2000
|
|
Agian bertsolaria akitzen duena ez da bertsotan egitea, baina bai bertsolarien bizimodua eramatea, alde batetik
|
bestera
ibili beharra...
|
|
(...) Aurrrekontuak murritzak izan arren, gauza asko egin daitezke. Mutur batetik
|
bestera
joan da: Madrilen arrakasta izan duten ereduak kopiatu dira edo folklorearekin betelana egin da.
|
|
kritikoa izaki euskaldun askok ere ez dute gehiegi maite izan, ikusi bestela EAJ ko batzuen portaera berarekiko, bereziki, Estatu Batuetan «gerra hotza»ren garaian, «macartismo»a bere erpinean zegoenean. Oso interesgarria da jakitea euskaldunek hartu zuten jarrera erbestealdian eta baita egiaztatzea ere politika munduan denek bi karta joko diferenterekin mugitzen direla batera eta
|
bestera
itxurazko baino ez den errealitate nahiko gezurrezko batean. Ez da harritzekoa, beraz, azkenerako etsita amaitzea nahiz eta, lehen esan bezala, Mario Salegi baikor samar azaltzen zen hemengo egoeraren aurrean; orain ez dakit zer esan dezakeen, izan ere, hori su etena eten baino lehen izan baitzen.
|
|
Euskalkia bera abstrakzio bat da, bada herri euskara, azken finean herri batetik
|
bestera
aldatzen direlako kontrakzioak, entonazioak... eta hori ez euskararen kasuan bakarrik. Hori desagertuko da?
|
|
Zerotik hasita ere, norbera bere ingurunean bizi denetik, handik 50 urtera soinuak edo dena delakoak aldatu egingo lirateke leku batetik
|
bestera
.
|
|
Batzutan ama izatea da gehien bereizten nauena, denbora gehien hartzen didana, baina beste bolada batzuetan alaba naiz beste ezer baino. Uste dut trebea naizela batetik
|
bestera
pasatzen, bai, lortu dut hori.
|
|
LAIA eta KASen sasoiak ziren; eztabaida, formazioa eta pil pilean; HBren sorrerarako ilusio eta itxaropena, atsedenik gabeko lana... baina pozik eta gustura! Eta Teo, saltseroa zen, geldi egon ezina, batetik
|
bestera
eten bako mugimenduan ibili behar zena, berdin gaua ala eguna izan, ordurik gabe, ogitartekotik tira eta segi, redios!
|
|
80ko hamarkadaren amaiera aldera berdintasun eredua ezarri zen AEKn. Eredu horren arabera, lortutako bitarteko ekonomikoak Euskal Herri osoko euskaltegietan berdintasunez birbanatu dira geroztik, batetik
|
bestera
zeuden aldeak murriztuz. Bada, sistemaren balorazio baikorra eginik ere, AEK barruan lanak eta ardurak ezberdinak izanik, berdintasun ereduak moldaketak jasango ditu etorkizunean.
|
|
Haurrei zuzendutako istorio hone tako protagonista bidaiaria da. Edo, hobeto esanda, jostailu eta panpin saltzailea, eta horrek toki batetik
|
bestera
bidaiatzea eta dendaz denda, azokaz azoka ibiltzea ahalbidetzen dio. Bere familia, txakurra eta etxetxo zuria utzi eta Ondojoan izeneko herrira iritsiko da halako batean.
|
|
Orain Kanbon du egoitza Xalbador Kolegioak, baina eraikina izan bitartean leku batetik
|
bestera
ibili ziren. Izan ere, Baiona, Donibane Lohizune eta Biriatun eman behar izan zituzten eskolak.
|
|
Estatu Batuetan askoz gehiago irabazten bada ere, ez dute inondik ere hemengo bizi kalitatea. Lana dela medio, jendea etengabe aldatzen da estatu batetik
|
bestera
, eta azkenean, edonongoak eta inongoak ez dira. Horregatik miresten dut erroak nonbait edukitzea, sorlekuan bizitzen jarraitzea.
|
|
XXI. mendearen atarian gauden honetan, informazio teknologia berriek aldaketa nabariak ekar ditzakete arestian azaldutako eszenatokian. Sistema hauek baliatuz, erakundeek informazioa uneoroko aldaketak ahalbidetzen dituen euskarrian eduki dezakete eta orduan, urte
|
batetik
bestera testuliburua aldatzea edota zaharkituta geratu den informazio hori prozesu historiko dinamiko batean kokatzea posible izango da. Gainera, erakunde bereko diren baina leku desberdinetan lan egiten duten bi pertsonak lanean elkarrekin aritzeko aukera izango dute eta honela, esperientziak trukatzerik izango dute.
|
|
Oxford House deritzan eraikinean daukate bulegoa; orain dela gutxi arte, ordea, nomaden moduan batetik
|
bestera
ibili dira. Bazkideen etxeetan biltzen ziren neguan eta parkeetan udan.
