2003
|
|
Iraupena, guztira, ezin da izan 9 artikuluak ezartzen duena baino luzeagoa. Talde teknikoak argibideak
|
eman
ditu bi denboraldi horien edukiari buruz, eta epaileak epaian bertan adieraziko du zein den bakoitzaren iraupena.
|
|
Neurri egokia edo egokiak aukeratzeko, Fiskaltzak eta adingabearen letraduak, euren postulazioetan, eta epaileak, epaian bertan, malgutasunez hartuko dituzte kontuan, egitateen inguruko froga eta balioespen juridikoa, eta, batez ere, adingabearen adina, familia eta gizarte inguruabarrak, nortasuna eta interesa. Azken bi horiek talde teknikoen txostenetan jasoko dira, eta, hala denean, adingabeak babestu eta eraldatzeko erakunde publikoen txostenetan, halakoak
|
eman
behar direla lege honen 27 artikuluan xedatutakoaren arabera. Epaileak zioak jaso behar ditu epaian, eta xehetasunez azaldu behar du zergatik aplikatzen duen neurri zehatz bat; adierazi behar du, halaber, zenbat iraungo duen neurri horrek, adingabearen interesa balioetsi ahal izateko.
|
|
Poliziako funtzionarioek adingabea atxilotzen dutenean, atxiloketa horrek ezin du iraun egitateak argitzeko zein ikerketa burutu eta ikerketa horietarako behar beharrezkoa den denbora baino gehiago; eta, edozein kasutan, hogeita lau orduko gehieneko epean, adingabe atxilotuari askatasuna
|
eman
behar zaio edo Fiskaltzaren esku utzi behar da. Hala denean, Prozedura Kriminalaren Legeko 520bis artikuluan xedatutakoa aplikatuko da, eta adingabeen epaileari eskumena eratxikiko zaio manu horretan agindutako ebazpen judizialak emateko.
|
|
Adingabea Fiskaltzaren esku utziz gero, horrek ebazpena
|
eman
du atxiloketa noiz gertatu eta hurrengo berrogeita zortzi orduetan; ebazpena izango da adingabeari askatasuna emateari buruz, hurrengo artikuluan aipatutako uko egiteari buruz edo espedientea hasteari buruz. Fiskaltzak adingabeen epaile eskudunaren esku utziko du adingabea, eta horri kautela neurri egokiak hartzeko eskatuko dio 28 artikuluan ezarritakoaren arabera.
|
|
Edozein modutan ere, egiaztatuta badago adingabeak aurretiaz izaera bereko beste egitate batzuk burutu dituela, Fiskaltzak hasiera
|
eman
dio espedienteari, eta, hala denean, lege honen 27.4 artikuluak baimentzen duenaren arabera jardun du.
|
|
Adingabeari argibideak
|
eman
behar dizkio epaileak, Fiskaltzak edo poliziako agenteak, berari dagozkion eskubideei buruz.
|
|
f) de teknikoa dagoenez gero, talde horre Adingabeen epaitegiari atxikita taltako zerbitzuek laguntza
|
eman
behar diote adingabeari.
|
|
1 Espedientearen instrukzioan zehar, Fiskaltzak talde teknikoari eskatuko dio txostena egin edo aurretiaz igorritakoak eguneratzea; ondore horietarako, talde teknikoa Fiskaltzaren menpe egongo da eginkizunari dagokionez, haren mendetasun organikoa edozein izanda ere. Talde teknikoak Fiskaltzari hori
|
eman
dio, askoz jota, hamar eguneko epean; epe hori luzatu ahal izango da, gehienez ere, hil baterako, arazoa oso konplexua denean. Talde teknikoak idazkia aurkeztuko du adingabearen egoera psikologikoari, hezkuntza egoerari eta familia egoerari buruz, haren gizarte inguruneari buruz, eta, orokorrean, lege honetan araututako neurrietatik edozein hartzeko erabakigarri izan daitekeen inguruabar orori buruz.
|
|
Abokatutzaren Kontseilu Nagusiak xedapen egokiak ezarriko ditu, elkargoetan, beharrezkoa izanez gero, ikastaro homologatuak
|
eman
daitezen, eta, horiei esker, letraduek, interesa duten neurrian, adingabeen arloan espezializazioa beregana dezaten, jurisdikzio horretako organoetan esku hartu ahal izateko.
|
|
Jarraian, epaileak adingabeari galdetuko dio ea hark aitortzen duen egitateon egile dela eta ea ados dagoen Fiskaltzak eskatutako neurriarekin. Adingabea bi autu horiekin ados badago, orduan, behin adingabearen letraduari entzun eta gero, epaileak adostasuneko ebazpena
|
eman
dezake. Letraduak ez badu bat egiten adingabeak berak emandako adostasunarekin, epaileak erabakiko du entzunaldiak aurrera egin behar duen ala ez; epaian bertan, erabaki horren zioak azaldu ditu epaileak.
|
|
2 Adingabeen epaileak epaia
|
eman
eta epai horretan jasotako epaitzaren betearazpena eteten denean, etendura horren baldintzak hurrengoak izango dira:
|
|
Adingabeen epaileak, lege honek araututako prozeduraren barruan, epaia ematen duenean, epai horren aurka gora jotzeko errekurtsoa jar daiteke probintziako audientzia eskudunean. Epaia zein epailek
|
eman
eta horrexeri jarriko zaio errekurtsoa, epaia jakinarazi denetik bost egunetako epean. Errekurtsoaren gaineko ebazpena eman aurretik, jendaurreko ikustaldia egingo da, salbu eta epaileak, gizabanako egotziaren edo biktimaren intereserako, ikustaldia ateak itxita egitea erabakitzen duenean.
