|
2001
|
|
|
EIZIEko zuzendari Koldo Bigurik adierazi digunez, gazteentzat nahikoa eskaintza zabala zegoen lehendik, baina helduagoek ez zuten aukera hori eta irakurle euskaldunek gaztelaniaz edo beste
|
hizkuntzez
baliatu behar zuten «munduko literaturaren altxorrak» ezagutu ahal izateko. «Horrez gain, ordu ra arte argitaratzen ziren literatura itzuliaren aleak askotan nahikoa badaezpadakoak ziren kalitate aldetik», azaldu digu Bigurik.
|
|
|
Urtero udabidean New Yorken entzuten dudanaz oso bestelakoa. Hasieran, nahiko zaila ulertzen, bertako
|
hizkuntzez
nahasia baita. Laster ohituko zara, ordea.
|
|
|
Angel Irigarayren izena besterik ez dut aipatuko; hau, oraindik taxuz eta iturburu egokiez horretan ari baita. Axola dute, eta ez dira agian gure artean behar adina erabili, Fernando Gonzà ¡ lez Ollék Nafarroako
|
hizkuntzez
burutu dituen lanak" La lengua occitana en Navarra", Revista de dialectologÃa y tradiciones populares 25 (1969), 285, eta" El romance navarro", Revista de filologÃa española 53 (1970), 45 Ezin puntu guztietan berarekin ados egon (cf. Homenaje a don José Esteban Uranga, Pamplona 1971, 201 or.):
|
|
2002
|
|
|
Azken urteotan era nabarmenean hazi da Euskal Herriko biztanleriakatzerritar
|
hizkuntzez
duen ezagupena; eta bai ikasketa unibertsitarioak bestehizkuntzatan egiten dituzten gazteen kopurua ere, unibertsitateko hezkuntzara sartuaurretik erdietsi dituzten ezagupenei esker.
|
|
|
Oraingoerronka, beraz, geure herri hizkuntza nagusitzat euskara jotzen dugunontzako, euskaraz aritzea eta herri aurreratua izatea bilbatzea da. Unibertsitategintzan aridiren
|
euskaldunek
hizkuntzez askotarikoak izan dute, herriarekiko dutenzorra euskaraz behar den moduan bete dezaten.
|
|
2004
|
|
|
–Usteok (Mari Karmen Garmendiarenak eta Bernardo Atxagarenak ditu gogoan) erabat oker dira. Herri batek ezin du bi
|
hizkuntzez
ongi hitz egin. Ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi hizkuntzez mintzo den herririk.
|
|
|
Ez da horrelako herririk izan. Bi
|
hizkuntzez
mintzo ziren herrietan bata besteari nagusitu egin zaio eta azpikoa galdu egin da. Egungo egunean ere gauza bera gertatzen da.
|
|
|
Ni lau kontinentetan ibili naiz. Ez dut inon bi
|
hizkuntzez
mintzo den herririk ikusi. (...) Ziur egon gaitezke:
|
|
|
Herri batek ezin du bi hizkuntzez ongi hitz egin. Ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi
|
hizkuntzez
mintzo den herririk. Euskaldunok herri berezia garela eta bi edo hiru hizkuntzez egin dezakegula pentsatzea amets hutsa da.
|
|
|
Ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi hizkuntzez mintzo den herririk. Euskaldunok herri berezia garela eta bi edo hiru
|
hizkuntzez
egin dezakegula pentsatzea amets hutsa da. Ez da horrelako herririk izan.
|
|
|
Ezta gutxiagorik ere! Alabaiña, Errusiako errepublikatik kanpo, errusera ez diran
|
hizkuntzez
obratu da jakintza hedatze hau.
|
|
|
Ez da ahaztu behar, bestalde, Diskurtsoan egiten duen aipamena beste
|
hizkuntzez
eta beste herri eta ohiturez. Argi dago jabetzen dela horrek izan dezakeen garrantziaz, eta bere zalantza prozesuan urrats bat markatzen du horrek guztiak.
|
|
2005
|
|
|
a) exclamation... b) onomatopeyas... e) loanwords (Henderson 1951: 156, Asia hego ekialde ko
|
hizkuntzez
). E. E. Wallsek (The word and the phonological hierarchy of Mezquital Otomi, Language 44 (1968), 76) A balance of the following components (in ranked order) is crucial to word structure:
|
|
|
Aurrenik, hizkuntzak berez erakusten duen" izaera sozialaz" arduratu gara eta, honen haritik, oraindik ere argiago ikusi ahal izan dugu gizakia bera aldi berean eta berez dela izaki sozial eta linguistikoa. Ondoren aztertu dugun bezala, eta bere hitzak erabiliz," hizkuntzaren izaera nazionala" izan dugu hizpide eta, hemendik abiatuz, giza-talde ezberdinen
|
hizkuntzez
eta hauen hezkuntzarako garrantziaz aritu gara. Azkenik" hizkuntzaren izaera formatiboari" buruzko zenbait ohar eskaini ditugu ideia garrantzitsu bat azpimarratu nahian, alegia, hizkuntzak gizakiaren formazioaren ezinbesteko elementua osatzen duela, hark honi etengabe esperientzia berriak eskaintzen baitizkio.
|
|
2006
|
|
|
• Azpimarragarria da ere irakasleriaren mugak gure hezkuntza sisteman, hizkuntzekiko gaitasun eza, batez ere etorkinen jatorrizko
|
hizkuntzez
ari garenean. Nahitaezkoa da harrera herrien eta jatorrizko herrien arteko hitzarmenak bultzatzea jatorrizko hizkuntzen irakaskuntza bermatu nahi bada.
|
|
2007
|
|
|
Ez al da errealitate hori berori ematen Eusko Jaurlaritzaren egoitza nagusian bertan? Non geratzen da berdintasuneko tratua
|
hizkuntzez
ari garenean. Dugun egoera hori dugula, premia larriena al da etorkinentzako euskarara hurbiltzeko ikastaroak antolatzea?
