|
2000
|
|
|
Hurrengo hamarkadan ekingo zitzaion berriro lanari eta «Lerro» moduan sinatzen zuen marrazkilariak alero botatzen zuen berea. Baserri giroak, bertso munduak... oraindik pisua
|
bazuten
ere, gai berriak etorri ziren bultzaka (twist a, kasu, beheko irudian ikusten denez).
|
|
|
Lehen Mundu Gerrarako soldadu hartu
|
bazuten
ere, pleuresia gaitzak salbatu zuen. Gerratea amaitzean hurbildu zen lehenaldikotz Kanbora, biriketako gaitza zuen anaiari bisita egitera, Lapurdiko herriska ospetsua zen-eta bere urberotegi eta osategiei esker.
|
|
|
Lehenbiziko 3 kanporaketetan 24 bertsolarik kantatu zuten, Gasteizko Txusta tabernan, Araian, eta Izarran. Hasiera batean finalerdietara seik pasa behar
|
bazuten
ere, berdinketa hirukoitza gertatu zen eta antolatzaileek 10 bertsolari pasarazi zituzten. Aurreneko saioan," Txusta" n, Egoitz Unamuno, Irati Lotina, Maiteder Sasieta, Eñaut Frantzesena eta Ruben Sanchez Bakaikoa sailkatu ziren hurrenkera berorretan.
|
|
|
PRESOEKIKO Solidarioak taldeetako kide batek Espainiako Tele5 telebista kateko" Anaia Nagusia" saioan sartzea lortu zuen eta euskal presoen aldeko aldarrikapenak egin zituen bertan. Espainiako telebista kateek eta komunikabide gehienek albistea isilarazi
|
bazuten
ere, Euskal Herrikoen artean eta bereziki Interneten izan zuen oihartzuna.
|
|
|
Topaketak lehiaketa moduan antolatu ziren eta bertan parte hartzeko baldintza, euskarazko antzezlanak taularatzea izan zen. Zortzi taldek izena eman
|
bazuten
ere, seiri soilik egokitu zitzaien topaketetan egoteko aukera. Besteak beste, Zarauzko Lizardi, Alegiko Intxurre eta Baionako Xirristi Mirristi.
|
|
|
Sexuen eginkizunen banaketatik sor daitekeen ustiaketa diferentea da, beraz. Paleolitikoan, ehiztari, fruitu biltzaile eta ibiltari zirenez, gizarteko alor guztietan berdintasun maila handia lortuak izango zirela pentsatzekoa da, agian herri deneklortu ez
|
bazuten
ere. Horregatik, arrazoizkoa da antolamendu sozial hari komunismoadeitzea.
|
|
|
Manta gaineko jipoiek, elektrodoek, bainerak edo plastikozko boltsek militantziaren alderdi beldurgarri baina aldi berean heroikoaren imajineria osatzen zuten. Talde, erakunde edo alderdiarendako arrazoi estrategikoek nahiz norberaren osasunaren arlokoek alderantzizkora bulkatzen
|
bazuten
ere, halako saltsetan ibili denak badaki, militante heldugabearengan, atxiloketaren menturak izan zitzakeen alderdi liluragarrien berri. Nola Afrikako sabanetako tribuetako nerabeek, beren gizontasuna frogatzeko, lehoi ehizan bildutako ebatondoak erakutsi behar dituzten, hala orduko giro nahasian ere, komisaldegia ezagutzeak bete beteko militantea bilakatzen zuen hasberria:
|
|
|
Era berean liburutegien arteko prestamoan eta dokumentuen eskurapenean abantaila ugari ekarri ditu Internetek. Hasiera batean liburutegiek prestamoaren eskaera egin ahal izateko helbide elektronikoa besterik ematen ez
|
bazuten
ere, egun formulario batzuen bidez liburutegiek beraien eskaerak egin ditzakete zuzenean. Formulario hauek, normalean, liburutegien arteko prestamoen baldintzak aipatzen dituzte.
|
|
2001
|
|
|
Hori guztia" dugu" baterakoia erabiliz esaten
|
bazuten
ere, haatik ez zezala inork pentsa bihotz hil horien uste berekoak zirenik! Hauxe zen, beraien ustez," etorkizunaren arian" ez egotearen ondorioa:
|
|
|
Honen ondorioz San Telmo museoko proiektua berrikusi egingo dute. Bertan Euskal Kulturaren Zentroa sortzeko asmoa
|
bazuten
ere, seguruenik proiektu hori zentro berrian egingo da.
|
|
|
Mojen eskolak ezberdinak ziren. Nafarroan nazional katolikotasunaren bunkerrak ziren, hemen ez, moja erdaldunek euskaldunekiko nepotismo latza
|
bazuten
ere. Guretzat liberazioa izan zen, aldaketa, inork ez zizun ukatzen euskalduna zinenik.
|
|
|
Ikasturte amaieran egindako balorazio horietan, irakasleek garrantzia emandiote irakasteko moduaren gainean hausnarketa egiteko parada izateari; etadiseinuan hartutako esperientzia oso baliagarritzat jo dute, lan handia egin beharizan zutela
|
aitortzen
bazuten ere.
|
|
|
Izan ere, lehenengo hiruhilabetean, urratsez?
|
bazuten
ere, berehala hasi ziren, mailez, hitz egiten.
|
|
|
X. mendetik aurrera eredu horidegeneratuz joan zen, hau da, gero eta herrikoiagoa bihurtuz, eta, ondorioz, XI.menderako erremateko arku ultrapasatuak okulu independienteak izatera helduziren. Asturiasko leihoek antzeko bilakaera izan zuten; baina erremateko arkuakixtera jo
|
bazuten
ere, ez ziren independizatu. Kantabrian ez da honelako leihorikaurkitu; eta Gipuzkoan bakarra dago, Astigarribiako San Andres en.
|
|
|
Ordura arte, jendeak basa hegaztien habietan aurkitzen zituen arrautzak jaten zituen. Antzararen, hankaren eta pintadaren berri
|
bazuten
ere, arrautzak oso gutxi kontsumitu ziren K.a. V. mendera arte, orduan iritsi baitzen oiloa Greziako eta Italiako ukuiluetara. Horrela, erromatarren garaian, arrautzak ezinbesteko osagai bihurtu ziren sukaldaritzan eta, batez ere, gozogintzan.
