|
2000
|
|
|
oinbetekoa, egur txiki bat da. 6 oinbetekotara bota genuen erronka, haiek hiruna oinbeteko ebaki
|
behar zituzten
, eta nik 6 Nik irabazi nien, eta hortik pentsatu zer bizkorrak izango ziren haiek ere!
|
|
|
ii) Estereotipoak: Haurrek, egokien deskribatzen zituzten sei dimentsiokoadjektibo positibo eta negatiboen artean (zikina, garbia, lagunkoia, haserrekoia, argia, leloa, alferra, langilea, alaia, kopetiluna, onesta, desonesta) ezaugarritu
|
behar zituzten
beren lurraldeko eta Espainiako biztanleak.Horrez gain, biztanle horiek noraino zituzten gustuko eta noraino ez (5puntutan) esan behar zuten.
|
|
|
ezin balia zezaketen teknika klasikoa, gerraksorrarazitako eri-kopuru handiak tratatzeko. Baina armadek soldadu beharra zuten, eta tratamendu ahalik eta laburrenak eta masiboenak
|
behar zituzten
izan.
|
|
|
Horietako bat kontrabandoak gora egitea izan zen. Karrantzarrak aspaldidanik arituak ziren, Bizkaira sartzeko zergak ordaindu
|
behar zituzten
produktuak, Kantabriatik eta Burgostik kontrabandoan ekartzen, eta alderantziz. Karlistaden garaian, tabakoa, kakaoa eta azukrea pasatzen ziren kontrabandoan Ramales, Soba eta Menara; eta, aldiz, haran horietatik abereak, haragia, garia, garagarra, ardoa, pattarra eta olioa sartzen ziren Bizkaira.
|
|
|
Larreak desagertutakoan, gizakiaren esku gelditu zen ehiza ez zen jende guztia mantentzeko lain, eta gizakiak bere dieta zabaldu behar izan zuen. Horretarako, ordea, ur-bazterretara joan zen bizitzera, padura eta laku inguruetan, ibaiertzetan eta kostaldean baitzeuden dieta osatzeko
|
behar zituzten
arrain eta itsaskiak.
|
|
|
Bigarren mailako irakaskuntzako irakasleek ere Madril-en egin
|
behar zituzten
oposizioak.
|
|
|
Aldi berean,, los registros de multas que hubiesen impuesto en cumplimiento de la Ley de 1857? direlakoen informazioa oinarrizko irakaskuntzako ikuskariei ematea agindu zitzaien alkateei210; gero ikuskariek, beren aldetik, konparatu egin
|
behar zituzten
aipatutako zentsoak jasotako matrikulekin; etab. Beraz, erraz ohar gintezke, diogun honen inguruan, Moyano legeak izan zuen garrantziaz, herritarren kontrolerako Estatuaren makineria finduz zihoan heinean, Hobsbawn-ek aipatzen zuen ingeniaritza ideologikoaren penetrazioan funtsezko abiapuntua izan zela argiro ikusiz.
|
|
|
Aurrera eginez, arduren lurralde-banaketaren ildotik, eskola publiko eta eskola pribatuen arteko bereizketa azpimarratu beharko litzateke. Lehenengoak diru publikoaz finantziatutakoak izango ziren; zehatzagoak izateko, oraintsu azaldu dugun bezala, eskola horiek udalek ordaindu
|
behar zituzten
(udal-aurrekontuetan nahitaezko gastuen barnean egonik), nahiz eta Estatuak gastuei aurre egiteko moduan ez zeuden herriei laguntza emateko ardura hartu (97 art.). Bestalde, Estatuak bostehun baino biztanle gehiago zituzten herrientzat oinarrizko eskolak izateko agindua ezarri zuen (102 art) 211; eta probintzietako hiriburuetan, baldin hamar mila baino biztanle gehiago bazituzten, gutxienez goi-...
|
|
|
Hain zehatzak ziren aginduek, gure ustez, oso adierazgarria zen egoeraren aurrean jartzen gaituzte; gainera, zehaztasun hori eskola pribatuei legean eskaintzen zitzaien arreta eskasarekin konparatzen badugu (bigarren mailako zentro pribatuekin gertatzen ez zen bezala), diagnosi interesgarria egiteko moduan aurkituko gara. Alde batetik, legeak horrelako minimoak ezartzeak populazioaren hezkuntza-arloko baldintza penagarriak zeintzuk ziren adierazten du (ikusi besterik ez dago, garai horretako analfabetismo-tasak); bestalde, zentro pribatuak bete
|
behar zituzten
baldintza ez oso zorrotzek212 (zer esan Elizarenak baldin baziren213) derrigorrezkoa zen oinarrizko eskolaratzearen erronkari erantzuteko Estatuak zuen ahulezia (ezina esango genuke) erakusten dute-eta ez dezagun ahaztu, gobernu berak ezarritako derrigorrezkotasunaz ari garela-; azkenik, nahiz eta esandakoa nabarmena izan, ezin da ukatu jokamolde hark zuen penetrazio-nahia erabatekoa zenik, hor...
|
|
|
Eta zangoak dar-dar jarri zitzaizkidan... Baina buruan nituen, halaber, bai ehundabatgarren kanoiaren iduria, aitak Amaiurri beha paratu nahi zuena baina guk Madrili beha paratu behar genuena eta mendekurako deia egiten zidana... eta bai emazteki haiek sugegorria ikusi bezain laster egin
|
behar zituzten
oihu eta keinu izugarriak ere, neure garaiti tipiaren iduri ere izan zitezkeenak. Eta nola ez bainuen, bertzalde, gibela egiterik, desiratu eta gutiziatu nuen ezen gertatu beharrekoa lehenbailehen gerta zedila, eta hala itzuli nintzen jangelarat ahalik eta zaluen eta arintkien, hatsa estu, nik are estuago egin nuena, osabaren erranetarat nengoelako eta hark teatroa egin behar nuela erran zidalako.
|
|
|
Ez nuen, hasi orduko, sasijainko haien aurrean men egingo. Izerdi latzak bota
|
behar zituzten
jornala irabazteko!
