|
2010
|
|
|
Batetik, Jean Etxepareren jakintsu hanitzek diotena, hain zuzen ere Laplace-k eta ostekoek, Lafitteren erantzunean Etxepareren gogoeta geologiko bihurtu zaigu huts hutsean. Bestalde, Etxepareren pasartean" nola"
|
izan
dena(= ez dakigu nola Biziaz amatzeko), Lafittek" nork" bilakatu du(= ne sait d qui attribuer l' origine de la Vie), ura bere pentzeraino bideratuz, noski.
|
|
|
Xangai ondoan kokatuta egonik, irla estrategiko horren jabe izateak abantaila nabarmena emango bide zion Frantziari, Txinan barneratzeko Ingalaterrarekin zeukan lasterketan. Apaiz eta naturalistarengandik harantz Armand Davideren baitan, antza, bazegoen beste gizon bat espioi bat, beharbadaorain arte gutxi aztertu
|
izan
dena.
|
|
|
"... Urrundik Hazparne ere ikusi dut, herri gotorra, Lapurdiko matxinadaren egoitza
|
izan
dena: Gortearen aginduz lurreratutako ezkil dorrea erakutsi didate, baina beregitea utzi behar dietena.
|
|
2011
|
|
|
Hau da, biderketa erraz bat eginez, hamasei bider berrogeita hamabi, 832 aste ateratzen dira, horrenbestez 832 artikulu Larresoroko superioraren eskutik. Eman dezagun, hainbat arrazoi tarteko —guztiz lanpetuta dabilela, gaixorik dagoela, eta abarsoilik 700 bat izan zirela denetara benetan idatzitako zutabeak; bada, hala eta guztiz ere, Arnaut Abadiaren asteroko obra eskuraezin hori askoz zabalagoa eta oparoagoa da, orain arte ezaguna
|
izan
dena baino, izan ere, Aphezac soldado panfletoa da Arnaut Abadiaren lumari egozten ohi zaion izenburu bakarra. Titulu hori, horrenbestez, izozmendiaren tontorroa litzateke beste barik, zeren, Jean Etxeparek behin eta berriro baieztatu digun kalitateaz gainera, Arnaut Abadiaren obra idatziak badu garrantzia kantitatez ere, izan, bolumen nabarikoa da-eta, gaiari doakionez guztiz zibila izateaz landara.
|
|
|
Eskuak, kontuan izan, norberarenak dira; beraz, esan nahi
|
izan
denaren kontrakoa ere uler liteke galdetzaile, erantzuleikuspuntuaren arabera. Ados jarri beharra dago aurretik, eta era askotako jendea dabil bazterretan:
|
|
|
Slow mugimendua bera ere mantso ibiltzeko gauza ez bada, ez eskatu horrelakorik gizakume arruntari. Izan ere, ordularien diktadurapean luzez bizi
|
izan
dena nekez askatuko da haren atzaparretatik. Era askotako adibideen artean, erretiroa hartzen duten langileendako oparia da deigarrienetakoa, gainetik kendu ezineko zamaren erakusle baitugu.
|
|
|
...zan argizari bat pizteko ere. atsekabearen ordu besteratuak ziren kulpa eta oinazea intzirioka direnetakoa gertakizunari zentzuzko hitz bat eman nahi diogunean, baina ezin, hain ezinesana izaki heriotza... orduan ibarrean eliz kanpaiek jo zuten ordua eta begira jarri nintzen poetaren lurraldeari, zer naiz ni, oihukatu nuen barneruntz, haren hitz eder errukitsuetan antzaldatua gizatasunean bermatua
|
izan
dena baizik, ez gaude bakarrik, eresiek, poemek laguntzen gaituzte eta bizitzaren muinean oinazea antzeman zutenek, haiekin nengoke, haiengan naiz joan zirenekiko azken enkontrua arte. eta negar egin nahi izan nuen hautsi, hustu landa babesgarri haietara, ederresten nuen arbasoen aberrian ahuspeztu, aitortu, amore eman, apaldu, senidetu, norbaitek irakatsia zidalako gizagotzen gaituzten amodioen ...
