|
2000
|
|
|
Guztira hamar animalia deskribatzen dizkigu, bakoitza kapitulu labur batean. Batzuetan animalia horrekin izandako esperientzia edo gertakizunen
|
bat
kontatzen digu. Eta bestetan, berriz, bera sartzen da animalia horren larruan, bizipenak gordintasun handiagoz erakusten dizkigularik
|
|
|
Teatro lan baten ahozko hizkuntza bat egingo da eta lagun artean tabernan zaudenean beste bat. Aldizkari batean ere, kooperatiben gainean zabiltzanean euskalki jasoa erabiliko duzu eta txiste
|
bat
kontatzeko horrek ere aldizkarian bere lekua izan behar du eta beste maila bat.
|
|
|
Gutxi gara eta gainera gure zaletasuna guztiz zaharkitua da, aurreko mendeko zaletasun baten atzetik gabiltza, baina jendearen bizitzan lehen, sortu arte, literaturak zeukan gaur ez duen garrantzia. Orduan, pertsona batek bere bizitzaren atal
|
bat
kontatzerakoan erreferentzia bat behar bazuen, ba liburua izango zen, antzerki obra bat agian. Orain jendeak kontatu nahi duenean gertatu zaion zerbait ez du libururik aipatuko ez bada sektakoa, aipatuko dituzte filmak.
|
|
|
Alegia, zinema nola ulertzen duen eta bere lanak sortzeko ikus entzunezkoen tresnak nola erabiltzen dituen jorratuko da. Horrez gain, egitura formalen logika arakatu, eta istorio
|
bat
kontatzeko eta ikusleeengan zirrara pizteko erabiltzen duen narrazio moldeetara gerturatuko dira, oinarrizko duen bere tresnari bereziki erreparatuz, muntaia, alegia, ariketa praktikoak barne. Orobat," Vertigo" filma eredutzat hartuz, sortzaile honen unibertso sinbolikoaren inguruko hausnarketa ere egingo da, hala nola, emakumeen (ilehoriak gehienetan) zeregina bere filmetan eta heriotzaren estetika.
|
|
|
Diskoaren tituluak berak ere(" Bizitza triste eta ederra") anbiguotasuna islatzen du. " Woody Allenek txiste
|
bat
kontatzen du' Annie Hall' filmaren hasieran: bi emakume daude bainuetxe batean eta batak besteari esaten dio:
|
|
|
Elaberri labur hortan, mende hunen hastapenean gertatu istorio arrado
|
bat
kondatzen digu idazle berri horrek, Artola familia ezagutarazten ere, eta bereziki Iñaki etxeko semea. Hunen haur denbora erakusten dauku eta bide batez, laborarien bizi moldeari buruz ainitz xehetasun emaiten, hots, baserriko lanak, plazerrak eta ez beharrak.
|
|
|
Liburu honetan antzematen da euskal literatura gazte hizkeran zein bizitzari hurbiltzen ari dela gero eta gehiago, eta horrek gure literaturari onurak baino ez dizkio ekarriko, izan ere, gazteengan literatura erakargarria izan dadin beharreko baldintzetako
|
bat
kontatzen diren istorioak gertukoak izatea da, fantastikotasuna martxan jarriz. (Gara II)
|
|
|
Egile honek ere kanpo fokalizazioa darabil gertaeren berri emateko. Izan ere, mota honetako eleberrietan batik
|
bat
kontatzen den istorioa da garrantzia duena, ekintzak ez pertsonaien barne egoera. Gainera, gertaerak ez dizkigu jarraipen kronologiko zehatz baten arabera kontatzen:
|
|
|
Edorta Jimenezen eleberri honetan intrigazko istorio
|
bat
kontatzen bazaigu ere, une historiko jakin bati etengabeko erreferentzia egiteagatik eleberri historikoen artean kokatzea erabaki dugu. Izan ere, XVI. mendean kokaturiko thriller historikotzat hartua izan da.
