|
2002
|
|
|
|
Herriko
erdigunea oso txikia da, baina era berean oso polita, beraz lasai ikusteko denbora hartuko dugu. Plaza atsegina lapurtar ohikoa da:
|
|
|
Tuterarren topaleku eta
|
herriaren
erdigunea gaur egun Foruen plaza da, alde historikoa eta modernoa lotzen dituen eta batzuentzat edo askorentzat Euskal Herrian dugun enparantzarik ederrena.
|
|
|
Hots, 100 lagunetik ia 23k euskara erabili ohi du kalean. Datu hau EKBk 1993 eta 1997an egindako Kale Neurketekin alderatzen badugu, bi
|
herriotako
erdigunean EKBk zona horretara mugatu zuen bere ikerketa euskararen erabilera azken urteetan bere horretan mantendu dela ohartuko gara. 1993an %17, 2koa zen, 97an %26, 3koa eta 2001ean %26, 2koa.
|
|
|
Aipatu lekuez gain, bada Kilometroak 2002 honetan jende ugari erakarriko duen beste gune bat, 5.a, alegia. Urretxuko Gernikako Arbola eta Urretxu eta Zumarraga batzen dituen Areizaga Kalebarren plazetan dago kokaturik, eta bi
|
herrien
erdigunean egotean, egun osoan zehar jendez lepo izango da. Urretxuko Iparragirre plazaren eta Zumarragako Euskadi enparantzaren artean dago aipatu gunea, eta bere azpitik Urola ibaia pasatzen da.
|
|
|
Azkeneko herri mobilizazioa azaroaren 17an izan zen, Sakanako Etxarri Aranatzen. 2.500 lagun bildu ziren eta manifestazioak
|
herri
erdigunea kolapsatu zuen. 2.500 sinadurak Nafarroako Espetxeratuen Zaintza Epaitegira igorri zituzten halaber.
|
|
2003
|
|
|
Biosferaren ardatza: Naturarekiko begirunea, arriskua, osasuna, kutsadura, berotegi efektua, Kiotoko ituna, basoak eta ibaiak zaindu eta mantendubeharra,
|
herriko
erdigunetik hurbilegi egotea, naturarekiko umila izatearenbeharra. Hona kategoria honetan agertzen diren gai nagusiak, era zehatzeaninguramenaren defentsarekin bat datozenak.
|
|
|
Berriro erreparatzen baldin badiegu ZBen komunikazio idatzietan agertzenziren gaiei ikusiko dugu Biosferaren ardatza deitu dugunak (naturarekiko begirunea, arriskua, osasuna, kutsadura,
|
herriko
erdigunetik hurbilegi egotea, naturarekiko umila izatearen beharra) gai bilduma osoaren %23, 59a betetzen duela etabakarrik Demokrazia eta Parte Hartzearen ardatzak okupatzen duela espazio komunikatibo gehiago (jadanik azaldu dugu zergatik gertatzen den hori). Baina, besteurrats bat emanez, ikertzen badugu zer nolako espazioa betetzen duten pertsonenosasunak eta bizimoduak biosferaren ardatza horretan ikusiko dugu mezu horien%59, 26a, hain zuzen ere, jendearen osasun arriskuei eta bizimoduan jasango dituzten kalteei dagokiela.
|
|
2004
|
|
|
Bilborako norantza hartu behar da, eskumatara, eta ia bertan dagoen errotondan, berriz, ezkerrera, Mungiarantz. Hurrengo udalerria Gatika da, baina Butroe auzo txikia, gaztelu eta guzti,
|
herriaren
erdigunera ailegatu baino lehenago agertuko zaizu.
|
|
2005
|
|
|
Festetako zaratak nauka harrituta. Gero eta gehiago
|
herrietako
erdigunean bizi den jendeak alde egin behar izaten du etxetik, ezin eraman dezakeelako festetako zarata. Eragin fisiko eta psikologiko handiak izaten dituzte.
|
|
2006
|
|
|
Azken batean, feriaren funtsa bertako lehen sektorea da eta gaur egun, horrekin loturarik ez duten hainbat saltzaile etortzen da". Hori kontuan izanda, eta Euskal Herriko ekoizleak nabarmentzeko asmoz, haien postuak
|
herriaren
erdigunean jarri izan dituzte orain arte, eta gainerakoak periferian.
|
|
|
|
herriaren
erdigunerako tunela
|
|
2007
|
|
|
Autofinantzatzen da neurri handi batean eta diru iturri nagusia da. Bestalde, giro bikaina sortzen du
|
herri
erdigunean.