|
|
|
Nire ustea da, 30etako petrolioaren eta beste gai batzuen aurkikuntzak eskulan-eskari handia sortu zuela bat-batean, eta laborariak eskulan-premia horretara bideratu zituztela trumilean, nekazaritza lurrak hustuta. Lehen urte haietan langile ugari
|
behar zituzten
, baina gero petrolioa ateratzeko ez da ia eskulanik behar. Langabezian geratu zen jende hura guztia, hirietan pilatuta, noraezean.
|
|
2001
|
|
|
Behinola, guardia aldatzekotan zela, Arbailako makia haien zain geratu zen basoan. Gora zetozenak eraso
|
behar zituzten
. Baina, euria hasi zen eta etxe batean gorde ziren zetozenak.
|
|
|
Partitzen zirela jakin zen eta bi makiak hitzartu egin ziren: Ospitalepekoek eraso
|
behar zituzten
, baina besteek atzea zaindu behar zuten Maulez goiti. Alemanak abuztuaren 10eko bazkalorduan abiatu ziren eta Maule utzi orduko eraso zituzten.
|
|
|
Pentsatzen badugu une batez, literatura beste arteekin lotuta agertu zaigu beti. Sinbolistentzat musika zen literaturaren ahaidea, hitzen soinuaren bidez, idazleek musikak zuen arintasuna, materia falta, izpiritualtasuna... lortu
|
behar zituzten
. Abangoardiarentzat ikustekoak diren arte berriek izango dute indarra:
|
|
|
Nobleei ez zieten lurra kendu (hori egitea haien fideltasunagaltzea zatekeen), eta, Elizarekin tratu ona izateko, jabegoa Elizari aitortu zitzaion (horren irudi truke gisa zentsu bat jasoz); baina nobleak ziren lur horren onuradunak. Honekin, batetik, feudalismoaren sorreraren aurrekaria ikusten da zenbaitegileren ustez15, eta bestetik, lehengo arazoak azaleratzen ziren. la zergarik biltzenez zenez, lurrak esku pribatuetara pasatzen ziren, eta ez zegoen ia konkistarik.Gainera, danegeld-ak ordaindu
|
behar zituzten
(Karlos Burusoilaren garaitik ez erasotzearen truke normandoei egiten zitzaien sobornoa zen hori, diozesika banatua, eta merkatariei, lurjabeei eta abarri eskatua); ondorioz, aberastasuna, eta horrekinbatera boterea, gutxituz zihoan erregeen eskuetan.
|
|
|
«Bide nabar doala hemen batto. Tobera batzuen karietara, Ibarrart ekarrarazi zuten Jatsutik Kanboko emazte bertsulari gazte baten lagun.Biek bertsutan
|
behar zituzten
–sujeten, ihakinak egin.
|
|
|
Hurrengo eszenan mahai luze bat agertu zen; mahaian burezur ugari ilaran; burezurren ondoan, zientzialari edadetuago bat. Planta itxuros oa zuen zientzialari edadetuak eta ezpainak oso modu akonpasatu eta birtuosoan mugitzen zituen, baina ahalegin handiak egin
|
behar zituzten
Marcosek eta Lucasek zientzialaria esaten ari zena ulertzeko, telebista ahotsik gabe baitzegoen.
|
|
|
Bigarren solairuan luzaro egon zen Lucas eskaileretako leihotik begira. Farola berri bi ipini
|
behar zituzten
auzoan eta udaleko langileak etorri bitartean lurrean zeuden, bata bestearen ondoan, paraleloan, berrogeita hamar bat zentimetrora. Ederto ikusten ziren bigarren pisutik.
|
|
|
Gainera, emakume zaintzaileek eroetxea prostituzio-etxe egin zuten. Gaixoek sexu harremanak izan
|
behar zituzten
gizonezko zantzaileekin eta hauek aurkitzen zituzten bezeroekin. Dirua zaintzaileek berek eskuratzen zuten.
|
|
2002
|
|
|
Baina bai, irakasle izateari utzi nionean antzerkira dedikatu nintzen osoki. Jose Ramon Barea eta Santiago Gurrutxagak aktoreak
|
behar zituzten
" Comicos de la Legua" antzerki talderako eta nigan pentsatu zuten. Asko zor diet hauei biei, beraiek gabe orain akaso ez nintzateke-eta aktorea izango.
|
|
|
AMARICA plataformako kideek dagoeneko lortu dute Arabako erroldako %2aren sinadurak biltzea Amarica erakusketa aretoaren itxiera galarazteko herri ekimen legegilea aurkeztu ahal izateko. 4.800 sinadura
|
behar zituzten
, eta 5.000tik gora dituzte. Arabako hautes batzordean aurkeztu dituzte hauek eta orain Batzar Nagusietara pasako dira.
|
|
|
Orduan, BBko kudeatzaileek publiko egin behar izan zuten beren egoera: nominak pagatuko bazituzten, 200 milioi euro
|
behar zituzten
kreditutan, eta, bankuek eman ezean, ez zeukaten aurrera egiterik. Kontuak horrela, hauteskunde garaian egonagatik, Alemaniako Gobernuak berak hartu zuen parte, baina bankuek ez zuten aintzat hartu presio politikoa eta BBko arduradunek aitortu egin behar izan zuten pagamenduen etenaldia.
|
|
|
Hau guztia kontuan hartuta, adierazgarria da 1994ko emaitzetan gaztelaniazko egileek zuten garrantzia. Kontu egin urte horretan inkesta egin zitzaien ikasleak unibertsitarioak zirela eta derrigorrezko hezkuntzan irakurri
|
behar zituzten
liburuetatik libro zeudela. Horregatik aipatzen zituzten gaztelaniazko hainbeste autore:
|
|
|
Aurreko mendeetan, leku berriak hartuz etalurraldeak inbadituz burututako nekazaritzaren-hazkundearen aldean, industriarenhazkundeak ez zuen ia lurrik behar, eta horrenbestez, ez zen lurraldeetan barrenahedatu; aitzitik, leku jakin batzuetan kontzentratzeko joera izan zuen. Leku horiek, betiere, produkzio-faktore batzuk eta merkatuak
|
behar zituzten
inguruan zeuden, etahorregatik eraldaketa izugarriak bizi izan zituzten industriaren eraginez. Produkzioaren hazkunde orokor hartarako lehen hurbilketa bat bideratzen zuen aldagaiapopulazioa zen, aldi berean produkzio-faktore bat zena, eta haren bilakaerak, neurribatean, produktua bera eta produkzioaren hartzailea azaltzeko balio zuen.
