|
2004
|
|
|
—Zergatik ez dugu baso
|
handi
hori zeharkatzen? —esaten zuen biotako batek, eta hurrengo mementoan bagindoazen, bagindoazen biok martxa politean baso hartarantz, bagindoazen trostan.
|
|
|
Ondo nekien nik La Vacheri gertatzen zitzaiona. Bere barruan borroka
|
handi
bat zeukan, basurdetasunaren eta behitasunaren artekoa, eta borroka hori mindu egiten zen gure bost auzoak aurrean jartzen zitzaizkionero. Bere Ahotsak, garai batean" jo, sartu adarra, alde egin baso itxira" esaten zionak," utzi lagun zaharra eta hartu berriak, pasa basurdeen aldera" esaten zion orain.
|
|
|
Eta leku asko ere bai. Esate baterako, India eta Pakistan bezalako nazio
|
handi
eta miresgarriak daude.
|
|
|
—India eta Pakistan, bai. Eta ba al dakizu zein den, nazio
|
handi
horietan, animalia jainkotua, animalia mila aldiz bedeinkatua, animalia sakratua?
|
|
|
Orduan, zer egin dute setiatzaile haiek? Bada egurrezko behi
|
handi
erraldoi bat eraiki, Troiako behia noski, eta bere barruan ezkutatu. Eta troiarrek, tramankulu hura ikusiz, zer egin dute?
|
|
|
Eta hori akats handia da, nire ustez. Izan ere, gure bizitzaren parte
|
handi
bat lotan pasa beharra daukagu, eta lo txarra esatea bizitza txarra esatea da. Gaua gaizki pasatzen duenak eguna ere ez du ondo pasako.
|
|
|
Ez dakit zenbat gauza ikus daitezkeen batera, hamar ikus daitezkeen edo hamabost edo berrogeita bost, baina nik behintzat basotik errota zaharreraino jaitsi eta ikaragarri gauza pila ikusi nituen. Ilargia ikusi nuen arratseko zeru garbian, eta mendi
|
handi
bat urruti, ordurako erdi itzaletan zegoena; eta mendi horren aurrean, beste bat, ttikiagoa; eta mendi ttikiago horren aurrean, beste bat, are eta ttikiagoa; eta mendi are eta ttikiago horren aurrean, muino lerro luze bat. Ordea ez nuen hura bakarrik ikusi.
|
|
|
—Behin batez, gizonak hasi ziren eraikitzen zelurat heltzeko zen izigarrizko torre
|
handi
bat, zeren eta gogo beitzien Jinkoaren pare izaitia —esan zidan behin komentuko lorategian geundela— Eta ari ziren lanean, eraiki zien torrearen zati bat beren aitzur, pala eta pikotxekin eta horra non Jinkoak nahasi zituan haien mihiak. Ustegabeian, ez zeioen elkarri entelegatzen.
|
|
|
—Ez, ez dira erreteila egiten aritu, baizik eta teilatuari leiho
|
handi
bat zabaltzen. Eta horixe da ulertzen ez dudana.
|
|
|
La Vache qui Ritek eten egin zuen bere hizketaren haria, eta isilaldi bati ekin zion. Nire aldetik, amore emanez, begira jarri nintzen, eta ilargi
|
handi
bat ikusi nuen zeruan. Harana isil isilik zegoen, hego haizeak han eta hemen ateratako txintak besterik ez ziren entzuten.
|
|
|
Den denak atera nizkion kolpearekin. Handik pixka batera, etxeko ukuiluaren babesean nengoen, eta Setatsuari esker, neurri
|
handi
batean. Esan dut aurrerago ere:
|
|
|
Eta jakin genuen, horixe jakin genuela, eta uste baino azkarrago gainera, zeren negu hura, beste lekuetan isila eta geldia bezala, builosoa gertatu baitzen Balantzategin. Iduri izan zuen gurpil
|
handi
bat, ordu arte lokatzetan frenatuta egondako gurdi gurpila, libratu egin zela eta jiraka hasi, eta gero eta abantada handiagoan. Eta, jiratzen zuenarekin batera, gurpil hark —Sekretuen Gurpil Handiak, noski—, bere lokatz izpiak botako zizkigun; lokatz izpi on onak, gure galderei erantzun eta Balantzategiko egiaren forma hartuz joango zirenak.
