|
2000
|
|
|
Eta beste 10 milioiak SAREKO ARGIAra zuzenduko dira. Bi argitarapen hauei
|
emandako
dirulaguntza, lehenengo pauso bat besterik ez da. 2000 urtean egitasmoa beste aldizkarietara, eta, oro har, euskarazko prentsa idatzi guztira zabaltzea baita helburua.
|
|
|
Eguberriak dezente gozatzen lagundua izango zion eta izeiaz beste egiteak bihotzeko hari mehea teinkatzen zion nonbait eta ez zekien zer egin. Azken hamazazpi urte hauetan garaitsu honetan hamaikak
|
emandako
erantzun bera eman nion nik. Inongo lotsa izpirik gabe zabor pilan utz zezala, alegia.
|
|
|
Galdu ziren mota haiek ordea, beharbada bazituzten gen interesgarri batzuk gaur egun ere baliagarriak izan zitezkeenak. Egoera hori ikusita baserritarrengana jo behar izan zuten galdutzat
|
emandako
arto motak errekuperatzeko". Sagar motekin ez dute hori gertatzerik nahi, hau da, sagar motak babestuko dira ez beti osotasunean erabiltzeko baizik eta geneak aprobetxatzeko.
|
|
|
ETAren beste era batera aritzeko gogoa, eta alderdi abertzaleen elkarlana eta adostasunen inguruan eraiki zen Lizarra Garaziko Akordioa. Bere praktika armatuan ETAk
|
emandako
su etenik luzeenak, beste modu batera jokatzeko borondatea erakutsi du erakunde armatuaren aldetik. Aznarren Gobernuak erakutsitako jarrera ere oso agerikoa izan da.
|
|
|
Euskararen legea 82koa da, Euskaltzaindiak Arantzazuko kongresua 68an egin zuen. 68tik 79rako tarte horretan borroka nagusi izan zen eta 1978an Bergaran egindako kongresuan, ortografia, deklinabidea, aditz laguntzaileaz
|
emandako
arauak, testuetan betetzen ziren aztertzea zen gai nagusia. 78an Euskaltzaindiak ondorioak ateratzean, badirudi jendeak onartu egin zituela eta
|
|
|
Orain arte `cine vasco euskal zinema' zigiluaren monopolioa izan duten erdal ekoizleek urduritasun nabarmenaz erantzun diote euskaraz mustu eta euskaraz
|
emandako
lehen filmek berekin ekarri duten egoera berriari». Egoerak antzekoa izaten jarraitzen du, ez da euskarazko filmik (film laburrak salbu) egiten.
|
|
|
Kristau fedean eta bestelakoetan kide. Irakurri dizkiot argitara
|
emandako
hainbat dokumentu: pastoral batzuk bereziki.
|
|
|
Sorrera honetan Juan San Martin, Bittor Kapanaga, Jabier Zubiaurre, Jose Luis Ugarteburu, Jose Antonio Eizagirre eta beste askorekin batera Imanol ere protagonistetariko bat izan zen. Euskararen eta euskal kulturgintzan lan egiteak arrisku bat baino gehiago esan nahi zuen garai hartan, euskararekin eta euskal herriarekin zerikusia zuen guztia ezkutuan egin beharra zegoen; horren erakusgarri, esate baterako, Yon Etxaidek 1955ean euskal literaturaz
|
emandako
hitzaldia Egotxiagako pagadian izatea.
|
|
|
EUSKO Ikaskuntzak
|
emandako
Odon Apraiz Bekari esker, Mari Jose Olaziregik emakumeek euskal literaturan duten presentziari buruzko" Intimismoaz haraindi: emakumezkoek idatzitako euskal literatura" ikerlana kaleratu berri du.
|
|
|
Sariak, alde batetik, irabazleak hautatu udal euskaltegian urte osorako matrikula doan. Bestetik, udal euskaltegiek
|
emandako
liburu eta zinta sorta, gehi Millar dendak eskainitako minikatea. Ana Mari Perez legazpiarrari egokitu zaio urte osorako matrikula
|
|
|
Hilaren 22an egin zen proiektuaren aurkezpena Donostiako Miramon teknologia parkean. Egitasmoa 1999an Eusko Jaurlaritzak
|
emandako
dirulaguntzari eta Plazaguneak enpresak prestatutako azpiegitura teknikoari esker sortu da. Hemendik aurrera, www.egunkaria.com helbidean urte osoko egunkariak bisitatu ahal izango dira.
|
|
|
Aukera hau azken aldiko hedapen politikaren osagarri izango litzateke. Nabarmendu den beste datu bat kaudimen gabeziari
|
emandako
kopurua izan da: 638 milioi pezetara iritsi da, %46ko igoerarekin.
|
|
|
Erreflexio txiki bat egiteko garaia da. Presoek ez digute eskatzen beraien tamainako konpromisorik, ez eta borroka molde berdinekin aritzea ere, baina koherentzia minimoagatik guztiok
|
emandako
hitzaren alde egiten ari garena baino gehiago egin genuke. Ereduak ugariak izan daitezke, adibide bezala eta batzuk bururatzen zaizkit:
|
|
|
EUSKO Jaurlaritzaren Taxiaren lege proiektuaren aurka egin dute PPk eta PSOEk, Ibarretxeren Gobernuaren aurka daramaten eraso estrategian, baina azkenean lege proiektuak aurrera egin du Euskal Herritarrok taldeko parlamentarioek ekimenari
|
emandako
babesagatik. Proiektu hau Legebiltzarrean aurkezten den bigarren lege proiektua da.
