|
2000
|
|
|
Familia bakoitzarentzat drama bat zen bereizketa hura, gerra berez zen dramari gehitutako beste drama bat. Modu hartan alde egindako haietako haur
|
batzuk
itzuli ziren 56an edo. Oroitzen naiz haietako batez, Gomez abizena zuena, Errenterian jaioa, Moskuko Dinamo futbol taldeko jokalaria izana.
|
|
|
Gure amak hala erabaki bide zuen, eta etxea eta etxeko gauzak zeuzkan zeuzkanean utzita irten ginen Tolosara. Presaka eta larri, beraz, baina egunen
|
batzuen buruan
itzultzeko asmotan. Bere eskuturreko erlojua ere gau mahaiaren gainean utzi zuen gure amak, eta janzkiak armairuan.
|
|
2002
|
|
|
Duela bizpahiru belaunaldi izan zen diasporarik indartsuena eta oraindik loturak estuak dira bi herrien artean. Orain Euskal Herritik eskasiaz ihesi joan zirenen biloba edo seme alabetako
|
batzuk
itzultzea erabaki dute. Hutsetik hastea ez da erraza, baina itsasoaz bestaldeko desesperantza baino hobea dela pentsatu dute batzuk.
|
|
|
Kulturak mundua azaltzeko, konprenitzeko eta erreflexionatzeko zeinu batzuk beste
|
batzuetara
itzultzen ditu; berezkoa du hori. Kulturak definizio batzuk beste definizio batzuen bidez azaltzen ditu.
|
|
|
Zeren, maite duzuna ez badago, haren irudiak eskuar dituzu eta haren izen gozoa belarrian hoska. Baina komeni da irudioi ihes egitea eta maitasunari bide damaiona saihestea eta gogoa beste zer
|
batzuetara
itzultzea eta gorputzean pilaturiko humorea edozein gorputzen kontra jaurtitzea, eduki eta maitasun bakarrarentzat gorde beharrean, kezkak eta nahitaezko mina norberaganatuz; zauria, elikaturik, bizitu eta zoldu egiten baita, eta berotasuna egunez egun gehitzen eta nahigabea handitzen, lehen zauriak ez badituzu beste kolpe batzuekin ezabatzen eta aurretik, berri direno, han hemen Venus edonorkoia...
|
|
|
Azterketa honetan lan egin duten psikologoek honela definitzen dute: “erosketak egitera joan beharra dauka ondo sentitzeko; behar ez dituen produktu asko erosten ditu, eta, batzuetan, mota bereko zenbait artikulu ere bai; oso gutxitan erabiltzen du ikasitakoa, eta,
|
batzuek
itzultzen dituzten bitartean, beste batzuek pilatu egiten ditu, eta beste batzuek, berriz, ez ditu kentzen edo ezkutatzen, senideek ikus ez ditzaten”. Horren guztiaren ondorioz, Otero irakasleak zorpetze eta engainu egoera sortu du bere inguruan, eta horrek arazo ekonomikoak eta gizarte eta familia harremanak sor ditzake.
|
|
2004
|
|
|
Lotura hori berezkoa dela, naturala, inolako esanahi eta izari ideologikorik gabea? Edota, beste hitz
|
batzuetara
itzulita, erdaldunak bere hizkuntzarekin daukan lotura ideologiko inplizitua ez ote da aurrekoa bezain ideologikoa. Itxura denez, ideologiaren funtzio inplizitua ez da nabarmentzen, hegemoniaren naturaltasuna dariolako noski, eta ideologiaren eginkizun esplizitua berriz antinaturala den izakitzat jo izan da.
|
|
|
Programa nazioartean jarri da abian (Japonian 2000 urtetik dabil). Hala ere, oraingoz ingelesez bakarrik dago eskuragarri, baina beste hizkuntza
|
batzuetara
itzultzea espero da.
|
|
|
Edukiari dagokionez, hau da, altzariei eta baliozko objektuei dagokienez, garrantzitsua da esatea ez dela bigarren eskuko salmenta balioa tasatzea. Ezbeharren bat gertatuz gero, kaltetutakoak antzeko ezaugarriak dituzten beste
|
batzuengatik
itzuliko ditu aseguru etxeak. Beraz, kostu hori zenbatetsi behar da.
|
|
|
Intermon Oxfameko komunikazio zerbitzuek CONSUMER eroski ri jakinarazi ziotenez, Espainian ez dago aurreikusita antzeko ekimenik egitea, oraingoz behintzat. Katie Kabotts Oxfamen ordezkariak esan dio CONSUMER eroski ri ez dagoela aurreikusita webgunea beste hizkuntza
|
batzuetara
itzultzea, baina azaldu du musika deskargatzeko lizentzia Espainiatik lor daitekeela. Halaber, baieztatu du Oxfamen ideia originala dela, eta deskarga daitezkeen abestien zerrendan musika joera guztiak daudela.