|
|
|
20ko hamarkadan, edari alkoholdunen debekua zela eta, izugarri igo zen kafe kontsumoa Estatu Batuetan. 1940an debekua kendu
|
bazuten
ere, urte hartan Estatu Batuek munduko produkzio guztiaren %70 inportatu zuten. II. Mundu Gerran, AEBetako soldaduek kafea hartzen zuten kanpainako errazioetan.
|
|
|
Laborantzatik bizi ziren apur bat, baina gehien bat arrantzari esker jaten zuten. Emazteek, beren senarrak itsasoan zeudenean, luzaz beha egon behar baldin
|
bazuten
ere, biziki airosa eta laketa zen gune hura. Gisa horretako senarra zeukan Josefinak, Ramuntxorekin ezkondu berria baitzen.
|
|
|
Bestetan esan dut (Egan 1961, 157 eta ondokoak2) eta berriz ere esa  tea ez da alferrik izango bazutela elkarren antzik Unamunok eta Orixek, honek ere Contra esto y aquello izenda baitzitzakeen eskubide osoz bere lanik asko. Erro batetik jaioak ziren eta, aldiaren eta giroaren goiari amore eman beharrean, gogor egingo zioten, leher eztanda gaizto egingo
|
bazuten
ere, batak eta besteak.
|
|
|
Ez da horrela izan, inondik ere, eta euskararen onerako ez da horrelakorik gertatu. Gogoan baitzuen lehengo asmo hura, presak eta premiak berantarazia
|
bazuten
ere, Altertumswissenschaft delakoaren ziztadak  sortua eta ernatua zeramana: hori inoiz erraietan sumatu dugunok ez baitugu aise berdinduko Filologiaren egarria.
|
|
|
Kazetari askok funtzio hori kazetaritzaren berezko ezaugarritzat hartu
|
bazuten
ere, kazetaria gizarte eskubide baten aldioroko berme kontestaezin gisa?, gizarteak aldaketa politiko sozialak eragiteko duen tresnatzat hartu zuten beste kazetari batzuek, eta helburu jakin batzuei begira bideraturiko jarduera politiko bihurtu zuten informazio jarduna bera.
|
|
|
Hedabideetan eskainitako irudien munta hartu ez
|
bazuten
ere, gizarte enfrentamendu batzuk hasi ziren gertatzen; lazo urdinekoek Cosme Delclaux industrialariaren eta Jose Antonio Lara kartzela funtzionarioaren askapenaren alde (ETAk bahituta zeuzkan biak) bildu, eta haien aurrean ezker abertzaleak deituriko kontramanifestazioak izan ziren enfrentamendu horien eszenatoki, eta halakoxeak izan ziren halaber kale borroka gogorragoaren pasarte batzuk.... Ezker abertzalearen lerroetan" oinazearen sozializazioa" nagusitu zen jarduerarako ildo politiko gisa, gizartera zabaldu behar zen Estatuaren errepresioak ezker abertzaleari eragiten zion sufrimendua.
|
|
|
Eta Kaxernara joan ziren, falanjistengana, gure etxeko bi gizonak, nahi ez
|
bazuten
ere, estomakan zimikoa eta lepo atzean berotasun bat, brasa su bajuan bezala. " ¿ Qué tienen contra este hombre?
|
|
2002
|
|
|
Bi haur eskatu zituzten, berdin zitzaien zein sexukoak, eta bi ahizpa eman zizkieten. Haiek aukerarik egin ez
|
bazuten
ere, «gauza bat dugu oso garbi: haurraren sexua eta gutxi gorabeherako adina aukeratzeko, eta haurra baldintza psikiko eta fisiko egokietan jasotzeko eskubidea daukagu».
|
|
|
Errusiarrek 1996ko gerran soldadu arruntak bidali zituzten Kaukaso alde horretara. Armada sobietar ohiak bizi duen krisi ekonomikoaren eraginez, gaizki hornitutako tropak ziren, eta ezin izan zitzaizkien txetxeniarrei gailendu, abioi, helikoptero eta artileriaz herrialdea birrindu
|
bazuten
ere. Bigarren gerran soldadu arrunt hauek ere hartzen dute parte, baina pagatutako boluntario tropak dira kontraktniki deituak oinezko gerrako lan funtsezkoenak (eta zikinenak) egiten dituztenak.
|
|
|
Bikingoek garrantzi handia eman zioten itsasoari, Norvegian nabari denez. Gainerako herrien artean gerrazale eta bortitz entzutea
|
bazuten
ere, bikingoek trebetasun handia erakutsi zuten ontzigintzan, eta nabigatzaile bikainak ere izan ziren. Stavenger hiri txikiak, Norvegiako beste hainbat hirik bezala, portuko jarduerari zor dio bere oparotasunaren zati handi bat, bikingoen garaiaz geroztik.
|
|
|
Motxila guztiek erresistentzia polita agertu
|
bazuten
ere, denetan hoberenak The North Face, Salewa, Altus eta Hi Tec izan ziren.
|
|
|
Gorgonak hiru ahizpa ziren, eta emakumeen nolabaiteko antza
|
bazuten
ere, egiaz herensuge kaltegarri eta ikaragarri batzuen endatik jaiotakoak ziren.
|
|
|
Begia, ordea, han zegoen beti Izuikararen eskuan, izar bat bezain distiratsu, hiru ahizpek, erabat itsu, distiraren txinparta txikiena ikusten ez
|
bazuten
ere.
|
|
|
Bertan hainbat ekintza global proposatu ziren garapenjasangarria eta ingurumenaren babesa bermatzeko, baita herrialdeen arteko ezberdintasunak desagerrarazteko ere. Agiri aberats, ausart eta are iraultzailea ere bada, baina ez ditu herrialde sinatzaileak berau betetzera derrigortzen, eta finantziazio arazoak ere izan ditu (esaterako, herrialde aurreratuek beren Barne ProduktuGordinaren %0, 7 garapenaren alde emateko konpromisoa hartu
|
bazuten
ere, inorkgutxik bete du). Laburbilduz, herrialdeek ez dute borondate edota interes politikoekonomiko nahikorik izan agiri horietan adostutakoa gauzatzeko.