|
|
|
Indian dagoen Bengalako pikondoa beste zuhaitzen kontura bizi ohi da lehenengo urteetan. Ondoren sustraiak lurrera botaz, ostatu
|
emandako
landare horiek itotzen ditu.
|
|
|
Gailendu den euskararen normalizazioaren aldekoek ere behin baino gehiagotan eman diote lepoa etxeko euskarari eta euskalkiari. Ikuspegi nazionalaren izenean
|
emandako
urrats asko bide horretatik joan dira. Xabier Amurizak aipatzen zuen:
|
|
|
Euskararen eta euskal kulturaren inguruan aritzen diren erakunde gehienek kultur euskarrien eboluzio eta inplementazioa bizi izan dituzte eta askotan esfortzu handiak egin behar izan dira egoera berriek eskatzen zuten mentalitate aldaketak eman ahal izateko. Gainera, gero eta gauza gutxiago dago denboran zehar irauten duena, hau da, informazioaren munduan goizeko 8retan
|
emandako
berria eguerdirako askotan berri zahar bihurtu da edota irakaskuntzan, aurten argitara emandako testu-liburu batek datorren urterako eranskin batzuk behar ditu eguneratuta mantentzeko.
|
|
|
Euskararen eta euskal kulturaren inguruan aritzen diren erakunde gehienek kultur euskarrien eboluzio eta inplementazioa bizi izan dituzte eta askotan esfortzu handiak egin behar izan dira egoera berriek eskatzen zuten mentalitate aldaketak eman ahal izateko. Gainera, gero eta gauza gutxiago dago denboran zehar irauten duena, hau da, informazioaren munduan goizeko 8retan emandako berria eguerdirako askotan berri zahar bihurtu da edota irakaskuntzan, aurten argitara
|
emandako
testu-liburu batek datorren urterako eranskin batzuk behar ditu eguneratuta mantentzeko.
|
|
|
Horietako bakoitzaren jabeak zerga bat ordaintzen du: 8 eta 12 zaldi bitarteko autoengatik 9.280 pezeta urteko, 12 eta 16 bitartekoengatik, 19.580, udaletxeak
|
emandako
datuen arabera. Kotxe kopuru handiaren ondorioz trafiko arazoak areagotzen doaz, bereziki goizeko hamaikak eta ordubiak bitartean eta arratsaldeko seiak eta zortziak bitartean.
|
|
|
Hirugarrenik, Rabanerak eta Alonsok jakin badakite euskara edo kultura guretzat diren bezain gai garrantzitsuetan PNVren politika erraz gaindi dezaketela eta horrela izaten ari da
|
emandako
dirulaguntzekin, inbertsioekin, eta abar. Gasteizen aurrekontuaren inguruan gertatutakoa barne, zeinean soilik PPri euskaraz akats potoloak sartzea gerta dakiokeen, Cuerdak beti erdera hutsez egiten baitzuen.
|
|
|
Batez ere Europako fauna, hala nola, gaueko harrapariak (hontzak, mozoloak...), eguneko harrapariak (belatzak, arranoak...), ugaztunak (artzak, otsoak, oreinak, pottokak...), partikularrek
|
emandako
dortokak eta beste.
|
|
|
Kaltea eta atzerapena larriak direnean edo etxebizitza bukatu gabe geratuko ote denaren funtsezko susmoa dagoenean, saltzaileak agindutakoa ez betetzeagatik kontratua deuseztatutzat emateko asmoa notario bidez jakinaraziko da. Aldi berean, ordura arte
|
emandako
diru kopuruak itzultzeko eta eragindako kalte eta galerak ordaintzeko eskatuko da, betiere kalteak eta galerak ondo egiaztatuz.
|
|
|
Sustatzaileari modu ziurtagarri batean (esate baterako, notario bidez) ordura arte kontura
|
emandako
diru kopuruak itzultzeko eskatu zaio, kalteak eta galerak gehituz. Diru kopuru horiek itzultzea bermaturik dago lehengo legeekin eta oraingo Eraikuntzaren Antolaketarako Legearekin.
|
|
|
Ohartuko zinetenez, idazlea saiatzen zen euskara batua osatu ahal izateko ordurarte
|
emandako
arauak betetzen. Horretan ere ez zetozen denak bat berarekin, baina, aste hartan eta editorial horren inguruan ageri ziren artikuluak ikusita, kostako zitzaion inori antzematea aurkakorik izan bazela ere.
|
|
|
Aurrerantz aritu gara atzerantz begiratu dugun guztietan. Bestalde Euskal Herriko historiako mitoak apurtzen egindako lanari esker, ustez, atzera begira
|
emandako
denboran, gehiago aintzinatzen ginen.
|
|
|
Azpeitiko lehen ikastola, Karmelo Etxegarai, 1965 urtean jarri zen martxan. Eragile nagusiak Inaxio Mari Olarte, Patxi Azkargorta eta Anbrosio Goenaga herritarrak izan ziren, eta garai hartan zortzi ikasle besterik ez ziren. Kopurua txikia izanagatik ere,
|
emandako
pausoa benetan handia izan zen.
|
|
|
Azkenik, bat egitea onartu behar duen Espainiako Gobernuak eragiketa honen inguruan erantzun beharreko galdera bat hauxe da: bi enpresa horien arteko bat egitea gauzatzen denean, zer gertatuko da Administrazioak, sektorearen liberalizazioaren konpentsazio gisa, enpresa elektrikoei joan den urtean" opari
|
emandako
" bilioi eta erdi pezetarekin, kontuan izanik kopuru horren ia hiru laurdenak bi enpresa horien artean banatu zirela. Bat egitea gauzatzen bada, zentzuzkoa litzateke Iberdrolari eta Endesari egokitu zitzaien kopurua altxortegi publikora itzultzea berriro.