|
|
2008
|
|
|
Zatoiako haitzuloa:
|
Herri
erdigunetik bi kilometrora dago koba, Zatoia ibaiaren zubiaren ondoan. Duela 13.000 urte jendea bizi zen bertan, eta K.a. 4000 urteko zeramika lanak aurkitu dituzte, baita ehizarako armak ere, harrizko puntadun geziak, besteak beste.
|
|
|
Lainotuta esnatu zen irailaren 30eko goiza, euriaren mehatxua gertu zen, baina horrek ez zituen suziriak bota ostean antolatuta zegoen kalejiran parte hartu behar zutenak kikildu. Txanbolin Txistu bandak alaitu zuen, San Juan plazatik abiatu,
|
herri
erdigunea zeharkatu eta Kiroldegian amaitu zen ibilaldia. Tarte horretan helduak oinez, eta gaztetxoenak korrika saio ederrak egin zituzten.
|
|
|
Plazan, halaber, nekazaritza makinaria eta baserriko lanabesak saltzeko postuak jarriko dira. Gainera, 11.00etatik 11.30era bitartean, trikitilariek
|
herriaren
erdigunea girotuko dute.
|
|
2009
|
|
|
Trenbidea lurperatuz gero, institutu inguruan irtengo litzake —orain egiten duen bihurgunea kenduta— eta, ondorioz, geltokia hara tokialdatu lukete. Erdigunearen beharraErrepideek eta trenak zonaldea peatonalizatuz
|
herrian
erdigune bat sortzea eragozten dute. Horren inguruan osatu zituen alegazioak ezker abertzaleak.
|
|
|
Horrekin batera, hamarkada luzeetan zehar baita herriko osagile, abade, alkate, errementari... eta ogibide ondoen ordainduetako profesionalak ere bai.
|
Herriko
erdigune politiko, sozial eta ekonomikoa izan da Ergoien, Jatabe barruan. Bereak ditu, betiere edadeko lekukoek erabiltzen duten izendegiari jarraiturik, eta Añeka errekatik Mungiarako norabidean:
|
|
|
Tiroketa Ocharan Mazas kalean jazo da,
|
herriko
erdigunean, hondartzatik gertu. Gertakizuna 05:45ean jazo da.
|
|
|
Hainbat lekukok salatu dutenez, Urbinakoa segada bat izan da, alde egiten ari zirela, Ertzaintzak manifestariak jarraitu eta bizkarretik pilotak jaurti zizkien. Gainera, gutxienez hiru lagun atxilotu zituzten
|
herriaren
erdigunean anbulantzietan zauriak artatzen ari zitzaizkienean.
|
|
|
Arrantza sektorea ardatz hartuta, mota guztietako ekitaldiak antolatu zituzten
|
herriaren
erdigunean. Hori dela eta, jendeak giro ezin hobeaz gozatzeko parada izan zuen.
|
|
|
Agora Evenements enpresak antolatzen du azoka,
|
herriaren
erdigunean. Eta zaharkinez aparte, zer jana ere egongo da bertako taberna eta jatetxeetan, eta baita egun horietarako jarriko duten jantoki berezian ere:
|
|
|
Hain zuzen ere, egoitza berriari dagokionez, Jose Rivierek kontatu zuen oro har, bazkideak ez daudela oso pozik egoitza berriarendako aukeratu duten lekuarekin,
|
herriaren
erdigunetik" urrun" dagoelako; aldiz, egoitzako presidentearen ustez, gaur egun San Andres auzoa gertu dago Arrasateren erdigunetik.
|
|
|
Munoan gelditzeko eskaerari muzin egin ostean, Udalak
|
herriko
erdigunetik urruti eraman nahi izan zituen, baina azkenik Iturribide kalearen hasieran (Herrikobarra kalearekin gurutzatzen den tokian) bilduko dira txosnak aurtengo sanpelaioetan.
|
|
|
Alderdi horiek azken hilabeteotan ordenantza egiteko garatutako" elkarlanak" aztertu egin ditu Getxo Enpresa eta Merkataritza Elkarteak egindako iradokizunak. Ordenantza berri horren bitartez, eta beste neurri batzuen bitartez,
|
herriko
erdiguneak" biziberritu" nahi dituzte. Proposamen hori gehitzen zaie pasa den martxoan onartutakoei, hots, gune publikoetan terrazak ipintzeko eta baita lonjak etxebizitza egiteko neurriak arautzekoak.
|
|
|
–Jendeak gogoeta bat egin dezan nahi dugu, tratu onen aldeko ideia bultzatzeko. Horregatik, txapak doan emango ditugu, besteak beste, tabernetan,
|
herriko
erdigunean eta txarangaren ekitaldian?, azaldu du Tratu Onen Aldeko Plataformako kide Olatz Gilek. Festak direla eta, herritarrak gehiago irteten dira kalera, eta aukera hori aprobetxatu nahi du plataformak.