|
|
|
Hiribilduek eta Ermandadeek Gipuzkoako lurraldea menperatzeagatik Ahaide Nagusiekin izandako gatazkan, Loiola etxearen jarrera aldakorra izanzen. Hasieran, beste Ahaideekin batera jokatu
|
bazuten
ere, Ermandadeak inposatuahala, Probintziaren nagusitasuna onartu eta haren zerbitzura jarri ziren15 Bizkaikokasuari dagokionez, Arsenio Dacosta ren tesiak, oraindaino argitaratzeke dagoenak16, lurralde horretako leinu aristokratikoen ikuspegi orokorra eskaintzen du.
|
|
|
Esan bezala, metodo genealogikoa hasiera batean Marx-ek, Max Weber-ek eta Durkheim ekproposatu
|
bazuten
ere, Norbert Elias-ek eta Michel Foucault-ek berritu zuten. Metodo honenproposamenaren atzean, gizakiaren historian zentzu orokor eta suprahistoriko bat bilatzen duenhistorizismoari aurre egiteko saiakera dago.
|
|
|
Are gehiago, jauntxoak eta beraien alderdien politikatradizionala guztiz mespretxaturik zeuden garaian. Sare identitario nazionalistazabal horretan, emakume nazionalistek ere leku berezia zuten, Emakume AbertzaleBatzari (EAB) buruz egindako ikerketan Merche Ugaldek erakutsi duen legez.Politikaren arloan gizasemeen nagusitasuna EABko emakumeek zalantzan jartzenez
|
bazuten
ere, epe luzean, emakumeak politikoki sozializatzeko ekarpen handiaegin zuen EAB erakundeak (Ugalde, 1993).
|
|
|
Euskal abertzaletasunak bizi zuen zatiketak eta 1960 hamarkadaz geroztikezkerreko filosofia politikoek izandako gorakadak sortu zituzten lehen ezaugarrikritikoak nazionalismoaren literatura historikoaren barruan. ...ten euskal nazionalisten belaunaldi berriak bete betean ezagutuzuen pentsamendu marxista leninistaren eragina, eta, horrela, Trantsizioaren garaian batik bat, EAJ eta Eusko Jaurlaritzari buruzko oso liburu kritikoak argitaratzenhasi ziren12 Halere, haize berri horiek ez zuten lortu ohiko literatura historikoarenfuntsezko akatsak bere oinarrietan zuzentzerik, lehen aipatutako argitalpenen mailaondu
|
bazuten
ere. Izan ere, aipaturiko argitalpen berri horietan ere, begi bistanbaitago Justo Beramendi historialari galiziarrak «baieztapen nazionalaren erabateko nagusitasuna» («el abrumador predominio de la afirmacion nacional») deituduena13. Ortzik?,. Beltzak?, eta, batez ere, Apalategik egindako lehen lanetanhauxe da gertatzen dena:
|
|
|
Merkatariak ez ezik, politikoak ere berehala konturatu ziren beren mezuak zabaltzeko orduan komunikabide berriak eskaintzen zituen aukerak askotarikoak zirela, eta, ondorioz, hasieratik irratia erabiltzen saiatu ziren propaganda tresna gisa. Dena dela, II. Errepublikako Gobernuak debekatu egin zuen uhin bidezko propaganda politikoa 1933ko azaroaren hauteskundeetan, horien berri eman ahal
|
bazuten
ere. Sevillan Sanjurjo jeneralak eman zuen estatu kolpeak irratietan izan zuen oihartzunaren ondorioz, edozein agerraldi edo ekitaldi politikoren emanaldia debekatu zuen gobernuak 1934an eta, ondorioz, irrati bidezko diskurtso politikoen emanaldiak bertan behera geratu ziren (Garitaonaindia, 1988:
|
|
|
Analizatzaile hau lehenengo analizatzaile morfologikoetako bat da, eta, ondoko bertsioak izan baditu ere, 1960.eko hamarkadaren erdialdean garatu zen MITn5, MITalk izeneko proiektuaren barruan (Allen eta beste, 1987). Hitz zerrendak biltegiratzeko zeuden arazoek zein sistemaren hedadura nahikoak bere garrantzia eduki
|
bazuten
ere, analisi morfologikoa burutzeko izan zuten arrazoi nagusia ingelesez morfologiaren eta hizketaren artean dagoen lotura izan zen. DECOMPen funtsezko ezaugarriak hauek dira:
|
|
|
Onartutako zuzenketa batzuk sukaldeko eta jatetxeetako hondakinei buruzkoak dira. Eta baserriko animaliak, larrugintzakoak izan ezik, mota horretako hondakinekin elikatzea debekatzen
|
bazuten
ere, Legebiltzarrak erabaki zuen debeku orokor bat kontrolatzea zaila dela eta hobe dela baldintzekin baimen mugatua sartzea. Horrela, Europar Batasuneko herrialdeek sukaldeko hondakin jakin batzuk baldintza hertsietan erabil ditzakete, gehienez ere lau urtez.
|
|
|
Shangai Yangtsé ibaiaren estuarioan dago, eta Hong Kong, Shenzen eta Cantón Perlas ibaiaren bokalean. Txinako zientzialariek, berotze globalaren ondorioz Tibeteko kliman aldaketa bortitzak gertatu zirela ohartu
|
bazuten
ere, itsas baliabideak ustiatzeko politika modernoagoa eskatu diote Txinako Gobernuari.
|
|
|
Juan José Fernández Kantabriako Babes Zibileko arduradunak azaldu zuen Terquisa enpresako teknikariek egoera kontrolatu zutela, eta Terquisa akrilonitriloaren jabea zela. Fernándezen ustez, Renfeko teknikariek ere tren guztia ikuskatu zuten, beste ihesik izan ez
|
bazuten
ere. Miranda Ebrora (Burgos) joaten jarraitu zuten, enpresako bi teknikarirekin, beste ihesaldi bat kontrolatzeko.
