2001
|
|
Bizitzaren aurrean jarrera positiboa duten
|
pertsonek
jarrera negatiboa erakusten dutenek bezala sufritzen eta jasaten dituzten gertaera desatseginak, baina desberdintasun batekin: lehenak eraginkorrak dira arazoak konpontzerakoan eta bigarrenak, berriz, errukitu eta blokeatu egiten dira.
|
|
Honetaz gain, edozein hizkuntzaren erabilera ofizialak, justizia alorrean, administrazioan, hezkuntzan, komunikabideetan, etab.,
|
pertsonengan
jarrera aldaketa sortarazi dezake hizkuntza horren aurrean.
|
2002
|
|
Inguruko
|
pertsonen aurrean
jarrera kritikoa hartzen du eta atsekabe hau zergatik gertatu behar zaion galdetzen dio bere buruari.
|
2003
|
|
Lehenengoa, urte batetik bestera diru-laguntzak erraz aldatzea, sarrera iraunkorrik gabe aritzea eta urtero ia ia hutsetik hastea; egoera horrek UEU enpresa pribatu baten parean jartzen zuen. Bigarrena, gero eta laguntza gehiago erakunde publikoetatik etortzen zirenez, zuzendaritzetako gehiengo politikoen eta
|
pertsonen
jarrerekiko mendeko tasuna pairatzen zuten. Hirugarrena, azkenik, zenbait laguntza kobratzeko egoten ziren zailtasun eta atzerapenak.
|
2004
|
|
Balioak eta arauak hezten gaituzten
|
pertsonen
jarrerak imitatuz ikasten ditugu
|
2005
|
|
Beraz, diskriminazio egoera baten aurreanaurkituko gara pertsona edo talde batekiko tratu ezberdintasuna soilik sexu zehatzbatekoa izatearen arrazoian oinarritzen denean. Hala eta guztiz ere, argi azaldubeharra dago
|
pertsonekiko
jarrera edota tratu ezberdin orok ez dutela zertandiskriminazio egoera baten aurrean aurkitzen garela suposaturik, betiere, tratu edojarrera horrek oinarri objektibo eta zentzuzkoa badu; tesi honek Auzitegi Konstituzionalean du bere jatorria eta argi geratzen da ekintza positiboen kasuan: badirazenbait kasu non pertsonek jasan behar dituzten kontrako egoerak direla eta, tratuezberdina ematea erabakitzen den, jatorrizko kontrako egoera hori gainditu etaazken finean, berdintasun materiala deitzen dena lortzeko asmoz.
|
2008
|
|
Irratian elkarrizketa bat egin diote oraindik orain Euskal Alderdi Popularreko buruzagi berriari, eta AHTren aurka dauden
|
pertsonenganako
jarrera omen kentzailea agertu du. Antonio Basagoitik honako ideia nagusi hauek aldeztu ditu:
|
2009
|
|
Plan gehienak gauzatzeko garaian, ordea, errealitate jakin batekin egiten dugu topo: helburua lortzeko (aldatzea eta hobetzea), planarekin zerikusia duten pertsonengan zuzenean eragin beharrarekin, eta, are zehatzago,
|
pertsonen
jarreretan eragin beharrarekin.
|
|
Plan gehienak gauzatzeko garaian, ordea, errealitate jakin batekin egiten dugu topo: helburua lortzeko (aldatzea eta hobetzea), planarekin zerikusia duten pertsonengan zuzenean eragin beharrarekin, eta, are zehatzago,
|
pertsonen
jarreretan eragin beharrarekin.
|
|
Julio Astudillo sozialisten bozeramaileak erantzukizunak argitu behar direla adierazi du, ordaindu behar dutenek ordain dezaten. EAJk, bestalde, argi dauka ezin direla nahastu alderdiak eta
|
pertsonen
jarrerak.
|
|
Hala, informazio gutxien duten pertsonen artean (hots, AHT proiektuaren berri ez zutenen edota egitasmoaren arabera AHT beren udalerritik pasatuko litzatekeela ez zekitenen artean) gehiago dira nabarmen AHTren alde azaltzen direnak kontra azaltzen direnak baino. Aitzitik, informazio gehien dutela adierazi duten
|
pertsonen artean
jarrerak irauli egiten dira, eta gehiengo zabala dira AHTren aurka agertzen direnak(% 68 aurka eta% 32 alde).
