|
2000
|
|
|
Eta, arrazoin horren frogatzeko, liburu bereko bertze erran batean oinarrituko naiz, zeinak baitio: " Gorputzeko humoreek, beren ohiko eta arauzko jin joanetan, nahigabean eta oharkabean gobernatzen dute gure borondatea; nahastuak zirkulatzen dutelarik, ezkutuan eta isil gordean, menean hartzen gaituzte, halako moldez, non gure egiteetan nabariro parte hartzen duten, guk haien berri ez
|
dakigula
". Eta nik diotsut:
|
|
2003
|
|
|
Baita zerbait baino gehiago ere! Zer uste du honek, Parisen egon delako, berak dakien hainbat ez
|
dakigula
ala...?
|
|
2004
|
|
|
Joritasunak gauden egoerara ekarri bagaitu, nahiago dut Mario Zubiagaren bakartasuna. Bakartasunak, guk
|
dakigula
, ez du adierazi nahi bakardaderik, bidenabar esanda. Agindutakoa zor, hona euskal hizkuntza zein den:
|
|
|
Zeren eta, hiztunaren behar komunikatiboen luzezabala ezin da murriztu banakoaren esperientzia komunikatibora, komunikazio behar horiek asetzen diren testuinguru soziolinguistikoa ez delako hain zuzen hizkuntzen ezarpen eta hegemonia gaiarekin zerikusirik ez duen jarduna. Guk
|
dakigula
, hiztunaren behar komunikatiboak, egitura soziolinguistiko jakin baten arabera eraturiko testuinguru komunikatiboetan mamitzen diren ekintzak dira, eta ekintza horien betekizun aukera hizkuntzen ezarpen logikari darraio. Dakigun horretan zuzen baldin bagabiltza, hiztunaren behar komunikatiboen auzia hiztunaz haraindi dagoen esparru soziolinguistikoaren ezaugarrietan ere erabakitzen da, eta, horrenbestez, kontzeptu hori ezin dugu hizkuntza jokabidearen dimentsio pertsonal hutsera murriztu.
|
|
|
Eta ez gara onik aterako, gainera, euskalgintzaren ametsak jo digun erronkatik, harik eta euskararen erabilera gizarteratzeko asmoak bere baitan dituen betekizunak zeintzuk diren jakin arte. Hizkuntzaren mundua, hiztunen sozializazioan datza, guk
|
dakigula
behintzat. Orobat, jakin, badakigu besterik ere:
|
|
|
Oñatin Eusko Ikaskuntzaren ardurapean egindako Lehen Biltzarrean (1918) aurkeztu ziren hainbat txosten hezkuntzaren gaia tratatzeko, eta, tartean, egia da, baziren hizkuntzari eta kulturari zegozkion kezkak jasotzen zituztenak. Baina, nolanahi ere, guk
|
dakigula
, euskal nazionalismoak ez du begi zorrotzik erakutsi, ez orduko hartan eta ez orain go honetan. Borroka politiko hutsaren lilurak estali izan du neurri handi batean hizkuntzaren eta kultur arazoaren gorria.
|
|
|
Horrelako testuinguru makurretan jaiotzen dira, A ereduko ikasle eta euskaldun berri askoren artean, euskarari buruzko gutxiespen eta erdeinu jarrerak.504 Gutxieneko atxikimendurik ez dagoenean, euskararen arroztasunak hiztunaren nortasunean zauria egin du. Zauri horiek sendatzeko, berriz, guk
|
dakigula
, bi bide nagusi daude: a) hizkuntzen estatusa irauli, eta euskararen beharrizana erdararen parean ezarri; b) edota, euskal nazioaren aldeko mugimendu kementsu baten ondorioz, erdal munduari orain daukan hizkuntza hegemonia lehiatu.
|
|
|
Horretarako, ordea, adierazi behar duen gizarte kulturaren mugak ahozko kulturaren barrutira errenditu behar. Jakina, guk
|
dakigula
, euskaldun gutxi bizi dira barruti horretako muga hertsien barruan; bizimodu tradizionalaren aztarnak azken hatsetan dabiltza gure artean.
|
|
|
–Kontua da –hausnartu zuen Millek– ez
|
dakigula
zertaz ari diren. Joseba ere sare barruan egon daiteke.
|
|
2006
|
|
|
En este radicalísimo sentido es un pueblo su historia" 724 Nabarmena da, arrazaren karaktererik edo, ez dela aipatzen (karakterea herriarena da, historikoa da, etab., eta herriak berak norabide batean edo bestean lant dezake). Baina nabarmena da, orobat, horrek guztiak ez
|
dakigula
zer balio lezakeen" historia gabeko" herrientzat, esate baterako, h. d., gehien gehiengoarentzat munduan, kontzeptu hori baztertzen ez duen bitartean. Edo nola ahokatzen den Ortega-ren beste hainbat manifestaziorekin.
|
|
2007
|
|
|
–Guk
|
dakigula
, ezer ez. Zer, ba, Melisenda?
|
|
2008
|
|
|
–Bai, bai. Guk
|
dakigula
behintzat aspaldi honetan ez zara ibili aizkolari lanetan eta oso ondo dago hori. Oso ondo.