|
|
|
Azken ehuneko horrek 1999ko azarotik 2001eko ekaina arte erreklamatutako zorraren likidazioa ekarri zuen 552.980 pezetaraino, eta horrek epailearen inpugnazioa eragin zuen, neurriz kanpokoa eta legezkotasunaren kontrakoa zela iritzita. Hitzartua baina baliogabea Bi aldeek %29ko interes tasa aplikatu
|
bazuten
ere, kontratuan jasotzen zen, baina Auzitegiak epaian zehaztu zuen horrek «ez duela gehiegikeriarik adierazten». Argudio horri indar handiagoa emateko, 7/ 1995 Legearen artikulu bat aipatzen du.
|
|
|
Botere militarraren erakustaldia eta mendebaldar potentzien —hau da, ospe txarreko Golkoko monarkien aliatuen— garaipena beste porrot bat bezala interpretatu zuten arabiar askok, eta Mendebaldearekiko sumindura areagotu zien. Dena den, Sadam Husseinen ukatu ezinezko krudelkerien inguruan propaganda eraginkorra antolatu
|
bazuten
ere, une erabakigarrian, Estatu Batuek harenerabateko porrota saihestu zuten. Izan ere, haren diktadura bortitza ez zen inoiz esku hartzearen benetako zioa izan, eta Estatu Batuek irandar iraultzari aurre egin ziezaiokeen ezkutu baten premia zuten oraindik ere.
|
|
2003
|
|
|
Duela hogei urte hasi zen sare publikoan korsikera sartzen. Hasieran ikasle gutxi zegoen harremanetan hizkuntzarekin, baina denboraren poderioz kopurua igo zen; lehenengo urteetan ikasle gehienek ordubete astero bakarrik egiten
|
bazuten
ere, orain gehiengoak hiru orduko ukimena du korsikerarekin; 1990 urtean, berriz, eredu guztiz elebiduna agertu zen, poliki poliki igotzen ari dena
|
|
|
Duela bi urte, 2001eko apirilean iritsi zen merkatura Nabarra astekaria. Hasiera batean produktuaren zabalkundea Nafarroara mugatu
|
bazuten
ere, pixkanaka Euskal Herri osora hedatu dute euren informazioa.
|
|
|
Independente den arren, ekonomi egoera larrian dago Armenia, sobietarren osteko prolemak ditu batetik, Adzerbajan eko gerra, nazionalisten arteko kalapitak... horiek denek diasporari eragin diote. Diasporako armeniarrek ardura ez
|
bazuten
ere, Armeniara begira bizi beste erremediorik ez dute izan, lurrikara izan delako, edo nazionalisten mugimendua, edo sobietarren osteko trantsizioa, ekonomiaren egoera... Diasporakoek Armeniari lagundu behar diotela sentitzen dute.
|
|
|
Orain artean sail bera konpartitzen
|
bazuten
ere, hemendik aurrera Pamielak sail bana eskainiko die haurrei eta gazteei. Gazte literaturari dagokionez, Patxi Zubizarretaren «Gizon izandako mutila» liburuaren berrargitarapenak inauguratuko du saila.
|
|
|
Euskara batuaren kezka aspaldirik, gudu aurretik bazetorren ere, eta Azkueren gipuzkera osotuaren erreferentzia begi aurrean
|
bazuten
ere gerraosteko belaunaldiko idazleek, hala ere batasunerako bideak berritzen hasiko dira, batzuk Euzko Gogoa ren inguruan, beste batzuk Egan en inguruan edota Jakin Arantzazukoaren inguruan. Belaunaldi zaharrekoek, edo tradiziozaleek, gipuzkera osotu horri eutsiko diote bide seguruen modura, edota euskalki literarioei beste barik.
|
|
|
Hasieran Bideo Disko Digital bataiaturik eta geroago Disko Aldagarri Digital izendatu
|
bazuten
ere, egun DVD ez da akronimoa, aurki etxe guztiez jabetuko den teknologia baizik.
|
|
|
Erabilera proba denek gainditu
|
bazuten
ere, Dodot (7,7 puntu 9rekiko) eta Mustela (7,6 puntu) gertatu ziren denetan preziatuenak.
|
|
|
New York eko Karol Wojtylaren hitzaldia irakurtzean bazirudien, ordu hartan berean, Jugoslavia desegiten zelarik eta Vatikanoko estatuburuak beste askok baino lehen Esloveniaren eta Kroaziaren independentzia onartzen zuelarik, Europaren erdian estatu nazioen korapilo odoltsua ezin askatuz ziharduten politikariak zeuzkala gogoan gure hizlariak; haiek berek ez entzunarena egin
|
bazuten
ere.
|
|
|
Lapurdiko eliztar hauek, Leizarragaren saio kalbinista frustratuaren ostean, euskarazko narratiba berri bat abiatu eta garatu
|
bazuten
ere, ez zen historia beren gai behinena izan. Apaizak izanik, logikoki, erlijio asmoko testuak idatzi zituzten.
|
|
|
Izan ere, iraultzaren onuradun eta artearen hartzaile izan behar zuena, herria alegia, egoera larrian zegoen, goseak eta gaixotasunek jota. Egoera kontraesankor honek artista ugariren ikuspuntua irauliko du, honela, garaiko artearen ordezkariek, hasiera batean iraultza goraipatu eta garai berri honetan konfidantza jarri
|
bazuten
ere, benetako errealitatea ezagutzerakoan dezepzio handia jaso zuten. Iraultza osteko guda zibilak, gosetea, heriotzak, zigorrak eta fusilamenduak ekarri zituen, artistek behin eta berriz goraipatutako garai ezin hobearen ideia erabat hautsiz.
