren bitartez, tributu zorra zehazteko bere ahala iraungi delako. Halako egoerak saihesteko, salbuespenez ezarri da Tributu administrazioak zenbatekoa likidatu dezakeela, kasuan kasu
|
emandako
likidazioaren bitartez tributu zorra zehazteko ahalaren egikaritza iraungi izan arren.
|
|
|
Aurreko letretan aipatutako prozeduretako ebazpenen ondorioz, Tributu administrazioak administrazio egintza berria
|
eman
balu, eta prozedura horiengatik etetea gertatu izango balitz, orduan Administrazioak hiru hileko epea izango luke egintza emateko prozeduraren ebazpenetik zenbatzen hasita, zorra zehazteko ahalmena iraungi bada ere.
|
|
|
Aurreko letretan aipatutako prozeduretako ebazpenen ondorioz, Tributu administrazioak administrazio egintza berria eman balu, eta prozedura horiengatik etetea gertatu izango balitz, orduan Administrazioak hiru hileko epea izango luke egintza
|
emateko
prozeduraren ebazpenetik zenbatzen hasita, zorra zehazteko ahalmena iraungi bada ere.
|
|
|
Berraztertzeko errekurtso, erreklamazio ekonomiko administratibo edota administrazioarekiko auzi errekurtsoaren ebazpenak errekurtsogilearen uziei baiezko oso osoa
|
ematen
badie, aurkaratutako administrazio egintza erabat deuseztatuz, iraungitze epea ez dela inoiz eten ulertuko da edozein kasutan.
|
|
|
Eskaera borondatezko epean aurkeztuz gero, ez da betearazpen aldia hasiko, baina berandutze interesak zor dira. Behin betearazpen aldia hasi eta gero aurkeztu bada, premiamendu prozedura ez da etengo, baina, gure ustez, eskaeraren ebazpenera arte itxaron litzateke ondasun enbargatua besterendu aurretik21 Eskaerari ezezkoa
|
emanez
gero, betearazpen aldia hasi edo jarraituko da.
|
|
|
Gipuzkoako TFAOren 194.3 artikuluak, alabaina, eusten dio Foru Ogasunak graziaz zehapenak barkatzeko eskumenari, gero jorratuko ditugun betekizunak izanez gero. Bestalde ere, zehapenen arloan, zergadunak zehapen proposamenari adostasuna
|
ematea
inguruabar aringarritzat hartzen da, eta, halakoa gertatuz gero, zehapenaren zati bat zuzenean barkatzen da.
|
|
|
Horretarako, orotariko neurriak ezarri dira: Tributu administrazioari datuak eta txostenak
|
emateko
eginbeharra, Administrazio horrek informazio hori jasotzeko duen eskubidea, ordezkoaren betebeharrak, premiamendu bidea irekitzeko aukera, zehapenak eta abar. Oro har, esan daiteke tributu arauek xedatzen dituzten botere eta eginbehar egoera guztiek dutela helburu betebeharra betetzen dela bermatu eta segurtatzea.
|
|
|
Bigarrenik, premiamendu prozedura kredituak kobratuko direla segurtatzeko neurria da, Administrazioak bere baliabideak erabiliko dituela. Amaitzeko, bermeen zerrendari buru
|
emateko
azken hau aipatu behar dugu: zerga bilketaren egintzak legearen araberakoak direla uste da, eta legezkotasun presuntzio horregatik zuzenean dira eragingarriak.
|
|
|
Kautelazko neurriak hurrengo hauek izan daitezke: a) Tributuen itzulketak eta Tributu administrazioak egin behar dituen beste ordainketa batzuk atxikitzea. b) Ondasun eta eskubideen gaineko prebentziozko enbargoa, eta hala denean, prebentziozko idatzoharra egitea. c) Ondasunak eta eskubideak xedatu, kargatu edo besterentzeko debekua. d) Enpresaren jarduera ekonomiko nagusiaren zerbitzu
|
ematea
edo obraren exekuzioa inorekin kontratatu edo azpikontratatu dituenean, kontratugile edo azpikontratugileei ordaindu behar zaizkien kopuruen ehunekoa atxikitzea, jasanarazi edo atxiki beharreko tributuengatik. e) Foru arauak ezarritako beste edozein.
|
|
|
a) Premiamendu prozeduran ere enbargo bihurtzea; delitu fiskalaren kasuan hartutako neurri bihurtzea, organo judizialak neurrien gainean erabakirik hartu arte; edo epaiketaren kautelazko neurri bihurtzea, halakoetan ondoreak izango dituztela kautelazko neurria hartu zenetik aurrera. b) Neurriak hartzeko inguruabarrak lehenago desagertzea. c) Interesdunak hala eskatuta, neurri horiek beste bermeekin ordezteko erabakitzea, berme horiek nahikoak badira. Edozein kasutan, kautelazko neurriak kendu lirateke baldin eta tributu betebeharpekoak kreditu erakunde batek edota elkarrekiko berme sozietate batek
|
emandako
abal solidarioa edo kauzio aseguruaren ziurtagiria aurkeztu badu eta kautelazko neurriaren zenbatekoa kobratuko dela bermatzen badu. d) Erabaki ziodunaren bitartez epea luzatzea, baina luzapena ezin da sei hilabetetik gorakoa izan22 e) Delitu fiskala ikertzeko, ikuskapen prozedura izapidetu bitartean halako neurriak hartzea, edo prozeduraren ostean neurriak hartzea. Halakoetan, neurrien ondoreak hogeita lau hilabeteren buruan amaituko dira neurriak hartu zirenetik zenbatzen hasita.
|
|
|
Arabako TFAOk, 78 artikuluaren 5 puntuan, jaso duenez, bermerik gabe edota etete automatikorako balio ez duten bermeak (kreditu erakunde batek edota elkarrekiko berme sozietate batek
|
emandako
abal solidarioa edo kauzio aseguruaren ziurtagiria) eman badira etetea eskatzeko, eskaera izapidetu bitartean tributu zorra ez kobratzeko arrazoizko susmoak egongo balira, kautelazko neurriak har daitezke kreditua kobratzea ziurtatzeko edota dauden neurrien epea luza daiteke.
|