|
|
|
Ez dakit ba nik Irunen edo Hendaian jaiotzea norberak aukeratzen duen, nork bere nahierara egindako hautua den. Orain artean behintzat ez da horrelakorik gertatu; guk
|
dakigula
, jaioberriak zeresan gutxi izaten du jaiotzeko lekuari buruz. Jaiotzen den lekura jaiotzean, besteak beste, hizkuntza eta kultura batera ere jaiotzen da.
|
|
|
Alde horretatik, xehetasunetan sartuta, esan genuke, nik uste, ez garela inkestetan agertzen garena, inkesta iritzi horietan geure nahikundea nagusitzen zaiolako benetan garenari. Herritarraren izaera, guk
|
dakigula
, bere sozializazioaren lantegian ekoizten da, lantegi bizitza horretan erabili dituen lanabes eta bitarteko hegemonikoak, hizkuntza, kultura, ideologia, gizartea, balioak, nazioa..., tarteko.
|
|
|
Baina kultura mota horrekin bakarrik, besterik gabe, nekez jaso daiteke inolako nazio modernorik, nazionalismoaren ezaugarri bat gutxienez horixe bera delako. Guk
|
dakigula
, modernizazioaren ehundura nazioaren jostorratzak josi du Europako alde honetan bederen, nazioaren jatorriak eta ondorioak modernizazioaren argitan bakarrik argitu ezinak badira ere.
|
|
|
Berarekin hurbildu naiz leihatilara, hantxe geratu gara zain, okerrenean zer esan pentsatzen. Mauritanian legez frantsesik ez
|
dakigula
–Inorena ez den lurrean saldu genuela autoa?
|
|
2009
|
|
|
–Okerrena da ez
|
dakigula
non ezkutatu. Edozein lekutan azaldu ahal da bietako edozein, Etxe edo neska. Olak arrazoia zuen.
|
|
|
inpresioa neukan hutsalkeria bat ezin nuela esan, azkeneko hitzak esaten nizkiolakoan; erdi lotsaz esan nion: , badakizu euskaldunok ez
|
dakigula
gizonak gizonari maite zaitut edo holakorik esaten?. –Bai, bai, estimatzen dizut.
|
|
|
Gandiagak UBM baitan bere buruaz behin eta berriro aitortzen duenak, nik ez dakit zeinentzat ez duen balio gure artean: , jakintza orokorrez ihardun gura dugu, egungo errealitatez mintzatu nahi dugu; baina hona gu mutu, nola mintzatu ez
|
dakigula
–(UBM, 76).
|
|
|
–Kontua da ez
|
dakigula
zer ari garen bilatzen, erran zuen Xabierrek?. Anak hemendik zerbait eraman bazuen, uste duzu ohartuko zinela?
|
|
|
–Ez, andrea, guk
|
dakigula
ez dute oraindik harrapatu.
|
|
|
Zuk nola hil nahi zenuke? galdetzen digutenean askotan gelditzen gara zer erantzun ez
|
dakigula
. Ez dut hil nahi izaten da burura etortzen zaigun aurreneko erantzuna, eta lotsatu egiten gara, umemokoak bagina bezala, heriotzari aurpegira begiratzeko barrenik ez daukagulako.
|
|
|
–Goizean esan diot. Esan dit berak ezin duela ezer egin, ez
|
dakigula
nortzuk izan diren?
|
|
|
–Nola ez
|
dakigula
–Mundu guztiak daki nortzuk izan diren.
|
|
|
–Ene jaunak erran nahi dizu zure erresumañora itzultzera utziz gero ez
|
dakigula
ez ote zenukeen ziztu batean Agaramonteko kondea gobernamendutik kenduko, Genevako kultua berrezarriko eta, finean, Frantziako erregeri gerla emanen, Condérekin, Alençonekin eta Damvillerekin batera. Nire jaunak ez du halako arriskurik hartu nahi.
|
|
|
3 Guk
|
dakigula
, faxistek ez dute gerra zibilari buruzko eleberririk idatzi euskaraz. Eta euskal eleberrigileek, eta oro har gerra galdu zutenek eta galtzaileen ondorengook, ezin dugu imajinatu ere egin, oraingoz behintzat, pertsonaia bat:
|
|
2010
|
|
|
–Zer esan nahi duzu, ama, dena kasualitate hutsa izan dela? Ez
|
dakigula
zergatik gauden horrela. Nahi baduzu nik esango dizut.
|
|
|
–Makinak harrapatuta. Bera bakarrik ari zen lanean, eta, nola ez
|
dakigula
, katigatuta geratu, eta zerrak egin zion egundoko ebakia, izter parean.
|
|
|
Aurrekoari emandako hamar milei gehitxo iritzita esku erakutsiaren zenbatekoa apaltzea erabaki zuela Jaimek, besterik gabe? Zer gutxi dakigun, gehien
|
dakigula
uste dugun haiei buruz ere.
|
|
2011
|
|
|
estudiatzea baino hobe duzu alderdi batean sartzea, eta pelotazoari itxoitea. Eta susmoa daukat oraindik ez
|
dakigula
ezer politikoek gortina atzean egiten dituzten ankerkeriei buruz.
|
|
|
Gurera etorrita, Ipar Euskal Herriko asimilazio bide ideologikoa ez ote da Hegoaldekoa baino eraginkorragoa gertatu? Guk
|
dakigula
, Iparraldean ez dute frankismorik sufritu, eta azkenetan daude.