|
|
“Laburbilduz, espazioek eta egiturek irisgarriak izan behar dute”, dio OMEk argitaratutako gida batek.
|
Pertsonen
jarrerari dagokionez, edozein espazio publiko eta pribatutan errespetua eta begirunea izatea espero da; haurrak zahartzeari buruz hezi behar dira, helduak “modu errealistan eta ez estereotipatuan” aurkeztu behar dira, belaunaldien arteko elkartasuna sustatu behar da, gizarte harremanak erraztu behar dira eta oztopo ekonomikoak, hizkuntzakoak edo kulturalak minimizatu.
|
2010
|
|
Batzuetan, neurrigabeko euforiak edo bulkaden kontrol ezak
|
pertsonek
jarrera sozial desegokiak izatea edo proiektu hutsaletan neurrigabeko diru kopuruak gastatzea eragin dezake. Beste batzuetan, depresio larria duen pertsona batek bere buruaz beste egin dezake, argitu du psicologoak.
|
|
–Gauza bat zen legea, eta bestea egunerokotasuna. Eta guk defendatzen genuen egunerokotasunak,
|
pertsonen
jarrerek eta gaitasunek jarriko zituztela ikastolak zegokien lekuan. Ordura arte horrela izan baitzen, eta geroztik ere horrela izango zela defendatzen genuen.
|
2011
|
|
Horrela, Ertzaintzaren profesionaltasuna defendatu du Aresek eta Kukutza gaztetxea husteko operazioa proportzionala izan dela erantsi du, gaztetxeko hirugarren solairuan eta teilatuan zeuden
|
pertsonek
jarrera bortitza mantendu dutelako.
|
2012
|
|
Maiz ohean beherantz irristatzen den
|
pertsona
jarrera egokian ipintzea
|
|
Udan kalean ibiltzen den txakur bat harrapatuta dago, tratu txarrak edo gosea eta egarria. Jabe krudelek utzitako txakurrak aurkitzen dituzten
|
pertsonen
jarreraren mende daude erabat, beren bizia salbatzeko eta etxe berri bat aurkitzeko aukera izateko. Hala ere, zalantza batzuk daude oporretan txakur babesgabe bat aurkitzen dutenak:
|
2013
|
|
Emaitza positiboa? Pultsu erradialaren jaitsiera edo desagertzea
|
pertsona
jarreran jartzean edo arnasa sakon hartu ondoren.
|
|
Bestalde, Victor Furundarena CEDEMOSeko gerenteak nabarmendu duenez, “garapen hau Emausek, CEDEMOS Mugikortasun Jasangarriaren zentroaren bitartez, mugikortasun jasangarriaren sektorean egiten ari diren I+G proiektuen adibidea da. Mugikortasun jasangarriak
|
pertsonen
jarrerekin duela zerikusia, beste gauza batzuekin baino gehiago, eta gaur aurkezten dugun aplikazioak herritarrak hirian bizikleta gehiago erabiltzera animatu nahi ditu”.
|
2014
|
|
Kontzeptu hau Loic Wacquant soziologoaren lanetik hartu dut, boxeolariekin egindakoikerketan erabilia (ikus Wacquant, 1995). Gorputz lanketa organismoaren manipulazio intentsiboalitzateke,
|
pertsonarengan
jarrerak, mugimendu errutinak eta emozio eta kognizio egoera subjektibozehatzak eragiten dituena, zeintzuen bidez gorputz eremu osoa berrantolatzen den, organu eta gaitasunbatzuk beste batzuen aurrean gailenduz eta gorputzaren zentzuaz gain organismo osoaren kontzientziaeraldatuz, eta horrekin batera, munduarena. Nik neuk erabili dut kontzeptu hori pasarela modeloenlanbideaz egindako azterketan (Esteban, 2004), baita maitasuna gizarteratzeari dagokionean ere (Esteban, 2011a).
