|
2000
|
|
|
Eta, hala, haize hura ene kontzientzian ezin bortizkiago sartzen zela eta ene azken zalantza hura hankaz gora jartzen zuela, hiru hilabeteko itsasaldi
|
haren ondotik
, ba ote nuen bertze aterabiderik, jaun André?
|
|
|
Eta, itsasaldi
|
haren ondotik
, neure bide berri hartan barrena, gero eta segurkiago eta gero eta gogortkiago fintkatu nituen neure oinak, eta gero eta bazterrerago egin zuten ene zalantzek, halako moldez, non, neure ezbai eta buruhauste haiek guztiak, denbora batean enegan haragitzen zirenak eta haragiaren haragi bihurtzen, itzal bihurtu baitziren, finean, eta, azturaren azturaz itzalaren itzal. Eta, handik harat, zein urrun sentitu nintzen neure amaganik; zein urrun, aita Bartolomeganik eta hark irakatsietarik; zein urrun jesuitek eta Erromako Eli za ko moralistek manatutik... eta zein urrun Axularrek bere Gero-n adierazietarik, seigarren manamenduaz denaz bezainbatean!, zeinak, derradan bide batez, seigarrenetik lehenerat egin zuela baitzirudien, baldin apezek eta eliz jendeek manamendu hari predikuetan eta aitorlekuetan emaiten zioten denborari kontu egiten bazitzaion bederen.
|
|
|
...enengotik, asmo hori, baina, noiz eta jakinarazi bainion Maddaleni ezen ez nindoala Alpujarretarat, bataz, zaharra nintzelako eta zaharturik nengoelako halako erabaki baten hartzeko, eta, berriz bertzea, hura baino aterabide duinagotzat jotzen nuelako Lutheroren mendekatzea eta, hartarakotz, kanoikada batez gure etxeko arrano inperialaren ehizatzea; eta, noiz eta jakinarazi bainion, halaber, ezen,
|
haren ondotik
, edabe gozo baten hartzekotan nintzela, Ofizio Saindukoek bizirik atrapa ez nintzaten eta berriro azpira, hark ihardetsi zidaan: " Berorrek hori erabaki badu, nik ere hori eginen dut".
|
|
|
Eta Nenbo kantari ari zen, eta beltz guztiak hasi ziren
|
haren ondotik
kantari, lurraren baitarik...
|
|
|
Baina, harien ongi lotzeko, derradan lehenik ezen Pedroren aitak, Abel Huizik alegia, parte hartze xuxena izan zuela elizak pintoreari eskaini zion enkarguan, batetik Abel Huizi bera zelako, hain zuzen ere, Ubarneko herriko etxeko sekretarioa denbora hartan, eta, bertzetik, kargu hartaz baliatu zelako alkatea konbentzitzeko, honek elizari bere laguntzatxoa eman ziezaion, herriko etxearen izenean... ...guruetako bertze jauntxo gehienak ez bezala, pinturazalea baitzen Abel Huizi eta uste baino adituagoa... bere lehengusu baten eraginagatik, beharbada, zeinari Juan Huizi baitzeritzan, Irun berrin jaioa, eta zeina baitzen, ofizioz, eskultore, Aitzurengo elizako erretaula egin zuena, norat joan baitzitzaion Abel bisitan behin baino gehiagotan, hura Aitzurenerat etorri zenean —eta, introdukzione
|
haren ondotik
hats hartzen zuela, osabak erantsi zuen—: Hala, bada, etorri zuan egun batean pintore hura Ubarnerat; ekin zion, Ubarneko erretoreak manatu bezala, bere san Migel arkanjeluari, zeinaren izenpean eraikia izan baitzen Ubarneko eliza; joan zuan Pedro bere aitarekin biharamunean pintorearen koadroa ikusterat; ikusi zian pintore hura pintzelak harat-honat mugitzen... eta, hari beha, guztiz liluraturik geratu zuan, halako suertez, non argi izan baitzuen Pedrok geroztik zer izanen zen, Pedrok berak aitortu zidanez.
|
|
|
Eta,
|
haren ondotik
, aztoramendua, asaldura eta giro nahasia hedatu zen jauregian, zeren anitzek uste baitzuen ezen bele haiek —edo deabru hegalari haiek, hobeki— heriotzaren mezua eta mandatua zekartela beren mokoetan eta beren karranketan. Eta seihak ere —osaba Joanikotek ordu arte aldeko izan bazituen ere, ongi tratatzen zituelako— hala behatzen hasi zitzaizkion handik aitzina, beldurrez eta mesfidantzaz...
|
|
|
Eta, bakearen eta gerlaren iritzi
|
haren ondotik
, xehero baino xeheroago mintzatu zitzaigun aita errege-infanten ezkontzaz, aipatzen zituelarik, batean, honako honen beztimenda, urrezko brodatuz josia; bertzean, horrako horren zaldi arabiarrak eta karroza, zilarrezko apaingarriz eta bertzelako ornamentuz betea; eta, hurrengoan, harako haren noble itxura eta dotoretasuna...
|
|
|
" Ordea, zer gertatuko litzateke, baldin uzkia garbitzen hasi orduko, antzara hegaldatuko balitz, eta gu haren gainean...? Baina, oker ez banago, oraino ez dut zerurat joaiteko eguna..."; eta,
|
haren ondotik
, bertze mila laudorio egin zizkion dukeak osabari... ez dakit osabaren asmakizun hura zinez laket izan zuelako edo berrikuntza hutsagatik, zeren eta ohikoarekin gogaitzen denak —nola gogaitzen baitzen dukea, dukeak berak bizpahiru aldiz aitortu zigunez— izan ohi baitu gauza berrien premiarik. Haatik, ene osaba asmatzailearen dohainen ez gutiesteko, derradan ezen osabaren asmakizun hark bazuela zerbait onik, zeren eta, dukearen eta kondearen ondotik, sartu ez ziren, bada, dukesa eta kondesa, han barrenean hagitzez ere denbora luzeagoa egiten zutela, biak ere kalaka eta kalaka, toki hura elkarri hitz egiteko eta konfidentzien egiteko ere leku ezin hobea balitz bezala...!
