|
2005
|
|
|
Aurreko bi ataletan emakumeen eguneroko bizitza Francoren diktadurapean nolakoa zen azaldu eta Falangeko Sección Femeninari buruz hitz egin ondoren, frankismoan emakumeak betetako paperaren irudi orokor bat egiteko falta den azken zatia ikusiko dugu. Frankismoaren kontra lan egin zuten
|
emakumeei buruz
eta oposizioko taldeetan egon ziren emakumeei buruz, beraz, zertxobait esango dugu. Atal honetan, lau epealdi ezberdin banatu ditugu, Francoren erregimenarekin gertatu zen bezala, oposizioan ere aldaketak gertatuz joan zirelako.
|
|
|
Aurreko bi ataletan emakumeen eguneroko bizitza Francoren diktadurapean nolakoa zen azaldu eta Falangeko Sección Femeninari buruz hitz egin ondoren, frankismoan emakumeak betetako paperaren irudi orokor bat egiteko falta den azken zatia ikusiko dugu. Frankismoaren kontra lan egin zuten emakumeei buruz eta oposizioko taldeetan egon ziren
|
emakumeei buruz
, beraz, zertxobait esango dugu. Atal honetan, lau epealdi ezberdin banatu ditugu, Francoren erregimenarekin gertatu zen bezala, oposizioan ere aldaketak gertatuz joan zirelako.
|
|
2007
|
|
|
Gizonei eta
|
emakumeei buruz
gizartean izan ohi diren iritzi orokorrak diragenero-estereotipoak zein genero-rolen estereotipoak, eta sexu bakoitzari egoztenzaizkion nortasun-ezaugarriek, interesek, lanbideek eta bestek osatzen dituzte.Estereotipo horietan, bi sexuen arteko benetako ezberdintasunak puztu egiten dira, eta, horren ondorioz, balio izaten dute sexuaren araberako rol-banaketa justifikatzeko (Martinez, 1999).
|
|
2008
|
|
|
Bi gizonezko, pentsatu nuen nirekiko?. Bi gizonezko elkarteko terrazan eseriko dira, ardo bana eskuetan, eta beren
|
emakumeei buruz
hasiko dira hizketan, edo emakumeei buruz, oro har. Nik Natalieri buruz ordu pare bat hitz egin nezakeen geraldirik gabe, ardoaren laguntzarekin gehixeago ere bai, edozein artistak bere obraz ordutan hitz egin dezakeen moduan, haren edertasuna neuk definitua baitzen neurri batean, baina banekien haren gizonaren aurrean ez nintzela gauza handirik esatera ausartuko.
|
|
|
Bi gizonezko, pentsatu nuen nirekiko?. Bi gizonezko elkarteko terrazan eseriko dira, ardo bana eskuetan, eta beren emakumeei buruz hasiko dira hizketan, edo
|
emakumeei buruz
, oro har. Nik Natalieri buruz ordu pare bat hitz egin nezakeen geraldirik gabe, ardoaren laguntzarekin gehixeago ere bai, edozein artistak bere obraz ordutan hitz egin dezakeen moduan, haren edertasuna neuk definitua baitzen neurri batean, baina banekien haren gizonaren aurrean ez nintzela gauza handirik esatera ausartuko.
|
|
|
Hiri hori Venezia izan zitekeela susmatzen hasia nintzen ordurako. Baina Garibaldik ez zuen Nadiaren izenik aipatu, ez elkarrekin hitz egin genuen lehen egun horretan eta ez gero, nahiz eta
|
emakumeei buruz
orokorrean behin eta berriz hitz egin genuen.
|
|
2009
|
|
|
Errealitate honetatik abiatuz, kirol-arloan arreta jarriz gero eta EAEkoEmakume eta Gizonen Berdintasunerako IV. Planean azpimarratzen den moduan, ezinbestekoa da estrategia ezberdinen bidez esku hartzea «errealitate sozialaaldatzeko eta kirol-arloan emakumeen presentzia eta partaidetza areagotzeko» (Emakunde-Emakumearen Euskal Erakundea, 2006). Halaber, COErenEmakumea eta Kirola Batzordearen gomendioen artean, kirol-erakundeen gestiokarguetan dauden
|
emakumeei buruz
ikerketak egitea ekintza-ildo interesgarritzatjotzen da.