|
|
Nire esperientzia ezberdina izan zen. Ez dut esago nire lehen liburua argitaratzea zaila izan zenik, baina argitaletxe batetik
|
bestera
ibili nintzen, Susak hartu zuen arte. Ez zait sekula ahaztuko editoreak esan zidana nire bilduma erakutsi nionean:
|
|
Iparraldea inguru mendiskatsua da eta landaretza itxi xamarrekoa. Alde batera begira Pirinioa irudika daiteke eta
|
bestera
aldiz, Mediterranioa etengabe jarraika datorkizu. Mendi arteko txokoetan, kalatxo erdi galduak ezkutaketan jolasten eta turkesa koloreko uretan gu.
|
|
Tartean urte batzuk hutsik egin nituen; saiatu egiten nintzen, baina ez agian behar zen bezala. Bigarren mailan urte batetik
|
bestera
txapeldun ateratzea niretzako oso inportantea izan zen eta beharbada inportantzia eman beharrean, itxaropentsuegi azaldu nintzen eta tartean lau bost bat urte galdu nituen, buruz buruko txapelketa irabazteko behintzat. Gainera, gero, 22 urte neuzkala, lesio oso larria izan nuen belaunean.
|
|
Liburuaren egileen esanetan, ziuraski hizkuntza hauen ezagutza nahiko oinarrizkoa izango zen. Hizkuntza ugari menperatzen zutenak portuko alde batetik
|
bestera
ibiltzen ziren batelariak ziren eta horiei atal berezi bat eskaini zaie azterketan.
|
|
Bestalde, elkarlanaren ondorioz finkatuko da euskara batua edo euskalkia erabiltzea. Bailarako mintzamoldea nagusiki bizkaiera bada ere, herri batetik
|
bestera
aldaketarik badelako. Horren jakitun da Iriziar," egin kontu, Oñatin edo Bergaran berezitasun fonetikoak dituzte.
|
|
" Hemen bizi den arren, ez ditu bere erroak galdu. Irakurketa bat baino gehiago dauka gainera, alegia, ezin dela iritzirik eman, beti dagoelako arrazoi bat modu batera edo
|
bestera
jokatzera bultzatzen zaituena".
|
|
Erromeria nagusi horri beste bi erromeria txikiago batuko zaizkio (Inguruko beste bi enparantzatan kokatuta egongo dira), 19:00etan. Horrela, Errenteriako herrigune osoa festa leku bihurtuko da, eta jendeak batetik
|
bestera
ibiltzeko aukera izango du. Gauean, aldiz, modako erromeria taldeen txanda izango da dantzaldian.
|
|
Hala ere, oro har erkidego autonomoetako eta estatuetako mugek indar handia daukate, eta batean eta bestean egindako ekimen eta lanak eremu bakarrera mugitzen dira, noizbehinkako elkarlanak salbu. Ondorioz, asturlleoneraren aldeko aldarrikapen prozesuak dinamika eta bizkortasun ugari ditu, eta beraz, emaitzak ere ez dira berdintsuak batetik
|
bestera
.
|
|
Eta guk ain zuzen izkuntzalari ospetsu baten iritzia jakin nahi genduan. Alde batera edo
|
bestera
itsutu gabe gaudenok bere argia nahi genduan". Ulertzen zuten, halere:
|
|
Tolosako Abesbatz Lehiaketan abesten diren kantuen %15 gutxi gorabehera euskal konposatzaileen obrak dira. Kopuru hau urte batetik
|
bestera
asko alda daiteke. Lehiaketan parte hartzen duten euskal abesbatzen kopuruak eta obra behartuak hemengo konpositoreenak izateak eragiten dute kopuru horretan.
|
|
Ikusleak, gero eta gehiago, telesail baten egituran eta garapenean zeresan handia du, eta gidoilariek beren bezeroen esanetara lan egin dute: pertsonaiak jarri, kendu, istorioa modu batera edo
|
bestera
garatu... alternatibak milaka dira.
|
|
Hiri, herri, kosta aldea edo mendi aldeko eremuen araberakoak. Alta, hiri eremu batetik
|
bestera
alderik ere egon badago jakina. Baiona eta Hendaiako gizarteak ez dira gauza bera ere.
|
|
Gaixotasuna sortzen duen agente kutsakorra ez da birus edo bakteria bat," prioi" misteriotsu eta heterodoxoa baizik. Honek hiltegietako ohiko desinfekzio metodo guztiak baino indar handiagoa du eta horregatik, haragi zati batetik
|
bestera
igaro daiteke. Gizakiaren organismoan ez du inolako erreakzio inmunologikorik sortzen eta beraz, ezin da odolean antzeman.
