|
2000
|
|
|
Hauen balorazioa politikoa da eta hauteskundeen errentagarritasunari begira egina. Finean, justiziak
|
emandako
epai bat ez da bete. Areago, Barne Sailak berak emandako agindua Ertzaintzak berak ez du bete.
|
|
|
Ni ez naiz arlo penalean ari, baina arlo honetan ari diren espezialistek Maria Jose Galindok
|
emandako
epaia ontzat eman dute. Alegia, Sevillan, Caceresen edo Lugon antzeko epaia emango zela diote adituek.
|
|
2001
|
|
|
Hala diote Espainiako estatuan kontratua ez betetzeagatiko erantzukizunagatik
|
emandako
epai gehienek.
|
|
|
Epaitegiak 1999ko apirilaren 23an
|
emaniko
epaian, oporraldi egun bat galarazi zion hegaldiaren atzerapen batengatik, erabiltzaileari 52.000 pezeta ordaintzera kondenatu zuela Iberia konpainia.
|
|
|
Bestetik, orain arte
|
emaniko
epai gehientsuen arabera, eraikin bateko elementu komunetan telefonia sistemetako elementu horiek instala daitezen balioz erabaki ahal izateko, jabekide guzti guztien aldeko botoa jaso beharra dago, nahitaez.
|
|
|
Epaitegiak, 2001eko ekainaren bederatzian
|
emaniko
epaian, telefonia mugikorreko estazio baten instalakuntza lan txiki eta subsidiariotzat jo zuen.
|
|
|
Gai horri
|
emaniko
epai urrien gehien gehientsuenek, gehiengo batez harturiko erabakiak baliogabetu dituzte.
|
|
|
Edorta Herrera Bilboko Lehen Auzialdiko 2 Epaitegiko titularrak lehen epaia eman du Espainian telefonia mugikorreko antena baten aurka, osasun arrazoiengatik. Epaile honek
|
emandako
epaiak Airtel konpainia behartzen du Bizkaiko Erandio udalerriko eraikin batean instalatu zuen errepikagailua ixtera, uhin elektromagnetikoek azken solairuan familiarekin bizi den zortzi urteko neskato baten nerbio gaixotasuna larriagotu dezaketelako “arrazoizko susmoa” baitu. Bizilagunen elkarteak atzo jakinarazi zuen ez zuela helegiterik aurkeztu nahi.
|
|
|
Borondatezko gatazkak ebazteko formula bat da, baina arbitrajea onartu eta gatazka ebatzi ondoren, arbitroaren erabakia nahitaezkoa da. Alde horretatik, laudoek justizia epaitegiek
|
emandako
epaien balio betearazle bera dute.
|
|
|
Hemendik aurrera, aseguru konpainiek kalte ordaina eman diete zirkulazio istripuetan hiltzen diren gidarien familiei, aseguratutako ibilgailuak berak bakarrik parte hartzen badu. Hala adierazi du Auzitegi Goreneko Lehen Salak
|
emandako
epai batek. Epai horrek ezetsi egin du aseguru etxe batek jarritako errakuntza judizialaren demanda, Cuencako Probintzia Auzitegiak ezarritako kondenaren aurkakoa, auto bat galtzadatik atera eta zirkulazio istripuan hildako gidari baten amari 1,2 milioi pezetako kalte ordaina ematera zigortu zuena.
|
|
|
Epai horrek ezetsi egin du aseguru etxe batek jarritako errakuntza judizialaren demanda, Cuencako Probintzia Auzitegiak ezarritako kondenaren aurkakoa, auto bat galtzadatik atera eta zirkulazio istripuan hildako gidari baten amari 1,2 milioi pezetako kalte ordaina ematera zigortu zuena. Aseguratzailearen asmoa zen Auzitegi Gorenak deklaratzea Probintzia Auzitegiak
|
emandako
epaiak akats judizial nabarmena zuela, haren esku hartze bakar eta esklusiboak eragindako trafiko istripu baten ondorioz hildakoaren amari kalte ordaina ematera behartu baitzuen, kaltetua izateagatik. Eta hori, aseguratzailearen arabera, nahitaezko harpidetzako erantzukizun zibileko aseguruaren estalduratik kanpo zegoen.
|
|
|
Orain zera laga behar dugu argi: nire adimenak eta zentzumenek eta ez dakit zerk lortua nire gogo —ni gogo— epailearen aurrean ipintzen dudala, eta nik gogoak neurtzen dudala ezaguera horren balioa eta
|
ematen
epaia. Ez dago egiaren beste epailerik edo neumdunik, gizakia bera baizik.
|
|
2002
|
|
|
ITOIZKO urtegia betetzen hasteko ia dena prest dagoenean etorri da Espainiako Auzitegi Gorenaren ebazpena, 1997an Entzutegi Nazionalak
|
emandako
epaia berretsiz: Itoizko urtegia da 510 metroko kotaren gainetik bete.
|
|
|
Espainiako Epaitegi Gorenak 1996ko otsailaren 24an
|
emaniko
epaiak dioenez, jabekide guztiek egin ditzaketen lanak dira elementu arkitektonikoen aldaketa eragiten dutenak, pisu barnean egiten baldin badira (paretak altxatu edo aldatzea, ateak ezarri edo kentzea) eta instalazioei eta zerbitzuei dagozkienak, elementu komunak kaltetzen ez badituzte (elektrizitatea, iturgintza, etab).
|
|
|
Adibidez, hipotekak %4, 501eko erreferentzia indizea badu, bankuak %4, 750 kobra dezake. Duela gutxi
|
emandako
epai batek, Ausbanka Erabiltzaileen Elkarteak eskatuta, praktika hori «gehiegizkotzat» jo du. Irtenbide bakarra bankuak edo kutxak klausula hori kontratuan ez sartzea da.