|
|
Epaia zein epailek eman eta horrexeri jarriko zaio errekurtsoa, epaia jakinarazi denetik bost egunetako epean. Errekurtsoaren gaineko ebazpena
|
eman
aurretik, jendaurreko ikustaldia egingo da, salbu eta epaileak, gizabanako egotziaren edo biktimaren intereserako, ikustaldia ateak itxita egitea erabakitzen duenean. Alderdiak ikustaldi horretara agertu behar dira, eta, auzitegiak egoki baderitzo, agertu behar dira, orobat, talde teknikoaren ordezkaria eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkaria, kasu zehatz horretan parte hartu izan duten heinean.
|
|
Errekurtsoaren helburua doktrina bateratzea izango da, baldin eta aipatu auzitegi nagusietako adingabeen aretoek gora jotzearen gaineko epaiak
|
eman
badituzte, eta epaiok desberdinak badira, auzitegi nagusietako adingabeen beste areto batek edo batzuek** eman dituztenei begira, edo Auzitegi Gorenak eman dituen epaiei begira; hala gertatuko da, egitateak eta adingabearen inguruabarrei buruzko balioespenak oinarrian berdinak izanik, pronuntziamendu desberdinak izan direnean.
|
|
Errekurtsoaren helburua doktrina bateratzea izango da, baldin eta aipatu auzitegi nagusietako adingabeen aretoek gora jotzearen gaineko epaiak eman badituzte, eta epaiok desberdinak badira, auzitegi nagusietako adingabeen beste areto batek edo batzuek**
|
eman
dituztenei begira, edo Auzitegi Gorenak eman dituen epaiei begira; hala gertatuko da, egitateak eta adingabearen inguruabarrei buruzko balioespenak oinarrian berdinak izanik, pronuntziamendu desberdinak izan direnean.
|
|
Errekurtsoaren helburua doktrina bateratzea izango da, baldin eta aipatu auzitegi nagusietako adingabeen aretoek gora jotzearen gaineko epaiak eman badituzte, eta epaiok desberdinak badira, auzitegi nagusietako adingabeen beste areto batek edo batzuek** eman dituztenei begira, edo Auzitegi Gorenak
|
eman
dituen epaiei begira; hala gertatuko da, egitateak eta adingabearen inguruabarrei buruzko balioespenak oinarrian berdinak izanik, pronuntziamendu desberdinak izan direnean.
|
|
3 Doktrina bateratzea helburu izanik, Fiskaltzak edo adingabearen letraduak berak presta dezake errekurtsoa, auzitegi nagusiko adingabeen aretoak* epaia
|
eman
, hori jakinarazi eta hurrengo hamar egunetako epean; horretarako, idazkia zuzendu zaio areto horri.
|
|
Behin aurreko paragrafoak aipatzen dituen betekizunak egiaztatu eta gero, errekurtsoa auzitegi nagusiko adingabeen zein aretotan* jarri eta areto horrek epaiok
|
eman
zituzten auzitegiei horien lekukotza eskatuko die; hamar eguneko epean, aretoak dokumentazioagarren Aretoari, eta areto horretara epa bidaliko dio Auzitegi Goreneko Bituko ditu errekurtsogilea eta Fiskaltza, azken hori ez bada errekurtsogile izan.
|
|
Auzitegi Goreneko Bigarren Aretoa ohiko moduan eratuko da, eta ahozko ikustaldira dei egingo die alderdi errekurtsogileari eta, edozein kasutan, Fiskaltzari; ikustaldi horretan, entzungo ditu egiten diren alegazioak, eta txostena eska diezaioke aurkaratutako ebazpena zein epaitegik
|
eman
eta horrexen jurisdikzio lurraldean adingabeak babestu edo eraldatzeko ardura duen erakunde publikoari, eta, hala denean, ebazpena betearazteko ardura zein erakundek izan eta horrexeri. Jarraian, kasazio epaia emango du, Prozedura Kriminalaren Legean aipatutako modu eta ondorioekin.
|
|
Era berean, eta doktrina bateratzeko helburuarekin eta izapide berberen bitartez, Fiskaltzak kasazio errekurtsoa jardatutakoa aplikatuz ebazpenak
|
eman
eta ebazpen horien aurkako errekurtsoak ebazteko. dezake auzitegi nagusietako adingabeen aretoek* emandako behin betiko autoen aurka, aretoek halako autoak eman badituzte, instrukzio epaileek lege organiko honen 4 artikuluan xe
|
|
Era berean, eta doktrina bateratzeko helburuarekin eta izapide berberen bitartez, Fiskaltzak kasazio errekurtsoa jardatutakoa aplikatuz ebazpenak eman eta ebazpen horien aurkako errekurtsoak ebazteko. dezake auzitegi nagusietako adingabeen aretoek* emandako behin betiko autoen aurka, aretoek halako autoak
|
eman
badituzte, instrukzio epaileek lege organiko honen 4 artikuluan xe
|
|
Lege honetan ezarritako neurriak betearaztean, adingabeen epaileak izango du kontrola, horrek kasuan kasuko epaia
|
eman
duen heinean; epaileak auto ziodunean erabakia hartuko du bien bitartean gerta daitezkeen gorabeherei buruz, Fiskaltzari, adingabearen letraduari eta neurria betearazten duen erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero.
|
|
Autonomia erkidegoei eta Ceuta eta Melillako hiriei dagokie neurriak betearaztea, epaia adingabeen zein epaitegik
|
eman
eta epaitegi hori bertan badago, hurrengo artikuluaren 3 paragrafoan xedatutakoari kalterik egin gabe.