|
|
|
Italian eta Frantzian jarri dute martxan lehiaketa hau. Bi gizon nor baino nor ariko dira
|
emakumeei buruz
gehien nork dakien erakutsi nahian. Saria autoaren garbiketa izango da.
|
|
|
Beraz, ulertezina konpreni dezagun, irakurle gaixoa, hiru
|
emakumeei buruz
zenbatu ditudan aurreko baldintzak birpasa ditzagun. Bat:
|
|
2010
|
|
|
E.B.: Memoria historikoari buruz berba egiterakoan batailak, fusilatuak, gerlariak... aipatzen dira, eta gutxitan egiten da berba
|
emakumeei buruz
. Proiektu hau guztia emakumearen ikuspuntutik eginda dago.
|
|
|
ez natzaizu, haatik, burlaren eremutik mintzo, konstatazio garratz baten errealitatetik baizik?; irakasleak, nioen? adibide hura jarri zigun, bai, eta niri ez dakit zer gertatu zitzaidan, gauzak?
|
emakumeei buruz
egiten nituèn gogoetak eta irakaslea ematen ari zèn lezioaren kontzeptuak, buruan nahasten hasi zitzaizkidala.
|
|
2011
|
|
|
Erreportajean hizpide ditugun hainbat kontuk familia eredu guztiei eragiten die. Bikotekiderik gabe ama izatea aukeratu duten
|
emakumeei buruz
aritu gara bereziki, urrats hori euren borondatez eman zuten hiru neskaren esperientziaz. Guraso bakarreko familia eredu gehiago dago, ordea.
|
|
|
Biotariko baten sarrera edo editorial antzekoa, urte batzuetan aita Martzelen lan sendo eta atsegina bertsoz eta hitz-lauz osotuta, Julene Azpeitia idazle ospetsuaren ipuin bat aldikada baten, Eskarne Aromak eta Itziar Zuriturrizak
|
emakumeei buruz
lehenengokoak idatzitako Itziar eta Lorea izeneko lantxua, batagaz eta besteagaz neuk izandako alkarrizketak, inguruko kirolari guztiekin gehien be... eta herrietako barriak, Kristina Mardaras eta Rosa Mari Gandarias umeak irakurle zirala.
|
|
|
Saltokitik atera eta autora bidean begiz jo nuenean ohartu behar izango nuen minigonaren azpitik hanka zuztar gizenegiak erakusten zituela, ezpainetako gorria esajeratuegia zuela edo ilaje kardatuak urratuak eragin zitzakeela ingurukoen aurpegietan. Hori guztia ikusi nuen, baina
|
emakumeei buruz
idatzi behar duen idazle batek hori eta gehiago eramaten jakin behar duela erabaki nuen. Nire pausoa bere pausajeari egokitu ezinik egin genuen bidea, oso trakets alegia (beldur nintzen bere takoiren batek ez ote zidan oina hondatuko), eta igogailuak aurrez aurre jarri gintuenean jakin nuen sekula ez nintzela emakume haren aurreikuspenen mailara iritsiko.
|
|
|
–Alexandrari eta beste bi
|
emakumeei buruz
ari naiz: Kristoren Martirien Anaitasuneko kide, guztiak ere.
|
|
|
Zolara beha ni, “Isilduko ahal haiz! ” esateko kemenik gabe, Txurdo
|
emakumeei buruz
bezain zabar Gorka, edana baino ozarrago. Laguna bertan lagako ez ote nuenetz begiz begi neukan zakur hila besarkatzera oldartzeko nengoela abiatu zen trolebusa ateak zarraturik.
|
|
2012
|
|
|
Homais gozatzen ari zen. Okela onez baino are gehiago luxuz txerbeldu zen arren, Pomardeko ardoak horratio kitzikatzen zizkion apur bat kemenak, eta ron-tortila agertu zenean, teoria inmoralak azaldu zituen
|
emakumeei buruz
. Bera ororen gainetik erakartzen zuena, «chic»-a zen.