|
|
|
Camille Jullianek. Frantziako Akademiako kidea? eskualdeetako
|
hizkuntzez
hitz egiten zuenean, Frantziako hizkuntza nazional eta bateratzailearen indargarri bezala aurkeztuz:
|
|
|
Urte guziz biltzen dira lurralde batean, Frantziako herri
|
hizkuntzez
arduratzen diren erakunde eta elkarteetako ordezkariak. Aurten Erramun Baxok soziolinguistak bultzaturik, Iparraldeak luzatu die gomita, euskal kultura sostengatzen duen Herrien Arteko Sindikatua, Euskal kultur erakundea, Euskal Konfederazioa eta Euskararen Erakunde Publikoa partaide zirelarik.
|
|
|
" Gizarte elebitasunik ez dago, gizarteak ez dira elebidunak, beti inposatzen delako hizkuntza bat" 234 Garate: " Herri batek ezin du bi
|
hizkuntzez
ongi hitz egin. Ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi hizkuntzez mintzo den herririk" 235 Sanchez Carrion Txepetx:
|
|
|
" Herri batek ezin du bi hizkuntzez ongi hitz egin. Ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi
|
hizkuntzez
mintzo den herririk" 235 Sanchez Carrion Txepetx: " Hizkuntza guztiak, erabilera linguistikoaren nazioarteko baldintzak aldatzen ez diren bitartean, elkarren aurkako borrokan daude" 236 Iztueta:
|
|
|
Modu berean aitortzekoa da —aurrekoa zehaztuz— hirugarren atal honetan euskara ren perspektibatik kontsideratuko dugula bereziki euskal hezkuntza: hizkuntzaz hitz egitea
|
hizkuntzez
hitz egitea da, eta, gure kasuan, hizkuntz errealitateak —lehen unean bederen— normalizatzeke dagoen euskaldunon hizkuntzaren izena darama. Horrela, bada, propioki gurea bakarrik den arazo horri erreparatzea da gure nahia, eta ez" etorkinen hizkuntzek" edota" nazioarteko hizkuntzek" hezkuntzan orokorrean —eta gurean ere bai— sortutako problematika aztertzea.
|
|
|
esan dezakegu, batez ere gizarte zientziei begira, gizakia ezin dela bere errealitate historikoan ezagutu bere hizkuntza aztertu gabe, alegia, gizabanakoak eta gizataldeak nahitaez behar direla izan kontsideratuak euren hizkuntzekiko harremanean. Aipatzekoa da ere, bereziki giza zientziei begira, gizakiari ezin zaiola bere proiekzio idealerantz bultzatu hizkuntzatik at, hau da, gizabanakoei eta gizataldeei euren garapen prozesuan laguntzeko ezinbestekoa dela euren
|
hizkuntzez
baliatzea. Kontua da, finean, hizkuntzaren gaitasuna ez dela gizakiaren bestelako gaitasunen pareko bat, baizik eta gizakiaren izaera eta garapena bere gizatasunean osatzen duen gaitasuna, eta horrexegatik da hizkuntza —aditzera eman bezala— diziplinarteko aztergai nagusi bat.
|
|
2008
|
|
|
Konparagarriak ez badira ere —komunikabide bakoitzaren erabiltzaile kopurua zenbatekoa den jakin behar, eta hori posible da AIMC edo OJDren kontrola onartzen dutena— euskaldun osoen portzentaje berdinekoak dira (EHAEan). Euskal Herriko Hirugarren Inkesta Soziolinguistikoaren arabera, EHAEko biztanleen %29, 4 elebiduna da euskaraz eta gaztelaniaz (hau da, bi
|
hizkuntzez
mintzatzeko gai da), eta %59k gaztelaniaz baino ez du hitz egiten. Inkesta horren arabera (EUSTAT7) EHAEko biztanleen %20aren ama hizkuntza euskara da eta horixe da senitartean gehien erabiltzen dutena.
|
|
|
Azkenean, bizitzaren zati oso handia ematen dugu hedabideak ikusten, entzuten eta irakurtzen. Kualitatiboki, bestalde, argi dago hedabideek zer garrantzi handia duten jendartean ereduak hedatzerakoan;
|
hizkuntzez
ari garenean, zehazki, ezin uka daiteke gaur egun hedabideek zer leku garrantzitsua duten, adibidez, hizkuntzaren erregistro berriak hedatzeko lanean. Gai garrantzitsua iruditzen zitzaigun, beraz, Zarauzko Udaletik proposatu zigutena.
|
|
|
Cabrék (1993: 135) espezialitate hizkuntzez3 badihardu ere, beste artikulu batean (1998) gai hori sakondu du eta espezialitate
|
hizkuntzez
mintza gintezkeela aipatu arren, berbaldi> espezializatua> gogokoago du, hizkuntza> terminoa, egokitasunari begira, ez dela oso aproposa uste baitu.
|
|
|
Gazteak animatu zituen merkatu globalean lehiatzeko, eta hizkuntzak ikasteari garrantzi handia eman zion. Merkataritza
|
hizkuntzez
ari zela gaineratu zuen.
|
|
|
Pirinioetako
|
hizkuntzez
nazioarteko biltzarra hasiko da bihar Iruñean
|
|
2009
|
|
|
1998ko Ostiral Santuan Belfasten sinatutako bake akordioetan du jatorria Irlanderaren Erakundeak. Irlandako
|
hizkuntzez
arduratzeko Ipar Hego erakundea eratzea hitzartu zuten akordio horietan, eta erakunde horren barruan bi egitura sortu ziren: Foras na Gaeilge, irlanderaz arduratzeko, eta beste egitura bereizi bat, Ulster Scots hizkuntzaz arduratzeko.