|
|
|
Diotenez, EEBBetan oso zabalduta daude eta nahiko ongi funtzionatzen omen dute. Europan eta Hego Amerikan izan dira izen handiko idazleek
|
emandako
tailerrak eta halakoak.
|
|
|
Hau guztia, Baltasar Garzonen aginduz, Joxemi Zumalabe, Bai Euskal Herriari eta ABKko kideen aurka izandako atxiloketen inguruan
|
emandako
hainbat erantzunen harira dator. Garzonen ofentsibaren aurkako balorazio eta erantzuna prestatzerakoan, azken atxilotuen eta 18/ 98 sumario ospetsuaren inguruan atxilotutakoen artean egindako bereizketaren zergatia ez dut inondik inora ulertzen.
|
|
|
Erantzun gisara," Gregorianoko irakasle dan Jose Mª Diez Alegriak"
|
emandako
argitasuna jasotzen zuen: " Dana dala, goitik behera ezartzen dan indarkeria baiño pekatu txikiagoa izango litzake, erakunde zapaltzaille orri armaz erantzutea.
|
|
|
Oillo, bere eginkizunak betetzeko kemenik ez duanari. Ustel eta zerri,
|
emandako
itza betetzen ez dakianari. Axari, bestea galdu naian zipoka dabillenari.
|
|
|
Baiña euskaldunontzat pertsona asko izan ditezke nor ez diranak. Nor bere buruaren jabe izateari, nor bere eginkizunak betetzeari,
|
emandako
itza ez jateari, nor bere lanetik bizitzeari, nor bere bizibidea moldatzeari, aldakorra ez izateari, nor bere iritziak eta jokabideak eukitzeari... nor izatea deitzen dio euskaldunak. Nor ez danari, gixona, gixaxoa, utsa, ezereza... deitzen dio.
|
|
|
Hauen balorazioa politikoa da eta hauteskundeen errentagarritasunari begira egina. Finean, justiziak
|
emandako
epai bat ez da bete. Areago, Barne Sailak berak emandako agindua Ertzaintzak berak ez du bete.
|
|
|
Finean, justiziak emandako epai bat ez da bete. Areago, Barne Sailak berak
|
emandako
agindua Ertzaintzak berak ez du bete.
|
|
|
Ni ez naiz arlo penalean ari, baina arlo honetan ari diren espezialistek Maria Jose Galindok
|
emandako
epaia ontzat eman dute. Alegia, Sevillan, Caceresen edo Lugon antzeko epaia emango zela diote adituek.
|
|
|
Izan ere, naturak
|
emandako
itsasoaren faltan, laku hauek aisialdirako ezinhobeto prestatu dira, eta kostaldeak eskaini ditzakeen zerbitzu oro aurki daiteke. Horrela, inguru hauek gasteiztarrentzat egunpasarako aproposak bihurtu dira.
|
|
|
Arnaut Oihenartek Atsotitz edo errefrauak bilduman jasoriko Han izanik hona naiz esaera ilunaren azalpena euskal idazle hark azaltzen zuen modura, bi txoriren arteko elkarrizketa egoeran kokaturik ulertu behar da: " Txori batek, bere habia epelean dagoela, heldu berria den beste txori bati
|
emandako
erantzuna da, heldu berriak Orhi aldean eguzkiak bero jotzen duela eta hara joateko gonbitea luzatzen dio; kabi epelean dagoen txoriak, aldiz, iruzurra sumatzen du eta ezetz erantzuten dio" han izanik hona naiz" esanez. Alegia, Orhi aldean izana dela eta han berorik ez zuela ikusirik, bere habiara itzulia dela.
|
|
|
Liburuari buruz egunkari eta aldizkarietan aipamen ugariak izan ziren eta horietatik adierazgarrienak jasoko ditugu hemen. Felix Ibargutxik(" Urrutiko parajeetatik hemengo oinazera", Zabalik, 1987XII, 2 or.) iruzkinean aipatzen duen lehenengo gauza Izuen... liburutik Marinel zaharrak honetara
|
emandako
aldaketa handia da, autorea kartzelan bost urte egon eta gero, guztiz bestelakoa dela esanez. Liburuaren estiloak eta gaiak aldatuak direla azaltzen du Ibargutxik:
|
|
|
Ni ez naiz hemengoa (Pamiela, Iruñea, 1985) izan da kritikoen aldetik iruzkin gehien merezi izan dituena eta, ia aho batez, Pott Bandakoen irizpide teorikoen adierazpentzat jo izan dena, bereziki Bernardo Atxagaren Etiopia liburuak ezagutzera
|
emandako
belaunaldiaren oinarriak aditzera ematen omen dituelako. Nolabait, garai horretan eginiko poesiaren teorizaziotzat hartu dute kritikoek, deserrotzearen eta erbesteratzearen sinboloaren planteamendutzat.
|
|
|
Bigarren argazkian Lanbide Eskolako zuzendaria Francori eskua ematen ageri da. Madrilen, diktadore ohiak eskolari
|
emandako
saria jasotzerakoan. Eta elkarren ondoan jarriz gero bi argazkiei darien ironia baliatu du Egañak eleberria osatzeko.