|
|
|
Auzitegi Goreneko Hirugarren Salak
|
emandako
epaiak Gizarte Segurantza kondenatu du, 60.101 eurorekin, José Pérez Izaguirre maxilofaziazko minbizia duen gaixoari kalte ordaina ematera. Sei hilabete itxaron behar izan zuen San Lorenzo de El Escorialeko (Madril) “La Alcalde” ospitaleak bere txosten medikoak “La Paz” ospitalera bidal zitzan.
|
|
|
Tabako konpainien aurkako zigorrak Estatu Batuetan jarraitzen dute. Lehen, indemnizatuak erretzaile ohiak izan ziren, eta haien familiak, berriz, Philip Morris, RJ Reynolds Tobacco, Brown and Williamson Tobacco tabako fabriketatik 5,5 milioi dolar (5,8 milioi euro) jasoko zituen, Miamiko epaimahai batek
|
emandako
epaiaren arabera. Lynn French TWA airelineako azafatak konpainia horiek salatu zituen, «bigarren eskuko kea» en deitzen baitute AEBn. hegazkinen kabinetan erretzen ez dutenek arnasten duten keak sinusitisa eragin zion.
|
|
|
Gipuzkoako Auzitegiak «gehiegizkotzat» jo du finantza erakunde batek kobratu duen %29ko berandutza interesa, kreditu pertsonal baten kuotak hilabete batzuetan ordaintzeari utzi zion bezero bati, 18.030 euro (hiru milioi pezeta). Hilabete honen erdialdean
|
emandako
epai batean, epaimahaiak bi aldeen artean sinatutako mailegu kontratua baliogabetu du, eta ordainketaren atzerapenagatik aplikatu beharreko tasa% 10,62 jaitsi da, ehuneko hori «zuzenagoa» dela kontuan hartuta. Bergarako Lehen Auzialdiko Epaitegiko epai baten aurka aurkeztutako apelazio errekurtsoan dago epaia.
|
|
|
Lege hutsune horren aurrean, epaitegi batzuk epaiak ematen ari dira, laneko istripua laneko estresa dela adierazteko. «Burn out» sindromea Zentzu horretan, Epaitegi Gorenak 2001eko urriaren 26an
|
emandako
epai bat onartu du, lehen aldiz «burn out» sindromea lan istripu gisa aitortzen baitu. Gipuzkoan urritu psikikoentzako tailer bateko buruak 1993tik jasaten zuen bide gurutze judiziala eta sanitarioa urratu zuen autoak, estres kroniko hori jasan eta mutua auzitara eraman zuena, gaixotasunaren lan kausa onartzeari uko egiten baitzion.
|
|
|
Alcalá de Henareseko Lehen Auzialdiko Epaitegiak, kasua ezagututa, epaia eman zuen 1997ko maiatzaren 6an; horren bidez, eskola jantokia ustiatzen zuen enpresaren aurkako demanda onetsi zuen, eta 460.000 pta gehi legezko interesak eta prozeduraren kostuak ordaintzera kondenatu zuen, demandatuari berariaz ezartzen zaizkionak. Kondenatutako enpresak apelatu egin zuen epaia, baina Madrilgo Probintzia Auzitegiak berretsi egin zuen, 1999ko urtarrilaren 13an
|
emandako
epaian, ia bi urte “amaigabe” igaro ondoren, eta bigarren auzialdiko izapideetarako arrazoirik eman gabe. Arriskuagatiko erantzukizuna:
|
|
|
Arriskuagatiko erantzukizuna: kondena baterako teoria Jantokiko kontratako arduradunen kondena Auzitegi Gorenak behin eta berriz
|
emandako
epaien bidez garatutako “arriskuagatiko erantzukizunaren teoria” delakoan oinarritu zen. Bertan ulertzen da jarduera arriskutsuen ondorioz sortzen diren kalte galeren ordaina jarduera horien onura edo irabazia lortzen duenaren kontura izango dela.
|
|
|
Hala ere, Kataluniako Goi Auzitegiak guztiz kontrako irizpidea du. Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak
|
emandako
epaiaren arabera, eta Gizarte Segurantzari buruzko Lege Orokorra aplikatuz, “ezintasun iraunkorreko pentsioa jasotzeko eskubidea ez zaie aitortuko 65 urte bete dituzten onuradunei, baldin eta ez bada egiaztatzen langileak baliaezintasuna eskatu aurretik lesio ezgaitzaileak dituela”. Kasu honetan, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiaren epaiak honela dio:
|
|
|
Epai horretan, erakunde bateko langile ohiek erakundearen pentsioen barne funtsa berreskuratu eta erabiltzeko eskubidea aitortzen dute, nahiz eta erakundea nahita utzi edo kaleratu duten. Epaitza horretan, Justizia Auzitegi Nagusiko Lan Arloko Salak huts egin du La Caixako lau langile ohiren alde, funts horiek erreskatatu ditzaketen ehunka langileri ateak ireki diezazkiekeen ebazpen baten bidez. Bartzelonako Lan Arloko Epaitegi batek langileen aldeko epaia eman zuen, eta Auzitegi Gorenak orain
|
emandako
epaia gai horri buruzko lehen epai irmoa da. Auzitegi Gorenak La Caixako langileen aldeko iritzia eman zuen 2001eko urtarrilean, beren eskubideak gatazka kolektiboko prozedura batean onartu zituenean, baina prozedura horrek, orain JANek emandakoak ez bezala, ez zuen langileen banakako eskubiderik ezartzen.
