|
2000
|
|
|
Historiari begiratuz gero, literaturan euskalki guztiek ez dute tradizio bera izan. Batetik hor dago lapurtera baxenafarrera, mendetan oso indartsua
|
izan
dena, idatziz ere mende hasiera arte ondo ibili dena. Gipuzkera eta bizkaierak tradizio ahulagoa izan dute.
|
|
|
Berak urteetan jaso izan du hori eta gauza asko ikasi. Aldiz, baserrian bizi
|
izan
dena beti isolatuago bizi izan da eta kaleko gunetik apur bat urrutiratuta dauden baserrietara hizkuntzan aldea dago.
|
|
|
HONEZ gero irakurleak garbi izan luke Katalunian, orain dela hogei urtetik hona inolako eskandalurik gabe posible
|
izan
dena, ez dela hemen ezinezko. Espainiako Konstituzioaren arabera ez behintzat.
|
|
|
Hurrengo elkartze sendoa (gaur artekoa
|
izan
dena) 83an izan zen, bera Algortako AEK ko" Lauaxeta" euskategian lanean zegoela. Ni ere lan bila bertaratu nintzen eta han zegoen Teo, gau eskolatik pasa eta euskaltegiko sor tzaileetarikoa.
|
|
|
Herrialde hauetan garrantzitsua da kontsumoaren kultura, izan ere, tradizio handia izan dute industrian, nahiz eta industria gehiena armagintzari emana egon izan den. Antzeko industria kultura honen erakusgarria izan da Bilboko Makina Erremintaren azken Biurtekoetan ikusi ahal
|
izan
dena. Horrenbestez, makina erremintaren sektore garrantzitsuan konpromiso maila handia erakutsi duten Txekiar Errepublikako eta Esloveniako enpresa batzuen erakusmahaiak ikusi ahal izan ditugu.
|
|
|
krispazio sozial handiena zegoen urteetan ere, kultur eskaintza bat eta irizpide batzuk izan ditu, administrazioak izan ez dituenak. Eta batez ere, ideologien elkarbizitza bat egon da, nire ustez eredugarria
|
izan
dena, oso emankorra eta gizartean beharbada ikusi ez dena. 90ko hamarkadan, elkarteak gorputza hartu zuenean, inolako arazorik gabe, tentsio eta eztabaida normalekin bakarrik, artikulatu izan dira hor egon diren sentsibilitate politiko guztiak.
|
|
|
Tapia da administrazioarekin torero lanetan aritu
|
izan
dena...
|
|
|
Ni ez naiz hemengoa (Pamiela, Iruñea, 1985) izan da kritikoen aldetik iruzkin gehien merezi izan dituena eta, ia aho batez, Pott Bandakoen irizpide teorikoen adierazpentzat jo
|
izan
dena, bereziki Bernardo Atxagaren Etiopia liburuak ezagutzera emandako belaunaldiaren oinarriak aditzera ematen omen dituelako. Nolabait, garai horretan eginiko poesiaren teorizaziotzat hartu dute kritikoek, deserrotzearen eta erbesteratzearen sinboloaren planteamendutzat.
|
|
|
Hortaz, besteak beste, oroitzapenen bidez egiten diren atzerakako mugimenduei deitzen zaie honela. Hau da, flash back deitu
|
izan
dena. Hiru eratako analepsiak ditugu:
|
|
|
Hori dela eta, frekuentzien berregokitzapen eta esleipen berriak izango dira. Bestalde, orainarte TDF konpainia publikoa izan da, telebista korporazio publikoaren seinalea garraiatzeko funtziohorretaz monopolioan arduratu
|
izan
dena. Alabaina, telekomunikazioen liberalizazioarekin, seinalearengarraio lanak ere liberalizatu dira.
|
|
|
Espainiar Estatuko ikus entzunezko sistemaren araupetzeari dagokiolarik, hemenez da oinarrizko lege bat egon, Frantzian bezala, gerora egindako garapen legislatiboguztiaren abiapuntu edota bilgune
|
izan
dena. Aitzitik, lege multzo zabala dago, zerbitzu horien hedapen eremu eta emisioan erabilitako teknologia ezberdinen arabera, non, halaber, Estatu, Erkidego eta Udalen artean eskuduntzen banaketa ezberdinakegiten diren.
|
|
|
Carl Whitaker: batzuetan Absurduaren terapia deitu izan den metodoguztiz pertsonala garatu zuena, eta sarritan familiako terapeuten terapeutadeitua
|
izan
dena.
|
|
|
Txillardegi adiskidearekiko lotura ez zen atzo goizean sortu nigan. iritsi baino lehentxoago izan genuen geure belaunaldikoek haren izenarenlehen erreferentzia, mitiko samarra zena, zer esanik ez, gure lagunak ordurako eginazuena nahikoa eta sobera baitzen bere izena betikotzeko, ez baitzuen alferrik parte hartuizan Euskal Herriaren historiako bidegurutze nagusienetakoan, ene ustez, nagusienaedo erabakiorrena
|
izan
dena?, alegia, XX. mendeko erdialdean abiatu zen euskalmugimendu askatzaile berriaren ekimen sortzailean. Ekintzaile gutxi batzuk izan zirenlurrikara hura eragin zutenak; han egon zen bera.