|
|
Behin epaia irmoa izan eta ezarritako neurriaren betearazpen programa onetsi eta gero, epaia zein epaitegik
|
eman
eta epaitegi horretako idazkariak neurri horren likidazioa gauzatuko du, hori zein datatan hasten den eta zein datatan bukatzen den adieraziz; interesdunari, hala denean, kautela neurriak ezarri bazaizkio, horien ondorioz betetako denbora zenbatuko da 28.5 artikuluan xedatutakoa kontuan hartuta. Aldi berean ere, betearazpen espedientea irekiko da, eta, espediente horretan, berabeherak agerraraziko dira, lege honetan ezarritakoarekin bat etorriz.tearazpenean zehar gertatzen diren go
|
|
3 Erakunde publikoak aurreko paragrafoan aipatutako lekukotza eta likidazioa jasotzen dituenean, berehalakoan profesional bat izendatuko du, eta profesional horren erantzukizuna izango da ezarritako neurria betearaztea; ezarritako neurria barneratzea bada, orduan hori betearazteko zentrorik egokiena izendatuko du, adingabearen egoitzatik hurbilen egon eta plazak hutsik dituzten zentroen artean, kasuan kasuan eskuduna den erakunde publikoak neurria betearaz dezan. Adingarri izatea bera familia eta gizarte ingabea aurrekoak ez beste zentro batera eramateko, horren oinarria izan behar da adingabearen intereserako komenigurutik urruntzea, eta, edozein kasutan, epaia adingabeen zein epailek
|
eman
eta horren onespena izan du.
|
|
Adingabea neurri batzuen menpe baldin badago, azken epai irmoa zein epailek
|
eman
eta epaile horrek neurri guztiak aldi berean betetzea aginduko du.
|
|
m) Adingabeen legezko ordezkariei argibideak
|
eman
behar zaizkie adingabeon egoera eta bilakaerari buruz, bai eta haiei dagozkien eskubideei buruz ere, eta horretan ez da izango beste mugarik lege honetan ezarritakoa baino.
|
|
Zentroaren barruan jarduera ordenaduna lortzeko laguntza
|
eman
behar dute, eta gizabanako guztiei errespetua eta begirunea zor dizkiete zentroaren barruan nahiz kanpoan; bereziki, halakoakleei eta barneratutako beste adingabeei. zor dizkiete agintariei, zentroko langi
|
|
2 Era berean, adingabeek indarkeriazko ekintzarik buru ez dezaten edo haiengan lesiorik gerta ez dadin, zentrotik ihes egin ez dezaten edo zentroko instalazioetan kalterik eragin ez dezaten, edota zentroko langileek, euren eginkizunetan lege bidez aritzean, jarraibideak
|
eman
eta jarraibide horien aurkako jarkitze aktibo edo pasiboaren aurrean, araudi bidez ezarritako kontentzio neurriak baino ezin izango dira erabili.
|
|
Hirugarrena. Legen honetan xedatutakoa aplikatuz, epai irmoak
|
eman
eta epai horiek erregistratzea
|
|
Konstituzio Auzitegiaren aipatu epaia
|
eman
ondoren, ordea, legegileak ez zion ezinbesteko zen erabateko lege aldaketari ekin, eta horren ordez ekainaren 5eko 4/ 1992 Lege Organikoaren bitartez gazteen gaineko arauketa juridiko penalari buruzko aldaketa zatikakoa eta premiazkoa besterik ez zuen bultzatu, behin betiko lege berriaren zain gelditu behar izan genuela, hain zuzen ere, egungo 5/ 2000 Lege Organikoa 2001eko urtarrilaren 13an inda...
|
|
alegia, adingabea erantzulea dela, berari erantzukizuna galda dakiokeela eta eskatu behar zaiola delitu egiten duenean. Horren alboan, adin nagusikoaren aldean, aitzitik, erantzulea izateko gaitasuna oso osorik ez duela azpimarratu beharra dago, gaztea heldutasunerantzago bidean dago eta, eta horren ondorioz delitu egin izanagatik
|
eman
behar zaion erantzuna da ohiko ius puniendia bera izan. Gazteen Zigor Zuzenbidearen berezitasuna, hortaz, ez datza delituen definizioan, delitu egin ondoren eman beharreko erantzunean baizik.
|
|
Horren alboan, adin nagusikoaren aldean, aitzitik, erantzulea izateko gaitasuna oso osorik ez duela azpimarratu beharra dago, gaztea heldutasunerantzago bidean dago eta, eta horren ondorioz delitu egin izanagatik eman behar zaion erantzuna da ohiko ius puniendia bera izan. Gazteen Zigor Zuzenbidearen berezitasuna, hortaz, ez datza delituen definizioan, delitu egin ondoren
|
eman
beharreko erantzunean baizik.
|
|
Ezartzen diren neurriak ezerezean gera ez daitezen, beharrezkoak dira, alde batetik, baliabide ekonomiko egokirik gabe lortezinak diren azpiegiturak eta, bestalde, konpromiso handiagoa hartu dute herri administrazo guztiek, orain arte erakutsi ez duten ahalegin eta gogoaz, legeak eskaintzen dituen ahalbide guztiak, oraindik neurrigek de facto behintzat bi salbuespenezko erregimen juridiko penal sortu baitzituz handi batean martxan jarri ez direnak, eskuragarri egon daitezen. Bigarrenez, lege hau vacatio legis aldian zegoela, 7/ 2000 eta 9/ 2000 LOak onartu ziren, eta orain arte egindako balorazio positiboa erabat auzitan utzi zuten, zeren eta aipatu bi leten, terrorismo delituen edota zenbait delitu astunen kasuan
|
eman
beharreko erantzuna nabarmen gogortzearen bitartez. Adingabeak esandako delitu hauek eginez gero, ez du erantzungo bere berezitasunak kontuan hartuz, helduari ematen zaion logikaren arabera baizik, delituaren astuntasunak gaztearen inguruko diagnostikoa etenda utziko balu bezala.