|
|
|
Berez, ez da gisakoa ni horren gaiztotasun handiz mintzatzea
|
emakumeei buruz
, haiek izan ezik munduan ez baitut beste ezer maitatu, haiengatik lasaitasuna, goranahia eta bizia bera ere sakrifikatzeko prest egon bainaiz beti... Begirada trebatu batek soilik zeharka dezakeen belo lilurazko hori aldetik kentzen saiatzen banaiz, ez da haserreak odolberotuta nagoelako edo neure buruarenganako estimua minduta dudalako.
|
|
2013
|
|
|
Gogoratzen dut, orain dela gutxi arte
|
emakumeei buruz
kezkatzen zidan gauza bakarra zenbat denbora behar zuten kuleroak kentzeko.
|
|
2014
|
|
|
Gizon eta emakumeak berdinak garela eta eskubide eta aukera berak ditugu, diskurtso hori oso sartua dugu eta unibertsitatean, ikasten ari zaren bitartean, amets moduko horretan bizi zara, baina gero errealitateak aurrez aurre jotzen zaitu. Guk karrera osoan ez genuen inoiz ezer irakurri
|
emakumeei buruz
, ekonomian duen parte-hartzeari buruz, adibidez. Errealitatearen alde garrantzitsu hori ezkutatzen ari dira.
|
|
|
Estatistikako Institutu Nazionalak (CSIC) jasotako datuen arabera (Zientzia Ikerketako Kontseilu Gorenak), 65 urtetik gorako gizonen ia erdiak bikotekidearekin bizi dira, eta beren izaera bereko emakumeen% 30ek, berriz, lagun egiten dute, beren bizi-itxaropena handiagoa delako. Gizonen %11 bakarrik bizi dira, eta ez dago aldagai horri buruzko daturik
|
emakumeei buruz
. Pertsona horiek lehentasunezko arreta-taldea osatzen dute, laguntzarik ez dutelako edo beste adineko pertsona batek ematen duelako, beti ere beharrezkoa den moduan.
|
|
|
Zentsura gainean genuen! Hain zuzen, Prousten
|
emakumeei buruz
idatzi nuen aurreko astean... Bukatzeko, bere laguntza eta laguntasuna eskaini zizkidan Artetxek.
|
|
|
• Masa hedabideek
|
emakumeei buruz
proiektatzen duten irudia
|
|
|
Aristotelesek azentu" etikoa" jartzen zuen ekonomian (eztabaidagarria, egungo ikuspegitik, esklaboei edo
|
emakumeei buruz
zuen iritzia kontuan hartuta). Berak interesa gaitzesten zuen, lukurreriaren eta mailegu inproduktiboen gainean laido morala zegoen.
|
|
2015
|
|
|
Eta horretarako
|
emakumeei buruz
hitz egin behar da, izendatu behar dira, beren lanak eta lorpenak jaso egin behar dira. Hau da, oroimen kolektiboaren partaide izan behar dira.
|
|
|
Hain justu, Frantziako eta Espainiako estatu aparatuek euskal
|
emakumeei buruz
eman eta ematen duten irudiari behako bat ematea aski da eskema bertsua errepikatzen dela ikusteko, Pierre de Lancre-tik hasi eta Ocho apellidos vascos film ustez xalo eta hiperarrakastatsuraino. Funtsean, mendeetako konstante batean, arauzkotik kanpoko emakumetasuna egozten diete Euskal Herriko andrazkoei:
|
|
|
Zer esaten didazu
|
emakumeei buruz
–
|
|
2016
|
|
|
–Bizi luzea diela Jaungoikoak guztiei! , esan nuen behin eta
|
emakumeei buruz
luze aritu ginenean?. Ez dago gizonik lurraren gainean nik bezainbat maitatuko dituenik; ikusi dizkiedan ahultasun guztiak eta haien kontra irakurri ditudan satira guztiak gorabehera, guztiarekin ere, maite ditut oraino; izan ere, ongi asko jabetzen naiz ezen emakumezko guztienganako nolabaiteko txera sentitzen ez duen gizona ez dela bere bizi guztian gauza izango emakume bakar bat ere behar bezala maitatzeko.