|
|
|
Bizkaiko burdin mineralak fosforo gutxi edukitzeak eta aztarnategiak itsasotik hurbil egoteak Europako enpresa siderurgikoak erakarri zituen, berezikibritainiarrak, mineral hori beharrezkoa baitzitzaien altzairua ekoizteko prozeduraaurreratuenerako, Bessemer prozedurarako hain zuzen. Burdinaren fabrikazioakkapitalak erakarri eta siderurgia Bilboko ibaiaren inguruan kontzentratu zen.Kokez funtzionatzen zuten labe garaiek inbertsio handiak
|
behar zituzten
, etahorrek tamaina handiko enpresak jartzea ekarri zuen.
|
|
|
Euskal enpresa siderurgikoek, aldi berean, beren interes ekonomikoakEspainiako leku ezberdinetaraino zabaldu zituzten, batez ere meategien, elektrizitatearen eta bankuen arloetan. Hartara, Euskal Herriko sektore industrial handienenlogika ekonomikoa Espainiako merkatuari eta Estatu Espainiarreko erabaki ekonomikoei lotuta jarri zen geroago eta gehiago; baina beren biztanleentzako elikagai-hornidurak
|
behar zituzten
, eta Arabatik eta batez ere Nafarroatik eskuratuzituzten horiek.
|
|
|
LSAk edo SALek ez zuten marko juridiko propiorik izan 1986 urtera arte.Ordura arte, Elkarte Anonimo modura eratzen ziren, eta, ondorioz, arau berberakbete
|
behar zituzten
, jabetzari eta beronen aldaketari buruz estatutuetan mugabatzuk zeuzkatelarik.
|
|
|
Aurretik, egokitu ordez,, aplikatu? egin
|
behar zituzten
.
|
|
|
Irakasle-eskolei dagokienez, iniziatiba pribatua izan zen, ikastola-sareak etaklaseak euskaraz ematen zituzten lehen eskola publikoek
|
behar zituzten
irakasleakprestatzeari ekin ziona. 1973an hasi zen lanean Bilboko Elizbarrutiko Irakasle-eskola, 1977an ireki zituen bere ateak Donostiako gotzaindegikoak eta urtebetelehenago Eskoriatzako Irakasle-eskola Kooperatibak.
|
|
|
Kontratazioak, maiz, ikasturtea ondo hasi ondoren egiten ziren; eta, adibide bitxi gisa, behin gaztelania eta katalana baino ez zekien irakasle bat ere kontratatu zen, deialdian irakasle elebiduna eskatzen zelako. Beste kasu batzuetan, lanpostuak betegabe geratu ziren, zaila zelako zenbait arloko adituak topatzea; edo irakasle euskaldunek klaseak gaztelaniaz eman
|
behar zituzten
(Salaburu, 1993: 523).
|
|
|
Alde batetik, aldez aurreko zentsura indarrean zegoen 1939az geroztik, eta, eskaintzen ziren edukiak zaintzeko eskubide eta beharra zuten Madrilgo gobernuko ordezkari probintzialek. Beste aldetik, 1960ko urtarrilaren 14ko dekretuak ezarri zuenez, estatu espainiarreko emisora guztiek zuzenean eman
|
behar zituzten
RNEren eguneroko mintzatuak, eta debekaturik zegoen beste albistegi-buletinik egitea, informazio ofiziala besterik eskaini ezin zelako. Gobernuak, ordea, euskaraz aritzeko baimena eman zien euskal irrati parrokialei, baina beti ere baldintza batzuen pean.
|
|
|
Beste aldetik, informazio-iturriak ere guztiz erdaldunak ziren. Euskarazko prentsa-agentziarik edota ekoizpen-zentrurik gabe, teletipoak gaztelaniatik itzuli
|
behar zituzten
irratilariek, eta heltzen ziren adierazpen gehienak ere erdaraz jasoak ziren. Halaber, ez zegoen ia bozeramale edo prentsa-arduradun euskaldunik, ez administrazioan, ez enpresa pribatuan ere.
|
|
|
Lege hori garatzeko, gobernu espainiarrak errege-dekretu bat3 argitaratu zuen 1992ko urrian, zeinean irrati-maiztasuna lortzeko, udalek bete
|
behar zituzten
baldintzak ezartzen zituen, 1987ko Ley de Ordenación de las TelecomunicacionesLOT() delakoan eta 1989ko Plan Técnico Nacional de Radiodifusión Sonora en Ondas Métricas con Modulación en Frecuencia izeneko plangintzan oinarrituta. Udal-emisorak FMko dialeko 107 MHz-etatik 107,9 MHz-etara bitarteko tartean kokatu behar zirela ezartzen zuen plangintza teknikoak espresuki azaltzen ziren, salbuespen-egoera batzuetan izan ezik.
|
|
|
Beraz, gainerako irratiek horrekin konektatu behar zuten informazio hori eskaintzeko. 1960ko urtarrilaren 14ko dekretuak ezarri zuenez, RNEren eguneroko mintzatuak14 emateaz gain, irratiek horien gastuak ordaindu
|
behar zituzten
. Behar hori bertan behera utzi zuen UCDren gobernuak, 1977ko urriaren 25eko dekretuaren bidez.
|
|
|
“Ustezko zentro medikoak” idazkun bakarra zuen eraikinaren sarreran, non bere lan-jarduera iragartzen baitzen, eta bezero izateko paziente batzuetatik besteetara “ahoz ahokoa” erabiltzen zuen. Emaitza hobeagoak lortzeko, ikertzaileen arabera, gaixoek kapsula batzuk hartu
|
behar zituzten
. Kapsula horiek aztertu ondoren, osasunerako kaltegarriak ziren substantziez osatuta zeudela ikusi zen, eta haien etiketak benetako edukiarekin bat ez zetozen ontzietan banatzen zirela.