|
|
|
Bartzelonako Lehen Auzialdiko 30 Epaitegiak ia 6.000 euroko (1 milioi pezeta) kalte ordaina eman dio bikote bati etxebizitza bat erostean jasandako kalte moralarengatik, aluminosia zuela jakin gabe; izan ere, saltzaileek eta bitartekari lanetan aritu zen higiezinen agentziak ez zieten egitura akats horren berri eman. Epaileak
|
emandako
epaiak higiezinen agentzien erantzukizuna ezartzen du pisuen salerosketaren bitartekaritzan, saltzaileek etxebizitzak arazoak dituela jakinarazi ez arren. Epailearen arabera, higiezinen agenteek eta saltzaile komertzialek finken egoerari buruzko informazioa jaso behar dute, haien betebeharra “eraginkortasunez, etikaz, duintasun profesionalez, erreserbaz eta legezkotasunez” jardutea baita, eta ez da aitzakia saltzaileek salmentan dagoen etxebizitzari buruzko guztia edo ezer ez azaltzea.
|
|
|
Luxenburgoko Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegiak atzo
|
emandako
epai baten arabera, partikularrek inportatutako bigarren eskuko ibilgailuen matrikulazio zerga kalkulatzeko erabilitako balio zergagarria merkatu nazionalean erositako ibilgailu berrien zerga bezala definitu behar da. Gortearen arabera, horrela bakarrik errespetatuko da EBko Itunaren xedapena, merkatu komunitarioan bereizkeria zerga guztiak debekatzen dituena.
|
|
|
Hala ere, etiketa osatzen duten elementu edo datu guztiak ez dira oinarrizkoak. Irizpen horri esker, autonomia erkidegoetako hizkuntzak sar daitezke etiketetan, Auzitegi Gorenak berriki
|
emandako
epai baten arabera.
|
|
|
Arauak, ordea, ez die eragiten hizkuntza ofizial propioa duen Autonomia Erkidegoan bakarrik landu eta banatutako produktu tradizionalei. Hala finkatu du Auzitegi Gorenak, 2002ko ekainean
|
emandako
epai batek, Elikagai Industrien eta Edarien Enpresaburuen Federazioak (FEIAB) elikagaien etiketatze, aurkezpen eta publizitatea arautzen dituen arau orokorra onetsi zuen 1999ko Erregelamenduko zenbait aginduren aurka gai horri buruz planteatu zuen auzia ebatzi duenak. Epaiak erabat ezetsi ditu bere asmoak.
|
|
2003
|
|
|
Horrenbestez, Auzitegi Gorenak, 2002ko abenduaren 13an
|
emandako
epaian, Probintzi Auzitegiaren irizpideei eusten die, eta auzia jarri zioten mutilak ez zuela asmo txarrez jokatu adierazten du, baina zuhurtziarik gabe eta tentu arauei jarraitu gabe aritu zela.
|
|
|
Prozedura horretan
|
emandako
epaiak ez du gauza epaituaren indarrik izango, eta kalterik gabe geratuko da alderdiek arazo berberari buruz epaiketa arrunta sustatzeko duten eskubidea; epaiketa horretan, egitate frogatutzat joko dira adingabeen epaileak egiaztatutzat jo dituenak, bai eta adingabearen parte hartzea bera ere.
|
|
|
Bereziki, kontsumitzaileari kalterik egiten badio. Hala adierazten du Auzitegi Gorenak otsailaren 21ean
|
emandako
epai batek, salmentan jarritako produktua akastuna zelakoan azken horri arrazoia ematen diona.
|
|
|
Izan ere, eskatutako kalte ordaina 7.720.000 pezetan bakarrik ezarri zuen, eta gas botila merkaturatzen zuen supermerkatua ordainketatik salbuetsi zuen, absolbitzean. Epaiari apelazioan errekurtsoa jarri zion, soilik, gas fabrikatzaileak, eta bere eskaera guztiak ezetsi zituen Murtziako Probintzia Auzitegiak 1997ko martxoaren 21ean
|
emandako
epaiaren bidez. Ebazpen horren aurka kasazio errekurtsoa aurkeztu zuen Auzitegi Gorenean, eta, sei urteko itxaronaldia luzeegia izan ondoren, orain erabat ezetsi da. Bi instantzietan, kostu judizialak ordaintzera kondenatu dute fabrikatzailea, eta hark, gainera, legezko interesak ordaindu ditu, lehen ebazpen judizialetik hasita.
|
|
|
“Horrelako ezaugarriak dituen gaixo bat ahanzturatik at uztea, behar zuen operazioa atzeratu egin delako, eta itxaron zerrendaren izapide burokratikoan sartzea, ia ia uzte oso larria da, eta arrisku karga handia du, edozein unetan gerta baitaiteke heriotza”, adierazi du. Auzitegi Gorenak
|
emandako
epaiak berretsi egin du mediku bati eta Andaluziako Osasun Zerbitzuari 90.151 euro modu solidarioan ordaintzera kondenatu dituela diagnostikoan izandako akats batengatik hil zen gaixo baten emaztea. Gaixoari lehenago aorta azpirrenal asintomatikoko aneurisma bat diagnostikatu zitzaion, baina 1992ko irailaren 29an artatu zuen doktoreak ez zituen hartu “aurreikusitako neurriak eta neurriak”, hots, pazienteari ekografia bat egitea.
|
|
|
Ezbairik gabe, Espainiako auzitegiek elikagai baten akatsagatik ezarritako kalte ordainik handienetako bat. Gertaerak Elikadura arloko intoxikazio baten ondorioz Espainian
|
emandako
epai handienetako bat da. 1998ko abuztuaren 1ean, Juan Antoniok lankide batzuekin eta anaiarekin gosaltzen zuen Bartzelonako Farmazia Federazioko tabernan.