|
|
|
Egoera berri horrek beste erreakzio mota batzuk ere sorrarazi zituen, eta euskara eta euskal kultura mundu modernora egokitu beharra azpimarratu zen. Hezkuntzaren arloan, 1969an sortu zen Seaska ren lehen ikastola; eta arlo politikoan, 1960 urtean Enbata taldea sortu zen, turismoak eta zerbitzu publikoen eskasiak sortutako eredu neokolonialaren aurka protestatzeko eta euskal abertzaletasuna aldarrikatzeko37 Ipar Euskal Herriko biztanle askok beren kultura alboratu eta frantseztearen alde egin
|
bazuten
ere, ez ziren gutxi izan bigarren aukeraren alde egin zutenak. Baina, ez zegoen batasun gehiegirik horien artean.
|
|
|
Atalak bazuen alde ahula, ordea: programaren gainerako puntuek errektore gaiaren taldearen babesa baldin
|
bazuten
ere, euskarari zegokionak errektore gaiaren beraren iniziatiba soila ematen zuen. Klaustroko zenbait partaidek zalantzan jarri zuten Monrealen ahal mena euskararen atala aurrera ateratzeko.
|
|
|
liburuen banaketa merkataritza etxe baten esku uztea (Zabaltzen); liburuentzako ISBNa eta zegokionean aldizkarien ISSNa eskatzea (Historiako urtekariaren kasua); urte bukaeran eratu zen Euskal Editoreen Elkartean sartzea; eta liburuek, hizkuntzari zegokionez, euskara eredu txukuna izan zezaten, orrazketa eta zuzenketa lana sistematikoki egitea. Hasierako urteetan lan hori sailburuek edo, kasuren batean, kanpoko talde edo erakunderen batek egin
|
bazuten
ere, Argia-k adibidez, denborak aurrera egin ahala, Jose Ramon Etxebarriak hartu zuen bere gain ardura hori. Ez ziren liburuak bakarrik, izan ere, urte horretako maiatzean UEU bideo bat euskaratzen hasi zen, Eusko Jaurlaritzaren babesarekin, baina bide hori ez zen emankorra izan eta bertan behera utzi zen.
|
|
|
106 Universitat Catalana d' Estiu ere izan zen horrelako eztabaiden lekuko, baina kasu honetan, antolaketa Hegoaldera ekarri
|
bazuten
ere, «una organització més representativa de tots els Països Catalans», ikastaroen egoitzak Iparraldean jarraitu zuen. http://www.partal.com/uce /2002/general.html.
|
|
|
Ezker Abertzaleko kide askok Udako Euskal Unibertsitatea buruan izan arren eta Euskal Unibertsitatearen proiektua finkatzeko oinarriak zehaztea UEUri zegokiola pentsatu arren, eta UEUk bere jarduerarekin aldarrikapen horren erreferentzia izan behar zuela pentsatzen
|
bazuten
ere, ez zen islatu, zuzenean, UEUren agirietan esandakoa. Esate baterako, 1976ko urte amaieran KASek plazaratutako euskararen inguruko agirian, nahiz eta helburua «Euskal Herriaren Berreuskalduntzea (izan), honetarako Euskal Herri osoan Hizkuntza Nazional bakarra euskara ezarriz», ele bitasunaren aldeko deia egin zen, «Euskarari lehentasunezko sarbide progresiboa emanen dion politika baten» oinarri moduan30 Horretarako «Erdarekin batera euskararen ofizialkidetasuna legez Euskal Herri osoan» planteatzen zuten.
|
|
|
Arau hauste larriena izan zen emakumeak “stockean” antsietatearen, urduritasunaren, neke orokorraren, insomnioaren, laxanteen eta pisua murrizteko prestatuen aurkako etxeko produktuen loteak egiten eta saltzen zituelako. Produktuen flaskoek beren prestaketa, osaera, posologia eta erabiltzeko modua adierazten
|
bazuten
ere, ez zuten zehazten noiz prestatu ziren, iraungitze data eta farmaziaren helbidea. Kasu horretan, farmazialariak alegatu zuen ez zirela espezialitate farmazeutikoak, “prestakin ofizialak” baizik, eta argudio hori ere baztertu egin zuen epaimahaiak.
|
|
|
Albumeko azken argazkian hogeita hamar bat urte izango ditu Sophiek eta eskuarekin agur esaten du, esaten dio norbaiti, tren geltoki batean bere inguruan guztiak beren maletak garraiatzen afanean ari diren bitartean. Argazki bildumak ez zion inolako ekarpenik egin ikerketari eta, sumarioko material gisa artxibatu
|
bazuten
ere, azken argazki horren kopia bat egiten utzi zidan komisarioak. Sophie bere edertasun betean dago oraindik, baina begiratzeko eran tristura gorde baten itzala suma dezake arretaz begiratzen duenak.
|
|
|
Baina baziren, halaber, azpildar gutxi batzuk, zapalkuntzari aurre egiteko prest zeudenak, borroka hura ezkutuan eraman behar
|
bazuten
ere. Patxi maisua borroka hartan sartua zegoen, eta nire ama ere bai.
|
|
|
Borroka latz baten ondorioz, aingeruek deabruak garaitu, eta hauek sutara kondenatuak izan zituan, hori badakik. Baina, borroka hartan deabruek atzera egin
|
bazuten
ere, haien buruzagiak, Luziferrek alegia, eutsi egin zioan, eta aingeruak hantxe ibili zituan, denbora batean, Luzifer lur barruko suan sartu ezinik... harik eta Jainkoak lur azala hoztea erabaki zuen arte. Eta orduan bai, hantxe geratu zuan Luzifer harrapaturik, gorputz eta arima!
|
|
|
Ez da komeni olgetan ibiltzea ingurukoek hainbeste sufritu dutenean. Errespetua zor zaie, arrazoia falta
|
bazuten
ere. Nola egin ote zuten bat bere lagunek, nazionalista horiek, gorri astakirten haiekin?
