|
2008
|
|
|
Horri jarraituta, badirudi aldeen borondatea jarraitzera zuzentzen gaituen nolabaiteko klausularen aurrean aurkitzen garela. Hala ere, irakurritakotik ez da batere erreza
|
jakitea
zein motatako klausularen aurrean egongo ginatekeen. Badirudi bateragarritasunaren eta osagarritasunaren artean kokatzen den zerbaiten inguruan egongo ginatekeela, eta horrela balitz, Vienako Hitzarmenaren 30 artikuluko bigarren paragrafoan kokatuko ginateke (López Martín, 2002:
|
|
|
Parte hartzeko espazioak nola, nork, zergatik eta zertarako sortzen edo betetzen diren
|
jakitea
funtsezkoa da beraz. Dena den, bi espazio mota hauen arteko muga ezin da zorrotzegia izan, bien arteko desberdintasuna ez baita soilik nork betetzen dituen, baizik eta bertan adosten diren estrategiek existitzen diren botere egiturak desafiatzen dituzten ala ez (Miraftab, 2004); zentzu horretan talde berdinek barruan eta kanpoan aldi berean egotea erabaki dezakete.
|
|
|
Goiko helburuok arrakastaz erdiesteko, nahitaezkoa da liderrek argi
|
jakitea
ezagutza aktiboak non dauden eta nondik eskura litezkeen, hots, liderrek ezagutzaren iturrien berri zehatza izan behar dute eta, jakina, gainerako pertsonak iturri horietarantz zuzen gidatu behar dituzte. Ezagutzaren iturri horiek enpresa barrukoak nahiz kanpokoak izan litezke (ikus 10 taula).
|
|
2009
|
|
|
Batzuen eta besteen arteko soldaten ezberdintasunak agerian daudela, enpresek langilerian inbertitzen duten dirua zein den
|
jakitea
interesgarria litzateke. Jaurlaritzak egindako datu bildumaren32 arabera eta 2007ko aurrekontuak oinarri hartuta, prentsak inbertitzen du gutxien langilerian, aurrekontuaren% 40 bideratzen da langile gastuetarako.
|
|
|
Baina ez litzateke gaizki etorriko
|
jakitea
zergatik jarri zen La Baskonia aldizkaria hain goiz sortzen ari zen euskal etxe berriaren alde; alde batetik, gogoratu beharra daukagu La Baskonia aldizkari abertzalea zela, eta bestetik, onuragarria izango litzake argitzea nor zen bertan lan egiten zuen kazetaria34:
|
|
|
Hona hemen: araua egokiro aplikatu ahal izateko, arlo horietako ezagutza sakona eduki behar da, hots, jakintza arlo horietan aditua izan behar da, funtsezkoa baita hasieratik zer nolako magnitudea den
|
jakitea
, horren arabera aplikatzen baitira ISOren estilo arauak.
|
|
|
Kode Zibileko 336 art.), eta ez dute trataera berezirik jasotzen, alegia beraiei buruzko eraentza berezirik ez dago. Beste gauza bat dira, Konkordatuaren arabera, hainbat eragiketa egiteko (esaterako, lurrera edo behera botatzeko) Elizaren iritzia
|
jakitea
edo parte hartzea bermatzea, zergak ordaintzetik salbuestea, edo Kode Penalean gauzaren izaera kontuan hartzea.
|
|
2010
|
|
|
Artikulu honen bidez gizarte zaurgarritasunean?, vulnerabilidad social?? sakondu nahi da, baina kasu honetan azterketa teorikoan zentratzea baino, jada egin dena behin baino gehiagotan?, egoera hau pairatzen dutenen iritzia
|
jakitea
hobetsi da, beronen bidez haien bizipenak hobeto ezagutzeko eta maila teorikoan lantzen dena benetan errealitatean nola gauzatzen den irudikatzeko. Horretarako, pertsona horien egunerokotasuna hobeto ezagutzeko hainbat elkarrizketa egin dira, haien beharrak, nahiak eta etorkizuneko itxaropenak ezagutzeko nahiarekin.
|
|
|
Zentzu horretan, aipagarria da adin tartean hain urruti dauden gazte eta hirugarren adinekoentzat etorkizuna segurtasunik gabeko epea suertatzen dela. Are gehiago, ondorengo bi pasarteetan adin tartea zehaztu izan ez balitz, zaila izango zen
|
jakitea
zein dagokion zeini.
|
|
|
6 Zenbait kasutan ez da erraza
|
jakitea
jatorrizkoa euskarazkoa den edo gaztelaniazkoa; badirudi Hegoaldeko zenbait argitaldarik (adibidez, Lur) berariaz eskatzen ziotela artikuluak gaztelaniaz (edo frantsesez) idaztea, gero beraiek euskaratzeko. Hortik ote dator Manexek inoiz edo beste aipatu izana bere euskara zela «pobrea eta Iparraldekoa»?