|
|
|
—Bisita
|
haren ondotik
, zalantzaz zalantza ibili nintzen. Zeren aita Bartolome izan baitzen ene harroina, eta harroin hura dar-dar ikusi nuen, haren jokabide eskasaren ondotik.
|
|
|
Eta haur batek bezala egin nuen nigar, luzaroan. Eta nigar
|
haren ondotik
bertze emazteki bat nintzen jada... zeren etxeko ardi beltz hura guztiz beltza izan baitzitekeen, baina nik baino zabalagoa zuen bihotza. Eta ulertu nuen ezen nihaurk ere ireki eta zabaldu egin behar nituela neure bihotzeko ateak, ordu arte zazpi giltzaz hertsiak.
|
|
|
Katoliko edo protestant, apez edo zientzilari, aita Bartolome edo osaba Joanikot... solas
|
haren ondotik
osabak arras irabazi ninduela iduritu zitzaidan, eta ez nuen zalantzarik jada: zientzilaria izan nahi nuen, Galileo bezala, osaba Joanikot bezala...
|
|
|
Ordea, bazirudien ezen, bere aitor izugarri
|
haren ondotik
, bertze zerbait atxikitzeko moduan zegoela, eta, hala, ezpainetan irri bat marrazten zuela, erran zidan:
|
|
|
Alde Zaharrean ezin sartu," Lisboatik" ehun metrora zegoen, nonbait hor, osorik egon ere. Seguraski, aitzin gaueko bilatze etsi itsuan behin baino gehiagotan iragan nintzen
|
haren ondotik
, batere ikusi gabe.
|
|
|
—Zomorroi kaka halakoa! Arratsalde osoa egin ez nian ba
|
haren ondotik
, telefonora jarri ere ez zitzaidala. Lanpetuegi zegoan Sanjose aluxka hori eskolatzen.
|
|
|
Ez dakit zergatik, baina ezezko
|
haren ondotik
, atzo gauean Ruben eta biok elkarrengandik aski urrun ibili ginen. Afaltzeko bi talde osatu zirenean (ordu horietan guztiz ezinezkoa zen denontzako jatetxe egokia aur  kitzea), talde banatan abiatu ginen eta gero, Blue Chicago pub-ean ere, berriro elkarrengandik aparte samarrean eseri ginen.
|
|
|
Paraje ederren ikusmira eskaintzen zuen eta horretarako zurezko banku egokiak zeuden errepide ertzean txukun apailatuak, baina nik horretaz ohartu gabe egin nuen bidea, inguruko errealitatetik urruntzen ninduen lilura itsugarri batek bereganatua banindu bezala. Normalean horrelako xehetasunetan erreparatzea maite banuen ere, orduko hartan ez nintzen,
|
haren ondotik
pasatzearakoan, errepide ertzeko San Kristobal –belarriko minaren kontrako santua eta txoferren zaindaria– han zegoenik ohartu ere egin.
|
|
2001
|
|
|
Hamar urte lehenago sortua zen Sokoa kooperatiba, Arrasateko kooperatiben ildoan. Esperientzia
|
haren ondotik
, 1979an aldean, enpresa eta ekonomiako hainbat eragilek kapitala biltzeko molde berri bat aurreikusi zuten Ipar Euskal Herriko enpresak sortzeko. Asmo haren karietara sortu zen Hemen elkartea.
|
|
|
Estatu espainiarrean, askoz ere jende gehiagok egin du edoskitze naturalaren alde, mendearen erdialdean jazo zen amagandiko edoskitzeari (justifikaziorik gabeko) ihes egite
|
haren ondotik
; izan ere, garai hartan jende askok uste izan zuen esne industrialak amarena baino egokiagoak zirela, nutrizioaren ikuspegitik.
|
|
|
bertsoetakoei buruz zenbait gauza entzunak dizkiot berari. Hainbat lasterren adierazteko, labur-beharrez zebilen beti Orixe, eta labur-beharrez ibili gara
|
haren ondotik
genbiltzanok, biribiltasun betegin baten bila. Eta lar eta gehiegizko, premiarik gabeko, zirudien guztia soildu egin behar genuen, bide horretan barrena abiatuko baginen:
|
|
|
Ordezkariak mintzaldiaren papera plegatu eta galtzetako gibeleko sakelan sartu zuenean txalo zaparrada galanta erdietsi zuen. Halaber
|
haren ondotik
hitz egin zuten hautetsi eta kultura arduradun bakoitzak. Laudorio eta elurra bezain zuriak ziren eleek hozturik bezala, populazio opulanta beha zegoen:
|
|
|
Bilkura nahasi
|
haren ondotik
, enekin solasean egon zen kideari abantxu aitortu nion, sentitzen nuen amodio behialako oxka patetikoaren heinak gohainez itoa uzten ninduela, adiskideetan adiskideenarekin nitaz mintzatzeak disgustatzen ninduen arren. Alta, nonbait neronen urguilu propio erraldoia kolpatzen eta urratzen zidan maitasun aire gaiztoa aipatu beharko nion.