|
|
|
Hizkuntzaren egoera larriaz kontzientzia hartu duen intelligentsiak zer egiten du lehendabizi? Horrelakoetan, guk
|
dakigula
, dena delako hizkuntza gibeleratuaren azterketa soziolinguistikoa egiteari lotzen zaizkio hizkuntza ekintzaileak. Diagnosiaren ezaugarriak aletu, eta aletu ahala, esku hartze programa itxuratu.
|
|
|
arteko harremanak jorratuz bukatuko dugu atal hau. Hizkuntzaren erreprodukzio soziala ez datza, guk
|
dakigula
, hizkuntza jakite hutsean, ezpada hizkuntza horren zinezko erabileran. Erabiltzeko jakin egin behar da, noski, baina jakiteak ez du erabilerarik bermatzen hizkuntza minorizatuetan.
|
|
|
Estatuak, estatu aparatu gisa soil soilik, ez baitzukeen bere etnonazionalismoaren araberako nazio eraikuntzarik erabat burutuko gizarte zibil horren esku hartze zuzenik gabe. Nazionalismoaren subjektua, guk
|
dakigula
, gizarte masa izan da, ez estatuaren kontrola zeukaten eliteak soilik. Hauen gidaritzapean, baina haren esku hartzez.
|
|
|
Gizakia zer den jakin nahi badugu, gizakiak zer diren jakin genuke, eta gizakiak, guk
|
dakigula
, askotarikoak dira. Clifford Geertzek zioen Ilustrazioak ozenki aldarrikatu zuen gizaki guztien berdintasunak gizaki askok desberdin izateko daukaten eskubidea eta askatasuna zapuztu eta ukatu zituela.
|
|
|
horra, bada, estatu hegemonikoena ez ezik globalizazioaren barne joera irudikatzeko hitz gakoa. Jatorrizko hizkuntzak, kulturak eta herriak errotik erauzteko eta hiltzeko barne joera bataren zein bestearen barne logikan atzeman dezakegu. Diagnosiak ez du akats nabarmenik, guk
|
dakigula
: lehenik hedatu, bereaz gaindi dauden etnia eta nazio lurraldeak mendean hartu, eta hedatu eta azpiratu ahala, jakina, herrian herriko izaera modu diferenteak eta bestelakoak suntsitu.
|
|
|
Kultura identitatearen auzia ez da, guk
|
dakigula
, arazo psikologiko hutsa, pertsona maila soilean sortutako nortasun ahuldadea, eta are gutxiago psikoterapiaren sendabidea aski duen ahuldade bat. Kymlickak zehazki adierazi digun moduan, babesik eta ziurtasun kolektiborik gabeko hiztun herritarrak dira modu dramatiko horretan bizi direnak.
|
|
|
Esan beharrik ez dago, horrelakoetan, herri mintzaira baztertuaren estatus soziolinguistiko makurretik datozkiola halako hiztunari burutazio autosuntsigarri horiek. Ezintasunean abaildurik, ez litzateke batere harritzekoa izango gertatzen zaion zoritxar guztiaren zergatiak ama hizkuntzaz berea duen mintzaira zokoratuari egoztea hiztunak. Hizkuntzak, hala ere, guk
|
dakigula
, berez ez dira zorrotzago edo kamutsago, egokiago edo aldrebesago, dagokien eginkizuna egokierarik doituenean hezurmamitzeko. Beti dago linguistikoa ez den botere arrazoi bat hizkuntza bat adierazpide gaitua izateko edo ez izateko.
|
|
|
Alde horretatik, hain zuzen, gaur eguneko estatu eta gizarte nazional burujabeen ernamuina, ondo dakigunez, jatorrizko gizatalde etniko horiexetan datza. Guk
|
dakigula
, jatorri zuten etnia hegemonikoaren errotik eratorritako eraikuntza nazionalak dira beren burua nazio estatutzat definitzen duten horiek. Horregatik, ez gara ezer apartekorik eskatzen ari:
|
|
|
–Erruki
|
dakigula
Jainkoa. Sorkunek.
|
|
|
Nein eta bitte, horixe da nire hiztegi osoa, erran zuen Mikelek?. Kontuan hartu behar dugu ez
|
dakigula
Heinrich hori benetan Frankfurten bizi den, ala beste tokiren batekoa izanik hegazkina bertan hartu zuen. Beste zerbait pentsatu dugu.
|
|
|
–Telefonoz hitz egin genezake harekin, aurrea hartu zion Lucíari, erantzutekoa egin baitzuen?. Bai, badakit ez
|
dakigula
alemanez. Baina hizkuntza dakien norbait bila genezake hemen, elkarrizketaren itzulpena egin dezan.
|
|
2012
|
|
|
Milaka kantu egin dira gai horren inguruan, gure kultur kodeetan ongi ikusia dago amodioaren bila zabiltzala esatea, amodioa desio duzula urte berrirako. Inpresioa sortzen zait, maitatzen ikasi aurretik hasten garela amodio bila, eta gero ez
|
dakigula
zer egin amodioarekin esku artean dugunean. Inpresioa dut sexua praktikatzeko heldutasuna iristen dugunean, 14 urte inguruan, sexu gogo hori asetzeko marko baten bila abiatzen garela.