|
|
Horretarako, prozedura berezia, arina eta formalismo gutxikoa ezarri behar da, hala denean, kalte galeren ordaina emateko. Ildo beretik, adingabeen epaileari ahalmen zabalak
|
eman
behar zaizkio, auzi nagusiaren agiri eta lekukotza esanguratsuenak auzira batzeko. Biktimen interes eta premiak direla eta, legeak ezarri du, modu iraultzaile batez bada ere, ekintzen arduraduna zein adingabe izan eta horrekin erantzukizun solidarioa dutela haren guraso, tutore, hartzaile edo zaintzaileek.
|
|
Aipatu berri diren orientabideekin bat eginez, eta ikusmira zehatzaile hezitzaileari erreparatuz, legeak katalogo zabala ezartzen du aplikatzeko moduko neurriei buruz. Betiere, adingabearen goreneko interesari lehentasuna
|
eman
behar zaio, epaileak neurririk egokiena malgutasunez hartzean. Horretarako, aintzakotzat hartu behar da zeintzuk diren kasuan kasuko inguruabarrak eta zein bilakaera izan duen zehatutako gizabanakoak, neurria betearazi den bitartean.
|
2004
|
|
Legean zehatz mehatz arautu dira hasierako unetik kanpo edukiari buruzko agiriak, eta beste idazki eta tresna batzuk aurkezteko aukerak. Bestalde, alderdiak ez du hitzik
|
eman
behar edo zinik egin behar edukiari buruzko agiri, dez, inguruabar hori egiaztatzeko zama du. Horrekin bat etorriz, auzitegiei ahal eta beste idazki eta tresna horien berri izan ez duelako edo horiek lortzea ezinezko izan zaiolako; baina, horren ormena eman zaie agiriak kontuan hartzea komenigarri ez dela erabakitzeko, baldin eta, jarduna aurrera joan ahala, egiaztatu ez badira agirion berri ez izatea eta horiek lortzeko ezintasuna.
|
|
Bestalde, alderdiak ez du hitzik eman behar edo zinik egin behar edukiari buruzko agiri, dez, inguruabar hori egiaztatzeko zama du. Horrekin bat etorriz, auzitegiei ahal eta beste idazki eta tresna horien berri izan ez duelako edo horiek lortzea ezinezko izan zaiolako; baina, horren ormena
|
eman
zaie agiriak kontuan hartzea komenigarri ez dela erabakitzeko, baldin eta, jarduna aurrera joan ahala, egiaztatu ez badira agirion berri ez izatea eta horiek lortzeko ezintasuna. Agiria aurkeztean gaitzustea edo prozesua luzatzeko asmoa dagoela erabakiz gero, auzitegiak isuna ere ezar dezake.
|
|
Bada, hori berrikuntza garrantzitsua da. Auzitegiak idazkiak eta agiriak helarazitzat joko ditu, horrek jakin dakienetik kopiak
|
eman
zaizkiola prokuradoreen elkargoak antolatutako jakinarazpen zerbitzuari. Horrela, zentzuz arindu da jurisdikzio organoen lana, eta, batez ere, jurisdikzio izaerarik gabeko langileen lana; egia esan, lan hori alferrekoa da, ez dator bat jurisdikzio organoen eta jurisdikzio izaerarik gabeko langileen eginkizunekin, eta oztopo galanta da horiek beste lan batzuk egiteko.
|
|
Hala ere, auzien gaineko izapidetza hobetzeko, hurrengo prozedura berriztapena egin da: errekurtsoa zein ebazpeni jarri eta ebazpen hori
|
eman
duen auzitegian, errekurtsoa prestatu eta jarriko du errekurtsogileak, geroago auzi paperak goragokoari igorriz. Gauza bera xedatu da errekurtso berezientzat.
|
|
Norbaitek prozesuko arau hauste astuna gertatu delako uste osoa badu, eta, arau hauste horren ondorioz, jarduna ekarri behar bada arau hauste hori noiz gertatu eta horren aurreko egoerara, orduan ezin daiteke esan araua zentzugabekoa dela, horrek baztertzen duenean aldi berean beste epai bat eskatzea, jarduna aurreko egoerara ekarri ordez. Prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoari on iritziz gero, beste epai bat
|
eman
behar da. Beste epai horrek zuzenbide material edo substantiboko arau hausterik eraginez gero, epai horri kasazio errekurtsoa jar dakioke, lege hau baino lehenagoko araubidean bezala.
|
|
Bestalde, ezin da ahantzi, 1881eko Legearen arabera, aldi berean forma urratzea eta epaiari buruzko arau hausteak alegatzen zituen kasazio errekurtsoa jarriz gero, lehenengo, eskatutako forma urratzea aztertu eta horri buruz erabakitzen zela, eta, errekurtsoari forma urratzeagatik on iritziz gero, auzialdiko auzitegira berriro igortzen zirela, horrek beste epai bat
|
eman
zezan. Era berean, epai horri beste kasazio errekurtso bat jar zekiokeen, lehenik, «legea urratzeagatik»; bigarrenik, epaiketaren oinarrizko formak urratzeagatik; eta, hirugarrenik, bi kontzeptuongatik.
|
|
Legearen intereserako errekurtsoaren arabera Auzitegi Gorenak zein epai
|
eman
, eta Konstituzio Auzitegiak bere esparruan zein epai eman, eta epai horietara jurisprudentzia doktrina bilduko da. Jurisprudentzia doktrina hori gidari izan behar da, prozesu arauak ezarri eta interpretatzean, segurtasun juridikoari eta berdintasunari dagokienez.
