2000
|
|
Aukera berdintasuna balore humanistenganako eta lan duintasunarenganako errespetua, gizarte babesa, enplegua, herriarekiko atxikipena... bizitzari zentzua ematen dioten derrigorrezko beharrizanak dira. Ekonomia' ziberliberalean', ordea, nola gorde
|
pertsonekiko
errespetua duen gizartean elkartasunaren eta birbanaketaren oinarri diren halako xedeak?".
|
2002
|
|
(1998: 89);?
|
pertsonekiko
ardura erakusten den eginbeharretan, eskainitako denboraren arabera, gizonen kasuan espezializazio bat ematen da (1998: 89).
|
|
Komunikazioaren helburua giza harreman eraginkorra lortzea da. Kulturarteko komunikazioaren helburua beste kulturetako
|
pertsonekiko
harreman duina izatea da. Emoziak desberdinak dira kultura desberdinetan, baita emozioak islatzeko moduak ere.
|
2004
|
|
Gauza normala da adiskideak edukitzea gustuko izatea: gizakia izatez da soziala, beste
|
pertsonekiko
harremanetan hazi eta heltzen da.
|
|
Gauza normala da adiskideak edukitzea gustuko izatea: gizakia izatez da soziala, beste
|
pertsonekiko
harremanetan hazi eta heltzen da.
|
|
Harez geroz ez dugu mundua berdin ikusten eta are gutxiago giza errealitatea. Ondasunekiko eta
|
pertsonekiko
dugun harremana desiraren dimentsioaren argitan ere aztertu genuke, giza errealitatea bere sakontasun eta egia osoan ulertuko badugu. Areago, esan daiteke etikaren errealitatea desiraren dimentsioak osotoro blaitzen duela.
|
2005
|
|
Beraz, diskriminazio egoera baten aurreanaurkituko gara pertsona edo talde batekiko tratu ezberdintasuna soilik sexu zehatzbatekoa izatearen arrazoian oinarritzen denean. Hala eta guztiz ere, argi azaldubeharra dago
|
pertsonekiko
jarrera edota tratu ezberdin orok ez dutela zertandiskriminazio egoera baten aurrean aurkitzen garela suposaturik, betiere, tratu edojarrera horrek oinarri objektibo eta zentzuzkoa badu; tesi honek Auzitegi Konstituzionalean du bere jatorria eta argi geratzen da ekintza positiboen kasuan: badirazenbait kasu non pertsonek jasan behar dituzten kontrako egoerak direla eta, tratuezberdina ematea erabakitzen den, jatorrizko kontrako egoera hori gainditu etaazken finean, berdintasun materiala deitzen dena lortzeko asmoz.
|
|
Osasun Sailak buruko gaixotasunak dituzten
|
pertsonekiko
gizartea sentsibilizatzeko kanpaina jarri du abian
|
|
Teknika horren bidez, leku horretan jaio diren hegaztiak sinestarazten dira. Habia horretan, hegaztiak, beren portaera aztertzeko irrati transmisore bat daramatenak,
|
pertsonekiko
kontakturik gabe haziko dira, haien zaintzaileak ikusi gabe elikatuko baitira. Ondoren, habiatik ateratzen, zuhaitzetan pausatzen eta inguruetan hegan egiten hasiko dira.
|
|
" Erreala dena posible denarekin behar da izan konparatua, honela antzeman ahal izateko nola hurbildu gaitezkeen beharrezkoa denera" 45 Konparazioaren metodoa, bigarrenik, ezinbestekoa da hainbat gizabanakoren artean diferentziak eta antzekotasunak aurkitzeko eta, hemen oinarrituz, gizabanako horiek izaera ezberdinen arabera taldekatzeko. Humboldten esanetan, hain zuzen, saihestu beharreko" akatsa" da" klase bakar bat ezagutu" edota" banako isolatu bakoitza klase partikular batean bihurtu" nahi izatea46 Pertsona bakoitzak bere nortasuna baldin badu ere, gizadiaren parte den heinean, beste
|
pertsonekiko
loturan ezagutu eta ulertu behar du bere burua eta, gainera, hauekin batera bakarrik eraman ahal izango du bere formazio prozesua aurrera. Esan beharra dago, beti ere, erkaketa ezberdinen bitartez lortutako giza-karaktereen multzokaketa behin behineko taldekatze erlatiboa dela, eta ez behin betiko klasifikazio absolutua, ze, azken batean, giza-ikerketan dena da gutxi gorabeherakoa.
|
2006
|
|
Liskarrak azkar eta modu egokian ebazten diren egoerak, hitzezko bortizkeriarik ez fisikorik erabiltzen ez denean, irakats diezaioke haurrari beste
|
pertsonekiko
bere gatazkak konpontzeko era positibo bat. Ez da hori gertatzen, ostera, bikotea familia zailtasunak konpontzeko gai ez denean, akordio batera helduz edobananduz.
|
|
Dudarik gabe, kuantifikazio eta abstraktifikaziorik gabe egungo masa produkzio modernoa ezinezkoa litzateke. Baina, jarduera ekonomikoak gizakiaren kezkarik handiena bilakatuak dauden gizartean, kuantifikatze eta abstraktifikatze prozesu horrek ekoizpen ekonomikoaren eremua gainditu eta gizakiaren gauzekiko,
|
pertsonekiko
eta bere buruarekiko jarrera inbaditu du (Fromm, 1990: 99) 44.
|
|
Ordezkaritza dagoenean, iragarlea hirugarren alderdi bati lotuta geratuko da, eta biek eska diezaiokete elkarri kontratutik sortzen diren prestazioak betetzea. Aitzitik, ordezkaritzarik ez badago, bere izenean eginiko jarduerak agentzia eta hirugarren alderdia lotzen ditu, eta agentzia modu zuzenean lotuta egongo da kontratua egiten duten
|
pertsonekiko
, negozioa berea balitz bezala55.