|
|
|
Egun, gero eta pertsona zahar gehiago daude, eta, ondorioz, mota honetako gertakizunen lekuko izateko probabilitatea handiagoa da. Lekukoen oroimenaren inguruan ezinbestekoa da adinarekin narriadurarik gertatzen den ala ez aztertzea eta, hala bada, zein edukirekin gertatzen den
|
jakitea
. Ikerlan honen helbururik garrantzitsuena pertsona gazteen eta zaharren artean gertakizun bat gogoratzeko orduan ezberdintasunik dagoen ala ez aztertzea izan da.
|
|
|
«Zaila da horrelako egoera bat gertatuko den ala ez
|
jakitea
, beraz prebenitu baino, saihestu egin behar da, erasotzailea matxismotik kartzelara eramanez, erasotzaileentzako zigorrak benetakoak izatea eta legeak zorroztea».
|
|
|
Oso garrantzitsua da heziketaren eremuan lan egiten duten profesional oro, indarkeriako kasu baten aurrean nola jokatu behar den
|
jakitea
eta gainerako profesionalekin koordinazio egokia zein den. Hau da modu bakarra indarkeria jasaten duten emakumeen beharrak asetzeko, eraginkorra den babesa eta kalitatezko atentzioa eskainiz.
|
|
|
Gaitasun orokorren artean honakoak sartzen ditu: ezagutza (munduarena, gizartearena, kultura ezberdinena), trebetasunak (praktikoak eta kulturen artekoak), izaten
|
jakitea
eta ikasten jakitea (bai hausnarketa eginez, bai trebetasun ezberdinak landuz).
|
|
|
Gaitasun orokorren artean honakoak sartzen ditu: ezagutza (munduarena, gizartearena, kultura ezberdinena), trebetasunak (praktikoak eta kulturen artekoak), izaten jakitea eta ikasten
|
jakitea
(bai hausnarketa eginez, bai trebetasun ezberdinak landuz).
|
|
|
Gaitasun pragmatikoa diskurtsoaren egiturari eta hizkuntz funtzioei dagokie; izan ere, beharrezkoa du hiztunak diskurtso egokia moldatzea testuaren barneko egiturari arreta jarriz. Hein berean, sortutako diskurtsoak lortu beharreko funtzioa zein den
|
jakitea
ere garrantzizkoa da.
|
|
|
20 urte pasatu dira lehenengo loraldi hura gertatu zenetik, baina bien bitartean komunikazioa eta hedabideak asko aldatu dira eta etengabe aldatzen ari dira teknologia berriei eta digitalizazioari esker. Globalizazioak gero eta indar handiagoa duen gizarte honetan bizirauteko, eta, etorkizuna ganoraz diseinatu ahal izateko, beharrezkoa da
|
jakitea
norberaren tokia zein den, zertan ari den eta zein bide hartu behar duen aurrerantzean. Horretarako produktuak jasotzen dituzten irakurleen profila nolakoa den eta irakurleen iritziak jasotzea ezinbestekoa da.
|
|
2011
|
|
|
Ingelesez irakurriz gero: , saguzarra, euskal taldea?, hots, euskara apurra dakien batentzat da izena, ingelesa
|
jakitea
nonbait unibertsala da. Horrekin batera, zenbat kartel, afixa eta panel ikusi ahal dira hizkuntza dantzan, alegia informazio osoa jabetzeko bizpahiru hizkuntza jakin beharrekoen gisakoak?
|
|
|
Izen bat hautatzen eta erabiltzen duenak mezu bat igortzen du. Ez da beharrezkoa horren gainean jakitun izatea, ezta hautatzeari eragiten dioten programa soziokultural eta egitura eta dinamika sozialak zein diren argi
|
jakitea
ere. Hor ari dira mezua determinatzen.
|
|
|
Produkzio sistema honekin filma osatu zuten eta, era berean, filmeko sekuentziak baliatu zituzten, beste sekuentzia batzuk gehituz, miniseriea osatzeko. Konplexutasun hori dela-eta, ikertzaileak ETBko Miramongo produkzioko buruari eta Tentazioa produkzio etxeko arduradunei galdetu dien arren, ezinezkoa izan da
|
jakitea
zenbat izan ziren miniserieko atal bakoitzeko baliatu zituzten grabazio egunak.
|
|
|
Zergatik ote da horrela? Baliteke hiztegiaren ekoizpenaren inguruan gurasoek ematen duten informazioaren fidagarritasuna handia izatea, seme alabak ekoizteko gai dena
|
jakitea
errazagoa baita hiztegiaren ulermenaren inguruan eskaintzen duten informazioa baino, ulermenarenak beti izan behar baitu interpretaziotik zerbait. Ulermenaren arloan, gainera, gurasoek zalantzak izan ditzakete eta, beraz, uzkurragoak izan daitezke item zehatzari baiezkoa ematean (Tomasello eta Mervis, 1994).
|
|
2012
|
|
|
«Lorpen» motibazioak lidergo irmo eta argi bat dakar, emaitzak hobetzea helburu duena. «Ekimenak», bestalde, aukerak aprobetxatzen eta, horrez gain, «agintzen»
|
jakitea
ere inplikatzen du. «Autokontrol emozionala» ere premiazkoa da liderrarentzat, haserrea edo pazientziarik eza kontrolpean mantentzeko eta menpekoen arreta eta ahalegina egokiro bideratzeko lortu nahi diren helburu edo aldaketetara.
