|
2013
|
|
|
Toki batzuetan" atzaldeon/ atsaldeon", eta, beste batzuetan," arrastion". Batzuetan," ongi izan", eta, beste batzuetan," untsa izan" & Zalantzarik gabe, halako esapideak beste euskalki batzuetan esaten
|
jakitea
oso ongi etorriko zaizu elkartrukea iristen denerako.
|
|
|
Zein ote dira haren zaletasunak? Zure elkartrukerako, halako galderei taxuz erantzuten
|
jakitea
komeni zaizu. Hasteko, atal honetan, pertsonen deskribapenak egiten ikasiko duzu.
|
|
|
pertsonak deskribatzen
|
jakitea
–
|
|
|
leku deskribapenak egiten
|
jakitea
–
|
|
|
Batetik bestera ibiltzeko, eta urrun bizi den jendearekin komunikatzeko, garrantzitsua da leku haietan zer ordu den
|
jakitea
. Badakizue, adibidez, Euskal Herrian eguna denean Japonian gaua dela, munduko toki guztietan ez dela beti ordu bera, alegia.
|
|
|
1 Lehen zeregina, honako erliebegune hauek zein kontinentetan dauden
|
jakitea
da.
|
|
|
Lekuaren kokapena. Bidaia kostuak kalkulatzeko, garrantzitsua da Euskal Herritik urruti edo gertu dagoen
|
jakitea
, baita leku horretatik hiri nagusira dagoen distantzia ere. Kontuan izan Hamabost telebistakoek diru gutxi dutela programa egiteko.
|
|
|
Leku horretako biomak ere eragina izango du; oihana edo basamortua den, animalia basatirik edo eltxorik dagoen
|
jakitea
oso garrantzitsua da, horren arabera antolatu baitituzte hara eramateko gauzak, baita han egin daitezkeen ekintzak ere.
|
|
|
Lurralde baten ezaugarri fisikoak identifikatzeko eta lurraldea kokatzeko, garrantzizkoa da mapetatik informazioa eskuratzen
|
jakitea
. Jarduera honetan, mapak interpretatzen hasiko gara.
|
|
|
Koordenatuak adierazteko modu hori gero eta gehiago erabiltzen da gaur egungo nabigatzaile eramangarrietan. Beraz, horiek nola irakurri
|
jakitea
garrantzitsua da edozein bidaia egiteko. Jarduera hau eta hurrengoa egiteko, mapa digitalen aplikazioa erabili behar duzue.
|
|
|
Marta izena duen neska gazte bat agertu da larrialdi zerbitzuetan amnesiak jota. Amnesia zerk eragin dion
|
jakitea
oso garrantzitsua da zer tratamendu eman erabakitzeko, eta hori argitzen saiatu behar duzue.
|
|
|
Eta, nola zehazten da laginaren tamaina? Ez da hain zaila, nahikoa da ehunekoekin lan egiten
|
jakitea
.
|
|
|
Ikusi duzunez, nahikoa erraz jakin daiteke nork idatzi duen webgune bateko informazioa, baina askoz zailagoa da
|
jakitea
webgune hori zeinentzat dagoen idatzita; hau da, nolako trataera eman zaion informazio horri eta nori zuzendua dagoen. Horregatik, ziurtatu behar dugu aztertzen ari garen webgunea gure mailarako egokia dela.
|
|
|
Ikasle talde batek Journey to the Center of the Earth filma (Lurraren bihotzeraino) ikusi du, eta han ikusitakoak bultza eginda, Lurra (geosfera, zehatzago esanda) nolakoa den jakiteko egarriz geratu dira. Baina ez da gauza erraza Lurraren barnea nolakoa den
|
jakitea
|
|
|
Lortu duzu
|
jakitea
jakin nahi zenuena?
|
|
|
Lortu duzu
|
jakitea
jakin nahi zenuena?
|
|
|
Bizidunen dibertsitatea ere aipatu da: komeni zaizu ondo
|
jakitea
zer den hori. Beraz, informa zaitez eta, gero, erantzun galderei.
|
|
2014
|
|
|
2 Balorazioaren egileak eleberritik hautatu dituen alderdiak identifikatu dituzu; orain, hurrengo urratsa dator: alderdi horiei buruz zer dioen identifikatzea, hots, egilearen balorazioa zein den
|
jakitea
. Jarri binaka, eta bete ezazue taula:
|
|
|
Zenbat testu antolatzaile! Haien egitekoa zein den
|
jakitea
garrantzitsua da, baita ortografikoki nola idazten diren jakitea ere.