|
|
Gobernuek aldaketak sartu dituzte beren legeetan, minusbaliatuen hezkuntza eta enplegua hobetzeko eta sustatzeko. Beste helburu bat da, halaber, gainerako
|
pertsonekiko
gozamena eta erabateko berdintasuna babestea eta bermatzea, bizitza publikoan eta gizarte ongizatean parte hartzea bezalako arloetan.
|
|
Neure biziera mila bider aukeratu behar banu, apaiz izatea aukeratuko nuke. Parrokian zituen lanak oso egoki bateratu zituen esku artean zerabiltzan
|
pertsonekiko
, gizartearekiko eta kristauekiko sustapen lanekin. Lan horiek, Ebanjelioan eta Aita Santuen Irakaspenetan eta Elizaren Doktrina Sozialean oinarriturik zeudelarik, lehenengo gaztediaren onerako izan ziren eta gero, eliztar guztien onerako.
|
2007
|
|
Gainera, atzean utzi dituen
|
pertsonekiko
eta senide berriekiko sentimendu kontrajarriak landu eta aton ditzan euskailua eman behar zaio.
|
|
Nolanahi ere, komunikazioan, elkarrenganako konfiantza eta errespetuan, jendetasunean, maitasunean eta familiaz kanpoko
|
pertsonekiko
harremanetan oinarrituriko bizi azturetara familiako kide berria egokitzeko ardura ez da haurrarena bakar bakarrik.
|
|
Bat modu batean sartu da, bestea beste modu batean; bat ona izandaiteke, bestea txarra, bestea erdipurdikoa. Beraz,
|
pertsonekiko
gestioa bideratzenere jakin behar duzu. Oso garrantzitsua da.
|
|
Teorian (ez praktikan) ni beste edozeinenpresatako pertsonaleko burua naiz. Baina Irizar-en pertsonak koordinatzekoarduraduna naiz,
|
pertsonekiko
harremanak koordinatzeko arduraduna.
|
|
Hala ere, ISak sozialki eraikiak izateak ez du esan nahi umeak ezagutzareneraikuntzan zeregin pasiboa duenik, aktiboki parte hartzen baitu gizarteanbesteekin komunikatzen denean. Beste
|
pertsonekiko
eragin trukearen eta komunikazioaren bitartez, haurrak ezagutzaren eraikuntzan gizarte eragin bat sortzen etajasaten du.
|
|
Azkenik, estilo arduragabean hezitako haurrek honako ezaugarri hauek izatendituzte: gaitasun kognitibo zein sozial urriak; autokontrol apala; motibazio urria; arauekiko eta
|
pertsonekiko
errespetu eza; autoestimu txikia; segurtasun eza; ezegonkortasun emozionala; nortasun ahula. Haur horiek nerabezaroan izangodituzten ezaugarriak, berriz, honako hauek dira:
|
|
Halaber, beste autore batzuek egiaztatu zuten kolektibotasuna indibidualtasuna baino gehiago balioesten duten zenbait kulturatan ez dela Nia gizarte taldetikbereizten. Esaterako, Asian beste
|
pertsonekiko
interdependentzia harmoniatsuanabarmentzen da. Mendebaldeko kulturetan, berriz, indibidualtasuna eta Niabaieztatzearen garrantzia gailentzen dira.
|
|
Akademikoan, berriz, gizarte zientziak, matematika etaantzeko eginkizun akademikoak egiteko modua balioesten du. Azkenik, autoestimu soziala haurrarentzat garrantzitsuak diren
|
pertsonekiko
harremanaridagokio, eta gizarte onarpena esaten zaio (Harter, 1985).
|
|
Ikerketen arabera, haurrek
|
pertsonekiko
interes handia adierazten dute jaiotzendiren unetik. Izan ere, haurrak zenbait joera biologikoren jabe dira jaiotzendirenetik, eta, horien ondorioz, jaioberriek lehenesten dituzte aurpegiak, begirada, irribarreak eta antzeko giza estimuluak (Karmiloff Smith, 1992; Rodrigo, 1994). Hala ere, horrek ez du esan nahi jaioberriek gaitasunik dutenik objektuak etapertsonak bereizteko.
|
|
9.1 irudia. Jaioberriek
|
pertsonekiko
interes handia adierazten dute (argazkia: A.Sebastian).
|
|
Adineko pertsonen osasun mentala da Espainiako Lehen Mailako Arretako Medikuen Elkarteak (SEMERGEN) farmazia industriaren (Novartis) babesarekin plazaratu duen «XXI. mendeko osasun mentalaren erronkak» bildumako zazpigarren liburua. Liburu horrek osasun mentalaren gaineko prestakuntza, ezagutza eta esku hartzeko baliabideak eskaintzen dizkie osasun sistemaren barruan dauden eta adineko
|
pertsonekiko
sarbide pribilegiatuan dauden lehen mailako arretako profesionalei. Bilduma Víctor Manuel González Rodríguezek zuzentzen du, Villoriako (Salamanca) familia medikuak, eta Ramón González Correalesek, Piedrabuenako (Ciudad Real) familia medikuak, koordinatzen du.
|
|
RadiusIM: RadiusIM aplikazio bat da, berehalako mezularitzako zerbitzu nagusiak, erabiltzailea geolokalizatzeko aukera ematen du, haren berri emateko RadiusIMeko gainerako erabiltzaileentzako posizioa eta martxan jartzeko aukera hurbileko
|
pertsonekiko
harremana. Horrela Radiusim ek berehalako mezularitza sare batekin integratzen du soziala, hurbiltasun geografikoagatik.
|
|
Diru laguntzak jasotzeko senidetasuna izan behar da mendekotasuna duen
|
pertsonekiko
. Gainera, mendekotasuna duen pertsona bizi den etxean erroldatuta egon behar da.