|
|
|
Nola salbatzen gaituen horren era miragarrian, guk ezer jakin gabe! Nola, guk esaten dugun bezala, estu eta larri gaudenean, bide bat edo bestea hartu zalantzan edo nora jo ez
|
dakigula
, ezkutuko dei batek bide batera bultzatzen gaituen, beste bidetik jotzeko asmoa dugunean. Are gehiago, senak, barruko joerak edo agian onurak beste bidea hartzeko esan digunean; orduan barruko zirrara bitxi batek, nondik sortzen den ez dakigunak, beste bidera bultzatzen gaitu; eta azkenean ikusten dugu, hartu beharreko bidea eta gure irudipenak ere hartzeko esaten ziguna hartu izan bagenu, lur jota eta galduta egongo ginela.
|
|
2013
|
|
|
Horrelaxe, gazteleraz. Esan gabe doa ez
|
dakigula
ongi Versusek zer egin zuen. Baina hori esan gabe doan bezala, esan dezakegu, orobat, Versusek gogo onez hartu zuela txantxa, zirikada edo drola, ez irain gaizto baten gisa.
|
|
|
Tximista gezi suzkoak, berealdiko indarrez, bitan erdibitu zuen ontzi tzarra istantean, paperezkoa balitz bezala. Guk
|
dakigula
, Versus soilik salbatu zen, oker egon gintezkeen arren. Naufragiotik bizirik atera zen inoren berririk ez da jaso sekula, behintzat.
|
|
|
–Aizu, Mailu. Frantsesek zer eginen duten ez
|
dakigula
, nik ez ditut nire gizonen erdiak zure itzalaren ondotik ematen ahal.
|
|
2014
|
|
|
Orduan, misterioaren haren esplikazioa da,, toujours une profonde raison d? être a présidé à ces formations [zein arrazoi zehazki?,, profonde? batez alferrik ezkutatu nahi baita arrazoi egoki bat ez
|
dakigula
]. Les principes[?], en pareils cas, se font jour par les surprises les plus inattendus[!!].
|
|
|
Esta falta de fe, en contraste con la pesadumbre de una sociedad otra vez perfecta, impulsa a los espíritus débiles a la fuga, a la vuelta a la Naturaleza. Juan Jacobo Rousseau representa esta negación, y porque pierde la fe de que haya verdades absolutas crea su Contrato social, donde teoriza que las cosas deben moverse, no por normas de razón, sino de voluntad? 1723 Hala funditu da Espainiak ordezkatzen zuen zuzentasun inperiala, eta hala gaude gaur galduak, Espainia zer den ere ez
|
dakigula
. –Estos pueblos y estos hombres [Espainian](?) sabían que sobre su cabeza estaba la eterna verdad, y en antítesis con la eterna verdad la absoluta mentira.
|
|
|
Grekoen alboan hebrearrei ezagutu ohi zaie antzinatean kontzientzia nazional beren beregikoa (egia da antzinateko beste herrien autokontzientzari buruz jakin ere asko ez
|
dakigula
), hots, beste nazioetatik berezia izateko kontzientzia, nazionalismo modernoa karakterizatzen duen hainbat ezaugarrirekin hain zuzen. H. Kohnek idatzi duenez:
|
|
|
–Erran nahi duzu ez
|
dakigula
nortzuk diren gizon horiek?
|
|
|
–Arazoa da ezer gutxi
|
dakigula
biktimei buruz, erran zuen?. Izenik ez, adinik ez, jatorririk ez.
|
|
2015
|
|
|
Erdaldunek Mitxelenari ongi (eta soilik) ikasi zioten legez, erdera ere gurea da. Eta hala izanik, eta hala baldin bada, hiztegi honetara euskaraz, guk
|
dakigula
–erabiltzen ez den estrofa mota bat ekarri dugu; erderazko adibide eta guzti, jakina.
|
|
|
izan zutela: . Eta, guk
|
dakigula
, PP jakinaren gainean dago?. Aurrerago,, akordio zehatzik edo akordio erresolutiborik?
|
|
|
Aitona amonez jarduteak baditu bere al de on eta txarrak: txarra, aita amez baino gutxiago
|
dakigula
, garaia askoz urrunagoa zaigula, eta, hortaz, ezin konta ahala izango direla historiako zuloak, etengabea anakronismoaren arriskua; alde ona, berriz, tabua gurasoen kasuan baino askozez apalagoa dela eta, datuen faltan, irudimenaren bitartez osa ditzakegula kontagaiaren hutsuneak.
|
|
|
Ordenagailuaren gailentasunak, batzuetan, guk geure burua izaki alienatutzat jotzea dakar. Badirudi ez
|
dakigula
zein garen. Beste makina bat naiz?
|
|
|
zuek biok, Jonah eta Aixa maiteok, eta ondoren gure Isaac eta Eleazar kutunak. Gure ahalguztidun Jaungoikoari, bedeinkatua beti haren oroitzea, erregutuko nioke bete ditzadala laster laurogei urte haren bakean eta ilobez inguraturik eta iloben ilobez, eta hala balitz hau guztia ez
|
dakigula
onuragabe gerta, geure onerako. Hala bedi.
|
|
|
Pistara abiatzeko agintzen digute. Begiak igurtzi, nagiak atera eta nora jo ez
|
dakigula
geratu gara tarte batez. –Seigarren atea esan dute??.