|
|
|
Etimologia azalpena: Irudi du oinarrian erdarazko errespetuzko tratamenduko doña dagoela, euskaraz andre ren bitartez adierazi
|
izan
dena. Gainerako osagaiak genitiboaren hondarkia eta artikulua dira.
|
|
2012
|
|
|
Auzo marjinatuak, prostitutak, boxeolariak, hiltzaileak... lumpen munduko jendea azalduko zaigu bere testuetan, oso urruti askotan Borgesek edo Mujica Lainez batek erakutsitakoetatik. 26 urte zituela El juguete rabioso nobela ezaguna kaleratu zuen, argentinar literaturgintzan mugarritzat hartu
|
izan
dena.
|
|
|
Eta herri baten memoria galarazten, ezkutatzen edota desitxuratzen saiatzen direnean gauzak oso ongi ez doazen seinale. Azkenaldi honetan Espainia aldetik, bereziki bertako Gortetik, halako erasoaldi bortitzak datozkigu begi bistakoa
|
izan
dena ere ukatzen edota gezurra izan dela adierazten. Duela ez asko" aditu" omen diren batzuek ez digute ba esan eta esplikatu gerra ostean hemen ez zela euskararekiko inolako jazarpen eta ukaziorik izan?
|
|
|
Eta soilik alde artistikotik begiratuta ere baditu kontrario ugari: Barañano deituriko irakasle batek, esate baterako, esan berri du Oteizaren obrak ez diola ezer gehitzen XX. mendeko eskulturgintzari, eta Oteiza ahobero hutsa izan dela, beti besteren kontura bizi
|
izan
dena. Eta arazoa datorrela kontua besterik ez daukan halako berritsu bat herriak (edo tribuak) artista handitzat (edo magotzat) jotzen duenean.
|
|
|
Arrazoi politikoak eta sozialak nagusi. Hori da hemen gertatu
|
izan
dena diktadura agintzen zegoenean. Halaz ere, hizkuntza bat galtzeko edota ez berreskuratzeko arrazoi asko daude, oso ezberdinak.
|
|
2014
|
|
|
Gure dantza deitzen duguna. Ihauteritik kanpo hainbat baliatua
|
izan
dena. Baina guk euskaldun eta garaztar gisa zer antzezten dugu hor?
|
|
|
Erretretara joaten ahal dira batzuk, erreleboa hor da. (Irakur beste gisan Fauxto kari oihanetik atera direnak, idatzia
|
izan
dena). Antzerki mailan ezgaitasun handia barkatzen bazaie ere, segur atera ginen xuriak oraino azkar direla.
|
|
2015
|
|
|
Beraz, bada, gu eraikitzen gaituen indarra, milaka eta milaka urtetan
|
izan
dena,"... izango bagara, izanaren sokari eutsi diogu". Hor dago koska, izana bat eta bakarra izan al da edo anitz izanetan hautatzerik al dago?
|
|
|
Kategoriak dira horiek, identitateari buruzko ikerketetan izarra lako kontzeptua dena eta
|
izan
dena, bereziki Psikologia Sozialean. Osteratxo bat egin dugu, beraz, diziplina horretan kategoriei buruz egin diren ikerlanetan barrena.
|
|
|
Ez da gauza bera. Esan bezala, berrartikulatze ideologiko batek eduki ditu loturik neurri batean, funtsean nazionalista
|
izan
dena. Gaur gero, oso daitekeena da" identifikazio zibil edo administratibo" batera mugatzea" identitate ofiziala".
|
|
|
Euskal herri tradizionalaren irudia, idilikoa edo gogorra; funtsean berdin da, euskal herri honi jatortasuna onartzen zaiolako, batetik eta bestetik. Euskal Herri hau da berez eta lurrari atxikirik bizi
|
izan
dena, sustrai sakonekoa. Ez da asmazioa, hura benetakoa da...
|
|
|
bi sail. Biak lotu behar ditu tour de force batez adieratzaile unibertsal batek, Arrazoi, Behatzaile, Jeinu, Kode edo Logos bakarraren forma anitzetan funtsean bat
|
izan
dena. Bi sail horien kontu emateko, eta haiek egituratze aldera, hainbat eta hainbat dikotomia planteatu dira, guztietan hemen barneko eta han kanpoko muga bat zedarrituz:
|
|
|
Baina beste ahots bat zen jadanik. Garaitua
|
izan
denarena. Eraztuna berriro atzamarrean jarri eta irteera bilatu zuen begiak jaitsita eta lapur baten presaz.