|
|
|
Bi plano hauen gertaerak egoki tartekatzeko, liburuaren atalak ere bi zatitan banaturik daude, hauen hasieran zenbait autoreren zitak eskaintzen zaizkigularik. Honela, gerra garaiari dagozkion atalak zenbaki erromatarrez adierazten dira, eta bigarren planokoak, aldiz, italieraz
|
emandako
izendapenez. Goraxeago aipatu bezala, Axun izango da bere parte hartze eta oroitzapenen bidez, bi planoak uztartuko dituen pertsonaia.
|
|
|
Hor ikusten denez, esan genezake lehenago Martin Azpilkueta. Doktor Nabarro? hark
|
emandako
aholkuekin bateratsu datorrela. Dena dela, lekuko horiek erakusten digute halakoak zirela euskaldunon iritziak.
|
|
|
Kontuan izanik
|
emandako
hitz hori osotasunean betetzeko garrantzi handikoa dela eskubide eta askatasun horiek berdin ulertzea;
|
|
|
Garai hartan euskaraz ezagutzen den dotrina bakarra Sancius de Elso zenak Iruñean 1561ean argitara
|
emandako
Doctrina Christiana zen, gazteleraz eta euskaraz egina. Eta 1621ean Utergako (Izarbeibarra) erretore zen Joan Beriainen mezatarako eskuliburua argitaratu zuten Iruñean bertan.
|
|
|
hemen agertzen da nabarmenen egunkari abertzaleen eta erregionalista edomadrildarren arteko aldea. Bigarren multzoarentzat (hemendik SUD OUEST kanpoanutzirik) Euskal Herria Hegoaldeko lau lurraldeek osatzen dute, kasurik onenean ere.Lurralde penintsularrei
|
emandako
espazioa Euskal Herriari emandakoaren %93tikgora baitago guztietan, leku gutxi eginez bai Iparraldeari (ikusi dugun legez) baiEuskal Herria bere osotasunean hartzen duen ikuspegiari ere. Egunkari abertzaleetan, ordea, Hegoaldeak ez du agortzen Euskal Herriko errealitatea, baina bistan da aldenabarmenak daudela beren artean.
|
|
|
Kontuanhartu beharra dago, bestalde, mota honetako albisteek %21 eta %19 osatzen dutela biegunkari horietan, hurrenez hurren. Kultura eta euskarari
|
emandako
garrantziarenaldean, gainerako gaietan sumatzen den presentzia urria ere nabarmena da, berezikikiroletan.
|
|
|
Kiroletan, berriro ere Nafarroari
|
emandako
arreta txikia dugu aipagai. Dena den, datu hau interpretatzeko, gogoratu beharra dago ezen datu bilketa burutu zenean (1999ko udaberrian) Osasuna taldea Espainiako Ligaren 2 mailan zegoela, horrek dakarren medioetako agerpen txikiarekin.
|
|
|
Publizitate emisioen gaineko mugak eguneko emisio denbora osoaren %20taneta orduko 17 minututan finkatzen dira, gehienez jota ere (tele salmenta etaautopromozioa aintzat hartuta); publizitateko iragarkiak bakarrik aintzat hartuta, horiek ezin dira emisio denbora osoaren %15etik gora izan; publizitate etatele salmentara
|
emandako
denbora ezin da orduko 12 minututik gorakoa izan51.Publizitateari dagokionean, halaber, mugatu egiten da alkohol eta tabakoarena.
|
|
|
Alde honetatik, sistema lokalen gune ahulenean, finantzaketan hain zuzen ere, huts egiten du berriro ere araudiak. Irrati asoziatibo lokalekeuskarri garrantzitsua izan dute beren sostengu finantzariorako eratutako Fond de Soutien a l. Expression Radiophonique (FSER) delakoan. Irrati adierazpena sustatzekoFondoa alegia, irrati telebistaz
|
emandako
publizitatearen gainean ezarritako zerga berezi baten bidez osatzen dena27?. Baina telebistentzat ez da oraindik horren antzekotresnarik aurreikusi ere egin.
|
|
|
Telebista lokalaren40 legeak, udal mailan emititu eta hartuko diren lurrazalekotelebistak (gehienez bi udaleko, bat udalak berak gestionatu lukeena zuzenean, eta bestea, ekimen pribatuari eman liezaiokeena, bost urteko aldi baterako emakida baten bidez) arautzen ditu (nahiz eta udal bat baino gehiago hartzea ere posiblejotzen den, arrazoi demografiko eta teknikoek hori posible edo gomendagarri egitendutenean). Horren arabera, Autonomia Erkidegoei dagokie emakida prozedurak ezartzeko (emisio ordu eta programazioaren gaineko baldintzak barne) eta horiek erabakitzeko eskuduntza, nahiz eta, edozein kasutan, horretarako Estatuak
|
emandako
frekuentzia esleipena beharrezkoa izango duten, Telebista Lokalaren Plangintza Tekniko batenbidez41 Mugarik Gabeko Telebistaren direktibaren egokitzapenak ere berretsi egitendu programazioaren gaineko baldintzak ezartzeko eskuduntza hau, arrazoi kulturaletanoinarrituta. Autonomia Erkidegoek eskumena dute, halaber, nahiz eta salbuespenmoduan, telebista lokal ezberdinen arteko katean eginiko emisioa baimentzeko, betiereeragindako udalen baimen eta eskakizunarekin.