|
|
|
pertsonekiko
maitasun hori
|
2008
|
|
a. Beste hizkuntza eta euskalkietan mintzatzen diren
|
pertsonekiko
errespetua.
|
|
Freuden ustez, giza portaeraren oinarrizko motibazioek jatorri sexuala zuten. Eriskonen arabera, berriz, soziala zen eta, horren ondorioz, beste
|
pertsonekiko
gertutasuna adierazten zuen. Eriksonek zioen bizi zikloan zehar garapenean aldaketak gertatzen zirela.
|
|
Besteei kontatu behar diegu zerk kezkatzen gaituen, baina haiei ere entzun behar diegu. SEGGk gomendatzen du sentimenduak adieraztea eta inguruko
|
pertsonekiko
“interesa” erakustea: “Inplikatzea, parte hartzea, eskaintzea eta laguntza eskatzea”.
|
|
sustapen eta kudeaketa politika integralerako gida"), hauek dira oztopo nagusiak: Kultura eta gizarte arlokoak, ezgaitasunak dituzten
|
pertsonekiko
" errukia eta estigmatizazioa" osatzen dutenak. Hiri inguruneari lotuak, halako moldez non eraikin jakin batzuk" erabili, eskuratu edo gozatzea" galarazten baitute.
|
|
Kosta egiten zaie harremanak izatea, edo, migrazioa dela eta, familiakoengandik eta lagunengandik urrundu dira. Kasu batzuetan, maite dituzten
|
pertsonekiko
harremana ere galdu dute, eta, haientzat, asteburuak, zubiak, jaiegunak edo oporrak osagarriak dira. Denbora libre gehiegi, norekin betetzen den jakin gabe.
|
|
Arrelsekiko lotura “borondatezkoa eta afektuaren ondorioa da”. Esku hartzea kalean Etxerik gabeko
|
pertsonekiko
harremana eten egin behar da. Pixkanaka haiengana hurbildu behar da.
|
|
Joserra Treviño Gotzain ordezkariak martxoan esan zuen gizarteak begirada aldatu behar duela pobreziarekiko eta bazterketa jasaten duten
|
pertsonekiko
.
|
2009
|
|
Jackson familiak izan zituen Murrayren jokabidearen gaineko lehen susmoak eta berretsi egin du artistaren eguneroko bizitzako hurbileko
|
pertsonekiko
konfiantzarik ez daukatela.
|
|
Gizonakirudi erasokor eta asertiboekin identifikatu dira, boterea nahiz lidergoa eskuratzensaiatu izan dira eta objektuekiko harremanetan zentratu izan dira. Emakumeakmendeko eta esaneko irudiekin identifikatu dira, haurren zainketaz eta heziketazarduratu izan dira, eta
|
pertsonekiko
harremanetan zentratu izan dira. Ondorioz, gizonek interes handiagoa dute ekintzak agertzen dituzten iragarkiekiko, eta emakumeek interes handiagoa dute gizarte arazoak agertzen dituzten iragarkiekiko.Gizonek item espezifikoak prozesatzeko joera eta beren buruetan zentratutakoekintzen helburuekiko interesa agertzen dituzte.
|
|
Trafiko Zuzendaritza Nagusiak (TZN) emandako datuen arabera, uztaileko lehen hamabostaldian 84 pertsona hil dira guztira zirkulazio istripuengatik Espainiako errepideetan. Kopuru horrek %16, 8ko beherakada adierazten du, 2008an hil ziren 101
|
pertsonekiko
. Istripuei dagokienez, lehen 15 opor egun horietan 75 ezbehar izan ziren, 2008an baino 14 gutxiago.
|
|
Paziente batek Alzheimer duen zehazteko gaur egun eskura dagoen diagnostiko metodo bakarra neurologoak egindako test kognitiboak eta beta amiloide proteinen maila neurtzea da (neurodegenerazioa eragiten duten plaka eta harilen eraketarekin lotuta daude), ziztada lunbarra baten bidez. Hala ere, test kognitiboek joera subjektiboa dute (emaitzak medikuaren interpretazioaren, pazientearen gogo aldartearen eta kultura mailaren araberakoak dira, besteak beste), eta ziztada lunbarrak “ez da maila handiko onarpena duen proba diagnostikoa”, azaldu zuten proiektuaren arduradunek. Test berri horrek pazientearen odol lagin bat baino ez du behar, “sentikortasun eta espezifikotasun maila handiarekin” indibiduo osasuntsuak bereizteko, narriadura kognitibo arina eta Alzheimer gaixotasuna duten
|
pertsonekiko
. Probak %90 baino gehiagoko fidagarritasuna du, eta emaitzak aste bakar batean lortzen dira”, esan zuen Araclon Biotech eko zuzendari nagusi Pilar de la Huertak.
|
|
Heriotzaren ateetan amak alabarekiko sentitzen duen frustrazio eta porrot sentimentuaren kontakizuna baita Jantzi beltz bi. Galtzailearen ikuspuntutik dago kontatua nobela, egilearen esanetan, merezi ez duten patua bizitzea egokitu zaien
|
pertsonekiko
errukiz.
|
2010
|
|
Konbentzituta nago koloreekiko maitasuna
|
pertsonekiko
maitasuna baino handiagoa dela. Entzuleek argi dute Carrusel Deportivo k eman diena azken 56 urteetan.
|
|
Birbanaketa globalaren aurreko jarrera hurrengo faktoreei buruzko ikuspegiakbaldintzatzen du: instituzio globalen egingarritasunak edo desiragarritasunak; nazio estatuari ematen zaion zereginak edo zuzenki harremanik ez dugun
|
pertsonekiko
daukagun kidetasunak. Milanovic-ek politika birbanatzaileak gauzatzekokidetasun kulturalak duen garrantzia azpimarratzen du.