|
|
|
Dena den, hidalgia orokorraren kontzientziak ez zituen (Larramendik berak Corografian zioen bezala) beste lurralde lauetako nekazariak bezain makur eta mirabe egiten. Beren duintasuna
|
bazuten
ere, jauntxoaren estatusa beti aintzatesten zen. Errenta kontratuak baliagarriak zaizkigu zer nolako harremana zuten ikusteko, bertan ageri baitira etxejabeak jartzen zituen baldintzak:
|
|
|
Dotrinak argiegi, xeheegi, agertzen zituztela eta, ondorioz, bekatu egiten erakusten zutela; jendea asaldatu besterik ez zutela egiten, misiolariak elkarren artean ere ez baitziren ados jartzen bekatu batzuk larriak edo arinak ote ziren... Gisa horretako erreparoak askotan entzun behar izan zituzten Zarauzko misiolariek (aitzakien iturria beraiek garbi ikusten
|
bazuten
ere: " astucias del demonio para impedir el fruto de las Misiones", Becerro), eta lehenengo urteetan asko zaildu zuten eliz agintariekin izaten zuten harremana.
|
|
|
Zalduntxo nagusiek ez
|
bazuten
ere erreforma sozial ilustraturako ahalegin nabarmenik egin, ezagutu, ezagutuko zituzten Frantziako ilustratu handien ideiak. Eta baita hirietako burges askok ere.
|
|
|
ere ez zuten zinik egin; laster izango ziren salatuak boterearen kontra altxatzea aldarrikatzen zutela eta. Nola edo hala lortu
|
bazuten
ere bi urte beren lanean irautea, 1792an, azkenean egotzi egin zituzten. Apaiz zein fraideek, denek alde egin behar izan zuten, askok Espainiara.
|
|
|
Cornelio Jansen izan zen, XVII. mendearen hasieran, doktrina hau landu zuena, betiere San Agustinengan oinarrituz. Garaiko Aita Santuek haren liburua debekatu
|
bazuten
ere, Saint Cyran abade baionarrak jansenismo praktikoa Frantzian hedatzea lortu zuen, eta atxikimendu sendoak lortu zituen Port Royal inguruan. Oro har, fedea berritzeko eta barneratzeko mugimendua dela esan daiteke, Argien Mendeko Europan bereziki piztu zena; hortik datorkio, izan ere, prediku lanerako eta teologia pastoralerako bere interes handia (J.
|
|
|
1986an onartutako Euskararen Legearen" ondorio kaltegarrien" azpianma rra jarrita, zonifikazioaren ezabaketa oinarria zuen legebe rri baterako proposamena idatzi, eta sinaketa bilketa antolatu zen, 25.000 atxikimendu lortzea helburu. Eragile batzuek testua errealitatetik urrundua zela uste
|
bazuten
ere, azkenean 47.000 nafarrek babestu zuten kanpaina.
|
|
|
Lanbide Hezkuntzako eta Unibertsitateko ate ondoan baraturik utzi
|
bazuten
ere. Euskalerria Irratiaren eta ikastola frankoren legeztatzeari uko egin bazioten ere.
|
|
|
Duela urte gutxi arte nortasun etno kulturalak eta jatorriak euskaldunen eta erdaldunen arteko hesia eraikitzen
|
bazuten
ere, gaur egun, horiek —oraindik oso garrantzitsuak izanik ere—" bigarren lekuan agertzen dira hizkuntz gaitasuna adierazteko(...)".
|
|
|
–Edo halako batean hura falta zela nabarmendu
|
bazuten
ere inork ez zuela esan: Urlia non ote dagoen!
|
|
2004
|
|
|
Baina lehendabiziko hauteskundeetatik aurrera hasi ziren pentsatzen ez zela hain errentagarria jarrera horri eustea. Haustura askoz beranduago burutu
|
bazuten
ere, orduan hainbat esparrutan hasi ziren gauzak birpentsatzen. Gogoan dut, behin Aizpunek mehatxu gisa erran zidala:
|
|
|
Arbelbide eta Daranatzek, Arana preso zeno (141), Batzamik ez egitea proposatu
|
bazuten
ere, azkenean, Hondarribiako Batzarra egin zen, 1902ko irailaren 11n, hain zuzen, baina Aranarik gabe. Ez zuen defendatzerik izan, be raz, hara bidalitako bere ikuspuntua.
|
|
|
Batzar hauetako gorabeherak arras ilun eta nahasiak izan baziren ere eta horren errudun nagusi Arana Goiri egin
|
bazuten
ere, dena nazionalismoarekin nahasten omen zuelako, historiak erakutsi du bere jokabidea, zeuzkan iritzi or tografikoak onartzekoak izan ala ez, asmoetan bederen zuzenak zirela, garbi ak. Izan ziren azpijokoan zikin asko jokatu zutenak, batean gauza bat esan eta bestean bestea egin, eta setakerian maisu izandakoak.
|
|
|
Gure historia ikerketak beste emaitza bat izango zuen, proposamen zuhur hori aurrera atera bazen. lkerke tetarako argitalpenei balio handia ematen ziola bistakoa da, nahiz eta, orain dik, 1+ D, askorentzat gai teknikoentzat bakarrik egon. 1+ D naziogintzaren mesedetan, historia, hizkuntza eta kulturaren ikerketan izan daitekeenik ere ez dute sumatzen, proposatzaileek ikusten
|
bazuten
ere.
|
|
|
Hizkuntzaren aztcrketa filosofikoak hizkuntzaz haragokohelburuak izan ditu luzaroko mendcetan; kanpoko helburuak zirela-eta aztertu ohi zenhizkuntza. Azterketa horiek, esaterako. etikoak, ontologikoak edo epistemologikoak ziren, hizkuntza aztertzen
|
bazuten
ere.
|
|
|
Herritarren %61ek uste du lagundu ziola gizarteari kolektibo horrek eguneroko bizitzan dituen zailtasunen berri ematen, eta %51k uste du aukera eman zuela minusbaliatuek beren eskubideak gainerakoek dituzten baldintza berdinetan izan ditzaten lortzeko oinarriak ezartzeko. Datuek erakusten dutenez, Irlandak, Luxenburgok eta Austriak sentsibilitate handiagoa erakutsi
|
bazuten
ere, Espainiak, Danimarkak, Finlandiak, Herbehereek, Greziak eta Suediak jarri zituzten abian ezintasunari buruzko ekintza planak.
|
|
|
–Longinos Lantzaren aldakia da –azaldu zidan aitak–, xehetasunik ñimiñoeneraino ere berdina. Badaezpada egin genuen, Vienan protesta egiten
|
bazuten
ere. Halatan, benetakoa gorde eta hauxe emanen genien.