|
|
2002
|
|
|
Urte askotan irudimenik gabeko gizon baten emazte sufritua izan ondoren,
|
haren ondotik
alde egitea erabakitzen du Amado Gomez Ugarteren «El vuelo de la mariposa» nobelako protagonistak. Nora doan garbi ez dakiela, autobus bat hartu eta abiatuko da.
|
|
|
Txiki ziztu bizian joan eta, haurra aurkitutakoan,
|
haren ondotik
zaunka hasiko zen, amak non zegoen jakin zezan.
|
|
|
Gero, paziente hura agurtu eta,
|
haren ondotik
, beste batzuk pasatu ziren, zerrendaren arabera. Goizeko hamarrak aldean, berriz, idazkarietako bat etorri zitzaidan ate joka, Santa Barbara auzoko agure zahar batekin nengoela.
|
|
|
Baina Sergiorekin bizi izandako esperientzia gogor
|
haren ondotik
bere ondorioak atera zituen Sarak, eta horrela, egunez egun bere baitan sendotzen zelarik –egunez egun eta izpiz izpi–, bere buruari zin egin zion, behin eta berriro, ez zela aurrerantzean gizonezkoen menera jarriko: ezetz eta ezetz, ez zuela harri berean bi aldiz estropezu egingo!
|
|
|
Txantoi txikia azaldu zen aurrena,
|
haren ondotik
Manuel, eta Manuelen ondotik, Txantoi nagusia. Honek, irten aurretik, atzera  jiratu, eta artean taberna barruan bide ziren Kandido eta Traukori deiadar egin zien, bazihoazela jakinaraziz.
|
|
|
Asmo horrekin, gehienak norbere sorterrira itzuliko ziren; beste batzuek, berriz, Bilbon segitzea erabakiko genuen, edota hala nahi izango zuen gure patuak. Beraz, sorterrira bueltatze orokor
|
haren ondotik
, astero Arriaga atzean bildu ohi ginenon lagunarteak, urritu ez ezik, soildu egingo ziren jendez, desagertzeraino. Guztiarekin, garaiz iristeko ohitura ez genuen sekula galduko, eta ikusmiran egotea-denbora-pasa arintzeko modu bat baino ez, ordu arte-gure itxaronaldietako entretenimendu nagusi bilakatuko zen.
|
|
|
Umore oneko eta arin sentitzen nintzen, Bonheur parfait akatsik gabe jo eta gero. Abelen hilketa, hark eragindako erresumin  sarkorra,
|
haren ondotik
etorri zitzaizkidan ezuste eta une desatseginak... hura guztia gero eta urrutiago nuen; egunak pasatu ahala, dena ahanzten joango nintzen. " Ondo da, egin nuen hausnarketa, gainetik kendu behar ditut pentsamendu ilunok, gainetik kendu oroitzapen gogor horiek, ez naiz bizitza osoa gertakari berari bueltaka ibiliko.
|
|
2003
|
|
|
Ez ordea Euskal Herrian! Zeren eta, ez behialako Euskal Alderdi Jeltzale zaharrak, ez
|
haren ondotik
agertu diren xotxek, ez dute oraino partida irabazi. Alta, ez gudukatu eskasez, ez aski pairaturik?
|
|
|
Inkesta famatu
|
haren ondotik
, 1794ko urtarrilean Ba rrère adiskideak salatu zuen bazirela Frantziako lau eskualdetan seiehun mila frantses bederen, nazioaren hizkuntza tutik ez zekitenak. Eta bestalde, komisario berak honelako hitzaldia atera zuen:
|
|
|
" Geroz eta gazteagoak bidaltzen zizkigutek", esaten zion, eta honek baiezkoa egiten zion buruarekin, irribarretsu. Ez da sekula izan plaza Â-gizona, badaki, baina Mikelek betidanik errespetua gorde izan dio, idazkariaren kontrako ekintza
|
haren ondotik
batik bat. Neskarekin, berriz, ez zuen sekula zuzen jokatu.
|
|
|
Begiak zabal-zabal  ditu, eta lerdea tantaka dario kokotxetik behera, hainbeste ta-ta-ta egiteagatik. Txabi Etxebarrieta ziplo gelditu da, ordea, eta
|
haren ondotik
Joxerra. Che Guevara isilarazi behar izan dute hurbiltzen ari zen sirena-hotsa ondo entzuteko.
|
|
|
neskarik ez zela sartu
|
haren ondotik
.
|
|
2004
|
|
|
Hondartzarekiko paralelo, hotel eta jatetxe dotorez betetako pasealekua dago, Ereaga Bilboko aberatsen gozamenerako gune bihurtu zen aldiko oroigarri. Igeretxeko bainuetxea egin zuten lehenbizi »gaur egun hotela da», eta
|
haren ondotik
eraikin gehiago etorri ziren. Gure txangoa hasteko, pasealeku horretatik abiatuko gara, itsasertzaren ondotik Algortako Portu Zaharreraino eramango gaituen errepideari jarraituz, eta eskuman Algortari eusten dion etengabeko labarra dugula.
|
|
|
mendearen erdialdean moldatu zirelarik, prototipo
|
haren ondotik
etorri dira gainerako guztiak: eskolakoak, sukaldekoak, jostun eta modistarenak, sendagileenak, ile-apaindegikoak, manikurakoak, burdina, beruna eta adaxkak ebakitzekoak...
|
|
|
Mitxelenak burua astindu zuen, bakar-bakarrik egin behar izan genuen gerra hartako irudi latzak uxatu nahiko balitu bezala. Dena den, isilune labur
|
haren ondotik
hitz egiten jarraitu zuenean, haren ahotsa kutsu kementsuago batez zegoen jantzita:
|
|
|
Juanita aldamena ikusi zuen kale nagusia zeharkatzen. Ez zeukan zertan
|
haren ondotik
iragan, hurbiltzekoak egin zituen hala ere.