|
|
|
Jorge Jordana FIABeko idazkari nagusiak ere parte hartu zuen foroan, eta oso kritiko agertu zen Suediako elikagai-agentziarekin, akrilamidaren emaitzak jendaurrean jartzeko moduagatik. Haren iritziz, herrialde horretako agintariek konfidentzialtasunean mantendu
|
behar zituzten
datuak, aldizkari zientifiko batean argitaratu arte. Akrilamida substantzia kantzerigenoa da animalietan eta, seguruenik, baita gizakietan ere.
|
|
2003
|
|
|
Ikastolak ugaldu ahala, arazo komunak zituztela konturatu ziren: legez kanpo aritzen ziren, andereñoak
|
behar zituzten
, ez zuten testu libururik eta, azken finean, eskolaz kanpoko ekitaldien garrantziaz jabetzen hasiak ziren. Horregatik, Euban elkartu ostean, talde eraginkor bat sortu zuten.
|
|
|
Pierrek «Argien Mendea»ren ideiak eta mezuak aipatu ditu. Horiek kolonietako zibilizazioen mundua, kultura eta etorkizuna argitu
|
behar zituzten
, baina ez zen horrela izan. Orduan, kolonialismoaren filosofia militarista mantendu izan da.
|
|
|
60ko hamarkada loraldi betean zen. Bazkide izateko ilara luzeak egin
|
behar zituzten
interesdunek eta filmak aurkezteko Donostia, Madril eta Bartzelonatik etortzen ziren adituak. San Bizenteko proiekzio aretoak 600 lagunentzako tokia zuen, eta leporaino izaten zen astero.
|
|
|
Gainera, kontrastea handia zen populazioaren gehiengoaren eta aberatsen gutxiengoaren artean; lehenek bizi baldintza eskasak jasan
|
behar zituzten
, bigarrenek luxuzko produktu eta elikagaiak dasta zitzaketelarik (ia mundu guztitik ekarriak zirenak), lehen ere azpimarratu dugunez. Beraz, mendea krisiaren gainditzearekin hasi zen Europa osoan, eta Indietako merkataritzaren loraldiaren jarraipena izan zen, baina mendearen bukaera aldera krisi politikoa nabaritzen hasi zen, eta gizartearen egoerak orokorrean onera egin zuela badirudi ere, pobrezia oso handia zen.
|
|
|
Ezkogintza edo cereriazko bi dendak ere bisitatu
|
behar zituzten
iruzurren aurka. Urtean bi aldiz aztertu behar zituzten, eta hori alkate, errexidore eta kapitulareek egiten zuten kobratu gabe.
|
|
|
Ezkogintza edo cereriazko bi dendak ere bisitatu behar zituzten iruzurren aurka. Urtean bi aldiz aztertu
|
behar zituzten
, eta hori alkate, errexidore eta kapitulareek egiten zuten kobratu gabe. Korredoreek ezin zuten merkatalgorik egin, euren egoera aprobetxatuz.
|
|
|
Olio eta pasen arantzelean sartzen ziren beste generoak, alhondigan zeuden goxoetako bi korredorek hartu
|
behar zituzten
kontuetan(, liburuetan?), saltzen zenetik exigitu behar baitzien eta zegokiena kobratu. Jabearekin prezioa ipini behar zuten, eta salduaren inportea kobratzen lagundu, bai partikularrei, bai dendei.
|
|
|
Iturri berberek adierazi zuten “gutxienez urtebete” itxaron behar izan zela “giza kontsumorako ez diren animalia-azpiproduktuei aplikatu beharreko osasun-arauak” ezartzen dituen araudia zenbateraino bete den ebaluatzeko. Arrazoia ez da, beraz, ekoizpenerako berme arauemailerik eza, baizik eta estatu kideek ezabatu
|
behar zituzten
irin-eta hondakin-mendien azken helmugari buruzko ziurgabetasuna. Orain, animalia gehiagotara zabaltzen dira (ardi-, txerri-, behi-eta zaldi-azienda, eta hegazti-eta untxi-mendiak), eta, horrekin batera, iruzurren arriskua areagotzen da.
|
|
|
Baina Easan ikusten zuen orain bere esperantza –Bengoetxea, Beitia, Etxabe eta Soroeta baserrietako lurretan egin
|
behar zituzten
negozioetan, alegia; baita Erromesenekoetan ere, ausaz–: hantxe, bada, Jainkoaren nahia eta errealitatea bat eginik!
|
|
|
Hastapenean trakets, emeki-emeki moldatzen zirela onartzekoa zen. Denak kalkulatu eta gogoratu
|
behar zituzten
. Hamabost egunen buruan nortasun agiri faltsuak eskuratu zituzten, eta, lasaiago dagoeneko, hiriko puta-etxe argiztatu batera jo zuten, erraiak huts asmoz, geltoki herdoilduaren auzoan.
|
|
|
Garai hartan erlijio bizitzak zeharo bizkar-hezurtzen zituen herritarrak, nahitaez. Eliza Ama Santuaren bost aginduak, gutxienez, den-denek bete
|
behar zituzten
: 1) jaiegunetan meza osoa entzutea; 2) urtean behin gutxien-gutxienez aitortzea; 3) Pazkoan jaunartzea; 4) Elizak agintzen duenean barau egitea; 5) Elizari hamarrenak eta primiziak ordaintzea.
|
|
|
2002ko maiatzean Jaurlaritzak hautatu zituen kultur eragileek otsailerako burutu zituzten beren txostenak, eta joan den maiatzaren 28an bigarren faseari ekin zitzaion. Pasa den uztailaren 15erako azken konklusioak aurkeztu
|
behar zituzten
, eta irailaren 15ean amaitutzat eman behar zen dokumentu osoaren azken erredakzioa.
|
|
|
Atenasko demokraziaren oinarri nagusia hiritarrek politikan parte hartzea zen. Hiritarrek botereak ezarri eta legeak proposatu eta onartu
|
behar zituzten
. Denak gerta zitezkeen agintari, eginkizun eta aginte postuak txandakatuz.
|
|
2004
|
|
|
Eskas. Bitaminak
|
behar zituzten
konpetizioan jarraitu nahi baldin bazuten txukun. Eta horrekin batera, entrenamenduaren bolumena eta intentsitatea norbanakoari egokitu azterketen arabera.