|
|
|
Beharbada, gau txarra igaro zuten, edo berandu arte aritu ziren lanean, edo ohean ordu batzuk gehiago geratzea erabaki?; bazen nahikoa arrazoi bikotea gure ondoan ez egoteko. Sabine ari zitzaigun gosaria zerbitzatzen goiz hartan, eta hari galdetu genion bi
|
emakumeei buruz
. Harrituta utzi gintuen haren erantzunak, ez baikenuen inondik ere halakorik espero:
|
|
|
Sekulako eztabaida dabil koloreko gizonek beren eskubideak lortuko dituztela-eta, baina ez da txintik esan koloreko
|
emakumeei buruz
, eta koloreko gizonek beren eskubideak lortzen badituzte eta koloreko emakumeek, ostera, ez, agerikoa da koloreko gizonak emakumeen nagusi izango direla eta lehen bezain txarra izango dela.
|
|
|
Esango nuke naturak ipini duela jarrera hori emearengan, mundu honetara, ume bat ekarritakoan, arra ihes egingo duen ergel bat ez dela ziur jakiteko?. Xabierrek teoria asko zituen
|
emakumeei buruz
, eta batzuk ez ziren politikoki oso zuzenak. Gero Iratiri buruz mintzatu zen zuzenean.
|
|
|
Orain idaztera noan liburuaren bitartez, agian galdera hauen erantzuna izanen dugu, baita agoten gaia argituko dugu eta beste batzuk hunkituko, adibidez emazteen lekua gure jendartean. Euskal Herriko legeen arabera ez baitzen bereizkuntzarik egiten
|
emakumeei buruz
, mendeetan zehar Ameztoiko ondorengoa neskek ukan dute batez ere. Emazteak oinordekoak ziren, baina beren izenak gutxitan ageri dira Batzar Nagusietan, auzitegietako erabakietan edo notario aktetan, gehienetan familiako gizon batek ordezkatzen baitzituen, salbu ezkontzako kontratuak edo testamentuak zirelarik.
|
|
|
Ez dut inoiz ezer erabakitzen
|
emakumeei buruz
.
|
|
2017
|
|
|
Ba horrexegatik, maitea. Maskulinoa erabiltzen dugunean, modu generikoan, gizon eta
|
emakumeei buruz
hitz egiten ari gara, inor ere baztertu gabe. Ulertzen?
|
|
|
Femeninoa erabiliz, modu generikoan gizon eta
|
emakumeei buruz
hitz egingo genuke, inor baztertu gabe, ez. Konbentzio linguistiko bat.
|
|
|
Pribilegio hori ospatzeko, The Slits taldeak" Typical girls" eman zigun 1979an. Publizitateak
|
emakumeei buruz
erabiltzen dituen topiko batzuk aipatzen dizkigute abestian.
|
|
|
Caliban eta sorgina lan honetan, 1970eko hamarkadaren erdi aldera Leopoldina Fortunati italiar feministarekin batera
|
emakumeei buruz
egiten hasi nintzen ikerketa-proiektuko gai nagusiak aurkezten dira, feudalismotik kapitalismora bitarteko trantsizioan kokatuta. Lan haren lehenengo emaitzak 1984an Italian argitaratu genuen liburu batean azaldu ziren:
|
|
|
8 Horixe da historialari feministen belaunaldi berri batek Erdi Aroko
|
emakumeei buruz
egindako azterlan bikainen muga. Esparru horren ertz enpirikoak berreraikitzen ari ziren artean, eta, ulergarria denez, zailtasunak zituzten horren gaineko ikuspegi sintetiko bat aurkezteko; horren ondorioz, nahiago izan zuten analisi deskriptiboak egin, emakumeen bizitza sozialaren sailkapen nagusiak aztergai hartuta:
|
|
|
Orduan hark proposatu zuen bidaltzeko segituan norbait Shreveren bila eta kontsultatzeko, eta Shrevek ez zuela nahi esan omen zuen, beraz handik aurrera kortesia juxtuaz tratatu izan zuen Shreve. «Araua dut
|
emakumeei buruz
behin ere gogorrean ez hitz egitea», esan zuen Shrevek, «baina andre horrek emagaldu baten antz handiagoa du Estatu eta lurralde subirano hauetako beste edozein emakumek baino», eta orain Eskutitza mahai gainean eskuz entregatua, enkargatu koloretako orkidea usaindunak Jakingo balu ia leiho azpitik pasa naizela jakinik han zegoela batere Nire Madam maitea ez dut oraindik zure mezua jasotzeko a...