|
|
|
Izu-laborria zeluletan oro suntsitzen, atzapar lako zintzurreko herstura hura, hatsa hatsari emanik paratuz, dardara bizitza malkortzen ari zelako bertigoarekin batera, adrenalina karraskari bat bailitzan zainak erretzen. Baina ez zitzaizkion agertu, eta ments izan zituen, ez usain likitsa ez
|
haren ondotik
hartzen zuen Beriainekin, gauarekin, gorputzekin bat egitera bultzatzen zuen indar grinatsu hura.
|
|
|
|
haren ondotik
,
|
|
2005
|
|
|
Duela 50 urte (mende erdi) Indonesiako Bandung hirian Asia eta Afrikako zenbait herrialde independizatu berrik beren bilkura edo Konferentzia famatua burutu zuten. Mugarri
|
haren ondotik
abiatuta eraikiko zen Herrialde Ez Lerratuen mugimendua. " Herrialde Ez Alineatuak" esanda hobeto gogoratuko dira 40 urtetik gora dituzten irakurleak.
|
|
|
Euskal Pen Klubeko otdezkariek adierazpen askatasunari buruzko ebazpen bat eramango dute, azken urteotan Euskal Herrian itxi dituzten komunikabideen ildotik. Euren asmoa kongresuan izango diren 141 Pen Klubetako ordezkariek (15.000 inguru) onartzea da eta
|
haren ondotik
Espainiako Gobernuari bidaltzea.
|
|
|
Sentimendu nagusi
|
haren ondotik
, ordea, arnasa hartzen zuela ohartu zen, baina ez zekien nola; ikusi ere egiten zuen, baina beste begi batzuk ziren haiek, barru aldera jiraturik balitu bezala; entzun ere egiten zuen, eta hitz egin ere bai, baina ez zekien nola.
|
|
|
Itziarrek isilik segitu zuen," ondo da..."
|
haren ondotik
etorri behar zukeen azalpenaren zain. Baina ez zen azalpenik heldu.
|
|
|
Neskaren eta bion arteko distantzia luzatu eta luzatu besterik ez zen egiten. Gainera, zoritxarreko istorio
|
haren ondotik
, zer gertatuko zen?
|
|
|
Baina ez zien utzi beraiek uste zuten adinako heroi agertzen kanpamenduan, pausajea bizitu eta galerna batetik arribadan ekarriko balitu moduan sartu behar izan zuten
|
haren ondotik
denden zirkulu barruan, ziztua jotzen zuela umeak biltzeko. Ikastetxeko kapilaua hurbildu zitzaion Dopazori urduri, ahapetik mintzatu zitzaion.
|
|
|
Eta despedidarik idatzi gabe alde egin behar zuen gainera, horrelakoak adierazten zituen ziztuka han goian, Kantauri gainean. Gero, atzerakoan, Tomen aita topatzen zuen maiz txalupari blaka ematen, eta lasterka iragaten zen
|
haren ondotik
, gizon zakarra zen.
|
|
|
Porra gerritik askatua zekarren manta emana zidan udaltzainak. Luzeenetik hartu nuen
|
haren ondotik
ez pasatzearren. Ez nuen etxera joan nahi, zaborketariak azaldu arte geldituko nintzen kalean, haiek jakiten zituzten istiluetako zertzeladak, zabalik edukitzen zuten haiendako garbiketan aritzen ziren tabernariek.
|
|
2006
|
|
|
Nire aitzinean zihoan, zuzia eskuan. Nik,
|
haren ondotik
, aitatxiren zaldia nekarren uhaletik tiraka. Soldaduari esker ez nintzen arrunt itsuturik etorri ilunpe hartan.
|
|
|
Gure ama
|
haren ondotik
etorri zen, 1542an. Katalina ezarri zioten, erregeren amaren izena.
|
|
|
From Fort Sumter to Lithuania and Quebec liburuan dute jatorria (Buchanan 1991). Liburu horrek piztu zuen autodeterminazioari buruzko interes akademikoa, eta
|
haren ondotik
landu da auzia era sistematiko eta zorrotzean.
|
|
2007
|
|
|
Horiek ere neurotransmisoreak (serotonina kasu honetan) maila egokian izaten laguntzen zuten. Lehenengoa zimelidina izan zen, eta
|
haren ondotik
etorri ziren fluoxetina (Prozac izenez ezagunagoa), paroxetina eta gainerakoak.
|
|
|
Batek esaten bazuen Eskandinavia ezagutu nahi zuela, hango fiordoak eta izozmendiak eta natura basatia, besteak erantzungo zuen sekulako hotza pasatuko genukeela han, eta jendea ere gazbakoa izango zela, eta hobe genuela eguzki eta martxa gehiagoko bazterrak korritzea. Hurrengoan, Italia alderik alde zeharkatzea izango zen plana, edo Adriatikoan behera Jugoslavia ezagutzea, eta
|
haren ondotik
Grezia, eta orduan eztabaida izango zen herrialde komunista haietan lasai eta libre ibiltzeko modurik izango ote zen, edo zein hizkuntzatan moldatuko ginen ogia eta esnea bederik erosteko. Rober eta biok aritzen ginen eztabaida amaigabe haietan, Eduk gurasoen herrira joan beharko baitzuen, eta Galiziara ez joate hura baitzuen amets bakarra.