|
|
|
Zenbat testu antolatzaile! Haien egitekoa zein den jakitea garrantzitsua da, baita ortografikoki nola idazten diren
|
jakitea
ere.
|
|
|
Baina ba al dakizue zer elementu dituen antzerki gidoi batek? Hori
|
jakitea
ezinbestekoa da gidoi bat idazteko.
|
|
|
Azkenean, bakoitzak hasieran zekiena baino gehiago
|
jakitea
lortu nahi dugu. Horretarako, elkarri lagunduko diogu, inor ez dadin kezkatu taldekideren batek ez badu bere ikasketetan aurrera egiterik lortu.
|
|
|
3 Zer ezagutzea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitateak, eskaera hori betetzeko. Galdera horri erantzuteko kontuan har itzazue bigarren zereginean adierazitako alderdiak eta haien zehaztapenak, eta, bete ezazue taula.
|
|
|
janaria prestatzen dugunean, osagaiak eta denbora neurtu egiten ditugu, eskolatik etxera itzultzeko distantzia neurtu egiten dugu, etab. Nolanahi ere, neurketa guztiak ez dira egiten tresnak baliatuz. Zenbaitetan, nahikoa izaten da neurri bat
|
jakitea
beste neurri batzuk kalkulatzeko, hots, zeharka ere neurtzen dugu. Izan ere, maiz, neurtzea ez da erraza izaten; adibidez, irisgarritasun zaileko distantziak ezin dira zuzenean neurtu, eta bestelako teknika batzuk erabili behar dira neurketa horiek egiteko.
|
|
|
Gorputz geometrikoak egoki neurtzeko, garrantzitsua da irudi lauak neurtzen
|
jakitea
|
|
|
Ekuazioak askatzeko, zenbakiak eta ezezagunak berrantolatu behar izaten dira maiz. Horretarako, komeni zaizu zenbakien eta adierazpen aljebraikoen arteko eragiketen hainbat propietate
|
jakitea
. Eragiketak ikasten murgildu zinenetik, badakizu 4+ 5 eta 5+ 4 eragiketak baliokideak direla, bietatik emaitza bera lortzen baita.
|
|
|
3 Eskaera horri aurre egiteko, zer ezagutzea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitateak?
|
|
|
azalera kalkulatu litzateke; horretarako, ezinbestekoa da sektore zirkularraren angelua ere
|
jakitea
. Datu horiekin, honako hau da konoaren alboko azalera:
|
|
|
Esferak ez du onartzen garapen laua; horregatik, ez da erraza esferaren azalera kalkulatzeko formula ondorioztatzea. Horretarako, goi mailako adierazpen matematikoekin aritu behar da; hori dela eta, lan hori aurreragorako utziko dugu, eta, oraingoz, aski izango dugu formula buruz
|
jakitea
. Formula gogoratzeko bidea erraza da, edozein esferaren azalera kalkulatzeko nahikoa baita haren zirkulu nagusiaren azalera laukoiztea, hau da:
|
|
|
Oso zaila da ziur
|
jakitea
, baina, seguru asko, isuri baten ondorioz gertatuko zen. Nolanahi ere, horri gehitu behar zaio uraren kalitate kaskarra; horiek izan bide dira arrainak hiltzeko arrazoiak.
|
|
|
Elektrizitatea, beraz, oso garrantzitsua da, eta ezinbestekoa izango da materialek elektrizitatearen eraginpean zer nolako portaera duten
|
jakitea
. Aurrera, bada:
|
|
|
Higikari bakoitzaren posizioa
|
jakitea
ezinbestekoa da mugimendua ulertzeko, baina komeni da, halaber, denboraren arabera nola lekualdatzen den jakitea. Ikus ditzagun horren guztiaren irudikapen grafikoak!
|
|
|
Higikari bakoitzaren posizioa jakitea ezinbestekoa da mugimendua ulertzeko, baina komeni da, halaber, denboraren arabera nola lekualdatzen den
|
jakitea
. Ikus ditzagun horren guztiaren irudikapen grafikoak!
|
|
|
Abiadura: objektu baten higidura deskribatzeko, higikaria azkar edo mantso mugitzen den
|
jakitea
ere komeni da, higikariaren abiadura, alegia.