|
|
|
Pierre kopa bat eskuan eta Sonia moda aldizkari bat bere edertasunaren estalki bakartzat. Eta elkarri begira gelditu gara zer esan ez
|
dakigula
, aurreko soropil zainduan meteorito puska ilun bat erori balitz bezala.
|
|
|
Hala ere, zenbait botere goitik eta behetik galduz eta subiranotasun osoari uko eginaz, badirudi gai izan daitekeela zehaztu ezin den tarte batez irauteko. Eta are gehiago Hirugarren Munduan, non egitura baliagarria baita aurrerantzean ere, halako moldez non, Mendebaldetik desagertuko balitz ere, herri horietan iraun egingo bailuke, zenbat urtez ez
|
dakigula
.
|
|
|
Horregatik, XX. mendean zenbait lagunek Leizarragaren eredua berpiztea erabaki zutenean, ez zuten gizartearen babesik bildu. Bere garaian ere, egia esan, ez du ematen arrakastarik izan zuenik,
|
dakigula
, behintzat, Leizarragaren lanak ez zirelako behin baino gehiagotan argitaratu. XVII. mendeko apaiz lapurtarrek idazteari ekin ziotenean, era berean, ez zuten Leizarragaren bidea kontuan hartu.
|
|
2016
|
|
|
Bere beheko ezpainari hozka egiten saiatu naiz, baina berak iskin egin dit. Elkarri zer esan ez
|
dakigula
geratu gara. Nik nire arnasotsa entzuten nuen eta bihotzaren zabuak sentitzen nituen gorputz osoan.
|
|
|
Harrezkero, jendaurrean,
|
dakigula
, ez zuen sozialismo ereduari buruzko polemikarik izan, nahiz eta lan honen bigarren partean, 4 atalean, adieraziko dugun bezala, 1989tik aurrera behin eta berriz aritu zen garbi uzten ezker abertzalearen borrokaren ardatza nazio askapenak izan behar zuela eta ez sozialismoak eta gainerako izenondoek denak nahaste, beste horiek independentzia lortu ondoan eztabaidatzekoak eta ebaztekoak zirela eta...
|
|
|
goizez batak, arratsez besteak. Elkarren itzalaren itzal beti, elkarri hitz bat esan gabe inoiz, hurrentasuna zainduz baina kidetasunik gabe, geure bizialdian beti izan den bezala, jendetza zer den ez
|
dakigula
, besarkada goibel guztietatik urruti. Hala bada, baietz.
|
|
|
–Kontua da ez
|
dakigula
zer bilatu. Edurne Iriarteren gelan ere izan gara, baina bahiketarekin harremanik izan lezakeen deus ez dugu ikusi.
|
|
|
Orain, berriz, kontrako arazoa dugu: ezagunaren ezagunez, ez
|
dakigula
nondik hasi ere, Alsinarentzat dena baita berri, dena ezezagun, dena jakingarri. Dena dauka ikusteko eta inor ez erakusteko, aireportuan ez baitu inor zain, inork ez daki datorrenik, ezin jakin lezake, kontinente osoan ez baitu inor ezagutzen; bat batean, hegazkinetik jaitsi, maletak jaso, eta nora joan behar duen pentsatzen hasi denean, munduko pertsonarik bakartiena, errukarriena eta babesgabeena bera dela iruditu zaio; tristurazko ozeano baten barruan ito beharrean sentitu da eta itxaroten daudenentzako besaulki batean eseri behar izan du negarrari emango ez badio, gajoak.
|
|
|
Ez bide osoan hala ere, tarteka lortu baitzuten bihotz oneko jendeak beren gurdietan tokia egitea, denei ez bazen ere bati edo besteari, txandaka, gehienetan Begoñaren amak baliatzen bazituen ere aukera horiek, xaharrena eta ahulena eta etsiena izaki, gajoa. Bidaiaren xehetasunik ez
|
dakigula
esan dugu lehen, ordea, ez dakigula eta ez dugula emango, gainera, eta hortaz hobe dugu gai honetaz hitzik ez egitea, egileak horretarako eta gehiagorako askatasuna ere baduen arren, ez baita oso txukuna, prestigio literarioaren aldetik, narratzaileari egotzi ohi zaion barne koherentziaren araua apurtzea. Isil gaitezen bada.
|
|
|
Ez bide osoan hala ere, tarteka lortu baitzuten bihotz oneko jendeak beren gurdietan tokia egitea, denei ez bazen ere bati edo besteari, txandaka, gehienetan Begoñaren amak baliatzen bazituen ere aukera horiek, xaharrena eta ahulena eta etsiena izaki, gajoa. Bidaiaren xehetasunik ez dakigula esan dugu lehen, ordea, ez
|
dakigula
eta ez dugula emango, gainera, eta hortaz hobe dugu gai honetaz hitzik ez egitea, egileak horretarako eta gehiagorako askatasuna ere baduen arren, ez baita oso txukuna, prestigio literarioaren aldetik, narratzaileari egotzi ohi zaion barne koherentziaren araua apurtzea. Isil gaitezen bada.
|
|
|
A: Kontuak kontu, ez
|
dakigula
zergatik amaitzen den horrela nobela, amaitu gabe, eta ez dakigula zertan bukatu zuen Alsinak.