|
|
|
Asko, ezbairik gabe. Gauaren pusketa
|
handi
bat. Baina mendiko bidetik ez zen inor jaitsi, eta etxeko argirik ere ez zen piztu.
|
|
2010
|
|
|
Ur xirripa bat bezala azaltzen zen basoko pago lizarren artean, eta haranean behera abiatzen zen kizkurka, bizkor," itsasora lehenbailehen iristeko erabakia hartu izan balu bezala", Redinen hitzetan, edo" azelerazio optimoarekin", Cesarrenetan. Berehala, ordea, egokitu aurrez aurre harkaitz
|
handi
batekin, eta guk Sansonen putzua deitzen genion sortzen zuen haren oinean, txikia eta sakona, igeri egiteko baino gehiago bainua hartzeko baliatzen zitzaiguna.
|
|
|
Zerrategiak bi sarrera zituen, Adrianen eta Josebaren etxeetara zihoana eta kamioiek egur garraioan erabiltzen zutena. Bigarren honetan, lauki
|
handi
bat zegoen lurreko zementuan marra beltzez markatuta, eta bere baitan, letra erraldoi eta halaber beltzekin, Maderas de Obaba jartzen zuen. Martin ikusi nuen laukian sartuta, letra haien gainetik joan eta etorri.
|
|
|
" Komunista guztien antza daukazu. Iharrak izaten zarete denak, eta betaurreko
|
handi
eta itsusiak eramaten dituzue —esan zuen Martinek. Egia da ala gezurra da, komunista?", ekin zion masailean txapaka eginez.
|
|
|
Ezin da jakin. Eta zergatik niri zu bezalako mutil
|
handi
eta aurpegi zabal bat. Hori ere ezin da jakin."" Orduan ez naiz errudun", esan nion.
|
|
|
Udaletxeko arkupean marmol zuriko plaka errektangular
|
handi
bat zegoen, eta bertan, beltzean grabatuta, hogeita hamarren bat izeneko zerrenda. Aurrenekoak, han ere, Jose Iturrino eta Jesus Maria Gabirondo ziren.
|
|
|
Ibaiaren ertzera jo zuen. Harri
|
handi
bat zegoen bi zuhaitzen artean. " Txikiak ginenean hementxe jaten genituen marrubiak." Eseri eta fruituz betetako belar ziria eskaini zidan.
|
|
|
Hurbildu egin zitzaidan, eta nire besoan etzan zuen burua. " Kolpe
|
handi
bat hartu dut, David", entzun nuen. Oso hitz isilak izan ziren.
|
|
|
Gordelekua zer nolakoa zen asmatu zuen lehenengoz, alegia pasillo labur baten tankera zuela, luzeran sei pauso betekoa eta zabaleran bi eskasekoa; ondoren, itxiturak hasieran emandako larritasuna menderatu zuenean, Juanek sabaitik sartutako marmiten edukia aztertu zuen. Lau marmita ziren guztira, hiru
|
handi
eta txiki bat, besteak baino zabalagoa: lehenengoak ura zeukan; bigarrenak sagarra; hirugarrenak azenarioa.
|
|
|
Don Pedrok egunak zeramatzan sagarrak bukatu eta azenarioak jaten, eta buruan jarri zitzaion hurrena Juan azaltzen zenean —maiz etortzen zen marmita txikia jasotzera, usainik sor ez zedin— egindako ogi
|
handi
eta borobil batzuk botako zizkiola sabaitik, eta mana hartaz gain zezina edo urdaiazpikoa ere ekarriko ziola; ez urdaia, noski, urdai frijitua koipea dariola eta bero bero jan behar zelako, baina bai bestelako hainbat txerriki. Denbora aurrera, janari goxoen irudiak ugaritu egin zitzaizkion.
|
|
|
Nahi izanez gero abisatuko diot."" Nor da don Pedro hori?", galdetu zuen kapitainak proposamena aintzat hartu gabe. " Gizen
|
handi
bat, Ameriketan ibilitakoa. Egunero egunero bere pisua apuntatzen omen du bainuko horman", erantzun zion Marcelinok.