|
|
|
Bestalde, nahiz eta denbora tarte jakin
|
bat
kontatzen zaigun, diakronia puskatzen du, linealtasun eza nagusituz. Honela, herri batetik bestera salto egingo du atal batetik bestera, baina, denboraren jarraipenari begiratu gabe:
|
|
|
Unai Iturriagak Bilbon kokaturiko istorio
|
bat
kontatzen digu bere lehen eleberrian. Izan ere, egileak aitortu zuen moduan," istorio urbanoa kontatzen dut eta Euskal Herriko hiri bat aukeratzerakoan ez nuen zalantzarik izan." (Argia 1716) Egileak eleberria hitz hauekin deskribatu zuen:
|
|
|
Kondaira mitikoen bildumak irakurtzean, berehala konturatzen gara, berriemaile batetik bestera, istorio, bera? doi bat desberdina dela, bertsioakbadirela; berriemaile berak istorio bera modu desberdinean kontatzea ere gerta liteke.Ohar honek pellokeria ematen du, jakina eta onartua baita gertakari bakar
|
bat
kontatzeko orduan bakoitzak bere moduan egiten duela. Baina garrantzi handiko gauza damitoen aldagarritasuna, aldaketa txikietarik handietara pasatzen baita mailaka eta, istorio beraren bertsioz bertsio ibiliz eta zubirik zubi aitzina jarraikiz, posible da edozeinmitotatik abiaturik edozein mitotara heltzea, haustura sobera bortitzik egin gabe.
|
|
|
Pena bakarra daukat, gutxi gorabehera hilabetea izango baita gaitzen batek zentzumenak ukitu zizkionetik, eta geroztik ez du gaixoak ezer entenditzen, eta alferrik da berarekin berba egitea, alferrik da... Eta pena dut, azken urte honetan ez dudalako adorerik izan sekretu txiki
|
bat
kontatzeko, eta oraintxe esango nioke, baina zertarako, ezin badu ulertu... Eta kontua da zuoi ere ez dizuedala inoiz esan.
|
|
|
Eta, bide haietan barrena, protestantismoaren inportantziaz baino areago, zientziarenaz aritzen zitzaidan behin eta berriro. Eta ikus dezazun halaxe izan zela, hatsarre hartako anekdota
|
bat
kontatuko dizut, arestian errana ilustra diezazukeena: osaba Joanikot, Pitagorasen teorema esplikatzen ari zitzaidan, noiz eta ohartu bainintzen bezperan hitz eman zidala ezen biharamunean kontatuko zidala nola sortu zen eta zergatik sortu zuen protestantismoa Lutherok; eta, bat batean, galdetu ere halaxe galdetzen niola, osabak ihardetsi zidan:
|
|
|
Eta haren ideia batzuk jakinarazten zenizkidan... eta zein izan zen ene ustekabea, ideia haien baitan nihaur ere baitaratua eta moldatua sentitu nintzenean! Eta sinets diezadazun ezen erraiten ari natzaizuna zinez eta minez erraiten ari natzaizula, anekdota
|
bat
kontatuko dizut.
|
|
|
Eta lohitzen eta lokazten zen, nola itzarririk hala lotan nengoela. Etsenplu
|
bat
kontatuko dizut eta haren ondoreak ere kontatuko dizkizut, ikus dezazun norainokoa zen ene ezinegona eta larritasuna.
|
|
|
Eta, nola Mattinek eta biok laket baikenituen apezaren ateraldiak, hala, korapiloak eta trabak berez sortzen ez zirenean, edo berak sortzen ez, guk asmatzen genituen, ikasgai astun haiek arinago gerta zekizkigun amoreakatik. Anekdota pare
|
bat
kontatuko dizut: lehena gure eskolei lotua, bigarrena haren sermoiei.
|
|
|
Eta don Luziok bertze ipuin luze
|
bat
kontatu zidan, zeinetik aski bainuke kontatzea nola Axularrek eskatu zion sakristauari, ipuinaren azken aldean, hil zezala mezerdian, ogia eta arnoa sagaratzeko mementuan, zeren Sarako erretoreak baitzekien orduko, halatan baizik ezin beregana zezakeela bere itzala, eta nola Axularrek eskatu eta solizitatu behar izan zion behin, bi aldiz eta hiru aldiz, sakristauak, finean, amore eman zezan eta h...
|
|
|
Baina, honez gero ongi ohartuko zinen bezala, gertakirik sinpleena eta xumeena nekez agortzen da ene luman, eta ezin naiz, inkontru hartaz denaz bezainbatean, bertze xehetasun
|
bat
kontatu gabe geratu. Izan ere, nahiz eta erran dizudan ezen Mignon eta biok biluzik geundela, Mignon ez zegoen guztiz, zeren zapatak jantzirik baitzituen.
|
|
|
Okerragoa izanen zen, baldin, jaun dukeak erran bezala, gutako norbaiti zeraren zereko zeretik zera... gertatu izan balitzaio —eta, irri egiten zuelarik, segitu zuen—: Gainerat, sekeretutxo
|
bat
kontatuko dizut: aspaldi nenbilen gerritik libra pare bat koipe soberan nuelako ustean, eta atzokoak ez zidan kalterik eginen...