|
|
|
baina, oroz gain, irudimena eta sormena dauzkatenak. Gaur egun, enpresa batek nozi dezakeen xahutzerik handiena (alferrik gal dezakeen baliabiderik baliotsuena), hain zuzen ere, bere langile guztien irudimena eta sormena ustiatzen ez
|
jakitea
da.
|
|
|
Espazio sozialeko posizio hartzeak zeren arabera egiten diren analizatzea erabakigarria da. Bauman ek (2003a, 157) dio ezinezkoa dela
|
jakitea
prekarietatean lan egitea nori egokituko zaion, zoritxarrak ausaz aukeratzen baititu biktimak. Alta, kontrako iritziak asko dira (Beck, 2000; Castells, 2001; Castilla, 2010; Boltanski eta Chiapello, 2002; Sennett, 2006; Waisgrais eta Calero, 2006; RamosDíaz, 2005; INEk, 2006; EAEko Kontseilu Ekonomiko eta Soziala, 2006).
|
|
|
Egungo sistemaren zerbitzariak eskuinarekin egin dezake ezkerrak sekula utzi ez diona; lanbidez hurrupatzaile eta aisialdian esplotatua. Horrezkero, oso zaila da
|
jakitea
zinikoa zein lekutan dagoen (Sloterdijk, 2007: 192).
|
|
2013
|
|
|
Baina aurki horri ere aurki dakioke bere ifrentzua: hiritarrak, kaletarrak, badira oraingo euskal eskoletako haurrak, eta kaletarrak direlako hain zuzen, guztiok mantentzen gaituen ama lurretik saihestuak eta aldenduak, are gehiago komeni zaie nekazaritza eta aberezaintzaren berri
|
jakitea
(LIB II: 112).
|
|
|
Gauzak horrela, Nietzsche jakin bati jarraitzeak aniztasunari jarraitzea esan nahi du, Nietzsche askori, bere irakurle eta ikertzaile askori eta, noski, geure buruari ere. Nietzsche-ri jarraitzeak zera esan nahi du, ondorioz, jarraitzea jarraitu barik, ezinezkoa da
|
jakitea
zer dagokion nori?; jarraitzea, askotan, hirugarren bati jarraituz, begirada zehiarra eginez (Batzuk, 2002: 182); Nietzsche-ri jarraitzeak bere mamuak konjuratzea esan nahi du, eta ez bere espektroa, modu berdinean itzultzen den hori?, espektrologiaren bat egitea.
|
|
|
Iraganetik datozen eta gerora zuzentzen diren mamuak dira eta, ondorioz, geroa ezin da aurreikusi. Etorkizuna mamuei dagokie, beharbada batek baldintzatzen duen etorkizuna noski, ezinezkoa baita
|
jakitea
zer nolako mamuek gauzatuko duten etorkizuna, zer nolako gorputzak har ditzaketen. Modu batean zein bestean etorri, etorkizuna mamuena da eta, horrenbestez, Derrida-ri jarraituz, ezin da etorkizunik izan mamurik gabe (1998:
|
|
|
Irudi hutsa al da Nietzsche-ren pentsamendu guztia? Zaila da benetan
|
jakitea
Nietzsche-k esan nahi zuena eta, baliteke, zentzu horretan, horren zaila izatea betiereko itzuleraren nondik norakoa ulertzea non Nietzsche-k berak ere ez zuen guztiz ulertuko (Vattimo, 2002: 33).
|
|
|
Gaur egungo gizarte aldaketek atzerriko hizkuntzak
|
jakitea
eta gainera hizkuntza horiek era eraginkorrean erabiltzea eskatzen dute (Nunan 2003; Knell et al., 2007). Marko horren baitan, hizkuntza horiek ikasteko erarik eraginkorrena zein den bilatu nahi da.
|
|
|
Goiko aipuak argi uzten du bizitza, gaixotasunedo mendekotasun egoera jakinetan, eramaten zaila den zama dela, zeren eta, Dostoievski-k berak dioenez, «existentziaren sekretua ez da bizitze hutsa, zertarako bizi
|
jakitea
baizik». Horrexegatik aipatzen dut hainbestetan zertarako hori nire landa lanean (Enrique:
|
|
|
Ondorioz, ezagutza garatzeko, irakaskuntza GHEn aplikatu behar da. Horretarako, ezinbestekoa da irakasleak haurraren GHE zein den
|
jakitea
eta horren baitan ikasten laguntzea. Gero, poliki poliki, laguntza kenduko dio, haurrak arazoa inongo laguntzarik gabe konpon dezakeen arte.
|
|
2014
|
|
|
Funtsezko informazioak egiten die erreferentzia hartzailearen beharrei eta ez igorlearen beharrei. Horregatik, funtsezko informazioan klabea da publikoak zer nahi duen
|
jakitea
.
|
|
|
15 Gaiak azaletik
|
jakitea
nahikoa zen, sakonegi ikasteak nahastu eta denbora alferrik galarazten baitzuen.
|
|
|
Gaurko mendean, ez arrazak, ez izkuntzak, ez igaroak, ez diote erri bati ematen ez bere buruaren nagusitasuna ezta libre izateko eskubidea bera ere? Ondo dago erri bat gerala guk
|
jakitea
–Baiñan Euzkadi askatzeko besterik bearko dugu.
