|
2008
|
|
|
Abuztuaren 19ko zenbakian, astekariak hurrengo irailaren 8rako deituriko nekazari lehiaketaren egitaraua zekarren83; arduraduna Goienetxe medikua zen, eta lehiaketa, Donibaneko kantonamenduko zortzi
|
herrietako
laborarientzat gainera, irekia zen, Sara, Senpere, Ahetze eta Arbonakoentzat. Handik hamabost egunera, nekazari lehiaketa horren lehen kronika dakarkigu Eskualdunak84 Kronikak dioskunez, «lehenbiziko aldikotz azienda primak Donibaneko hirian», «herri guzietarik izan dire ekharriak kabala suerte guzietarik:
|
|
|
Legutioko erasoaldiak eragin nabarmena izan zuen bertan parte hartu zutenen artean, militarrak izan, edota inguruko
|
herrietako
zibilak izan. Espainiako beste fronte batzuetan gertatu ziren enfrentamentuekin konparatzen dugunean, gatazka mugatua izan zela konturatzen gara, soldadu kopuruari, iraupenari, bajari edota erabilitako armamentuari erreparatzen badiegu (San Millán, 1965:
|
|
|
Ondorengo egunetan, Gopegi, Murua eta Zestafe okupatu zituzten Francoren aldekoek. Gotortze lanak egiteko, inguruko
|
herrietako
zibilak erabili zituzten, baita gau zainketak egiteko ere. Edozein kasutan, alde batekoek, zein bestekoek, ez zuten soldadu nahikorik fronte jarraitu bati eusteko, eta herri eta tontor garrantzitsuenen defentsa prestatzeari ekin zioten.
|
|
|
6.5 Bi
|
herrietako
hizkuntza bariazioa diagrama berean
|
|
|
Euskal atlas geo soziolinguistikoa ikerketa proiektuaren barnean dauden Etxebarria eta Bolibar
|
herrietako
hizkeren banakako azterketa egin da artikulu honetan eta, ondoren, hizkera biak elkarrekin konparatu dira, elkarren datuak parez pare jarrita. Azterketa, batez ere, belaunaldi biren arteko hizkuntza harremanetan oinarritzen da:
|
|
2009
|
|
|
Nafarroako erresuma, alde batetik, eta Iruñeko elizbarruti edo apezpikutza bestetik. Ez daiteke gure
|
herrietako
eta gure elizetako historia ongi ulertu bi instituzio horiek bereizi gabe eta, aldi berean, haien arteko harreman estuak kontuan hartu gabe. Horretarako ezinbestekoa da udal artxiboekin eta Nafarroako artxibo orokorrekin batera, parrokietako eta elizbarrutiko artxibo historikoak ikertzea.
|
|
|
Batzuek diote ezen XIX. mendeko Desamortizazioarekin gauzak garbi geratu zirela, baina gauzak ez dira batere garbi ikusten: lehenik, Desamortizazioan komentuez eta lurrez hitz egiten da, baina ez
|
herrietako
erlijio tokiez.
|
|
|
Zergatik 8 bakarrik? Zergatik pagatu zion Nafarroako Gobernuak apezpikuari Itoitz urtegia egin zutelarik, 1.679.000 euro, Itoitz, Artozki, Orbaitz eta Muniain
|
herrietako
erlijiotokiengatik eta herri horietako hilerriengatik. Noiztik dira apezpikuarenak Nafarroako hilerriak?
|
|
2010
|
|
|
Eszenifikazio hau agoraren eszenan dakusagu, kultura oinarrian dagoen ahozkotasun muinak sormenezko espazioa eraiki baitu deskribatutako marko beregainaren eraginkortasun sinbolikoan. Denbora aurrera, espazio huts hori berriz ere ibilbide kulturalaren dinamika suspertzailea izango da, hutsa bete, hustu eta bete, berreraiki eta irudikatzeko, eta beste behin indarrez plazaratu ahal izateko, hitzaren balio soilean, plazaz plazako
|
herrietako
jardunetik bidea eginez. Ekimen performatiboaren marko eszenikoan, polis a biltzen duen «agoran», narrazio baten «berridazketa» eraginezko ibilbide kulturalaren aztarna nabaria da.
|
|
2011
|
|
|
Albiste nagusiei buruzko iritziak ere bai inoiz, sinatu gabeak, maiz, P. Lafitterenak?. Barruko bizpahiru orri handietan
|
herrietako
kronikak, eta beste artikulu zenbait, maiz euskal kultur gertakariei lotuak, euskarazko antzerki, pastoral, liburu iruzkin eta gainerako. Azken orrian gehienbat iritzi artikuluak, eta ia beti E. Salaberryren artikulu bat frantsesez.