|
|
Poemak liburuan zertarako bat ere nabarmentzen du, erabakia du saiatzea: "... ekin dezagun harik eta gure aberri eta/ sasoiaren tankerako hitzak aurkitu arte..." (Nuyi illa, 108 or.). Izan ere, sasoi makaletan ere poetek," gau sagaratuan lur batetik
|
bestera
aldarrai dabiltzan" Hölderlin en poeta horiek, badute zer esanik eta zer eginik. Poesian bezala prosan ere zeregin horri lotzen zaio beti, aberriari eta garaiari doitasunez dagokion hitza bilatzeari poesiaren giltza ttipiaz, edota eguratsa arteztasunez besarkatzeari gilletak bezalako aizto txipiez.
|
|
" Orri batzuetan idazkeraren joera errepikakor eta gogoetatsuak asperrera jotzen du, baina makur hori oso errealista edo akzioz oso betea ez den edozein narraziori gerta dakioke." (Egan 50) Haatik, errepikapen hauek, askotan jazo dena irudikatzen laguntzen digute, eta errepikatzen den egoera hori ez du beti efektu bera sortarazten: izan ere, testuaren leku ezberdinetan egoteak sentsazio ezberdinak dakartza, batetik
|
bestera
dugun informazioa aldatuz baitoa: narrazioaren munduari buruzko gure ezagutza ezberdina baita.
|
|
Garbi dago bidaia guztiak, munduan zeharkakoak izanik ere, munduaren larruan batera edo
|
bestera
jotzen dutenak, barnekoak ere badirela neurri haundian, denboran aurrera eta atzera egiten baitute. Geure baitatik ihes egiteko, edo bestela geure burua aurkitu ahal izateko, egiten dugu bidaia.
|
|
Batasuna alderdi askotan azpimarratzen da: batetik, ipuin guztiak Izurkiz herrian kokatzen dira; bestetik, pertsonaiek ipuin batetik
|
bestera
salto egiten dute. Javier Rojok dioen bezala," narrazio hauek elkarrekiko erreferentziaz beterik daudelarik, elkar osatzen dute, azkenean ia ia nobela bat burutuz." (El Correo IV) Etengabeko erreferentzia hauez gain, giro jakin batek harilkatzen ditu liburu honetako narrazioak:
|
|
Gainera, kasu guztietan ipuineko pertsonaia batek ematen digu istorioaren berri. Batzuetan, pertsonaien arteko erreferentziak lotuz ipuin batetik
|
bestera
narratzailea aldatzen ez delako sentsazioa dugu. Beste batzuetan, ordea, argi dago narratzailea beste pertsonaia bat dela.
|
|
Ipuin hauetako gai aipagarrienak: droga, sexua, rock and rolla, tabernetako giroa, alkohola,... Lotura handia dago bilduma batetik
|
bestera
. Honela," Gauaren testuingurua dute ipuin guztiek, eta ez dago liburuan gauetan gertatzen ez den ezer; ikusitakoa, bizitakoa kontatzea baitu xede, errealitate horri imajinazio apur bat gaineratu dion arren." (Egunkaria XI) Honetaz gain, giroa ere aitzakia da hainbat sentimendu unibertsal islatzeko:
|
|
Gaueroko hauek gogoeta moduko ipuin laburrak dira. Testu batetik
|
bestera
ez dugu loturarik aurkituko. Dena den, denek tonu ezkorra dute, gai ilunak jorratzen baitituzte.
|
|
Bestalde, istorio guztiak leku jakin batean kokatzen dira; Ezterenzubiko mendien altzoan. Halere, pertsonaiak aldatu egiten dira ipuin batetik
|
bestera
.
|
|
Aitzitik, liburu batetik
|
bestera
ezberdintasunak badira umorea garatzeko garaian. Bigarren bilduman" aurreko liburukoa baino landuagoa, helduagoa, garai horri egokiago heltzen zaiona." (Egunkaria XI):
|
|
Horregatik, narratzaileak kanpo fokalizazioaren bidez ematen digu hauen berri. Gainera, kanpo fokalizazio hori erabilita kamararen lana egin dezake fokoak pertsonaia batetik
|
bestera
aldatuz, eta beraz, intrigaren nondik norakoak bata bestearen ondoan txertatzen diren eszena ezberdinen arabera irudikatuz.
|
|
Istorioa kronologikoki kontatzen bazaigu ere, pertsonaien berri emateko haien bizitzari buruzko zenbait pasarte aipatzean, denboran hainbat erretrospekzio egiten direla dakusagu. Bestalde, kontuan hartu genuke batzuetan narrazio luze baten bidez oso epe laburraren berri ematen dela, eta beste batzuetan, liburuaren amaieran, esaterako, orrialde batetik
|
bestera
urteetako aldea dagoela. Hau da, narrazioaren erritmoa aldakorra da.
|
|
Ipuin hauetan sentsazio ugariren berri eman ahal izateko adjektibazio etengabea darabil. Bestalde, askotan esaldi batetik
|
bestera
oraina eta iragana tartekatzen ditu, bat egin nahiko balitu bezala. Umorearen erabilera ere nabarmena da.