|
|
|
Tiroketan makarroi indotxinarra hil da, bera, mafioso taldean agente sekretu infiltratua izaki, ez baitzen espetxeratua izan. Jonki gaztea, filma osoan zehar lagun enigmatikoa, erakargarria eta bere moduan fidela
|
izan
dena, medikuaren besoen artean hiltzen da; bikotea mafiosoengandik salbatzen duten agente sekretuek berberek istiluaren nahasketan nahi gabe tirokatu baitute emakumea. Sena ibai ertzeko kai batean hiltzear dago gaztea, medikuak lurrean artatzen duelarik.
|
|
2016
|
|
|
Zubian igaran eta, erreca oundouan batcen da Camintchale edo Sengratenia. Han sorthu da, diala hamahirour ehun ourthe igaranic, Sen Grat Olorouco Aphezcupu
|
izan
dena".
|
|
|
Esan ezin bada ere Martin Maister oharkabean igaro den egile horietako bat izan denik, euskal literatura jasotzen duten eskuliburu guzti guztietan aipatzen baita, aipuaren urri lakarra sumintzekoa zaigu erabat, areago Maisterren dohainak izkiriagintzan goraipatzekoak ohi diren neurrian, izan ere, gorespen hitzekin berekin finitzen baitira komunzki Maisterren gaineko berri zeken eskastuak, eta hasiera batean bezala, geure buruari berriz ere galdetu behar diogu, zalantzakor, ea nor demontre ote zen Martin Maister zoritxarrekoa. Villasanterenean, geure gaiari buruzko eskuliburuetan guztietan horailen dena dudarik gabe, ez zaigu ezer berezirik aipatzen, ezpada Intxauspek egile hori idoro zuenetik behin eta berriz errepikatu
|
izan
dena baizik.
|
|
|
Biba festa! karrikaratu zuenean Argia aldizkarikoen eskutik, iduri batzuen agerpenak Lankide Aurrezki Kutxak aldez aurretik agindu diru laguntza ezabatzea erakarri zuen, ordinarioki zentsura deitu
|
izan
dena. Inor ez da oraino, nik dakidala, horren arbuiatzeko azaldu.
|
|
|
Idazkiaren atarikoan 15 egunetan izkiriatu lana dela aitortzen bazuen ere, handisko bazen ematen zuen datu elia. Euskaldunondako interesekoa da eskaini zuen Iruñeko egoera linguistikoaren ebazpena, behin baino gehiagotan aipatu
|
izan
dena han eta hemenka:
|
|
|
Atariko baten ostean, hamabi kantak datoz notazio musikala, iruzkinen bat edo beste, zein frantsesera itzulpenaz horni. Guztietan zazpigarrena dateke interesgarriena," Aphal aphal burua", egun" Goizian goizik" bezala ezagunagoa, geroxeago Salaberri, Bordes, Jaurgain, Ithurriaga, Gerra edota Azkuek berriz ere jasoa, eta Donostia edo Guridi batek erabilia
|
izan
dena. Istorio erabat dramatiko baten gainean eraikitako abesti horrek bestelako aldaerak baditu nonahi, eta Gonzalo Zulaika kaputxinotarrak, Aita Donostiak naski, Mila i Fontanals edo Amades katalanek jasoa zekarren aipatu berrargitalpenean:
|
|
|
Geure idazle handiaren segida berriki moztu zen, 2000ko urriaren 20an. Ez dateke honakoa zergatien berri aireratzeko tokia, baina bagaude galera handiagoa izan dela onartu nahi
|
izan
dena baino. Ez ailedi Tuterakoaren kasuan bezala, euskal letrek beste idazle bikain bat galtzeko aitzakia.
|
|
|
Horietako misionista bat 1708 urtean Oiartzunen sortu Sebastian Manuel Mendiburu Olano dugu, noiz edo noiz euskal Zizerontzat jo
|
izan
dena. Lagundian 1725 urtean sartu, eta bere ikasketak burutu ostean, Iruñera etorri zen bere lan izpirituala burutzera.