|
|
|
—Zergatik ez dit berorrek kontu zaharren
|
bat
kontatzen, aitona?
|
|
|
Ni, behinik behin, maniobra zakar batean esnatu naiz, furgonetako isiltasunean Dan gidaria Idoia kopilotua beste nafarra elkarrizketatzen ari zela. Imajina nezakeen bezala, luze gabe euskal afera ekarri du hizpidera eta Idoiak, abilezia handiz (ezagun du bera ere aspertua dagoela gai bakarraz min  tzatu beharraz), niri barregarria egin zaidan txantxa
|
bat
kontatuz moztu nahi izan du:
|
|
2001
|
|
|
" Garizuma". Baina... hasiera hasieran, parabola antzeko
|
bat
kontatzen zuen. Hauxe:
|
|
|
Baietz uste dut. Korapiloz korapilo, bukaeran, korapilo horiek askatzen joan ahala, nolabait istorio
|
bat
kontatzen da.
|
|
|
Wolf Rila zuzendari ingelesak Midwich herrixka aukeratu zuen zientzia fikziozko istorio beldurgarri
|
bat
kontatzeko, filmatu zuenean ez zekien zer nolako eragina izan zezakeen Bermeoko bi zinemazalerengan. Zineklub batean ikusitako pelikula hark eman zien ideia, botere extralurtarrak dituzten ile horidun umeak bezala, ideia hura egia bilakatzen saiatu... eta lortu ere egin zuten.
|
|
|
Erakunde ezkertiarretan eta eremu hauek nahiko ahaztuak daude, badirudi ezin direla Latinoamerikatik eta Mendebaldeko Saharatik haratago joan. Bestetik, gustatuko litzaidake jakitea Espainiako Atzerri Ministerioan zein espezializazio mailako adituak dituzten, eta gertakizun
|
bat
kontatuko dut esaten dudana zergatik esaten dudan uler dadin. Irango Kurdistango pertsona batek elkarrizketa bat izan zuen Ministerioko eremu hartarako arduradunarekin.
|
|
|
Baina, oraingoan ere, R. Saizarbitoriaren helbururik behinena ez da historia
|
bat
kontatzea soilik izan, bere nobelagintzan ezaguna zaigun estrategia narratiboaz baliatuz (ik. Hamaika pauso), hasieratik bertatik irakurleok jakitun baikara bertan kontatzen den istorioaren amaieraz.
|
|
|
Istorio
|
bat
kontatzeko zein euskailu baliatzen den bost axola dit: edozein da aproposa baldin eta istorioak merezi badu.
|
|
|
Erdi Aroko euskal istorio hiritar
|
bat
kontatu nahiko banu, zein hiri hautatuko nukehorretarako. Hauta nezake Tutera.
|
|
|
Erdi Aroko euskal istorio
|
bat
kontatu nahiko banu, hauta nezake, kokagunemoduan, Donibane Garazi. Edo Uxue.
|
|
|
Nola lor dezaket antzina bateko istorio
|
bat
kontatzea, irakurleak kontakizuneko hizkera arbuiatu gabe. Izan ere, hizkeraren sinesgarritasunak bi mutur baztergarri baititu:
|
|
|
L. Educationsentimentale nobelan desagertu egin zen erabat abentura. Nobela horretan erabatdesagertu zen intriga; ordura arteko nobelaren bizkarrezurra zen istorioa (nobelakzerbait kontatzen bazuen, istorio
|
bat
kontatzen baitzuen), ito egin da nobelahorretan. L. Education sentimentale horretatixe garatu ziren, naturalismoareneskola?
|
|
|
Auskalo zer egin dioten. Txiste
|
bat
kontatuko zioten beharbada denbora pixka bat emateko. Ez dakit.
|
|
|
Agure zahar bat da Lucas, gorputzez makal egoteaz gain burua nahastuta daukana, eleberriak aurrera egin ahala gero eta nahastuago. Eromen prozesu
|
bat
kontatzen zaigu, bere izugarrian gozoa, edo bere gozoan izugarria. Eta kontagaiarekin batera doa kontamodua ere, tarteka atzera aurrera baitabil istorioa, denboraren markak galduta eta logikaren arauak apurtuta, nahiz oro har eta sigi sagaka kontakizunak aurrera egin.