|
|
2012
|
|
|
Guk geuk Marxismoa eta nazional arazoa Euskal Herrian idatzi genuenean, arazo horri erantzun nahi izan genion, euskal nazio borroka eta klase borroka uztartu nahirik, bietarik bat bestearen menpe jarri gabe. Simone de Beauvoir-ek, bere Le deuxième sexe liburuan, klase borrokaren dinamika sendoa zen
|
herrietako
emakume mugimenduentzat autonomia eskatzen zuen. Horrekintze adierazten zuen emakume askatasunen aldeko borroka inolaz ere ez zela klase borrokan menperatuen garaipena helduko denerako utzi behar.
|
|
|
Harrezkero, batik bat Euskal Herriko eskaera bihurtu zen amnistia. Testuinguru horretan,
|
herrietako
besta nagusiek garrantzi berezia izan zuten, inguratu zituen politizazioarengatik, batzuetan bat batekoa zena. Hondarribiko (Gipuzkoa) besten baitan, Pertur askatzearen alde bat batean eginiko manifestazioa desegiten ari zenean, Jesús María Zabala CCOOeko kidea hil zuen tiroz Guardia Zibilak.
|
|
|
Goiena Komunikazio Taldea sortu zen nagusiki bi xede betetzeko. Batetik, batzeko eta modu eraginkorragoan kudeatzeko Debagoieneko bederatzi
|
herrietako
euskarazko tokiko hedabideak (komunikabideak eurak, baina baita erredakzio taldeak, baliabideak eta egoitzak ere); eta, bestetik, egituratzeko erakunde indartsu bat, gauza izango zena aurre egiteko ibarreko komunikazio erronka berriei. Desafio berri horiek zerikusia zuten, batez ere, herriz gaindiko informazioaren hedapenarekin eta zerbitzu multimedien eta Internetekoen eskaintzarekin.
|
|
|
Taldea sortzerakoan izandako bi erronka nagusiak bete dira: batetik, eskualdeko bederatzi
|
herrietako
tokiko hedabideak batu, eta horiek modu efiziente eta gardenean kudeatzea (horren adibide, kooperatibaren urteroko kontu ikuskapena, kontrol organoen funtzionamendua edo hedapenaren gaineko datuak argitaratzea), eta, bestetik, egitura sendoa osatzea, betiere, eskaini ahal izateko produktuak, gai izango direnak eskaera berriei erantzuteko. Hala eta guztiz, azpimarratzekoa da ez dela errepikatu 1980ko hamarkadaren amaieran eta 1990ekoaren hasieran jazotakoa.
|
|
2014
|
|
|
Horrek, hizkuntza politikan aldaketa handirik ekarri ez bazien ere, errepublikanoen artean euskarak zuen presentziaz jabetzeko balio du. Errepublikano askok etxean eta kalean euskara erabiltzen zutela pentsatzen da, baita alderdien ospakizun askotan ere,
|
herrietako
kronikek adierazten duten moduan. Horren adibide izan daitezke, esaterako, 1895ean Eibarren otsailaren 11ko ospakizunetan. I. Errepublikaren aldarrikapen eguna izan zen errepublikanoen artean egunik adierazgarriena?
|
|
2015
|
|
|
Herria astekariak laguntzaile sare zabala dauka, 40 bat lagunek igortzen dizkiotelako beren
|
herrietako
kronikak.
|
|
2016
|
|
|
Gainera, ebolaren gizarte irudikapeneko pertsonaiei dagokienez, aurreko ikerketetan bezala (Wagner Egge, 2011) izurrite honetako bilauak alde batetik industria farmazeutikoa eta komunikabideak izatea espero dugu, baina Mendebaldean kutsatzeak gertatu ahala baita Mendebaldeko
|
herrietako
gobernuak ere (Washer, 2006). Bigarrenik, ebolak sortutako arrisku hautemateari dagokionez, mundu mailako arrisku gisa hautematea espero da, arrisku gizartearen barnean (Beck, 1992).
|
|
|
Goienak eragin handia dauka bere eskualdeko eta eskualde horretako
|
herrietako
kultura ekitaldien zabalkundean. Kultura eragileek diote antolatzen dituzten ekitaldiek ez luketela publikorik izanen, Goienaren lanari esker ez balitz.
|
|
|
Kultura eragileek diote antolatzen dituzten ekitaldiek ez luketela publikorik izanen, Goienaren lanari esker ez balitz. Gauza bera diote
|
herrietako
kirol elkarteek edota enpresa munduak ere.