|
|
|
Gutxi, artean. Jakina, eskola haietako umeek euskarazko testu-liburuak
|
behar zituzten
, eta horretara jarri ziren zenbait. Sabino Aranak berak, esaterako, euskal gramatika bat idatzi zuen, eta aleren bat gehiago izan zen mendearen lehen hamarkada bietan, baina testu-liburugintzak urte batzuk geroago hartu zuen benetako indarra, Eusko Ikaskuntzaren eskutik.
|
|
|
Bigarrenik, hori gertatuz gero, herri nafarrak, erreferendumaren bitartez berretsi beharko zuen erabaki hura. Euskal lurraldetasuna oztopatu nahian, UCDk ezarri zituen bi urrats horiek, EEkoentzat, EAJkoentzat eta PSEkoentzat, nahita nahiez onartu
|
behar zituzten
baldintzak ziren. Zentristen ikuspegitik lurraldetasunari heltzeko hesiak zirenak, besteek euskarritzat jotzen zituzten helburu hori erdiesteko.
|
|
|
Prozesua burutzeko datak jarri
|
behar zituzten
autonomi erkidegoek aurtengo urtarrilean baino lehenago, Espainiako Gobernuak hala agindurik baina, nolanahi ere, prozesua 2010 urtera arte luzatuko da, egun oraindik ere kontzesioek indarrean irauten dutelako.
|
|
|
Estatu Batuetan, liburutegi bateko haurrentzako sail gisa jarri zuten kids.us esparruan, web orriek baldintza batzuk bete
|
behar zituzten
(kanporako lotunerik ez izatea, txatik ez ipintzea, etab.).
|
|
|
CONSUMER-eko teknikariek, huts-kanpaia baten barruan, 1 kHz-ko tonuan CD bana erreproduzitu zuten mikrokatea bakoitzean, bolumen ertainean lehendabizi eta bolumen handienean geroago; emaitzak, teorikoki atera
|
behar zituzten
soinuekin konparatuz, ekipoen distortsioak kalkulatu zituzten.
|
|
|
-Kanpo-merkataritza eskasa zen. AEBek asko esportatzen zuten baina bertako arantzelen ondorioz erosten zuten lurraldeek maileguak
|
behar zituzten
erosketa aurrera eramateko. Orduan AEBk kredituak murrizten bazituen (1928an gertatu zen bezala) esportazioek sufritu egiten zuten.
|
|
|
Argazkilari talde zabal hau baserritarren isolamendua islatzen saiatzen zen askotan, hauen arazoaren oinarria kontsideratzen baitzen isolamendua. Galdutzat emandako pertsonen erretratuak egin
|
behar zituzten
eta nahiz eta nekazari munduaren eskasiaz arduratu batez ere, honek beste maila sakonagoetara eramaten zituzten. Arraza diskriminazioen aztarnak jasotzea nahi zutela esplizituki dioen dokumenturik ez da aurkitu, baina bildumak gai honen inguruko irudi asko erakusten ditu, segidan ikus daitekeenez.
|
|
|
Erratzuko alkateak eta guardia zibilaren sarjentuak biltzar bat egin zuten. Bertan erabaki zutenaren arabera, herriko gizon armatu guztiak bildu
|
behar zituzten
, batzuk Bera aldera bidaltzeko eta beste batzuk herrian zaintza lanetan gelditzeko. Munizioa gizon armatuen artean banatu zuten, baina hauek emandako kartutxoak, ehizarako erabili zituzten eta erabiliak hareaz bete zituzten.
|
|
|
Lesaka eta Bera bihurtu zuen tropen kanpamendu eta hornidura puntua. Gerrako lehenengo hilabete hauetan, tropen hornidurarako, baztandarrek hornidura zutabeak osatu
|
behar zituzten
, ezkongabeak eta ezkonduak joan behar zutelarik. Baztandar hauek beraien etxeko zama-abere bat eraman behar zuten zutabearentzako:
|
|
|
Felix Arizmendi, Manuel Arregi, Felicitas Ariztia, eta Bittori Etxeberriak, berriz, egunero pasa behar izan zuten Gobernu Zibiletik. Sinatu ondoren, sinaduraren ondoan Viva España'' edo Arriba España gisako leloak idatzi
|
behar zituzten
. Hilabete batzuk pasa ondoren lortu zuten beraien etxeetara itzultzeko baimena.
|
|
|
Espainian oraindik oso garatuta ez dagoen jarduera kirurgikoa da, gure herrialdean transplante-kopurua handitzeko. Ana Pastor Osasun ministroak eta Blanca Miranda Transplanteen Erakunde Nazionalaren (ONT) koordinatzaileak atzo emandako balantzeak emaitza oso positiboak eman ditu; izan ere, dohaintzak %2, 6 igo ziren 2003an, eta organoak eskaini
|
behar zituzten
senideen ezezkoak %19 izan ziren, aurreko urtean baino %20 gehiago. Gure herrialdean, emaile bizidunen organoekin egindako ebakuntza kirurgikoak apalak dira, nahiz eta mota horretako giltzurrun-inplanteak ia bikoiztu egin diren, 2002an 34 ziren eta 2003an 60 Hala ere, gibeleko mentuak 31 baino ez ziren izan iaz, hau da, %24ko jaitsiera.
|
|
|
Hirugarrena goizean hezi zuten eta beste gauza batzuetan aritu zen arratsaldera arte, probaren bigarren zatia egin behar izan zuenean. Lehen azpi-multzorako zortzi orduko loaren ondoren eta bigarren eta hirugarren azpi-multzoetarako kanpoko jardueren ondoren, subjektuei bigarren testa egin zitzaien, eta hamar zenbaki-sekuentzia ebatzi
|
behar zituzten
. Nahiz eta praktikaren bidez azkartasuna lortu, erraza da arau ezkutua aurkitzen duen une zehatza finkatzea; izan ere, bigarren digitutik azkenera salto egiten du eta arazoa konpontzeko denbora asko laburtzen da.