|
|
|
Kafetxoa kea dariola ekarri eta ipuin
|
bat
kontatuko omen dit.
|
|
|
‘Ipuin kiowa
|
bat
kontatuko dizut.’
|
|
|
Eta
|
bat
kontatuko dizu:
|
|
|
John Masefieldek, bere edanean, txiste hori beltz
|
bat
kontatuko dizula esango dizu.
|
|
|
Ipuinak kontatzea umekeria dela pentsatuko duzulakoan seguru asko, oroipen okerren batek ekarritako argiari fffu egite hori ere umekeria nahiko absurdoa izan delakoan, ez da ausartuko zure gelara itzuli eta ipuin
|
bat
kontatu behar dizula esaten...
|
|
|
Batzuetan, guk kopiatzen genuen artean berak ipuin
|
bat
kontatzen zigun:
|
|
|
Hamargarren mendean? Duela mila urte, beraz, eta ez da erraz Ataunen bertan ere mila urteren buruan gauza
|
bat
kontatu den bezala zehatz eta mehatz gordetzea.
|
|
|
Euskal poeta gazteak egun idazten ari diren poemetan ere (Urtzi Urrutikoetxea, Jon Benito, Kemen Lertxundi) suma daiteke aurreko belaunaldietakoen espektatiben zapuzketa. Balizko mundu
|
bat
kontatu diegu eta mundu erreala ez da margoztutakoa bezalakoa. Indarkeria politikoaren erromantizismoa entzun dute etxean (gurasoek grisen aurretik korrika aritzen zireneko hura) eta kalean ikusten duten bortizkeria politikoa ez da, dagoeneko, batere erromantikoa.
|
|
2002
|
|
|
Rolland Petit hautatu nuen batez ere izugarri gustatzen zitzaidalako bere errepertorioa. Bere balet guztiek istorio
|
bat
kontatzen zuten. Victorrekin gauza abstraktuagoak egiten genituen eta balet laburrak ziren.
|
|
|
" Hau antzerkia da, eta hortaz, entretenitzeko eginda dago batez ere. Hunkigarria den istorio
|
bat
kontatu nahi izan dugu baina dramatikotasun handirik gabe", dio Tessa Andonegik. Amaiera zoriontsua duten istorio horietakoa da Adosen azken antzezlana, nahiz eta aukeren atea zabalik uzten den pertsonaien etorkizuna zein izan daitekeen iragarri gabe.
|
|
|
Elkarren artean bilduz ondo pasatzeko aukera paregabea eskaintzen die haurrei Antton Irusta irakasle, idazle eta ipuin kontalariak «Autu mautuan» izenburua duen liburu honetan. Adibidez, biriken indar guziz kantuan aritzeko aukera, arin arin irakurtzeko espreski eginak diren aho korapiloak ikastekoa, adineko euskaldunek bere harridura, poza edo haserrea adierazteko noiznahi esaten dituzten hitz bereziak eta norbaiti deitzeko edo haren arreta eskatzeko erabiltzen dituzten interjekzioak; ipuin
|
bat
kontatzeko orduan hasiera gisa erabiltzen diren esaerak eta borobil bukatzeko amaierak; ipuin ziklikoak eta etiologikoak nolakoak diren, euskara jatorretik jasotako esamolde eta bitxikeriak, eta beste hamaika gauzatxo.
|
|
|
«Bilbao: Lauaxeta, tiros y besos» lanak, berriz, 1936ko gerra garaian kokaturiko amodio istorio
|
bat
kontatzen du, eta lehen aldiz irakurri ahal izango da.
|
|
|
ARE GEHIAGO, beraien bizitzaren hasieratik beste aktoreen antzezpenak ikustearen plazerra edota istorio
|
bat
kontatu edo aurkezteko gaitasuna garatu dezakete.
|
|
|
Batetik, J. A. Arrietaren Abuztuaren 15eko bazkalondoa; A. Urretabizkaiaren Zergatik, Panpox, bestetik. Ondoren adieraziko dugunez, bi eleberriak dira aipagarriak konta teknika modernoen erabileragatik, baina horretaz gain, bietan istorio
|
bat
kontatzen zaigu, dela bazkalondo batean oroitzen diren bizitza pasarteek osatzen dutena, dela ama abandonatu baten egunerokotasun hitsa iradokitzen diguna. Orduz geroztik, euskal eleberriaren ibilbidea izugarri aberastuz joan da, tipologia askotarikoen eskaintza ugaritu delarik.