|
|
|
1661.ean beatifikatu eta 1665.ean kanonizatu zuen Alejandro VII.a aita santuak, eta 1877.ean Elizaren Dotore izendatu zuen Pio IX.ak. Philotearena dugu bere lanik ezagunena doike, hamaika hizkuntzetara itzulia
|
izan
dena. Lehendabiziko edizioa, Introduction a la vie devote par François de Sales, Lyongo Pierre Rigaudenean ageri zen 1609.ean.
|
|
2017
|
|
|
Errespetuzko harremana da. Gero santuekin ere, erabili
|
izan
dena.
|
|
|
Oraina: dena eta ez dena, dena eta
|
izan
dena.
|
|
|
Eta argia bezain zuri dira orriok, zuri bezain itsu
|
izan
dena oro honantz hurrupatzen duena, lehen izandakora iritsi ezin naizenez, berriz, iragana eskura ezina denez.
|
|
|
109. Seguru aski gero Bikarionea
|
izan
dena. Ikusi egin behar, dokumentu bidez.
|
|
|
Neanderthalak gaur egungo gizakia orain arte bizi
|
izan
dena baino askoz luzaroago iraun bazuen ere, ehun mila urte batzuk eta kasik bat batean desagertu zen, arrastorik utzi gabe, ahulagoa zen beste gizaki mota bat, Homo sapiens, arrakasta osoz zabaltzen zen bitartean. Are gehiago dena:
|
|
2018
|
|
|
" Emmanuel INCHAUSPE apheza/ Baiunako Bikari Jeneral ohia/ 86 urthetan hil
|
izan
dena/ 1902 eko Setemeren 25 ian/ Euskararen eta Euskaldunen maithazale eta eraikizale/ Ohoriak khea bezala igaiten, obra hunak bethikoz egoiten".
|
|
|
Horrelakoxeak bide dira dialekto puruaren jabeak. Baina, izan, jabe eta depositario horiek idealak dira, irrealak dira, Jesus Antonio Cid en ustez entelekia bat dira Europa zaharrean, zeren eta are laboraririk arkaikoena ere, bizitza osoan bazterrik apartatuenean bizi
|
izan
dena, egona baita makina bat eragin aloktonoren menpe: direla apaizaren predikuak latina eta guzti, dela litterature du colportage (-kordel literatura) deritzona, zeinak hedatu baititu adibide baterakoErdi Aroko legenda epiko eta hagiografikoak, direla merkatari, errekardari eta txerpolariak, direla erromes, pelegrin eta eskaleak, direla errekrutatzeak eta zerga biltzaileak, eta abar.
|
|
|
Dirudienez, herritarrek estututa eman zuen pauso hori, eta sorterriko euskara ekialdeko bizkaierabaliatu zuen, haren fonetismoak eta guzti. Era horretako euskaran erredaktatuko du 1802an Peru Abarca enblematikoa, 1881era arte argitaratu ez zena eta gerora bizkaieraren literariotasunaren" harri fundazionaltzat" jo
|
izan
dena.
|
|
|
Hurrengo lerroetan gehiago ariko gara aukerez edo" izan zitezkeenez", datuetan oinarritutako ondorioez baino. Ikusi dugunez, ezer gutxi dakigu Iruñea hiri izateak tokiko, Nafarroa Garaiko nahiz gainerako hizkeretan izandako eraginaz hitz egin ahal izateko, baina, a priori, ez dugu zertan pentsatu munduko beste leku batzuetan gertatu
|
izan
dena Iruñean ere gertatu ez denik, dialektologiaren tipologiak (hots, beste eremu batzuetako ikerlanen ondorio bateratuek) hori erakusten digutenean.
|
|
|
Bi burguen eta Nabarreria hiriaren artean zegoen tartea da, zehazki," inorena ez den lurra" deitu
|
izan
dena. Iparraldeko herenean kokatua zegoen San Domingoko sakanak eta hegoaldetik barrutia mugatzen zuen harresiraino iristen zen lautadak osatzen zuten.