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundeak (OME), Elikadurarako eta Nekazaritzarako Erakundeak (FAO), gobernu nazionalek eta autonomikoek. Sigla
|
batzuk
itzuliz gero, aski ezagunak diren substantziei erantzuten dietela ikusiko dugu. Adibidez, E bitamina da eta E azido zitrikoa.
|
|
2005
|
|
|
Besteak beste, haiek ere, sarri, bere gizaldian morroi eta neskame izanagatik, hurrengo gizaldietarako ere baliagarriak izan ziren erakustaldiak eman zituztelako baita. Egia da, sistema beti elika daitekeela beste kultura batzuetan sortu denaz, beste ekoizpen
|
batzuk
itzuliz eta egokituz. Are eta gehiago, egia da, euskal liburugintzaren sistemak eta ia liburugintzako sistema orok biziraupena ere bermatua dukeela sortzaile askorik gabe, informazio sareak elikatzeko adina sortzaile berri bultzatu hutsarekin.
|
|
|
Nola ikusten dituzu zeure poemak, beste hizkuntza
|
batzuetara
itzulita?
|
|
|
Euskarazko itzulpenak etorriko dira gero eta Genovako dialektoaren ahoskeraz lehen aipatu duguna, Italiako lehena, ez da 1860 urtera arte helduko. Lehen ikusi dugu 1857an hasita argitaratu zituela Italiako dialekto
|
batzuetara
itzulitako Bibliaren zatiak, eta pentsatu behar da aspalditik zebilela itzultzaileekin harremanetan. Behar bada, 1848an Frantziara joan baino lehen.
|
|
|
Bilaketa orriaren ezkerraldean nabigazio menu bat dago, bilaketa metodo alternatiboak eskaintzen dituena. Argazkien izenen araberako bilaketei dagokienez, argazkietako diapositiba txiki
|
batzuk
itzultzen dituzte, erabiltzaileek nahi duten irudia edo irudiak ikus ditzaten. Oraingoz, Yahoo!
|
|
2006
|
|
|
Espainiako Bankuak erabiltzaileei eskatzen die kasu horietan inoiz baino azkarragoak izan daitezela, eta aholkatzen die baldintzak antzeko beste eskaintza batzuekin konpara ditzatela, kontratua arretaz irakur dezatela, beren gain hartzen dituzten betebeharrak ulertzen dituztela eta egoera finantzarioki planifika dezatela, ez ordaintzeak edo gainzorpetzea saihesteko. Era berean, erabiltzaileei gogorarazten die produktu horiek eskaintzen duten ordainketa malgutasun handiagoak “ez duela salbuesten jasotako kopuruak, behar diren interesak, aseguru primak (askotan nahitaezkoak) eta egindako beste gastu
|
batzuk
itzultzeko betebeharra betetzetik, erabakitako egutegiaren barruan”. Hala ere, erakunde ikuskatzaileak zenbait abantaila aitortzen dizkio erabiltzaileari, hala nola “dirua itzultzeko azkartasuna, konfidentzialtasuna eta malgutasuna” edo ohiko kreditu tradizionaletan ohikoa den irekitze edo ikaste komisiorik eza.
|
|
|
Hala ere, Espainiako Bankuak urtarrilean ohartarazi zuen kreditu horiek interes tasa batzuk dituztela, bankuek eskaini ohi dituzten interes tasak bikoiztu edo hirukoiztu ditzaketenak. “Produktu horiek ordainketa malgutasun handiagoa eskaintzen dute —argi dago—, baina horrek ez du esan nahi hartutako kopuruak, behar diren interesak, aseguru primak eta egindako beste gastu
|
batzuk
itzuli behar ez direnik egutegi irmoaren barruan”. Likidezia arazo bat berehala konpontzearen aurrean, kontsumitzaileen erakundeek uste dute “mailegu azkar” horiek “engainagarriak” direla, eta jende gehienarentzat arazo gehiago besterik ez dutela ekartzen.
|
|
2007
|
|
|
Guk urtean zehar ehunka zaldi pasatzen ditugu, eta haiek ere jockey bat baino gehiago bai. Baina zu behin igo baldin bazara zaldi baten gainera, handik urte
|
batzuetara
itzuli zaitez, igo, eta ezagutu egingo zaitu.
|
|
|
Gainera, auzi hau hurragotik aztertu eta hizkuntza ezberdinak zehatzago alderatzen baditugu, ohartu ahal izanen gara ezen, hizkuntzek itzulpenetan eta hiztegietan elkarren ordaintzat jotzen diren hitzak dituzten arren, ideia konplexuen eta bereziki modu mistoen izenen artean gutxik, hamarretik batek ere ozta ozta, adierazten dutela bete betean hiztegian ordaintzat daukan hitzaren esanahia(?). Ideia moralen izenak beste hizkuntza
|
batzuetara
itzultzeko direnekin ikusminez alderatzen ditugunean, ikusten dugu haietako oso gutxik erantzuten diela elkarri bete betean euren esanahiaren hedadura guztian90.
|
|
2008
|
|
|
Orain hilabete
|
batzuk
itzuli zen Lisboatik, alabarentzat zama ez bihurtzearren. Lekua San Martinho do Porto izan daiteke, edo Ericeira, hiriburutik ehun bat kilometrora.