|
|
Legearen intereserako errekurtsoaren arabera Auzitegi Gorenak zein epai eman, eta Konstituzio Auzitegiak bere esparruan zein epai
|
eman
, eta epai horietara jurisprudentzia doktrina bilduko da. Jurisprudentzia doktrina hori gidari izan behar da, prozesu arauak ezarri eta interpretatzean, segurtasun juridikoari eta berdintasunari dagokienez.
|
|
Legeak ezarri duen benetako aurka jartzea desberdina da, kondena diruzkoa denean eta ez denean. Kondena diruzkoa ez bada, aurka jartzearen oinarria izan daiteke ezinezkoa edo guztiz zaila izatea behin behineko betearazpena
|
eman
aurretiko egoerara itzultzea edo betearazpena jasan duenari konpentsazio ekonomikoa ematea, kalte galeren ordainaren bidez, epaia ezeztatzen bada.
|
|
Diruzko kondenagatiko behin behineko betearazpenaren kasuan, legeak agintzen dio betearazpen jardun zehatzaren aurka jartzen denari, batetik, hautabidezko neurri bideragarriak adieraztea; eta, bestetik, behar besteko kauzioa ematea betearazpenaren atzerapenari erantzuteko, auzitegiak hautabidezko neurriak onartzen ez baditu eta geroago diruzko kondena baieztatzen bada. Hautabidezko neurriak eskaini eta kauziorik
|
eman
ezean, aurkajartzea ez da bidezkoa izango.
|
|
Badirudi arrazoi horiek gutxi direla; baina, egia esan, funtsezkoak ere badira. Gainera arrazoiak ezin dira baztertu, epai irmoa betearaztea ez delako eragiketa automatikoa, eta, horrekin batera, ez delako zentzuzkoa epaia
|
eman
eta hori irmo denetik epaiaren betearazpena eskatu bitartean jasotako guztia alde batera uztea.
|
|
Parte hartzea onartu bada ere, jardunak ez du atzera egingo; baina parte hartzailea prozesuan alderdi izango da ondore guztietarako. Parte hartzaileak defendatu ahal izango ditu berak edo beraren auzikideak aurkeztutako uziak, horretarako prozesuan aukera badu, nahiz eta haren auzikideak uko egin, amore
|
eman
, atzera egin, edo, beste edozein arrazoi dela medio, prozesutik baztertu.
|
|
Auzilariek epaiketaren objektuaren gainean xedatze ahalmena dute, eta uko egin, epaiketan atzera egin, amore
|
eman
, tartekaritzapean jarri eta epaiketaren objektuaren gainean transakzioa egiteko ere bai, salbu eta legeak hori debekatu duenean, edota interes orokorrarengatik nahiz hirugarrenaren onurarengatik legeak mugak ezarri dituenean.
|
|
Amore ematea zati batekoa bada, rretik epaituko ez dituena, horiei buruz auzitegiak, demandatzaileak hala eskaturik berehala
|
eman
dezake autoa, amore ematearen inguruko uziak onarturik. Beharrezkoa da horretarako, uzien izaera dela eta, erabaki banandua posible izatea, amore ematearen barruan ez diren beste uziok aldez auko prozesuak aurrera jarraituko baitu.
|
|
7) Berak eskaturik sorrarazi diren gastu guztiak ordaintzea, abokatuen zerbitzu sariak eta adituei dagozkienak salbu, ahalorde emaileak prokuradoreari ordainketa horiek egiteko funtsik
|
eman
ezik.
|
|
Jakinarazpenen eta epeen nahiz epe-mugen ondoreetarako, prokuradoreak jasoko ditu, orobat, gainerako alderdien prokuradoreek
|
eman
dizkioten idazkien eta agirien kopiak, 276 artikuluak xedatutakoaren arabera.
|
|
Aurreko lerrokadako autoaren aurka, ez da errekurtsorik onartuko, baina auto horrek ez du aurretik ezarriko, ezta zati batez ere, hurrengo epaiketa arruntean
|
eman
daitekeen epaia.
|
|
Auto horren aurka ez da errekurtsorik onartuko, baina auto horrek ez du aurrez ezarriko, ezta zati batez ere, hurrengo epaiketa arruntean
|
eman
daitekeen epaia.
|
|
3 Aurreko paragrafoetan xedatutakoa gorabehera, legeak ezartzen badu, edo alderdiek batera etorriz eskatzen badute, edo horietako batek bestearen adostasunarekin eskatzen badu, orduan auzitegi zibilek aribideko jarduna etengo dute, epaia
|
eman
aurretik, epaitu aurreko arazoa, kasuan kasuan, herri administrazio eskudunak, kontu auzitegiak edo jurisdikzio ordena eskuduneko auzitegiek hori ebatzi arte. Kasu horretan, auzitegi zibilarentzat loteslea da epaitu aurreko arazoari buruz organo horiek hartutako erabakia.
|
|
Eskaerari ezetza
|
eman
dion autoaren aurka, birjartze errekurtsoa jar daiteke; etendura agindu duenaren aurka, gora jotzeko errekurtsoa aurkez daiteke.
|
|
Aurreko paragrafoek aipatu kasuetan, auzitegiak, ebazpena
|
eman
baino lehen, alderdiak eta Fiskaltza entzungo ditu, hamar eguneko epe erkidean.