|
|
|
Lubisek kazola
|
handi
bat atera zuen Mororen saskitik. Ile kizkurreko gizonak tapa altxa zion kirika egiteko.
|
|
|
Lurretik zotz bat hartu eta errekara bota zuen. " Zure aitak eta nireak haserre
|
handi
bat izan zuten. Ez dakit jakinaren gainean zauden esan zidan.
|
|
|
Begira zer harrapatu duen hire anaiak!". Alkandora zuria askatuta zeukan, ardo mantxa
|
handi
batekin.
|
|
|
Berori munduan ibilia da, eta uste dut azkar ulertuko dugula elkar ekin zion kapitainak. Hasiera eman diogu mugimendu politiko
|
handi
bati, eta Alemanian eta Italian gertatu dena, Espainian gertatzen ari dena, mundu osora zabaldu nahi dugu. Beraz, gerra hau bukatuko da, baina gure iraultzak jarraitu egin du."
|
|
|
" Ez naiz harritzen aldatuta aurkitzea esan zidan amak afaltzera jarri ginenean— Angel ere halaxe iruditu zait gaur arratsaldean deitu didanean. Nonbait, negozio
|
handi
bat daukate eskuetan. Badakizu zenbat diru aterako duten aurreneko hamar konbate horiekin, David?
|
|
|
Ramuntxo mugaren beste aldean zebilela esan zidan berak orduan, alde egin zuela bere amaren hiletara baimenik eskatu gabe, eta larrutik ordainduko zuela traizio hori. Kezka
|
handi
bat sortu zitzaidan" traizio" hitza entzutearekin batera: organizazioak ez zuen traiziorik barkatzen.
|
|
|
Pilotu arrotzik gabe. Gau hartan, Etxeberriak sukaldeko ardorik onena eramateko eskatu zidanean, eta Gabino lagun andaluziarrarekin Mamousineko azken afaria egin genuenean, poz
|
handi
bat sartu zitzaidan barruan. Ohera joan baino lehen, Gernikako oroigarria josi nion barrutik nire alkandora faboritoari.
|
|
|
Nik entzun egiten nion Virginiari, bere negarraren aldaketak zaintzen nituen, eta poliki, urak hondar lehortua behin eta berriro bustitzen duenean bezala, soinu hark bigundu egin zuen nire barruan ahotsari ateratzen uzten ez zion oztopoa, eta hizketan hasi nintzen, eta kontatzen Lubisi gertatu zitzaiona: " Nonbait irristatu egin da amuarrainen baten atzetik zebilela, eta kolpe
|
handi
bat hartu du buruan, eta suerte txarra izan da hor Urtzan zegoela gertatzea, ur gehien dagoen tokian. Lubisek ez zekien igeri".
|
|
|
Kartzelara joan eta urtebete baino lehen, 1977ko maiatzean, aske geunden berriro. Josebari esker, neurri
|
handi
batean.
|
|
|
" Adelaren hiru semeak pertsona inportanteak dituk orain —esan dit Josebak haietaz galdetu diodanean— Tailer bat jarri zitean Obabako industrialdean kamioiak konpontzeko, eta berealdiko negozioa egin. Pabiloi
|
handi
bat zeukatek orain. Ehun kamioitik gora konpontzen omen ditiztek hilean." Hura ere albiste ona zen.
|
|
|
Gaur goizeko argiarekin zuriagoa ematen zuen ordenagailuak, eta iruditu zait enbarazu egiten ziotela inguruan zeuzkan paper, argazki eta traste guztiek. Luze gabe, mahaia txukuntzen hasi naiz, eta kartoizko kaxa
|
handi
batera joan dira denak. Gero, gogo suntsitzaile batek menderatu nau, eta pentsatu dut Three Riverseko zabortegira eramango nituela gauza guztiak, gorilaren koadernoa bezalaxe.
|
|
|
Bost tiro entzun ditut segidan, oso behetik bota dituzte, baina ez didate eman. Arrastaka, harri
|
handi
baten atzean ezkutatu naiz.
|
|
|
" Bai zera! Nola nahi duk soinuarekin justu ibiltzen den batek traste
|
handi
hori jotzea?". Hiztun zegoen boxeoaren inguruko hizketaldiaren ondoren, eta ni zirikatzeko gogoz.