|
|
|
Hori dena batez ere hurrengo belaunaldian izango da ondoriotsua. Izan ere, Kant-ek (eta
|
haren ondotik
bigarren modernitateak) irudimenaz ulertzen duenak ez dauka zerikusirik irudimen tradizional klasizistarekin, horrentzat irudimena bigarrentiarra zen kreazioan, apainketarako fakultate soila, oroimenaren lagungarri funtsean, sentsuek esperimentaturikoa ordenatzen eta adelatzen zuena soilik. Orain irudimenak, sentsuek inoiz atzeman gabea eta atzeman ezina sortzen du; errealitateaz gaindiko, esperientziaz gaindiko errealitate bat, mundu berri bat, bere kreazioa dena.
|
|
|
1974an Aarsleff-ek ikerlan biziki inportante bat argitaratu du hizkuntzaren jatorriaren auziaz XVIII. mendean, eta arazo horri buruz Berlingo Akademian ibili diren eztabaidez Herder-en saioa (1771) baino lehen, erakutsiz saio guztion abiaburua Condillac izan dela (ez Descartes, ulertu behar da), berau Locke-rena baita ikasle eta jarraitzailea1088 Ikerlanaren azken jomuga Herder ere, eta
|
haren ondotik
hizkuntzalaritza aleman klasikoa, hori hizkuntzaren jatorriaren bilaketatik abiatua da, Condillac-en ildoan datorrela, erakustea da. XVIII. mendeak giza erakunde eta obra guztiei buruz, haien jatorriaz galdetu du:
|
|
|
Egokiena altzari bat izango da, atzeko aldetik ere estaltzen duena, eta ez mahai soil bat, babestuago egon dadin. Nolanahi ere, mahai bat erabiltzen bada, komeni da behar bezain handia izatea,
|
haren ondotik
pasatzean telebistarekiko distantzia nahikoa uzteko. Pareta binilo autoitsaskorrekin apaintzea pantailaren inguruan Bestalde, autonomia eman behar zaion espazioaren helburua ere kontuan hartu behar da.
|
|
|
Lanparekin itzuli zelarik, hiruak baratzera atera ziren
|
haren ondotik
. Izai abarrez eraikia zen etxola biribil baten ondora eraman zituen erranez:
|
|
|
Iduri zuen hondartza ezin bururatua zela, bizkitartean, azken zokora heltzean, ohartzen ziren hura ez zela hondartzaren hondarra, haitz apal eta beltzen gibelean bazela bertze bat, hain luzea. Eta segur aski
|
haren ondotik
bertze bat...
|
|
|
Pliniok bere Historia Naturalean eta bertze anitz autoreek
|
haren ondotik
betidanik aipatu izan dituzten populu bitxiak Dondiako erregeren peko diren hirurogeita lau uharteetan ikusten ahal dira. Bitxienen berri ematera noakizu laburzki.
|
|
|
Gero
|
haren ondotik
ere alde egingo du hozkailuetatik zerbait hartzera, itzuliko da sartu berriarengana minutu batera, zu, eta gainerako guztiak bazterrean utzita, aurkituko du garagardo bat edatera baizik etorri ez den bezeroa bizitzaren funtsaz pentsatzen jarrita, aurkituko du izaeraren oinarriaz gogoeta egiten buruan zerrautsa baizik ez zekarrena, geroxeago esateko Afrikan badela leinu bat Burkina Fason, bere bur...
|
|
2008
|
|
|
Epaiketan zenbait irregulartasun ere gertatu zen. Eta gertakizun
|
haren ondotik
, berriro azaldu zen lehendik ospe tristea zeukan Comando Hernan Trizano talde paramilitarra.
|
|
|
Suedia dago guztien buru (96 aste onartzen ditu legeak), eta Norvegia dator
|
haren ondotik
(52 aste).
|
|
|
urte arte egongo da indarrean-, eta
|
haren ondotik
etorriko den akordioa ere bai, antza.
|
|
|
ere ez zion esan, ohiz kontra. Burumakur pasatu zen
|
haren ondotik
, eta turistek libre utzitako jarleku baten kokatu zen, Tajo ibaira ematen zuen aldean.
|
|
|
Aurreko ikertzaileek erakustera eman dute Echepareren koplagintza sar-tzen zela hartarik kanpo lehenagotik izana zen eta
|
haren ondotik
ere izanen zen tradizio batean. Izan ere, neurtizgintza hori, 8+ 7 neurriko neurtitz asona-tuetan bereziki oinarritua zena eta ondotik ere aurkituko zena, 33 ez zen izan
|
|
|
Lafittek bezala, euskal literaturaren historiagile anitzek, Réveil> laburki aipatzen badute,
|
haren ondotik
kontserbadoreek Eskualduna> sortu zutela eta hark Réveilek baino luzazago iraun zuela jakinarazteko baizik ez da. Puntu honi datxekiola, ohartararazi behar da Réveil> izan zela lehena, ez Eskualduna; Réveilek behartu zuela Eskualdunaren sortzea, beren baitarik xuriek ez bai-tzuten 1887an behintzat kazeta elebidunik sortuko, eta Réveil> 1894ko aben-duaren azkenetan agertzetik gelditu bazen ere, haren ondotik gorriek (Le) > Pays> Basque-Eskual-Herria> astekari elebiduna (Eskual-Herria> izenez ezagu-nagoa) jalgiarazi zutela beste 10 urte baino gehiagoz (1898-X-1 -1914?).
|
|
|
Lafittek bezala, euskal literaturaren historiagile anitzek, Réveil> laburki aipatzen badute, haren ondotik kontserbadoreek Eskualduna> sortu zutela eta hark Réveilek baino luzazago iraun zuela jakinarazteko baizik ez da. Puntu honi datxekiola, ohartararazi behar da Réveil> izan zela lehena, ez Eskualduna; Réveilek behartu zuela Eskualdunaren sortzea, beren baitarik xuriek ez bai-tzuten 1887an behintzat kazeta elebidunik sortuko, eta Réveil> 1894ko aben-duaren azkenetan agertzetik gelditu bazen ere,
|
haren ondotik
gorriek (Le) > Pays> Basque-Eskual-Herria> astekari elebiduna (Eskual-Herria> izenez ezagu-nagoa) jalgiarazi zutela beste 10 urte baino gehiagoz (1898-X-1 -1914?).