|
|
Epaileak, lehen auzialdian, prozedura zibilaren gaineko ardura duen bitartean, jakin badaki indarkeria egintzaren bat burutu dela, Genero Indarkeriaren aurka Oso osoko Babesa emateko Neurrien Lege Organikoak bere 1 artikuluan definitzen dituen horietarikoa, eta, egintza horren ondorioz, zigor prozesua hasi edo babes agindua
|
eman
bada, orduan, Botere Judizialaren Legeko 87 ter artikuluko hirugarren paragrafoan ezarritako baldintzak betetzen direla egiaztatu eta gero, eskumenari utziko dio, eta auzi paperak dauden daudenean igorriko dizkio emakumearen aurkako indarkeria epaile eskudunari, salbu eta ahozko epaiketaren fasea jadanik hasita dagoenean.
|
|
Epaileak, prozedurazibilarengainekoardura duen bitartean, jakin badaki indarkeriaegintzaren bat burutu ahal izan dela, eta, egintza horren ondorioz, ez bada zigor prozesurik hasi, ezta babes agindurik
|
eman
ere, orduan, Botere Judizialaren Legeko 87 ter artikuluko hirugarren paragrafoan ezarritako baldintzak betetzen direla egiaztatu eta gero, alderdiei zitazioa egingo die, Fiskaltzarekin batera agerraldia egin dezaten; agerraldi hori hurrengo 24 orduetan egingo da, epaileak bil ditzan gertatutako egitateei buruz erabakigarri izan daitezkeen datuak. Agerraldiaren ondoren, Fiskaltzak berehala erabaki du ea hurrengo 24 orduetan genero indarkeriaren inguruko egintzak salatuko dituen, edo emakumearen aurkako indarkeria epaitegi eskudunari babesagindua ematea eskatuko dion.
|
|
Agerraldiaren ondoren, Fiskaltzak berehala erabaki du ea hurrengo 24 orduetan genero indarkeriaren inguruko egintzak salatuko dituen, edo emakumearen aurkako indarkeria epaitegi eskudunari babesagindua ematea eskatuko dion. Salaketa jarri edo babes agindua eskatuz gero, Fiskaltzak salaketaren kopia edo eskariarena
|
eman
dio auzitegiari, eta auzitegiak auziaren gaineko ardurari ekingo dio, harik eta, hala denean, emakumearen aurkako indarkeria epaile eskudunak eskumenari uzteko eskatu arte.
|
|
2 Zedulak adieraziko du ebazpena zein auzitegik
|
eman
duen; zein auzitan eman den; zitazioa edo epatzea zein pertzearen objektua; zitatua agertu beharretsonari egin zaion eta zeintzuk diren horren izen abizenak; zitazio edo epako tokia, eguna eta ordua, edo epatzeak zein jardun aipatu eta hori gauzatzeko epea; kasuan kasuan ere, legeak xedatu ondoreak bertan ohartarazita.
|
|
2 Zedulak adieraziko du ebazpena zein auzitegik eman duen; zein auzitan
|
eman
den; zitazioa edo epatzea zein pertzearen objektua; zitatua agertu beharretsonari egin zaion eta zeintzuk diren horren izen abizenak; zitazio edo epako tokia, eguna eta ordua, edo epatzeak zein jardun aipatu eta hori gauzatzeko epea; kasuan kasuan ere, legeak xedatu ondoreak bertan ohartarazita.
|
|
2 Aurreko paragrafoan aipatu bideak direla eta zein ebazpen, agiri, irizpen edo txosten aurkeztu nahiz igorri eta horren kautotasuna bakarrik aitortu edo begizta badaiteke zuzeneko azterketa edo bestelako prozeduren bitartez, orduan ebazpen, agiri, irizpen edo txostenok alderdiei eta interesdunei
|
eman
edo igorri zaizkie, aipatu prozedurekin bat datorren eran edo aurreko artikuluetan xedatutakoaren arabera, legeak kasuan kasuan adierazi denbora eta toki betekizunekin.
|
|
1 Laguntza judiziala behar duen auzitegiak exhorto bidez eskatuko du laguntza, nori eta laguntza hori
|
eman
behar duen auzitegiari zuzenduta. Exhorto horrek honako hauek barneratuko ditu:
|
|
Dena den, exhortoa betetzea nahi duen alderdiak hala eskatzen badu, berorri emango zaio exhorto hori, berarenkezteko. Halakoetan, exhortoan adiera erantzukizupean, organo exhorto hartzaileari hurrengo bost egunetan aurziko da berori kudeatzeko ardura nork duen; pertsona hori bakarrik izan daitezitegitan
|
eman
behar eta bertan jarduteko gaiturik dagoen prokuradorea.ke auzilaria bera edo laguntza zein au
|
|
Gainerako alderdiek ere izenda dezakete gaiturik dagoen prokuradorea, laguntza zein epaitegitan
|
eman
behar eta bertan jarduteko, alderdiok nahi badute exhortoa betetzeko eman diren ebazpenak eurei jakinaraztea. Aurrekoa egin dezake, halaber, exhortoa betetzeko interesa duen alderdiak, horrek exhortoaren ematea eskatu ez badu aurreko paragrafoaren ondoreetarako.
|
|
Gainerako alderdiek ere izenda dezakete gaiturik dagoen prokuradorea, laguntza zein epaitegitan eman behar eta bertan jarduteko, alderdiok nahi badute exhortoa betetzeko
|
eman
diren ebazpenak eurei jakinaraztea. Aurrekoa egin dezake, halaber, exhortoa betetzeko interesa duen alderdiak, horrek exhortoaren ematea eskatu ez badu aurreko paragrafoaren ondoreetarako.
|
|
Exhortoa igorri bazaio laguntza
|
eman
behar ez duen organoari, exhortoa jaso duen organoak zuzenean igorriko dio exhortoa organo eskudunari, baldin eta organo hori zein den badaki; eta exhorto emaileari ere igorpenaren inguruko kontu arrazoiak emango dizkio.