|
|
|
Ai amatxo maitea, UPN, PP zertan ari dira, zertan bereizi, eliza, euskara, Nafarroa, futbol selekzioarena, emakumeen duintasunaren aurkako eraso bortitza den egutegi patetikoaren telebista lehiaketa, zenbat aldatu den dena, ez, zer gutxi aldatu den... Zein beldur handia duten CDN alderdiko politikariek, goi mailakoek, Hezkuntza Sailan agintzen dutenek, hezkuntzaz eta
|
hizkuntzez
ari direnean, ez ote dira europarrak, ez ote dira nafarrak. Nolatan, CDNko buruek, duela 15 urte euskararen berreskurapena goraipatu baina orain euskara erail nahi izana?
|
|
|
aldarrikatzen dutenek beste inork ez du ukatu ohi gatazkaren existentzia. Gatazka ez da, ordea, hizkuntzen artekoa,
|
hizkuntzez
baliatzen direnen artekoa baizik. Baina gatazka nola konpondu nahi dugu?
|
|
2010
|
|
|
1982tik Kamerungo presidente dagoen Paul Biyari aurre egin zion kantuekin eta asko daude kezkatuta Lapiroren biziagatik.Constitution Constipee lapiro idatzi Interneteko bilatzailean eta kanta entzuteko aukera dago. Hitzak ez dira errezegi ulertzen, frantses, ingeles eta duala
|
hizkuntzez
osatutako pidgina baitarabil musikariak.
|
|
|
Francorena esplikatu zigun egunean ere
|
hizkuntzez
mintzatu zitzaigun. Ez dut gogoratzen nola egin zuen Francorengandik euskararako bidea, baina gogoan dut hotsandiz errepikatu zigula etxean beti euskaraz egin behar genuela, oso gutxi ginela euskaraz egiten genuenok eta guri zegokigula hizkuntza gordetzea.
|
|
|
Ba bena jendia oldartu, ez zitian araiz denak akort gizon zuriak neska pollitenak beretako har zitzan, eta izigarriko arramantzak egin zazkotean, ba gure denboran guk galarrotsak egiten genitian bezalakoak araiz, behin azanzka, mehatxuka, neskari tiraka, neska berriz eskapa eta beregana itzuli, denbora bat eman zitean batzuk besteri larderia finkatu nahiz... ...uztekotan errak misionest zuria, aise zian Li Wei ek ere Agusti segitu, ez zukekan fida bere jendeen aitzinera itzultzeko... eta hola ibiliak dituk egunak eta egunak, hilabeteak, ba eta azkenean urteak, batian harroken artean, gero desertu hotz batzuetan, ihes eta beti ihes... gose, egarri, eri, ahulduak, etsituak, galduak, heriotzari deika... haurra sortu zen arte, Xank... euskaraz Xan eta hango
|
hizkuntzez
Chank...
|
|
|
Lehen hizkuntzaz ez ezik, baina, psikologiak badu ere interesik bigarren hizkuntzaz edo
|
hizkuntzez
, alegia, badu zer esatekorik bigarren hizkuntza horien jabekuntza edota ikaskuntza prozesuez. Beti ere interes hori nahiko berria da, ze —Dietrichek adierazi bezala— 1980ko hamarkada arte bigarren hizkuntz (ar) en auzia" helburu didaktiko metodologikoek" bultzatutako edo" hizkuntz eta kultur ukipenaren" inguruko ikerketek landutako aztergaia zen soilik235 Batez ere ikuspuntu praktikotik gauzatutako saiakera horiek, baina, zabaltze esanguratsua ezagutzen dute aipatutako datatik aurrera, hain zuzen, psikolinguistika bestelako hizkuntzen jabekuntzaren aurrebaldintzak, prozesuak eta emaitzak ikertzen hasten denetik.
|
|
|
Ez zen Juan Bautista Bilbao azterketa sakonetara sartu ez
|
hizkuntzez
, ez identitateez, ez kolonizazioaren arazoez. Ez zuen berbererik entzun Batxik Melillan, Bidasoa zeharkatu eta euskararik entzuten ez zuten bidaiari erromantikoen moduan.
|
|
2011
|
|
|
(...) erdarak alderdi askotarik inguratzen gaitu. diglosia gorrian bizi gara. (98 or.). d) herria elebidun ezin izan. usteok erabat oker dira. herri batek ezin du bi
|
hizkuntzez
ongi hitz egin. ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi hizkuntzez mintzo den herririk. euskaldunok herri berezia garela eta bi edo hiru hizkuntzez egin dezakegula pentsatzea amets hutsa da. ez da horrelako herririk izan. Bi hizkuntzez mintzo ziren herrietan bata besteari nagusitu egin zaio eta azpikoa galdu egin da. egungo egunean ere gauza bera gertatzen da. ziur egon gaitezke:
|
|
|
(...) erdarak alderdi askotarik inguratzen gaitu. diglosia gorrian bizi gara. (98 or.). d) herria elebidun ezin izan. usteok erabat oker dira. herri batek ezin du bi hizkuntzez ongi hitz egin. ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi
|
hizkuntzez
mintzo den herririk. euskaldunok herri berezia garela eta bi edo hiru hizkuntzez egin dezakegula pentsatzea amets hutsa da. ez da horrelako herririk izan. Bi hizkuntzez mintzo ziren herrietan bata besteari nagusitu egin zaio eta azpikoa galdu egin da. egungo egunean ere gauza bera gertatzen da. ziur egon gaitezke:
|
|
|
(...) erdarak alderdi askotarik inguratzen gaitu. diglosia gorrian bizi gara. (98 or.). d) herria elebidun ezin izan. usteok erabat oker dira. herri batek ezin du bi hizkuntzez ongi hitz egin. ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi hizkuntzez mintzo den herririk. euskaldunok herri berezia garela eta bi edo hiru
|
hizkuntzez
egin dezakegula pentsatzea amets hutsa da. ez da horrelako herririk izan. Bi hizkuntzez mintzo ziren herrietan bata besteari nagusitu egin zaio eta azpikoa galdu egin da. egungo egunean ere gauza bera gertatzen da. ziur egon gaitezke:
|
|
|
(98 or.). d) herria elebidun ezin izan. usteok erabat oker dira. herri batek ezin du bi hizkuntzez ongi hitz egin. ez da sekula izan eta orain ere ez da munduan bi hizkuntzez mintzo den herririk. euskaldunok herri berezia garela eta bi edo hiru hizkuntzez egin dezakegula pentsatzea amets hutsa da. ez da horrelako herririk izan. Bi
|
hizkuntzez
mintzo ziren herrietan bata besteari nagusitu egin zaio eta azpikoa galdu egin da. egungo egunean ere gauza bera gertatzen da. ziur egon gaitezke: euskal herrian euskara nagusituko da ala erdara.