|
|
|
A: Kontuak kontu, ez dakigula zergatik amaitzen den horrela nobela, amaitu gabe, eta ez
|
dakigula
zertan bukatu zuen Alsinak.
|
|
|
B: Okerragoa da ez
|
dakigula
zergatik geratu den M. geratu den moduan.
|
|
|
Friendster bat ez da benetako friend (lagun) bat, online ezagututa hari buruz asko
|
dakigula
uste
|
|
2017
|
|
|
–Ondo da, baina jakizue oraingoz guk baino ez
|
dakigula
gertatutakoa. Albistea zabaltzen denean, estatu osoko komunikabideak izango dituzue zain.
|
|
|
Adineko nire kide horien artean egon daiteke adimena kamusten hasitakoren bat, eta erabat lekuz kanpoko galdera bat egin diezadake tarteka, ea nire bi maitale horiek ilunpean bereizten nituen galde diezadake esate baterako, ea banekien nork laztantzen ninduen edo norena zen esku bat edo zakil bat, eta hori esatean barre urduri bat egin dezake, eta nik pazientzia handiz agertu diot gai hori lehentxeago jorratua genuela, orain maitasun istorioaren amaierarekin ari ginela, baina labur bada ere baietz, erantzungo diodala, guztiz ezberdinak zirelako laztantzeko orduan ere, laztantzeko moduan direla gizonezkoak desberdinen, eta esaldi hori hausnartzen arituko den bitartean beste kide galduren batek gaztetako pasadizoren bat konta dezake, lekuz kanpo egon arren guztiok arreta handiz entzungo duguna, bere lehen senargaiari buruzko bat esate baterako, mutil koitadu bat pauso bakar ere ematen ez zuena. Berak egin behar izaten zion dena, heldu behar izaten zion besotik eta eramaten zuen arrastaka pasilloan barrena oheraino, eta han ere berak egin behar izaten zizkion egin beharrekoak,, bestela niri begira geratzen baitzen, emakume bat gauza konplikatuegia bailitzan, auto baten motorra matxuratzen denean bezala, kapota altxatu eta begira geratzen baikatzaizkio, eskua non jarri ez
|
dakigula
–, esan dezake eta denok txaloak joko dizkiogu, adinak ez digula umorea galarazi frogatzeko edo. Seguru gaude zerbitzariak ekarriko dizkigun whiski tanta horiek zerbait sendagarria dutela, ia ia ez baitugu adinaren zamarik ere sentituko, etxera joateko zutik jartzen garen arte.
|
|
|
hots, hizkuntzaren eta boterearen arteko harremanak ez ditu behar bezala aintzat hartzen. Guk
|
dakigula
, funtzio hegemonikoak normalean funtzio formalak, hedabideak, hezkuntza sistema, administrazioa, politika, ekonomia/ lana268, eta abar, izan ohi dira, egungo gizarte eta kultura eredu saretu eta konplexu honetan.
|
|
|
Hizkuntza harremanak botere harremanak dira azken buruan, eta harreman horien mendeko eta mirabe dira sozializazio mailak eta esparruak. Guk
|
dakigula
, instantzia nazionaletan kokatzen dira erabakimenaren gune nagusiak hizkuntza kontuetan, eta hor ebazten da hizkuntza transmisioaren irismena. Komunitate etniko lokalean indarrean dauden gizarte harremanak oso baldintzatuak daude gaurko munduan, eta, damurik, nekez lor dezakete hizkuntza gaietan berez dagozkien eskubide eta duintasuna.
|
|
|
Funtzio lokal informaletan oinarritutako euskarak ezin du euskaldunon duintasunik207 bermatu. Hizkuntza identitatea, berriz, guk
|
dakigula
, duintasunaren neurria ere bada. Hizkuntza eskubideak oinarrizko giza eskubideak direlako, besteak beste.
|
|
|
Euskara gizartearen espazio esanguratsuetan, botere instantzia sozialetan? txertatzeko politika, berriz, guk
|
dakigula
, hasi besterik ez da egin.
|
|
|
Egia esan, gure santutegiko izen guztiak dira eder eta bikainak, zein bere santu edo Ama Birjinarekin, baina sarritan pentsatu izan dut, izenak ere gure izaeran eraginen bat ba ote duen, halabeharrak edo izpiritu santuak hala nahita, halako gizon emakumeri honelako edo horrelako izena ipintzen diotela, edota bestela, ezarian ezarian gure izenaren izanera ote goazen hurbilduz eta moldatuz; ez da hau beharbada azalpenik txukunena eta ez dotrinaren arabera zuzenena ere, baina batzuetan halako irudipen bat dudala adierazi nahi nizun; adibidez, emakume honekin, Jaungoikoaren arkumearena baitu bere xalotasun eta errugabetasun guztia, inoiz inori gaitz edo kalterik ñimiñoena ere egin ez dionaren begitarte lañoa. Gutaz esan ohi dute, ez
|
dakigula
munduaren berri, baina askotan ikusi izan ditut nik, gizaseme eta batez ere andrazkoak, gure sakramentuaren ordez ezkontzakoa hartu arren lehenengo jaunartzekoa bezalako garbitasun eta are inozotasunean bizi direnak. Ez dut honekin esan nahi gure Ines hau ergela denik, ez, ezpada ez duela gaiztakeriaren aztarnarik.