|
|
|
Zigarretaren kondar horixka leihotik bota eta beste bat biribiltzeari ekin zion. Antza zenez, ekipajerik gabe bidaiatzen
|
bazuten
ere, alemanak tabako hornidura amaiezina zeraman. SDko agentea muturturik zebilen, bat bateko bidaia hura ez baitzitzaion fitsik ere gustatzen.
|
|
|
Esandako guztiek hasieran diagnostiko zuzen eta ez hain zuzenen itxura
|
bazuten
ere, badirudi egun doinuerromantikoak entzuten jarraitzen duten idazle erresumindu batzuen estrategia bihurtu direla. Soilik filosofobi rmoldatua onartzen duten literatoena, filosofiaren garaia bukatu dela behin eta berriro esaten dutenena.
|
|
|
Ohar gaitezen Wittgenstein Saussureren ondorio berdinetara iristen dela, bi jakintsuok, dirudienez, elkarren berri izan ez
|
bazuten
ere. Dakigunez, Antzinate klasikoak jadanik igarria zuen hizkuntzaren artikulazioaren kontzeptua Ferdinand de Saussure hizkuntzalari suitzarrak sakon aztertu zuen urteetan, haren Cours de linguistique generale hilondoko liburuan ageri denez.
|
|
|
Ez zebilen autorik, ez eta arimarik ere, baina bizkarrezurretik hotzikara batek eraso zion. Azken boladan, komandoa osatzea erabaki zutenetik," ekintzarik", Harakinek esaten zuen bezala, egin ez
|
bazuten
ere, paranoia mailak goia joa zion Bazterri; nonahi agertzen zitzaizkion auto susmagarriak, guardia zibilak iruditzen zitzaizkion tabernan agertzen ziren kanpotarrak, soinurik txikiena ere bila zetozeneko irudipenarekin lotzen zuen. Hala ere gau hartan desberdina izan zen, ez zegoen susmatzera bultza zezakeen ezer, baina usain ezezagun baten kera erantsi zitzaion;" Beldurra ote zen?" galdetuko zion Marcki," esaten dute beldurrak usaina duela; usain hura gozoa zen, likitsa, lodia, are erotikoa ere bazela esanen nuke".
|
|
|
Ameto egitea baino ez zitzaion gelditu Marcki; eta hala ere, Ike puta erabaki zuen Marckek, Carlosen puta adjektiboaren azpian ezkutatzen zen homosexualitatearekiko autogorroto salaketari ez adituarena eginez. Puta gizajo bat, Marck baino babesgabeago, deslaiago gelditu baitzen Carlosen heriotzaren aurrean, antzezten zituen pertsonaiek bestela iradokitzen
|
bazuten
ere.
|
|
|
Denek bestela uste
|
bazuten
ere, Bazter zena baino ez zela pentsatu zuen, alegia, euskaldun jator eta naturala, urtetan elkar ikusi gabe egonagatik adiskidea, berak ezagututako Bazter huraxe bera.
|
|
2005
|
|
|
Olatz Kortak kantaldia eskaini zuen bazkalostea laguntzeko, eta mahaiez mahaiko ibilia hasi zen, bata agurtu, besteari zorionak eman eta hirugarrenarekin kontuak trukatzeko. Hurrengo urtean elkartzeko gogoz agurtu ziren, batzuek jai eguna luzatu
|
bazuten
ere.
|
|
|
Lau mahaikideen artean hitz egiten lehena Paula Kasares izan zen eta beste ezer baino lehen, gogorarazi zuen Iparraldeko ordezkaririk ez zela mahaian eta pena zela. Lau hizlariek beren txostenetako jarduna laburbildu zuten eta aurrera egiteko moduak baditugula azpimarratu
|
bazuten
ere, garbi adierazi zuten datozen 20 urteotan ez dugula euskararen erabateko normalizaziorik ezagutuko.
|
|
|
" Aurreko lana Garateko beheko estudioan grabatu genuen eta EHEko kanta goiko estudioan grabatu ostean diskoa ere bertan grabatzea erabaki genuen", diosku Soretek. Estreinako lana autoekoitzi egin
|
bazuten
ere, ez dute arazorik izan disko berria zigilu batekin argitaratzeko. Dena den, guztia ez da hasieran pentsatu bezala joan.
|
|
|
Orain dela sei mila urteko siriarrek ezaguna
|
bazuten
ere, aire egokituaren erabilera masiboak mende bat baizik ez du.
|
|
|
Haurra problemarik gabe izan
|
bazuten
ere, ez ziren han bukatu Tomas eta Teresaren artekoak. Ines oso negartia baitzen, eta noiznahi esnatzen baitzen gauaren erdian.
|
|
|
Edonola, euskararen jokabideaz ohartu ez ezik, zenbait osagairi balio berriak ere eman dizkiegu. Esate baterako, izen elkartuen mugatzaile berezitzat hartu ohi diren gain bezalako osagaiak gero eta hurbilago daude aurrizki bihurtzetik44 eta gainera, lehenago lekua baizik adierazten ez
|
bazuten
ere (gainjantzi, gaingune), egun intentsitatea ere adierazten dute zenbait hitzetan (gainzama) 45. Aldaketa hauek euskara erabilera berrietara egokitzeko beharrak eragindakoak dira eta euskara ahuldu gabe aberastu egiten dutela pentsa dezakegu.
|
|
|
Euskararekiko ikuspegi kontrajarri hauek badukete ondoriorik xurien eta gorrien kazeta elebidunetan. Zeren eta hasieran batzuek eta besteek euskara berdintsu erabiltzen
|
bazuten
ere (erran nahi baita guti, hautesle eta herrietako kontseiluetako frankok frantsesik ere ez zekitelarik bizkitartean), erlijioaren eusle izate horrek euskara erabiltzera ez ezik apaintzera zeramatzan apaizak. Hortaz, hiru apaiz idazle finkoren euskara on eta kalitatezkoari esker kazetan gure hizkuntza goiti joan zen, Eskualdun Onaren garaian() lehen aldiz nagusituz frantsesari; eta kazeta gorrietan, aldiz, beheiti.