|
|
|
Definizioz, indarrean dagoen legediaren arabera, lehenengo iristen denak lehentasuna du aurkitzen dituen basoko perretxikoak eskuratzeko, inori konturik eman gabe, salbu eta lege bereziek besterik ez badute, jabetza bereziki babestuta badago edo erreserba mikologikotzat jotzen bada. Hala adierazi dute justizia auzitegiek, Soriako Probintzia Auzitegiak
|
emandako
epai batean, gai horri buruzko ebazpen argigarri bakarretako batean, eta buruhauste asko ekarri dizkie perretxiko batzuk biltzeko ekintza xaloaren ondorioz prozedura penalean parte hartu dutenei. Hemendik aurrera, eta zenbait autonomia erkidegotan esparru mikologikoak garatzen ari diren araudien aurrean, aintzat hartu da perretxiko zaleen irizpide judizial hori.
|
|
|
Epaia 1999ko abenduaren 20an eman zen, eta errekurtsoa, neurri batean onetsi bazen ere, 131.156.956 pezetara jaitsi zen nabarmen (788.269 €). Hala ere, zorte hobea izan zuen Auzitegi Konstituzionalean Auzitegi Gorenak
|
emandako
epaiaren aurka aurkeztutako babes errekurtsoak; izan ere, Lehen Salak 2003ko martxoaren 17an emandako ebazpenak Ministroen Kontseiluak ezarritako lehen eta hirugarren zehapenak baliogabetu zituen, sozietate errekurtsogileak Konstituzioaren 25.1 artikuluan ezarritako zehapen arloko legezkotasunerako eskubidea aitortzen baitzion, eta, horren arabera, «Delitu bat egiteagatik edo delituagatik ezin d... Konstituzio Auzitegiak argudiatzen duenez, 1991ko Cavaren Erregelamendua onartzen duen Aginduak ez du beharrezko lege mailarik arlo horretako arau hausteen eta zehapenen koadro osoa ezartzeko, ministro agindua besterik ez baita.
|
|
|
Neurriaren konstituzionaltasuna Ibai karramarro bizien gaineko neurri autonomikoak iragazki konstituzionala pasatu zuen. Konstituzio Auzitegiak 1991ko martxoaren 22an
|
emandako
epaiak ezetsi egin zuen Estatuak jarritako errekurtsoa. Planteatutako gatazkaren ebazpen judizialak aurrekari berri bat ezarri zuen Konstituzioaren interpretazio egokirako; beraz, ebazpen horretatik sortutako doktrina antzeko kasuetan aplika daiteke, eta Konstituzioaren aginduak aplikatzeko gida administrazioen arteko etorkizuneko jarduketetarako.
|
|
2004
|
|
|
Baita arrazoia eman Balearretako Entzutegiak, 2003ko irailaren 23an
|
emaniko
epaian.
|
|
|
Esangura tekniko juridikoan, prozesuen izaera sumarioari dagokionez, legeak xedatu du honako epai hauek ez dutela gauza epaituaren indarrik: edukitzaren edo ukantzaren berehalako babesa eskatzeko prozesuetan, horiek amaiarazten dituzten epaiek; jabetza intelektualaren eta industria jabetzaren artzeagatik maizterra botatzeari buruz edo finka berreskuratzeari buruz ebazten duloko jarduera ez zilegiak utzarazteko eskaeretan, horiek ebazten dituzten epaiek; obra berri edo aurrizkoen aurrean berehalako babesa
|
emateko
epaiek; errenta edota alogera ez ordainten epaiek; eta, orobat, inskribatutako eskubide errealen eragingarritasunari buruzko epaiek, horien aurka jartzen direnen edo eskubideon erabilera nahasten dutenen aurka, aurka jartzea edo nahasmendua justifikatzen duen eta inskribatuta dagoen titulurik izan gabe. Aitzitik, eragingarritasunik ezaren, segurtasun juridikorik ezaren eta prozesuan gorabehera gehiegi izatearen esperientziak gomendatzen du prozedura sumario gisa ez itxuratzea, maizterra botatzeko uziaren oinarri gisa, prekario egoera alegatzen dutenak.
|
|
|
Gora jotzea berresten da, gora jotako ebazpenaren jurisdikzio berrikuspen betearen aldetik. Gora jotako ebazpena lehen auzialdian
|
emandako
epaia izanez gero, legez ezarri da bigarren auzialdia epaiketa berria ez izatea, bertan egitate eta argudio mota guztiak ager edo kasuari buruzko beste uzi batzuk azal ezin daitezkeela. Gora jotzeko epaiaren edukia koherentziaz arautu da, batez ere, epai horren kongruentzia berezia kontuan izanik.
|
|
|
Laburbilduz, Auzitegi Gorenean kasazio errekurtsoa jar daiteke, honako epai hauek tartean izanik: 1) Espainiako Konstituzioaren 24 artikuluan aitortutako oinarrizko eskubideei buruzko epaiak izan ezik, probintzietako audientziek oinarrizko eskubideei buruz emandakoak, baldin eta antolamendu juridikoak zenbai arau ezarri baditu prozesuko auzigaiak ebazteko eta epaiek arau horiek urratu badituzte; 2) Probintzietako audientziek bigarren auzialdian
|
emandako
epaiak, epaiok arau substantiboak urratu badituzte, eta, gainera, errekurtsoak berebiziko garrantzia badu, lehen aipatu bezala, justiziapeko jakin batzuen eskubide eta interes legitimoen gainetik.
|
|
|
Bestalde, auzitegi nagusietako arlo zibileko eta zigor arloko saletan bidezkoa da prozesuko arau haustearen ondorioz jarritako errekurtso berezia, probintzietako audientziek
|
emandako
epaien aurka, garrantzia berezia duten prozesu arazoetan, eta, orokorrean, Espainiako Konstituzioaren 24 artikuluan aitortutako oinarrizko eskubideak urratzen direnerako.