|
|
2015
|
|
|
Argentinan, adibidez, diktadura() bukatu bezain laster eta Alfonsin lehendakari zegoela, CONADEP (Comisión Nacional sobre la Desaparición de Personas) izenez ezagutarazi zen batzordea eratu zen eta Nunca Más (1984) txostena argitaratu zuen. Batzordeak egindako lanak ahalbidetu zuen jende askok
|
jakitea
zer gertatu zen, eta, jasotako informazioarekin, epaiketak ugaritu egin dira azkeneko urteotan. Nahiz eta hasierako txostenean 9.000 pertsona hil edo desagertu zirela esan, kopuru hori 30.000ra igo da urteetan zehar izan diren salaketen ondorioz.
|
|
|
Lau plataformaren azterketa egin da. Batez beste, egunean zenbat albiste sortzen duten eta nork ekoizten dituen
|
jakitea
izan da neurketaren helburua. Webgune bakoitza Codesyntax enpresak sortutako plataforma batean dago, eta beraz, Codesyntax enpresakoen bidez edo webgunea kudeatzen duen informatikariaren bidez lortu da batez besteko ekoizpenak zein diren jakitea (2013ko urritik 2014ko apirila bitartekoa).
|
|
|
Batez beste, egunean zenbat albiste sortzen duten eta nork ekoizten dituen jakitea izan da neurketaren helburua. Webgune bakoitza Codesyntax enpresak sortutako plataforma batean dago, eta beraz, Codesyntax enpresakoen bidez edo webgunea kudeatzen duen informatikariaren bidez lortu da batez besteko ekoizpenak zein diren
|
jakitea
(2013ko urritik 2014ko apirila bitartekoa).
|
|
|
Bai amore eman dudala asko, baina pozik, desberdina da zuk nahi duzulako egiten baduzu edo nahi gabe eta beste pertsonari gero aurpegiratu. Nik ere erabakiarekin gustura egon behar dut, beste pertsonagatik egin dut baina nik nahi nuelako, hori
|
jakitea
oso inportantea da (3.1 Itsaso, 28 urte, harreman heterosexuala).
|
|
|
Bada, emakumeen gaien inguruan umorea egiteko erreferentziarik ez dago. Horrek bertsolariengan eta publikoarengan dauka eragina, bertsolariei zer kantatu
|
jakitea
zailagoa egiten baitzaie eta publikoak ez baitaki nola erreakzionatu abestutakoaren aurrean. Era berean, gizonekin sartzea baino zailagoa egiten zaio emakumeekin sartzea bertsolariari, bertso afari bateko libreko saio batean esaterako.
|
|
|
Hizkuntzaren bidez komunikatzeko konpetentzia hori maila hoberenera eramateko, berriz, ingurune eleaniztunean, funtsezkoa da hizkuntza erabiltzaileek eskura edukitzea orientabideak eta baliabideak, idatzizko prosa arina eta efizientzia handikoa eraikitzeko euskaraz. Horregatik da garrantzitsua
|
jakitea
, oro har, ikasmaila guzietako irakasleek zer nolako irizpideak erabiltzen dituzten erranaldiko elementuen hurrenkerak balioesteko, bat hobesteko eta bertzea gaitzesteko, bat lehenesteko eta bertzea «ondoko esteko», zeren hori jakiteak argia emanen baitu gai honetan irakasleen hasierako eta etengabeko prestakuntzan eragiteko.
|
|
|
Bizirauteko erronka ote da ikus entzunezkotze propioa gauzatzea? Galdera horri erantzun ahal izateko, ezinbestekoa da
|
jakitea
egunkari horien bideogintza nolakoa den eta zein eratako albisteetan ari diren ikus entzunezkotzen.
|
|
2016
|
|
|
Horrek guztiak hein batean gizartean izurriteekiko eta bereziki bertako bilau kontsideratzen diren farmazeutiko, komunikabide eta gobernuekiko haserrea sortzea dakar, eta etorkizunean haserre horrek ondorio larriak izan ditzake izurriteak hautemateko eran. Hau da, izurriteei aurre egiteko dugun era nolabait aurreko izurriteetan bizi izandako esperientziak bideratzen badu (Sherlaw eta Raude, 2013), premiazkoa da ebola izurrite hau nola ulertu, hauteman eta sentitu den sakonki
|
jakitea
.
|
|
2017
|
|
|
Ildo horretatik, garrantzitsua da
|
jakitea
zer ahal duen arteak eta zer ezin duen. Muga horiek atzematen dira lortu duenagatik eta, gaurko teknologiak hartuta, arteak egin ahal duena aurreikusten denagatik.
|
|
|
Elektroentzefalografia (EEG) teknikaren bidez, banakoari aktibatze neuronaleko estimulu desberdinak aurkezten zaizkion bitartean (e.g. iragarki bat), buru azalaren gainean elektrodo txikiak, seinale anplifikadore bezala, jartzen zaizkio. Modu horretan, posible da
|
jakitea
garunaren zein ataletan gertatzen den aktibatze handiagoa. Magneto elektroentzefalografia (MEG) teknikaren bitartez EEG arruntaren bidez neurtzen diren korronte elektrikoez gain, neuronen jarduera koordinatuek sortzen dituzten eremu magnetikoak ere azter daitezke.