|
|
Printzipioz, oso zerbitzu gutxi dira esportagarriak. Zerbitzu jardueren lanpostu gehienak
|
pertsonekiko
harremanetan oinarritzen dira eta horiek, berez, hurbileko merkatuan lan egitea eskatzen dute. Salbuespenak egon badaude, jakina:
|
|
Herrialde horietan, industria sektoreak galdu duen lanpostu kopuruaren galera horren bizkorra izanik, ez da gertatu Europako herrialde batzuei buruz azaldu dugun prozesua. Ez da izan harmoniazko prozesua, industri sektorearen bilakaera horren aldi berean lanpostu kualifikatuak sortuz zientzian, kulturan, jakintzan, etab. Askotan, belaunaldi berriek, kualifikazio handia izanik, ez dute lanposturik aurkitzen industrian eta, horren ordez, zerbitzu sektoreko kualifikatu gabeko lanpostuak baino ez dituzte aurkitzen (hosteleria,
|
pertsonekiko
harremanak, salmentak?).
|
|
Han kontaktuen agenda eta kudeaketa zentralizatzen ditu. Erregistratu ezagutu diren
|
pertsonekiko
denbora lerroa, data eta topaketen ordua eta izena, argazkia eta harremanetarako datuak pertsona horrena. Erabiltzaile bakoitzak bere kontaktuak eta fitxetara sartu, beti eguneratuak, kontaktuen aldaketak web gunearen bidez transmititzen dute.
|
|
Desobeditzailea da, maiz iraintzen du, gezurra esaten du eta inguruko
|
pertsonekiko
oldarkor agertzen da. Hauek dira portaera arazoak dituzten haurren sintoma bereizgarrietako batzuk.
|
|
“Teknologiak ere laguntzen digu eduki arriskutsuetara iragazte sistemen bidez sartzea eragozten” Interneten beste esparru batzuetan aplikatzen diren hezkuntza eta prebentzio jarraibide berberak aplikatu behar dituzte: seme alabekin horri buruz hitz egitea, maiz ibiltzen diren lekuekiko eta haiekin harremanak dituzten
|
pertsonekiko
interesa izatea. Teknologiak lagundu egiten du eduki arriskutsuetara iragazte sistemen bidez sartzea eragozten.
|
|
Bakea defendatzen dute eta mundu solidarioago baten alde egiten dute, baina hori lortzeko bidea desberdina iruditzen zaie. Aitona amonek
|
pertsonekiko
errespetu handiagoa beharrezkotzat jotzen duten bitartean, bilobek garrantzi handia ematen diote ingurumena hobetzeari.
|
|
Prentsa orokorra eta espezializatua. Iragarkia egunkarietan argitaratzeak jende gehiagorengana iristeko aukera ematen du, eta sektoreko aldizkarietan argitaratzeak, berriz, zuzeneko lerroa da motorraren munduan interesa duten
|
pertsonekiko
. Alde:
|
|
Ezagutu ditun haren pausoak, hire bulego aldera hurbildu ahala. Sartu aurretik, ahalegindu haiz elkarrizketaren nondik norakoak igartzen, hik zer esango, berak nola erantzungo, egoeraren bereziak zuon artekoaren gaitza arintzen lagunduko ote zuen zalantzan, nahiz eta ederki jakin oso gutxitan betetzen dela aurreikusitakoa, burutik pasatu ez diren bideetatik lerratu ohi direla, gehienetan, aurreikusten saiatzen garen beste
|
pertsonekiko
enkontruak?. Karlos, Zer?, Asier... ez zaion aurpegia behiala legez mudatu izen hori entzundakoan, denborak ematen duen soseguaz jaso duela iruditu zain, eta elkarrizketari normal jarraitzeko bidea zabalik geratu dun bion artean.
|
|
Eredu hori, guk egin dugun aurkezpen gordin gordinean, norberaren premietara egokitzen da hein batean. Eredu horrek, guk egin dugun aurkezpen gordinean, ermitau bihurtzen du pertsona, beste
|
pertsonekiko
edozein eztabaida baztertzen baita. Eredu horren arabera, norberaren neurrira egokitzen dira usteak, sinesmenak eta iritziak.
|
|
Batzuek beraien kontsumo moduak aldatu behar dituzten bitartean, beste batzuek hazkunde demografikoa moteldu behar dute. Hori dela eta, helburu nazionalak jartzeko premia ikusten du kontserbazioaren eta garapenaren helburuetara hurbiltzeko, gogoan izanik naturaren babesak obligazio morala duela beste
|
pertsonekiko
eta hurrengo belaunaldiekiko.
|
2011
|
|
Alderantziz, ikuspegi naturalista batek eramaten gaitu gure balioak gu bezain iragankorrak eta partikularrak direla ondorioztatzera, etika gorputzetik sortzen baita. Oinarrian enpatia du ondoko
|
pertsonekiko
, animalia nahiz basoekiko, euskaldunekiko. Moralistek, ostera, modu interesatu batean nahi dute haragiaren pasioak pasio abstraktuez ordezkatzea.