|
|
|
Jarduera hori sustatzeko legitimazioa dute Fiskaltzak, Herriaren Defendatzaileak, bai eta zuzenbide publikoko pertsona juridikoek ere, baldin eta pertsona horiek interes legitimoa frogatzen badute, errekurtsoan prozesuko zein arazo eragin eta arazo horri buruz jurisprudentzia doktrina izan dadin. Benaz, legearen intereserako errekurtsoa ez da benetako errekurtsoa; izan ere,
|
emandako
epaiak ez du ezeztatuko irmoa ez den beste epai bat (ezta epai irmoa hutsalduko ere). Hala ere, izen horri eutsi zaio, aurrekarien arabera adierazgarriena eta komunikatiboena delako.
|
|
|
Aginte hori, «case law» sistema juridikoetan ere, garrantzitsuen bihurtzen ari da. Gaizioan
|
emandako
epaiei, kasu zehatzaz gain, egotz dakiekeen bakarra.
|
|
|
Lege honek egin duen aukeraren oinarrizko faktorea da, kontrajarritako arriskuak aztertu ondoren, lehen auzialdiko epaien eragingarritasuna. Epai horiek eta administrazio prozeduran
|
emandako
epaiek berme berberak dituzte, gaiari eta prozedurari dagokienez, zuzenbidearekin bat datozela ziurtatzeko. Izan ere, administrazio prozeduran zehar, administrazio publikoen egintzakri eskatutako eta horrek emandako kau eta ebazpenak ematen dira, eta horiek zuzenean betearaz daitezke, jurisdikzioatela etendura izan ezik.
|
|
|
Nolanahi ere, kasu hori bazter utzita, legeak honako etendura arrazoi hauek bakarrik ezarri ditu: auzi ihesean
|
emandako
epaia berrikusteko edo hutsaltzeko demanda jartzea eta onartzea; kalte konpongaitza sor dezakeen betearazpen jardunaren aurka, errekurtsoa jartzea; alderdi betearaziaren konkurtso egoera; eta, berebat, epaitu aurrekotasuna zigor arloan.
|
|
|
Aurreko lerrokadetan aipatu aurka jartzerik gabeko kasuetan,
|
emandako
epaiaren aurka ez dago errekurtsorik.
|
|
|
Halaber, hitzezko epaiketetan
|
emaniko
epaiek ez dituzte gauza epaituaren ondoreak izango, epaiketa horietan eskatu bada inskribatutako eskubide errealen eragingarritasuna, titulurik inskribatuta izan gabe, eskubideon aurka jarri direnen edo eskubideon egikaritza nahasi dutenen kontra.
|
|
|
1 Bost eguneko epean gora jo daitezke edozein motatako epaiketetan
|
emandako
epaiak, behin betiko autoak eta legeak beren beregi adierazitako bestelako autoak.
|
|
|
2 atala. Atzerriko auzitegiek
|
emandako
epaiak 824
|
|
|
Kasazioan
|
emandako
epaiaren erabakiek ez dituzte ukituko aurkaratutakoaz beste zein epai alegatu eta epai horiek sortu dituzten egoera juridikoak.
|
|
|
Legearen intereserako errekurtsoetan
|
emandako
epaiak beti errespetatuko ditu alegatutako epaiek ondorioztatu dituzten egoera juridiko bereziak, eta, epai horrek oniritzia jasotzen badu, jurisprudentzia doktrina zehaztuko da epaitzan. Halakoetan, «Estatuko Aldizkari Ofizialean» argitaratuko da, eta, horretan jarri denetik, antolamendu judikzio ordenako epaile eta auzitegi guzridikoa osatuko du, arlo zibileko juristientzat, Auzitegi Gorenarentzat izan ezik, lotesle izanik.
|
|
|
2 Prozesuari amaiera
|
emateko
epaia edo ebazpena demandatuari berari jakinaraziko zaio, lege honen 161 artikuluan xedatutakoaren arabera. Baina demandatua non dagoen jakiterik ez badago, jakinarazpena ediktu bidez egingo da, berori «Estatuko Aldizkari Ofizialean» argitaratuz.
|
|
|
Gauza bera aplikatuko zaie gora jotzean, prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtso berezian edo kasazioan
|
emandako
epaiei.
|
|
|
Auzi ihesean
|
emandako
epai irmoak hutsaltzeko demandek ez dute euren betearazpena etengo, lege honen 566 artikuluan xedatutakoa gorabehera.
|
|
|
Epaiak irmo ez diren bitartean, edo, irmo izanda, auzi ihesean
|
emandako
epaiaren aurka hutsaltze akzioa egikaritzeko lege honetan ezarri epeak igaro ez badira, epaien aurreneurrizko idatzoharra egin daiteke, soil soilik, epai horiek erregistro publikoetako idazkunak inskribatzea edo ezereztea agintzen edo baimentzen badute.
|
|
|
1) Aitatasun, amatasun, seme alabatasun, ezkontza deuseztasun, banantze eta dibortzio, gaitasun eta egoera zibilari eta ohorezko eskubideei buruzko prozesuetan
|
emandako
epaiak, salbu eta prozesuaren objektu nagusiari zein ondare betebehar eta harreman lotu, eta horiek arautu dituzten erabakiei dagokienez.
|
|
|
Kasazio errekurtsopekoak izango dira, bigarren auzialdian probintziako audientziek
|
emandako
epaiak honako kasu hauetan:
|
|
|
Kanbio epaiketan
|
emandako
epai irmoak gauza epaituaren ondoreak sortuko ditu, epaiketa horretan alega eta eztabaida zitezkeen arazoei dagokienez. Gainerako arazoak kasuan kasuko epaiketan aurkez daitezke.
|
|
|
|
Emandako
epaia betearaziko da, hurrengo artikuluan xedatutakoaren arabera. Halere, epai horrek ez du gauza epaituaren eragingarritasunik izango.