|
|
|
Teknika bakoitzaren egokitasuna erabakitzeko garrantzitsua da
|
jakitea
marketineko zein alorretan aplikatu nahi den. Hala ere, berria ez den IRT teknika alor desberdinetarako erabilgarria izan daiteke (e.g.
|
|
|
iragarki publizitarioen garapen prozesuan lagungarri izatea, markan kontsultoria, produktuaren diseinua, dendan ikerketa, webguneen analisia, bideo-jokoen testak, prezio hoberena finkatzea, marketin politikara bideraturiko zerbitzuak (Monge eta Fernandez, 2011). Marketin alorreko berezko aztergaiak dira, beste batzuen artean, publizitate eraginkortasunaren analisia, marketin ekintzetan ospearen euskarria gehitzea, logotipo eta marken aukeraketa, komunikabideen plangintza egokia, erosketa eta kontsumo erabakiak modu arrazionalean edo irrazionalean egiten diren
|
jakitea
eta kontsumitzaileen asetasun rola aztertzea (Ronda, 2013). Dena den, adierazi beharra dago, neuromarketinaren aplikazioak askotarikoak izan daitezkeen arren, banakoen portaera ingurune kulturalak eta aurreko esperientziek baldintzatzen dutela, eta horiek enpresarentzat kontrolatzeko zailak edo kontrolaezinak diren faktoreak dira.
|
|
|
Datozen urteetan neuromarketina merkatu ikerketarako tresna nagusi bezala ezarriko den
|
jakitea
ezinezkoa da. Badirudi metodo tradizionalen osagarri izaten jarraituko dela.
|
|
|
Hark Jainkoaren nahia egiten duela badakizue, jakizue era berean Jainkoaren nahia egiten duen edonor (guztia) harengandik jaioa dela». Joanen gutunean badugu, gainera, beste traba bat ere, nahikoa larria; erreferentea zein den
|
jakitea
, Jainkoa ala Jesu Kristo, ez dela batere erraza. Eta itzulpenak, ezinbestean aukera egin beharra dauka.
|
|
|
Horiek horrela, ongi bizitzeko, hau da, era zoriontsuan bizitzeko, etikan zein politikan bide bakarra da egokia. Gainera, ongiaren inguruko ezagutzak baldintzatzen du bide hori zertan datzan
|
jakitea
. Horregatik, Platonen aburuz forma politikorik bikainena ongia ezagutzen dutenen gobernua da, hots, filosofo erregeen edo filosofo gobernarien gobernua.
|
|
|
Elkarlan zientifiko horrek zer gai jorratzen duen ikertzeko SCOPUS datu basearen taxonomia zerbitzura jo dugu, metodologia arloan azaldu den bezala. Horrela lortu dugu
|
jakitea
zeintzuk diren Euskal Herria Akitania elkarlanaren hamar ezagutza arlo nagusiak, 4 taulan adierazten dira arlo horien izenak bai eta Euskal Herria Akitania elkarlanean duten pisua ere, ekoizpen zientifikoaren% bezala. Datuok interpretatzeko orduan kontuan izan behar da ikerkuntza multidiziplinarrak sarritan arlo batean baino gehiagotan sailkatzen direla.
|
|
2019
|
|
|
Niri gehien gustatu zaidana Prudentziok zer egin duen
|
jakitea
eta guk erabakitzea ondo edo gaizki iruditu zaigun eta gutxien hizki zopa (ikaslea, 2015, balorazio galdetegia).
|
|
|
(15) Adibidez, lan bat aurkitzeko orduan, hizkuntza bat baino gehiago
|
jakitea
(?)
|
|
|
Konpromisozko jarrera lortzeko negoziatzen
|
jakitea
.
|
|
|
Gure espeziean eta gure kulturan, ezagutza erabat dago lotuta komunikazio sistema menderatzearekin (Pozo, 2003). Hori horrela, zerbait esan edo adierazteko, esan behar den hori
|
jakitea
ez da nahikoa; ezagutzok adierazteko modua ere funtsezkoa da. Ondorioz, ikastea, Schneuwlyk (2009) dioen gisara, jakitea eta egiten jakitea ez ezik, esaten jakitea ere bada.
|
|
|
Hori horrela, zerbait esan edo adierazteko, esan behar den hori jakitea ez da nahikoa; ezagutzok adierazteko modua ere funtsezkoa da. Ondorioz, ikastea, Schneuwlyk (2009) dioen gisara,
|
jakitea
eta egiten jakitea ez ezik, esaten jakitea ere bada.
|
|
|
Hori horrela, zerbait esan edo adierazteko, esan behar den hori jakitea ez da nahikoa; ezagutzok adierazteko modua ere funtsezkoa da. Ondorioz, ikastea, Schneuwlyk (2009) dioen gisara, jakitea eta egiten
|
jakitea
ez ezik, esaten jakitea ere bada.