|
|
Ingurumena eta Garapenari buruzko Nazio Batuen Konferentzia, Rio de Janeiron egin zena 1992an, Giza Eskubideen Munduko Konferentzia, Vienan egin zena 1993an, Biztanleria eta Garapenari buruzko Nazioarteko Konferentzia, Kairon egin zena 1994an, Gizarte Garapenari buruzko Munduko goi bilera, Kopenhagen egin zena 1995an, Emakumeei buruzko laugarren Munduko Konferentzia, Pekinen egin zena 1995ean, Giza Asentamenduei buruzko Nazio Batuen Konferentzia (Hábitat II), Istanbulen egin zena 1996an, eta Elikadurari buruzko Munduko goi bilera, Erroman egin zena 1996an. ...eko lankidetzaren garrantzia, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurkako mundu borrokan, eta borroka horren arrakastarako ezinbestekoa dela bereizkeria horren biktimen kexak, iritziak eta eskaerak kontuan izatea; Beste behin ere esaten dugu nazioarteko erantzuna eta politika, errefuxiatuei eta munduko leku ezberdinetan lekualdaketa jasan duten
|
pertsonekiko
finantza laguntza barne hartuta, ez direla oinarritu behar errefuxiatu eta lekualdatu beharra izan duten pertsonen arraza, kolore, leinu edo jatorri nazional edo etnikoetan eta, testuinguru honetan, nazioarteko erkidegoari eskatzen diogu harrera herriei laguntza nahikoa eta ekitatezkoa eman diezaieten, bereziki, garapen bidean dauden herriak edo trantsizio bidean dauden herriak direnean; Aitortze... Estatuak bultzatzen ditugu erakunde horiek ezar ditzaten, halakoak beharrezkoak direnean, eta erakunde hauek euren sustapen, babes eta prebentzio zeregina zein herritan burutzen duten eta herri horietako agintariei eta oro har, gizarteari ere eskatzen diegu, ahalik eta neurri zabalenean lan egin dezaten erakunde horiekin, beraien independentzia ere errespetatzen dutela; Aitortzen dugu Erregio mailako organo eskudunek buru dezaketen zeregin garrantzitsua, barne hartuta giza eskubideen nazio erakundeen erregio mailako elkarteak, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurkako borrokan, eta iritzi publikoaren ikuskapena eta sentsibilizazioaren zeregin erabakigarria, erregio mailan izan daitezkeen intolerantzia eta bereizkeriaren inguruan, eta berresten diegu gure laguntza halako organoei, aurretiaz izan badira; halakorik izan ezean, eurak sortzea gomendatzen dugu; Aitortzen dugu arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurkako borrokan parlamentuek duten funtsezko garrantzia, legeria egokia aldarrikatu, horren aplikazioaren ikuskapena egin eta beharrezko finantza baliabideak egokitzeko zereginean; Azpimarratzen dugu gizarte eragileek eta gobernuz kanpoko beste erakunde batzuek heziketan eta garapen programen eraketa eta aplikazioan parte hartzearen garrantzia; Aitortzen dugu arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurkako borrokan gizarte zibilak duen zereginaren garrantzia, batez ere, araudi eta estrategiak garatzeko gobernuei eskaintzen dieten laguntza arloan, berebat, neurriak hartu eta bereizkeria modu horien aurkako egintzak hedatu eta horiek aplikatzen direla begiratze lanean; Era berean, aitortzen dugu gizartearen talde ezberdinen arteko errespetu eta konfiantza handiagoaren sustapena gobernu erakundeen, agintari politikoen, oinarri erakundeen eta herritarren erantzukizuna partekatua eta aldi berean bereizia izan behar dela.
|
|
Legeak epaitegira atxikitako
|
pertsonekiko
eta epaitegiarekin harremana duten gainerako profesionalekiko aintzatesten dizkien diziplinazko funtzioak bete behar dituzte.
|
|
Haren pentsamendu automatikoak ezagutzea zaila da, pentsamendu automatiko txiroak agertzen baititu: «Ez dit axolarik zer pentsatzen duten besteek nitaz», «Besteek ez dute eraginik nire erabakietan», «Gauzak bakarka eginez soilik gozatzen dut», «Beste
|
pertsonekiko
intimitateak garrantzirik ez du», «Neure modura egin ditzaket gauzak, inoren laguntzarik gabe», «Tentsioa askatzea beste helbururik ez du sexuak», «Bakardadea askoz garrantzitsuagoa da, jendearekin erlazionatzea baino», «Harreman pertsonalak korapilatsuak dira; arazoak bakarrik ekartzen dituzte eta askatasuna mugatzen dute».
|
|
Pertsona normalek beste
|
pertsonekiko
atxikimendu segurua eskuratzen dute haurtzaroan, baina paranoideek oinarrizko mesfidantza garatzen dute.
|
|
Pertsona arteko harremanetan, enpatiagabezia (biktimei eragiten dien sufrikarioa), besteen ongizate eta eskubideekiko mespretxua, egozentrismoa, harrokeria eta manipulazioa aurkezten ditu. Emozioei dagokienez, beste
|
pertsonekiko
lotura gabezia, afektuen azalekotasuna eta erruduntasun sentimenduen gabezia agertzen ditu. Ondorioz, kriminalitatean azkar hasi zen, erreformatorioetako egonaldiek adierazten duten moduan.
|
|
Ezaugarri paranoideak dituzten saiheskariak besteen asmoez mesfidatu egiten dira, haiengandik babesten dira eta segurtasun distantzia bat gordetzen dute, emozionalki inplikatu aurretik. Kritikoak diren
|
pertsonekiko
haserre bizia sentitzen dute. Erreferentzia ideiak edukitzen dituzte (munduan jazotako gertaerek beraientzat esanahi berezia dutela pentsatzen dute) eta pentsatzen dute arazoen iturri besteak direla, eta ez eurak.
|
|
Eta, azkenik, hirugarren fasean, gorrotoa agertzen du, bere maitasun sentimenduek porrot egin dutela konturatzen baita. Ustez bera kalumniatu duten
|
pertsonekiko
ezinikusia agertzen du, eta, maite zuen pertsona ere gorroto objektu bihur daiteke, harekiko mendekua bilatuz eta ondorio medikolegalak ekar ditzaketen ekintza erasokorrak burutuz.
|
|
Nortasunaren nahaste eskizoidea edo autismoaren espektroko nahasteak dituztenek, beste
|
pertsonekiko
interes eskasa izaten dutenez, gizarte egoerak saihesten dituzte. Fobia soziala dutenek, aldiz, beste pertsonekin harremanak izateko gaitasuna eta interesa izaten dituzte, baina egoera sozialek eragiten dieten beldurra dela eta, kosta egiten zaie familiakoak ez diren pertsonekin harremanak izatea.