|
|
|
Eta, horrenbestez, tokiz mugitzeak ez dituela egilearen moral eskubideak urratzen azaldu du. . Bestela litzateke
|
herriaren
erdigunetik baztertutako pabiloi batera eramango balute?, dio atzo kaleratutako ebazpenean,, baina halakorik gertatu ez denez, ezinezkoa da Nagelen eskubideak urratu direnik esatea?.
|
|
|
Eguardiko 12: 30etatik 07:00etara
|
herriko
erdigunea oinezkoendako bilakatzeko proposamena egin du udalak.
|
|
|
Latxa arrazako 18 ardi bilduko dituzte, durangarrek bertatik bertara ikus ditzaten. Jai egunari itxura emateko, iluntzean kalejira egingo dute
|
herriko
erdigunean barrera. Hala, artzainei egindako omenaldia giro alaian amaituko dute.
|
|
2010
|
|
|
Iurretako Udalak
|
herri
erdigunean enpresa berriak sortzeko ekimenak sustatu nahi ditu eta bidea erraztu nahi die, norberaren enpresa edo denda sortuz, lanean hastea erabaki dutenei.
|
|
|
Iurretako Udalak
|
herri
erdigunean enpresa berriak sortzeko ekimenak sustatu nahi ditu eta bidea erraztu nahi die, norberaren enpresa edo denda sortuz, lanean hastea erabaki dutenei.
|
|
|
Erreportajean aipatzen diren egoeren aurrean erantzuteko eskumenik duen organorik ez dut ezagutzen, Andoaingo udaletxean ofizialki eratu denik.Zerbitzuetako Zinegotzi Delegatu José Luis Velak deitutako bilera batean parte hartu nuela onartzen dut, bertan izan zen, era berean, Udaltzaingoaren halabeharrezko arduradun Lamberto Otermin ere. Hamabost minutu eskas iraun zuen bilera hartan –zeinetan bilera bukatu zenean udaletxeko funtzionari bat gehitu zen–, eskueran zeuden baliabideekin elurtearen eraginak
|
herriaren
erdigunean arintzeko, lehentasunezko tokiak banatu ziren, itsumustuan.Gerta liteke bilera horri “Krisi mahaia”, “Krisi kabinetea” edo antzeko bestelako edozein izenburu jarrita norbait asebeteta geratzea, baina egiari zor, gaurko egunean Andoainek ez du oraindik Herri Babeserako Emergentziazko Planik, joan zen elurtearen gisako egoeratan giza, material nahiz errekurtso ekonomi... EUGENIO ARIZTIMUÑO AMASANDOAINGO UDALAHerri lanen eta Zerbitzuen arduraduna
|
|
|
Euskal
|
Herriko
erdigunearen kontra jo dute
|
|
|
Aurreko ostiralean Felix Isasa Euskal
|
Herriko
erdigunera joan zen. Puntura iristean konturatu zen norbaitek edo norbaitzuk kaltetu egin zutela erdigunea markatzen duen zutikako harria eta haren ondoan dagoen postontzia.
|
|
|
Apirilaren 24an izan zen Sakanako Ibilaldi handia eta orduan osorik zegoen. KalteakFelixek jakinarazi digunez, Euskal
|
Herriko
erdigunea markatuz zutik dagoen harriaren muturra hautsi dute. Iparraldeko aldean lauburua marraztuta zuen eta hegoaldean EH hizkiak eta erdigunea adierazten zuten borobil zentrokideak.
|
|
|
Ikurra doblatu egin dute eta iruditxoak desagertu egin dira. Atzera begiraFelix Isasa ingeniariak Euskal
|
Herriko
erdigunean kalkulatu eta 2004an hura seinalatuz metro erdiko harri bat zutik jarri zuen eta inguruan harriz eginiko borobiltxo bat. Hurrengo urtean Sakanako Ibilaldi Handia erdigunetik pasatzen hasi zen.
|
|
2011
|
|
|
Kaleberri auzoa da
|
herriaren
erdigunea, eta eskultura eta mural gehienen topalekua. Lau artelan bata bestetik gertu, bost metro inguruko tartearekin, aurki daitezke bertan, herriko eraikin garrantzitsuenen artean kokatuta, herritarren ohiko bizilekuan.
|
|
|
Niretzat ezerosoa izan bazen, beretzat oraindik gogorragoa gertatu zen. Hala ere,
|
herriko
erdigunetik ibili ginen; gero, oinez, lehenengo etxera eta ondoren hondartzara joan ginen. Batzuk gelditu egiten ziren eta, Jasone ezagutzean, berarekin hitz egiten zuten.
|
|
|
Neure aldetik probak egin nituen.