|
2015
|
|
Herbert Blumerren (1986) esanetan, pertsonen portaerak gauzen esanahiekin lotura baldin badu, pertsonentzat gauzek duten esanahia inguruarekin duten harremanaren araberakoa izango da. Elkarrekintza sinbolikoaren bidez,
|
pertsonen
jarrerek zein egoerek esanahia hartzen dute eta pertsonak definitzen dituzte (Pons, 2010). Espetxe barneko jarduera fisikoaren inguruan diren portaeren esanahia kausitzeko, espetxearen eta testuinguru horretako alderdien elkarrekintza kontuan izan du ikerlan honek.
|
|
. Garapen bidean dauden herrialdeetan, ezgaitasuna duten haurren %90 baino gehiago ez da eskolara joaten; ezgaitasuna duten heldu analfabetoen kasuan, berriz, tasa hori ez da %3ra iristen, eta ezgaitasuna duten emakumeen kasuan %1era jaisten da. Munduko herrialde askotan, ezgaitasuna duten
|
pertsonek
jarrera negatiboak izaten dituzte beren familien eta komunitateen aldetik, eta, sarritan, hezkuntza sistemek ez dituzte kontuan hartzen. Pertsona migratzaileak Migratzaile populazioek aurre egin behar diote hizkuntza berri bat erabiltzeak dakarren erronkari, eta, batzuetan, beste idazketa bat, ingurune berrian bizi eta produktiboak izan nahi duten ikasi behar dutena. Kalifikatutako eta trebatutako langileak nekez egoten dira beren jatorrizko herrialdeetan zuten maila sozioekonomikoari eusteko moduan, alfabetatze gaitasun berriak eskuratzeko aukerarik ematen ez bazaie.
|
|
Denbora apur batera ohartu zen ezin dela jendearen erritmoa bortxatu. Orain ‘mesura’ gehiagorekin dabilela dio,
|
pertsonen
jarreretan sotilago eragiten.
|
|
Ez ote zuen ikertzailearen presentziak haien jarrera baldintzatzen? Izan ere, nik mundua ikusten nuen bezala ikusten ninduen ni munduak, eta horrek erabat eragin zezakeen mundu horretako
|
pertsonen
jarrera nire begien aurrean; jakin baitzekiten, haiek ni bezala, nik ere haiek behatzen nituela.
|
2016
|
|
Bigarrenik, aurretiko ikaskuntza hori guztia pazienteei irakasten zaie, nork bere burua zaintzeko behar adinako gaitasunak har ditzaten talde dinamiken bidez. Dinamika horietan, patologiari buruz ezagutu behar dituzten ezagutzak eta trebetasunak irakasten dira. Gainera, klase horiek ere oso kontuan hartzen dute osagai psikologikoa, diabetesa duten
|
pertsonengan
jarrerak eta motibazioa sustatzen saiatuz; izan ere, programak uste du hori dela pazienteek parte hartzeko modu bakarra, eta gero ikasitakoa praktikan jartzea eta praktikan jartzea. Proiektu honen hirugarren fasean, aldez aurretik trebatutako aditu adituen eskutik ikasitakoa aplikatuko da.
|
2017
|
|
Tonua. Hitz egiten duen
|
pertsonaren
jarrera transmititzen du eta zertzelada espresiboak gehitzen ditu: gogoa edo asperdura, oldarkortasuna edo lotsa, segurtasuna edo zalantza, hurbiltasuna, lotsagabekeria?
|
|
Artatuko dugun pertsonaren aurrean gorputza nola jartzen dugun. Posturak
|
pertsonaren
jarrerari buruzko informazioa ematen du, eta ondorioz, mezu bat transmititzen du. Adibidez, bi pertsona oso hurbil sentitzen badira oso antzeko posturak hartuko dituzte, eta aldiz, ados ez dauden bi pertsonak edo ezagutzen ez direnek postura desberdinak hartuko dituzte.
|
|
Bestalde, giza harremanak eta gizarte harremanak izenek ez dute leku berean jotzen. Giza harremanak gizakiarengan berarengan zentratzen dira, hau da,
|
pertsonen arteko
jarreran, pertsonen arteko hitzezko eta hitzik gabeko komunikazioan; eta gizarte harremanak kontzeptuan, aldiz, gizarte arauek eta antolakuntzak, egiturak, eta mugimenduak eta sistema sozialek ere garrantzi handiagoa hartzen dute.