|
|
Bestalde, nahiz eta denbora tarte jakin bat kontatzen zaigun, diakronia puskatzen du, linealtasun eza nagusituz. Honela, herri batetik
|
bestera
salto egingo du atal batetik bestera, baina, denboraren jarraipenari begiratu gabe:
|
|
Bestalde, nahiz eta denbora tarte jakin bat kontatzen zaigun, diakronia puskatzen du, linealtasun eza nagusituz. Honela, herri batetik bestera salto egingo du atal batetik
|
bestera
, baina, denboraren jarraipenari begiratu gabe:
|
|
Hala ere, fokalizazioaren bidez, narratzaileak pertsonaia batetik
|
bestera
eramango gaitu, haien barne mundura erabat gerturatuz: fokalizazio orojakilearen bidez pertsonaia gehientsuengana hurbilarazteko ahalmena izango du narratzaileak.
|
|
Espazioari dagokionez, lasartearrak eleberri batetik
|
bestera
aldaketa nabarmena egin du. Hau da, lehen eleberria Euskal Herritik kanpo kokatu du:
|
|
Hala ere, Canok elkarrizketa batean aipatu zuen bezala bi eleberri hauen arteko ezberdintasunak ere ugariak dira: batez ere, eleberri bakoitzean sorturiko giro eta mundu txiki hori batetik
|
bestera
zeharo aldatu egiten delako. Hona hemen Canoren hitzak:
|
|
Belmonteren eleberriko Joanen antzera, Igantzi pertsonaia nagusiak pertsonaia ezberdin ugari aurkeztuko dizkigu, haren antzera alde batetik
|
bestera
dabilen gaztea baitugu hau ere. Beraz, bigarren mailako pertsonaia asko ezagutzeko aukera izango dugu.
|
|
Bere bigarren eleberrian, politika internazionala eta estralurtarrak batzen ditu. Pertsonaia nagusia, Isidoro Belaustegigoitia deiturikoa, lurralde batetik
|
bestera
dabilen Egunkariako berriemailea da. Erredakziora Kazakhstanen estralurtarrek lur hartu dutelako berria iritsi da.
|
|
pertsonaia talde baten barne mundua islatzen denean. c) Aldakorra: pertsonaia anitzen barne mundua islatu nahi denean, horretarako fokalizazioa pertsonaia batetik
|
bestera
mugituz.
|
|
Bestalde, pixkanaka liburuen erreseinen kopurua ugarituz doala azpimarratzekoa da. Hauetan, liburuaren berri emateaz gain, iruzkingileak bere iritzia eskaini ohi du, iruzkingile batetik
|
bestera
aldaketak nabarmenak diren arren.
|
|
Edozelan ere, bestebatzuentzat uzten dugu bi nortasun moten arteko harremanen azterketa, eta baita biakelkar elikatuz gara daitezkeen gizarte egitasmoen proposamena ere. Gure helburuahedabideek euskal nortasunaren garapenean nola eragiten duten aztertzea izaki, nortasun horrek alderdi edo aurpegi ezberdinak dituela eta horietako bakoitzeanhedabideek modu batera edo
|
bestera
joka dezaketela argi uztea da. Horixe erakutsikodigute, batetik, Euskal Herriko hedabideek eremu publikoaren eraikuntzan nolajokatzen duten aztertzeak, batetik, eta hedatzen dituzten kultura eta gizartekoerreferenteak nolakoak diren begiratzeak, bestetik.
|
|
Pasaportearen kasuan, nazioarte mailan estatuek onartu eta zenbait kasutan balekotzat jotzen duten dokumentu bakarra izanik, estatu bakoitzak bere usadioeta konbentzioak mantendu arren, azkar asko eredu jakin baten arabera finkatutakodokumentua da. Jatorriz, bidaiatzeko bermea ematen zuen dokumentua zen; izan ere, toki batetik
|
bestera
joateko, Erdi Aroko jauntxo feudalen eta Elizaren lurraldearengaineko kontrola ziurtatzen zuen zergaren ondorengo omen zen, iragabide eskubide, delakoa ordaindu beharra baitzegoen oraindik ere XIX. mendean zehar.
|
|
pertsonarennazionalitateari lotutakoak. Ordukoak bidaiaria zegoen lekuari lotutakoak ziren.Estatu batetik
|
bestera
joatean, pasaporte berria eskuratu beharra zegoen, tokian tokiko autoritateak jaulkitako eta bermatutako dokumentua, beraz5 Gaur egun ezagutzen dugun pasaportea, ordea, norbanakoari lotua eta bidaitzeko eskumena ematenduen dokumentua izateaz gain, nazionalitatea bermatzen duen dokumentua da.
|
|
Estatuak beraz, mobilizazio edo kontramobilizazio sozialaren gune garrantzitsuak dira identitatearenautoafirmaziorako, eta baita baliabideen bilakuntzarako gatazka eta lehiaren guneakere. Gainera, mundu mailan, era batera edo
|
bestera
kulturkidetzarekin lotuta daudengatazkak, uste dugun baino maizagoak dira; eta askotan, suntsikorrak (Brogan1990). Esate baterako, II. Mundu Gerratik gatazka etniko garrantzitsua jasan izanduten herriak, munduan daudenetariko erdiak dira.