|
Herriko
erdigunetik ibili nintzen, taberna eta dendetan, eta ez nuen inoren begirada erakarri. Existituko ez banintz bezala portatzen ziren, jadanik ez nengoen susmagarrien zerrendan.
|
|
|
Herriak zortzi mila biztanle inguru zituen eta itsasertzean zegoen. Egia esan,
|
herriko
erdigunea itsasotik bost bat kilometrora zegoen, muino batean, goian zegoen elizaren inguruan biltzen ziren kaleak. Handik hondartzaraino zihoan errepidea udan auto ilaraz betea egon ohi zen.
|
|
|
Lehen bertan botako zukeen, baina bisnesak egiten zituztenetik kontu handia izaten zuten atentzioa ez deitzen. Adibidez, salmenta guztiak egiten zituzten
|
herriko
erdigunetik kanpo, hondartzan, kalan edo herriko irteeran, sekula ere ez herriko parkean, kalean edo tabernetan.
|
|
|
frontoi txikia, kareharrizkoa, toldo zabal eta urdin batekin estaltzen zuten nagusiek, eta Udaletxe azpian premiazko taberna bat jartzen zuten, egun bakar batzuetan bertan egon ohi zena. Dantzariak zuriz jantzita, aizkolarien izerdiak, ume jolasak, Gorritiren animalia ñimiñoak, idi probak eta bertsolarien hitz joko eta adarjotzeak, horrek guztiak janzten zuen egunez gure
|
herriaren
erdigunea. Egunaren ederrak gauari pasatzen zion lekukoa eta iluntzetik aurrera beste unibertso bat nagusitzen zen, gure begiak pospoloak legez isiotzen zirela zetorrenaren aurrean.
|
|
|
Euskaltzain laguntzailea zenez, joan zen Euskaltzaindiak 1956an egindako batzar batzuetara, Arantzazuko iraileko hiru eguneko batzar famatuak baino lehen, harrabotsik eta zalapartarik sortu gabe ditugun akta apur eta kaxkarren argitasunetatik epaitzera14 Baina laster etorri zen Zaitegiren asmoen porrota eta Iparraldera jo beharra, Hego Euskal
|
Herriko
erdigunetik, frankismoak kontrolatu eta zentsuratutako erdigunea, baina, haatik, erdigunea. Ipar Euskal Herriko periferiara.
|
|
|
Saltoki gehienek saltoki aurrean ipiniko dituzte produktuak," baina
|
herriaren
erdigunetik urruti daudenek edo erdigunean egonda bakarrik daudenek (inguruan saltoki gehiago ez dituztenek) Seber Altube plazan ipiniko dituzte eskaintzak. Hain justu, zortzi bat metroko bost karpa izango dira Seberren.
|
|
|
Gaur egun Intsumisio plazan dago Olatzagutiko autobus geltokia. Garraio publikoko ibilgailuek kale nagusi guztia zeharkatu behar dute
|
herri
erdigunean dagoen plazara iristeko. Kale hori estua da.
|
|
|
Maisu izendatu nindutenean,
|
herriko
erdigunetik hurrago bizitzeko aukera eskaini zidaten, maisu bati zegokion moduan. Nik, ostera, Inti eta Intina ere neure ondoan izan zitezen eskatu nuen.
|
|
|
Ondoren, Ameriketako indigenak asaldatu eta sutu zituen, hain izan zen basatia Inkisizioak idolatratzat zituenekin, Espainia katolikoaren izenean han ere. Durangok
|
herriaren
erdigunean dauka bere omenezko estatua, herriko institutu publikoak bere izena eramateaz gain.
|
|
2012
|
|
|
Uztailaren 16tik abuztuaren 31 bitartean Udako Azokak ateak zabalik izango ditu Zarautzen. Egitasmoa
|
herriaren
erdigunetik atera, eta Aritzbatalde aldera zabaldu dute. Kiroldegiaren aurreko paseoan jarriko dituzte postuak, eta egunero honako ordutegia izango du:
|
|
|
Uztailaren 16tik abuztuaren 31 bitartean Udako Azokak ateak zabalik izango ditu Zarautzen. Egitasmoa
|
herriaren
erdigunetik atera, eta Aritzbatalde aldera zabaldu dute. Kiroldegiaren aurreko paseoan jarriko dituzte postuak, eta egunero honako ordutegia izango du:
|
|
|
Baina Goiburun barrena jaitsita, karlistek bigarren erasoa egin zuten Leitzaran ibaia zeharkatuz Unanibia inguruan eta Atxularretik joz, eta oraingoan O’Donell ek Gerona Errejimenduko infanteria bidali zuen karlisten erasoa eustea, baita haiek atzera eginaraztea lortu ere. Bien bitartean,
|
herriaren
erdigunean, Zumean, soldadu irlandarrek Gurutze Santuaren zubia eta inguruak zaintzen zituzten. Leitzaranen karlistak Atxular aldera bota ondoren, ordea, O’Donellek, inork garbi ez dakielarik zergatik, hain suhar borroka egin zuen Geronako Errejimendua tokiz aldatu eta Buruntza aldera bidali zuen, haren ordez Printzesaren errejimendukoak kokatuz Leitzaranen.Eraso nagusia Gurutze SantuanAldaketa hori ikusita, Urangak, Leitzarandik bigarren eraso bat egin eta, aldi berean, Zumean barrena erasorik zailena egitea agindu zuen, Gurutze Santuaren zubia eta Oria ibaia zeharkatuz.