|
|
Batzuetan, ez da ematen zaintzaileek merezi duten balio guztia, patologia kroniko baten egunerokotasuna ere nozitzen baitute. Hain zuzen ere, Diabetea duten
|
pertsonen
jarrerak, nahiak eta premiak (DAWN2) ’ izeneko azterketan, Diabetearen Nazioarteko Federazioak (IDF) bermatzen duenez, diabetesa duten pertsonen senideen %63k beldurra eta antsietatea izaten dute maite duten pertsonaren patologiak okerrera egiten duenean. Gainera, gehien kezkatzen dituzten gaien artean hipogluzemiak daude:
|
2018
|
|
Bi kontu dira aipagarri. Alde batetik, hauteskundeetan izandako emaitzak dauzkagu, eta bestetik, atze oihal politikoa, bestelako ideologia politikoak dauzkaten
|
pertsonenganako
jarrerak eta nortasun sentimenduak. Lehenengoari dagokionez, Iruñeko gizartean alderdi eskuindarrak izan dira hauteskundeetan nagusi; halaz ere, azken garaiotan gora egin dute hauteskundeetan euskal abertzaletasunarekin lotutako alderdiek eta beste alderdi aurrerakoi batzuek, eta 2015eko udal hauteskundeen emaitzei esker hiria hainbeste eta hainbeste urtetan gobernatu duten alderdi eskuindarrak oposiziora bidaltzeko moduko udal gobernua osatu ahal izan da.
|
2019
|
|
|
Pertsonen
jarrera ere azpimarratu dute haien hitzaldian. Heldutasuna, autokritika, enpatia, konfiantza... garrantzitsutzat jo dituzte, baita bakoitzaren espektatibak partekatu eta doitzea ere.
|
|
173): " Organismoaren manipulazio intentsiboa litzateke,
|
pertsonarengan
jarrerak, mugimendu errutinak eta emozio eta kognizio egoera subjektibo zehatzak eragiten dituena, zeinaren bidez gorputz eremua berrantolatzen baita, organo eta gaitasun batzuk beste batzuei gailenduz eta gorputzaren zentzuaz gain organismo osoaren kontzientzia eraldatuz; eta horrekin batera, munduarena".
|
|
Zorigaitzek
|
pertsonen
jarrera azaleratzen dute.
|
2020
|
|
Urte eta erdi greban pasa ondoren, lan hitzarmen kolektiboa lortzea eta Zineuskadiren bidez bikoizten diren pelikulen bidez berriz eragiten saiatzea dira Bieusek egoera aldatzeko dauzkan bi lan ildo nagusiak. Erakundeetan giltza duten
|
pertsonen
jarreraz aparte, euskalgintzak ere ez du auzi honetan askorik bultza, alor horretako eragileen eta instituzio publikoen artean nagusi den adostasun giroa tarteko. Alkizak dioenez, Soziolinguistika Klusterrari proposamen bat egin zioten:
|
|
Hitz bat ere ez udal hauteskundeen lehen itzulia kosta ahala kosta mantentzearen delibero politikoaz, osagarri ikuspegi batetik guztiz eskandalagarria. Haatik, igande eguzkitsu batez aireztatzeko hiriburuetako parke eta terrazetara atera ziren
|
pertsonen
jarrera arduragabeak luke gobernua esku hartzera behartu. Itzulipurdi semantiko baten bidez, boterea bere erantzukizunetatik salbuetsita geratzen da, eta soziabilitatea bihurtzen da hilgarri.
|
|
Norberaren erakundetze maila zena zelarik ere, bektore nagusi batzuk baziren, eta, kontzientzia maila handiago edo txikiagoarekin, denok genekien bektore horiek markatzen zuten indar eremuaren arabera gertatzen zirela taldeen eta
|
pertsonen
jarrera hartzeak.
|
|
Ekidistantzia delakoa aipatu nuen lehengo egunean. Metafora horrek, esan nuen, biolentziaren fenomeno konplexua geometriaren eremu soilera garraiatzen du, errealitatea plano karratu bat bailitzan, eta
|
pertsonen
jarrerak eta jokaerak, A, B, C eta D, plano karratu horretako puntu. Baina garraio mota hori, hau ere aipatu nuen lehengoan, baldarra ez ezik, karikaturaren mailako operazioa izan ohi da, gerra sasoietan eta erabiltzen dena.