|
|
Merkatura normaltasunez joaten da, behar duenean medikuarengana joaten da, bere aitaginarreba eta amaginarreba maiz bisitatzen ditu, kaletik doanean normaltasunez agurtzen ditu ezagunak (nahiz eta haiekin ez geratu eta labur labur agurtu), etab. Eguneroko eginkizunak normaltasunez egiten ditu, baina beste
|
pertsonekiko
kontaktua modu aktiboan saihesten du, eta ekidite hori bere bizitza moduan integratua du. Zentzu horretan, pairatzen duen nahastearen jatorrian bere familia istorioak eragin handia izan duela uste da.
|
|
Biztanleria orokorrarekin konparatzen baditugu, nahaste obsesibo konpultsiboa duten pertsonek aukera gehiago dituzte bikote gabe geratzeko, bikotearengandik banantzeko edo dibortziatzeko. Beste
|
pertsonekiko
harremanetan, aisialdiko ekintzetan eta ekonomiari dagokion arloan arazoak izaten dituzte. Haurren kasuan, beste pertsonekin egotea ekidin dezakete eta eskolara joateri utz diezaiokete.
|
|
Defentsa mekanismo moduan maiz erabiltzen dute introiekzioa. Babesle diren
|
pertsonekiko
jaiera handia dute, haiekin lotura iraunkorra ezartzen dute eta haien ideal edo arauak barneratzen dituzte. Bide horretatik sarritan beren identitatea eta autonomia galtzen dituzte.
|
|
Gaztetxotatik hasi zen pertsona arteko harremanak eskatzen zituzten jarduerak ekiditen eta onarpena aurrez ziurtatuko zioten lagunekin bakarrik ibiltzen. Bere burua gutxiesteak eta baztertua izateko kezkak beste
|
pertsonekiko
harremanak ekiditera eraman zuen. Harremanetarako zuen trebetasun gabeziari aurre egin ordez, besteekiko harremanak gutxiesten zituen filosofia batean babestu zen.
|
|
Paziente honek erabiltzen duen beste defentsa mekanismo bat zatikatzea da: terapeutarekiko eta inguruko
|
pertsonekiko
amodioa eta gorrotoa txandakatzen ditu. Transferentzian fokatutako terapiak egitura psikikoen berrantolamendua eta integrazio hobea lortu nahi ditu.
|
|
Histrioniko dependenteek ez dute beren identitatea indartzen, eta inguruko
|
pertsonekiko
mendetasun handia dute, haien onarpenaren bila baitabiltza.
|
|
Pertsona arteko harremanetan, enpatia gabezia (biktimei eragiten dien sufrikarioa), besteen ongizate eta eskubideekiko mespretxua, egozentrismoa, harrokeria eta manipulazioa aurkezten ditu. Emozioei dagokienez, beste
|
pertsonekiko
lotura gabezia, afektuen azalekotasuna eta erruduntasun sentimenduen gabezia agertzen ditu. Ondorioz, kriminalitatean azkar hasi zen, erreformatorioetako egonaldiek adierazten duten moduan.
|
|
Bestalde, FAMMA Cocemfe Madrid erakundeak udalerrien zerrenda beltza berritu du. Zerrenda horretan, ezgaitasuna duten
|
pertsonekiko
konpromisorik ez duten herriak sartzen dira, eta ONCE Fundazioak liburu bat argitaratu du, profesionalek hiriak diseinatzean kontuan hartu behar dituzten printzipioak biltzen dituena.
|
|
Ez da lehen aldia del Bosquek gutxitasun intelektuala duten
|
pertsonekiko
sentsibilitate berezia erakusten duela; izan ere, Down sindromea duen seme bat dauka.
|
2012
|
|
Nork bere garapen erritmoa du. Hau da, geure kabuz ikasten dugu, eta gainerako pertsonekin (familiekin, hezitzaileekin, haurrekin, beste pertsona heldu batzuekin) egindako interakzioaren bidez ikasten dugu; alegia, inguruan ditugun
|
pertsonekiko
eta gauzekiko interakzioaren bidez. Funtsezkoa da interakzio horiek kalitatekoak izatea.
|
|
Elkarbizitza planean aurreikusten diren jardueren artean, prebentziora bideratutakoak lehenetsi behar dira; ondoren, gatazkaren ebazpen positibora zuzendutakoak; eta, azkenik, erantzukizuna dutenekiko neurri zuzentzaile eta zigortzaileak eta egoeran zuzenean edo zeharka engaiatutako gainerako
|
pertsonekiko
(biktima, familia, lagunak eta langileak) neurri egokiak.
|
|
Bizitzan gerta dakigukeen gauzarik hoberena zahar izatera iristea da? Erizaintzako laguntzaileek, osasuneko profesional gisa,
|
pertsonekiko
, eta horien bizimoduarekiko eta osasunarekiko konpromiso bat dute. Konpromiso hori oheak ondo egitetik edo norbait
|
|
nakoen, Amerikako indiarren, Indiako indiarren, etab. gaixotzeko edo hiltzeko moduak bestelakoak dira arraza zuriko
|
pertsonekiko
. Arrazen edo etnien artean osasunaren arloan dauden desberdintasun horiek ikuspegi genetiko, kultural, sozioekonomiko eta politikoetatik argitzen saiatu dira.
|
|
Neke emozionala da maila afektiboan gehiago eman ezin duen langilearen erantzuna. Langileari egokitu gabeko baldintzetan arreta egin behar zaien
|
pertsonekiko
etengabeko harremanak haren energia eta baliabide emozionalak agortzera darama.