|
|
|
–Emakumea da sekula Zeusek sortu gaizkirik gaiztoena, eta burdinazko txingeta bat bezala gorputzaren birundan ezarri zigun?, bukatzen da Semonide Amorgokoaren poema ianbiko famatu bezain lazgarria
|
emakumeei buruz
. Emakumea gizonaren patu tragikoa bilakatu da.
|
|
|
Gizonei
|
emakumeei buruz
mintzatzea gustatzen zaie. Hala, ez dute beren buruaz hitz egin behar.
|
|
|
Nola liteke azken hogeita hamar urtean gizon bakar batek ere idatzi ez izana maskulinitatearen inguruko inongo testu berritzailerik. Hain berritsuak eta jakintsuak izanik
|
emakumeei buruz
hitz potoloz mintzatu beharra dagoenean, zer dela-eta isiltasun hori beren buruaz. Zeren badakigu gizonek zenbat eta gehiago hitz egin, orduan eta gutxiago esaten dutela.
|
|
|
migratzaileena, errefuxiatuena, intersexual eta transexualena, independentistena, mugimendu okuparena... Latinoamerikan asko idazten ari da ‘herritartasun berrien’ inguruan,
|
emakumeei buruz
, indigenei buruz edo LGTB pertsonei buruz, besteak beste. Hausnarketa hori iradokitzailea izan daiteke guretzat.
|
|
|
Greba horien inguruan ikerketa eta dokumentalak baditugu. Nik dakidala, azkena duela gutxi Euskaldunako
|
emakumeei buruz
egindakoa.
|
|
2018
|
|
|
PKKko
|
emakumeei buruz
idazteko dudan proiektua berriro ere ahaztu beste erremediorik ez daukat. Motxila hartu, eta handik ateratzeko laguntza eskatu dut.
|
|
|
batzuetan, kontrako generoaren kideek, berdinak zarete denak? esanda orokortzen dute (emakumeek gizonei buruz, eta gizonek
|
emakumeei buruz
).
|
|
2019
|
|
|
Eredu hori 1999an onartu zen Suedian eta bezeroak prostituzioaren erantzule bihurtzean datza. Beti
|
emakumeei buruz
hitz egiteari uztea da xedea, beste alde bat baitago, bezeroena, eta haiek dira emakumeak erostea edo ez erostea erabakitzen dutenak. Prostituzioari egiatan amaiera eman diezaioketen pertsonak-sexua erosten dutenak-ikusarazteko edo zigortzeko bide bat da.
|
|
|
Hala ere, Zubirik argi du desberdintasun nabarmenak daudela: izan ere, oraingo honetan
|
emakumeei buruz
ari gara, gizartearen erdiaz, eta bere barnean perfil askoz ere anitzagoak biltzen dituen kolektibo bati buruz. Bere ustez, zaila da honek ekarriko dituen ondorioak aurreikustea, baina gakoa izan daiteke etorkizunean bertsolaritza bidezkoagoa eta bideragarriagoa egiteko.
|
|
|
Tratu txarrak jasaten dituzten
|
emakumeei buruz
sarritan pentsatzen den bezala, irakurleak bere buruari galdetuko dio zergatik ez ote duen Senarra uzten. Florak ez diola leialtasunik gorde aitortu eta Senarrarekiko harremana eten egin nahi duela esaten du, baina xantaia emozionala onartu eta Senarrarekin segitzen du, bere bizitza arrisku larrian jarriz.
|
|
|
Laburbilduz, esan genezake, gaur egun, mendebaldeko mundu modernoan, emakumeen orrazkera eta burukoa jantziaren osagarri hutsa direla, baina ez da beti hala izan, inondik ere. Antzinatik, orrazteko eta burua estaltzeko moduak hainbat gauza esaten zituen
|
emakumeei buruz
: zer gizarte-mailakoak ziren, zein zen haien egoera zibila eta, are gehiago, zer rol eta izen zuten oso hierarkizatutako gizarte horretan.