|
|
2 Prokuradorerik izendatu ez bada, exhortoa betetzeko behar diren jakinarazpenak bakarrik egingo zaizkie alderdiei; horixe egingo da, exhortoak agintzen badu jarduna gauzatzeko beharrezko dela alderdien zitazioa, parte hartzea nahiz bertan egotea. Era berean, exhortoaren betepenerako datuak eta berriak
|
eman
behar dituzten jakinarazpen zehatzak ere egingo dira.
|
|
2 Kontu arrazoiak emango dira, halaber, prozesuko epeen igarotzean eta auzi paperen egoerari buruz, hurrengo egun baliodunean, baita
|
eman
diren antolaketa eginbideen inguruan ere.
|
|
4) Probidentziak ematea eta auzitegiak
|
eman
beharreko gainerako ebazpenak proposatzea.
|
|
Metaketa eskatu bezain laster, beste auzitegiari horren berri emango zaio biderik azkarrena erabiliz, auzitegi horrek edozein kasutan epaia ez emateko, eskatutako metaketaren inguruan behin betiko erabakia
|
eman
arte.
|
|
3 Metaketa eskabidea helaraziko zaie bertaratutako gainerako alderdiei, horiek metaketaren bidezkotasunari buruz alegazioak aurkez ditzaten, hamar eguneko epe erkidean. Auzitegiak auto bitartez bost eguneko epean ebatziko du, eta, auzitegi horrek metaketa ukatu badu, beste auzitegiari hori komunikatuko dio, eta azken horrek epaia
|
eman
ahal izango du.
|
|
Epaile edo magistratuaren abstentzioak eten egingo du aribideko prozesua, abstentzioari buruzko ebazpena
|
eman
arte.
|
|
Ezesteari
|
eman
dion autoaren bidez aginduko da auziaren gaineko ardura ezetsiari itzultzea, hori dagoen moduan dagoela, eta ezeslea kostuak ordaintzera kondenatuko da, salbu eta beste erabaki bat justifikatzen duten ohiz kanpoko inguruabarrak daudenean. Intzidentea zein ebazpenek erabaki eta erabaki horrek beren beregi adierazten badu ezeslearen gaitzustea, azken horri isuna ezar dakioke*.
|
|
Ezespen intzidentearen erabakiaren aurka ez da errekurtsorik egongo. Horrek ez du kalterik egingo, auzia ebatzi duen ebazpenaren kontrako errekurtsoan deuseztasuna baliatu ahal izatearen ebazpen aurkaratua
|
eman
duen epaile edo magistratuak edo sala nahiz atala osatu duenak ezespen arrazoi horren barnean zegoelako.
|
|
Ezespen idazkia aurkeztu ondoren, idazkari judizial ezetsiak idatziz eta zezoia egiazko eta bidezkoa dela onartzen duen ala ez; auzi paperak dagozkionari helaraziko dizkio, azken horrek ezespehazki adieraziko du alegatutako arranaren gaineko ardura duen salari edo atalari horren inguruan kontu arrazoiak
|
eman
diezazkion.
|
|
1) Gai berari buruz, lehenago alderdi ezeslearen aurkako irizpena
|
eman
izana, bai prozesuan, bai prozesutik at.
|
|
Arrazoia aditua izendatu eta gerokoa bada, baina adituak irizpena
|
eman
baino lehenagokoa, ezespen idazkia aurkeztu ahal izango da, epaiketa edo ikustaldirako zehaztutako eguna baino lehen edo horren hasieran.
|
|
3 Epaiketa edo ikustaldia egin ondoren, ez dago aditua ezesterik. Horrek ez dio kalterik egingo bestelako ezeste arrazoiak agertzeari, hain zuzen ere, irizpena
|
eman
aurretik zirenak, baina epaiketa edo ikustaldiaren ondoren jakin izan direnak; horiek auzitegiari agertu ahal izango zaizkio epaia eman aurretik, eta, hori ezinezkoa bada, bigarren auzialdiko auzitegi eskudunari.
|
|
3 Epaiketa edo ikustaldia egin ondoren, ez dago aditua ezesterik. Horrek ez dio kalterik egingo bestelako ezeste arrazoiak agertzeari, hain zuzen ere, irizpena eman aurretik zirenak, baina epaiketa edo ikustaldiaren ondoren jakin izan direnak; horiek auzitegiari agertu ahal izango zaizkio epaia
|
eman
aurretik, eta, hori ezinezkoa bada, bigarren auzialdiko auzitegi eskudunari.
|
|
4 Adituaren ezespenari buruz zein ebazpenek erabaki
|
eman
eta ebazpen horren aurka ez da errekurtsorik izango, alderdiek arazoa goragoko auzialdian azaltzeko duten eskubideari kalterik egin gabe.
|
|
Epea igarota edo alderdiei prozesu egintza gauzatzeko ezarri epe-muga agortuta, preklusioa gertatuko da, eta egintza hori gauzatzeko aukera galduko da. Idazkari judizialak, eginbide bitartez jasoko du, epea igaro dela, eta bidezkoa dena erabakiko du, edo horren inguruan kontu arrazoiak emango dizkio auzitegiari, horrek ebazpen egokia
|
eman
dezan.
|
|
Auziaren gaineko ardura duten epaileak edo auzitegi magistratuak bertan, adituok emandako irizpenaren aurkako ahozko kritikan, eta legean ezarritan egongo dira, alderdi eta lekukoen adierazpenetan, bekalduretan, adituek
|
eman
beharreko azalpen eta erantzunetakoaren arabera alderdien arteko aurkakotasunaren bidez eta jendaurrean egin beharreko bestelako froga egintzetan.