|
|
|
Ikusi AZNAREZ, C. (2000) Los sueños de Bolivar en la Venezuela de hoy. Txalaparta, Tafalla.Liburu honetan herrialde amerikarrean
|
emandako
prozesuaren berri ematen da, kronika gisa konstituzio berriaren ezarpenak ekarri dituen aldaketei buruzko hausnarketa eginez (Konstituzioaren inguruan, ikus 284 orrialdea eta hurrengoak).
|
|
|
Lehen eta bigarren mundu gerren tartean hasitako deskolonizazio prozesuari dagokio hirugarren globalizazioa. Iparraldean, lehen iraultza sozialistak emandakoSobiet Batasuna baldintzatuz, eredu fordistak
|
emandako
ongizatearen gizartea da.Hirugarren munduko herrietan nazio askapenerako gatazken bitartez, independentzia politiko berriak lortu ziren. Alabaina, independentzia berri horiek, ia arlo guztietan metropoliarekiko dependentzia erakusten digute:
|
|
|
.... mundualizazio ekonomikoa azaltzeko erabiltzen dugun moduak erabateko berraztertzea behar du. Munduko ekonomiak ez du kanpoan dagoen (off shore) leku bateanjarduten, estatu nazioek
|
emandako
ingurumari politikoan baizik.
|
|
|
(Udako ikastaroan
|
emandako
hitzaldiaren laburpena)
|
|
|
Autodeterminazioaren inguruan bi galdera nagusi daude.Lehena, ea eskubide hori nola gauzatu behar den: edo estatuetatik jasotako aitorpenbaten bitartez, edo euskaldunek berek
|
emandako
urratsen bitartez. Beste galdealurraldetasunari dagokio:
|
|
|
Orokorrean, subjektuek segurtasuna ala segurtasun eza adierazten dute atxikimendu irudiei buruz. Biak adaptatiboak badira ere, haurraren ingurunearenezaugarri bereziei
|
emandako
erantzuna baita atxikimendu mota?, segurtasun ezakgeroago azalduko ditugun desabantaila batzuk ditu gizakiaren ongizatea izateko.
|
|
|
Autore biek eragin handia edukiko zuten Familia Terapiarengarapenean, terapia honek psikoanalisiaren barruan psikebarneko alderdiak ezezik, ama semeen arteko harremanaren elkarreraginezko alderdiak ere planteatzenbaititu. Goian aipaturiko aitzindariek
|
emandako
hurrengo urratsa, lehenik ama seme bikotetik aita ama seme hirukotera, eta azkenean familia osora iragateangertatu zen.
|
|
|
Agian nobedadetsua gertatzen dena eta, edukatibo? deitura sorrarazi duena, gaixotasunari buruz familiari
|
emandako
azalpen garbi eta zabala da, urte askotanzehar eztabaidatua izan den eta benetako tabua izan den gaia. Alabaina, hurbilketahauek garbiki erakutsi dute familia lanaren baliagarritasuna, kasu honetan pazienteeskizofrenikoen berrerortzeak gutxitzeko (Goldstein eta besteak, 1978).
|
|
|
Gainera, Psikiatriako eta PsikologiaOrokorreko aldizkarien zati handi batek, azken urteotan, Familia Terapiari buruzkoartikuluen kopuru ederra argitaratu du. Haien artean nabarmentzekoa da Revista dela Asociacion Española de Neuropsiquiatria (Neuropsikiatriako ElkarteEspainiarraren Aldizkaria), argitaratutako artikuluen kopuruagatik eta Familia Terapiari
|
emandako
garrantziagatik, bereziki 86 denboraldian, T. Suarezaldizkariaren zuzendari izan zen garaian.
|
|
|
Mendebaldeko kulturako gizonakbere funtzioa gizonezko modura bikotea sexualki asetsea, batez ere koitokoestimulazioaren bitartez? dela kontsideratzen badu, gizonezkoaren orgasmoarenaurretiko sexu exzitazioaren iraupen denbora funtsezko kontu bihurtzen da.Aurreorgasmoaren iraupen denbora banakako kontua baino kultur erreferentzia da.Gauzak honela, horrelako gizonarentzat disfuntzioa mendebaldeko kulturak
|
emandako
gizonezko funtzioa bete ezin izatean datza, hau da, emakumea sexualki asetzeko bezain gizonezko ez izatean. Beraz, kitzikadura aurreorgasmikoaren denboragatik baino gehiago (oso erlatiboa izan daitekeena), norbere maskulinitateazalantzan jartzen duelako sufritzen du.
|
|
|
Zentzuhonetan psikodrama analitikoa taldeetan egiten denean, taldeak eszenenasoziazioekin egindako lana bilakatzen da (banakako psikoanalisian ideien asoziazioa egiten den bezala). Taldekide bakoitzak zenbait edukiren erresonantzia jasotzendu; beste eszena bat proposatzearen kasuan, subjektuak taldeari elaborazio etaberrelaborazio lana egiten hasteko
|
emandako
fantasiaren bigarren mailakoelabora zioak egiteko aukera eskaintzen du.
|
|
|
Psikodrama hitz eta ekintza mailako aldaketa da, eta horren bidez pertsonabatek edo gehiagok
|
emandako
egoera batean, benetakoa edo irudimenezkoa (imajinarioa), oraingoa, iraganekoa edo etorkizunekoa, nola eta zergatik jardutenduten ulertzen dute, joko espontaneo baten edo role playing delakoaren bidez.
|
|
|
Ravier ek
|
emandako
adibideen artean bada bat oso ezaguna: Suediako errege izatera heldu zen biarnesa, Bernadotte mariskala, Azun haraneko lamina baten ondorengoa omen zen.