|
|
|
Hori horrela, zerbait esan edo adierazteko, esan behar den hori jakitea ez da nahikoa; ezagutzok adierazteko modua ere funtsezkoa da. Ondorioz, ikastea, Schneuwlyk (2009) dioen gisara, jakitea eta egiten jakitea ez ezik, esaten
|
jakitea
ere bada.
|
|
|
Lanaren helburua izan zen garai bateko atsolorra nola egiten zen ahalik eta zehatzen
|
jakitea
eta jasotzea. Izan ere, atsolorra ezagutu zuten auzoko kide gehienek adinean oso aurrera egin dute eta uste gutxienean hori eta beste hainbat ezagutza eramango dituzte berekin eta betiko.
|
|
|
Inkesta kualitatiboen helburua honako hau izan daiteke: erantzuten duten pertsonek zenbateraino dituzten antzeko sinesmenak
|
jakitea
, antzeko portaerak edota antzeko diskurtsoak zedarritzea. Esan beharra dago galdera berak egin zaizkiela pertsona guztiei; hau da, ikerketan parte hartu duten bertsolari, bertsozale, gai jartzaile eta elkartekideei kontu berak itaundu zaizkie.
|
|
|
Kontatu egingo dut, lehengo urtean unibertsitatean lan bat egin nuen emakume bertsolariei buruz, gehiago hori historikoki begiratuz, eta bai izan zela nik txikitatik jan dudan edo sinetsi izan dudan mito bat puskatzea. Niri beti esan didate ez direla izan emakume bertsolariak, espazio publikoan gaizki ikusiak zirelako eta ez dakit zer baina izan da deskubrimentu bat
|
jakitea
muga hoiek edukita ere baietz, egon, egon direla. Gauza bat dela ikusezinak bihurtu dituztela eta orduan guregana ez direla iritsi eta sinestarazi digutela ez direla egon.
|
|
|
Gorago botereari aurre egiteko aipatu ditugun estrategiak kontuan harturik, estreinakoz, emakume bertsolarien barne boterea hartzea gertatzen da, bazterketaren kontzientzia; bigarrenik, kontzientzia hori modu kolektiboan plazaratzen, kanporatzen, konpartitzen
|
jakitea
. Hitz batean, botere hori saretzen, talde boterea bihurtzen jakitea (Mosedale, 2005).
|
|
|
Gorago botereari aurre egiteko aipatu ditugun estrategiak kontuan harturik, estreinakoz, emakume bertsolarien barne boterea hartzea gertatzen da, bazterketaren kontzientzia; bigarrenik, kontzientzia hori modu kolektiboan plazaratzen, kanporatzen, konpartitzen jakitea. Hitz batean, botere hori saretzen, talde boterea bihurtzen
|
jakitea
(Mosedale, 2005). Eta azkenik, boterea irabazi eta boterearekin aurrez aurre jartzea (Kabeer, 1999).
|
|
|
1) Gaur egun bertsotan ari diren emakumeen kopurua ezagutu, haien profila aztertu eta ahalduntze prozesuan kokatzen
|
jakitea
.
|
|
|
Hori horrela izanik, irauli nahi diren ideologia eta sistema dominante horiei aurre egiteko ekinbideetan ere, haien logikak islatuta agertzen dira, hala, zaildu egiten da eraldatzea haiek erabiltzen dituzten erreminta berak erabiliz gero. Aldiz, garrantzitsua da ikasiak direla aipatzea eta, horiek, jarrera, jokaera, jokamolde eta ekiteko erak sozialki sortuak diren heinean, dinamikoak, malguak eta, garrantzitsuena, aldagarriak direla
|
jakitea
.
|
|
2020
|
|
|
Gero beste aldetik uste dut, gaur egun ja material gehiago dago, no tiene nada que ver, eta zegoena dana erderaz. Eta gaur egun, igual gehiago, lana igual gehiago da moldatzearena, egitearena baino... ez dakit.. hori da, eske material kontua, ja, ez da arazoa, kontua da
|
jakitea
nola erabili. (E1_ 2018/02/08)
|
|
|
Ez
|
jakitea
|
|
2021
|
|
|
Garatzen ari garen testuinguruan garrantzitsua da
|
jakitea
espezieen arteko desberdintasunak, neurri handi batean, bakoitzaren DNAren aldeek adierazten dituztela. Hasiera batean, DNAren konparaketa espezie bizidunen artean soilik egin zitekeen, baina orain dela gutxi garatu diren teknikek aztarna fosilduak aztertzeko aukera eman dute.
|
|
|
Pentsamendu modernoaren arazoak hizkuntzan sartzera garamatza. Homo sapiensen aurrekoek hitz egiten ote zuten ziurtasunez
|
jakitea
ezinezkoa da. Izan ere, ez dago zuzeneko ebidentziarik.
|
|
|
Egia da ez dela erraza euskal ipuinez (edo bestelako herrietako ipuinez) hitz egitea, muga etnografikoak lausoak baitira, oro har. Zaila da
|
jakitea
ipuina berez non sortua den, eta nondik zabaldu den mundu zabalera. Praktikan, beraz, eta Barandiaranek dioenari jarraikiz, Mari Xor euskal eta euskarazko herri ipuina dela ondorioztatzen dugu, baina euskal aldaera izatera mugatzen ote den baieztatzea, besterik litzateke.