|
|
|
Bilbon ospatzekoa zen Asier Polo, Arkaitz Bolunburu eta Fernando Aldunza Erromoko gazteen kontrako epaiketa hasi baino lehen bukatu da. Hirurak 2001eko hauteskundeetan Haikaren ilegalizazioa salatzen zuten kartel batzuk Carlos Iturgaizi erakusteagatik epaitu
|
behar zituzten
. Ekintza horregatik fiskalak guztira, hiruen zigorra batera, 9 urteko espetxe zigorra, 60 aste buruko espetxe zigorra eta 7.000 euro eskatzen zituen.
|
|
|
Lan honetarako, gainera, beste hautetsiei ateak ireki dizkiegu hitzez esaten zutena praktikara eramateko aukera izan dezaten. Otsailean, eskualdeko beste zenbait hautetsirekin bazterkeria politikoa gainditzeko hartu beharreko neurriak izan
|
behar zituzten
minimoak zehaztu genituen. Maiatzean, putxerazoaren urtemuga betetzen zenean, herritarren borondateraen aurka Habeari lapurtu zioten ordezkaritza itzultzeko legezko formula bat aurkeztu genuen.
|
|
|
Bi ertzainek mugitzeko eskatu zieten. Deklaratzera eraman
|
behar zituzten
.
|
|
|
Ergelkeria zela seguru aski, baina Estik azken boladan, haurraz aparte, denari irizten zion ergelkeria. Esti eta izan
|
behar zituzten
haur guztiak, Esti eta zeramaten bizimodua, Esti eta seme atzeratua. Eta haurrari zer irudituko zitzaion?
|
|
2005
|
|
|
Asia eta Afrikako herrialdeak hamarkada horretan eta hurrengoan joango ziren independentzia eskuratzen, batzuetan kolonia gisa mende luzez egon ondoren. Horretarako, iraganarekin eta kolonizatzaileekiko beldurrarekin lotzen zituzten kateak hautsi
|
behar zituzten
. Bandungo balnearioan lehenbiziko aldiz 29 herrialde horiek beren buruen arabera definituko dituzte gaiak, eta ez kolonializatzaileekin kontraste eginez.
|
|
|
Horrela, ugalketa zela ezkontzaren helburua, emakumeak bere senarrarekiko zuen mendekotasun fidel eta zuzena eta emakumearen emantzipazioaren kritika bultzatu zen. Etxekoandre perfektuaren irudia finkatu zen; horren arabera, emakumeak jostun iaioak izan behar zuten, puerikulturako jakintzak izan
|
behar zituzten
, elikaduraz eta garbiketaz arduratu behar zuten, etab. Era horretako jarduerak Sección Femeninak antolatutako. Escuelas del Hogar, en ikasten ziren, adibidez. Beraz, erregimenaren aburuz, etxea zen emakumearen lekua, bertan bere senarra eta haurrak zainduz.
|
|
|
Emakumeak lan merkatuan parte hartzea ekiditen saiatzen ziren, beraz. Era berean, emakumeak gehiegi ikastea ere ez zen begi onez ikusten; izan ere, ikasi
|
behar zituzten
kontu bakarrak amatasunarekin lotuak zeudenak ziren. Emakumeen hezkuntza ezin zen gizonezkoen parekoa izan, hori arriskutsua izan zitekeela uste zuten.
|
|
|
Emakume horiek beraien etxeak bilerak egiteko eskaintzen zituzten; janaria, arropa eta sendagaiak ematen zizkieten makiei; Guardia Zibilaren mugimenduetaz informatzen zuten; alderdietako buruak eta gerrillariak harremanetan jartzen zituzten; agiri faltsuak lortzen zituzten; etab. Gerrillari edozein modutan laguntzea, bandidaje y terrorismo, ko ekintza bezala epaitzen zen. Horrela, 1944-1948 urteetan, Madril, Kordoba, Malaga, Segovia eta Valentziako kartzelak zigor izugarriak bete
|
behar zituzten
emakume, agure eta gazteez bete zen, gerrillariei laguntzeagatik edo senideak izateagatik:
|
|
|
Zentzu horretan, 1931 urtean berrikuntza inportante bat sartu zen: sustapenbatzordearen ebazpen baten arabera, sortutako konpainia berriek euren gastuakberen kabuz ordaindu
|
behar zituzten
. Horri lotuta, udal-batzordeak udalaren baimena ezarri zuen konpainia berriak sortzeko.
|
|
|
“Zati luze handiek iradokitzen dute B -15A lerro ahulenek zatitu dutela icebergaren barruan”, azaldu zuen atzo Mark Drinkwaterrek, Agentziako Izotz Ozeanikoaren Unitatekoak. Haustura-lerro horiek, bere iritziz, Rosseko Izotz Hesi Handiko izotzetan haustura eta pitzadura sakonek markatu
|
behar zituzten
, hortik datorkio tenpanoa. Kolapso berri horretatik ateratzen diren zatirik handienek “aitaren” izena izango dute, B-15M, B-15N eta B-15P, AEBko Ozeanoen eta Atmosferaren Administrazio Nazionalak sortutako izenaren arabera.
|
|
|
Arazo honi aurre egiteko egutegi bat antolatu zen: ordenantza onartu behar zen, udaltzainek ikasketak egin
|
behar zituzten
, borondatezko neurri-hartze garai bat (gero bukaeran derrigorrezkoa).
|
|
|
Anderrek azaldu zidanez, ume hura berea bezalako auzuneetan jaiotako ume guztien isla zen: ezer egin gabe zama astun batekin jaiotzen ziren; batzuek sei hilabete
|
behar zituzten
zama hori gainditzeko, urteak behar izaten zituzten beste batzuek, eta baziren sekula gainditzen ez zutenak.
|
|
|
Gero belardiaren izkina batera joan eta luzera neurtzen hasi ziren. 144 metro
|
behar zituzten
. Neurtzeko zinta metro eta erdikoa zen.
|
|
|
Baina zabalera ere neurtu behar zuten: 80 metro
|
behar zituzten
zabaleran.
|
|
|
Gogoratu zuen zenbat biografia ikasi behar izaten zituzten unibertsitatean. Ikasi
|
behar zituzten
filosofoen biografiak, eta erregeenak, eta erreginenak. Eta zeruan hodei bi zeuden, txikiak, eta Mateo konturatu zen Immanuel Kantek, esate baterako, aitite Julianek baino askozaz biografia eskasagoa izan zuela.