|
|
|
Iruñeko jatorrizko gotorlekuak, alegia Nabarreriako gazteluak, Batasunaren Pribilegioa iragarri zenean plaza bihurtu zen espazioaren zati handi bat hartzen zuen. Martinenak bere planoan adierazi zuen kokagunean egongo zen, gutxi gorabehera (8 irud.). Bota zutenean, betetzen zuen espazioa libre geratu zen, eta orduan egituratzen hasi zen geroztik Iruñeko espazio publikorik garrantzitsuena
|
izan
dena.
|
|
|
Hura alkate aukeratu izanak" errotik astindu zuen Iruñeko bizitza" (Ugarte, 2001, 22). Aro berria hasia zen, espainiarrendako lehen esperientzia demokratikotzat jo
|
izan
dena. Iruñean, eta hedaduraz Nafarroa osoan, aro berriak hainbat ezaugarri nabarmen izan zituen, hala nola eztabaida publiko nagusia auzi erlijiosoa izatea, eskuindarren ia erabateko nagusitasuna, estatutuaren prozesuak indarren egituraketan izaniko eragina, eta gizartean zegoen giro nahasia, hirian hainbat biktima eragin zituena.
|
|
|
Zanpatua
|
izan
dena sakralizatua izanen dela eta alderantziz.
|
|
|
Martaren oheratzeko ordua haurraren unerik mugituena izaten da, baina Martini botatzen dio bere loezinaren errua. Haren zain dago, ia 30 urtez inoren zain egon gabe bizi
|
izan
dena. Martak zortzi urte zituen aitak azaldu zionean ama ez zela ospitaletik bueltatuko.
|
|
|
Ibaiaren bi bazterren arteko alde sozioekonomiko eta ideologikoa, Bilbon Ibaizabalen eskuineko erriberaren eta ezkerrekoaren artean historikoki
|
izan
dena bezalakoa, baina familia belaunaldien kontraesanei buruzkoa. Gurasoek aristokrazia errepresentatzen dute eta haiengandik apartatzen diren seme alabek beste zerbait.
|
|
2019
|
|
|
Batxilerreko liburutik gogoratzen nuena bakarrik, heste lodiaren hasieran erne eta zintzilik bezala geratzen den zizaretxo moduko bat dela. Orain badakit zerbait gehiago, eta batez ere Garaziren kasuan inportantea
|
izan
dena: zizaretxo horrek posizio desberdinak har ditzakeela, eta agerian edo ezkutuan egon daitekeela.
|
|
|
alde batetik, Europa Batuaren aldekoa eta, bestetik, hirugarren munduko herrien aldekoa. Hirugarren munduko eredua Euskal Herrian ezarri eta borroka armatua aktibatu nahi zuen taldea (joera tercermundista, guevarista edo kolonialista deitua
|
izan
dena) indartu zen, horrela, ETAren barruan. Joera horren alboan indar gutxiagoko beste bi zeuden:
|
|
|
155). Alde batetik pribatizazioek familiaren esku uzten dute berriz erreprodukzio lana, bereziki emakumeen esku, eta bestetik digitalizazioak lan ordaindua
|
izan
dena kontsumitzaileak musu truk egitea ahalbidetzen du. Kapitalista indibidualentzako produktiboak eta ordainduak diren lanen artean, produkzio eta distribuzio lanak, lehen aipatutako fenomenoak pairatzen dituzte:
|
|
|
Dirua, ikuspegi historizista demokratikoei kontra eginez, ez da truke harremanetan momentu zehatz eta kontziente baten barneratzen; alta, prozesu historiko luze baten eboluzio eta emaitza da. Ekonomia politikoaren kritikari ekarpena liburuan, berriz, ezin hobeto laburbiltzen du Marxek adierazi gura
|
izan
dena:
|
|
|
Konjugazio trinkoa, atzo arte erabili
|
izan
dena, konjugazio bakarra izan dela baieztatzen dutenek azaldu lukete nola galdu den puntukaritasuna puntu horretaraino non beharrezkoa izan baita berriro konjugazio perifrastikoaren bitartez dena asmatzea.