|
|
|
Jakitun gara honek guztiak eragozpenak sortzen dituela bertako bizilagunengan, horregatik, eskertu nahi diegu beraien pazientzia eta kolaborazioa. Plaza Txikiaren inguruan irekitako jai gune honek, Maalako gunearekin batera, biak
|
herriaren
erdigunean izanik, jaiak kalean bizitzeko beharrezkoak dira. Beste hainbeste Maalako guneari dagokionez, txosnak kokatzeko lekua eta gaueko giroa biltzen den gunea.
|
|
|
Azpeitiko Alde Zaharrak badu Mahaia.
|
Herriko
erdigune historikoaren biziberritzea lantzeko, Udalak hainbat bilera egin ditu 2012an zehar Alde Zaharrarekin zerikusia duten eragile eta norbanakoekin. Prozesu horri jarraituz edota bere baitan eratu dute, azkenean, Alde Zaharreko Mahaia.
|
|
|
Errepidearen alboko enparantza horretan bizpahiru taberna eta jatetxe zeudela gogoratzen dut. Ahaztua dut
|
herriaren
erdigunean dagoen enparantza horren izena ere. Zuhaitzak ditut gogoan, errepidea, errekaren beste aldean lantegiak, jatetxe ospetsu bat.
|
|
2013
|
|
|
Ia hirurehun lagunek osatzen omen zuten corpusa. ...ratzea alferrikakoa izango da beharbada, lan hutsal eta zentzubarikoa apika, kontu geografiko hutsa seguru asko, ondorio batere emango ez duen langintza denbora pasakoa eta soziologikoki distortsionatzailea zalantzarik gabe, baina kontuan hartuta garai hartan hasi zela Fagor taldea eta Mondragon talde osoa hazten, eta kontuan hartuta orduan eman zela Gipuzkoako mendebaldean eta Bizkaiko ekialdean,
|
herriaren
erdigunean alegia, giza paisaia aldatuko zuen bultzada kooperatibistarik handiena, bada begira diezaiogun 90eko hamarkada hasierako 271 idazle horien jatorriari: 26 Bilbokoak ziren eta 32 Donostiakoak; hamabi Azpeitia Azkoitikoak; dozena erdi bat gasteiztar eta beste hainbeste iruindar, gernikar, legazpiar, oiartzuar, ondarroar, tolosar, zarauztar, zegamar.
|
|
|
Junker eta Heinkel hegazkinez osatutako alemaniar flota eraginkorrak hiru ordu eta laurdenez aritu ziren bonbak jaurtitzen, bakoitza 1.000 librakoa, eta, horiez gain, kalkulatu da hiru milatik gora aluminiozko jaurtigai su eragile bota zituztela. Hegazkin batzuk
|
herriaren
erdigunearen ingurura beheratu ziren, soroetara babestera joan ziren zibilak metrailatzeko?.
|
|
|
Jai giroa nagusi
|
herriko
erdigunean asteburuan
|
|
2014
|
|
|
Oñatin gaztetxeak
|
herriaren
erdigunean egon behar duela aldarrikatu dute beti; Antixenak hori betetzen du. " San Martinekoak ez zuen baldintza hori, eta horrek ondorioak zituen.
|
|
|
Kulturriturria. Txoko berezi bat badugu Zumaian,
|
herriaren
erdigunean, etxerik zaharrenen erdian: Sanjuaniturri izenekoa.
|
|
|
Izagirrek salatzen duenez, Donostian «popularra dena edo langileen munduarekin zerikusia duen guztia suntsitu dute».
|
Herrietako
erdiguneak tximiniarik gabe daude orain, baina baita lanaren mundutik urrun ere. Ondare industriala suntsitu eta galdu egin dutela dio Izagirrek, eta, dioenez, oso bestela jokatu dute munduko hiri askotan, ondarea gordez, alegia.
|
|
|
Poliki gidatu zuen
|
herriaren
erdigunera, eta, gogoa beste nonbait galduta, negozioguneko kale mortuetatik gidatu zuen; han hemenka jendea ikus zitekeen: zinematik ateratzen ziren ikusleak, edo billar aretoen aurrean alferkerian zebiltzan gazte gaixo nahiz boxeolari itxurakoak.