|
|
1 Bertsio aniztasuna. Kondaira mitikoen bildumak irakurtzean, berehala konturatzen gara, berriemaile batetik
|
bestera
, istorio, bera, doi bat desberdina dela, bertsioakbadirela; berriemaile berak istorio bera modu desberdinean kontatzea ere gerta liteke.Ohar honek pellokeria ematen du, jakina eta onartua baita gertakari bakar bat kontatzeko orduan bakoitzak bere moduan egiten duela.
|
|
Euskararen Unibertsoaren hausnarketarako lan-taldean, bakoitzak gustukoen zuenharitik tiraka genbiltzan, mataza askatzeko ahaleginetan. Iñaki Zabaleta Urkiola, asmakizunaren gurasoetako bat, agiriak erredaktatzen saiatzen zen, gaitik gaira, azalpen batetik
|
bestera
, berea eta guztiona txertatzen. Euskararen eremua oso zabala da, noski.
|
|
Gizakiak, ezer direnakbehintzat, era batekoak ala bestekoak dira. Bien artean ez dago erdizka, ezbaika, batetik
|
bestera
zabuka, bietatik pixka bat izaki nahas mahas (printzipiorikgabe, hots, erabakirik gabe: agian gehienak horrelaxe bizi dira, baina existentziapropiorik zinez ez edukitzea da hori!).
|
|
Altxamendu Nazionala egitura juridiko politiko batean eratzea ez zen egunbatetik
|
bestera
egin. Altxamenduak garaipena lehen egunetan lortu ez zuenez gero, 1936ko uztailaren 24an. Junta de Defensa Nacional?
|
|
Azentua hitz edo talde fonologikoan txertatzea, oso gai korapilatsua da euskararen kasuan. Barietate batetik
|
bestera
azentuerak oso desberdinak dira, eta oraindik ezdago euskara batuari buruzko arau finkorik. Bestalde, edozein azentueratan azentuatxertatzeko erak oso konplexuak dira; izan ere, azentuerari beste fenomeno fonologikoeta morfologiko batzuek eragiten diote.
|
|
Jokoetan, pokerra eta dado jokoak ere orduko aurkikuntza izango dira. Bestalde, Aramaion ordurartegertatu ez bezala, eta gauzak egun batetik
|
bestera
zeharo aldatu ez baziren ere, garai honetako azkenurteetan emakumeak (gazteak nagusiki) jokamolde berriak erakusten hasi ziren: tabernetara sartzen, tabakoaren esperientzian abiatzen, etab.
|
|
–Hemen eta, Lekarozen eta... Ordenako komentu batetik
|
bestera
. Gero Erromanere bai eta...
|
|
5 Mihia zeharo atera eta, behin hori eginez gero, ahoaren mutur batetik
|
bestera
higitzea, ezpainak zabal zabalik ditugularik.
|
|
Iturri hauek ohikoak diren arren, irratien tipologian gorabehera handiak ikusten dira beraiek erabiltzeko orduan. Irrati desberdinak asko dira eta aurrekontua dela, kokapen geografikoa dela, joera ideologikoa dela, iturriak aski desberdinak izan daitezke irrati batetik
|
bestera
.
|
|
Ezinbestekoa da sudurretik aire asko hartzea, berba egiten hasi aurretik. Cristina Romo k dioskun bezala (1987, 51), arnasketa giltzarria da aire jarioa menperatzeko eta horrela airearen botatzea era batera edo
|
bestera
izan dadin. Arnasketa ez da nabaritu behar, egiten ditugun etenaldiak aprobetxatuz egintza hori burutzeko.
|
|
Pondrako zintzurrak bitan banatzen du Kretazeoko kareharriz osatutako mendi multzo hau: alde batera Ranero dago eta
|
bestera
Mazo eta Peña del Moro. Mendi Raneroko karsta. horietan kareharri biluzia da nagusi, zenbait tokitan landarediak haitzak estali baditu ere.
|
|
Txilardiak, txilarrez, otez eta iratze arruntez osatuta daudenez, txilardi otadi iratzedi atlantikoa izenaz ezagutzen dira. Hiru landareen proportzioa, erabat ezberdina izan daiteke eskualde batetik
|
bestera
eta baldintzen arabera (lurzoruaren izaera, suteak, artzaintza, segak). Lurzoru pobreenak eta lehorrenak txilarren (ainarra arrunta, ainarra purpura, ainarra burusoila, ainarra kantauriarra) domeinu dira.
|
|
Ilunetan ibili zen hondartzaren paretik, noizbehinka aurretik zetozkion zaharrei zeharka begiratuz edo pausoak zenbatuz farol batetik
|
bestera
.