|
|
|
Ideologien historian aurrera goazen honetan, aspaldian sortuak, ez hain aspaldianbaliogabetuak, oraindik ere kaleetatik dabilen ideologia ugari dugu. Gurean dudarikgabe nagusi
|
izan
dena, erlijioarena dugu. Erlijioaren mezuak hitz egiten du munduosoko errealitateei buruz:
|
|
|
—" Kasik" erran duzu eta ongi erran duzu, Graziana. Baina apez bat baino gehiago ere ezagutu izan dugu emaztekiren batekin bizi
|
izan
dena, baita seme alabak izan dituztenak ere, eta horregatik ez zen mundua akabatu... Bai, egia da hori lehen izan zela eta, urte batzuetarik honat, gauzak aldatzen ari direla, eta Elizak ere bere neurriak hartu dituela, Trentoko kontzilioaren ondotik partikularzki:
|
|
|
—Ongi da. Gu bihar aterako gara, eta hemendik hiruzpalau egunetarat itzuliko gara zuen bila, harako joan etorria hiru egunekoa denez gero... zeren urtebetean eri
|
izan
dena ez baita hiru egunetan hilko. Ea, bada, orduko ene nagusia akort dagoen eta guztia gerturik dagoen...
|
|
|
Bai, egia da ezen gure leinuak, jaun Albert Etxegoienen sasoinean, erregeordearen barkamendua erdietsi zuela, baina, barkamendua barkamendu, beti geratzen zen familiaren historian, bertzeen begiei beha, aldi ilun hura, hodei beltz bat balitz bezala, etorkiko bekatuaren iduriko zerbait izan zitekeena. Eta, nola giristino berri konbertituak erakutsi behar izaiten duen, bere etorkiko bekatuaren garbitzeko eta iragan ilunaren ezabatzeko, ezen giristino zaharra baino giristinoagoa dela, izaitez ezin
|
izan
dena egitez egin daitekeelakoan eta harekin iduri berri bat osa, hala ekin zion aitak bertze iduri haren lantzeari, hiru oinarri haien gainean, negozioetan gero eta diru gehiago egiterat permatzen zela; jauregiaren eremuetan erlijionea —kanpo itxurari zegozkion kontuetan batik bat— gero eta estuago hartzen zuela: , bertzalde, austriar erregeen politikaren aitzinean, zeinak bihurtu baitzuen Kontraerreformaren spiritua estatu arrazoin!; eta bitarteko guztiak jartzen zituela, finean, konde, markes edo bertze edozein tituluren eskuratzeko:
|
|
|
—Egia. Beharbada, bien txantxa baizik ez duk
|
izan
dena. Hi izorratzeko gogoa.
|
|
|
Zuzenbide erromatarra destainez eta arinkeriaz gaitzesten duten hainbatek ez dute berori behar adina ezagutzen. Berehala konturatuko gara horretaz, baldin eta gauza bagara bereizteko, batetik, zuzenbide hori eskuratu diguten bilduma horietan arrazoi idatzia deitua
|
izan
dena eta, bestetik, gure egoera eta usadioetatik at diren erakundeak; orobat, baldin eta bereizten badakigu senatukontsultoak, plebiszituak eta printze zintzoen ediktuak enperadoreen erreskriptuetatik, horiek baitira, izan ere, halako legeria eskatua, kreditu edo ezegokieraren arabera emana eta Erroma bera kolokan jarri zuten hainbat munstroren gortean moldatua, agerikoa baitzen horiek epaiak eta...
|
|
2001
|
|
|
Asmo horrekin zaindu ditut zenbait gauza. Nazionalisten jarreraz orain arte hitz egin
|
izan
dena baino zehatzago hitz egiten dut, era sinplean baino ez sinplistan. Adibidez, uste dut garbi adierazten dela bazirela euskaldunak alderdi bietan, eta euskaldunok bata bestearen aurrean egote hori ez dela atzoko kontua.
|
|
|
Batzuek herriz herriko monografiak eta grabazioak egin liratekeela diote, lexikoaz gain, narrazioak eta abar ondo gordetzeko; beste batzuek hiztegiaren beharraz mintzo dira; serio egindako lana, tresneriaren eta antzeko gaien hizkuntza atlasa ere aipatu izan dute. Ezbairik gabe, ikerketa lanera jende asko bultzatu duen eremua da itsasoa, eta euskaldun askorentzat betiko bizimodu arrunta
|
izan
dena beste hainbatentzat mundurik ezezagunena da.
|
|
|
Saizarbitoriaren belaunaldia, (64koa deitu
|
izan
dena Arestiren Harri eta Herri ren argitalpena dela medio) konpromisoaren belaunaldia da. Gaur berrogeita hamar urte inguru duen idazle (eta lagun) talde honek (Saizarbitoria, Sarasola, Kintana, Urretabizkaia, Lete,...) bere garai eta beharrei ez zegokien literaturarekin egin zuten topo.