|
|
|
Udazkena. Arratsaldeko zazpiak inguru eta ni eguneko lana bukatuta
|
herriko
erdigunetik pasatu nintzen autoarekin. Burua neure pentsamenduetan murgilduta neraman, baina hala ere, epaiketan argi gelditu zen moduan, ez nindoan azkarregi eta, bere neba txikiak hamar urteko Urtza errepidera bultzatu zuenean, berehala zapaldu nuen galga.
|
|
|
Agotak mendeetan zehar
|
herrietako
erdiguneetatik at bizitzera behartu zituzten, gainerako biztanleekin ezkontzea ere debekatu zieten. Agota zirela antzemateko jantzi bereziak jantzi behar izaten zituzten...
|
|
|
Agotak mendeetan zehar
|
herrietako
erdiguneetatik at bizitzera behartu zituzten, gainerako biztanleekin ezkontzea ere debekatu zieten. Agota zirela antzemateko jantzi bereziak jantzi behar
|
|
|
batek zuzenean egiten zuen Hondarribira, eta beste biek Irun zuten helmuga. XVII. mendearen erdialdera arte, bide biak egun Santiago karrikatzat ezagutzen dugun ingurura ailegatzen ziren; huraxe zen
|
herriaren
erdigunea. Bertan zegoen eliza, erromesentzako ospitalea, kontzeju etxea eta etxadi koskorra.
|
|
|
Bitartean, San Roke musika banda 2004az geroztik, Lamuza parkeko musika etxea itxi zenetik, Gardea auzoko Juan XXIII ikastetxeko egoitzan egiten ditu entseguak eta musika eskolak. Honen harira, PSE EEk musika bandako arduradunek hainbatetan
|
herriaren
erdigunetik gertuago den egoitza baten beharra jaso eta Bilduri luzatu dio.
|
|
|
Hirugarren egunean lasaixeago hartu dugu, 40 km egin ditugu Miltenbergera iristeko, eta nahikoa dela erabaki dugu. Kanpina
|
herriaren
erdigunean kokaturik dagoenez, bertantxe pasa dugu gaua. Ibaian bainatzeko aproposa zegoen arren, sartu atera egiteko ez dugu leku egokirik topatu eta gogoekin geratu naiz!
|
|
|
|
Herri
erdigunean badira hainbat lagun koadrila biltzen dituzten lokalak. Gazte taldeon aisialdirako egoitza hauek erregulatu nahi ditu Usurbilgo Udalak.
|
|
|
Gila osteko Txaran eta
|
herriaren
erdiguneko
|
|
2015
|
|
|
Hau lehen lokal ilun bat zen; informazio eske etorri den gurasoren batek kontatu digu, bera umea zenean hemen saguen atzetik korrika ibiltzen zirela, eta orain ludoteka ikusi dutenean, harrituta geratu da aldaketarekin. Oso lokal argitsua da,
|
herriaren
erdigunean, leku paregabean dago, eta gainera, inguruan ez da autorik pasatzen".
|
|
|
Bilketa sistema hori
|
herriko
erdigunean baino ez dute egiten. " 400 etxebizitza inguru daude, eta momentuz 105ek parte hartzen dute esperientzian, baina 175era helduko gara.
|
|
|
Inongo beharrik egon ez arren, auzorako errepidetik apur bat saihestu eta
|
herriaren
erdigunetik igaro naiz, nire gonbidatuari batzokia, Gastronomia Museoa eta Hiper Eroski berria erakusteko asmoz. Alabaina, arkupeko pintadez eta kanpandorretik eskegitako pankarta handiaz galdetu dit batik bat.
|
|
|
Kutxa txikia denez, eta oraindik hutsik dagoenez, eroso doaz pisu barik; esku bat nahikoa dute kutxari heltzeko, eta libre duten eskua poltsikora joan zaie biei, oharkabean. Izena aldatu berri duen kalea albo batera utzi dute oraingoan, eta apur bat aurrerago segitu dute;
|
herriaren
erdigunea zen, eta erdigune hori zein den adierazteko edo zutunik iraun duen iturri luzangaraino. Bertan, kutxa lurrean utzi, arin batean iturriaren inguruan buelta eginez bere lau txorrotadetatik zurrutada bana edan, eta harlauza baten gainean zizelkatutako izkribua irakurtzen hasi dira; oraindik ikasten ari diren hizkuntza berria praktikatuz.
|
|
|
Dakidala, 1904an, Ordiziako Euskal Jaietan egin zuen lehenengoz euskara giputzaren aldarria: Euskal
|
Herriko
erdigunean egonda, ulerterrazena izatea zen horren arrazoia (in Euskal erria 1904.09.30, 872 zb., 277).