|
|
|
Bi urte geroago, hau da, 1832an, Madrilen emandako Errege Dekretu
|
batzuk
itzuli zituen, Naidar> Realac> izenburupean. Testu hori ere gutunliburuan dugu33 eta, horietako batean, amnistia politikoari buruzkoan?, lehenengo artikuluan, honelako adierazpenak irakur daitezke:
|
|
|
Ez ahal didate beltzuri eginen literatura historiaren ikertzaileek, ni eremu horretako noiz behinkako ikusliarra izanki, hartan behar baino barnago menturatzen banaiz, eta kontu zahar
|
batzuetara
itzulirik, euskal literaturaren his toriografia hunkitzen duten zenbait gogoeta plazaratzen baditut. Aspaldi gogoa alhan naukan paradoxa honetaz ariko naiz:
|
|
|
Gerraostean, liberalak izan ziren elizgizonei buruzko informazioa eskatu zutenak. Udalaren erantzunak zehazten zuenez, Sarasuak eta Ezenarrok armada liberala herrian sartu baino egun batzuk lehenago alde egin zuten herritik, eta Bergarako Konbenioa sinatu eta egun
|
batzuetara
itzuli ziren. Edonola ere, Sarasuak ez zuen asko iraun, 1839ko urrian ez baitzaigu herrian zeuden apaizen zerrendan agertzen803.
|
|
|
Inbertsioaren birorientazioa: kontsumitzaileen estrategia krisiari hobeto aurre egin diezaioketen beste merkatu
|
batzuetara
itzultzea da. Alde horretatik, Europako inbertsio banku garrantzitsu batek egindako funtsen kudeatzaileen azken inkestaren emaitzen arabera, euroguneko inbertitzaileak lehengaietara bideratzen ari dira inbertsioari begira, geldialdiaren beldur baitira (inflazio egoera baten barruan ekonomia geldiarazten den une edo egoera ekonomikoa adierazten du, eta inflazioaren erritmoa ez da agortzen).
|
|
|
Arropa aldatu eta bainu bat hartzera joan zinen. Handik minutu
|
batzuetara
itzuli, lehortu, kaleko arropak berriz jantzi eta berriro kanporantz joan zinen. Ni denbora guztian erne egon nintzen, ea momenturen batean begiratzen ote zenuen niregana, keinuren bat egiteko, baina gure begiradak ez ziren gurutzatu.
|
|
2009
|
|
|
Duela bospasei urte liburu bera eskuratu nuen, istorioak gogora heldu zitzaizkidan eta pentsatu nuen ez zirela itzuliak izan. Gero jakin dut itzulia dela, donostiar batek istorio
|
batzuk
itzuli dituela. Nik eskuan nuen liburuko istorio guziak itzuli ditut, baina diotenez badira beste hamar bat istorio gehiago.
|
|
|
Gaurko egunerako ez da albiste handirik espero, baina beste herrialdeekin, AEBekin kasu, egiten ari diren kudeaketen ondorioz, Haidar egun
|
batzuen buruan
itzuliko dela uste dute aipatu iturriek.
|
|
|
Esaterako, argazkiei ezin izan diete izena jarri. Artxibozaina polonierazko testu bat irakurtzen ari da, eta pasarte
|
batzuk
itzultzen ditu argazkiak begiratzen ditudan bitartean. Berehala ohartu naiz Delboren liburuaren laburpenaren itzulpen bat dela.
|
|
|
Zoragarri kantatzen zuen. Aurrerago, euskaraz kantatzen hasi zenean, bere lagun
|
batzuek
itzuli egin zuten. Oso ondo kantatzen zuelako, itzuli egin zioten Duerme, duerme, negrito.
|
|
|
Beretzako ez zen berdina. Beste
|
batzuek
itzuli egiten zituzten kantak, baina berak hori ez.
|
|
|
Gaur egun euskarara eta euskaratik egiten diren itzulpen automatikoaren alorreko ekimenik garrantzitsuena Opentrad egitasmoaren inguruan artikulatzen da, hainbat unibertsitateren ekimenez eta kode irekiko teknologietan oinarrituta. Opentrad Espainiar Estatuko hizkuntza ofizialen arteko itzulpen automatikoko egitasmoa da (euskara, gaztelania, katalana eta galegoa), baina euskarari dagokionez behintzat beste hizkuntza
|
batzuetara
itzultzeko aukera emango duten sistema automatikoak garatzeko helburuaren barruan sartzen da.
|
|
|
Afrika Erdiko Errepublikako errefuxiatuen kasuan, ACNURek “laguntza humanitarioa emateko erronkak” onartzen ditu, 30.000 kilometroko eremuan 60 kokaleku baino gehiago baititu erregistratuta. Beste batzuetan, kanpamenduetan bizi ez diren hiri errefuxiatuak eta asilo eskatzaile
|
batzuk
itzuli egin behar izaten dira, “batez ere mugako eremuetan”, errefuxiatu ziurtagiriek ez baitute zigilu ofizialik. Agintarien arteko sentsibilizazio eta informazio kanpainek saihestu egin dezakete.
|
|
|
Aurten ere PFEZren zirriborroa jaso duten haur txikien kasuak agertu dira prentsara. Bertan jakinarazi zitzaien gutxieneko diru kopuru
|
batzuk
itzuli behar zitzaizkiela, euro bat baino gutxiago. Atxikipena, batzuetan, adingabeak eta gurasoek batera zuten kontu batetik zetorren.
|
|
|
Irudi batzuekin sariak eta nazioarteko onarpena lortu ditut. Leku jakin
|
batzuetara
itzuli naizenean, amorruz eta inpotentziaz negar egitera iritsi naiz, milaka urtetan iraun duen edertasuna nola suntsitu den ikusita. Gure seme alabek ez dituzte ezagutuko leku horietako asko.