|
|
Hori, berak esana. Eta gehienetan, gainera, kamioilariak izaten dira Rocío batetik
|
bestera
garraiatzen dutenak. Berak argi dauka neskok aukera itzela dugula Irlandatik bidaiatzeko orduan.
|
|
Eseri dira atzera. Gogoz
|
bestera
, atzera gabeko puntu batera iritsi dira. Gudualdia ankerra izan da; indartsuenek baino ez diraute zut:
|
|
Izuikaraz beterik, leihora hurbildu nintzen. Pentsamendua alderrai nerabilen, batetik
|
bestera
ziztu bizian, ezin sosegaturik. Tira, motel, txorakeria batengatik horrela deskontrolatzea ere, esan nion neure buruari, sabel arnasaldi batzuk saiatzen nituelarik.
|
|
Pasioa... pasioa...? Batera eta
|
bestera
ibiltzea, ala?
|
|
Bi azazkal txikiren aldaketak ez du, egia esan, ezer gaiztorik susmatzeko biderik eskaintzen, akaso, bere txikian, jabetu ere ez ginatekeelako egingo mudantzaz; eta, jabetuta ere, inork ez lioke aurkikuntzari aparteko garrantzirik emango, eta axaleko arrazoiren batekin lasaituko luke norberak bere burua segur aski; Brown jaunari, ordea, hamarrak aldatu zitzaizkion egun batetik
|
bestera
, edo, hobeto esateko, hogeiak: hatzetakoak zein behatzetakoak.
|
|
Eta ez al zen ostegunean inor ere harritu Brown jaunaren tenore ahots dotorearekin? Nola, bada, egun batetik
|
bestera
baritonotik tenorera. Posible ote zen, mekaguensandios, zera haiek guztiak oharkabean pasatzea?
|
|
Sosegurik galdu gabe jarraitu zuen Ana Morenak azalpenak ematen, beti ere Caterpilar andreari begira: " Telekinesia fenomeno metapsikiko bat da, zeinaren bidez objetuak leku batetik
|
bestera
eraman ahal baitaitezke...". Deerek, mendeku egarriz, ez zion esaldia amaitzen utzi.
|
|
jatorriz  koak bere leku jatorrizkora ekarri bai, baina, handik hilabete batzuen burura, beste bi atera omen zitzaizkion, bere kasa, bizkar aldean, hauek bai dotore txuri mardulak. Bular menditsuak, ordea, ez ziren konformatu izate estetiko hutsarekin, eta, egun batetik
|
bestera
, tumor edo hantura gaiztoaren jokabidea hartu zuten; ezkerrekoak (aurretik begiratuta) mintzoa xurgatzen omen zion, eta eskuinekoak, (aurretik begiratuta) entzumena; deliberazio hartara iritsi omen ziren behintzat Estatuko espezialistarik adituenak, hainbat eta hainbat froga egin ondoren. Eta ez zegoen artean sendabiderik, eta hantura horiei biz  karroi izendatzea erabaki zuten, beste irtenbiderik ez eta, medikurik jakintsuenek.
|
|
Ausartu nintzen, eta ez nuen haien aho  tsik entzuten. Urrutirago joan ote ziren pentsa  tzen hasia nintzenean, harkaitz batetik
|
bestera
salto egitera nindoalarik, ikusi nituen biak.
|
|
Azkenean, lortu nuen Edurne ikustea. Bakarrik zegoen eta alde batetik
|
bestera
zebilen. Migelek galarazia zuen inoren lagun  tzarik gabe igeri egitera joatea, eta ni nintzen Edurneren une hartako kezka nagusia.
|
|
Futxo! Baina Ruben komunetik une batetik
|
bestera
etor zitekee  lako, berehalakoan amaitu du: Neska xarmanta zara eta onena opa dizut.
|
|
Baina berria ematearekin aski ez, eta Karmelo jakitun jartzeko Karmelori tiro egiteko eskatu zion, zehatzago esanik, harreman hura bertan behera uzteko (lotsagatik, Josebari ezer ez esatea exijitu zion). Albistearekin gaizkitua, Karmelo egun batetik
|
bestera
desagertu zen eta herrian zabaldu ere egin zen ETArekin zerikusia izan zezakeela. Dabidek, bestalde, sos batzuk aurreratuak zituen, uda partean Gernikako taberna batean egiten zuen lanari esker, eta Karmelok norabait alde egiteko beharra zuela eta, utzi egin zizkion.
|
|
Dabidek maitalearekin hautsi duela aipatzen zuen eta atzo Teresari kontrakoa entzun nion, izan ere Patxik bikotea zineman ikusia baitu... Ez dakit zer pentsatu baina, batera nahiz
|
bestera
izan, beranduegi da.
|
|
Tira, ba jakizu Tomek bere bizitza droga kontrabandoan eman duela: droga eskuratu, eta hori garraiatzeko funeraria enpresa batez baliatzen zen, hildakoarekin batera eta estatu batetik
|
bestera
. Harrapa ezazu!