|
|
|
Ohikoa izaten da euskararen egoera ez oso normalizatua den testuinguruetan, erdi erdian euskararentzat erreferente direnak jartzea eta gurditik tiraka jartzea; eta, horrela du, baina, testuinguruko hiztun gehienak euskararen baitako ez direnean, gerta litekeena da talde eragileari erantzukizun eta karga handiegia esleitzea eta egindako esfortzua haien kontra bihurtzea, boomeran efektua bailitzan. Horregatik, garrantzitsua izango da pertsona bakoitzaren esfortzuaren mugak non egon daitezkeen, hau da, hizkuntzarekiko nolako jarrera eta motibazioak dituen
|
jakitea
, hain zuzen ere (Irastortza, 2010).
|
|
|
Erosotasunaz gain, ondorengo itemetan emandako erantzunak ere kontuan hartu ditugu: a) gurasoekin zer hizkuntzatan egiten duten; b) lagunekin zer hizkuntzatan egiten duten; c) Whatsapp-en zer hizkuntza darabilten; d) ezezagunekin zer hizkuntzatan egiten duten; e) euskaldun izateko euskara
|
jakitea
beharrezkoa den; f) beren burua nola sentitzen duten (euskal herritar/ espainiar); eta, g) euskal kultura bakarrik euskaraz egiten dena ote den.
|
|
|
Item horietako puntuazioen arabera, hiru hizkuntza profil definitu genituen, aurrez esan bezala, eta artikulu honetarako hizkuntzaren dimentsioan jarriko dugu arreta bereziki. Euskal elebiduna euskal dimentsioan engaiatua (hemendik aurrera EusEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti euskaraz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara
|
jakitea
beharrezko zela uste zutenak; beren burua euskal herritar soilik sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela uste zutenak. Elebidun pasiboa euskal dimentsioan engaiatugabea (hemendik aurrera Ele Pa laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz bezain eroso sentitzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin euskaraz gaztelaniaz bezainbat aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea zertxobait beharrezkoa zela uste zutenak; beren burua euskal herritar adina espainiar sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela baina baita gaztelaniaz eginikoa ere izan zitekeela esaten zutenak.
|
|
|
Euskal elebiduna euskal dimentsioan engaiatua (hemendik aurrera EusEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti euskaraz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea beharrezko zela uste zutenak; beren burua euskal herritar soilik sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela uste zutenak. Elebidun pasiboa euskal dimentsioan engaiatugabea (hemendik aurrera Ele Pa laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz bezain eroso sentitzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin euskaraz gaztelaniaz bezainbat aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara
|
jakitea
zertxobait beharrezkoa zela uste zutenak; beren burua euskal herritar adina espainiar sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela baina baita gaztelaniaz eginikoa ere izan zitekeela esaten zutenak. UZTARO 119, Bilbo, 2021eko urria abendua
|
|
|
Erdal elebiduna euskal dimentsioan engaiatugabea (hemendik aurrera ErdEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen gaztelaniaz euskaraz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti gaztelaniaz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara
|
jakitea
beharrezkoa ez zela uste zutenak; beren burua euskal herritar bezain espainiar edo euskal herritar baino espainiarrago sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz ez ezik gaztelaniaz eginikoa ere izan litekeela uste zutenak.
|
|
|
Es que nik uste dala bakoitzaren. o sea, no? Berez jakin jakin zen, pues es que azkenean orain, o sea leheno esan deten bezela, orain lana egiteko askotan EGA eskatzen dute eta. euskera
|
jakitea
ere, ez. Baina beharrezkoa?...
|
|
|
Nik uste dot
|
jakitea
ondo eongo zala, baino oaintxe bertan ez dala beharrezkoa ezta, ze azkenen ahal zea harreman, o sea, ahal dituzu harremanak euki beste pertsonekin ta eztaukazu zertan euskera jakin behar. (Ikasle 7, Ele Pa, Zumarraga, E)
|
|
|
Egin kontu zeinahi hezkuntza testuingurutan funtsezkoa dela Haur Hezkuntzako irakasleek komunikazio gaitasun egokia izatea harreman positibo (Jonsson eta Williams, 2013) eta ikaskuntza testuinguru egokiak sor daitezen (Erbay et al., 2012). Horiek gertatzeko, ordea, ezinbertzekoa da Haur Hezkuntzako irakaslegaiek momentu honetan beren burua UH modalitate berriekiko nola sumatzen duten
|
jakitea
, emaitzek lagunduko baitigute etorkizun berehalakoan Haur Hezkuntzako Graduan bertan egin beharreko moldaketak detektatu eta hobetzeko pausoak ematen.
|
|
|
Eginiko ikerketaren helburua da
|
jakitea
Haur Hezkuntzako Graduko ikasleek nola sumatzen duten beren burua UH modalitatearen barruan, Haur Hezkuntzako ikasleekin pantaila bidezko urrutiko irakaskuntzan aritzeko; zehazki, Haur Hezkuntzako irakaskuntzan ohikoak diren jarduera eta egoera zenbait hautatu, eta galdetu zaie ea pantaila bidezko komunikazioan horiekiko zer gaitasun, zailtasun eta formakuntza behar hautematen duten.