|
|
|
Hasi baino lehen ez dugu ahaztu behar gure aztarnategian kanpoko geruza baino ez dugula ikusten. Bertan XXI. mendeko euskara daukagu; baina, beldurrik gabe geruza berean sar dezakegu XV. eta XVI. mendeetakoa eta ordutik hona erabili
|
izan
dena. Bada, gure helburua, azpian dagoen hurrengo geruzara iristea da; hau da, euskaraz idazten hasi zirenetik haratago joatea.
|
|
|
Aitzitik, biribil (Apiribil biribil), hitz joko moduko esaera berezi batean, Bakaikun jasoa, baina bertan asmatua ez dena edo, bestela, aspalditik letorkeen esaera zahar batean, erabilia
|
izan
dena.
|
|
|
Alabaina, aurrealdeko hormari begiratu eta honen harri landuari erreparatuz gero, agerikoa da eraikin osoa etxe bakarra izana dela, gero denboraren joanean goratua eta zabaldua
|
izan
dena, beste atari bat (gaurko Zubidiana) ireki egin zaiona eta antzinako ataria (Bakarrekua) eraldatu.
|
|
|
garia, ardoa, haragia, bakailao gatzatua, bale olioa... Usario honen testigu, Goizuetako plazan Azoka du izena oraindik, lehen Herriko Etxe zahar izanduak, eta elizari iratsia dagoenak, ez hori bakarrik, orain gutxi arte feria
|
izan
dena, azoka bihurtu du euskaldun askok eta askok, euskaltzain puritanoak dituela gidari.
|
|
2020
|
|
|
Gure barneko alde hori," arima"," espiritu" eta beste hamaika modutara deitua
|
izan
dena, eta une oro, egonkortasunik gabe, eraldatzen ari dena, gaurko uneei ez ezik antzinakoei lotuta bizi dena, batzuetan kezkoa ematen duena eta beste batzuetan berunezkoa, arrazoimenak doi doi menderatzen duena; hori guztia, gure barneko aldea, infinituaren pareko da. Batzuetan, infinitu horren puntu bat, une bat, kanpoko zerbaiti erantsita gelditzen da.
|
|
|
[JV] Zatiketaren garaitik bazegoen bi alderdien arteko arrakala, bi urteotan sakonduz joan
|
izan
dena. Egunez egun amildegi bihurtzen ari da, guztien bistara gainera, jendaurrean beti sesiotan baitabiltza.
|
|
|
Greziako demokrazian aurkitzen dira Mendebaldeko kultura politikoaren erreferentzia antzinakoenak. Ordukoa da demokraziaren promesa hain entzutetsua, ez orduan eta gero ere guztiz konplitu ezin
|
izan
dena.
|
|
|
Inkisizio kristau kapitalistak emakumea bere gorputzaz desjabetzea lortu zuen. Gero mendetan dominazio sinbolikoa
|
izan
dena sorginen erreketaren terrorismo harekin hasi zen. Emakumearen degradazioa lehen akumulazio kapitalistaren oinarria izan zen:
|
|
2021
|
|
|
30 urtera luzatu zuten gero (zeina injustizia bat den: bada ni baino lau urte gehiago
|
izan
dena gazte). Idazle batzuk hala definitzen dituztela ikusita, berrogeitaka urtera luzatu lukete orain.
|
|
|
Jada ez dago zertan emozioak erreprimitu zigorren bidez, emozio positiboak eztandarazi eta negatiboak neurri zuzentzaileen bidez kontrolatu baizik. Emozionatu eta motibatu beharrean dago eskola, ume eta gazteek apatia orokorra bizi baitute," itzalaldi emozionala" deitu
|
izan
dena. Paradoxikoa dirudi, berriro ere, baina emozioen erreinuan apatia da nagusi.
|
|
2022
|
|
|
• parfait izenekoa, sukaldaritzan usu erabilia
|
izan
dena;
|
|
|
Aperitiboa hartzeari," ahoa garbitzea" eta" ahoko bizarra kentzea" ere esaten zaio. Adiera hertsian, kultura batzuetan, jateko gogoa suspertuko duen edari alkoholikoa da (txakolin, gin tonic, pastis, etab.), inoiz preskripzio fakultatiboz hartu
|
izan
dena.