|
|
|
Gaur egun bestela dela dio idazleak: Euskaratik italierara, ingelesera edo beste
|
batzuetara
itzultzen dira liburuak.
|
|
|
Jendetza zapuzturik aienatu zen, denek espero baitzuten zerbait harrigarria gertatuko zela orduko hartan. Aurrerantzean, umea bakean utzi zuten, nahiz eta oraindik hilabete batzuetan gogaikarri
|
batzuk
itzuli, harik eta aitona oihuka bidaltzen hasi zen arte; eta, kasurik egiten ez bazuten, Lixar xaxatzen zuen haien kontra.
|
|
|
Eta hona aintzat hartzekoa iruditzen zaidan perspektiba bat: euskal irakurleen galbahetik pasatutakoak dira beste hizkuntzetako irakurleek ezagutu berri dituzten euskal idazleak; nire obrak beste hizkuntza
|
batzuetara
itzuli baino askoz ere lehenago, euskararen lurrean bazen irakurle mordoxka idazle egin ninduena, idazletzat nindukana.
|
|
2010
|
|
|
Komunikazio elektronikoen zerbitzuen araudiaren arabera, fakturazio garai batean, bezeroak Interneteko sarbidearen zerbitzuan etenaldiak baditu, operadoreek kuotaren balioa eta beste kuota finko
|
batzuk
itzuli dizkio bezeroari. Gainera, operadoreek bezeroa indemnizatu du.
|
|
|
Ordea, literatura lan kanonikoak ez bezala, itzulpen literarioak iragankorrak dira, «modaz pasatzen dira», hain zuzen ere erabiltzen dituzten hizkuntza ereduak (eta itzultzeko estiloa bera ere) zaharkitu egiten direlako; hori, bistan denez, areago gertatu da euskararen arauen dantzarekin. Kontua da, literatura unibertsaleko obra jakin
|
batzuk
itzulita egonda ere, berriro euskaratu liratekeela. Oso lan nekeza da, batez ere kontuan hartuta itzulpenek oro har oso irakurle gutxi izaten dutela.
|
|
|
Beraz, langabezian dagoen pertsona batek bere lehen etxebizitzaren hipoteka ordaindu badu eta kenkaria kobratu nahi badu, PFEZren aitorpena aurkeztu behar du desgrabazio hori lortzeko. Aitorpena egitera behartuta ez egon arren, langabeak kalkula dezake merezi duen aurkeztea, kasu
|
batzuetan
itzultzera atera daitekeelako.
|
|
|
Informazio hori etorri ez balitzaio ere berdintsu jakingo zuen, handik gutxira komunikabideetan atera baitzen, erakundearen organigrama berriari buruzko sasi erreportaje horietako batean, Ameriketatik etorritako beterano
|
batzuk
itzuli zirela lanera, eta horien artean aipatzen zuten Joseba Urizar. Medio batzuek buruzagitzan kokatzen zuten, eta beste batzuek zeregin apalagoetan:
|
|
|
Osotara, 150.000tik goiti jende atera zen, Jaurlaritzaren ustez. Denborarekin
|
batzuk
itzuli ziren, egoera zerbait lasaitu zenean, baina asko ez.
|
|
|
Idazkariek erdara zuten lan hizkera, batzuetan elebidunak izango ziratekeen, bestetan itzultzaileen laguntza behar izango zuten herritarrekin mintzatzeko; era batekoak edo bestelakoak izan, zenbaitetan erdalzaleak ere bazirela garbi ageri da izen
|
batzuk
itzuli egin zituztelarik (erdizka bazen ere, kurioski):
|
|
|
1922ko abuztuaren 20ko Argia n, Siziliako soldadu
|
batzuek
itzuli eta Marokon ikusitakoa kontatu dutenean, protesta garratza da:
|
|
2011
|
|
|
Nola hautatzen ditu itzultzaileak obrak? Zergatik ez dira lan jakin
|
batzuk
itzultzen?
|
|
|
Egin den kritika apurra, gainera, erreseina modura egin izan da, publizisten, itzultzaileen, xede hizkuntza ezagutzen duten literatura kritikarien eskutik... baina ez itzulpen ikasketen arloan adituek. Kritikari
|
batzuek
itzulitako obraren azterketari jatorrizkoa balitz bezala ekin izan diote, itzulpena denik ere aipatu gabe. Beste batzuek, ostera, jatorrizkoaren egilearengan eta haren obran jartzen dute arreta, itzulpenari buruz" erraz irakurtzen den testua da itzulpena" edo" akats txiki batzuk ezik, itzulpen ona da" zein" itzultzailearen hizkuntza maila ez dator bat autorearenarekin" bezalakoak esanez.
|
|
|
Alditan ez zen batere haizerik, alditan brisa mehe batek bultzatzen zuen ontzia bela zatiak puztuz. Hegaldatu egiten ziren albatros zuri eta mantsoak, eta beste
|
batzuk
itzuli masta soketara.
|
|
|
Kaian alde batetik bestera dabiltzan emakumeen bozak goratu dira, bapore
|
batzuk
itzultzen ari direlako. Aita edo senarra, neba edo semea, edo edozein ezagun ontzi gainean ezagutu dutenek poz deiez agurtu dute.