|
|
|
Marrak egiten hasi ziren, beraz. 15 marra egin
|
behar zituzten
; 15 marra ziren errugbi-zelai bat, ofiziala.
|
|
|
Arean ere, israeldarrentzat ez zen legezko berez hildako abere baten haragia jatea; bai, ordea, euren artean bizi ziren erromesentzat (Deuteronomioa 14, 21). Salbuespenak beren beregi agindu
|
behar zituzten
legeek, bai biztanleentzat bai jatorrizkoentzat manuzkoak izateko.
|
|
|
Nik bizi egin nahi nuen, ez nuen Euskadiren martiria izateko batere gogorik heriotzaren forma koldar eta kementsu guztiak ongi ikasiak ukan
|
behar zituzten
entregatutako batailoi haien aitzinean. Abertzalea nintzen, eta horregatik sinesten nuen gerra baino luzeagoa dela bizitza, lo egin nahi nuen, sendatu egin nahi nuen, larrutan egin nahi nuen.
|
|
|
Erraztu, ba jendeak beldurra hartu zuelako, doixtar itsaspekoak lanean hasiak ziren berehala eta inork ez zuen ontziratu gura, demanda handia zegoen. Hamar-hamabi lagun baforeko, horrela zebilen kontua berrogei tostarteko
|
behar zituzten
zamakoetan, beldurra. Espainian egin zuena egiten lagata bibotemotza aseko zela uste zuten ala?
|
|
|
Banandu egin ziren, ez zen komeni taldetan ibiltzea. Umea joaten ahal zen beste norbaitekin, gainerakoak banaka, hiriburuan elkartuko ziren, atelierrak mehatxatu
|
behar zituzten
. Pikatzaileetako batek hartu zuen bidaide, zazpi pausoan behin listua botatzeko ohitura zeukan.
|
|
|
Algara egin zuten suaren inguruan. Edanak zeuden, poxpolinen batzuk ekarriak izan
|
behar zituzten
geltokira, musika entzuten zen tarteka, irri karkailak. Bat ez beste guztiak itzuli ziren.
|
|
2006
|
|
|
Egoera hartan, feminismoaren bigarren saldoak, sufragismo liberalak, bi eskaera horiek betetzea ezinbesteko helburu politiko gisa hartu zuen: emakumeek boto eta hezkuntza (erdi-mailakoa zein unibertsitarioa) eskubideak lortu
|
behar zituzten
lanbide merkatu berrietan sartzeko. Ia XIX. mende osoa eta XX.aren lehen herena etenik gabeko 100 urte baino gehiagoko borrokak sorrarazitako liskar eta mugimendu feministen lekuko izan ziren.
|
|
|
\-Erresumako beste ordenantza baten arabera, pertsona bat hiltzen zuten animaliak atxilotu, eskualdeko epaitegira eraman eta hilketagatik epaitu
|
behar zituzten
. Hala ere, bazen salbuespen bat:
|
|
|
Gurasoek seme-alabak edukazio oneko bidetik eraman
|
behar zituzten
; maisu-maistren ardura, berriz, idatzi eta irakurtzea, kalkulatzea eta antzekoak irakatsi behar zizkieten txikiei.
|
|
|
Ezin ziren aldatu. Dauden daudeneangorde
|
behar zituzten
. Ezta ukitu ere.
|
|
|
Hogei zentimetroko elurra baitzegoen trenbidean. Beraz, gizonek koipez aberatsak ziren janariak
|
behar zituzten
. Babarrunak, esaterako.
|
|
|
...eek ez zutela petxarik (erregeari ordaindu beharreko zergak) ordaindu behar (ezta fonsadera ere, gudura joateko zerbitzuaren ordez ordaindu beharreko zerga edo prestazio publikoa jatorriz, gero zerga feudal bihurtua, edozein motatako lan-prestazio moduan eta gero espezietan eta dirutan kobratua, ozterate nafarra); aldiz, nekazariek(, labradores orros?) erregeak agindutako petxak (zergak) ordaindu
|
behar zituzten
Seguran (ez beste inon). Mesede egiten die, orobat, Legazpin ziren burdinolak(, masuqueras?
|
|
|
Ez dakigu aurretik zein pribilegio jaso zituen edo zein foru jaso zuen eta noiz izan zen berau, baina fundazio berria edo berritzean jasoko duena Vitoria hiribilduko forua da (Logroñokoan oinarrituta Antso VI.a Nafarroakoa Jakintsuak eman ziona 1181ean), eta gero gehitzen zaizkio ezaugarri berriak. Batetik bertara bizitzera joan daitezkeenak aitoren semeak eta nekazariak dira; lehenek ez dute zergarik ordaindu beharrik, salbuetsiak zeuden (baita gerrako fonsadera ordaintzeaz ere), eta, ostera, nekazariek erregeak agindutako eta eskatutako petxak edo zergak ordaindu
|
behar zituzten
(baina bakarrik Seguran eta ez beste inon, errege-jurisdikzio berri honen menpe geratuz gutunaren bidez). Abantaila ekonomikoak eman zizkien; bertara bizitzera joango zirenei hiribilduaren barrutitik kanpora zituzten lurrak mantentzen eta erabiltzen uzten baitzien (divisero ziren lurretan), eta aldi berean hiribildukoek zituzten eskubide berdinak zituzten hiribilduari erregeak utzitako mendi eta larreetan (egurra jasotzeko, urak erabiltzeko, abereak bazkatzeko?) 262 Divisero izatea oinordeko eskubidea izatea zen (jabea izatea nolabait, jaraunsteko hala behar denez izan), eta XIV. mende ingurutik aurrera aitoren seme izatearen sinonimo bihurtu zen; kasu honetan landatzen zutenez ari da, nekazariez, pentsa daiteke, baina edonola ere beren lurrak dituztenez.
|
|
|
Artikulu honetan Gasteizekiko auzia agertzen zaigu. Bertako foruak zioenez, denek ordaindu
|
behar zituzten
zerga komunak. Hau da, Gasteizek kofradiatik eskuraturiko lurretan bizi ziren kapareen egoera islaturik agertzen zaigu, alegia; noble horien eskubide fiskalen beldur ziren eta.