|
|
|
(110) Lankideekin bilerak egiten
|
jakitea
|
|
2022
|
|
|
60 Zenbait kasutan, Belak ematen du gaur egungo ortografian emanen genukeena. Ez dut akastzat, eta ez ditut halakoak zuzendu, sasoi hartan bi bokalen arteko dardarkariaren ahoskera zein zen
|
jakitea
ez baita erraza. Dardarkariaren eta ttak aren arteko neutralizazioak ohikoak izan dira, berriki arte bederen (ik.
|
|
|
Helburua: Proba honekin minutu batean, sekuentzia zuzenean eta modu ulergarrian egin den letra kopurua
|
jakitea
.
|
|
|
Helburua: 10/ 15 minututan idatzitako hitz kopurua zein den
|
jakitea
.
|
|
|
Rapid Alternating Stimulus (Ras) delakoa (Berninger, 2007). Disgrafiaren susmoa dagonean, beste ikasteko zailtasun potentzial batzuk dauden
|
jakitea
ere funtsezkoa da, komorbilitate handiagoa dagoelako dislexiarekin eta beste ikasteko zailtasun batzuekin (Chung et al., 2020).
|
|
|
Ordea, ez dirudi erabilgarria denik bi multzo horiek bereiztea, hasteko, sail bakoitzean zein hitz sailkatu
|
jakitea
zaila litzatekeelako; izan ere, lexikalizazioa bera gradualki gertatzen den prozesua da. Adibidez, ez dago argi nolakoa den ustez hitzaren interpretazioa, lexikalizatua ala estereotipatua.
|
|
|
Honela azaldu zuen Labovek (1972): " Komunitatearen ikerkuntza linguistikoaren helburua da
|
jakitea
jendea sistematikoki behatzen ez delarik nola mintzo den; alabaina, guk datuak behaketa sistematikoaren bitartez baino ez genitzake eskura". Paradoxa horrek dakartzan kalteak ahalik eta txikienak izan daitezen, elkarrizketetan behatzaile parte hartzaile izatea erabaki dugu, HernandezCampoy eta Almeidak (2005) aholkaturikoari jarraikiz.
|
|
2023
|
|
|
Metodologia aktiboen oinarrian dago ikasleak bere ikaskuntza prozesua erantzukizun eta autonomia handiagoz hartzearen printzipioa. Horrela, kontzeptuzko jakintzak barneratzeaz gain, ezagutzaren aplikazio praktikoa bilatu nahi da, hau da, egiten
|
jakitea
. Horrela, konpetentziak garatzen joango da, etorkizuneko lanbide profesionalerako ahalik eta prestatuena egoteko (Arias eta Fidalgo, 2013; Fernandez, 2006; Imbernon eta Medina, 2006).
|
|
|
Horrela, euskal nazionalismoan ere feminismoa, ekologismoa, antimilitarismoa eta estatuko indarkeriaren aurkako erresistentzia bezalako balio eta praktika alternatiboak integratu dira (Letamendia, 1997). Hain zuzen ere, euskal mobilizazio eta aldarrikapen nazionalaren zikloak azken 40 urteetan izan duen berezitasunetako bat ezkerreko balio klasikoak mugimendu sozial berrien aldarrikapenekin artikulatzen
|
jakitea
izan da (Zubiaga, 2014). Horri esker, guztiz aktiboa eta mobilizatua den gizarte zibila eratu da, eta era askotako ekimen herrikoi, komunitario eta talde sozial antolatu dira.
|
|
|
Ondoren garatuko den analisiak bi helburu ditu. Lehenik, balio kontra hegemoniko eta askatzaileak gidaturiko ikasketa politiko liskartsuak genero menderakuntzari lotutako moldeak birsortzen dituen
|
jakitea
eta, hala bada, erreprodukzio hori zer mekanismoren bitartez gauzatzen den zehaztea. Eta, bigarrenik, Euskal Herrikoak bezalako ziklo politikoen aldaketa uneek agentzia feministak sortzeko aukerak ireki ditzaketen ala ez aztertzea, hau da, esparru politikoan naturalizaturik dagoen genero ordena zalantzan jarri eta hura eraldatzeko estrategiak garatuko lituzketen agentziak.
|
|
|
Espazio eta denborei dagokienez ere ebaluatu behar dira; besteak beste, materiala eskuragarri dagoen ala ez (Depper et al., 2019; Menendez, 2020; Orta, 2014) eta kalitate berekoak diren emakume eta gizonezkoentzat (Davila, 2017). Bestalde, baliabide horiek nork eskura ditzakeen eta zer maiztasunekin
|
jakitea
garrantzitsua da (Depper et al., 2019; Menendez, 2020). Ekintzak ordutegi eta baldintza ezberdinetan eskaini diren (Lleixa et al., 2016) eta espazio onenak gizonezkoei ala emakumezkoei eskainiak diren (Orta, 2014) berrestea ere ezinbestekoa da.
|