|
|
|
Erabilitako inkesta metodologiaren ondorioz, datuak bi eratara lortu dira EHHAn: lekukoak berekaxa
|
emandako
erantzunak eta lekukoari inkestagileak proposatutako berben bidez. Datuak aztertzean, bieratan lortutakoak berdin tratatu dira.
|
|
|
Ni ere, nola ez, bat nator horrekin. Frogatuta dago Iparraldeko Gure Irratia edoIruñeko Eus kalerria Irratia errentagarriak direla ekonomikoki (bertako langileakduintasunez bizitzeko adina,
|
emandako
zerbitzuaren truke). Edo eta BertsozaleElkarteak gizartean antola ditzakeen ekintzen bitartez eta interesatuei, erakundeak etaikus entzunezkoak barne, bere zerbitzu eta ekitaldiak eskainiz lan egiten duteneiduintasunez ordaintzeko adina lor dezakeela ere bai.
|
|
|
Herri batek bere buruari historian zehar
|
emandako
arautegia da herri horrenelkartasun kodea, gene guztiak ordenatzen dituena.
|
|
|
Gai sakona eta labainkorra da operatzaile pragmatikoena, are gehiago euskara aztergaidenean, oraindik ez baitugu alor honetan biderik urratu. Inork zalantzan jar dezake nikhemen
|
emandako
azalpena, baita egindako corpusaren hautaketa eta honen sailkapenaere. Zilegi da bestelako iritzirik izatea eta gustura ikusiko luke egileak halakorik.Ahozkotasuna eta maila diskurtsiboa jorratzen hasi berriak gara, eta oraingoz inork gutxik heldu dio gaiari21 Errealitatea, ordea, oso da desberdina, erdal operatzaileak geroeta gehiago erabiltzen ditugu geure diskurtsoan, eta euskarazkoak gero eta gutxiagoeta zabarrago.
|
|
|
Hualde ren (1997) sailkapenari jarraikirik, Meñaka eta Gatika Gernikalde edo GetxoGernika izeneko barietatean kokatzen dira. Hualde k (1997) Gernikarako etaGaminde k (1999a) Bakiorako
|
emandako
ezaugarriak bete betean gertatzen dira; ezaugarriok honelaxe eman daitezke, laburbilduz:
|
|
|
Ongi azpimarratuta utzi zen testuan, Gotzainaren esanei jarraituz gero, bertanbehera indargabe geratuko zirela
|
Gobernutik
emandako arauak: –.como estadisposicion anula las ordenes que tengo dadas a los Delegados de Orden Publico...". Hortaz, Administrari Apostolikoari begiramenik gabe eraso zion (Torrealdai 1998: 125):
|
|
|
Ministroak, ba, ez zuen uste izan atzera egin behar zuenik, eta 1938ko maiatzarenazkenean
|
emandako
aginduari eutsi zion Komandante Militarrak: ... en las iglesias nodebe permitirse la predicacion en vascuence..., nahiz eta elizaratutako gehienekgaztelania ez bazekiten... pueden autorizarse diez minutos de pldtica en vascuence... (Torrealdai 1998:
|
|
|
Gutxienez Probintzia osorako
|
emandako
agindua zen abendu hartako hau(. Delegado de Orden Publico de la Provincia, rena zela esaten baita), baina, zalantzarikgabe, Ministeritzatik bertatik zetorrena (hurrengo martxoan Goberna zioko Ministroak, cuanto tengo dispuesto, esanez gogorarazten baititu agindu hauek).
|
|
|
Gasteizko Administrari Apostolikoak, Lauzurika Gotzainak, bi hilabete luzehartu zituen Gobernutik su
|
emandako
auzi honi aurre egin aitzinetik; apaizgoareniritziak jaso, errealitatea gertutik ezagutu eta kontsulta politikoak egiteko lain denborabai, noski.
|
|
|
I, 357). Hau horrelaxe zela ikusteko, 1938kourtarrilaren amaieran
|
emandako
esplikabidea ekar daiteke hona (Cronica: I, 353):
|
|
|
Protagonistak ezagututa, badirudi Ondarroan Aranguren eta Lasak emandakoMisioa (Arakama parroko zegamar karlistaren gidaritzapean) euskaraz eman zela (1941eko azaroan); eta are segurtasun osoagoarekin gauza bera esan daiteke D.Garmendiak San Ignazioko Parrokian
|
emandako
Sortzez Garbiaren bederatziurrenaz.Egia Atotxan ere bederatziurren bera goizeko elizkizunean euskaraz egin zen, databerean (1941eko abenduan) (Cronica: I, 558).
|
|
|
Denek ere sosegu hobea nahi zutelarik, CNTko batzuk
|
emandako
ezustekoren batgorabehera, jelkideen artean aurkitu zuten babesa, eta ez zen ezbehar gordinik jazo.1937ko abuztuan, frantziskotarren hauteskundeetan Nagusi berria eman zitzaionkomentu honi: Aita A. Mitxelena zarauztarra(), Salbatore Mitxelenaidazlearen osaba eta Errepublika urteetan lagunarte euskaltzale batekoa izanaNafarroako Erriberriko etxean (Ezkurdia, Mendia, B. Madariaga).
|
|
|
Eliza barnean, Lauzurika ez zen izan zalantza malantzatan ibili zen gobernatzailea, eta, itxuraz, apaizen artean iruditu zitzaizkion leku-aldaketak beldur handirikgabe egin zituen. 1938an berak
|
emandako
arauak betetzeagatik agintari zibilekzigortutakoekin nola jokatu zuen Gotzainak? (halakorik egon baldin bazen behintzat; eta lehentxeago eta geroxeago izan zen halakorik).