|
|
|
2 Eskaera horri erantzuteko, zer ezagutzea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitateak?
|
|
|
2 Eskaera horri erantzuteko, zer ezagutzea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitateak?
|
|
2016
|
|
|
3 Eskaera horri erantzuteko, zer ezagutzea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitateak. Galderari erantzuteko, osa itzazu taulak.
|
|
|
1 Gaixotasun infekziosoen eragina eta ondorioak aztertzeko garrantzizkoa da
|
jakitea
zer diren immunitate sistema eta horri lotutako immunitate artifiziala.
|
|
|
Ingurunearen berri
|
jakitea
eta bizidunaren funtzio guztiak koordinatu eta bateratzea da nerbiosistemaren betebeharra. Lan horietan, ordea, garrantzi handia du hormonen sistemak ere, horrek arautzen edo erregulatzen baitu gorputzeko guruinen funtzionamendua.
|
|
|
3 Eskaera horri erantzuteko, zer ezagutzea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitateak. Galderari erantzuteko, osa itzazu taulak.
|
|
|
3 Eskaera horri erantzuteko, zer ezagutzea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitateak. Galderari erantzuteko, bete ezazue atal hau.
|
|
|
Nolako harrotasuna berriz latinezko hizkuntzarekin liburu onen asmoa agertzea? Horretarako behar litzake
|
jakitea
Euskara, Gaztelania, eta Latinezko hiru hizkuntzak. Zein gauza sinesgaitza neskatxa batengan!
|
|
|
Baina ipuin liburu berezi samarra, ez baita besteak bezalakoa. Hori dela eta, beharrezkoa da liburu honen berezitasunak
|
jakitea
irakurtzen hasi baino lehen.
|
|
|
GAIA: Latza/ gogorra da zure kulturaren azken euskarri zarela
|
jakitea
.
|
|
|
O Komeni da gurasoek benetako plana
|
jakitea
; zerbait gertatu eta haien laguntza behar izango bazenu, damutuko zaizu haiek jakinaren gainean ez egotea.
|
|
|
Komeni da gurasoek benetako plana
|
jakitea
; zerbait gertatu eta haien laguntza behar izango bazenu, damutuko zaizu haiek jakinaren gainean ez egotea.
|
|
|
Gurasoek derrigorrean jakin behar dute benetako plana. Pentsa zerbait gertatzen zaizula eta haien laguntza behar duzula; orduan, damutuko zaizu haiek norekin zauden ez
|
jakitea
.
|
|
|
Baina erabiltzen
|
jakitea
beharrezkoa da, bestela jasanezina izatera heldu baitaiteke. Jasanezina, lagunarteedo familiarte egoera batean protagonismo gehiegizkoa har dezakeelako; jasanezina, ni hara iritsi baino lehenago ere haiek badakitelako zertan jardun naizen.
|
|
|
4 Hasierako egoerako eskaerari erantzuteko, zer ikastea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitate didaktikoak. Galderari erantzuteko, bete ezazue atal hau.
|
|
|
Baina ez duzu inoiz ahaztu behar gasek masa dutela, pisatu egiten dutela, alegia, eta atmosferako gasek ere noski. Atmosferak, guztira, 4 trilioi eta erdi kilogramo dituela kalkulatzen da, baina ez da hori garrantzitsuena, baizik eta, pisu hori nola banatzen den
|
jakitea
. Hau da, lurrazaleko eta bertan dauden gorputzeko azalera unitate bakoitzak (cm2 batek, adibidez) zenbateko aire pisua jasaten duen jakitea.
|
|
|
Atmosferak, guztira, 4 trilioi eta erdi kilogramo dituela kalkulatzen da, baina ez da hori garrantzitsuena, baizik eta, pisu hori nola banatzen den jakitea. Hau da, lurrazaleko eta bertan dauden gorputzeko azalera unitate bakoitzak (cm2 batek, adibidez) zenbateko aire pisua jasaten duen
|
jakitea
. Hori da presio atmosferikoaren kontzeptua.
|
|
|
1 Arropei buruz solasean ari garenez, interesgarria litzateke jantziak zer oihal motarekin eginda dauden
|
jakitea
, material berriak ezagutzeko. Horretarako, saia zaitezte, taldeka, oihal motei buruzko informazioa biltzen, zuen jantzietako etiketak aztertuz.
|
|
|
Planifikazio lan honetan, saiatu kokatze jardueran proposatutako erronkaren eskakizunak zehazten; ondo abiatzeko garrantzizkoa baita
|
jakitea
zehazki zer egin behar den.