|
|
|
Gizonek
|
emakumeei buruz
idatzi duten guztia susmagarria da, gizonak aldi berean epaile eta parte baitira.POULAIN DE LA BARRE
|
|
|
Jarrera horren ondorioz, emakumeen lana oso pixkanaka eta berandu arautu zen. Legeak ez zuen ezer esan 1874ra arte; orduan ere, Inperioan eginiko kanpainak gorabehera, bi xedapen baino ez zituzten egin
|
emakumeei buruz
: batek gauez lan egitea debekatu zien neska adingabeei, eta eskatzen zuen igandeetan eta jaiegunetan atseden hartzen uzteko; lanaldia hamabi ordura mugatu zien; hogeita bat urtetik gorako emakumeei zegokienez, meategietako eta harrobietako lurpeko lanetan aritzeko debekua baino ez zuen ezartzen.
|
|
|
gizonen interesen zerbitzuan emanak dira, argi baino argiago, justifikazio horiek. . Gizonek
|
emakumeei buruz
idatzi duten guztia susmagarria da, gizonak aldi berean epaile eta parte baitira?, esan zuen XVII. mendean feminista gutxi ezagutu batek, Poulain de la Barrek. Alde eta aldi guztietan, gizonek garbi erakutsi dute nola gogobetetzen dituen kreazioaren errege sentitzeak.
|
|
|
Ez zen kasualitatea ibilaldia Eero Saarinen-en Butterfly aulkiko bihurgune arinekin eta Womb besaulkiaren toles sakonetan hastea, Playboy-ko aulki enblematikoak biak. Irudi seduzitzaile batzuk eskaintzera mugatu beharrean, sedukzioaren arkitektura aztertzen zuen Playboy-k, eta irakurleari erabiltzailearen eskuliburu antzeko bat eskaintzen zion, playboy sofistikatuak diseinu modernoari buruz
|
emakumeei buruz
baino gehiago jakin behar izateraino.
|
|
|
Esaidazu. Xehetasunekin,
|
emakumeei buruz
hitz egiten didazunean bezala.
|
|
|
Zornotzako Talde Feministak eta M8 Plataformak, elkarlanean, ekintza sorta antolatu dute Indarkeria Matxistaren Kontrako Egunaren harira, Indarkeria matxista borrokatuz izenburupean. Zaintza lanetan dabiltzan
|
emakumeei buruz
azaroaren 23ko zapaturako aurreikusi duten mahai-ingurua da ekimen nagusia. 12:00etan hasiko da, Zelaietako auditorioan.
|
|
2020
|
|
|
Garai hartan,
|
emakumeei buruz
horrela hitz egitea ia araua zen.
|
|
|
Ez hori esan
|
emakumeei buruz
.
|
|
2021
|
|
|
‘Ez’.." (La Voz de España, 1977/VI/7, Iñaki Linazasoro). Eta erreferentzia gehiago topatu ahal izan dira bertsolarien emazteei buruz bertsolari
|
emakumeei buruz
baino: Iparragirreren alargunaren, Anjela Kerexetaren, heriotza albiste bihurtu zen, esaterako, eta horrelako albisterik ez zen jasotzen bertsolari emakumeen kasuan.
|
|
|
Igandean, Amaia Nausiak mendeetan zehar isiltasunean hezitako
|
emakumeei buruz
idatzi zuen. Errenazimentuko liburuetan Ama Birjinaren irudiari jarraituz, isilak izan beharra erakusten zitzaiela kontatzen zuen, «apaltasuna, haurren eta etxearen zaintza, gutxi hitz egitea» zirelarik eredutik hartu beharreko ezaugarriak.
|
|
|
Emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna zeukan Christinek barneratuta, egun inork zalantzan jartzen ez duen dogma, baina Nietzschek
|
emakumeei buruz
idatzi zituenak hartzen nituen nik gogoan. Maisu handiak barregarri bazeritzon bere garaiko emakumeek gizonen pare jartzeko zuten setari, gizarte hark emakumeei eskaintzen zizkien pribilegioei muzin eginik gizonen kopia izatea bilatzen zuten haietaz trufatzen bazen, gai izan behar nuen nik gure gizartearen oinarriak gezurtatu eta Christine nire azpikoa zela frogatzeko; ahaztutako garai zahar haien jakituria omentzeko.