|
|
|
Ahots sintetikoari naturaltasuna ematen dioten alderdien arteko garrantzitsuenetarikoa, elementu prosodiko bakoitzari
|
emandako
F0 balioen kurbarena da (oinarrizkomaiztasuna).
|
|
|
Soinu patroia atxikitzen dugu gure adimenean, ekoizpeneanegon litezkeen interferentzia eta baldarkeria guztiak saihesteko bidean, eta honela, patroi hauen antzeko soinuak erabiliz, eraginkorki komunikatzea ahalbideratzen dugu.Beraz, hiztun arrakastatsua izateko, patroi hauek eraikitzeko prozesu bat jarri behardugu abian, kasik jaiotzearekin batera. Honetarako aukera guztiak aurreikusten ditugu, edozein hizkuntzatako soinuak bereizteko moduan jartzen dugu gure adimena; baina, ondoren, murrizketa prozesu batean murgiltzen gara, dago (z) kigun hizkuntz (et) akosoinuak bereizteko soil soilik (seigarren puntuan
|
emandako
arrazoiengatik). Honek ezdu esan nahi gortu egiten garenik; alta, gure sentikortasun linguistikoa gortu egiten dagureak ez diren fonemak bereizteko.
|
|
|
Hitz batean, bere bizitza osoa bezala, Joxeluisek, politizatu? egin duhezkuntzaren jarduna, edo hobeto esanda, berak
|
emandako
gaietan (elebitasuna, soziolinguistika eta abarretan) ezkutaturik zegoen politika azalarazi du, intelektualeraldatzaile bati dagokion eran, bide praktiko batez, pedagogiak ahazturik zuen jarrerakontzientziatzaile historikoa berreskuratuz3.
|
|
|
Bankuen zorra nolabait fikziozkoaizanen litzateke, baldin eta beren aktiboetan jendeari zor dizkioten monetako kopuruakaurkituko balituzte: kasurako, 100 euskoko gordailu soil baten oinarrian, bankuek 100eusko hiru biderrez eskain ditza kete, zeren, maileguz gehiegi
|
emandako
kopuruakbankuetan gordailatuak izanen bailirateke.
|
|
|
Ricardo k
|
emandako
irakaspenak, banku monetak oraingoz bere garapen modernoa lortu ez zuen epealdi batean, ondorengo gertakarien bilakaeren bidez baieztatuakizan dira. Gaur egun, munduko estatu guztietan, inolako salbuespenik gabe, monetanazionalak balioen edozein patroitatik deslotuta daude.
|
|
|
(3) lerroak informazio garrantzitsua ematen du:
|
emandako
moneta unitateak, beraiek sortu ditueneko bankuan berehala gordailatuak dira. Ongi ulertzen da ezenmoneta eskripturaleko unitateak bankuetan besterik ezin direla existitu.
|
|
|
Kojeve k soluzio eder batasmatu zuen, Txillardegik gizakiaz duen ikuskerari egokiago dagokiona estrukturalisten isiltasuna baino. Filosofiaren muinari
|
emandako
erantzun sortzaile honetannabari da, gogoetak, benetako suak bultzatzen duelarik, filosofia, poesia eta zientziaren arteko mugak hausten dituela.
|
|
|
Gainera, espiritua ez da heriotzaren aurrean kikiltzen, ezta hondamenetik gordetzen ere; espirituak, aitzitik, heriotza pairatu egiten du, bere aldamenean bertantxetinki gelditzen da. Kojeve k dioenez, espiritua mintzoak aditzera
|
emandako
Izatea da, eta espirituaren bizitza jakintsuaren existentzia, hots, munduaren egia adierazten duenmintzoaren kontzientzia. Orobat, bukakorra eta hilkorra denez, gizakia bere bukakortasuna eta heriotza onarturikoan baino ez daiteke benetan jakituriara hurbiltzen has.Txillardegik dioenez, kontzientzia galtzen duenean da hila gizona.
|
|
|
Arturo Merayo k (1992, 150) audientzia kontzeptuari
|
emandako
definizio osatua aintzat hartzea merezi du: –irrati estazioko audientzia erlazio bat da, entzuketaren zenbatasunari dagokiona?, denbora jakin batez estazioak hedatzen duen irrati ekoizkin baten edo batzuen eta horrelako mezuak jasotzen dituzten jasotzaile kolektibo (etxekoak) zein indibidual, heterogeneo, sakabanatu, aldakor eta anonimoen artean gertatzen dena?.
|
|
|
Nafarroa eta Euskal Autonomi Erkidegoari dagokienez, esan dezagun goizeko 6.00etatik eguerdiko 12.00etarako atalean metatzen dela entzulerik gehien. Argiago ikusteko, ekar ditzagun hona CIES enpresak (1999, 7)
|
emandako
datuak, entzule kopuruak milaka zenbatuta:
|
|
|
Hamar urte geroago, 1988 urtean hain zuzen, entzule gizonezkoen kopuruak berdindu egiten zuen andrazkoena, gutxi gorabehera (Madinaveitia, 1989, 67). Espainia mailako datuekin segituz, 1997 urtean diferentzia apaldu egin zen Díaz Nosty k (1998, 178)
|
emandako
datuetan ikus daitekeen bezala (entzule indizea sexu eta programazio hautuen araberakoa da):
|
|
|
Hego Euskal Herriko erkidegoei dagokienez, aipatzeko da andrazkoen eta gizonezkoen parekatzerantz azken urteetan izan den bilakaera, CIESek (1999, 6)
|
emandako
datuei erreparatuz gero (eguneroko audientziaren portzentaiak). Euskal Autonomi Erkidegoan sexuen araberako audientzia era honetara geratzen da:
|
|
|
Definizio zabal honetan, gertakariaren protagonistatik hasi eta ospitale edo aireporturaino, hainbat informazio iturri sartzen dira, ikerketak egiteko orduan kasuistika larregizkoan jaus gaitezkeelarik. Bide bertsutik doa Vázquez Montalbán ek
|
emandako
definizioa (1973): –Informazio iturriak, egia esan, gertakariak beraiek dira, edo gertakarietako protagonistak?.