|
|
|
1 Zordunak garaiz aurkezten badu aurka jartzeko idazkia, gaia behin betiko ebatziko da kasuan kasuko epaiketan, eta epaiketa horretan
|
emandako
epaiak gauza epaituaren indarra izango du.
|
|
|
2 Titulu betearazlea bada betearazpenaren gaineko eskumena duen auzitegiak
|
emandako
epaia edo ebazpena, nahikoa izango da demanda betearazleak betearazpena agintzeko eskabidea jasotzea, betearazi beharreko epaia edo ebazpena zehaztuz.
|
|
|
1 Betearazpena agindu ondoren, berrikuspen demanda edo auzi ihesean
|
emandako
epai irmoa hutsaltzeko demanda jarri eta onartzen bada, betearazpenaren gaineko eskumena zein auzitegik izan eta horrek agin dezake epaia betearazteko jarduna etetea; horixe egingo da, alderdiren batek hala eskatzen badu, eta, egoeraren inguruabarrak aintzat hartuta, betearazpena etetea komeni bada. Etendura agintzeko, hori zeinek eskatu eta berari galdatuko dio auzitegiak kauzioa ematea; kauziora bildu behar dira auziaren balioa eta epaia betearazi gabe uzteagatik eragin daitezkeen kalte galerak.
|
|
|
Etendura desegitea eta betearazpenak aurrera egitea aginduko da, baldin eta betearazpen auzitegiak jakin badaki berrikuspenari edo auzi ihesean
|
emandako
epaia hutsaltzeko demandari gaitz iritzi zaiola.
|
|
|
Betearazpena largetsiko da, berrikuspenari on irizten bazaio, edo, auzi ihesean
|
emandako
epaia hutsaldu ondoren, demandatuaren aldeko absoluzio epaia ematen bada.
|
|
|
Auzi ihesean
|
emandako
epaia hutsaldu ondoren, eduki bera duen beste epai bat ematen bada, edo, eduki desberdina izan arren, beste epai horrek kondena erabakiak jasotzen baditu, betearazpenari ekin egingo zaio; halakoetan, aurretiazko betearazpen egintzak baliozko eta eragingarri direla ulertuko da, horiek azken epai horren erabakien eragingarritasunerako lagungarri badira.
|
|
|
535 artikulua. Bigarren auzialdianraztea
|
emandako
epaiak behin behinean betea
|
|
|
4 Gora jotzean
|
emandako
epaiak erabaki behar ditu, bakarrik, errekurtsoan, eta, hala denean, 461 artikuluan aipatu aurka jartze edo aurkaratze idazkietan planteatu gai edo arazoak. Epaiak ezin izango dio gora joleari kalterik egin, salbu eta kaltea badator auzitegiak aurkaratutako ebazpenari oniritzia emateagatik, hori hasieran gora jotzea jasan behar izan duenak aurkeztu duenean.
|
|
|
1 Edozein prozesu zibiletako bigarren auzialdian, probintziako audientziak
|
eman
epaien aurka, alderdi legitimoek aukera dezakete prozesuko arau haustearen errekurtso berezia edo kasazio errekurtsoa jartzea.
|
|
|
467 artikulua. Kasazio errekurtsoa, probintziako audientziek
|
emandako
epaien aurka, prozesuko arau haustearen errekurtso bereziari oniritzia eman ondoren
|
|
|
Aurreko artikuluan xedatutakoa gorabehera, probintziako audientziek
|
emandako
epaien aurka, prozesuko arau haustearen errekurtso bereziari oniritzia eman bazaio, ez da errekurtso berezi hori berriro onartuko, salbu eta errekurtso hori oinarritu denean lehen errekurtsoa zein arau hauste eta arazotan oinarritu, eta horiek ez diren beste batzuetan.
|
|
|
Auzitegi nagusietako arlo zibileko eta zigor arloko salek, arlo zibileko sala gisa, eskumena dute, prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoetan, probintziako audientziek bigarren auzialdia amaitzeko
|
eman
epai eta autoen aurka.
|
|
|
1 Epai baten edo behin betiko auto baten botazioan parte hartu duten guztiek sinatuko dute erabakitakoa, nahiz eta gehiengoarekin bat etorri ez; baina, azken kasu horretan, botazio edo sinatze unean aditzera emanez gero, boto berezia eman dezakete epai formarekin. Bertan, auzitegiak
|
eman
epaian egitezko zein gairekin eta zuzenbideko zein oinarrirekin ados egon eta horiek onar ditzakete, horietara igorpena eginez.
|
|
|
3 Auzitegiak bere ebazpena osa dezake,
|
eman
epai edo autoetan antzeman baditu aurreko paragrafoko hutsuneak, epai edo auto hori noiz eman eta bost egunetako epean, ofizioz eta auto bidez, erabakitakoa aldatu edo zuzendu gabe.
|
|
|
219 artikulua. Likidazioaren erreserbarekin
|
emandako
epaiak
|
|
|
Sozietateen erabakiak aurkaratzeari buruz
|
emandako
epaiek bazkide guztiak ukituko dituzte, nahiz eta bazkideok auzitan jardun ez.
|
|
|
Alderdiek adiskidetze ekitaldian adostu dutena gauzatuko du ekitaldi hori zein epaileren aurrean burutu eta horrek, hitzezko epaiketetan
|
emandako
epaiak betearazteko ezarri izapideen bidez, baldin eta epailearen beraren eskumeneko arazoak badira.
|
|
|
Atzerriko auzitegiek
|
emandako
epaiak
|
|
|
Atzerriko herrietan
|
emandako
epai irmoek Espainian izango dute kasuan kasuko itunek ezarritako indarra.