|
2021
|
|
bi kontzeptuek deskribatzen dituzte gatazka unibertsoak. Baina, bata bestetik bereizte aldera, Chestermanen hitzak ekarrita, kultur ikerketak fokua ideietan jartzen du, eta ikerketa soziologikoak, aldiz,
|
pertsonen
jarrera behagarrian (2006: 9):
|
|
balioak, ideiak, ideologiak, tradizioak... dira fokua; b) testuinguru soziologikoa: pertsonak dira fokua;
|
pertsonen
jarrerak, jarduteko moduak, pertsonek osatutako taldeak...; eta c) testuinguru kognitiboa: prozesu mentalak, erabakiak hartzeko prozesuak... dira fokuak.
|
|
bielorrusiarren% 28,5ek (gehienak herri txikietako biztanleak) bakarrik hitz egiten du bere hizkuntzan etxean. Bielorrusieraz mintzatzeak, batez ere hirietan, askotan
|
pertsonaren
jarrera politikoa islatzen du, gaur egungo gobernuarekin desadostasuna, alegia (Giger eta Sloboda, 2008).
|
|
Adin horretako gazteekiko harremana ez dela batere erraza uste dute biek ala biek, eta gela batean dauden 25 edo 30
|
pertsonen
jarrerak, emozioak, gogoak edota arazoak kudeatzeak asko eskatzen du; are gehiago, horren guztiaren batuketak. Horri, gainera, gurasoekiko harremana gehitu behar zaiola azaltzen du EIAE3 k.
|
|
Oraingoan bereziki Atzegizaleengan jarri nahi dute arreta. “2000 urtean Atzegik Atzegizale figura sortu zuen, adimen desgaitasuna duten
|
pertsonekiko
jarrera positiboa erakusten duten pertsonak identifikatzeko. Urte hauetan guztietan Atzegizale komunitatea hazi egin da eta jarraitzaileak batu ditu”.
|
|
Atzo aurkeztu zuten Azpeitian Atzegiren aurtengo sentsibilizazio kanpaina. 21 urte bete dituen atzegizalearen figura nabarmendu eta indartu nahi dute aurtengo kanpainarekin, adimen desgaitasuna duten
|
pertsonekiko
jarrera positiboa duten herritarren eta erakundeen garrantzia azpimarratuz.
|
|
Baina familia hori" gehiago haztea" da Atzegiren nahia, atzegizaleen komunitatera jendea gehitzea, bereziki, eta horretara dator, besteak beste, sentsibilizazio kanpaina berria. 2000 urtean sortu zuen Atzegik atzegizalearen figura, eta hazi eta hazi egin den komunitate hori gehiago zabaltzea nahi du Atzegik, eta atzegizale diren
|
pertsonen
jarrerak adimen desgaitasuna duten pertsonen bizitzan duen" eragina nabarmendu eta ezagutarazi" ere bai. Atzegizale izatea zer den azaltzeko," uste duguna baino askoz sinpleagoa" dela zioen atzo Uriak:
|
|
Atzegizale izatea zer den azaltzeko," uste duguna baino askoz sinpleagoa" dela zioen atzo Uriak: " Adimen desgaitasuna duten
|
pertsonekin
jarrera ona izatea da, beren errealitatea zein den ulertzea, laguntza behar dutenean laguntza eskaintzea, kaletik goazenean beste guztiak bezala hartzea... Jarrera edo keinu txiki horiek dira atzegizalea definitzen dute ekintzak.
|
2022
|
|
Orain dela urte batzuk, Bostongo Northeasterngo Unibertsitateak ikerketa bat egin zuen
|
pertsonen
jarrerari buruz, eta ondorioztatu zuen animaliei kaltea eragiten dieten artean, gehienek beste bizidunekiko eduki behar duten sentiberatasuna galtzen duela, bai pertsonekiko, bai animaliekiko. Euren ikerketan, konturatu ziren armak erabiltzen dituzten pertsonek bost aldiz aukera gehiago daukatela beste pertsona batzuei kalte egiteko; egin duten ikerketa horren arabera, eskuetan armak edukitzeak botere psikologikoa sortzen duelako.