|
|
|
Azken batean, eremurik zabalenean eta hiztunik gehienek erabiltzen zituzten adizkiei eman zitzaien lehentasuna eta, hori ezin zenean, Euskal
|
Herriko
erdigunekoak eta literaturan tradizio sendoena zutenak hartu ziren kontuan. Euskalkien egiturari begiratuta, zuzena iruditzen zait egindako aukera.
|
|
|
xukatu, lehortu?. Euskal
|
Herriko
erdiguneko hitza; arrotza da mendebalean. Gamizek erabili zuen, jukatu itxurapean.
|
|
|
bezela, bezala?. Euskal
|
Herriko
erdiguneko aldaera. Gamarrak erabili zuen.
|
|
|
eskubi, eskuin?. Gaur egun Euskal
|
Herriko
erdigunean, Gipuzkoa gehienean eta Nafarroako mendebaleko alderdi batzuetan erabiltzen da. Landucciren hiztegian agertzen da.
|
|
|
hagitz? 1 asko, 2 gogor?. Euskal
|
Herriko
erdiguneko hitza, arrotza da Bizkai aldean. Lazarragak baliatu zuen, agiz itxurapean.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
erdiguneko berrikuntza da NOR NORI saileko iraganaldian zit ezartzea: zait?
|
|
|
Pluraleko 3 pertsonan e da gehienbat NORK argumentuaren morfema Arabako lekukoetan; ez Euskal
|
Herriko
erdigunean nagusitu den te berria. Adibide hau daukagu, esate baterako, Betolatzaren ikasbidean:
|
|
|
Euskal
|
Herriko
erdigunean gehienbat, partizipioei tu atzizkia eransteko joera dago. Araban ez dirudi indar handia zuenik.
|
|
|
Gaur egungo euskalkietako emaitzek argiro erakusten dutenez, ten morfemaren esparruak murriztuz joan dira eta tzen nagusitu da haren ordez. Euskal
|
Herriko
erdigunean agertzen da indartsuen tzen eta, aldiz, bazterretan ikusten da ten morfemaren bizitasuna; Zuberoan eta, batez ere, Bizkaian eta Deba ibarreko hegoaldean. Eremu banaketa hori ikusita, pentsa liteke tzen morfema Iruñean indartu zela.
|
|
|
Orainaldi pluraleko adizkietan ere a eta e erroen arteko lehia dago, baina desberdina da horien eremu banaketa: Euskal
|
Herriko
erdiguneko aukera da e. Arabako ekialdean ere bazen:
|
|
|
Euskal
|
Herriko
erdigunean, Iruñearen indarra itzalita zegoela, Gipuzkoak hartu zuen haren lekukoa. Iruñea itsasbazterrarekin lotzen zuen bide ondoan sortu eta hazitako hiriak izan ziren ardatza:
|
|
|
Esan dezadan e > i eta o > u bilakaerak Euskal Herri osoan gertatzen direla, baina ez hizkera guztietan. Aldiz,/ u+ a, e, o/ batzen direnean b sartzea Euskal
|
Herriko
erdiguneko bereizgarria izan da. Oso eremu zabala zeukan XIX. mendearen erdialdean, Bonaparteren (Phon) garaian, baina harrezkero atzerakada handia egin du.
|
|
|
Mendebalekoa eta erdialdekoa da st kontsonante multzoa, baina baita Zuberoakoa ere. Beraz, rtz Euskal
|
Herriko
erdigunekoa da: Nafarroa, Nafarroa Behere eta Lapurdiko zenbait hizkeratakoa.
|
|
|
Ez hala Iriserriko frontoiari, hasiera hasieratik beharturik samar sortua izan zena gerora ere bazterrera samar gelditzen joan baitzen. Lubinekoa, ordea,
|
herriaren
erdigunean kokatua eta erosoagoa izaki, aldian aldiko berrialdi guziak bereganatzen.
|
|
|
Legorretako fabrika garatzen zihoan eran, 1923 70 langile emakumezko (Aguirre, 2004) izatetik 1943an 180 langile izatera pasata (Doxanbaratz, 2002), herrian ez zeneurentzako behar adina etxebizitza libre. Hau horrela, 1947an herrian bizi ez ziren fabrikakolangileei etxebizitza eskaintzeko helburuarekin Echezarreta familiak,
|
herriko
erdigunean zituenorubeak dohaintzan eman zituen Echezarreta auzoa eraikitzeko. 1940an herri erdigunean 37etxebizitza zeuden (Aguirre, 2004) eta Ramon Martiarena arkitektoak diseinatutako proiektuhonekin etxebizitza kopurua bikoiztu egin zen hurrengo urteetan.