|
|
|
Aurreko artikuluan ezarritakoa ez da aplikatuko, mantenua ordaintzeko kondena ezarri duen epaia betearaztean. Hori gertatuko da, legeak mantenua ordaintzeko betebeharra zuzenean ezartzen duen kasu guztietan; kasu horien artean daude, halaber, deuseztasun, banantze eta dibortzio prozesuetan
|
emandako
epaien erabakiak, horiek ezkontideari edo seme alabei zor zaien mantenuaren ingurukoak badira.
|
|
|
Alderdi betearazleak ez baditu jaso bere kredituaren kapitala eta korrituak, eta betearazpenaren kostu guztiak, diru bihurtutako zenbatekoak ezin izango dira beste helburu baterako erabili, salbu eta eskubide hobeko hirugarrengotzan
|
emandako
epaiak adierazten duenean beste helburu hori lehenespenekoa dela.
|
|
|
1 Eskubide hobeko hirugarrengotzan
|
emandako
epaiak pribilegioa dagoen ala ez ebatziko du, baita epaia zein betearazpenetan eman eta horretan kredituak zer nolako hurrenkeran ordaindu behar diren ere; baina epaiak ez ditu baldintzatuko aurretiaz bakoitzak izan ditzakeen akzioak, eta, bereziki, aberaste akzioak.
|
|
|
Maizterra botatzeko zehaztu den data baino lehenago, titulua bada errentatzaileari zordundutako kopuruen edo errentak ez ordaintzearen ondorioz hirifinkatik maizter botzatzeko epaiketan
|
emandako
epaia, autoa emango da, epaia betearazi dela adieraziz eta eginbidea ezereztuz. Horretarako, zehaztu maizter botatzearen data baino lehenago, demandatzaileari benetako edukitza eman zaio, eta errentatzaileak auzitegian hori egiaztatu du.
|
|
|
Ezin izango da inolako idazkunik egin Erregistroak frogatutako seme alabatasun egoerarekin bat ez badator, salbu eta bestelakoa xedatzen denean adierazpeneko epaiketan
|
emandako
epai irmoaren bidez, betiere Fiskaltzaren entzunaldiarekin.
|
|
|
Inskripzioa egin daiteke, edozein kasutan eta hurrengo artikuluak xedatutakoari kalterik egin gabe, agintari judizialak
|
emandako
epai edo aginduaren bidez, epai edo agindu horrek, inolako dudarik gabe, heriotza baieztatzen badu.
|
|
|
Inskripzioak ezin dira zuzendu prozesu penalean
|
emandako
epaiaren bidez; hala ere, inskripzio horiek epaiak frogatutzat adierazi dituen egitateekin bat ez badatoz, gobernu espedientearen bidez zuzenduko dira.
|
|
|
Inskripzioak bakarrik zuzen daitezke epaiketa arruntean
|
emandako
epai irmoaren bidez.
|
|
|
Isuna 1998an jarri zion Gijongo Udalak, 1992ko uztailaren 10eko kutsadura akustikoaren aurkako udal ordenantza hausteagatik. Zehapena geroago berretsi zen, Asturiasko Administrazioarekiko Auzien 1 Epaitegiak 1999ko martxoaren 18an
|
emandako
epaiaren bidez. Konstituzioaren aurreko legea Errekurtsogileak argudiatu zuen ez zela Konstituzioan egokitu zehatzeko araudia, Ingurumen Atmosferikoa Babesteko 1972ko Legean eta jarduera gogaikarri, osasungaitz, kaltegarri eta arriskutsuei buruzko erregelamenduan, 1961eko Dekretuaren bidez onetsitakoan, errekurritutako epaiaren arabera. Auzitegi honetako lehendakari Manuel Jiménez de Pargak KAren epaia eman du, eta hauxe ondorioztatu du:
|
|
|
Adingabeei informazioa eta prestakuntza eman behar diete gozokiak modu arduratsuan kontsumitzeari buruz, haien adinerako, osaerarako eta ezaugarri fisiologikoetarako egokiena izan dadin, zer kontsumitzen duten eta zenbat kontsumitzen duten kontrolatuz, eta produktu seguruak bakarrik eskainiz, nahiz eta horiek legez merkaturatzen diren. Auzitegi Gorenak 2002 urtean
|
emandako
epai batek gozokien segurtasuna kontrolatzeko betebeharra ezarri zuen, ez soilik fabrikatzailearentzat, baita eskaini zizkion adingabearen aitarentzat ere, eta saltzailea erantzukizunetik salbuetsi zuen, kasu honetan, eta, ezohikoa bada ere, haurraren aitak eskuratu baitzuen, eta ez zuzenean kioskoaren saltzaileak, kontrakoa gertatuz gero, irain heldua hartzeko arriskuaz. Bibliografía 1810/ 1991 Errege Dekretua, abenduaren 13koa, gozoki txikle, konfite eta gozokiak prestatu, zirkulatu eta merkaturatzeko araudi tekniko sanitarioa onartzen duena (1991ko abenduaren 25eko 308/ 1991 BOE).
|
|
|
Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegiak duela gutxi
|
emandako
epai batek (consumaseguridad.com) Europako Erkidegoko zuzenbidearen aurkakoa dio gobernu alemanaren administrazio jardunari, hau da, sendagai gisa modu sistematikoan sailkatzeari, Alemaniako Nutrizio Elkarteak gomendatutako dosia baino hiru bitamina (A eta bitaminak ez direnak) dituen prestakin bati. Justizia Auzitegiaren ustez, Batzordeak bezala, praktika hori osasun publikoa babesteko beharrezkoa dena baino haratago doa, ez baita kasuz kasu aztertzen.