|
|
|
Ohikoa da, era berean, adingabeen epaitegietan lege prozesu gatazkatsuak sortzea haur horiek legalki hartzen direnean; gurasoek (ez dira gai izaten seme alabak beren gain hartzeko) zaintza aitona amonei itzultzea eskatzen dute, baina aitona amonek laguntzeko duten gaitasuna murriztu egiten da, batetik, haien seme alaben arazoengatik, eta, bestetik, jada gaindituta zituzten bizi zikloko etapa
|
batzuetara
itzuli behar dutelako, hau da, berriro ere guraso papera hartzen dutelako, aitona amonena hartu ordez.
|
|
|
215) 471, Iparralde osoan banatzen zen, eta Hegoaldera ezkutuan heltzen zen. Hala ere, Iztuetak aipatzen duenez, dinamika politikoa aldatu zen, Francoren heriotzarekin erbesteko euskaltzaleak Hegoaldera begira jarri ziren, eta
|
batzuk
itzuli egin ziren.
|
|
|
Euskal literaturan edo behintzat euskaraz idatzitakoaren artean hutsune nabarmena zegoen holokaustoaren inguruan. Egia da Primo Leviren" Taula periodikoa" duela urte
|
batzuk
itzuli zutela euskarara, baina italiar judutar honek idatzitako trilogia ez zegoen euskaraz aurkitzerik. Gabezi hau, nahiz eta guztiz ez izan, betetzetik gertuago dago.
|
|
|
Euskal literaturan edo behintzat euskaraz idatzitakoaren artean hutsune nabarmena zegoen holokaustoaren inguruan. Egia da Primo Leviren" Taula periodikoa" duela urte
|
batzuk
itzuli zutela euskarara, baina italiar judutar honek idatzitako trilogia ez zegoen euskaraz aurkitzerik. Gabezi hau, nahiz eta guztiz ez izan, betetzetik gertuago dago.
|
|
|
Egonen da oinazea ere mentura harrigarriren bat antsiatu zutenentzat eta egun galduen joanetik asperdura antzemanen euri setatiaren gisan, begiratu baitzuten, galdetu baitzuten erantzun baikorrik jaso gabe haiek ulertu zuten beste uda
|
batzuk
itzuliko zirela denak berdinak eta makurrak denak, perfekzio gabeak eta gizakumearen bihotzari bizkarremaileak, ezezagunak elkarrentzat eta arrotzak itzaleruntz irristatuz doan biziari.
|
|
|
Aitor altxatu egin zen sofatik, lau lagun nasai samar har gintzakeen sofa eder bat genuen irakasle gelan eta bere apalerantz joan zen. Fotokopia
|
batzuekin
itzuli eta eman egin zizkidan.
|
|
2012
|
|
|
«Banuen gogoa euskarara itzultzeko». Aspaldi hasi zen haren poema
|
batzuk
itzultzen, baina «ganora handirik gabe». Lagun batek akuilatu zuen arte.
|
|
|
bere ortuko kimikarik gabeko barazkiak eta esnea, benetako behi bati ostutakoa?; gauza guztiak otzara batean sartu eta ordaintzeko ilaran jarri zen. Ilara luzea zen eta, buru
|
batzuk
itzuli zirenean, Itziarrek albo batean galdu zuen bista; normala bihurtzen ari zen arren, berak nekagarri aurkitzen zuen.
|
|
|
Milena burgesia txekiarreko alaba zen, ikasketa sendoak egin zituen aurreneko emakumeen belaunaldikoa, eta zalaparta eta eskandalu dezente sortutakoa Gerla Handiaren osteko Praga hartan. Ipuin
|
batzuk
itzultzeko asmoa agertu zion Kafkari, eta horrelaxe hasi zen haien arteko harreman ekaiztsua; ekaiztsua, diot, txekiarra izateaz gain, eta ez judua, arazo bat Kafkaren familiarentzat?, garai hartan ezkonduta zegoelako Milena, gauzak batere errazten ez zituen zerbait. Elkartu ziren uneetako bat gogoratuz, honako hau idatzi zuen Milenak, esanguratsuki:
|
|
|
Badirudi K. a. XVIII. mendean Mesopotamiako akadiarrak hasiak zirela jada hainbat testu sumeriarri hitzez hitzezko itzulpena ezartzen. Gerora, sumeriar kulturak beste herri batzuetan ere izan zuen eragina, eta hainbat testu beste hizkuntza
|
batzuetara
itzuli ziren. Harrezkeroko zibilizazio gehienetan hizkuntza bat baino gehiago elkarrekin bizi izan zirela dirudi, eta itzulpena, beraz, derrigorrezkoa zela zibilizazio haietako biztanle elebidun edo eleaniztunen arteko komunikaziorako.
|
|
|
Aurkakoa, euskal literaturako lanak beste hizkuntza
|
batzuetara
itzuli eta munduko literaturaren sarean sartzea, beste batzuen esku uzten du Sarrionandiak. Ondo ikusten du euskarazko lanak beste hizkuntza batzuetara itzultzea, baina eszeptiko samar agertu izan da euskaraz idazten den guztia automatikoki gaztelaniara itzultzeko joeraren aurrean, 3.1.4 atalean tartekatu ditugun aipuetan argi adierazten duen bezala.