|
|
|
5 Hasierako egoerako eskaerari erantzuteko, zer ikastea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitate didaktikoak. Galderari erantzuteko, bete ezazue atal hau.
|
|
|
materia, hala nola aspirina, urrea, bitaminak, mineralak edota airea, atomotan oinarritzen da. Gure inguruan gertatzen dena ulertzeko, edota egin dezakeguna aurreratzeko, ezinbestekoa dugu
|
jakitea
atomo horiek zer jokabide duten, nola elkartzen diren eta zer osaera duten.
|
|
|
Azken bi mendeetan zientzialariek atomoen inguruko ikerketekin urrats handiak egin dituzte, eta hainbat eredu sortu dituzte, helburu nagusi batekin, hain zuzen ere, ezagutzea nolakoa den atomoen egitura. Hori
|
jakitea
garrantzi handikoa da jakiteko materialek zergatik dituzten ezaugarri
|
|
|
5 Hasierako egoerako eskaerari erantzuteko, zer ikastea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitate didaktikoak. Galderari erantzuteko, bete ezazue atal hau.
|
|
|
Margirisen helburu diren arrainak, txitxarroa, berdela eta beita gorria, funtsezkoak dira itsasoko beste izaki bizidun askorentzat, hala nola itsas hegaztiak, Australiako itsas txakur iletsuak, zetazeoak eta hegoaldeko hegalaburrak. Arrain horiek agortzen badira, ezinezkoa da
|
jakitea
horrek nola eragingo dien elikatze katean gorago dauden espezieei, ekologikoki, komertzialki eta aisialdiko arrantzaleentzat garrantzia handia duten espezieei.
|
|
|
Munduko enpresa handienetatik gehienak multinazionalak dira; nahiz eta, hasieran behintzat, multinazional bat sortuko ez dugun, interesgarria da zer ezaugarri dituzten
|
jakitea
.
|
|
|
Gatazkaren aldeen arteko harremana indartu ala ahuldu daiteke, gatazka konpontzeko prozesuaren arabera. Gatazkak ohikoak dira gizartean, baina irtenbidea ez da arazoak ezkutatzea, horiek nola konpondu
|
jakitea
eta, modu baketsu eta zuzenean, gatazkan nahasitako guztien mesedean konpondu ahal izateko estrategiak erabiltzea baizik.
|
|
|
Asertiboa izateak zeure burua ezagutzea eta zer nahi duzun
|
jakitea
dakar. Horren atzean, zuk egoki deritzozuna esateko edo eskatzeko eskubidea dago.
|
|
|
Auziaren bi aldeak aztertu. Soilik alde bateko iritziak eta datuak bildu nahi dituzuen arren, oso baliagarria da beste aldeak zer esan dezakeen
|
jakitea
.
|
|
|
Baina zein da konponbidea? Erraza al da
|
jakitea
zertan eta nola hobetu ditzakegun desberdintasun horiek. Horretan trebatzeko, jarduera honetan Ghanarentzako bi etorkizun posible aztertzen hasiko gara, launaka.
|
|
|
a) Erraza izan al da kanpainek zer helburu duten
|
jakitea
–
|
|
|
fabrikak langileen eskubideak errespetatzen dituen
|
jakitea
.
|
|
|
" Problema bat ebazteak ez du eskatzen emaitza eta formula asko
|
jakitea
, baizik eta gure jakintzei etekin handiena ateratzea eta gure lana egoki antolatzen jakitea".
|
|
|
" Problema bat ebazteak ez du eskatzen emaitza eta formula asko jakitea, baizik eta gure jakintzei etekin handiena ateratzea eta gure lana egoki antolatzen
|
jakitea
".
|
|
|
Horretarako, egokia izan daiteke
|
jakitea
zer altueratan egon luketen hiru satelite horiek komunikazioa bermatzeko.
|
|
|
Funtzioen ezaugarriak
|
jakitea
eta egoki adieraztea garrantzitsua da haiek ematen duten informazioa ondo ulertzeko.
|
|
2017
|
|
|
Galdera horiei erantzuteko, Lurraren barne egitura aztertu behar da. Ez da erraza Lurraren egitura nolakoa den
|
jakitea
, baina, hala ere, azken urte hauetan egindako aurrerapen teknologiko handiei esker eta ikertzaileen lanari esker, badakigu Lurraren barne egitura nolakoa den.
|
|
|
3 Eskaera horri erantzuteko, zer ezagutzea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitateak. Galderari erantzuteko, osa itzazu taulak.