|
|
|
Hiztun zegoen boxeoaren inguruko hizketaldiaren ondoren, eta ni zirikatzeko gogoz. " Askotan jo diat traste
|
handi
hau, ez badakik ere", erantzun nion. Egia zen, kolegioko kaperan jotzen nuen harmonioa.
|
|
|
Begiak itxi eta, oraindik ere, ikusi egiten ditut habia haiek: karnabaren goroldiozkoa, kaskabeltzaren borobil borobila, mikaren
|
handi
eta baldarra. Batzuetan, sagardo gehiegi edaten genuen, Sebastianek berak ere bai, eta barre algaraka hasten ginen zeinahi huskeriarekin.
|
|
|
" Petroniok idatzita utzi zuenez, dotorezia da pobrearen azken esperantza. Nire kontu korrontearen arabera jantziko banintz, inork ez ninduke kontratatuko." Gizon
|
handi
bat zen, ile kizkur eta rubiokoa. Bera ere uniformearekin ibiltzen zen beti:
|
|
|
Osabak etxeko ateari bultza egin zion. " Uztak hire semea bakean eta konta ezak zer moduz doazen zuen obra
|
handi
horiek esan zion Angeli. Diru asko irabazi al duzue dagoeneko?" Angelek irribarre egin zion:
|
|
|
Iruaingo sukaldeko leihotik ikusi nituen. Artzainaren etxeko bikiak zaldien saila baino harantzago zebiltzan harri
|
handi
batekin jostatzen. Begiratu nieneko batean harri hura zuriegia zela pentsatu nuen, eta bi umeek errazegi mugitzen zutela alde batetik bestera, baina ez nion xehetasunari aparteko garrantzirik eman.
|
|
|
Berak hil zuen anaia zilar meatokia inorekin ez partitzeko. Horregatik dauka hotela eta horregatik ibiltzen da auto
|
handi
horretan". Autoa, Chevrolet beltz bat, Obabako bakarra zen.
|
|
|
Horixe zen nire helburua Stoneham erosi nuenean. Paseoko zaldi talde
|
handi
bat edukitzea. Ez beste euskaldunak bezala!
|
|
|
Sausalitoko kaletxoetan Helenen aitaz aritu ondoren —" ospitalean esan diote dena prest edukitzeko" zaila suertatzen zen" poeten gai handiak" baztertzea. Azkenean, gai
|
handi
haiek jatetxearen izenarekin nahastu zirenean, Espainiako gerra azaldu zen hizketaldian. " Nire gurasoen etxeko salan ere badago antzeko bat —esan zidan Mary Annek jantokian zintzilikatua zegoen Picassoren koadro ospetsuaren erreprodukzio bat seinalatuz— Bere eskuekin egin zuen nire aitak.
|
|
|
Egun batean uda zen eta bero zakarra egiten zuenLubis eta Pantxo bi anaiek berekin joan nendila eskatu zidaten gauza bat erakutsi nahi zidatelako, eta ordubete luzez orpoz orpo jarraitu nien harik eta harkaitz
|
handi
baten pareraino iritsi ginen arte. " Hor gora igo behar al duk?", galdetu nion Pantxori.
|
|
|
" Hire krokodilo horrek ez badio hozkarik egiten, zoratu egingo duk". Bigarren istant hartatik aurrera, ez zitzaizkidan aski bere belarriak, bere begiak, bere ilea, ezta bere ezpainak ere, eta beldur
|
handi
bat sartzen zitzaidan, ez ote nion, hitz egiten hasiz gero, erokeriaren bat esango: " Virginia, orain dela lau urte baino ederragoa zaude, mihia ibili nahi nizuke bularretan".
|
|
|
Mamitsuagoa da gorputzez aurreko bi neskak baino. Bere txaleteko piszinan biluzik ikusi dutenen arabera, titi
|
handi
eta borobilak ditu, Obabako handienak agian.
|
|
|
Nik ere jantziko nuke pittin bat xuxenagoa banintz", esan zuen Adrianek. Ohi bezala, kamiseta zuri
|
handi
bat zeraman. " Orduan zu ere ausart samarra zara?", galdetu zion Genevievek.
|
|
|
" Titiak behintzat politak ditu. Borobil borobilak eta
|
handi
samarrak", azaldu zuen bat batean Pantxok. Oraingoan denok begiratu genion, Josebak ere bai.