|
|
|
Iduri zuen hondartza ezin bururatua zela, bizkitartean, azken zokora heltzean, ohartzen ziren hura ez zela hondartzaren hondarra, haitz apal eta beltzen gibelean bazela bertze bat, hain luzea. Eta segur aski
|
haren ondotik
bertze bat? (118 or.)
|
|
2009
|
|
|
Azken alderdi hori zertan den ikusteko, zenbait proba egin ditugu, eta honako ondorio hauek atera ditugu: Motorola T305 modeloak dauka irismen gehien (244 metro), eta Parrot Minikit dator
|
haren ondotik
(227 metro).
|
|
|
Solasaldi
|
haren ondotik
, emaitza iritsi da. Ikerketa eta hausnarketa lan gisa aurkeztu dute proiektua hainbat euskal artistek.
|
|
|
Minak eta ezusteak lurrera bota zuten Martin, baina lurrean ez ziren minak joan eta bertan jarraitu zuen, zoruan bueltaka eta orroka. Isilik zegoenean ere jendeak
|
haren ondotik
ez pasatzeko ahaleginak egiten zituen. Hamar minutu aritu zen horrela, azkenean poliziek ospitalera eraman zuten arte.
|
|
|
Baldintza normaletan, bai aitaren belarri-tiraldiengatik bai zigorragatik ere, zeinak tiraldiek baino min handiagoa ematen baitzion?, ezintasunak jota geratuko zen Domingo; egon ere, halaxe zegoen, alde batetik, baina ez ezintasunak bentzutua edo ezintasunak ezindua, zeren, bere barne-borrokaren tentsio latz
|
haren ondotik
, belarriko mina baretzearekin batera lasaitu baitzen bera ere, ezustean, ibaiko ur-lasterrak baretzera egiten duen bezala, bidean aurkitzen dituen desnibel geografikoak iragan ostean; hura, beraz, erreakzio natural bat izan zitekeen, bere ustekabekotasunean; edo satisfazio baten ondorioa, Domingok irudipena baitzuen ez zuela, aitaren aurkako lehian, guztia galdu; aitzitik: garaile sentitzen zen bere porrotean, maila batean bai bederen, sekula esan ez zizkionak esan baitzizkion aitari, gero atzera egin behar izan bazuen ere; arratsaldean, baina, anai-arrebak ama eta izeba Ernestinarekin etxetik joan zirenean, hiri-inguruko mendixka batera zihoazen, funikularra hartuta?, hustasun izugarri bat nagusitu zitzaion, aitaren presentziak, periodikoak eta aldizkariak irakurtzen geratu zen?
|
|
|
–Gaizki dago anaiak anaia jotzea, askotan esan dizuet, baina gaurkoa gehiegi izan da, eta hori biei esaten dizuet, hasiera eklektiko
|
haren ondotik
, auziaren sorburua agerian jartzeko ordua zen, beharbada, baita erantzukizun nagusia eskatzekoa ere eskatu behar zitzaionari?: Eta zuk. Reginak hatzaz seinalatu zuen semea?, Teofilo Maria, beste anaiei ere utzi beharko zenieke, noizean behin, jeneral izaten, gertatzekoak gertatzen baitira bestela?
|
|
|
Reginak hartaz ohartu behar zuen, esanahiz betetako isilune
|
haren ondotik
Ernestinak burua makurtu baitzuen, keinu ia hautemanezin batean; Ernestinak burua makurtu ahala, baina, atzera egin zuen Reginak, damu aitorpena haren ahoan:
|
|
|
–Jauna, batek, ahapetik,
|
haren ondotik
pasatzean?. Eraman nazazu ni ere gure fedekideengana, papista peste hauengandik urrun.
|
|
|
Ni Parisen nintzenean, Bezonsko jaunak zuen kargu hori. Tamaina murritz-murritzekoa zen Bezons, baina hobe
|
haren ondotik
ez pasatzea zaldun bati dagokion legera agurtu gabe: hankan jasotako sastakada labur batez odolustutako ahanzkorrez omenak zebiltzan bazterretan.
|
|
|
2006 urtean, ordea, Hwang doktorearen aurkikuntza iruzurra izan zela frogatu zen. Zientziaren bermeak hankaz gora jarri zituen bezalaxe, zientzia-kazetaritzaren egiteko moldeak eta bitartekoak ere agerian utzi zituen gertaera hark.«Zientzia-kazetaritza izen handiko aldizkariek argitaratzen duten guztiaren kritikarik gabeko jarraipenean datzala frogatu du Hwang kasuak» (De Semir, 2006). Errealitatea bezain gordinak diren hitzak irakurri ziren gertaera
|
haren ondotik
.
|
|
|
Eta orduan gertatu zen okerrena, harresian zegoen soldaduak tiroa entzunda azkar erreakzionatu, eta bere metrailetaz tiro egiten hasi zen leku guztietara. Harresiaz bestalde, min oihuak entzun genituen, Holmesek belarriak tapatu, eta orduan bi bala pasatu ziren
|
haren ondotik
, eta Otto eta beste polizia jo zituzten balek.