|
|
|
60ko hamarkadan Alemanian Constanza ko Unibertsitatearen inguruan sortutako Harreraren Estetikaren(" Rezeptionsästhetik") ildotik, irakurleak duen garrantzi hau gogoratzea ezinbestekoa dugu. Bestalde, nahiko inozoa litzateke, eta gaur egun erabat baztergarria, literatur testu baten berezitasuna(" literaturtasuna" hitzaz izendatua
|
izan
dena) idazketa modu zehatz batean dagoela defendatzea, bere garaian norabide inmanenteko kritikak defendatu zuen bezala.
|
|
|
Abangoardiarako joera gaitzetsia izan dela nahikoa garbi dago, Etiopia eta Poemas & Híbridos, konparatzen baditugu. Bigarren honetan gorde da Etiopiako alderik tradizionalena
|
izan
dena, eta argitaratu gabe geratu da abangoardiatik hurbilen zegoen saila. Baina Etiopia Euskal Herrian berrargitaratu den bakoitzean osorik eman da, behintzat.
|
|
|
Ukaezina da, bestalde, Iparraldeko eragina hegoaldeko ostilamenduetannabaritzen dela; antzekotasunak pieza akitaniarrekin dira harrigarrienak, batez ere.Jakina, datu honek beste zerbait adierazten du: alde bien arteko erlazioa duela gutxira arte pentsatu
|
izan
dena baino askoz sendoagoa izan zela. Honela azaltzen diraantzekotasun etniko eta kulturalak, esate baterako, eta jakina, zalantzan jar daitekePenintsularen, bisigodoen?
|
|
|
kontzeptua garatu zuten, ondoren, subjektiboa? deitua
|
izan
dena eta bizitasun objektiboak eta gizabanako bakoitzak nola interaktuatzen duten ikusteko, etabaita erantzun eta portaera etnolinguistikoak ere hobeto aurresateko beharrezkoa.
|
|
|
Horiek gizabanakoen nortasun aldagaiak eta euskaltegien ezaugarrien aldagaiak aztertzen dituzte, euskalduntzearen portaerak ulertzeko: lortzeak/ porrotak, lortuko diren mailak edo urratsak, ikasten jarraitzea/ uztea... Agian eztabaidatuena
|
izan
dena euskaltegien metodologiaezberdinek euskalduntzean izan duten arrakasta da, bi muturretako metodologiak konparatuz: gramatikala eta komunikatzailea.
|
|
|
Era berean, geure buruari galdetu genion, GC/ MS kromatrografoan perfumea sartuz gero zer ikusiko ote genukeen, eta erantzuna bilatzeko asmoz, bi kolonia desberdin aukeratu genituen, horien arteko erkaketak egin ahal izateko: batetik Eau de Cologne 4711 ospetsua aukeratu genuen, perfume erabat klasikoa eta sarri Eau freskagarri guztien aintzindaritzat hartu
|
izan
dena, betidanik hesperidedunen artean kokatua, hau da, freskagarria eta berdea; bestetik, gure herrian sortu den perfume berria, Navarra: ir es volver izena duena.
|
|
|
Talde horiei beste bat gehitzen zaie: verotoxina (VT) izeneko toxina baten ekoizpenagatiko enteritisa eragiten duena, Shiga like toxin (Stx) ere deitu
|
izan
dena, eta ordura arte ezagutzen ziren ST eta LT toxinen desberdina dena. Bakterio enteropatogeno horren garrantzia ondoriozta daiteke, nazioarteko hainbat osasun erakundek haren zaintza gomendatu dutelako lehentasunezko helburutzat.
|
|
|
Baina denbora ez denez geldituko, harengan erreparatu arren, hobe dut nere hitzen bitartez itsasontziaren lema zuzentzea eta abian jartzea gure xedearen hila, ez zoriontsuen irletara, baizik, hain zuzen ere, zalantzaren irlarantz erreztasunez lotzen zituen esaldiak. Ez dakit ezagutuko duzun; agian entzugo zenuen noizpait gaur kontatzera noakizun istorioa, Tximuaren alegoria deitua
|
izan
dena.
|
|
|
Ez du horretarako astirik
|
izan
dena dela, ze ezustean lagun koadrila handi bat heldu da kafetegira. Tartean Arantxa.
|
|
|
Orain animalia itxura duena, lehenago pertsona bat izan zitekeen. Aurreko bizitzan gaizki jokatu eta orain, berriro piztu denean, antzaldatu eta animalia izatera kondenatua
|
izan
dena.
|
|
|
5 Jesusen bihotzaren devozioa (1747). Liburu horren atarian Larramendik Mendibururi egin zion gutuna dago hitzaurre moduan, Larramendiren euskal prosa eredutzat hartua
|
izan
dena.