|
|
|
" Titiak behintzat politak ditu. Borobil borobilak eta
|
handi
samarrak". Iruainen egonda, Virginia urrun gelditzen zitzaidan; Villa Lecuonatik, hurbil.
|
|
|
Barkatu, baina ni ere paparazzi bat naiz. Nola edo hala irabazi beharra daukat eguneroko ogia." Espartzuzko kapazu
|
handi
bat ibiltzen zuen, eta argazki sorta bat atera zuen handik. Ni azaltzen nintzen guztietan.
|
|
|
Baina ordua gaizki ulertu eta berandu iritsi ginen, trena joanda zegoenean. Andenak huts hutsik zeuden, ez zen inor ikusten, eta lekuaren bakardadeak inpresionatuta ikara
|
handi
bat sartu zitzaidan, aita ez nuela gehiago ikusiko pentsatu nuen. Bat batean andenean azaldu zen eta hoska hasi zitzaidan.
|
|
|
Bista ederra zen handik. Three Riverseko etxe sakabanatuak ikusten ziren zuhaitz izugarri
|
handi
batzuen babesean, eta Sequoia Parketik zetorren errepide nagusia Kaweah errekaren parean. Inguru guztian, haranaren sail lauetan, mahastiak eta limoiondo lerroak ageri ziren.
|
|
|
Begira; bi besoak tatuaturik daramatza. oso modu deigarrian. Ba al zeuzkan tatuaia
|
handi
horiek lehendik ere?
|
|
|
Nolabaiteko biharamunak jota geunden eta zera irakurtzen nuen Irantzuren gogoan: ameskeria
|
handi
bat iruditzen zitzaiola bezperako guztia.
|
|
|
Paretaren erdian leiho
|
handi
eta zikin bat zegoen. Arnasa sakon hartuz adorea bildu nuen eta leihora hurbildu nintzen burua pegatzeraino.
|
|
|
Bat batean aurkikuntza
|
handi
baten jabe sentitu naiz.
|
|
|
Ahantzi behar izan dudala, ados, zer den eguneroko bizimodua berarekin ematea, horra nire pena
|
handi
xamarra. Trukean libre bizi naiz eta ez dakit alabarekin benetan bizi nahi ote nukeen etxe berean egunero.
|
|
|
Adar jotze
|
handi
baten traza zeukan gertatzen ari zenak, baina modurik ez neukan atzean nor zebilen antzemateko. Gainera zorabiatuta nengoen eta gaizki sentitzen hasita ere, gero eta okerrago.
|
|
|
Guretzat ona ala txarra ote zen, ez nekien batere baloratzen. Egia esan gure haran estuan diren kooperatiba
|
handi
zein txiki gehienak Korporazioan daude, nik dakidala gurea baita salbuespen bakarrenetarikoa handien artean.
|
|
|
Txinan ere? Bai kasualitatea, berriki jakin dudalako Xigu hitza Txinako hiri
|
handi
baten izena dela!
|
|
|
Imajina ezazu Pirinioetako larrua zabaldu egiten dugula lautada
|
handi
batean, adibidez Frantzia edo Espainiako erdigune lauetan.
|
|
|
Jende gehienarentzat aita senar leiala nintzen gauza
|
handi
zein txikietan, halere emazteak arratsaldero egiten zuen negar eta bi ordu beranduago burukadaka hasten zen paretaren kontra, barrenean sentitzen zuen mina burutik paretara pasaraziko zuelakoan. Esaten zidanez mina enerjia bezalakoa delako eta ez da sortzen ez desagertzen, transformatzen baizik.
|
|
|
Lortu banuen ere ostatutik gertu aparkatzea, errezepzionistak aholkatu zidan Quincoces zabalgunera joateko. Zinez da toki napoleonikoa; iturri dezimonokiko
|
handi
handia dauka presidentzian.
|
|
|
Hurbildu nintzaion eta besarkada eman nion, baita aurpegian musu
|
handi
bat ere. Maritere negarrez ari zen isilean, neu ere hasteko zorian izan nintzen.
|
|
|
Eszenatokiaren atzealdean panpina
|
handi
bat agertu zen eta ondoren egiazko tipo bat. Pixkanaka antzezle eta panpina gehiagok hartu zuten eszenatokia.