|
|
|
Irratilariek erronka handia dute, askotan beraiek
|
emandako
informazioa kazetek eta telebistek jasoa izaten delako. Azken orduko informazioaren jasotzaile izateak lan franko dakarkie irratilariei.
|
|
|
Jarraian, urrats horiek aztertuko ditugu, Angel Faus irakasleak (1981, 255)
|
emandako
irizpideei jarraituz.
|
|
|
* Gaur goizean, Juan Karlosek Iruñean
|
emandako
prentsaurrekoan komunikabideetako jendeari eginiko deklarazioetan argiro geratu da Nafarroaren espainoltasuna.
|
|
|
Josep M. Martí-k (1990) Espainiako irrati orokorraren ordu segmentuak zein diren esan du, EGM delako erakundeak
|
emandako
audientzia datuen gainean gogoeta egin ostean. Segmentu hauek sei dira eta banan banan ikusten hasi aurrez, Estatu espainiarreko irrati audientziaz atera daitezkeen bi ondorioak aipatuko ditugu.
|
|
|
Programazio arduradunek informazio unitateen maiztasuna, iraupena, egokitasuna eta kadentzia atondu beharrean dira irrati formula honetan; hau da, erabaki egin behar dute erreportaiak, kronikak, albiste trinkotuak eta gainerako informazio generoak noiz sartu programazioan, informazio jario hori entzuleen entzuketa ohiturei eta entzuleen bizi ekanduei egokituz. Formula arrakastatsua lortu behar da, soziologoek
|
emandako
datuetan oinarrituz. Azken buruan, EEBBetako irrati komertzialetan aspalditik erabiltzen dituzten audientzia ikersaioetatik ikasiz burutu behar da programazioa.
|
|
|
Beraz, irrati informazioak zentsura ezagutu zuen. Estatu Batuetan ere zentsura aldarrikatu eta The Censorship Code indarrean jarri zen 1942ko otsailaren 15ean; irrati estazioek ezin zuten aliatuen gerra ekintza militarrei buruzko informaziorik eman, arduradun politikoek
|
emandako
informazioa salbu. Hori autozentsura ekintzatzat hartu duen autorerik ere izan da.
|
|
|
D. Herrold ek pratikan jarri zuen eskualde hartako nekazariei informazio meteorologikoak transmititzea. Urte bat geroago, Lee De Forest-i esker, New Jersey ko irrati entzuleek Enrico Caruso k New York eko Metropolitan Opera House n
|
emandako
kontzertua segitu ahal izan zuten. L. De Forest-ek urraturiko bideari jarraikiz, Wisconsin-eko unibertsitariak 1911n noiz behinka informazio ekonomiko eta meteorologikoa transmititzen hasi ziren WHA izeneko emandegitik.
|
|
|
Karrantzan, Bizkaiko gainontzeko lekuetan ez bezala, lehen sektorearen garrantzi ekonomikoa areagotu egin da, kontzentrazio partzelarioak behizaintzari
|
emandako
bultzadari esker.
|
|
|
Ibilbide bakoitzaren deskribapenak fitxa bat dakar ibilbidearen datu orokorrak adieraziz. Fitxa horretan
|
emandako
denbora, ibilbidea lasai egiteko pentsatuta dago, baina asko alda daiteke eguraldiaren, ibiltariaren abiaduraren eta bestelako gorabeheren arabera; edonola ere, gomendagarria da martxak lasaitasunez burutzea, Karrantzako haranean naturaz eta kulturaz gozatzeko txoko ugari baitaude. Hauek hobeto ezagutzeko, komenigarria litzateke prismatikoak eta gidaliburuak eramatea.
|
|
|
Euriak eta errekek lurzorua aberastu duten kasuetan, lizarrak nonahi hazten dira eta astigarra, zumarra eta basaerramua tarteka azaltzen dira. Zuhandorrak, hurritzak, elorri beltzak, elorri zuriak eta erratzak
|
emandako
fruituek baso txinboaren, txinbo kaskabeltzaren, buztanluzearen eta beste txori askoren bazka osatzen dute. Ezkurrak, gaztainak, hurrak... aprobetxatuz, eskinosoek, katagorriek eta basurdeek hariztian bizitzeko aukera onak dituzte.
|
|
|
Askotan, sega eta larratzea konbinatzen dira; abereek larratzen dituzten heinean, beren hondakinekin ongarriztatzen dituzte larreak. Ganaduak urte osoan zehar erabiltzen du larre hauek
|
emandako
belarra, bai larratuz, eta bai moztu eta jaso ondoren lehortu den belarra janez. Duela urte gutxi arte, moztutako belarra soroan zabaltzen zen eguzkitan lehor zedin, eta behin lehortuta, baserrira eramaten zen, zuhatzak?
|