|
|
|
Baina nobela honek bere protagonista istorio
|
bat
kontatzen nola saiatzen den adierazten duela esatea nobelak diskurtsoari dagokionez agertzen duen konplexutasun narratiboa ahaztea litzateke. Hari egitura horren guztiaren gainetik, narratzaile estradiegetiko bat aurkezten digu nobelak, nobelaren garapena kontrolatzeaz gain iritzia eman eta are gertakariak aurreratu ere egiten dituena irakurleari etengabe keinuak eginez.
|
|
|
Mikel Antzak Miranderen Haur besoetakoa eleberriaren egokitze sozial eta ez hain aristokratikotzat jo zuen Bai... baina ez (1986). Bertan, gizarte arauen mugak gainditzen dituen amodiozko istorio
|
bat
kontatzen zaigu. Eleberria Franz protagonistari dagokion planoarekin hasten da, eta, hirugarren pertsona" voyeur" batean, pertsonaia honen bizitza eta izakera hitsa deskribatzen zaizkigu orainaldian.
|
|
|
Agur, Euzkadi (Susa, 2000) dugu Juan Luis Zabalaren azken eleberria. Hasieratik harritzen gaituen istorio
|
bat
kontatzen da bertan: demagun 1997ko ekainean gaudela eta bat batean Estepan Urkiaga," Lauaxeta", fusilatu zutenetik 60 urte paseak direnean, berpiztu egiten dela bizion mundura itzuliz.
|
|
|
Bertan, eleberrigintza klasikoaren helburu funtsezkoenetakoa egiten du bere egileak: istorio
|
bat
kontatzearena. Eta istorio hori hurrenkera kronologikoa errespetatuz edo irakurleari etengabeko ohar eta iruzkin metanarratiboak eskainiz kontatzen da.
|
|
|
Horretarako, asperdura hori iradokitzeko, genero beltza eta absurdoa uztartu zituen liburu honetako ipuinetan. Pinta, Niña eta Santamaria itsasontzietan gertaturiko hilketa makabro
|
bat
kontatuz, Robinson Crusoeren" egia" narratuz... liburuko ipuinek harritu eta aztoratu egiten gaituzte. Futbolari baten azken agindu asaldagarriak betetzen dituen iloba, Capoteren liburu famatuaren ildotik telefonoak ehizatzen dituen pertsonaia zoroa, errusiar erruletan diharduten lagun nolotilzaleak, su itzalgailu bildumaria... horiek dira Telefono kaiolatua liburuko izaki bitxiak.
|
|
|
Lan honetan birritan aipatu ditugu merkatuak agintzen duen garaiotan generozko eleberrigintzak izan duen igoera eta garrantzia. Polizi, umore, amodio edo zientzia fikziozko eleberrietan, irakurlea entretenitu egin nahi da, istorio
|
bat
kontatuz, haren ardura eta atentzioa bereganatu. Uste dut beharrezkoa litzakeela gurean eleberrigintza mota horiek azken hamarkadetan izan duten igoera aztertzea eta irakurleen artean izan duten harrera onaren berri ere ematea.
|
|
|
Talde honetan sartuko genituzke, besteren artean, Joxemari Iturralderen Nafarroako artizarra, Edorta Jimenezen Azken fusila (1993) eta Baleen berbaroa (1997), Andolin Eguzkitzaren Herioaren itzalpeetan (Elkar, 1999), Andoni Egañaren Pausoa noiz luzatu (Alberdania, 1999), Xabier Montoiaren Hezur gabeko hilak (Susa, 1999) edo Inazio Mujika Iraolaren Gerezi denbora (Alberdania, 1999). Azken honetan, esaterako, Gerezi denbora eleberri laburrean, Alberto Onandiaren oroitzapenliburua abiapuntutzat hartuta, gertakari harrigarri
|
bat
kontatu du, maisutasunez, I. Mujika Iraolak: anarkista talde batek artzapezpiku bat askatzeko egiten duen bidaiarena.
|
|
|
Eta hirugarren fasean, telefonoan bezala, aurretik ez dakiten lan bat, galderanagusiarekin harremana izaten du, batzuetan gaia da oinarria eta besteetan testu era; adibidez, eguneko efemerideak emanda, gertaera historiko
|
bat
kontatu, EuskalHerrian dauden desberdintasun klimatologikoak, jokoak edo denbora pasak...Estrategiak aktibatu behar ditu, aurrekoan prestatu duen lan hori honetaraekartzeko, ikasi dituen mekanismoak bat batean aktibatzeko. Ekintzek eginkizunbat edukitzea garrantzitsua iruditzen zaigu, ikasleek helburu bat izan behar dutezati honetarako.