|
|
|
–Gaizki dago anaiak anaia jotzea, askotan esan dizuet, baina gaurkoa gehiegi izan da, eta hori biei esaten dizuet –hasiera eklektiko
|
haren ondotik
, auziaren sorburua agerian jartzeko ordua zen, beharbada, baita erantzukizun nagusia eskatzekoa ere eskatu behar zitzaionari–: Eta zuk –Reginak hatzaz seinalatu zuen semea–, Teofilo Maria, beste anaiei ere utzi beharko zenieke, noizean behin, jeneral izaten, gertatzekoak gertatzen baitira bestela...
|
|
|
Reginak hartaz ohartu behar zuen, esanahiz betetako isilune
|
haren ondotik
Ernestinak burua makurtu baitzuen, keinu ia hautemanezin batean; Ernestinak burua makurtu ahala, baina, atzera egin zuen Reginak, damu aitorpena haren ahoan:
|
|
|
Baldintza normaletan –bai aitaren belarri-tiraldiengatik bai zigorragatik ere, zeinak tiraldiek baino min handiagoa ematen baitzion–, ezintasunak jota geratuko zen Domingo; egon ere, halaxe zegoen, alde batetik, baina ez ezintasunak bentzutua edo ezintasunak ezindua, zeren, bere barne-borrokaren tentsio latz
|
haren ondotik
, belarriko mina baretzearekin batera lasaitu baitzen bera ere, ezustean, ibaiko ur-lasterrak baretzera egiten duen bezala, bidean aurkitzen dituen desnibel geografikoak iragan ostean; hura, beraz, erreakzio natural bat izan zitekeen, bere ustekabekotasunean; edo satisfazio baten ondorioa, Domingok irudipena baitzuen ez zuela, aitaren aurkako lehian, guztia galdu; aitzitik: garaile sentitzen zen bere porrotean, maila batean bai bederen, sekula esan ez zizkionak esan baitzizkion aitari, gero atzera egin behar izan bazuen ere; arratsaldean, baina, anai-arrebak ama eta izeba Ernestinarekin etxetik joan zirenean –hiri-inguruko mendixka batera zihoazen, funikularra hartuta–, hustasun izugarri bat nagusitu zitzaion, aitaren presentziak –periodikoak eta aldizkariak irakurtzen geratu zen– hutsago bihurtzen zuena eta bera amorruzko oihu isilekin betetzen ahalegindu zena, halako moldez, non," Nik daukat eta nik bakarrik gertatzen ari zaidanaren kulpa osoa!" idazten zuen bakoitzean, ahapeka eransten baitzuen:
|
|
|
Timoz beriz, Luziak berak esan ziona baizik ez zuen jakiterik izan: berari mapa eman zion egun
|
haren ondotik
," uraren errebuelta" izan zelata ezkutatu zela hura... Geroztik ez zuela yeus ere jakin.
|
|
2010
|
|
|
Aurkezpen batera behintzat bai azaldu nintzen, eta ez dut damurik hara joanik, ikaragarri miresten dudan Joxe Azurmendiren ondoan gertatu bainintzen eta solas atsegin bat eraman baikenuen, eskualdunik baizik etzen lekhuan, antolatzaileek prestatutako zizka-mizka gozo batzuk zintzurrean behera igortzen genituela. Esperientzia hazkor-zentzu bietan-,
|
haren ondotik
kasik gainditu nituen holako bilkuretara azaltzeko dudan uzkurtasuna.
|
|
|
Are gehiago: nire zain zegoela zirudien, niri begira baitzegoen, harik eta,
|
haren ondotik
pasatzerakoan, begiak lurrari itsatsiak nituen, zeharka ere ikusteko moduan?, neskak bi pauso aurrera egin zituen arte, parez pare paratzen zitzaidala: –Barkatu, baina zure aurpegia ezaguna egiten zait, eta??.
|
|
|
Beste inguruabar batzuetan, gerra bezperako mutila banintz, Marinettiren estetikaren mendeko? hunkigarria egingo zitzaidan gutun hura, baina nengoèn puntuan nengoela, esperientzia latz
|
haren ondotik
, bizitzaren plazer txikiak aintzat hartzen hasia, beste puntu batean bainengoen jada?, urrun gertatu zitzaidan; are gehiago: susmoa nuen aitona eta bion artean eten erabateko bat sortu zela, aitonak erotuta behar baitzuen, baldin eta pentsatzen bazuen buruzagiei eskabidea egiteko asmotan nengoela, berriro gerrara joateko.
|
|
|
baina segundo bat geroago kikara ezpainetaratu nuenean, guztiz beste era bateko sentimendua gailendu zitzaidan, ustezko handitasun guztiak, baita Alemania Handia ere, kafearen baitan urtu baitzitzaizkidan. Alemania bezalako kilometro koadro askotako lurraldea kikara hartan sartua!?, kafeari bota ohi nion azukre koskorraren antzera. Egia da, bai, sentimendu
|
haren ondotik
beste bat nagusitu zitzaidala, lotsari lotua, ongi ere ez baitzitzaidan iruditzen, oso ongi behintzat ez, egin nuèn aukera, ni kafe hura hartzen ari nintzen bitartean aitona azkenetan egon baitzitekeen, frantses soldadu batek tirokatu edo bonba bat ondoan lehertu izanaren ondorioz, Alemania Handiaren izenean?
|
|
|
Ikastaro emankor
|
haren ondotik
, gaiari jarraipena eman behar zitzaiola ikusi zen, eta hausnarketa sakona egin. Eta talde indartsua eratu zen zuzendaritzako kideekin eta ikastoletako zuzendariekin, eta horrela sortu zen Liburu Berdea izenekoa, 1985ean.
|
|
|
Kanpotik eragindakoa eta inposaturikoa izan arren, 1993ko prozesuak min handia eragin zuelako ikastola kolektiboan. Eta krisi eta zatiketa
|
haren ondotik
, basamortuan egin beharreko ibilbide luzea ahalik eta eraginkorren egin behar zen.