|
|
Auziaren gaineko ardura duen epailearen edo auzitegi magistratuen aurrean egin behar dira ikustaldiak eta agerraldiak, horien xedea bada alderdiek esan beharrekoa entzutea, ebazpena
|
eman
baino lehen.
|
|
1 Jendaurreko entzunaldian gauzatuko dira froga jarduna, ikustaldiak eta agerraldiak, horien xedea bada alderdiek esan beharrekoa entzutea, ebazpena
|
eman
baino lehen.
|
|
Deklinatoria aurretiaz alegatzearen ondorioz prozedura nagusia eten bada ere, horrek ez du eragotziko auzia erabaki behar duen auzitegiak, alderdi legitimoak hala eskaturik, froga ziurtatzeko edozein jardun nahiz kautela neurri agintzea, halakorik hartu ezean auzi jartzailearentzat galera konponezinak sortzen badira. Ez da halakorik egingo, demandatuak behar besteko kauzioa
|
eman
duenean, oinarririk gabeko deklinatoriaren izapidetzak sor ditzakeen kalte galerei aurre egiteko.
|
|
Kauzioa
|
eman
daiteke eskudiruz edo lehen agindeian ordain daitekeen iraupen zehaztugabeko abal solidarioz, azken hori eman badu kreditu erakunde batek edo elkarrekiko berme sozietate batek; beste edozein modutan ere eman daiteke kauzioa, auzitegiaren iritziz kasuan kasuan bermatzen bada kopuru horrek berehalako eskuragarritasuna izango duela.
|
|
Kauzioa eman daiteke eskudiruz edo lehen agindeian ordain daitekeen iraupen zehaztugabeko abal solidarioz, azken hori
|
eman
badu kreditu erakunde batek edo elkarrekiko berme sozietate batek; beste edozein modutan ere eman daiteke kauzioa, auzitegiaren iritziz kasuan kasuan bermatzen bada kopuru horrek berehalako eskuragarritasuna izango duela.
|
|
Kauzioa eman daiteke eskudiruz edo lehen agindeian ordain daitekeen iraupen zehaztugabeko abal solidarioz, azken hori eman badu kreditu erakunde batek edo elkarrekiko berme sozietate batek; beste edozein modutan ere
|
eman
daiteke kauzioa, auzitegiaren iritziz kasuan kasuan bermatzen bada kopuru horrek berehalako eskuragarritasuna izango duela.
|
|
Deklinatoria lurralde eskumenik ezari buruzkoa bada, auzi jartzaileak, hori aurkaratzean, auzitegiaren lurralde eskumenik ez hori alega dezake, auzitegi horri
|
eman
nahi bazaio auziaren gaineko ardura.
|
|
Lurralde eskumenari buruzko deklinatoria jarri bada eta aginduzko erregelek eskumen hori zehaztu ez badute, orduan auzitegiak, deklinatoria horri oniritzia
|
eman
ahal izateko, eskudun iritzi dio deklinatoriaren eragileak aipatu organoari.
|
|
Gora jotzeko errekurtsoa aurkez daiteke auzitegiaren autoaren aurka, horrek auziaren gaineko ardura har ez dezan, baldin eta auto hori
|
eman
bada nazioarteko eskumenik ez dagoelako, auzia beste jurisdikzio ordena bateko auzitegiari dagokiolako, auzia tartekaritzapean jarri delako, edo eskumen objektiborik ez dagoelako.
|
|
Aurreko lerrokadan xedatutakoa aplika daiteke, halaber, autoak ezetza
|
eman
dionean auzia tartekaritzapean jartzeari.
|
|
1 Prozesu metaketa ez da bidezkoa izango, arriskua badago epaiak
|
eman
eta epai horietan jasotako erabaki edo oinarriak kontraesaneko, bateraezin edo elkarren artean baztertzaile izateko, eta hori saihestu badaiteke auzibitarte salbuespenaren bidez.
|
|
1 Aurreko artikuluen 1 paragrafoak aipatu epaile edo magistratua nahiz magistratuak aldatu eta ikustaldia egin bada, ezespenik izan ez delako, eta auzitegia pertsona bakarrekoa bada, epaileak hiru egun utziko ditu ebazpena
|
eman
aurretik, eta, kide anitzeko auzitegia bada, hiru egunez etengo dira eztabaida eta botazioa.
|
|
194 artikulua. Auzien gaineko epaitza
|
eman
behar duten epaile eta magistratuak
|
|
Ikustaldi edo epaiketa egin ondoren epaitza
|
eman
beharreko auzietan, bertara zein epaile agertu, eta horrek idatzi eta sinatuko du ebazpena, pertsona bakarreko auzitegietan; halaber, bertara zein magistratu agertu, eta horiek eztabaidatu eta botoa emango dute, kide anitzeko auzitegietan. Hala jokatuko da, nahiz eta aipatu epaile edo magistratuak ikustaldi edo epaiketa egin ondoren auziaren gaineko ardura duen auzitegi horretan eginkizunak izateari utzi.
|
|
Magistratu batek baino gehiagok auzi paperak eskatu badituzte, auzitegiko buruak zehaztuko du magistratu bakoitzak zenbat denboraz izan ditzakeen auzi paperok, epaiak
|
eman
ahal izateko, aldez aurretik zehaztutako epean.
|
|
Magistratu txostengileak sala edo atalaren esku utziko ditu egitezko gaiak, eta zuzenbideko arazo eta oinarriak, sala edo atalak eztabaida ditzan, eta beraren ustez egokia den erabakia
|
eman
dezan; beharrezko eztabaida egin ondoren, botazioa egingo da.
|