|
|
|
► Beste adiera batean, horietako sendoen edo landuena, nagusia; jakia, gehienetan proteikoa (haragi edo arrainkia nagusi, otordu begetarianoetan izan ezik), erdialdean kontsumitu
|
izan
dena, tradizioz.
|
|
|
cup. Edariak edo bestelako jariakorrak (krema, izozki, sorbeteak) edukitzeko diseinaturik dagoen edalontzi hankaduna, hainbat materialetan ekoitzi
|
izan
dena (adar, eztainu, terrakota, zilar, urrez), gaur beirazkoa soilik baliatzen bada ere.
|
|
|
french toast. Gure artean biziki ezagun eta preziatua den" paderako fruta" da, etxean labea jeneralizatu aurretik ere kontsumitu
|
izan
dena, eskuarki jaiegun seinalatuetan (Inauteriak, Garizuma).
|
|
|
barruki, biriki, frikatxa, gibelarrai, pikatxa, plantxeta, etab. Ardi erraiak, oro har. Zehazkiago, ama esnea oraino edoskitzen ari zen axuriaren odola bildu eta mamitua, puska txikitan ebakitako heste egosiak, berdura (tipula, baratxuri, porru, piper berdea) eta arrautzak su txikitan erregositakoan, laguneko arrautza bana gehituta osatzen den tortilla, tradizioz bildotsa hiltzean kontsumitu
|
izan
dena. Zenbaitetan, arkume errearen aurretik hartzen da frikatxa.
|
|
|
txilar, ginar. Udare, mugurdi edo aran melatuez eginiko likore destilatua (40°), Nafarroa Beherean aski ezaguna
|
izan
dena (egun, Irulegiko ardo beltz baten izena da).
|
|
|
► Erdiraino betetako baso ardoa, gurean, lagunartean tabernaz taberna batik bat, eta beste hamaikatxotan ere hartzen dena (hartu
|
izan
dena). bazkaria
|
|
|
Zurezko altzari sendoa, eztei oparitzat etxean sartu eta guztiz preziatu eta erabilia
|
izan
dena, laborea eta ogia ez ezik, arropa zuria ere (sagar edo irasagarrez lurrindurik) gordetzeko. Etxe batzuetan bat baino gehiago izaten zen.
|
|
|
staple food. Bere nutriente edukiagatik (eskuarki kaloria iturri da eta, gainera, karbohidrato ugarikoa), dieta tradizionalak bere berea, eskura eskurakoa eta ezinbestekoa duen elikagaia, dieta horren euskarria
|
izan
dena.
|
|
|
demijohn. Zumez, gaztainaz, lastoz edo plastikoz babesturiko beirazko ontzi potolo biribil handia, 16 litroko edukierakoa, lepo luze eta aho estukoa, tradizioz ardoa garraiatzeko erabili
|
izan
dena, egun apalategietan apaingarri. ik. paderako fruta. txangurru donostiarra
|
|
|
" Inkisizio kristau kapitalistak emakumea bere gorputzaz desjabetzea lortu zuen. Gero dominazio sinbolikoa
|
izan
dena mendetan, sorginen erreketaren terrorismoa harekin hasi zen".
|
|
2023
|
|
|
Hori da batak eta besteak duten izaera, Teodoro. Lehena, zinez askatasunean eta aisialdian hezia
|
izan
dena, zuk filosofo deitzen duzuna da. Hori ez da gaitzetsi behar zerbitzarien zereginez arduratzen denean sinplea eta ezgauza izateagatik, ez jakiteagatik ohea prestatzen, otorduak maneatzen edo norbait hitzez lausengatzen.
|
|
|
Ume kantu bat dago Ermuan, anonimoa edo, batez ere udalekuetan eta ume irteeretan abestu
|
izan
dena. Mugimenduak astiro egiten dira hasieran, gero arintzen doa erritmoa, atzerantz eta kantan aipatzen diren norabideetara eginez higidura edo zanbuluak.
|
|
|
" Urrundik Hazparne ere ikusi dut, herri gotorra, Lapurdiko matxinadaren egoitza
|
izan
dena: Gortearen aginduz lurreratutako ezkil dorrea erakutsi didate, baina berregiten utzi behar dietena.
|