|
|
|
Bestela badirudi ere, inoiz baino begirago egon behar genuke orain aldi igaroari, etorkizunaz atzendu gabe noski eta etorkizunaren zain gaudelako, hain justu. Besteak beste, lehen egin
|
izan
dena egina dago, nahiz gaizki egina iruditu guri; lehen esana esana dago, oker esana dagoela baderitzagu ere. Ez gaitezen beti, hainbeste aldiz egin dugunez âeta lehengora nator berriz, predikari gogaikarriaren antzeraâ, huts hutsetik abia:
|
|
|
Nor bere garaiko ume denez, berrizale haiek ere iraganaldiari josiak zeuden eta ez zuten lotura hori hautsiko eredutzat hartu zituzten arrotzek besterik irakasten ez bazieten. Hor momentu batez gelditzen bagara, luzaro gabe hautemango dugu ez zela XVIII. mendea, mende guztien bilduman, xoko bakoitzeko hizkuntzaz nahiz dialektoaz gehien arduratu
|
izan
dena.
|
|
|
Auzi honetan, gainera, nola ez dakigula, erabateko aditza, mintzaidea ahotan hartzen ez duena, orain arte eta beti euskal aditzaren giltzarri
|
izan
dena, besteren mirabe bihurtu da: duk, dun eta duzuk (eta etxe polita duk beti da bikoitza!) kendu dute boterea eta agintea daren eskuetarik; diat, dinat eta dizutek, dutenetarik.
|
|
|
Hala da. Baina batean biziraupenerako kezka
|
izan
dena, bestean arlo zabalkunde bihurtu da. Ekonomia eta zientzia izan dira arlorik landuenak gaztelaniaren biltzarrean, eta hizkuntza horren Errege Akademiaren Buruak argi adierazi ditu bere zerak:
|
|
|
Astinaldiaren beste arrisku bat, erakundeen epelkeria eragitea da. Euskalgintza deitzen dugun jardun hori, mila jardun txikiz osatutako sare edo andamioa da, euskaltzale askoren atxikimenduzko lanari eta erakundeen babes eta diruari esker eraiki ahal
|
izan
dena. Oro har, elkarlan ona egin da urte luzez, eta azken urteotan gizarte ekimenaren eta administrazioen arteko zubiak ugaldu eta tinkotu egin direla esango nuke.
|
|
|
Eta kontzeptu hau izan da mendebaldeko kulturan okerren ulertu
|
izan
denetako bat. Platonek" ideia" deiturikoa ez da Lockez geroztiko filosofia modernoak definitu duena, hau da, guk gauzen gainean irudikatzen dugun kontzeptu mental bat.
|
|
|
Baina nire aburuz egiaren hurbilena denez gaurdaino, gorde ezina egiten zait nire kontzientzian. Niretzat argi oso pozgarria —lilura hutsa izango balitz ere—
|
izan
dena beste norbaitentzat lagungarri izan daiteke. Nire poza beste bat bakarrarengana zabaltzen bada, bi bider pozik geratuko naiz.
|
|
|
Kulebroiaren bukaera jakiteko irrikan zegoen. Agian hori baino ez zen
|
izan
dena: tele-zabor saio merke eta nazkagarria.
|
|
2002
|
|
|
Niretzat hori antzerki eszenikoa da, dantza teatrala. Nik uste egunen batean muturrera joan behar hori baretu egingo dela eta pixkanaka jendeak eskatuko duela ez ahazteko orain arte egin
|
izan
dena. Berrikuntzak miresten ditut, baina iruditzen zait batzuetan urrunegi doazela.
|
|
|
Formazio gabezia horretatik abiatuta, akaso izan den gabeziarik handiena orokortasun falta izan da. Adibide bat, Gasteizen bidegorriekin gertatu
|
izan
dena: bidegorriak egin dira espaloi batzuetan, baina kale bukaeran bidegorria amaitzen da eta horrekin ezin da bizikletaz ibili.
|
|
|
Dena den, nik bene benetan uste dut «800 Balas» nire filmarik onena dela. Hobekien errodatua
|
izan
dena eta niretzat interesgarriena den istorioa kontatzen duena.
|
|
|
Ugalderen errealismo testimonial gordinak aurrez aurre topo egiten du Irazustaren eta Eizagirreren narrazioen ikuspuntu urrunarekin. Hori dela eta, ez da harritzekoa esan
|
izan
dena, hots, euskal eleberrigintzaren benetako drama bere bilakaera traumatikoa izan dela, ohiturazko poetiketatik poetika modernoetara igaro izana poetika errealistetatik pasatu gabe. J. M. Lasagabasterrek bere garaian (1982) baieztatu zuen bezala, lastima izan zen Pio Baroja idazlearen eredu hurbilak, adibidez, gure artean jarraitzailerik eduki ez izana.
|
|
|
Zianuroa, animalia pozoituen analisietan aurkitu
|
izan
dena, arratoiak akabatzeko botiketan aurkitzen den osagaia da.
|
|
|
Estatu espainiarrean ez dago zientzia tradiziorik, zientziarik ez baita izan edo
|
izan
dena benetan eskasa izan da eta, horrenbestez, zientziatik gertu izateko azturarik ez dugu.
|
|
|
Ekologiaren esparrua, berriz, natur zientziei dagokie, esparru zabalagoa da eta gizarte bizitzarekin zerikusi apaladuela ematen du. Horra hor ekonomiaren eta ekologiaren arteko zanga kontzeptuala, errealitatean ere ageri agerian islatu
|
izan
dena.