|
|
|
Eta nik ezetz, beste zurito bat agian bai, baina goserik ez dudala dagoeneko, eta asperduraz jasan dut haien hizketaldi agonikoa, lagunak izanagatik ere bikote direlako beste ezeren gainetik, eta hor dihardute, gutasun halabeharrezko horretatik hitz eginez: katuak ihes egin digula eta zaurituta itzuli zaigula, ez
|
dakigula
zer egin,, seguru auzoko atsoetako bat dela, gorroto dituzte katuak, badakizu. Erratzarekin ibiltzen dira joka maiz.
|
|
|
–Berriz? baten aurrekariari buruz berak eta biok bakarrik
|
dakigula
gogorarazi diot. Bion artean eraiki genuen gorrotoaren katedralak aurretik zirkulazioan egon ziren susmo eta zurrumurru guztiak uxatu zituela, gure sekretuaren mesederako.
|
|
|
Horren guztiaren atzean, ardura guztia langileen gain uzteko helburua ikusten du Zalakainek. . Ez
|
dakigula
lanik dagoen. Ez da enpresaren arazoa, langilearen arazoa da.
|
|
|
Estatu kolpe bat izan den sentipena pizten du horrek guztiak: badirudi Errepublikak hegazkin batetik salto egin duela, eta guk orain ez
|
dakigula
non lurreratuko garen.
|
|
|
Egun, dakiguna
|
dakigula
, salatuaren defentsan interpreta genezake utzi zuela nolabaiteko aitormezu bat hitzaurrean: " Bizitzeko, irauteko, izateko, elkarren beharra dugu.
|
|
2018
|
|
|
Prostituzioaren inguruko eztabaida gehienetan, ordea, agerikotzat jotzen da haren definizioa: . Badirudi ondotxo
|
dakigula
zer esan nahi duen termino horrek?. Gure gizartean, ez da beti erraza izaten bereiztea amateurrak eta prostituzioan osoro aritzen diren emakumeak, baina, maiz, multzo berean sartzen dira kultura eta garai guztiz ezberdinetako zenbait jarduera oso ezberdin.
|
|
|
Beharbada, zer hori daukan batek hobeki azalduko digu. Hementxe ari gara denok solasean, nork daukan eta nork ez daukan, zertaz ari garen ez
|
dakigula
ere. Baliteke zuk kontua zertxobait argitzea, jauna.
|
|
|
–Geuk ez daukagu umerik,
|
dakigula
–Pilefek ez zekien zer eragozpen gehiago jarri ideiari?, baina guraso batentzat hunkigarri izan behar du seme baten estreinaldia ikustea.
|
|
|
–Tira, ulertzekoa da, baina ez luke pilulen eraginez gertatu behar..., guk
|
dakigula
ez dauka holako ondoriorik, psikologoak isilunea egin zuen esaldia amaitu aurretik?... epe hain laburrean, behintzat.
|
|
|
Suposatzen da, langileoi zuzendaritzaren jarrera bateratua baino ez zaigula iristen, bulegoetan, tira, egun txerri... , beste plano aldaketa bat eztabaidatzen dutena ez zaigula iristen, zuzendaritzako nork zer jarrera daukan ez
|
dakigula
, badakizu... Baina haiek langileen artean euren zelatariak dauzkaten legez, geuk ere lortzen dugu haien bulego birtual horietan belarria sartzea.
|
|
|
«Maddiri halako bat gehiago erosiko ez geniola esan genion arren, beste bat eskuratu du, nola ez
|
dakigula
. Eta okerrena da nire izena ipini diola».
|
|
|
eta ezar
|
dakigula
hautsa betazaletan.
|
|
2019
|
|
|
Bazkalostean iritsi da grabagailua mahaigaineratu eta bildu gaituen arrazoiari tiraka hasteko unea. Urduri bezain gogotsu gaudela esango nuke; alegia, ez
|
dakigula
ongi zer pasako den, baina hitz egiteko prest. Prest, zehazki, heriotzaz hitz egiteko, zera hartaz eta abarrez, baina atzera egin nahi izan dut, ez baita justua hainbeste urte eta bizipen konpartitu genituen Moio lagunaren oroitzapena haren heriotzara mugatzea.
|
|
|
Egiaz, boluptuositatea ez da inola ere gauza bera emakumearentzat eta gizonarentzat. Esana dut ez
|
dakigula
zehatz plazer baginalaren ondorioz orgasmo definiturik lortzen ote den inoiz: bakanak dira horri buruz emakumeek eginiko konfidentziak, eta arrunt lausoak dira zehaztasunera jotzen dutenean ere; badirudi erreakzioak asko aldatzen direla subjektuen arabera.
|
|
|
gogotik kobratuko duzue, gainera!; eta bukatzeko, zera: jakizue poliziok ongitxo
|
dakigula
non eman diezaiokegun jende adintsuari mina, eta zuek maskotatxo horiek daramatzazue, e.a., e.a.??
|
|
|
–Bai guti
|
dakigula
elkarren iraganaz. Kontatuko didazu egunen batean zerk bilakatu zuen zure laguna mamu eta zerk bidali zintuen zure herritik urruti?