|
|
|
Aurkakoa, euskal literaturako lanak beste hizkuntza batzuetara itzuli eta munduko literaturaren sarean sartzea, beste batzuen esku uzten du Sarrionandiak. Ondo ikusten du euskarazko lanak beste hizkuntza
|
batzuetara
itzultzea, baina eszeptiko samar agertu izan da euskaraz idazten den guztia automatikoki gaztelaniara itzultzeko joeraren aurrean, 3.1.4 atalean tartekatu ditugun aipuetan argi adierazten duen bezala. Izan ere, gaztelaniaren eta euskararen arteko harremanak ez dira berdintasunezkoak, 104 eta euskal literatura guztia gaztelaniara itzuliko balitz, euskaldun subalternoek beren hizkuntzak ematen dien enuntziazio leku berezia galduko lukete.105
|
|
|
Orobat gertatzen da palestinar idazleen poemekin, anonimo txinoekin, haikuekin edo Europako hizkuntzetan idatzitako hainbat testurekin. Mitxel Sarasketak eta biek itzulitako zenbait narrazio biltzen dituen Hamairu ate (1985) liburuan, esaterako, ipuin
|
batzuk
itzultzeko zubi hizkuntzak erabili dituztela aitortzen dute itzultzaileek liburuaren hitzaurrean, baina zein zubi testu erabili duten zehaztu gabe:
|
|
|
Gaztelaniatik, frantsesetik, ingelesetik edo beste hizkuntza, handi?
|
batzuetatik
itzulitako testuei ez die jatorrizkoa eransten, hizkuntza horiek aski ezagunak, agerikoak eta ikusgaiak direlako gure inguruan. Sarrionandiak bestelako hizkuntzak ikusarazi nahi ditu, ikusgarritasuna eman Mendebaldeko kanonean, ikusezinak?
|
|
|
Euskarari dagokionez, bi multzo bereizi behar ditugu: alde batetik, lehenengo bi liburuak (BBB 1 eta 2), itzultzaile
|
batzuek
itzulita, eta azkeneko biak (BBB 3 eta UBI), beste itzultzaile batek itzuliak. Lehenengo bietan atzerapauso nabaria antzematen da Elhuyarren testuekin alderatuta.
|
|
|
Halaber, pentsio planak, aurreikuspen plan aseguratuak edo gizarte aurreikuspeneko mutualitateak, enpresen gizarte aurreikuspeneko planak eta mendekotasun aseguruak kontratatu dituzten herritarrek ere kontratatuko dituzte, zerga oinarria murrizten badute. Ogasunak beste kontzeptu
|
batzuengatik
itzultzeko eskubidea dutenek ere zirriborroa aurkeztu lukete.
|
|
2013
|
|
|
Haren mataza desegin da, erraustu da korapiloen segida, kea da orain, airean ibiliko da, gorputzen gainean pausatuko da, zokoak hartuko ditu, hautsa izango da, iraganaren hautsa, beste hainbaten matazetara biltzen. Erabat atomizatuko da behingoz, eta partikula are elementalago bilakatuko, hauts, pote batean sartuko dute, nork daki, akaso hori ere ez, langabezi saria amaitu zitzaiola esateaz gain, ordainketa
|
batzuk
itzuli egin behar zituela gaztigatu zioten enplegu bulegoan. Inork ez gaitu enplegatu nahi gaur, ez gaitu erabili nahi inork.
|
|
|
Nik ere bildu nituen atzo batzuk? Itxaron, eta atsoak ate bat ireki, zakuz betetako bertze gela batean sartu, adaxka eta hosto
|
batzuekin
itzuli (tartean ziren lore zimel eta fruitu beltzaxka batzuk), eta, Raissaren amagana jiratzen zela, halaxe hitz egin zion?: Hauxe duzu landarea, badaezpada?
|
|
|
Nire irudietako batzuekin sariak lortu ditut eta nazioartean errekonozimendua lortu dut. Toki
|
batzuetara
itzuli naizenean amorru eta inpotentzia negartu dut milaka urtetan iraun zuen edertasuna nola suntsitu den ikustean. Gure seme alabek ez dute leku horietako asko ezagutuko», dio Ruizek.
|
|
|
Raquel karrera luzeko dantzaria da, eskarmentu handia du irakasle lanetan, eta nazioarteko artista askorekin egin du dantza. Egun, Londresen ari da lanean, eta egun
|
batzuetarako
itzuliko da Euskal Herrira. Oraingoz, Euskal Herrian emango duen Masterclass bakarra izango da Usurbilgoa.
|
|
|
Nik ere bildu nituen atzo batzuk... Itxaron –eta atsoak ate bat ireki, zakuz betetako bertze gela batean sartu, adaxka eta hosto
|
batzuekin
itzuli (tartean ziren lore zimel eta fruitu beltzaxka batzuk), eta, Raissaren amagana jiratzen zela, halaxe hitz egin zion–: Hauxe duzu landarea, badaezpada... ez bainuke hanka sartzerik nahi.