|
|
|
Egoera hori nekazaritzaren eta arrantzaren gaur egungokinka larriaren erakuslea da. Hain zuzen, Europako Batasunaren sorgunetikpolitika bateratu garrantzitsuena
|
izan
dena, hots nekazaritza politika bateratua, ez dagai izan Europan nekazaritzaren ustiakuntzen gainbehera era egokian saihesteko.Horiek horrela, merkatu bakarrak nekazaritza eta arrantza jardueretako doikuntzabizkorra ekarri du, eta hainbat ustiakuntza txiki eta ertainen galera areagotu du.Joera hori Euskal Herrian ere agerikoa izan da, eta sektorearen krisi larria agerikoada hemen....
|
|
|
Bigarren lekuan Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko zerga daukagu, bilketaosoaren %31, 6 eta %30, 3
|
izan
dena, EAEn eta NFEn, hurrenez hurren.
|
|
|
Modu bikoitz batean ematen da gainera: bai probabilitateen gainean diharduelako (lehen aipatua
|
izan
dena), bai jarrera axiologiko bat hartu beharra dagoelako arriskuez jarduterakoan (zientzialariak balio jakin batzuk bereganatuta ikertzen du: onargarriak eta onartezinak diren kalteen muga; zein diren beharrak; zein aldatu beharreko beharrak edota hazkunde ekonomikoen ordainetan hondamendi ekologikorik egin daitekeen).
|
|
|
Gauza bitxiak gertatzen dira lan harremanetan industria gizarteko kontzeptuak erabiltzen jarraituz gero: aurkakoa
|
izan
dena, lan formala eta informala, enplegua eta langabezia, malgua eta plurala den sistema berrian elkartzen dira.
|
|
|
Funtzionalismoaren gogoetak hankaz gora jartzen dira, rolen eredu funtzionalistak azalduko zukeen baino elkarrekintza konplexuagoetan eraikitzen baitira norbanakoak. Horrela ulertu behar da subjektu indibiduala gizarteko erakundeetara itzultzen delako aipua, politikoaren birjaiotze ez erakundetua bezala ere definitua
|
izan
dena (Beck, 1994: 32).
|
|
|
Era berean, hizkuntzak aintzatespen errazionala behar du. Hizkuntza ez da bakarrik
|
izan
dena eta gaur egun dena. Hizkuntzak ere badu etorkizunerako proiekzioa.
|
|
|
Eredu entzungarrien sarea da hizkuntza, urteen joan etorrian gizaki talde batek sortua dena eta erabiltzen den tokian arautua
|
izan
dena, gizakiek euren beharrizan komunikatiboak asetu ahal izateko. Urteen poderioz, jakina, aldatu egin daitezke nola soinuak eta sinboloak hala esangura sareak; baina, normalean, aldaketa komunikatibo horiek hizkuntza horren erabiltzaile den giza taldearen aldaketa sozialekin zuzen zuzenean erlazionaturiko aldaketak izaten dira, ez espeziearen aldaketa genetikoekin.
|
|
|
Mezua seinale bat, indizio bat edo seinaleen eta indizioen multzo bat da, komunikazio egintza batean igorria
|
izan
dena. Mezua esakune bat izan daiteke, alegia, ahozko komunikazioan erabilia izan den mezu linguistiko bat; edo mezua testu bat izan daiteke, esakuneak tankera idatzia hartzen duenean.
|
|
|
Forma linguistikoa erabili barik mezua transmititzen duen marrazki figuratibo edo sinbolikoa dugu piktograma, zenbait herritan idazkera modu primitiboa
|
izan
dena. Informazioa gordetzeko lehen ahaleginak, ehiza eszenak erreproduzitzen zituzten zeinu ikonikoak izan ziren.
|
|
|
Hirugarren kapituluan Koskenniemiren bi mailatako eredua ikusi dugu, hain zuzen gure prozesadorearen abiapuntu
|
izan
dena. Ez dugu, beraz, berriro aurkeztuko.
|
|
|
Koskenniemik (1983) bere tesian eredu berri bat proposatu zuen, bi mailatako morfologia deitutakoa, oso arrakastatsua
|
izan
dena: analisi zein sintesirako aldaketa morfofonologikoak adierazteko formalismo ahaltsu, orokor eta eraginkorra7 da.
|
|
|
Aditzondoak gradua har dezake eta informazio morfologikorik ez duen a ere bai (berez, absolutibotzat jo
|
izan
dena, partitiboarekin batera (beranduenik) aditzondoei erants baitakieke).
|
|
|
Hiru kasuistika desberdin konpondu ditu honek: a) kasu marken metaketa, bai automatikoa denean, bai testu hitz oso baten gainekoa denean, birdeklinabidea deitu
|
izan
dena; b) muga (gabe) tasun lexikala eta analisitik datorren muga (gabe) tasuna; eta c) hitzaren barruko elipsia.
|
|
|
Kasu markak maila desberdinetan bil daitezke; izan ere, ez da gauza bera aipatu berri dugun motibatiboaren osaera edo birdeklinabidetzat hartu
|
izan
dena aurrekoa ere birdeklinabidea dela esan daitekeen arren (Rebuschi, 1984). Lehenengoan testu hitz baten osaera oinarrian gaude, baina bigarrenean sortua dugun testu hitz deklinatu bati beste atzizki bat erantsi diogu, izenlagungilea, hain zuzen ere.
