2008
|
|
Bi urte geroago, hau da, 1832an, Madrilen emandako Errege Dekretu
|
batzuk
itzuli zituen, Naidar> Realac> izenburupean. Testu hori ere gutunliburuan dugu33 eta, horietako batean, amnistia politikoari buruzkoan?, lehenengo artikuluan, honelako adierazpenak irakur daitezke:
|
|
Ez ahal didate beltzuri eginen literatura historiaren ikertzaileek, ni eremu horretako noiz behinkako ikusliarra izanki, hartan behar baino barnago menturatzen banaiz, eta kontu zahar
|
batzuetara
itzulirik, euskal literaturaren his toriografia hunkitzen duten zenbait gogoeta plazaratzen baditut. Aspaldi gogoa alhan naukan paradoxa honetaz ariko naiz:
|
2012
|
|
Badirudi K. a. XVIII. mendean Mesopotamiako akadiarrak hasiak zirela jada hainbat testu sumeriarri hitzez hitzezko itzulpena ezartzen. Gerora, sumeriar kulturak beste herri batzuetan ere izan zuen eragina, eta hainbat testu beste hizkuntza
|
batzuetara
itzuli ziren. Harrezkeroko zibilizazio gehienetan hizkuntza bat baino gehiago elkarrekin bizi izan zirela dirudi, eta itzulpena, beraz, derrigorrezkoa zela zibilizazio haietako biztanle elebidun edo eleaniztunen arteko komunikaziorako.
|
|
Aurkakoa, euskal literaturako lanak beste hizkuntza
|
batzuetara
itzuli eta munduko literaturaren sarean sartzea, beste batzuen esku uzten du Sarrionandiak. Ondo ikusten du euskarazko lanak beste hizkuntza batzuetara itzultzea, baina eszeptiko samar agertu izan da euskaraz idazten den guztia automatikoki gaztelaniara itzultzeko joeraren aurrean, 3.1.4 atalean tartekatu ditugun aipuetan argi adierazten duen bezala.
|
|
Aurkakoa, euskal literaturako lanak beste hizkuntza batzuetara itzuli eta munduko literaturaren sarean sartzea, beste batzuen esku uzten du Sarrionandiak. Ondo ikusten du euskarazko lanak beste hizkuntza
|
batzuetara
itzultzea, baina eszeptiko samar agertu izan da euskaraz idazten den guztia automatikoki gaztelaniara itzultzeko joeraren aurrean, 3.1.4 atalean tartekatu ditugun aipuetan argi adierazten duen bezala. Izan ere, gaztelaniaren eta euskararen arteko harremanak ez dira berdintasunezkoak, 104 eta euskal literatura guztia gaztelaniara itzuliko balitz, euskaldun subalternoek beren hizkuntzak ematen dien enuntziazio leku berezia galduko lukete.105
|
|
Orobat gertatzen da palestinar idazleen poemekin, anonimo txinoekin, haikuekin edo Europako hizkuntzetan idatzitako hainbat testurekin. Mitxel Sarasketak eta biek itzulitako zenbait narrazio biltzen dituen Hamairu ate (1985) liburuan, esaterako, ipuin
|
batzuk
itzultzeko zubi hizkuntzak erabili dituztela aitortzen dute itzultzaileek liburuaren hitzaurrean, baina zein zubi testu erabili duten zehaztu gabe:
|
|
Gaztelaniatik, frantsesetik, ingelesetik edo beste hizkuntza, handi?
|
batzuetatik
itzulitako testuei ez die jatorrizkoa eransten, hizkuntza horiek aski ezagunak, agerikoak eta ikusgaiak direlako gure inguruan. Sarrionandiak bestelako hizkuntzak ikusarazi nahi ditu, ikusgarritasuna eman Mendebaldeko kanonean, ikusezinak?
|
2021
|
|
Munduaren lau bazterretako berriak ere apur bat jakitea on da; laket da (Hiriart Urruti); On da irudimenaren bost zentzumenak lehen eta bigarren kontenplazioetan ezartzea (P. Altuna); Jainkoari paperen artean zerbitzatzea on da, baina egun ezpata da papera baino beharrago (Epaltza); Baina komeni da irudioi ihes egitea eta maitasunari bide damaiona saihestea eta gogoa beste zer
|
batzuetara
itzultzea eta gorputzean pilaturiko humorea edozein gorputzen kontra jaurtitzea (X. Amuriza).
|