|
|
|
Beste aletxo batzuk eskaini zitzaizkien, baina indioek lurrera bota eta beren etxera jo zuten lasterka. Harrizko puntadun lantza luze luze
|
batzuekin
itzuli ziren. Eraso egiteko asmotan ikusi zituelarik, Bodegak bere mosketea hartu, ibaiaren ertzeraino joan, eta beste pauso bat hurbiltzen baziren tiro egingo ziela esan zien, baina lantzak jaisten bazituzten berak ere mosketea jaitsiko zuela.
|
|
|
Egunsentiko errainuak nagusitzeko denbora asko falta da oraindik, baina makilaketara joandako boluntario
|
batzuk
itzuli dira dagoeneko eta udaleko ate aurrean daude ezin sarturik. Bakoitzak bere makila, arba, zotz edo zigor multzoa dakar, paxo eginda.
|
|
2014
|
|
|
Jana ala lagunak izango ote ziren? Handik ordu
|
batzuetara
itzultzean, ez zegoen eulien arrastorik. Udako egun haiek armiarma elikatzen igaro zituen Ainhoak.
|
|
|
–Itxaron pixka bat, gizonak etxe barnera eraman zuen animalia. Segundo
|
batzuen buruan
itzuli zen?. Ezezagunek urduri jartzen dute, baina jolastu besterik ez du egin nahi.
|
|
|
Aurreneko ideia bertsio bikoitza egitea zen, euskaraz eta gazteleraz. Zati
|
batzuk
itzuli ere egin nituen euskarara. Educacion y Descanso koekin harremanetan jarri nintzen, eta segituan bota zidaten atzera ideia hori.
|
|
|
Bainan hona non eskuratu dugun geroztik apezpikuen ageria osoan. Pasaia
|
batzu
itzuliko dizkizuegu, ikusiko baituzue zein fede txarra duten zenbaitek kasetarien munduan. Hastapenean apezpikuek diote beraz:
|
|
2015
|
|
|
Jatorrizko dokumentalaren bertsioa euskaraz izango da, gaiak Euskal Herritik kanpo duen pisua ikusita, gaztelaniazko eta ingelesezko bertsioak ere gehitu nahi dizkiogu. Crowdfundingaren bidez lortuko dugun diruaren arabera beste hizkuntza
|
batzuetara
itzuliko dugu (katalanera, frantsesera…).
|
|
|
Hamabost zauri (2004), Zu bezain ahul (2007), eta beste bi eleberri: Amaren eskuak (2006), Musika airean (2009) eta Ez naiz ni (2012) Hainbat sari irabazi ditu, bere liburuak beste hizkuntza
|
batzuetara
itzuli izan dira, eta baita film eta antzerki lanen oinarri bihurtu ere.
|
|
|
–Ezer ez, kojones. Nire poema
|
batzuk
itzuli egin nituela eta haietako baten esaldi bat, cielo azul vertical hau, Sarari gustatu egin zitzaiola. Besterik ez.
|
|
|
1939an, Errepublikaren aldeko azken indarrak garaituak izan zirenean, taldea bera ere desegin egin zen. Jokalari
|
batzuk
itzuli ziren arren, gehienak Mexiko eta Argentinan geratu ziren, bertako futbol taldeetan jokatuz.
|
|
|
MANTEROLA, ELIZABETHE, 2011 Euskal literatura beste hizkuntza
|
batzuetara
itzulia. Bernardo Atxagarenlanen itzulpen moten arteko alderaketa.
|
|
|
Liburuak gomendatzeko zerbitzu erraza da: erabiltzailearen gustuaren izenburua sartzen da eta zerbitzuak antzeko ale
|
batzuk
itzultzen ditu. Datu basea ez da oso zabala, baina, alde batetik, web orriak zuzenean eros ditzake obrak.
|
|
|
Gainera, denboraldi batez kreditu kontu bihur daitezke eta likidezia arazo bat konpondu. Langile horientzako kontuak, oro har, komisiorik eta bestelako gasturik gabe pentsatuta daude, helbideratutako ordainagiri
|
batzuk
itzultzea bezalako proposamenekin. Artikulu honetan, merkatuko autonomoentzako konturik onenak, nolakoak diren, zer eskaintzen duten eta zein baldintzatan dauden errepasatzen da.
|
|
|
Banku produktu horiek berezko ezaugarriak dituzte, hartzaileen izaeratik sortuak, eta horien gastuak eta ordainketak zentraliza ditzakete. Horrez gain, beren zerga betebeharrak betetzeko beste abantaila bat ere badute, bai eta profesional nagusiak proposamen
|
batzuetan
itzuli ere. Hori guztia egiteko, ekarpen guztiak eskura egongo dira, eta ordaindu egingo dira, nahiz eta marjina oso estuak izan.
|
|
|
Gatazka ez zen baretu, eta udazkenean, Itunaren sinadura aldarri, grebari ekin zitzaion, zeinak berrogeita hamar egun bete baitzituen 1975eko urtarrilaren 7an. Ordurako, behargin
|
batzuk
itzuliak ziren lanera, baina 5300ek eusten zioten borrokari, haien familiek jasaten zuten egoera ekonomiko zailagatik ere. Data horretan, enpresako Zuzendaritzak gaztigu berria iragarri zuen:
|
|
|
Madarikatua. Duela ordu
|
batzuk
itzuli behar zuen.
|
|
|
Eta liburu
|
batzuk
itzuli behar zituen.