|
|
|
Ur kutsatuak kontsumitzeagatik edo ur kutsatuekin garbitutako elikagaiak hartzeagatik. Bitxia bada ere, gaixotasun hori, mendeetan zehar gizateriaren aztikeria
|
izan
dena, desagertu egin da herrialde garatuetatik ura edangarri bihurtzeari esker. Desinfektatzaile kimikoak erabiliz (batez ere, hipokloritoa), transmisio zikloa hautsi eta arazoa desager dadin bermatu da.
|
|
|
Gehienez ere urtebeteko epean gerta liteke hori. Albistea, luzaroan espero
|
izan
dena, ez da berez berria. Hain zuzen, 1997ko otsailean jakinarazi zuten Dolly ardi ospetsua jaio zela, transferentzia nuklear bidezko klonazioaren bidez lortutako lehen ugaztuna.
|
|
|
–Gizon emakume haiek parapentean ikusi genituèn egunaren biharamunean, Kosme Urrutiari komentatu nion, eta ba al dakizu zer esan zidan? Lehengusu bat duela, Iñigo, mendizale amorratua, eskalatzen ere ibili
|
izan
dena. Orain, berriz, badirudi, Frantzian parapentean ibiltzen ikasi zuenetik, hara eta hona joaten dela asteburuetan, hegan egitera...
|
|
|
Baina, zoritxarrez, zenbait alditan bederen, ez legeak segurtatzen zuen erabilera, ez diruak hedatzen euskara. Eta liburu asmatuek asmakizun munduan sartzen gintuzten, balizko euskal dermio ahulduan, lastertasuna bihurtuz abiadura, orain arte beharrezkoa
|
izan
dena derrigorrezko eginez hemendik aitzinat, oilo salda frogatzen dugula erakutsiz gure gurasoak probatzearekin bakarrik konformatu izan zirelarik gizajo haiek, edo hizkera berezitua sortuz hizkera berezia nahikoa eta aski zen tokietan, euskaldunak arras zuhurrak izan gara-eta hizkuntza kontuetan. Antza, horrek ematen zien gero edukin sendoa, eta batez ere landua, jasoa, goratua eta zaindua, hizkuntzaren inguruko eduki guztiei.
|
|
|
Edozein unibertsitatek eskain ditzake titulazio horiek. Are gehiago, azkenurteotan izugarri hazi da horrelako titulazioen eskaintza —ikastu rte honetan, 2001, UPV/EHUk horrelako 80 bat titulu eskaini ditu— Egia da, bestetik, eskaintza zabal horretatik asko bertan behera geratu izan direla matrikula ezagatik, baina ez, ostera, euskaraz eskaini
|
izan
dena. Itxura denez, joera hori zabalduko da datozen urteetan.
|
|
2003
|
|
|
herri orok daukala Jainkoa bere erara gurtzeko eskubidea, eta Jainkoak ez zuela inongo herririk bereizi. Eta batzuek Itun Zaharreko Kondaira idatzia izan duten arren judutarrak Moisesena dela uste den Tora delakoa, edota musulmanak Mahomarena dela dioten Korana, kasu, euskaldunak bezala hizkuntza ezagutzen ez zuten beste herriek ere bazutela Jainkoarekin eginiko Ituna, aldian behin egiten zituzten jatorrizko ospakizunen liturgiatik sortutako ahozko literaturan gorde
|
izan
dena. Are gehiago, azkarrago konektatu omen zuten herri hauek Ebanjelioaren espirituarekin Ituna idatzia zutenak baino.
|
|
|
Suertea izan nuen hemen, Oñatin ikusi bainituen banan banan Benito Lertxundi, Xabier Lete, Mikel Laboa, Ez Dok Amairu banatu eta gero. Benito Lertxundik jo zuen egunean, nik hamabost urte nituela edo, izan nuen berarekin elkarrizketa bat gerora niretzat garrantzitsua
|
izan
dena. Kantutegi zaharrean begiratzeko arau batzuk eman zizkidan.
|
|
|
Bistan da gauzatu gabeko asmoa dela, baina EAJk ere onartzen duen bidea da, oraintsu Joseba Egibarrek elkarrizketa batean adierazi duen bezala. EA da orain arte isilik
|
izan
dena, kongresua dela eta batez ere, baina badirudi begi onez ikusiko lukeela ekimen hori. Batzarrek ere ez luke begi txarrez ikusiko asmoa.
|
|
|
Beste plastiko arrunt batzuk honako hauek dira: polipropilenoa (1950), pelikula film gisa erabilia (elikagaiak, gozokiak, txikleak), margarina ontziak eta sukaldeko gaiak; polibinil kloruroa, PVC izenaz ezagunagoa, hainbat elikagai ontziratzeko pelikula film gisa erabili
|
izan
dena; eta poliestirenoa (1930), besteak beste, superheluril gisa. Kasu batzuetan, elikaduran erabilitako “plastikoek” zalantzak, eztabaidak eta alertak izan dituzte.