|
|
Berak orduan niri gerritik heldu, eta, desesperatuki, nik urruntzen nion mihia bilatu du. Baina luze gabe topatu du eta musutan ito gara, elkar estutzen eta laztantzen genuen bitartean, mundua eta, ondorioz, gu une batetik
|
bestera
urpean desagertzear balego bezala, harik eta berak, auhen bat jaurtiz, lurretik altxatu nauen arte. Gero, nik haren eskua hartu eta nire sexura eraman dut, harenaren gainean nirea pausatu eta igurtzika hasi naiz edo zait, eta nire auhenak Rubenen ahoan egin du oihartzun.
|
|
Nire erasoari ekiteko ordua heldu da", adierazi du Adelak ezpainak mihiaz igurtzi, eta donuts en azukrea zaratatsu ahogozatzearekin batera. Baina haiek ezin izan dute ulertu ni leher egina nagoela eta gelan geratzea nahiago dudala, eta ez zuten ulertuko ezta sabeleko minez nagoela eta hilekoa une batetik
|
bestera
jai  tsiko zaidala esan banie ere. " New Yorkerai  no etorri eta gelan geratu?
|
|
Dabidekin larrua jo  tzen ibili eta gero, hura niregana abailtzen zenean, ezin argiago sumatzen nituen haren taupada artean bortitzak, artean ohiko erri  tmotik oso urrun zeudenak. Taupada bizkor haiek, une batetik
|
bestera
geldi zitezkeela ziruditen haiek, bizitzaren hauskortasuna sentiarazten zidaten, eta Herio edozein momentutan etor zitekeela Dabid eramatera.
|
|
Nahitaezkoa, liburu saltoki garaikideotan. Hantxe sumatu ditut irakurle asperrezinak, idatzi batetik
|
bestera
etengabe igarota. Han ere, liburu eta komikietan barna, paperezko abentura eta joan etorrietako partaide sutsu eta ipurdikarak.
|
|
Ikusi duzuen moduan, Lizardiren poema irauli egiten du Arestik, eta ez nagusiki ruralismoa gaindituz zuhaitza Zorrotzako portura ekartzen duelako; hori, garrantzitsua izanagatik, bigarren mailan ezarriko nuke nik. Poema bietan metafora zuhaitza da, baina Arestiren begiak ez du naturan pozgarri, gizakiari erreparatzen baitio lehenik, horixe da batetik
|
bestera
dagoen koska ikaragarria. Lizardiren poeman" aizkora ankerrak" bota du zuhaitza; itzaina keinu tragiko bat diseinatzeko baliabidea besterik ez da; lana bazegoen, langilerik ez.
|
|
Erregea zen guztion biltzaile eta bategile bakarra. Erresumaren barruan, lege desberdinak batetik
|
bestera
, egoera historiko askoren ondorengoak. Jada, alabaina, zabal aldarrikatua zen erresumaren lege bakarrerako gogoa.
|
|
joera sozialistaz gain, antimilitarista, bakezale eta kosmopolita lez ikusten zuten beren burua. Eta Wittgensteinen gogoz
|
bestera
—hau izan baitzen, Frege eta Russellekin batera, eragin handiena izan zuena Carnapengan—, Carnap nazioarteko hizkuntza batekin interesatuta egon zen, esperantoarekin alegia, eta horri esker aipaturiko C.K. Ogden ezagutu zuen Ingalaterran.
|
|
Nahita ez egin arren". Popperren gogoz
|
bestera
, biktima nolabait zutik bizirik atera zen hilketatik, edo horrela dirudi. Dena den, filosofoen gehiengoa ez dago batere ados Popperren gehiegizko aitormenarekin.
|
|
Adimen handiko gizona, Neurath ekintzaren aldekoa zen. Leku batetik
|
bestera
zeramaten akademiaz kanpoko hainbat jardueratan erroldatu zen, behin bereziki bizitza motzeko Bavierako gobernu boltxebikean parte hartuz. Ekonomia xumeko intelektual judu baten semea zen, baina egoera horrek ez zuen bere aita atzera bota semea filosofian doktora zedin bihotz ematerakoan.
|
|
" Joko" hitzaren adibidearekin argitu zuen arazo hau. Honi dagokionez, esan zuen, alde batetik, (1) joko guztien artean zerbait komuna izan arren, horrek ez duela inplikatzen, joko jakin bati" joko" deitzen diogunean, esan nahi duguna hori denik, eta, beste aldetik, (2) hain desberdinak diren ekintzei" joko" deitzeko arrazoiak ez duela izan behar horien guztien artean zerbait komuna dagoenik, baizik eta erabilera batetik
|
bestera
igarotzeko" mailaz mailako iragaite" bat dagoela, sailaren bi muturren artean ezer komunik izan ez arren. Bazirudien" eder" hitzaren gure erabilera desberdinetan ezer komunik ez dagoelakoan zegoela," hamaika joko desberdinetan" erabiltzen dugula esanez —adibidez, aurpegi baten edertasuna eta aulki baten edertasuna, edo lore batena, edo liburu koadernaketa batena, desberdinak direla—.