|
|
|
" Gure Herri txikiari, hain zaharra, Eskual Herria deritzan" hitzekin idekitzen du liburua, orriak testu laburrez eta marrazkiz tartekatuz. Azken orrialdetan, Agurtzaneren testuak bertze hizkuntza
|
batzutara
itzulirik aurkitzen ditugu, frantsesez (Lucien Etxezaharreta), gazteleraz (Agurtzane Anduetza), katalanez (Silvia Belinchon), ingelesez (Elizabeth Macklin).
|
|
2016
|
|
|
Asiain kuxinaren ondoan kokoriko jarri zen. Orban ilunen artetik, auto irribarretsu
|
batzuek
itzuli zioten soa. Arnasa hartu zuen, bat, bi, hiru aldiz.
|
|
|
Une honetan, urtean 100 eta 240 euro artean lor daiteke erakunde baten bezero berria izateagatik, nomina helbideratuta baitago. 2 Ordainagiriak itzultzea Diru sarrera erregularrak helbideratuz, bankuak uraren, argiaren, gasaren, telefonoaren eta abarren faktura
|
batzuk
itzuli ditzake. Hain zuzen ere, abantaila hori ematen ari diren erakundeek ordaindutako fakturen %1 eta %3 artean ordaintzen dute, baina hilean gehienez ere 20 euro itzuli ditzakete.
|
|
|
Euskaldun gehienek jatorrizko bertsioa uler badezakegu? Ez litzateke hobea beste hizkuntza
|
batzuetatik
itzuliak edo euskaraz filmatuak izatea denak?
|
|
|
Batzuetan beste ume
|
batzuekin
itzultzen nintzen.
|
|
|
Aurtengo Ihauteriak bi larunbatez iraganen dira: otsailaren 27an gazteak etxez etxe ibiliz, musika, dantza eta kantuak emanez auzo
|
batzuen
itzulia eginen dute. Merezi eta pentsatzea den bezala ongi etorria izanen dutela Azkaindarren ganik.
|
|
|
Sei ehun udatiarrekin etorria, denak jende aberatsak. Bidaiari horiek ez dira untzian egon bixtan da, untzi ttipi bat joan jinka ibiliz jin dira leihorrerat eta gure eskualdean gaindi ibili,
|
batzuk
itzuli bat egin ere Lurderaino... Artikulu berean kondatzen ginuen untzi handi hori Bahamas herrialdeko banderarekin ibilki dela zernahi itzuli eginez munduan gaindi...
|
|
2017
|
|
|
besteak ezin du existitu herrialdean. Hark boterea utzitakoan, irekialdia gertatu zen eta gutako
|
batzuk
itzuli ahal izan ginen, ordura arte debekatutako hausnarketak egiten hasi ziren eta biktimen onarpen modukoa hasi zen, eztabaida gizarteko beste sektore batzuetara zabaltzen hasi zen... Pertsonalki, etxera bueltatzea, amarekin eta inguruko jendeekin biltzea eta urte luzez partekatu ezin izan genituen uneak berreskuratzea ziren nire helburuak.
|
|
|
Ramadanean Mahomatar egutegiaren bederatzigarren hilabetean gehitu egiten zen iritsi eta berehala sentitzen hasi nintzen herrimina. Gutariko
|
batzuk
itzuli egiten ziren, musulmanontzat hain berezia den garai hori familiartean igarotzeko. Nik, ordea, Euskal Herrian, ospatu nituen bertan igarotako zortzi urteetako Ramadanak, San Francisco auzoan bertan zegoen meskitan, ni bezala, itzultzeko betarik izan ez zuten afrikarrekin bildurik.
|
|
|
Doinuz erratu dira batzuk, eta berriro hasterakoan arineketan kantatu dute erritmoari eutsi ezinik. Mikrofonotik ihes egin du baten batek, eta handik minutu
|
batzuetara
itzuli da bertso ederra botatzeko. Lehenengoak kantatu duenean, beste guztiak urduriago jarri dira.
|
|
|
Barneko isiltasun sakona, lasaitasuna, errautsaren, argizagi edo ezko hotzaren eta intsentsuaren usainak gustatu zaizkit. Iduri dute itxas untzi
|
batzu
itzuliak, haien zurezko galeriekin goiti joaiten direnak pareta xurien artean. Iduritu zitzaidan pausatu nintzela goxoki, arrenkurarik gabe.
|
|
|
Kondoiak beti leku desberdin batean erosten ditut, inoiz ez hor, ez galdetu zergatik. Nerea eta biok hemendik urte
|
batzuetara
itzul gintezkeela pentsatu izan dut, gure urteurreneko tour sentimental batean. Ordura arte, idealizazioaren hozkailuan sartu dut.
|
|
|
Manterola, E. (2012): Euskal literatura beste hizkuntza
|
batzuetara
itzulia, doktore tesia, UPV/EHU.
|
|
|
Hiru soilik idatzi dira euskaraz jatorrian. Aztertutako liburu guztien artean, 27 dira originalak; hautatu ditugun liburuen artean, proportzioa txikiagoa da, ikusten denez; kultur aniztasuna gehiago agertzen da beste hizkuntza
|
batzuetatik
itzulitako haur literaturan. Leku handia dute liburu klasikoen itzulpenek, haietako batzuk duela hamarkada batzuk argitaratuak:
|