|
|
Gogobete gabe sentitzen dira laneko emaitzekin eta ez daude pozik bere buruarekin. Horrek eragin egiten dio lana egiteko trebetasunari eta arreta egiten dioten
|
pertsonekiko
harremanari.
|
|
Estatu neutralak eta gatazkan alderdi ez diren beste estatu batzuek Protokolo honetako xedapenak beteko dituzte berain lurraldean jasoak edo barneratuak izan daitezkeen eta Titulu honek babesten dituen
|
pertsonekiko
, bai eta jaso ditzaketen gatazkan dauden alderdien hildakoekiko ere.
|
|
Ordezkaritza dagoenean, iragarlea hirugarren alderdi bati lotuta geratuko da, eta biek eska diezaiokete elkarri kontratutik sortzen diren prestazioak betetzea. Aitzitik, ordezkaritzarik ez badago, bere izenean eginiko jarduerak agentzia eta hirugarren alderdia lotzen ditu, eta agentzia modu zuzenean lotuta egongo da kontratua egiten duten
|
pertsonekiko
, negozioa berea balitz bezala60.
|
|
b Adimen emozional interpertsonala, beste
|
pertsonekiko
harremanetarako dauzkagun abileziak biltzen dituena: enpatia eta abilezia sozialak (komunikazioa, lankidetza, negoziazioa, lidergoa):
|
|
Hurrengo taulan ikus daitekeenez (ikus 2 taula), erantzukizunak egoztearen markoa erabili zen gehien (X= 0,46). Ondoren gatazka markoa (X= 0,36),
|
pertsonekiko
interesa (X= 0,29) eta moraltasuna (X= 0,18) erabili ziren. Gutxien ondorio ekonomikoen markoa (X= 0,07) erabili zen.
|
|
Lehenengo, markoen edukiari helduz, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea erantzuleak dituen eta konpondu beharra dagoen arazo gisa definitu da editorialetan, politika arloan ohikoak diren markoak izanik (Semetko eta Valkenburg, 2000); oro har, ez dira nabarmendu
|
pertsonekiko
ondorio edo eraginak, eta izan ditzakeen ondorio ekonomikoei lekurik txikiena eman zaie. Horrela, espero liteke legearen lorpen eta porroten erantzukizun eta errua pertsona edota organizazio politikoei egoztea, batez ere, Zapatero presidenteari eta haren gobernuari.
|
|
Hedapen eremuari lotuz, EAEko egunkariek gehiago erabili dute
|
pertsonekiko
interesaren markoa, Estatukoek baino. Ikerketek marko horrek pertsonen erantzun emozionaletan eragina duela aurkitu dute, jorratutako gaiaren kausarekiko erantzukizun eta erru egozpenaren aurresale garrantzitsua izanik (Cho eta Gower, 2006).
|
|
Izan ere, EAEko egunkarietan legeari erreferentzia egitean egunerokotasuneko gertakariei erreferentzia anitz egiten zitzaien, besteak beste, emakumeen eskubideekin lotutako ospakizunak edo urraketekin lotutako ekintzak, Hondarribiko edo Irungo Alardeetan parte hartzeko emakumeekiko diskriminazioarekin loturikoak esaterako. Horrelako gertakarietan ohikoa da
|
pertsonekiko
eragina aipatzea (diskriminazioak, erasoak, kalteak, etab.).
|
|
Semetko eta Valkenburg (2000) autoreek Europako albiste politikoei buruz eginiko ikerketan landu zituzten bost markoek ikerkuntzarako adostasun zabala lortu dute: gatazka markoa,
|
pertsonekiko
interesaren markoa, ondorio ekonomikoen markoa, moraltasunaren markoa eta erantzukizuna egoztearen markoa.
|
|
Zaharrak Zakur zaharrek hartzen dituzte gehien, aukera gutxien dutenak familia berri batek hartzen baititu. Tratatzeko errazenak dira, ordea,
|
pertsonekiko
harremanetan heziak eta ohituak baitaude. Animalia hauek asko sufritzen dute zenbait babeslekutako baldintza klimatikoekin, batez ere hotzarekin.
|
|
Hala, transakzioa bitartekari horren bidez egiten da. Bezero bakoitzak lehendik kontratatutako
|
pertsonekiko
gogobetetasuna kontsultatzeko historia du. Hiru plataformek ehuneko komisio bat kobratzen dute bezeroek autonomoei egiten dizkieten ordainketetan horien bidez egindako transakzioengatik.
|
|
Ostatuek eta hotelek, gainera, txakur heziak bakarrik onartzen dituzte, gainerako bezeroei lapurrik egin gabe eta altzarietan kalterik eragin gabe. Hotelean animaliarik ez duten
|
pertsonekiko
tolerantzia eta errespetua funtsezkoak dira arazoak saihesteko. Jarduerak txakurrekin elurretan Mendi ibiliak, mendiko ibilaldiak eta eskia praktikatzea dira txakurrekin elurretara ihes egiten duten pertsonen jarduerak.
|
|
Albert Camusen teoria nolabait laburtuz, hau izan daiteke: zapaldurik bizi den pertsona, menperatzen duen sistemaren kontra altxa daiteke eta, beste
|
pertsonekiko
elkartasunak higiturik, besteekin bilduz, ororen mugimendua errebolta bihur daiteke; halere, ideologia batek, historia osoa esplikatu eta nagusitu nahi duen ideologia batek, erreboltarien eginkizuna dominatzen eta zuzentzen duenean, menperatzaile bilakatuko da errebolta bera, bere kontra dauden ororen gainean laztura eta heriotza erabiltzen dituelarik.