|
|
|
Beste inguruabar batzuetan —gerra bezperako mutila banintz, Marinettiren estetikaren mendeko— hunkigarria egingo zitzaidan gutun hura, baina nengoèn puntuan nengoela —esperientzia latz
|
haren ondotik
, bizitzaren plazer txikiak aintzat hartzen hasia, beste puntu batean bainengoen jada—, urrun gertatu zitzaidan; are gehiago: susmoa nuen aitona eta bion artean eten erabateko bat sortu zela, aitonak erotuta behar baitzuen, baldin eta pentsatzen bazuen buruzagiei eskabidea egiteko asmotan nengoela, berriro gerrara joateko.
|
|
|
" Alemania Handia" erantzun nion neure buruari, ziur neure buruaz, artean ere sortzetik beretik bizi izan ninduèn gazte idealistaren inertziaren mende banengo bezala... baina segundo bat geroago kikara ezpainetaratu nuenean, guztiz beste era bateko sentimendua gailendu zitzaidan, ustezko handitasun guztiak, baita Alemania Handia ere, kafearen baitan urtu baitzitzaizkidan —Alemania bezalako kilometro koadro askotako lurraldea kikara hartan sartua! —, kafeari bota ohi nion azukre koskorraren antzera. Egia da, bai, sentimendu
|
haren ondotik
beste bat nagusitu zitzaidala, lotsari lotua, ongi ere ez baitzitzaidan iruditzen —oso ongi behintzat ez— egin nuèn aukera, ni kafe hura hartzen ari nintzen bitartean aitona azkenetan egon baitzitekeen, frantses soldadu batek tirokatu edo bonba bat ondoan lehertu izanaren ondorioz, Alemania Handiaren izenean...
|
|
|
Are gehiago: nire zain zegoela zirudien, niri begira baitzegoen, harik eta,
|
haren ondotik
pasatzerakoan —begiak lurrari itsatsiak nituen, zeharka ere ikusteko moduan—, neskak bi pauso aurrera egin zituen arte, parez pare paratzen zitzaidala: " Barkatu, baina zure aurpegia ezaguna egiten zait, eta...".
|
|
|
Gero, bakarka, artzainareneko Adela atera zen, gure auzoa Iruainen, gorri-gorri begiak(" emaidazu besarkada bat, Adela maitagarria", esan izango nion). Jende andana bat azaldu zen
|
haren ondotik
, Adela benetako artzaina bailitzan eta haiek, berriz, salbu geratutako bildotsak. Adrian eta bere emazte errumaniarra bereizi nituen, eta nire lagun ohiaren aita, Isidro, eta hoteleko Gregorio; hurrena, talde handiaren azken lerroetan, Virginia ikusi nuen gizon garai baten besotik (Amak esana zidan telefonoz deitu nion batean:
|
|
|
Dogoak kosta ahala kosta nahi zuen bere alaba askatzea, baina iruditzen zitzaion, ezkondu zenez gero, senarraren familiak ere arduratu beharra zeukala, gutxienez erreskatearen erdia jarriz. Printzeak, berriz, onartzen zuen gastuak erdibana egite hori, eta zinez estimatzen zuen bere erraina, baina beldur zen, gertakari
|
haren ondotik
, semearen ezkontza ez ote zen pikutara joango, eta, hortaz, bahiketa hartan jarritako dirua ez ote zen alferrik galduko; horregatik eskatzen zituen froga haiek guztiak.
|
|
|
Izar
|
haren ondotik
, milaka izar agertu ziren, eta milaka argi ñimiño piztu.
|
|
|
Seia den Argi Urdina** dator eta
|
haren ondotik
, Argi Zuria. Zazpi koloreak Argi Zurian urtzen dira eta espazioa desegiten.
|
|
|
Epaiketak ostegunean jarraituko du, eta ostiralera arte iraungo du. Akusatuen artetik, Larraitz Sanzberro falta da deklaratzeko, eta akusazioen lekukoak izango dira
|
haren ondotik
. Lekuko horiek guztiak poliziak dira.
|
|
2011
|
|
|
Lehen zatian, eraikuntzaren historia jaso du egileak; XV. mendera arte egin du atzera egileak. Garai hartan bazen burdinola hidrauliko bat Orbaizetan, eta
|
haren ondotik
eraiki zuten armen ola. Bigarren zatian, industria eraikinaren bilakaera arkitektonikoa bildu du.
|
|
|
Eta,
|
haren ondotik
, hasi zen Onofre apoak zapaltzen eta oihu egiten, eta mutilek ere harekin batera ekin zioten(. Hasieran, herabez, eta azkenean, gogoz, egia erran?, zehaztu du Sanchok, kopa ezpainetara bidean paratzen duen bitartean): –Irujo!?,. Prieto!?,. Durruti!?,. Pasionaria!??
|
|
|
Garai bateko maitasuna galdua zuela, eta hari zion beldurrak lotzen zuela azaldu zidan arratsalde hartan. Beldurra Markori, beldurra
|
haren ondotik
alde eginez gero gertatuko zenari. Hil egingo zuen beldur zen.
|
|
|
Aaa! Lolak zotin antzeko oihu bat egin, eta ziztuan joan zen
|
haren ondotik
. Telefonoa zegoen gelako atea danba itxi, eta orduantxe hots egin zuen Charlottek:
|
|
|
Eta oraingoan ez zen egon Emen ahizparen zain. Asmatu zuen nola joan etxe hartatik kanpora, bidexkan behera, jende ilun
|
haren ondotik
. Kale-zuloko kantoian Laurierekin egin zuen topo.
|