|
|
|
Funtzio ugari izaten ditu, errexidoreei lagundu behar die informazioa biltzen edozein gairen inguruan, kontzejuaren ardurapeko salgaien prezioak jarri behar ditu eta zaindu behar du ondo betetzen direla... Normalean bi edo gehiago izaten ziren eta haien betebehar nagusia, kontzejuaren kontuak eramatea izaten zen, kontu-liburuetan eta urte bukaeran aurkeztu
|
behar zituzten
sarrerak eta gastuak eta Bizkaian korrexidoreari erakutsi behar zizkioten ondo zeudela egiaztatzeko. Gainera, prokuradore-lana ere betetzera iritsi ziren, hots, hiribilduaren ordezkari izatera beste erakundeen aurrera joan beharra zegoenean.
|
|
|
Ondorioz, bandoak eta leinuak aukeraketatik kanpo uzteko agintzen zuen Chinchilla-ren kapitulu-bildumak, Errege-erregina Katolikoen gustura izan zedin, haien nahia eta justizia betez eta hiribilduaren onerako. Beraz, ez zen kontuan hartu behar nongoa zen bakoitza edo Ahaide Nagusien enkomiendarik (babesik edo gomendiorik); baizik eta hautatzaile izan behar zutenek ordenantzen arabera aukeratu
|
behar zituzten
hautagaiak, hau da, pertsona egokiak eta baliozkoak aukeratu behar zituzten, era askean. Hautatzaileek hori guztiori egingo zutela zin egin behar zuten, kapitulu hauetan ageri ziren eta egin behar zituzten beste zinez gain, edo bestela ezin izango zuten inor hautatu edo balio gabe geratuko zen hautaketa.
|
|
|
Ondorioz, bandoak eta leinuak aukeraketatik kanpo uzteko agintzen zuen Chinchilla-ren kapitulu-bildumak, Errege-erregina Katolikoen gustura izan zedin, haien nahia eta justizia betez eta hiribilduaren onerako. Beraz, ez zen kontuan hartu behar nongoa zen bakoitza edo Ahaide Nagusien enkomiendarik (babesik edo gomendiorik); baizik eta hautatzaile izan behar zutenek ordenantzen arabera aukeratu behar zituzten hautagaiak, hau da, pertsona egokiak eta baliozkoak aukeratu
|
behar zituzten
, era askean. Hautatzaileek hori guztiori egingo zutela zin egin behar zuten, kapitulu hauetan ageri ziren eta egin behar zituzten beste zinez gain, edo bestela ezin izango zuten inor hautatu edo balio gabe geratuko zen hautaketa.
|
|
|
Beraz, ez zen kontuan hartu behar nongoa zen bakoitza edo Ahaide Nagusien enkomiendarik (babesik edo gomendiorik); baizik eta hautatzaile izan behar zutenek ordenantzen arabera aukeratu behar zituzten hautagaiak, hau da, pertsona egokiak eta baliozkoak aukeratu behar zituzten, era askean. Hautatzaileek hori guztiori egingo zutela zin egin behar zuten, kapitulu hauetan ageri ziren eta egin
|
behar zituzten
beste zinez gain, edo bestela ezin izango zuten inor hautatu edo balio gabe geratuko zen hautaketa.
|
|
|
Gainera, erbestera zitzaketen Alaman zerbitza zezaten (musulmanen aurka) edo beste mugetako gaztelu batean392 Eta erbesteratze hauek hausten zituztenak zigortuak izan behar ziren eta, beharrezkoa bazen, errege-erreginek konfirmatzea eskatu ahal izango zuten edo korrexidorearengana bidali ahal izango zituzten. Gainera, Bizkaiko ermandadeak eta Bilboko hiribilduko justiziek eskatuta, beste edozein lekutako justiziek preso hartu
|
behar zituzten
, ondasunak bahitu eta preso bidali Bilbora (gastuak erbesteratuaren kontura edo ez bazegoen nondik kobratu, kontzejuaren kontura). Betetzen ez zuenak ofizioa galduko zuen eta bere ondasunen herena errege-ereginen ganbara eta fiskoarentzat izango zen.
|
|
|
Garbitasun gutxiko arazo horiek geroago konpondu ahal izan ziren. Hain zuzen, XVII. mendera arte itxaron behar izan zuen sardexka agertu arte, jankideek zerbitzariak zeramatzaten palanka batean murgildu
|
behar zituzten
eskuak, aguamanil deiturikoetan, janarian pilatutako koipea pitxer batetik zuzenean ura botaz atera zedin. Bibliografía GONZÁLEZ SEVILL, Mª Emilia; Espainiako erregeekin mahaian.
|
|
|
aplikazioak eta, ingurune grafikoa, irudikapena sistema horren metaforika. Biltegiratze-gailuak egon aurretik, programatzaileek lerro bidez idatzi
|
behar zituzten
nahi zen prozesua gauzatzeko behar ziren komandoak. Ordenagailuak modernoek belarriak dituzte erabiltzaileari entzuteko (normalean, teklatua eta sagua, eta erantzuteko ahoa (monitore bat) edo pantaila).
|
|
|
pertsona bakoitzak bere dietaren edukia modulatzen du gustuaren arabera, zientziak ezarritako bost gustuen detekzioan genetikoki neurtutako sentikortasunaren arabera. Ikertzaileek 110 boluntario osasuntsurekin egin zuten lan (71 emakume eta 39 gizon), eta hainbat barazki probatu
|
behar zituzten
(zainzuriak, azienda eta Bruselako azak), baita gozoki-sorta batekin ere (txokolateak eta merengeak), eta, ondoren, zaporeak puntuatu, nazioartean baliozkotutako galdeketa baten bidez. Hala, jakin zuten G proteinari lotutako hartzaile gehien zituzten pertsonek zapore mingotsenak aukeratzen zituztela; 6-N-propiltiourazilek, berriz, gozoekiko gustu pribilegiatua aitortzen zuten, eta, aldi berean... Duffyk onartzen du, ordea, 6-N-propiltiourazilaren gainespresioa beste ikerketa batzuetan zernahi berderen, sojatik eratorritako produktuen, espinaken, azalorearen edo brokoliaren gustu urriarekin lotu dela.
|