|
|
Bazirudien" eder" hitzaren gure erabilera desberdinetan ezer komunik ez dagoelakoan zegoela," hamaika joko desberdinetan" erabiltzen dugula esanez —adibidez, aurpegi baten edertasuna eta aulki baten edertasuna, edo lore batena, edo liburu koadernaketa batena, desberdinak direla—. " On" hitzari dagokionez, esan zuen halaber norbaitek, A k, beste norbait, B, zerbait" ona" dela konbentzitzeko modu desberdin bakoitzak finkatzen duela eztabaida horretan" ona" erabiltzeko esanahia —" eztabaidaren gramatika finkatzen du"; baina" mailaz mailako iragaiteak" izango direla, esanahi horietako batetik
|
bestera
, eta" zerbait komunaren lekua hartzen dutenak" —. " Edertasunaren" kasuan, esan zuen esanahi bereizketa dagoela hurrengo gertakarian erakusten dela:
|
|
Bereizi behar ditugu, alde batean, ekintza magikoak, eta bestean, prozesuen eta gauzen ideia faltsu eta sinplista batean oinarritzen diren ekintzak. Adibidez, gorputzaren zati batetik
|
bestera
gaixotasuna mugitu dela esaten bada, edo gaixotasuna likidoa edo berotasun egoera balitz bezala desbideratzeko neurriak hartzen badira. Orduan irudi faltsua sortzen da, hau da:
|
|
Hamaka modukoa da txintxorroa, indigenek erabiltzen dutena. Zuhaitz batetik
|
bestera
lotu eta, bertan etzan ondoren, saretxoa botako duzu zeure gainean, eltxoek jango ez bazaituzte.
|
|
– Hemezortzi urte hauetan asko aldatu da kartzeletako egoera, bai jendearen izaera bai jende modua bera. Baina denboraren bereizketarik gabe ere, egoera oso ezberdinak aurkitzen dira espetxe batetik
|
bestera
. Castellonen zegoen preso jendea izan edo hemengoa izan, alde handia dago.
|
|
Ez zegoen keari ihes egiteko modurik; ziegako ohean etzan nintzen. Jendea han zebilen batera eta
|
bestera
, ahal zuen moduan. Rekalde etortzen zitzaidan tarteka, ea zer moduz nengoen galdetzen.
|
|
Orduan irakurri nituen Sholokhoven Don baketsua eta horrelako mardul batzuk. Lagunen artean trukatzen genituen liburuak, leiho batetik
|
bestera
karroaz pasata. Leiho batetik bestera luzatzen den lokarria zen karroa, muturrean poltsa lotu bat mugitzen zuena.
|
|
Lagunen artean trukatzen genituen liburuak, leiho batetik bestera karroaz pasata. Leiho batetik
|
bestera
luzatzen den lokarria zen karroa, muturrean poltsa lotu bat mugitzen zuena. Besoa atera eta ondoko leihora botatzen duzu, eta albokoak harrapatzen duenean tira diezaiola, eta hark hurrengoari, eta horrela galeriaren punta batetik besteraino.
|
|
Castellongo espetxetik etorrita, hemen ohitu ezinik dabil Antxon. Ziega batetik albokora aldarazten zaituztenean ere zapuztu egiten dizute ohiko martxa, zereginen erritmoa, eta kartzela batetik
|
bestera
aldatzean egonezinean ibiltzea ez da harritzekoa. Bidaian aste pare bat pasa badituzu, zer esanik ez.
|
|
Lurreratu ginenean ohartu nintzen jende guztia gaixorik zegoela, denak zorabiatuta eta okaka, aurpegiera zurbilekin. Bidaiak iraun zuen denboran alde batera eta
|
bestera
ibili nintzen ontziko kubiertan, ahal nuen leku guztietan. Hala ere, Arroxelan bertan, lehorreratzear geundela konturatu nintzen zenbat eta zenbat ginen.
|
|
Lantegi hartan batera eta
|
bestera
bidaltzen ninduten enkarguak egitera, eta bizikletan joan ohi nintzen. Neure kontuko enkargu moduak ere izaten bainituen nik, beti bizikletan.
|
|
Hil egin zirela, alegia. Egun batetik
|
bestera
hiltzen eta desagertzen ikusten genuen jendea. Urte haietako miseria eta lazeriaren ispilu garbia zen leku hura.
|
|
Bazen han zestoar gazte bat, sasoirik onenean zegoen mutila... Indartsu zegoela zirudien arren, egun batetik
|
bestera
hil zen. Beasaindar bat ere bai, Mata abizena zuena; neumotorax tratamendua egin zioten, baina hobekuntzarik eragin ez zionez, plastia ebakuntza egin behar; ebakuntzaren ondoren bisitan joan nintzaion, animatua ikusi nuen goiko gelan; hurrengo goizean hil zen.
|