|
|
|
Gure arbasoek garaitu zituztenen gizarte bera errepikatu baino ez dugu egin. Badirudi ez
|
dakigula
ezer berririk asmatzen. Pertsonak aldatu genituen, eta agintarien sexua, bai, baina bide berberei atxikita.
|
|
|
Eskaileren bukaeran zalantzan hasi zen, bazirudien bere artean esaten zuela, Aurrera egingo dut, ez dut aurrera egingo, baina azkenean zuzentzailearen atzean joan zen, zuzentzailea Calzada do Correio Velho jaisten ari da. Toki horietatik, pittin bat barrurago agian, S. Crispimeko zatiaren errenkadari men eginez, jaisten zen harresia, lerro zuzenean, uste izatekoa da, Porta de Ferro ospetsuraino, hainbatek de Ferro ez eta do Ferro esaten dio, guk
|
dakigula
delako ate horren arrastorik ez da inon gelditu, Plaza de Santo António da Sé honetako harzola moderno hau altxatuko bagenu, eta sakoneraino zulatuko bagenu, agian garai haietako gairik azalduko litzateke, behialako armen herdoilaren ezkata batzuk, hilobiaren usaina, eta bi eskeleto nahasirik, baina ez maitaleenak, borrokalarienak baizik, aldi berean oihu egingo dute, Txakurra, eta aldi berean ... Automobilak gora eta behera doaz, tranbiek karranka hotsak ateratzen dituzte Magdalenako bihurgunean, hogeita zortzi lerrokoak dira, zine zuzendariek bereziki maite dituztenak, hor aurrean, Katedralaren aurrean bira eginez, turistez leporaino dagoen beste autobus bat badabil, Espainian daudela uste duten frantziarrak izango dira.
|
|
|
Oker larria, baina ez bakarra, denetako eta betiko Lisboako Setioaren Historia horren azken orria orbanduko duena, gainerakoan tuba burrunbariz, danborren hotsez oparo hornitua, hainbeste liluramendu erretorikoz hornitua, soldadu osteak paradan formatuak, horrelaxe irudikatzen ditugu, infanteak eta zaldunak oina lurrean, ikur nazkagarriaren jaitsierari eta ikur kristauaren zein lusitanoaren eraikitzeari begira, ahots bakarraz oihu egiten dutela Gora Portugal, ezpatarekin ezkutuen kontra danbatekoak emanez, algara militar kementsuaz, eta ondoren erregearen aurreko desfilea, erregea bere oinekin zanpatzen ari da, mendekatzaile, mairuen odolaz gain, musulmanen ilgora, eta hau da bigarren okerra, burugabekeriarik gorena, bandera hori ez baitzen sekula Lisboako hormen gainean jaso, zeren, historialariak jakin lukeen bezala, banderan ilgora jartzearena otomanoen inperioaren asmazioa izan baitzen, bi edo hiru mende geroago. ...at direla ezin badute alegatu, eta hau arrazoi nahikoa da banderen kontua, jaitsiarena eta eraikiarena, bere hartan utz dezagun, baina jakinik, haatik, dena gezurra zela, gezur erabilgarria puntu bateraino, hau lotsarik handiena, gezurra zuzentzeko kemena ez baikenuen izan, eta bere ordez funtsezko egia jartzen ez baikenuen jakingo, hau delarik gehiegizko xedea, baina xede iraungiezina, Ala erruki
|
dakigula
.
|
|
|
Raimundo Silvak begiratu zuen behin, eta begiratu zuen berriz, unibertsoak hauxe xuxurlatzen du euripean, Jainkoarren, hau da tristura gozo eta leuna, ez
|
dakigula
inoiz ments izan, ez eta ordu alaietan ere.
|
|
|
Oso berezkoa iruditzen zaio besteren heriotza, gerretan halaxe gertatu ohi da, hori gertatzeko egiten dira gerrak, hain justu, baina egunotan zeren beldur den bere buruari galdetzeko gauza balitz, agian esango luke ez dela hainbeste hiltzeko posibilitatearen beldur, batek daki hurrengo erasoan bertan ez ote den gertatuko, baizik eta beste gauza baten beldur, galera edo deituko duguna, ez biziaren galera, doi, baizik eta bizitzan gertatzen diren gauzen galera, esaterako, etzi Ouroana berea izaten ahal bazen, patuak edo Gure Jainkoaren borondateak nahi izatea bera etzira ez iristea, bihar bertan hil behar duelako. ...rduen artean dagoela bizia, baina pentsamendu hau ere biziki konplexua da, beraz, amore eman dezagun, ez dakigu Mogueimek benetan zer pentsatzen duen, gertaeren argitasun zoragarriari egin diezaiogun men, izan ere, gertaerak pentsamendu itzuliak baitira, pentsamenduetatik gertaeretara pasatzean hainbat gauza kendu eta beste hainbat gehitzen badira ere, eta honek azken finean esan nahi du oso gutxi
|
dakigula
gure pentsamenduei buruz, eta beste hainbeste egiten dugunari buruz. Eguzkia goian dago, laster iritsiko da eguerdia, mairuak kanpamentuan zer mugimendu dagoen begiratzen ari direla gauza segurua da, atzo bezala, almuedanoak otoitz egitera deitzen duenean galiziarrek erasoa joko ote duten ikusi nahiko dute, horretan bertan ikusten da zer begiramen gutxi dioten arimagabe hauek besteren fedeari.
|