|
|
2017
|
|
|
Gipuzkoako Zerain dugu eredu, bere bizimodua laborategi bihurtu dute bertakoek. Politikariak, adituak eta, batez ere,
|
herrietako
bizilagunak bildu dituzte Zerain Lab eta Eusko Ikaskuntzak antolatutako Etorkizuneko Herri Txikien Nazioarteko Kongresuan3 Herri txikiek badute, izan dutelako, abiapuntuaren eta ardatzaren motorra izateko ezaugarria, eta UEUk hor egon du, ezinbestekoa baitu, eta Gizarte Psikologiaren azterketan hain zuzen ere, lan egiteko parada. Bertan Antropologian adituak izan ziren.
|
|
|
– Euskal Herriko Ahotsak6 proiektuan Euskal Herriko ahozko ondarea biltzen eta herri hizkerak katalogatzen ari dira, gure
|
herrietako
adineko jendea elkarrizketatuz euren euskara eta bizipenak jasotzeko eta herritarren artean zabaltzeko helburuarekin.
|
|
2020
|
|
|
Alde batetik, Balabanis, Diamantopoulos, Mueller eta Melewar ek (2001) nazionalismoa joera kontserbadoretzat hartzen dute, zeinak berrikuntza eta ekimen ekintzaileak aurrera eramatea eragozten duen. Ildo horretatik, SO enpresak, sahararren existentzia eta izaera ezeztatzen duten
|
herrietako
enpresekin elkarlanean aritzeko erreparoak justifikatzen ditu. Horregatik, zenbait testuingurutan, Balabanis et al. en (2001) baieztapena ulergarria da.
|
|
|
Alde batetik, Balabanis, Diamantopoulos, Mueller eta Melewar ek (2001) nazionalismoa joera kontserbadoretzat hartzen dute, zeinak berrikuntza eta ekimen ekintzaileak aurrera eramatea eragozten duen. Ildo horretatik, SO enpresak, sahararren existentzia eta izaera ezeztatzen duten
|
herrietako
enpresekin elkarlanean aritzeko erreparoak justifikatzen ditu. Horregatik, zenbait testuingurutan, Balabanis et al. en (2001) baieztapena ulergarria da.
|
|
|
Dena den, tratamendu informala delakoaren osasuna gorabeheratsua da hainbat faktore aintzat hartuta; dela geografia, dela adina, dela generoa. Hitanoa osasuntsuen mantentzen den
|
herrietako
bat Azpeitia da eta hori izan da gure ikerketa gauzatzeko aukeratu dugun herria.
|
|
|
1.3 ARTE GUNEA:
|
herrietako
arkitektura, eskulturaeta pintura ereduak: parrokiak, komentuak, baselizak, udaletxeak, jauregiak, irudiak, margoak...
|
|
|
• Barrokoa: Oñati, Antzuola, Aretxabaleta, Eskoriatza(
|
herrietako
erdiguneak)
|
|
2021
|
|
|
euskal herriko ipuingintza egon badagoela, baina europar tradizioan kokatzea eskatzen duela nahitaez. Egia da ez dela erraza euskal ipuinez (edo bestelako
|
herrietako
ipuinez) hitz egitea, muga etnografikoak lausoak baitira, oro har. Zaila da jakitea ipuina berez non sortua den, eta nondik zabaldu den mundu zabalera.
|
|
2022
|
|
|
adinekoak (70 urte), helduak (45 urte) eta gazteak (20 urte); hezkuntzaereduaren barruan, ikastolan euskara hutsean ikasitakoak eta eskola publikoan elebidunez edo erdaraz ikasiriko gazteak ditugu; azkenik, gazteen artean, hiru praktika komunitate hauek aztertu ditugu: gaztetxeko giroan ibiltzen direnak,
|
herrietako
besta komiteetan ibiltzen direnak eta gazte luzaidarrak. Denera 48 lekuko elkarrizketatu ditugu.
|
|
2023
|
|
|
Hortik aurrera buruturiko saiakerak" beirazko leihoak" puskatzen zihoazen heinean, Francoren heriotzaz geroagoko paisaia politiko, ekonomiko, artistiko eta kulturaletan" erortzen" goazela Ipar eta, batez ere, Hego Euskal Herriko erakunde (ustez autonomoak) funtzionatzen hasi ahala beste izen batzuk, zinegile anitz, teorialari andana, kritikari eta komunikatzaileak agertuko dira. Baita
|
herrietako
topaketak ere: Zestoa, Lekeitio...
|
|
|
1996an Hondarribiko eta Irungo Alardeen konfliktoak eztanda egin zuen, emakume batzuk alardeetan soldaduz jantzita sartu zirenean. Emakume horiek
|
herrietako
jaietan gizonen pareko parte hartze aktiboa izan nahi zuten eta hori gauzatzeko moduak genero ordena zalantzan jarri zuen. Genero ordena zalantzan jartzean ordena sozial eta politikoa arriskuan geratu zen eta horren aurrean urte luzez iraungo zuen erreakzioa sortu zen, apurtutako ordena berrezarri nahian.
|