|
|
|
euskara galtzori gorrian dago elebitasuna dela kausa. (83 or.)(...) ez da izan eta ez da sekula izango bi
|
hizkuntzez
ondo mintzatuko den herririk. euskal herriaren hizkuntza euskara izango da ala espainola edo frantsesa. eta aurrerakoan ere orain arteko bidetik joanez gero, seguru baino seguruago azken biok bakarrik geldituko dira bizirik euskal herrian. (99 or.)(...) euskal herrian elebitasuna erdaldun herrian sartzeko zubia da. zubi horretan gaude orain:
|
|
|
Fishmanen aburuz diglosia soziala da eta elebitasuna norbanakoarena. Txepetxen aburuz, ordea, elebitasuna eta diglosia hiru dimentsiotan definitu ahal dira.
|
hizkuntzez
ari bagara, izan ere, hiru plano baitauzka hizkuntza orok bere baitan: hiztuna, hizkuntz komunitatea eta lurraldea. guztia da hizkuntza delakoa. diglosiaren pelikula horrela ikusi nahi izanez gero, segituan ohar gaitezke a) kasuko andaluziarraren problema berea dela, ez diela eragiten Andaluzian gaztelaniaz alfabetatuta dauden gainerakoei eta ezta gaztelaniari berari ere; b) kasuko vlaanderendarrei dagokienez, frantsesik eta ingelesikjakin ezean, ez dira behar bezain eroso sentituko" unibertsitatean, ikertegietan, enpresa transnazionaletan, pop kulturaren kontsumoan, turismoan, interneten", baina nederlanderak indartsu jarraituko du (ez gero eta indartsuago, baina, bai!, indartsu oraindik) alboko estatuan:
|
|
|
(Mikel Garmendia, eizie.org,) c) Aldiro, bestelako gogoetak ere ageri dira: itzulpen eredugarriez, itzulpenaren zergatiaz, zubi
|
hizkuntzez
, galerez, itzultzailearen idazle figuraz, itzulpen prozesuko partaideez, jatorrizkotik urrundu beharraz eta, era berean, hari jarraitu beharraz, itzulpenak berregin beharraz, egile bera itzultzeko itzultzaileak txandatzeaz, ikusezintasunaz... 24
|
|
|
Nazioarteko hizkuntzak, botere hizkuntzak, ez daude herritarren esku. Horrela, gizarte maila apaleko herritar xeheak jatorrizko mintzairetan bizi diren bitartean, goi mailakoak nazioarteko
|
hizkuntzez
baliatzen dira beren aginte mailari eusteko.
|
|
|
Esan dizkigun gauza jakingarri askoren artean, nik bereziki hitzok azpimarratu nahi nituzke: hizkuntzaz baino areago,
|
hizkuntzez
mintzatu behar genukeela gure kezken adierazpenetan, eta, alde horretatik, norberaren mintzaira berreskuratzen saiatzeak eta besteenak ahazteak ez duela zentzurik, gurearen antzera edo okerrago milaka eta milaka hizkuntza daudelako mundu zabalean. Begirada miope samarra dugula, alegia, eta gure begiradaren ikusmira zabaldu egin behar genukeela.
|
|
|
38 Hotsbokalikoeninbentarioa, aldiz, murriztubaino ezdaegiten (ikusbiohargorago munda
|
hizkuntzez
).
|
|
2012
|
|
|
Herrialde kolonizatuetako antolamendu politiko berrian ahots bat izateko, beraz, ezinbestekoa zen kolonizatzaileen hizkuntza hitz egitea (hizkuntza estandarra, balio zuen bakarra), herritar autoktonoen hizkuntzak dialekto huts gisa ikusten baitziren. Teoria postkolonialek gogor kritikatuko dute hizkuntza estandarraren (inperialaren) eta dialektoen (kolonialen) arteko bereizketa, eta hizkuntza bakoitza ezinbestean bere inguruko
|
hizkuntzez
kutsatuta dagoela gogoraraziko dute; ez dagoela, alegia, hizkuntza puru edo garbirik.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, hitz joko batekin adieraz badezaket, hizketan egiten dute hiztunek hizkuntza. Horregatik, fenomeno linguistikoari heltzeko garaian interakzioak duen garrantzia dela-eta, hainbat autorek nabarmendu dute
|
hizkuntzez
beharrean hizkuntzatzeaz (ingelesez, languaging) hitz egin litzatekeela, ariketa egituraren aurretik jartzeko (adibidez, Scheter 2000 eta Bastardas 2004: 26).
|
|
|
Zubi
|
hizkuntzez
.
|
|
|
Euskaltzaindira maiz bisitari ospetsuak etortzen dira, baina ez dira ohikoak izaten, gaur, martxoak 12, izan dugunaren mailakoak. Nina Pacari andrea, Ekuadorko epailea da, nazioz eta hizkuntzaz kitxuarra, eta oso interesaturik dago Amerikako jatorrizko herrien kultura eta
|
hizkuntzez
. Euskal Elizbarrutietako Misioek gonbidaturik, gaur arratsean Bilbon Plaza Barrian 4, 1ºan hitzaldi bat emango du 19,30etan,. Sumak Kawsay, bizia izan dezagun?