|
2013
|
|
Ordutik, hondakinen kudeaketaren inguruan sortutako arazoa bideratzeko hainbat aukera aztertzen aritu da udala, Sasietako Mankomunitatearekin Urzelai: «Atez atekoaren inguruko parte hartze prozesua amaitu arte ez dugu ez esan nahi izan, prozesu horretan parte hartu duten
|
pertsonekiko
errespetuagatik». Alkatearen arabera, azken hilabeteetan hondakinen kudeaketaren inguruan herrian sortutako eztabaidak izan du gauza onik:
|
|
Horren arabera, egitasmoen emaitzak baloratzean, galdera ez da pertsona komunitatearen barruan ote dagoen, baizik eta komunitatearen parte ote den. Horrek komunitatea osatzen duten beste
|
pertsonekiko
dituen harremanen kalitatea neurtzea dakar".
|
|
XVIII. mendeko «andereñoen portaera liburuek» gehiegi ez irakurtzeko aholkatzen zieten damei, eta, batez ere, beste
|
pertsonekiko
solasaldietan beren kultura edo irakurketen arrasto oro ezkutatzeko. Elizabeth Bennetek, aldiz, karta jokoa baino liburua nahiago duela erakutsiko du, lotsa barik, Bingley jaunaren etxean, Hurts jaunaren harridura itzelerako eta Bingley andereñoaren mespretxurako.
|
|
Hezkuntza erakundeei aplikatuta, EFQM ereduaren ikuspegia da erakunde horien errendimendu emaitzak hobe daitezkeela zenbait irizpideri jarraituz11: bezeroekiko,
|
pertsonekiko
eta gizartearekiko emaitza bikainak lor daitezke, lidergo zintzo eta oso baten bitartez. Lidergo horrek hezkuntza erakundeen estrategia eta politikak gidatu eta gauzatuko ditu, erakundearen prozesuetan, pertsonetan eta kanpo lankidetzan oinarrituta (Arrizabalaga eta Landeta, 2008:
|
|
Zentzu horrek tresna ahaltsua ematen dio txakurrari, bere buruan konfiantza gehien duen mundua ikertuko baitu. «Txakurren eta otsoen ingurua oso desberdina da, eta, zalantzarik gabe, kume txakurkume baten sozializazioa eta
|
pertsonekiko
elkarbizitza askoz ere errazagoa da», ondorioztatu du Lordek.
|
|
nutrizio eskakizunak katuaren errealak. Hugo Bascopé Quintanilla, mediku immunohematologoa, begetarianoa da eta, González bezala, bere maskotei pentsu begetarianoa ematea erabakitzen duten
|
pertsonekiko
tolerantziaren alde egiten du. «Haragirik gabeko dieta osasuntsuagoa da animalia jatorriko produktuekin egiten dena baino, eta, hain zuzen, txakurrentzako eta katuentzako pentsu begetarianoak daude merkatuan«, dio. Bestalde, elikagaien industriaren iritzia.
|
|
«Osasun erakundeetan, lehen mailako arretan, ospitale arretan edo osasun publikoan diet nutrizionistarik ez izateak ondorio oso kaltegarriak ditu herritarren osasunerako, eta osasun kostuak handitzen ditu». Hala ere, gizentasunaren ikerketa edo tratamendu klinikoa nabarmentzen duten karreretan diharduten profesionalek ere joera handia dute obesitatea duten
|
pertsonekiko
(nahiz eta gainerako profesionalek baino askoz txikiagoa izan, eta, esperientzia urteen poderioz, txikiagoa izan), 2001 eta 2003 Horrek adierazten du estigma orokorra dela eta irismen handikoa: inor ez da immunea.
|
|
amaitu komunikabide ugari izatea (irratia, telebista, egunkariak, Internet, etab.) «gehiegizko pisua eta obesitatea duten pertsonen erretratua egiten du modu estigmatizatzailean». Bestalde, argitaratu berri den azterlan bat (2013ko uztaila) berretsi hedabideek gizentasuna duten
|
pertsonekiko
gizartearen jarrera negatiboak sustatzea. Baliabide horietan agertzen diren mezuen artean, eragin nabarmena dute publizitatean esplizituki edo inplizituki agertzen direnek.
|
|
Ezgaitasun fisikoa duten pertsonak Dirudiena baino errazagoa da. Askotan, ezgaitasun fisikoa duten
|
pertsonekiko
tratuan finak izaten saiatzen gara, baina naturaltasuna da beste behin ere gakoa. Aragoiko Ezgaitasuna duten Pertsonen Entitate Ordezkarien Batzordea (CERMI Aragoi) gidan nabarmentzen da «Ezgaitasuna duten pertsonei tratu egokia emateko aholkuak» talde horretara jotzeko zenbait gomendio.
|
|
«Txakur arrazak zehatz mehatz aztertzen ditugunean eta pertsonei eta beste zenbait txakurri egiten dizkieten erasoak erraz aztertzen direnean, erraz ikusten da txakur txikien arraza batzuk oldarkorrenen artean daudela», dio James Serpell etologo zakarrak Pensilvaniako Unibertsitateko Gizartean. Txakur txikiak gogorragoak izaten dira
|
pertsonekiko
, baina handiek larritasun handiagoko edo txikiagoko beste harburu batzuekin egiten dute topo Serpel ek lan hau egin du, eta haren ondorioek hainbat sinismen sortzen dituzte zakur zakurren ustezko agresibitateari buruz, hala nola tamaina handiko zakurrak goiko belardien batekin lotzen dituztenak. Ikerketaren emaitzak ‘Applied Animal Behaviour Science’ zientzia aldizkarian argitaratu dira.
|
|
Hala ere, horren ondorioak arriskutsuak izan daitezke, pertsona edo animaliek larritasun handiagoko edo txikiagoko zauriak baitituzte. Txakurrek inguruko
|
pertsonekiko
portaera erasokorra, ordea, arrotzak dira; hala ere, ohikoagoak dira ohiko zirkulutik kanpoko jendea denean. Honen inguruan:
|