|
|
|
Berrogeita bost urte inguruko gizon argala azaldu zen gure aurrean. Tximadun izandakoa, bizar zale oraingoz, sudur
|
handi
betiko.
|
|
|
Ez dugu honelako urte hasierarik merezi... Musu
|
handi
bat, maitea.
|
|
|
Itsaso, eman pa
|
handi
bat amatxori eta esan hemen izango garela igande goiz edo eguerdirako, Bilbon erregeek zer ekarri dizuten ikusteko.
|
|
|
"... Biztanleen dialektoak euskararen antz handia dauka, hala nola probintziako parte
|
handi
batekoak. Nafarroako beste eskualdeetan Bizkaikoarekin nahasiagoa dute bere dialektoa".
|
|
|
I. Lurpeko su
|
handi
batzuk, edo lurrean zerratuak diren haize batzuk, zeinek efiort egiten baitute atheratzeko, eta batzuetan, bide bat idekitzen baitute, atheratzen baitira eta hedatzen.
|
|
|
G. Aditu dut badirela lekhu batzu, etapartikularki, Europan, zeintan aurkhitu baitira, su egozten duten mendi
|
handi
batzu: nola deitzen tuzte hek?
|
|
|
I. Bada bat Italian, Naples deitzen den hiri baten aldean; Vesuva, deitzen den mendi
|
handi
baten gainean da; bada bertze bat Siziliako irlan Etna deitzen den mendi baten gainean; eta bertze bat, Irlandako irlan, Heclako mendiarengainean......
|
|
|
"... Hemenguraso ta maisuekfalta
|
handi
bat erremediatu behar dute, ta gure euskerari oraindaino baino mesede gehiago egin: jendeen artean beste lenguajerik euskera baino ditxa gabeagorik ezta ikusi, ta, gure jatorrizko edo jaiotzako hizkera ez balitz bezala, ta euskaraz pekaturik haundiena balitz bezala, giza artetik kendu ta lurpean ondatu nahi dute, ta eskoletan sortja edo siñaleakin, azote ta kastiguakin, eragotzi nahi dute:
|
|
|
Geroago beste hiru hizkuntza zabalpen
|
handi
izan zirela pentsatzen da: nekazaritzaren sorrera eta hedapenari lotutakoa batetik, planetako iparreko lurraldeen kolonizazioa beste bat, estaltzen zituzten izotz gehienak desagertu zirelarik, eta, azkenik, lurralde zabalen konkista bidez herri hizkuntza, alegiabatzuek bortxatutakoa.
|
|
|
"... zuen lege beneragarriak galdu ziñituzten atzo. Zorigaitz
|
handi
bat da hau. Ez ezazue arren galdu orain zuen izkuntz paregabea".
|
|
|
Etxek’andere
|
handi
ninduzun egurdi erditan; bai eta ere alharguntsa gazte ilhunzeinua joitian.
|
|
|
Hortik inkesta eta inkestak, azkena espazio nahasi horretako biztanleria gaizki definitu horren kultur goseei buruzkoa. Hori merkatu estudioa zen, jakiteko zer kultura eros lezaketen Baiona
|
handi
horren bazterrean kokatu berri diren euskal herritar ez euskaldunek. Inkestak berak salatzen du zer egin gogo duten.
|
|
|
Konplexatuen arimaren zuritzeko erranen da Oxobik ere itzuli zituela. Ukaldi honetan ez dute tronpatu nahi, oraikoan
|
handi
, ospetsu eta kritika ezina izanen da. Baiona Luhusora helduz geroz aski fite agertzen zaie manatzaileei Giorgio Strehlerik ez dutela atzemanen laino hondarra mendiari loturik gelditzen zaigun lur baxter horretan, Ezterenzubi eta Ainhoaren artean.
|
|
|
Irrigarriago oraino: Garaziko C n gaizki kalkulaturik edo
|
handi
uste, diru eskasean gertatu dira. Amikuze eta Iholdiko auzapez eskuindarrek (UMP ri afiliatuak, Frantziako PP a), tradizioan berme egonik, ez dute pagatu.