|
|
|
Hau horrela, 1947an herrian bizi ez ziren fabrikakolangileei etxebizitza eskaintzeko helburuarekin Echezarreta familiak, herriko erdigunean zituenorubeak dohaintzan eman zituen Echezarreta auzoa eraikitzeko. 1940an
|
herri
erdigunean 37etxebizitza zeuden (Aguirre, 2004) eta Ramon Martiarena arkitektoak diseinatutako proiektuhonekin etxebizitza kopurua bikoiztu egin zen hurrengo urteetan.
|
|
|
K. Zuazok/ i+ a, e, o/ arteko epentesiak Euskal
|
Herri
erdiguneko eremu murritzeko ezaugarrietansailkatzen ditu (2014: 217).
|
|
|
Eguneko Zentroa
|
herriaren
erdigunera ekartzeko proiektua zertan da?
|
|
|
Sekulako atzerapausoa, astakeria galanta iruditzen zaie, “jende askoren lana, ahalegina eta konpromisoa” kaltetuko duena. Baina argi dute, oinarri eta helburu politikoa duen epaiak ez du lantzen ari diren proiektua bertan behera utziaraziko.Larunbatean
|
herri
erdiguneko kaleak lotu zituen giza-kate batekin, usurbildarrek Aitzaga libre nahi dutela defendatu zutenean bezala. Ekitaldiko irudi bilduma, Argazkitegian duzue ikusgai: Aitzaga Libre!
|
|
|
Mugi beraz, sarrerak agortu baino lehen.Erromeria, Iñorkiñak taldearekin19 Korrika Egunean ere ekitaldi ezberdinak programatu dira. Korrika Kaxkora heldu aurretik, eta aldaketarik ez bada, trikitilari talde batek girotuko du
|
herri
erdigunea goiz partean. Korrika igaro osterako berriz, Kaxkotik ibilaldi kulturala antolatu da.
|
|
|
Bestalde, herritar, talde eta eragile guztiak gonbidatu dituzte asteartean, hilaren 17an, 19:00etan Sindikatu Zaharrean egingo den zozketara. " Dagoeneko kilometroa erosita duten zenbait taldek eskatu dute
|
herriaren
erdigunean nahi dutela eraman lekukoa, eta hori koordinatu behar da", azaldu dute batzordekoek. " Beraz, zozketara etortzen diren taldeek lehentasuna izango dute beraien gunea aukeratzeko, eta bertan eztabaidatuko dute nola molda daitezkeen", gaineratu dute.
|
|
2016
|
|
|
Honetaz gain, larunbata goizeko 10: 30tako kalejira ere" deigarria" izango dela aurreratu du. " Azokan parte hartzen duten kide eta talde guztiek parte hartuko dute honetan eta
|
herriko
erdigunetik ibiliko dira. Okendo plazan amaituko da.
|
|
|
Azterketa bat egin zuen hark, biztanle gutxiko eremuetan 20 unitate arteko parke nuklearrak eraikitzeari buruzkoa. Izan ere, ordurako bazegoen kezka AEBn, ez zen begi onez ikusten zentralak
|
herri
erdiguneetatik gertu jartzea, eta beste aukera batzuei buruzko ikerketak ari ziren egiten. Horri esker, Espainian ez zegoen informazioaren berri izan nuen.
|
|
|
Laster
|
herriaren
erdigunea bistaratu dute, malda pikoa duten mendi lerdenek inguratua. Mendi horietan elurrak dena estaltzen du, eta zeru gris ilunetik elur izpi bakan batzuk jausten dira.
|
|
|
Ikusgarria da Villanueva de los Infantes
|
herriaren
erdigunea: harrizko kaleak, jauregiak diruditen etxeak, katedral gotikoa, eta bizi bizi taberna gunea.
|
|
|
Iñigo Martinez de Cerrillo zinegotziak azaldu duenez,
|
herriko
erdigunean bakarrik ez, auzoetan ere lehiaketako pintxoak gozatzeko aukera izango da. Izan ere, aurreko edizioren batean auzoetako tabernak izan dira txapeldunak.
|
|
|
Iñigo Martinez de Cerrillo zinegotziak azaldu duenez,
|
herriko
erdigunean bakarrik ez, auzoetan ere lehiaketako pintxoak gozatzeko aukera izango da. Izan ere, aurreko edizioren batean auzoetako tabernak izan dira txapeldunak.
|
|
2017
|
|
|
debeku, jazarpen eta zigorrak, batetik, eta erakutsi, aldarrikatu eta plazaratzeko saioak, bestetik. Debekuak gaindituta
|
herrietako
erdiguneetan ikurrina guztien bistara jartzeko ekintza ikusgarriak prestatzerakoan, aitzindari izan ziren Ondarroan.
|