|
|
|
Kanadako Auzitegi Gorenak 2004ko maiatzaren 21ean
|
emandako
epaiak behin betiko ireki du genetikoki eraldatutako geneei eta zelulei buruzko patenteen titularrak babesten dituzten eskubideen hedapenari buruzko eztabaida, eta horrek mundu osoko milioika nekazari tradizionalen antzinako eskubideei ekar diezazkiekeen ondorioei buruzkoa. Izan ere, ebazpen judiziala mundu osoko interpretazio arau orokorra balitz, patentearen titularraren eskubideak labore transgenikoen alboko eremu tradizionalen ustekabeko kutsadura kasuetan ere babestuta egongo lirateke, baldin eta frogatzen bada nekazari tradizionalak hazi tradizionalak gorde eta landatu dituela eta hazi horiek, kutsaduraren ondorioz, patentearen xede izan diren gene eta zelulak dituztela.
|
|
|
Espainiako Administrazioak gogor defendatu zuen metodo hori, espezie jakin batzuek laboreetan (mahatsondoak eta olibondoak bereziki) egiten zituzten kalteei aurre egiteko. Justizia Auzitegiak
|
emandako
epaiaren arabera, ehiza metodoak ez ditu betetzen Europar Batasuneko araudiaren eskakizunak. Izan ere, arau horien arabera, harrapaketa modu selektiboan egin behar da, eta hegaztien kopuru txikiei soilik eragiten die.
|
|
|
Bilboko Auzitegiko laugarren aretoak ez du onartu, Getxoko Udalak herriko euskal preso politikoen senideei ematen dizkien dirulaguntzak direla eta, Espainiako Abokatutzak tokiko erakundearen kontra aurkeztutako administrazioarekiko auzi errekurtsoa. Gaur goizean Iñaki Zarraoak alkateak ezagutzera
|
emandako
epaiaren arabera, gaia estatuaren administrazioaren eskuduntzetatik kanpokoa da. Aipatu beharra dago aspaldikoa dela kontua.
|
|
2005
|
|
|
Bakea lortzeko asmoz, 1176an bi aldeek, Nafarroako Antso VI.a Jakitunak() eta Gaztelako Alfontso VIIIak, Ingalaterrako Enrike II.a hartu zuten epaile. Honek
|
emandako
epaian, Gaztelako erregeak uko egin behar izan zien azken urteetako erasoaldietan lortutako lurrei, tartean, Zabalateri. Nafarroak, aldiz, Errioxako lurrei uko egin behar izan zien.
|
|
|
Beraz ezin da katalogatu erakunde terrorista bezala. Auzitegi Gorenak lehen instantzian
|
emandako
epaia baieztatzen badu eta auzi honetan irakurketa berdina egiten bada, akusazioen larritasunen aurrean pauso bat izango da, baina ez nahikoa. Kriterio hori baieztatzen bada, epaituak diren elkarteak ez dira elkarte terroristatzat hartuko, baina bai ezlegezkotzat.
|
|
|
Bilduma honetan egin ohi den bezala, testuak bi zutabetan agertzen dira, gaztelaniaz eta euskaraz. Hipoteka Erregelamenduaren kasuan, eta Auzitegi Gorenak 2000eko otsailaren 24an, 2000eko maiatzaren 22an, 2000eko abenduaren 12an eta 2001eko urtarrilaren 31n
|
emandako
epaien ondorioz, zenbait artikulu kurtsibaz agertzen dira, testu horren hasierako oharrak zehaztu bezala; horretara, egun erabiltzen diren argitalpenik gehienek erabilitako irizpideari ekin diogu guk ere.
|
|
|
Kargak askatzeko espedientean
|
emandako
epaiek ez dute gauza epaituaren ondorerik sortuko; hala ere, ezerezte idazkunak izango ditu legearen laugarren tituluak zehaztutako ondore guztiak.
|
|
|
Foro, azpiforo nahiz antzeko eskubide errealen luditze inskripzioa jasotzaile eta ordaintzaileek egiletsitako hitzarmenen arabera egingo da, edota auzitegi berezi eskudunak
|
emandako
epaiaren arabera, 1926ko ekainaren 25eko eta 1927ko abuztuaren 23ko dekretuek eta indarreko xedapenek ezarritako moduan.
|
|
|
Prozedura hasiko da Erregistroko titularrak eginiko idazkiaren bidez. Idazki horretan ondokoa adierazi behar da: titularraren titulu eskuratzailea eta horren inskripzioa Erregistroan; eskubidearen kontrako egitateak edo eskubidearen egikaritzari kalte egiten diotenak; eskubidearen aurka dagoenaren edo eskubideari kalte egiten dionaren izen abizenak eta egoitza; fruituak itzultzeko eta kalte galeren ordaina zein kostuak ordaintzeko, egokitzat jotzen den kauzioaren zenbatekoa; betiere,
|
emandako
epaiaren betetzea ziurtatzeko eskatzen diren neurriak eta erregua, kasuan kasuko eskaerekin.
|
|
|
...ra egin bada aldizkako errenta zein pentsioen legatu hartzaileen izenean, legearen 88 artikuluaren kasuetan, pentsioak kargatutako ondasun higiezina adjudikatzen duen banaketa eskritura aurkeztu behar da; halakorik izan ezean, jaraunsle zein legatu hartzaile kargadunak eta pentsiokuluak aipatu intzidentean eman dena.dunak egiletsitako eskritura publikoa edo, hala behar denean, epaiketa adierazlean
|
emandako
epaia, edota testamentu epaiketaren inguruan 154 arti
|
|
|
Errefakziozko hartzekodunen izenean eginiko aurreneurrizko idatzoharren kasuan, hartzekodunak eta zordunak egiletsitako eskritura publikoa aurkeztuko da edo, hala denean, legearen 95 artikuluak aipatzen duen judizioan
|
emandako
epaia.
|