|
|
2014
|
|
|
Deigarria da Iruñeko lekukoen% batek bere ama hizkuntza bi
|
hizkuntzez
osatzen dela azpimarratzea. Ondarroan, ordea, hori ez da gertatu, aukera bakarra erabili dute.
|
|
|
Zenbait kasutan aipagarria da nahiz eta ama hizkuntza bi
|
hizkuntzez
(euskara eta gaztelania) osatua izan, lekukoek eman dituzten erantzunetan euskararen erabilera ez dela ikusten. Ama hizkuntza bikoitza dutenen euskararen erabilera (kale erabileran edota erosotasunean) ez da nahi bezain beste nabarmentzen.
|
|
|
Bigarren
|
hizkuntzez
nola jabetzen garen azaltzeko gizarteeta testuinguru ereduan (Clément eta Noels, 2001; Noels eta Clément, 1996), gizarte sarea aldagai aurrekaritzat proposatzen da bigarren hizkuntzarekiko jarrera linguistiko positiboak eta talde horretako kide izatearen sentimendua azaltzeko orduan. Eredu horretan, konfiantza linguistikoaren konstruktoa ageri da, taldeen arteko harremanak ulertzeko funtsezko elementu gisa.
|
|
|
Bigarren hizkuntza bat erabiltzeko unean pertsona batek sentitzen duen estutasunedo konfiantza maila gisa defini daiteke. Konfiantza linguistikoa aldagai bitartekari izango litzateke bigarren
|
hizkuntzez
jabetzeko prozesuan: beste taldeko kideekin izandako harremanen ezaugarrien (maiztasuna eta kalitatea) araberakoa da norberak bere buruan duen konfiantza.
|
|
|
–Ez du aitortzen frantsesa ez den beste hizkuntzarik, eta horrela Lapurdi, Nafarroa Behere eta Zuberoako milaka euskaldunen eskubideak urratzen ditu?. Hori dela-eta, europar instituzioei eskatu die, presioa egin diezaiotela frantses gobernuari, Hizkuntza Gutxituen Gutuna berresteko konpromisoa bete dezan?. Horretaz guztiaz hitz egin da gaur, otsailaren 21ean, Desagertzeko arriskua duten europar
|
hizkuntzez
eta hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean izeneko mintegian, Euskaltzaindiak eta Sabino Arana Fundazioak antolatu dutena. Hainbat eurodiputatuk tartean Csaba Sándor Tabajdi eta François Alfonsi. Desagertzeko arriskuan dauden hizkuntzez eta Europar Batasuneko hizkuntza aniztasunari buruzko txostena, ren egileek eta Eusko Jaurlaritzako, Bizkaiko Foru Aldundiko eta euskararen, hezkuntzaren eta euskal kulturaren esparruan diharduten zenbait erakunde eta elkartetako ordezkariek parte hartu dute.Mintegia antolatu duten bi erakundeon buruek ere hitza hartu dute.
|
|
|
Hori dela-eta, europar instituzioei eskatu die, presioa egin diezaiotela frantses gobernuari, Hizkuntza Gutxituen Gutuna berresteko konpromisoa bete dezan?. Horretaz guztiaz hitz egin da gaur, otsailaren 21ean, Desagertzeko arriskua duten europar hizkuntzez eta hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean izeneko mintegian, Euskaltzaindiak eta Sabino Arana Fundazioak antolatu dutena. Hainbat eurodiputatuk tartean Csaba Sándor Tabajdi eta François Alfonsi. Desagertzeko arriskuan dauden
|
hizkuntzez
eta Europar Batasuneko hizkuntza aniztasunari buruzko txostena, ren egileek eta Eusko Jaurlaritzako, Bizkaiko Foru Aldundiko eta euskararen, hezkuntzaren eta euskal kulturaren esparruan diharduten zenbait erakunde eta elkartetako ordezkariek parte hartu dute.Mintegia antolatu duten bi erakundeon buruek ere hitza hartu dute. Andres Urrutia euskaltzainburuak esan duenez, mintegiaren bitartez gogoeta sendoa eskaini nahi izan diogu euskal gizarteari".
|
|
|
¿ Unidos en la diversidad? da eta aurtengo otsailean, bi erakundeok antolaturiko Desagertzeko arriskua duten europar
|
hizkuntzez
eta hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean mintegian egin ziren ekarpenak biltzen ditu. Bilbon aurkeztuko da, Sabino Arana Fundazioaren egoitzan (Mandobide kalea, 6 zenbakia), goizeko 11:30ean.
|
|
|
du izena Hermes aldizkariaren azken zenbakiak. Euskaltzaindiak eta Sabino Arana Fundazioak, aurtengo otsailean antolatu zuten Desagertzeko arriskua duten europar
|
hizkuntzez
eta hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean mintegian egin ziren ekarpenak biltzen ditu. Bi erakundeotako ordezkariek aurkeztu dute gaur, abenduaren 12an, Bilbon eginiko agerraldian.
|
|
|
Jarraian, Europako Parlamentuaren hizkuntza gutxituei buruzko talde artekoa berriro eratu behar dela esan du, hortik sortu baitzen François Alfonsik koordinatu zuen. Desagertzeko arriskuan dauden
|
hizkuntzez
eta Europar Batasuneko hizkuntza aniztasunari buruzko txostena.
|
|
2015
|
|
|
82): . Eta espainolek ere bi edo hiru
|
hizkuntzez
jakin al dute. Eta frantsesek frantsesez gainera ingelesez edo alemanez jakin al dute?
|
|
|
Ez dakit. Espainolek bi
|
hizkuntzez
mintzatu behar dutenik ez dugu sekula entzuten.. Lerrook idazten ari garela, Garmendia ez da jada Eusko Jaurlaritzako sailburu, baina hala ere EAEko Gobernuan irizpide beretsuetan oinarritutako politika sustatzen dihardute, kontzeptuen indefinizioa edo, gutxien gutxienean, zehaztasun eza dela nagusi.