|
|
|
Eta badakigu Evari eskaini ziola lehenik sagarra," gure lehenbiziko amari" Joanes Etxeberriren hitzetan. Beharbada zerbait dio horrek
|
emakumeei buruz
. Emakumeak ziren baita Atenea eta Minerva ere, jakituriaren jainkosak131 Jakin-minak eraman zuen Pandora, beste emakume bat, jainkoen kutxan zer zegoen jakin nahi izatera eta munduko gaitzak munduan zehar barreiatzera.
|
|
|
Gainera, tesirako bildutako testigantza sorta aberatsak beste gauza bat frogatzeko ere balio du: Poulain de la Barrek esan bezala," gizonek
|
emakumeei buruz
idatzi duten guztia susmagarria da, gizonak aldi berean epaile eta alderdi baitira". Epai horietan ez da beti emakumea mendeko subjektu bezala deskribatu, edo bigarren mailako izaki legez; bai, ordea, subjektu pasibo moduan.
|
|
|
Zer irakatsiko didazu
|
emakumeei buruz
, ume-moko?
|
|
2022
|
|
|
ergela, kaikua, leloa, memeloa, kokoloa, tontoa, lerdoa, txotxoloa, inozoa, tentela, txoro edo txoralda, kirtena... Eta
|
emakumeei buruz
, hizkera batzuetan behintzat: mamala, kokola, lela, txatxala, txotxola, tuntuna, gangar (‘gandor’) eta abar.
|
|
|
putakeriak (egin), putakerietan (ibili). Ezaguna da putanga hitza ere, izen edo adjektibo modura
|
emakumeei buruz
modu gaitzesgarrian erabilia. Atzizki txikigarri hori,-NGA delakoa, beste eratorri batzuetan ere ezaguna da genero femeninoan:
|
|
|
Ez. Hasieratik nuen argi ez zela Rosikari buruzko liburu bat izango, baizik eta Rosika aitzakia bat izango zela nire bizitzan garrantzitsuak izan diren
|
emakumeei buruz
idazteko. Intuizioak mugitzen du idazlea hasieran, eta gero hasten da ikertzen, eskema bat egiten, liburuak zein forma izango duen pentsatzen... baina intuizioak esaten zidan Rosikari buruz Edith Wynnerrek idatzi baina amaitu gabe utzi zuen biografia biltzen duten kutxak irekiko nituela New Yorken; ikusiko nuela bukatu gabeko liburu bat barrutik!
|
|
|
12:30ean, Gure emakumeon historia berreskuratzen erakusketaren bisita gidatua, Herriko Plazatik: " Zer dakigu herriko
|
emakumeei buruz
–Zein emakumek egin du historia Aramaion?
|
|
|
Noski badaudela gizonei buruz gaizki hitz egiten duten amak, eta
|
emakumeei buruz
gaizki hitz egiten duten aitak. Umearen zaintza lortzeko borrokan erabiltzen den boterea da, baina ezin da medikalizatu sindrome bat asmatuz.
|
|
|
Dena da tolerantzia orain, baina
|
emakumeei buruz
inork ez du hitzik esaten. Emakume jaiotzeagatik bakarrik jasaten dugu indarkeria hori guztia.
|
|
|
Denok harrituta ohartu ginen gure Belikov ez zegoela ezkonduta, eta arraroa iruditzen zitzaigun ordura arte nabaritu ez izana, guztiz oharkabean pasatu izana haren bizitzako xehetasun hain funtsezko hura. Zer pentsatzen ote zuen
|
emakumeei buruz
, nola ote zeukan antolatua oinarrizko gai hori. Ordura arte hori ez zitzaigun batere interesatu; litekeena da edozein eguraldirekin neguko oinetakoetan ibiltzen zen eta gortinen atzean lo egiten zuen gizon batek maitatu zezakeelako ideia bera ere burutik pasatu ez izana.