|
|
|
1 Etxe Eskolek eta Ikastolek, biek ere, euskaraz irakasten
|
bazuten
ere, «EtxeEskoletara joaten zen ikasle kopurua txikia da,, goi mailako, familia, kultura, eta ekonomia jatorrikoak gehienak, eta Euzko Alderdi Jeltzalearen ildo politikoaren jarraitzaileak; ikasle guztiek euskaraz badakite.
|
|
|
IKASBATUAZ Elkartea 1993 ikasturtean sortu zen. Hain zuzen, 1993anEAEko Legebiltzarrean onartu zen Euskal Eskola Publikoaren Legearen ondorioz, Konfederazioan zeuden Ikastolek aukera publikoa egin
|
bazuten
ere, eskaini zeneredu publikoa ez zetorren bat euren nahiarekin; orduan, Ikastola bakoitzak, ekonomia baliabideen arabera, batik bat, aukera egin zuen. Horregatik, SarePublikora bilduriko Ikastolek elkarrekin antolatuta jarraitzeko behar larria nabaridute:
|
|
|
5 Orain arte aipatu betekizun berriak edo lege aldaketak terrorismo delituetan bere eragina zabaltzen
|
bazuten
ere, delitu guztietara ere aplikatzekoak ziren, gehienetan ordea zorroztasun txikiagoz. Baina bada oraindik aipatu gabe utzi dugun azkeneko aldaketa terrorismo delituei, baita antolatutako delitugintzari ere?
|
|
|
Wendy esperantzetan da eta, gainera, oso triste (beharbada depresio bat egiten du), zer egin ez jakinik, bere aitari dena erraiten dio; berak Frantziara eramaiten du eta ninia sortzen edo hiltzen da.Bi izebek neskaren argitasunaz harriturik egon ondoren, Mirosak erran zuen pentsakor: Ez, bi kasuak ez dira posible, edo bederen lehena, zeren Eduardo ez zen batere horrelakoa, bere alaba asko maite zuen, beharbada sobera, baina ez zuen sekula, sekula bortxatuko, eta sinets nazazu, ene anaia baitzen! Aldiz, beste ideia posible da, baina elkar maite
|
bazuten
ere, Wendy ez zen sekula esperantzetan izanen bere ahizparen senargaiarekin. Ahal bazuen ere.Carolina bere baitan hobeki sentitu zen Mirosak segurtarazi zionean Eduardok ez zuela sekula bere alaba bortxatzen ahal... Orduan erabaki zuten biharamunean Amsterdamera itzultzea, han gauza bat edo bi argitzen ahal zituztenez jakiteko, eta etxe handian garbiketa pixka baten egiteko.
|
|
|
Orain dela bi urte sinatutako hitzarmenean aurreikusten zen Javier Madrazoren alderdiak hiruko gobernuan berriro sartuko balitz Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza Sailaz gain udal ardura berriak ere izango zituela 2006an. EAJko Uri Batzarrek eta Getxoko EAk eta EBk ezagutzen
|
bazuten
ere akordioaren puntu hori ez da publiko egin orain arte. Irudian, Urkiza eta Zarraoa artxiboko argazki batean.
|
|
|
Hauteskunde kanpaina osoan zehar Basta Ya! elkarteak, PSE EEk eta PPk Zarraoa alkatetzatik kentzeko helburua jarri
|
bazuten
ere, Udal Gobernurako bozketak izan zirenean, Espainiako konstituzionalistek ez zuten bat egin. Horrela, nahiz eta EB Berdeak abstenituko zela aurretik iragarri, Zarraoak lortu zuen alkatetza 11 botoekin, bere atzean Marisa Arrue, 9 botoekin, eta Almansa, 3 botoekin, gelditu zirela.
|
|
|
Kale perfektua zen Simonek nahi zuenerako. Golf zelaiaren hesia hurbil zegoen gainera, korrika ihes egin behar
|
bazuten
ere.
|
|
|
Bultzaka atera zuten Joxe Mari etxetik. Emazteak besotik heltzen zion estu, eraman ez zezaten; bizkarrean gogor jotzen
|
bazuten
ere, Anak ez zuen senarraren besoa askatzen, ezta inondik ere. Joxe Mari bera ere saiatu zen emaztea etxera itzul zedin, min egingo ote zioten beldurrez, baina Anak berean jarraitzen zuen, halako indarrez, non ezin baitzuten askatu.
|
|
|
Halako akordio inplizitua erdietsi dute ezagutzen ez duten gazte horrekin: hasieran egunero egiten
|
bazuten
ere, bi egunez behin baino ez dute orain horma zuritzen. Horma garbitzaile gazteari elkarrizketa antzeko bat iruditzen zaio hori, harreman bat –harreman singlea nahi bada, baina harremana finean–, pintada haiek egiten dituenaren eta ezabatzen dituztenen arteko mezu trukaketa bat.
|
|
2006
|
|
|
Lana ondo eginagatik, zorte txarreko boladan murgilduz gero, alperrik da. Joan zen astean, Tabirakok (lehen mailako mutilen taldeak) sei bajarekin egin zion aurre Jorge Fernandez Grupo taldeari, eta hutsuneak betetzeko igondako gazteek kasta, indarra eta gogoa soberan jarri
|
bazuten
ere, aurkarien esperientzia nagusitu egin zitzaien azkenean, gutxigatik bada ere: 71
|
|
|
Lana ondo eginagatik, zorte txarreko boladan murgilduz gero, alperrik da. Joan zen astean, Tabirakok (lehen mailako mutilen taldeak) sei bajarekin egin zion aurre Jorge Fernandez Grupo taldeari, eta hutsuneak betetzeko igondako gazteek kasta, indarra eta gogoa soberan jarri
|
bazuten
ere, aurkarien esperientzia nagusitu egin zitzaien azkenean, gutxigatik bada ere: 71 75.Ruben Beneitez taldeko entrenatzailearen esanetan, taldearen jarrera ausartak merezi ez zuen zigorra jaso zuen:
|