|
|
|
Euskal Herrian aski ezagunak ditugun populazio mugimenduen antzekoak Frisian (frisieraz Fryslân) ere gertatuak dira: beste
|
hizkuntzez
(han batez ere nederlanderaz) mintzo diren etorkinak bertaratu dira, frisieraz dakiten gazteak bertatik kanpora joan eta lurralde barneko mugimendu ugari gertatu, herritik hirira batez ere.
|
|
|
Kode sistema eraikitzerakoan alderdi politikoek
|
hizkuntzez
esateko duten guztia batu nahiizan da. Horrela, esaldi muinak hizkuntza politika ekimenaren ala adierazpen ideologikoarengainean eskaintzen duen eduki zehatzaz gainera, edukia zuzendua dagoen mintzaira, politikaesparrua, onuraduna, etab. be batu dira.
|
|
|
Nire ikuspuntu batedo iritzi bat besterik ez da. Nik
|
hizkuntzez
eta hitz egiten ari garenean, maiteena euskara dut noski, baina nik nire seme alabei erakusteko garaian, euskara lehenbizi erakusten diet, baina norberarenaberastasuna ere jakinduria da, eta hainbat eta hizkuntza gehiago jakinda, ba pertsona bera aberatsagoa izango da. Euskal Herriak esparru batzuetan esparru mailarekin harremanetan egoteabehar du, hainbat industria edo nazioartearekin, eta horretarako hizkuntza anitzak ezagutu beharditugu.
|
|
|
Ministerio teknokrataren hezkuntz lege berria ordurako ageriko sekretua zen. Apirilaren 19an euskaltzainburuak, RAG eta IECrekin adostuta, gutuna bidali zion J. L. Villar Palasi ministroari, Liburu Zurian herri
|
hizkuntzez
agertutako irizpidea UNESCOrenarekin batera zezan, tokiko hizkuntzari lehentasuna emateraino:
|
|
|
Jakina, borondatea ez da nahikoa. Hain zuzen, hizkuntzaz hitz egitea
|
hizkuntzez
hitz egitea delako. Botere borroka dago harreman guztien oinarrian.
|
|
|
Txiletik etorritako poeta talde batek edo kultur aktibista talde batek edo dena delako talde batek urtemuga hura gogoratzea erabakia zuen; nola gogoratu eta berriz Gernika bonbardatuz. Oraingoan paperekin, Euskal Herriko eta mundu osoko idazleen poemekin, bai euskaraz bai ez dakit zenbat
|
hizkuntzez
; horiek ere mundu osokoak. Aireplano batetik gernikarren buruen gainean egotziko ziren poema haien artean, bonbardaketa poetikoaren parte hartzaileek ekitaldirako bereziki idatzitako poemak egonen ziren.
|
|
|
Ekimen honekin batera, beste neurri batzuk eman zituzten egingai, gaurkotasun erabatekoak plano politiko linguistikoan, zeintzuak ez baitziren onetsiak izan: planaren beraren publikazioa, eguneroko euskal emankizunak prentsa idatzian eta irratian, euskaraz jakitea meritu Diputazioko funtzionaritzari heltzeko, elebiko errotulazioa euskal esparruan, eta Diputazioaren aginduak nahiz informazio oro, bi
|
hizkuntzez
izatea ere eskualde horretan. Hasteko, 2 000 000 pezetako aurrekontua eskatu zuten, bizkitartean jakinarazi zutelarik gutxieneko kopuru hori handiagotu zela, eraginkor izan nahi bazen behinik behin.
|
|
|
Frantzian izan diren biktimei omenaldi marka gisaz. Bardozen hirueledun (euskaragaskoia frantsesa) anitz baitziren denboran (guti dira egun...), ongietorrizko hitzaldia hiru
|
hizkuntzez
egin du: " Egun on, ongi etorri eta urte berri on deneri"/" Bonjorn, siatz los planvienguts e bona annada a tots"/" Bonjour, bienvenue et bonne année à toutes et à tous".
|
|
2016
|
|
|
Mintzaldaketa eta nahas hizketa gauza bi dira: hiztun talde bat eguneroko jardun arruntean A hizkuntzatik Bra82 pasatzea (eta handik aurrera Bn jardutea) adierazten du batak, luze zabaleko zentzuan (ikus txostenaren aurreko puntua); neurri batean edo bestean A eta B
|
hizkuntzez
baliatzen den hiztun elkarte edo hiztun talde elebidunean83 hainbat hiztunek84 A eta B hizkuntzak (solasaldi, pasarte edo xeheagoko atal bakanetan) naMintzajardunaren egoera eta azken urteotako bilakaera. Aurrera begirako erronkak – Mikel Zalbide
|
|
|
Bra pasatzea (eta handik aurrera Bn jardutea) adierazten du batak, luzezabaleko zentzuan; neurri batean edo bestean A eta B
|
hizkuntzez
baliatzen den hiztun elkarte edo hiztun talde elebidunean hainbat hiztunek A eta B hizkuntzak (solasaldi, pasarte edo xeheagoko atal bakanetan) nahas mahas erabiltzea esan nahi du besteak. has mahas erabiltzea esan nahi du besteak. Teoriaz aski horniturik85 daude code alternation, code switching, code mixing, code shifting edo styleshifting moduko kontzeptu terminoak86 Aplikazio alorrean, aldiz, ilunago dira kontuak.
|
|
|
Espainiaz kanpoko etorkinek EAEn edukitako seme alabek, familiak bertan irauteko asmoa izan duen neurrian, beharbada bertan jaiotako beste familia erdaldun guztien antzeko edo hurbileko bilakabidea izan bide dute bertako
|
hizkuntzez
jabetzeko prozesuetan ere, nahiz euskarari atxikimendu txikiagoz seguru asko azken 50 urteak Euskal Herrian bizi izan dituztenen ondorengoek baino, baina?.