|
|
|
Pertsona baten arima azalean marraztuta dagoela esaten zuen eta masaje-emaileak sentimendu bakoitza bere lekuan jartzen lagundu behar duela. Pertsona esatean
|
emakumeei buruz
ari zen, noski, gizonezkoekin ez baitzuen lanik egiten, azal iletsuek higuina ematen ziotela eta. Tristuraren isobarak aipatzen zizkien bere bezeroei edo afektuen mapaz mintzatzen zitzaien eta emakume baten klima emozionala bere bi eskuekin manipula zezakeela sinetsarazten zien.
|
|
|
Kataluniako lurretan sorginak zirelakoan kondenaturiko
|
emakumeei buruz
, honako testu hauek irakurri ditut: bruixesosona web orria," Cacera de bruixes, justÃcia local i Inquisició a Catalunya, 1487-1643:
|
|
|
...eei zimurtu egiten zaizkigu begiak, halaxe agurtzen dute elkar sorgin itsuen eta amaginarreba jelosen leinuek ere, ispilutxo ispilutxo, zein da ederrena, bada ni ez, ezin naiteke ni izan, badakit, zeren hizketan ari zaizkidanean ere beste emakumeren bati buruz ari dira, nire pertsona ez da nahikoa elkarrizketa guztiak bete ahal izateko, eta bezeroek horretaz baizik ez didate hitz egiten, gainerako
|
emakumeei buruz
, nola egiten duten larrutan eta nolakoak dituzten gerriak, horretaz hitz egiten didate, xehetasunak ematen dizkidate, nolako bularra eta nolako ahoa duten esaten didate, ilea ipurdiraino heltzen zaiela eta amaierarik ez duten hanka luzeak dituztela, eta bakarrik nagoenean neurri horiexen bila hasten naiz nire gerrian, nire hanketan, baina bezeroek txalotu, seinalatu, goretsi dutenik ez dut aurkit...
|
|
|
Filosofia egin beharrean, ideologia egin zuten, emakumeoi izaki razionalaren estatusa lapurtu zigun botere-diskurtso bat indartuz, gure ahotsa eta ideiak entzutea eragotziz. 1792an, Mary Wollstonecraft idazle feministak Rousseauk
|
emakumeei buruz
egiten zituen zenbait onarpenen aurka egin zuen, gizona munduaren ardatz egituratzaile gisa mantentzea helburu duten eraikuntza arbitrarioak salatuz eta hezkuntza berdinzale baten garrantzia nabarmenduz 1792ko Emakumeen eskubideen alde idatzian. Honela zioen, adibidez:
|
|
2023
|
|
|
Aitzinako Erregimeneko emakumeei buruzko ikasketen multzoan, Erre nazimentuak, dirudienez, estatus pribilegiatu bat du, seguru asko, feme ninoaren idazkeraren garai sortzaile bat delako J.-P. Beaulieu eta Diane DesrosiersBonin ikerlarien arabera (BEAULIEU eta DESROSIERS-BONIN 2011). Erdi Aroko
|
emakumeei buruz
egin diren lanek erakusten duten bezala, kulturaren eta letren munduan emazteek duten lekua ukaezina izatetik urrun badago ere, gero eta froga gehiago dago hau erreala izan zela hizkuntza frantsesaren literaturari da gokionez behintzat, Errenazimentua aurrerapen handia izan zen sortze lanak ugariak zirelako, zenbaki esponentzialetan, egile estatusaren bila ibili ziren emakumeen kopurua handia iza... Ez da harritzekoa, beraz, garai horrek, zenbait arlotatik, gogoeta kuantitatibo bat sortu izana.
|
|
|
Politikari loturik baldin bazegoen, ezkutuan egin behar ziren. Bartzelonan komiki bat egin nuen
|
emakumeei buruz
. Simplemente Maria deitutako irratsaio bat bazen, aholku emateko emakumeei.
|
|
|
«Ez dira jabetzen». Basauriko (Bizkaia) 11
|
emakumeei buruz
hizketan ari da Oihane Lopez, Marienea emakumeen etxeko berdintasun teknikaria: abortatzeagatik epaitu zituzten 1980ko hamarkadan.
|
|
|
Pausoz pauso, behetik gora egin dugu, lehenengo posturaino. Jende helduak Orioko
|
emakumeei buruz
zuen ikuspegia aldaraztea lortu dugu, baita herriarena ere. Lorpen handia izan da, eta pozik nago.
|