|
|
|
Horretarako zen hara igortzen gizon edo emazte izan aitzin; nonbait euskal honnete homme edo femme baten egitea da gure helburua. Axularrek deitzen dituen" ez letratu
|
handi
eta ez deus ez dakitena".
|
|
|
Taldeko jende bezainbat helburu ziratekeen, trabesak anitzak baitira A, B eta C ri mintzo den antzerki tropa batean. Batzuen grina zitekeen euskaraz eta unibertsal bateragarriak zirela frogatzea, alderdi komertzial baten ikuspegitik Kortatuk jada esploratua, Okzitania handia hor zabal zabala delarik, Hegoaldeko sarean nabigatzea, proiektu
|
handi
eta berezi batekin lidership baten aldarrikatzea hinterland handiago batean, lehia gogorrean baitaude taldeak espazio biziki gutiziatu honetan... Ene partetik beti esperientzia Brooktiarra usaindu dut horretan, delako hizkuntzaren entzunaraztea ez dakiten mihien bidez ea gorputzek nola erreakzionatuko zuten, honek konpainiaren norabide artistikoan kokatzen duelako proiektua.
|
|
|
Hala, bada, printze guztiz maitea, Dogo txit argia, zaudete lasai, bai Veneziako bai Dalmaziako hizkuntza eta kulturen jabe haziko baitira zuen mutilak, Europako ohitura on eta kristautasunaren legeen arabera, zuen sendiaren baitara itzuliko diren egun dohatsuaren zain. Nik esan gabe ere ohartuko zineten zuen prestasunaren mende dagoela, neurri
|
handi
batean, egun hori lehenago edo beranduago iristea. Nolanahi dela, afera honek guztiak denentzako amaiera zoriontsua izango duelakoan, zuen oinetan muin eginez agurtzen da zerbitzari guztiz txipi eta umil hau, zeuen erresuma eta familientzako bake, osasun eta oparotasunezko nire desiorik onenak opatuz, eta gauza bera opa dizue Aljerko buruzagi nagusi eta Istanbuleko Sultanaren armadaburu Khair ad Din jaun ahaltsu eta errukitsuak, Bizargorri ezizenaz ezagunago izango zaizuenak.
|
|
|
—pentsatu zuen Chiarak, ohatze gainean, zurrungaka ari zen Simeonen aldamenean—: Liburuetako maitasuna engainu
|
handi
bat dela. Gizonezko guztiek maitale debotaren itxurak egiten dituztela baina axola zaien bakarra beren kirtena gure hanka artean sartzea dela?".
|
|
|
Bere bihotzeko penen eta minen berri ematen zion Ursulari, aldiro idazten zizkion gutunetan; horretarako erraztasun
|
handi
bat bideratu zioten gainera: gorteko espedizioaren ostean, Veneziatik iritsi zen lehenengo itsasontzian, Chiararen arropa eta gauzak helarazi zizkioten, ihesaldi zalapartatsu hartan eraman ezin izan zituen guztiak, hainbat kutxatan sartuak; eta, horiez gain, uso mezulari saldo bat bidali zioten:
|
|
|
Negozio
|
handi
baten aukera zen hura, eta berriro abiaraziko zuen negoziazioa, Veneziako eta Dalmaziako agintariak ernegatu arren. Horra, Bizargorriren begietako erluz eta ñirñir haren zergati nagusia, baina ez bakarra.
|
|
|
868. Herri bakoitzean eliza bat zegoen, dorrearekin, kanpaiarekin. Kanpaiak brontzezko tresna
|
handi
batzuk ziren: aho zabala eta mihia.
|
|
|
Gure arteko aldea da ni itsasontzi txiki batekin ibili naizela, eta hagatik deitzen didate lapurra. Zuri, antzeko gauzak mila itsasontzirekin eta armada izugarri
|
handi
horrekin zabiltzalako deitzen dizute enperadore".
|
|
|
Kontsolagarria ere izango da euskal literatura aipatzen entzutea kontrapasaren edo sautrelaren doinuarekin. Hala ere, gure Bernat Detchepare engainatu samar zegoen printze, jaun
|
handi
eta are baskoen euskararekiko estimazioa neurtzean. Mellin de Saint Gelaisen ofiziokidea izatea izango zuen amets, baina hura gortean bizi zen, eta Mossen Bernat kartzelara igorri zuten Pauera:
|
|
|
Nabarrako gorte akademiko miresgarri hartara ere aiseago sartzen zen euskalduna baino Don Adriano de Armando. Euskal literaturen existentzia, botere
|
handi
batzuen araberakoa zen orduan. Gaur eguneko idazleek bizi dezakete Paul Austerren kide edo Assia Djebar izatearen fikzioa, baina oraingo aginpideak are boteretsuagoak dira.