|
|
Profesional gehienek kontzientzia gutxi erakutsi zuten obesitatea duten pertsonei buruz zuten pisuaren isuriari eta jokabide estigmatizatzaileei buruz. Horrek garrantzi handia du, izan ere, obesitateari eta obesitatea duten pertsonei buruzko sinesmen estigmatizatuak mantentzeak obesitatea duten
|
pertsonekiko
jarrera negatiboagoa mantentzearekin lotuta dagoela aurkitu zuten ikerketa gehienek.
|
|
Profesional gehienek kontzientzia gutxi erakutsi zuten obesitatea duten pertsonei buruz zuten pisuaren isuriari eta jokabide estigmatizatzaileei buruz. Horrek garrantzi handia du, izan ere, obesitateari eta obesitatea duten pertsonei buruzko sinesmen estigmatizatuak mantentzeak obesitatea duten
|
pertsonekiko
jarrera negatiboagoa mantentzearekin lotuta dagoela aurkitu zuten ikerketa gehienek.
|
2023
|
|
Talde barneko kideei barre egiten diegunean, haien arauz kanpoko portaera zigortzen dugu (Bergson, 1911); umorea eta barrearen bidez zuzentzen ditugu gizartearen igurikapenetara egokitzen ez diren
|
pertsonen
jarrerak eta portaerak. Barreak funtzio sozial bat betetzen du:
|
|
Imajinatzen al dute ginekologorik edo pediatrarik gabeko eskualde bat ospitale guztietan? ”, hausnartu du Cristina Alonso SEMEGeko lehendakariak. Ikerketaren arabera, erizaintzako profesionalek geriatriako ezagutzak izateak, bai aldez aurrekoak bai etengabeko prestakuntzakoak, adineko
|
pertsonekiko
jarrera positiboak izaten eta aurreiritziei aurrea hartzen laguntzen zuen. Adinaren ondorio gehiago osasunean Adinagatiko bereizkeria osasun sistemaren barruan gertatzen bada, adinekoek gaixotasun arrunt askoren prebentzioa eta tratamendua ez dira garaiz iristen.
|
|
Gehienetan, arrisku faktore horiek guztiz gutxietsi egiten dira arrisku pertsonala baloratzeko orduan. Hain zuzen, Minbiziaren Behatokiak egindako “Koloneko minbizia bahetzeko programaren aurrean, 50 eta 69 urte bitarteko
|
pertsonen
jarrerei, ezagutzari eta portaerari buruzko azterlanean” galdetutakoen herenak bakarrik uste du hori garatzeko arrisku pertsonal handia edo oso handia duela. Frogatuta dago minbizia izateko arriskua %18 murriztu daitekeela elikadura osasungarria, ariketa fisikoa egunero egitea eta pisu osasungarria izatea, Minbiziaren Aurkako Europako Kodearen arabera.
|
|
Erasoen gorakada salatu du Harrotuko ordezkariak: «Kolektiboko
|
pertsonen aurkako
jarreren igoera nabaria da, bai gorroto diskurtsoak ugaritu direlako, bai orain gehiago salatzen direlako». Bi zio horien artean zein gailentzen den zehazki, hori ez du argi, baina arazoak muina sakona duela uste du Abaurreak:
|
|
2019 eta 2022 bitarteko txertaketa kanpainetako datuak alderatzea. Bigarren mailako helburua da telefono bidezko inkestaren bidez LMAU baten 65 urtetik gorako
|
pertsonen
jarrera aldaketen arrazoiak ikertzea.
|
|
osasuna ingurunera egokitzeko egoera eta ingurune horretan baldintza onenetan funtzionatzeko gaitasuna da. Matarazok (1980 urtea), bizi ohituren garrantzia barneratu zuen definizioan: osasuna portaerazkoa da, eta
|
pertsonen
jarrerek garrantzia dute haien osasunaren aurrean. Kontzeptua garatzen joan da geroztik" eskubide unibertsal eta esperientzia dinamiko, subjektibo eta indibidual gisa definitzen duena", adibidez. The Health Fundation ek (2018), biztanleriaren osasuna eta ongizatea, pertsonek beren ingurunean duten ongizate sozial, emozional eta kulturala ere badirela azpimarratzen du. Ingurune horretan, pertsona bakoitzak gizaki gisa duen potentzial handiena lortzeko gai izatearekin eta komunitate osoaren ongizateari laguntzeko gai izatearekin lotzen du.
|