|
|
|
Arribatzen zen leku berri guztietan bertako hiztegia ontzen saiatzen zen, bertaratzen ziren misiolari berri guztiek hango hizkuntza errazago ikasi ahal zezaten. Ez da harritzekoa gertatzen beraz, Estatu Batuetako lehendakariak saritzea Bigarren Mundu Gerran Manilan egindako lanagatik, inguruko horrenbeste
|
hizkuntzez
baliatuz. Halarik ere, amerikarrek Guam irlan izan zuten jokabideari aitziko jarrera sendoa erakutsi izan zion beti, bertako biztanleen ohituren alde.
|
|
|
Vinsoni jarraikiz, esan genezake" elles avaient pour but de faire une propagande active contre les principes liberaux et contre la liberte des cultes accordee h la suite de la revolution du 29 septembre 1868". Espainiako Isabel Il.aren erregintza deuseztatu zuen Joan Prim i Prats eta Francisco Serrano Dominguez politikari aurrerakoien saio sasi iraultzaileak erlijio askatasuna errazteko zenbait dekretu agertu zituen, elkarte protestanteek haien foileto proselitistak zein idazki santuen jatorrizko
|
hizkuntzez
ondu aldaera garbiak hots orripeko oharrik gabekoakbanatzeko aprobetxatu zutena. Birminghamek, eraso bizkarroi horiei aitziko neurrizko ihardespena emateko asmoz, Donostiako euskaraz idatzi hainbat solasaldi asperbera kaleratu zituen, ortografia berezi xamarrez taxuturik," s" grafiari zegokionez bederik ere, eta Gipuzkoa osoan barna doan banatu zituenak, edizio kostuei ere bere poltsikotik ordainduta aurre egin ziela.
|
|
|
Erreinu zaharrek abandonatutako seme alaba kolpatuak haien ezinegona atzerriko
|
hizkuntzez
oihukatzen.
|
|
2017
|
|
|
al dute diru publikorik zeregin xume hori egiteko? Hizkuntz kontu hori haien burutik pasatu zen edo hain ebidente zelako frantses hutsez egitea, ez dute beste
|
hizkuntzez
pentsatu ere. Zer nolako arrapostua eman behar diegu horrelako ekintza kulturalei?
|
|
|
–Uste nuen bestelako
|
hizkuntzez
ari zinetela. Kanpokoez, alegia.
|
|
|
Prehistorian gehienbat, gurea bezalako gaietan. Arkeologia da datu iturri nagusiena idazketa sortu aurretiko garaietarako, baina disziplina mutua denez gauza gutxi esaten du
|
hizkuntzez
. Etnografia eta Mitologia dira beste bi ipurtargi gau beltzean, belaunaldiz belaunaldi igarotako jakinduria jasotzen duten neurrian.
|
|
|
Denok dakigu hil behar dugula, baina beste gauza bat da hil behar gaituztela, hil gaitzaketela, hiltzera behartu gaitzaketela jakitea. G. Steinerrek alemanierari buruz esan zuena esan genezake Europako estatu nagusietako
|
hizkuntzez
: gorrotoaren legeak lokaztu egiten duela.
|
|
2018
|
|
|
Izanik aberats ala pobre, boteredun ala xume, atzo Jesusen denboran ala gaur ere berdin, BIHOTZ (edo maitasunik) gabe harrak baizik ez gira, animalietan dohakabeenak... " Jendeen eta aingeruen
|
hizkuntzez
mintzaturik ere, maitasunik ez badut, brontze dulundaria edo zinbal burrunbaria baizik ez naiz. Profezi dohaina, misterio guzien eta munduko jakintza guziaren ezagutza, bai eta mendiak lekuz aldatzeko fedea ukanik ere, maitasunik ez badut, deusik ez naiz.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, eleaniztasunaren bidea euskalgintzak modu egokian diseinatu eta kudeatuz gero, euskararen biziraupen duina eskuratzea erraztu liteke zertxobait. Hau da, jardun inklusiboa baliatuz, beste
|
hizkuntzez
interesa edota kezka duten sektore sozialei bidea markatu behar die euskara ardatz izan nahi duen munduak. Hasteko, beste horien ikuspegiaren balioa eta legitimotasuna onartuz, Sarrionandiak dioen bezala:
|
|
|
Euskara guztiz berreskuratua daukate eta hori da kaleko eta administrazioko hizkuntza bakarra. Dena den, eta oso hezkuntza sistema egoki bati esker, biztanle guztiek, euskaraz gain, beste hiruzpalauz
|
hizkuntzez
mintzatzen dira eta honek munduko ate guztiak zabaldu dizkie.
|
|
|
Alegia, egindako okerrak ez duela itzulbiderik eta ez dagoela ezer egiterik egindako okerra konpontzeko. Azken batean, gizateriaren historia hildako
|
hizkuntzez
beteta dagoela azpimarratuko digute hizkuntzakeriatik eta latinaren adibidea jarriko digute. Hau da, gaztelania nagusitu baldin bada herritarren mintzo gisa, konponbiderik ez dagoela esango dute hizkuntzakeriatik, euskara hilda eta galduta dagoelako herritar horien artean.
|
|
|
1610eko sariketari dagokionean euskal lan bakar batentzako iragarri zen saria," al que mejor poesia bascongada hiciere, en cualquier genero de metro y cualquiera de los propositos sobredichos, se dara por premio tres varas de Olanda", Urizaharrekoa zen Martin Portal eliz gizonak irabazi zuen, Romance al santisimo sacramento en bascuence izeneko poemarekin. Bestalde, esan behar da Portalen lanaz aparte anitz izan zirela gaztelaniaz, latinez eta euskaraz, hau da, hiru
|
hizkuntzez
idatzirik aurkeztu ziren lanak.
|
|
2019
|
|
|
gaztelania, frantsesa eta ingelesa. Gu baino askoz ere indartsuagoak diren
|
hizkuntzez
inguratuta gaude, eta guk ez dugu gure hizkuntza bakarrik hitz egiten den lurralderik edo estaturik. Desagertze arriskua oso gertu sentitu izan du gure hizkuntza komunitateak, eta oso barneratua du sentimendu hori.