|
|
|
Aitzatespen arrazionala etorkizuneko proiekzioa arautzen ahalegintzen dena da; hots: hizkuntza ez da bakarrik
|
izan
dena eta gaur egun dena, ezpada bihar etzi izango dena. Eta etorkizunari begiratzen dion proiekzio horrek hizkun  tzaren garapen sistematikoa eskatzen du.
|
|
|
Azkenik, aipatu nahi nuke aurten zabaldua izan den euskal kantata berria, Isiltasunaren ortzadarra, Ipar Euskal Herrian ekoiztua
|
izan
dena.
|
|
|
Uda hasiera honetan ezin utzi aipamenik gabe euskal kulturaren munduan urteko bigarren notizia garrantzitsuena izango dena(
|
izan
dena, zuek hau irakurtzerako). Lehenengoa Espainiako justiziak Euskaldunon Egunkariaixtea izan zen (euskal kulturaren defentsan, Acebes minist roaren hitzetan). Bigarrena, euskarazko egunkari bat berriro kalean izatea.
|
|
|
Bere nortasuna eta berebu ruaren pertzepzioa duen komunitatea gara. Historikokibe re biziraupen eta birsortze soziokulturalerako estrategiak garatu dituena eta, orain arte irautea ahalbidetu duen erresistentzia modu ezberdinen subjektua
|
izan
dena.
|
|
|
lege natural eta aldaezina da etxearen gaineko jabaria ugazabari dagokiola, ugazaba horrek jabaria bere borondatez kentzen ez duen bitartean edo jabari hori bide zuzenak eta legezkoak erabilita kentzen ez zaion bitartean. Halaber, lege natural eta aldaezina da, edukitzaileek ezin dezaketela betiko bereganatu norbaitek euren edukitzari kalte egiteko arriskua, eta denbora luzez etxearen edukitzaile
|
izan
dena, azkenean etxe horren ugazaba bihur daitekeela; egin eginean ere, gizakiak berezko joera du berea dena inoren esku ez uzteko, eta edukitzailea ezin daiteke usurpatzailetzat hartu, horren inguruko frogarik ez bada.
|
|
|
Hartara, Domatek Corpus luris Civilis eta Corpus luris Canonici, Erromako zuzenbide klasikoa eta Erdi Aroan Elizak ondutako zuzenbidea, sailkatu eta arlokatu egiten ditu, Frantzian berezko arau zirenak, alegia, ordenantzak eta tokian tokiko ohiturak ere aintzat hartzen dituela. Hitz gutxitan esanda, kodegintzaren aldi juridiko berriaren iragarlea, Europa osoan arrakasta eta onespen zabala erdietsi zuena, eta sarri sarri aipatua eta ikertua
|
izan
dena, pentsamendu eta kultura juridikoaren baitan.
|
|
|
bizitzaren alderdi naturala eta beharrezkoa
|
izan
dena.
|
|
2004
|
|
|
Era berean, ez dut uste Gipuzkoako EA osoa ezkerrekoa denik, batzuek katuak urari baino izu gehiago diote-eta. Aralar bada tradizionalki ezker abertzalekoa
|
izan
dena. Bada, bai.
|
|
|
Gasteizko Euskal Herriko Unibertsitateko adituak oso ortodoxoak dira eta ez dute esamolde hori erabiltzen. Baina niretzat euskara arkaikoa Kristo garaian hitz egiten zen euskara da, hilerrietan aurkitu
|
izan
dena, Kristo ondorengoko lehenengo hiru mendeetan edo hitz egiten zena. Baina, adibidez, nire lanean hainbeste aipatzen dudan Lakarra adituak Etxepare, Lazarraga eta horienari deitzen die euskara arkaikoa.
|
|
|
Pistan bertan dago ametza, haritzaren familiakoa. Baso barnean otsalizarrarekin egin dugu topo, garaiera ertaineko zuhaitza bera, antzinatik txoriak harrapatzeko erabili
|
izan
dena, dituen fruitu erakargarriak direla eta. Gorantz jarraituz, hara baserramua, gure begi bistan.
|
|
|
Berrehun lagun inguru gara. Gurasoen etxea, Ezkoz, XVII. mendetik Irujotarren bizileku
|
izan
dena, pilotalekuaren aurre aurrean dago. Herri txikia denez, beti izan ohi da bakarren baten aurka aritzeko modua.
|
|
|
Kostuetara kondenatua
|
izan
dena doako laguntza juridikoari buruzko eskubidearen titularra bada, behartuta egongo da, aurkako alderdiak bere defentsan sortu kostuak bakarrik ordaintzera, Doako Laguntza Juridikoaren Legean esanbidez zehaztu kasuetan.
|
|
|
«Euzko Abendaren Ereserkija», euskal ereserki nazionaltzat hartua
|
izan
dena?
|
|
|
Esan beharra dago, gainera, orain arte ez dela idatzi, nolabait kanonikoa dei daitekeen euskal historia lanik: hau da, inolako duda eta eztabaidarik gabe, eredua markatu eta eskola sortu duen lan monumental bat, euskal historiaren epe desberdinak ikuspegi propioz antolatu dituena, eta are gutxiago jatorriz euskaraz idatzia
|
izan
dena.