|
|
|
Orain Esku Ikusezinak euskarazko kultura bultzatzen du. Literatura merkatu logika batzuetara murgiltzen da, baina literatura salgai arraroa da," asko" eta"
|
handi
" diren gauzak beneratzen diren lekuetan.
|
|
|
Baina emaitza ikaragarria da: populazioaren parte
|
handi
batzuk, zeinentzat bertako hizkuntza euskarri identitarioa den, ez dira sentitzen eraikuntza nazional berri horren partaide". 833
|
|
|
Borrokatzen duten indarren asimetria itzela izaten da: alde batetik, estatu ondo antolatu eta izugarri armatu bat egoten da eta, beste aldetik, estatu
|
handi
horrek era batean edo bestean kontrolatu nahi duen herri desantolatu eta desarmatua. Herri azpiratu hori desesperazio hutsez errebelatzen da, jakinda ez duela gerla irabazteko aukerarik.
|
|
|
Horixe esan zion, momentu hartan, maisu euskaldunak Mohamed txiki begi
|
handi
izutuari. Baina maisu hori gogoetan geratu zen, ez dagoela mororik eta, aldi berean, horixe moroak badaudela!
|
|
|
Erlojurik ez zegoen asko XVI. mendean, printzeen palazioan edo burges aberatsen etxandietan beharbada, klepsidraren bat, harea erlojuren bat. Izan ere, erloju mekanikoak artefaktu
|
handi
eta traketsak ziren. Egunean bi edo hiru bider eman behar zitzaion giltza, eta ofizioa hori zuen gizon bat zegoen" ordularia" dei dezakeguna edo, qui gouverne le reloige frantsesez esaten zenez," erlojuaren gobernaria".
|
|
|
XXI. mende hastapenean, humanitatearen parte
|
handi
batek halako bizimodu hotz, gosetu eta iluna sufritzen du. Munduko populazioaren ehuneko hogeirentzat bai, sef service erraldoi bat da kontsumo, eta hiper aukera sistemarekin.
|
|
|
Ezen gaztigatzen dute Algeriatic mamutcha edo ttirrita
|
handi
hec elgarren jaten hari direla egun hauetan ezin sinhetsizko errabia batekin. Goaten ahal omen zaiote hurbil hurbilerat, ez dire beren borrokatic mugitzen.
|
|
|
Pedro H. Sarrionandiak hainbat lan utzi zuen Lebrijako komentuko zeldan, hogei urteko ikerketa eta azterlanen ondorioa. Hil zenean, material hori guzia zurezko kutxa
|
handi
batean sartu zuten. Luzaroan egon zen kutxa hori ukitu gabe, frantziskanoen artean ez zegoelako amazigera hitz egiteko eta arakatzeko gauza zen inor.
|
|
|
" Lan interesgarri honek, meritu
|
handi
eta benetakoen artean, badu gainera bat berebiziko balioa duena eta afrikanista tituluaz harrotzen direnen multzo handi famatuak lortu ez duena, ez baitute titulu hori merezitzeko zenbait kongresu antzu, hainbat hitzaldi fantastiko eta artikulu sail luze bat baizik egin, nahiz eta horien ohorez, eta justizia laudoriotara mugatuz, intsentsu asko erre den publizitatearen aldare oparoetan". 311
|
|
|
" Lan interesgarri honek, meritu handi eta benetakoen artean, badu gainera bat berebiziko balioa duena eta afrikanista tituluaz harrotzen direnen multzo
|
handi
famatuak lortu ez duena, ez baitute titulu hori merezitzeko zenbait kongresu antzu, hainbat hitzaldi fantastiko eta artikulu sail luze bat baizik egin, nahiz eta horien ohorez, eta justizia laudoriotara mugatuz, intsentsu asko erre den publizitatearen aldare oparoetan". 311
|