|
|
|
Erreakzio horrek aglutinazioak eragiten ditu, globulu gorrietatik hemoglobina galtzen da, eta, batzuetan, horrek heriotza eragin dezake. Horregatik, odol transfusioak egitean, ezinbestekoa da odol jasotzaileak zer odol talde duen
|
jakitea
.
|
|
|
f) Felix Olasagastiren arabera," ez da posible zehazki
|
jakitea
nola sortu zen bizia". Zergatik dio hori?
|
|
|
Gaur egun, baditugu eboluzioaren teoria egiaztatzen duten frogak, eta gertaera historiko gisa aipatzen dira horiek guztiak. Hala eta guztiz ere, interesgarria da
|
jakitea
, historian zehar, aldatuz joan direla eboluzioari buruzko ideiak.
|
|
|
Nire iritzi apalean, oso garrantzitsua da ikastaroen irakasleak onak izatea: gaiaz jakiteaz gain ikasleengana iristen
|
jakitea
. Horrelako hainbat adibide on izan ditut nire bizitza laburrean.
|
|
|
Ingelesa
|
jakitea
ere kontuan hartuko da (gutxienez B2 maila).
|
|
|
Garai hartan sortutako mugimendua hitz eta kontzeptu berriak plazaratzen hasi zen: " Ez da nahikoa euskara
|
jakitea
. Iraungo badu, nonahi eta noiznahi erabili behar da".
|
|
|
Gizarteko premia berriei erantzuteko sortuz doazen hitz berriak ulertzeko, garrantzitsua da
|
jakitea
zer bide erabiltzen diren gehien euskaraz lexikoa zaharberritzeko eta eguneratzeko.
|
|
|
Gorputzen erorketaren higidurak zer ezaugarri dituen
|
jakitea
eta ondo adieraztea garrantzitsua da, hainbat egoeraren azterketa zuzen egin ahal izateko.
|
|
|
4 Hasierako egoerako eskaerari erantzuteko, zer ikastea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitate didaktikoak?
|
|
|
Higidura uniformeki azeleratuaren abiadura aldaketak aztertzen ibili zara, eta grafikoki adierazten. Baina higidura mota hori ondo deskribatzeko ezinbestekoa da ezaugarri guztiak
|
jakitea
. Goazen distantziak kalkulatzera!
|
|
|
4 Hasierako egoerako eskaerari erantzuteko, zer ikastea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitate didaktikoak. Galderari erantzuteko, bete ezazu honako atal hau.
|
|
|
Elektroiek energia maila eta orbitaletan duten kokapenari deritzo elementuen konfigurazio elektronikoa. Oso garrantzitsua da
|
jakitea
zenbat elektroi dituen atomo batek kanpoaldeko energia mailan, horiek eratuko baitituzte lotura kimikoak beste atomo batzuekin substantzia kimikoak osatzeko.
|
|
|
Lagin batek duen materia kantitatea laborategian kalkulatzen
|
jakitea
oso interesgarria da kimikaren arloan, eta beharrezkoa izango duzu unitate didaktiko honetako erronka nagusiari erantzuteko ere. Hori dela eta, kalkulu hori nola adierazten den jorratuko dugu jarduera honetan.
|
|
|
d) Oxidazio zenbakiak ondorioztatzen
|
jakitea
ezinbestekoa da substantzia kimikoak izendatzeko. Informazio testuko arauei jarraituz, ondorioztatu honako substantzia hauen oxidazio zenbakiak:
|
|
|
4 Hasierako egoerari dagokion lana bikain egin dezazuen, zer ikastea eta egiten
|
jakitea
proposatzen digu unitate didaktikoak. Erantzuna jakiteko, bete ezazue honako atal hau.
|
|
|
Unitate honetan Aro Garaikideko, hau da, XVIII. eta XIX. mendeko gertaera nagusietan zentratuko gara, baina orainaldia alde batera utzi gabe. Izan ere, gaurko gertakizunen sustraiak non dauden
|
jakitea
ezinbestekoa da, jokaera egokiak ikasi eta lantzeko.
|
|
|
1 Problema askotan, triangeluak baliatzen dira neurtu nahi baina ezin ditugun distantzia edo luzerak eta angeluak lortzeko. Distantzia edo angelu horiek kalkulatzeko, nahikoa da triangeluaren bi datu
|
jakitea
(teodolitoaz neurtutako angelu bat eta zinta metrikoaz neurtutako alde bat edo bi alde) eta arrazoi trigonometriko egokia baliatzea.
|