|
|
|
Adimen arruntaz haratago, niaz edo egoaz haratago dagoen eta kontzientzia hutsa den sustraierrealitate hori errealitate objektibo edo arruntetan hedatu egiten da errealitate maila desberdinen katea batean(. Izatearen katea handia? deitua
|
izan
dena). –Inboluzio?
|
|
|
Nik ere, beste guztiek edo gehienek bezala, gaizki eraman izan baitut aulkia. Aurkitu dut, hala ere, bakarren bat, arau orokor horretatik irten
|
izan
dena. Filofoklesen kasua kontatuko dut.
|
|
|
Azkenik, bi hitz erran nahi nituzke Antso Handia pastoralaz, urtero bezala udan aurkeztua
|
izan
dena Zuberoako hiri nagusian, Maulen, baina ere Irunen eta Amurrion.
|
|
|
Zer ote da izatea? " Eta hauxe da aitzinean jada eta egun ere, eta betidanik, bilatu
|
izan
dena, beti ere aporetikoa izanik: zer ote da izatea (ti to on), edo, gauza bera dena, zer ote iza (tasu) na (substantzia:
|
|
|
Eta bidezko ez ezik autoterapia ezinago osasungarria edo barne ahotsaren agindu isila ere. Mistiko handi guztien esperientzia apofantikoa izan da, alde eta aldi orotan begirunez eta erreberentziaz miretsi
|
izan
dena. Isiltasuna propedeutika eta terapia eraginkor bat izateaz haratago, bokazio bat da ororen gainetik.
|
|
|
gizakiak ezin hobets dezake bere zoritxarra, gizaki askea eta librea den heinean bederen. Aristotelesen Etika z geroztik zabaldu da pentsamolde hau, eudaimonismotzat jo
|
izan
dena (eudamoma= zoriontasuna). Gogoan izan behar da Aristotelesentzat zoriontasuna" egintz (ar) en bidez erdiesten diren on guztietan gorena dela" (Etika Nikom., I, 4, ab initio), ongia izanik" gauza guztiek helburu duten hura" (Ibid., I, 1, 1094 a ab initio).
|
|
2005
|
|
|
Sorginkeriarengatik izan zen famatu bailara, baina haren edertasuna izan da hainbat euskal artista sorgintzeko gai
|
izan
dena.
|
|
|
XX. mende hasieran oraino Frantzia, Espainia edo Italiako estadoek beren eza eman ziezaioketen hau edo hura Burulehen izendatzeari. Horrela da behin ere Burulehen ez
|
izan
denek igurikatzen zuten Rampolla kardinalea 1903an, Autrixiako inperadorearen erabakiz. Pio X.a hautatua izan zen ondorioz.
|
|
|
07 Erromo, Getxoko langile auzotzat jo
|
izan
dena, bizi izateko leku lasai eta nasaia bihurtu da, plaza eta zabalgune ugarirekin.
|
|
|
Beraz, argi dago nukleoaren eta mantuaren arteko muga ez dela etenune sismiko soila, eta orain arte uste
|
izan
dena baino askoz ere sekretu gehiago gordetzen dituela. Etorkizunean, tomografia sismikoaren teknikak hobetu ahala eta gero eta indar handiagoko ordenagailuak erabiliz, Lurreko muga ezezagun honek gordetzen dituen sekretuetako asko ezagutu ahal izango dira.
|
|
|
Alde batetik, UPV/EHUko Euskara Errektoreordetzak kudeaturiko Euskarazko Testugintza Sustatzeko Diru-laguntzak aipatu nahi ditugu; izan ere, beraien 2002ko deialdiari esker deliberatu genuen abian jartzea luzaroan egitasmo hutsa
|
izan
dena.
|
|
|
Genero baten tipoa espezie bat da, espezie nominal izenekoa. Espezie hori da generoa deskribatzeko abiapuntutzat erabili
|
izan
dena.
|
|
|
Oraingoz esperimentazio fasean dago. Oro har, Gram bakterio positiboak erresistenteagoak dira, hasieran beti negatibotzat hartu
|
izan
dena, eta bereziki bakterioen esporak, oso erresistentetzat hartu ohi direnak. Datu horiek ez dira bereziki onak, batez ere kontuan hartzen badugu beroaren ordez elikagaietan aldaketarik eragin gabe merkaturatu direla tratamendu horiek.
|
|
|
Bestalde, dantza alorrean, aipatu nahi dut Kutx ala pilkreazioa, Claude Iru retagoiena eta Catherine Arçanuthurryko reografoen zuzendaritzapean emana
|
izan
dena, lehen aldikoz Miarritzeko Maitaldia festibalean. Zuberoako maskaradetatik abiaturik, konpainiak uztartu ditu ohizko dantza, kantu eta musika, era garaikide batean.
|
|
|
Elizak tradizio bat du, gizaldi askotan barna kristauentzat arau
|
izan
dena. Ezin du goizetik gauera leihotik kanpora bota.
|