|
|
|
: Desagertzeko arriskua duten europar
|
hizkuntzez
eta hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean mintegia egin zen Bilbon, Euskaltzaindiak eta Sabino Arana Fundazioak antolatuta.
|
|
|
Aurreko atalean argudiatu da euskarak buru egitura bihurkaria erromantzeekiko ukipenaren ondorioz, errepikapen gramatikalizazio bidez eta menturaz Behe Erdi Aroan garatu zuela. Orain arte munduko
|
hizkuntzez
ezaguna dena oinarri hartuta, bihurkaritasuna adieraztea ezaugarri unibertsala dela uste denez gero9 (Geniusiene, 1987, 152), honako galdera hau egin dezakegu: euskarak, buru egitura gramatikalizatu aitzin, zer baliabide zuen bihurkaritasuna adierazteko?
|
|
2020
|
|
|
Amamaz eta aitaitaz galdetuko diot? Haren gurasoen
|
hizkuntzez
–
|
|
|
Milioika liburu zeuden. Arlo guztietakoak eta diren eta izan diren
|
hizkuntzez
idatzitakoak. Aretoz areto eraman zituen papiroz eta pergaminoz betetako areto ikaragarri zabal batera iritsi ziren arte.
|
|
2021
|
|
|
Ondare araudien kodean, testuak onartzen du hizkuntz ondarea badela, frantsesa eta eskualdeko
|
hizkuntzez
osatua. Hizkuntza horiek ondarearen definizioan biltzen ditu, Estatuak eta tokiko kolektibitateek erakaskuntzan, hedapenean eta sustapenean laguntza zehazten du.
|
|
|
euskara eta japoniera dira bi adibide ezagun. Beste hizkuntza batzuetan, isildu daitekeen izenordain bakarra subjektuarena baino ez da, eta halakoetan, subjektu isileko
|
hizkuntzez
hitz egiten dugu. Gaztelania edo katalana dira halako hizkuntzak.
|
|
|
Estatuko
|
hizkuntzez
eta errusieraz gain, beste hainbat hizkuntzatako hiztunak bizi dira Herrialde Baltikoetan. Sobietar Batasunaren garaian, ez zuten beren hizkuntzetan bizitzeko aukerarik eta gehienetan errusierara pasatu behar zuten (Hogan Brun, 2008).
|
|
|
Beren hizkuntzak irakaskuntza tresna gisa erabiltzen dira eskoletan, eta hedabideetan ere badute presentzia: badira hainbat polonierazko, errusierazko, bielorrusierazko eta ukraiEstatuko
|
hizkuntzez
eta errusieraz gain, beste hainbat hizkuntzatako hiztunak bizi dira Herrialde Baltikoetan.
|
|
|
Badago marko bat, neurri handi batean elebakarra, hizkuntza batek besterik ez duelako ezagutzak transmititzeko ahalmen osoa, eta bestea, elebiduna edo hirueleduna, non ikasten diren hizkuntzetan irakasten baita. Marko eleaniztun horretan hizkuntza batekiko edo bestearekiko esposizioa ez dator ikasleak
|
hizkuntzez
jabetzeko helburuaren arabera, baizik eta ikasleek arlo guztietan dituzten premien arabera. Beraz, ikaslearen egoera da irakaskuntzaren abiapuntua eta ikaslea irakaskuntzaren ardatza.
|
|
2022
|
|
|
Wikipediaren arabera, antropologia gizateriaren ikasketa da. Gizakion jokabideez, biologiaz, kulturez,
|
hizkuntzez
arduratzen da. Gaur eta iraganean.
|
|
|
Otsailaren 21ean, Ama Hizkuntzen Nazioarteko eguna ospatzen da. Ama
|
hizkuntzez
blaiturik gaude zorionez. Gure izaera aberasten du horrek, beste komunitateak ulertzea dakar, eta haiengandik ikastea, aukera probesteko jarreran bagaude behintzat.
|
|
|
Zesarrek De bello gallico liburuan Galia hiru zatitan banatzen du: Belgika, Akitania, eta bien artean askoz ere zabalena, Galia zeltikoa edo zeltiarra;
|
hizkuntzez
, ohiturez, legeez oso bereiziak direla gehitzen du. Estrabonek geroxeago hauxe dio:
|
|
2023
|
|
|
Bai lehenagoko mekanismoak erabiltzen dituelako, bai hizkuntza berriak eskuratzeko irekitasuna eta motibazioa erdiesten dituelako. Nafarroako Gobernuak egindako ikerketa batean, kasurako, ikusi da badela alderik, euskaldunek eta erdaldunek Europako
|
hizkuntzez
duten ezagupenari dagokionez. Hona hemen grafikoa:
|
|
|
nola ulertzen den hizkuntzen arteko harremana, eleaniztasuna. «Hiru
|
hizkuntzez
hitz egiten da egoera berean baleude bezala, eta lehenengo premisa izan luke hizkuntza gutxitu bat daukagula». Retolazak ere ez du ikusten horren kontzientzia argirik legean.
|
|
|
Sturgeonek dimisioa eman eta lehen aldiz kasu eman diot hedabideen ohiko paisaia osatzen dutenetako emakume honi, baina ingelesezko Wikipedian ez dago deus haren hizkuntzaz edo
|
hizkuntzez
. Arraioa.
|
|
|
Puntuz puntu aletu du Gaubekak testua. Azaldu duenez, euskararen ordenantzaren hitzaurrean ezabatu egin dituzte aurreko ordenantzak euskarari egiten zizkion erreferentzia guztiak, eta
|
hizkuntzez
hitz egiten du, orokorrean, «kontuan hartu gabe euskara dela gutxitutako hizkuntza eta babesa eta sustapena behar duena». «Euskararen ordenantza izanik, uste dugu euskarari berariazko aipamena egin liokeela».
|