|
|
|
Afalostean herrikotabernetara joateko asmoa zeukaten. Azkenean denak geratu ziren entzuten.Bukatzean, ipuinak kontatu zituen laugarren urratseko ikasleari beste
|
bat
kontatzeko eskatu zioten entzuleek. Gero, entzuleek euren borondatez parte hartzea erabakizuten:
|
|
|
Les liaisons dangereuses(. Harreman arriskutsuak?) izeneko nobelan, Choderlos de Laclos autoreak iritzi publikoaren kontzeptua aipatzen du modu argian. Emakume eta andereño baten arteko harreman epistolar
|
bat
kontatzen du autore frantsesak. Emakumeak maitalea baztertzeko aholkatzen dio andereñoari, gizona oso izen txarrekoa baita.
|
|
|
Egitate baten lekuko izatea, haren lehen eskuko irudikapenaren jabe izatea da, ez besterik. Egitate
|
bat
kontatzea, eraikia izan den errealitateari buruz berba egitea da. Egitatea berben, soinuen eta irudien bidez kontatzea da informatzea; kontakizuna da informazioa, inola ere ez egitatea.
|
|
|
Arratsaldeko une bakar batean, haurrek “ipuin kontalariak” entzuteko denbora izaten dute. Azaltzen dutenez, “historia
|
bat
kontatzeko ez da ezagutza berezirik behar, baizik eta interesa, konpromisoa eta haurrak une batez non dauden ahaztarazi nahi izatea”, azaltzen dute. Alde horretatik, honako hau diote:
|
|
|
Idoia bere emaztea, aldiz, nahiko idorra eta isila zen. Ez zuen senarraren umorea gustuko eta, istorio irringarri
|
bat
kondatzen hasi orduko, begirada gaizto bat zuzentzen zion isilarazi arte.
|
|
|
–oihukatu zien– Iepa. Gauza
|
bat
kontatu behar dizuet. Bueno, bi gauza –eskuak buru atzean jarri eta gorputza luzatu zuen– Bat:
|
|
|
Euskal Herritik Parisera, azken bitxikeria
|
bat
kontatzera: Parisen egunero 20.000 kilo zakur kaka biltzen omen da.
|
|
|
–Nahi baduzu, txiste
|
bat
kontatuko dizut...
|
|
|
–Sekretu
|
bat
kontatuko dizut. Baina zin egin behar didazu ez diozula inori esango.
|
|
|
Bazkalondoren, egongelako sofan eseri ginen. Gure arteko giroa aldatzeko edo, txiste
|
bat
kontatu nion. Adaptazio eta guzti, jakina, kutsu erreala izan zezan:
|
|
|
Medikukideek ezagutzen ninduten, eta bazekiten txiste kontalari trebea izan nintekeela, hainbatetan. Haiek eskatuta,
|
bat
kontatu nien. Gero, haien emazteak berotu zitzaizkidan, baita Bayerko ordezkarienak ere, beste bat, beste bat...
|
|
|
Hantxe igartzen nuen nik, adibidez, bihotzaren hondorik hondoenean, Leireganako erruki iturria... baita erruki uholdeak ere handik sortzen, odol kolpeka, lotarakoan, batez ere: ipuin labur
|
bat
kontatu eta disko bat ipinita gero, begiak ixten zituenean, Yehudi Menuhinen biolinak interpretatutako Brahmsen sehaska kantaren konpasean.
|
|
|
Zorionekoa nintzen, beraz, neure zoritxarrean. Gogoeta garraztuen bele beltzari aurka eginez, Leireri ipuin
|
bat
kontatzen nion bakoitzean, ikustekoa zen nola zabaltzen zituen hark haur haurretatik –bi urte doi bete zituenetik– begiak, Sararenak hainbeste oroitarazten zizkidatenak. Eta nola egiten nuen nik leihotxo haietan barna, beste ipuin batean sartzeko, non Sara bera irudika bainezakeen –ipuineko protagonista– maitagarri bihurturik!
|
|
|
Beste egun batean, berriz, ipuin
|
bat
kontatu nion eta, handik gutxira, marrazki batzuk eman zizkidan. Lau marrazki ziren, nik kontatutako ipuinaren sekuentzia osatzen zutenak.
|
|
|
Eta denen erdian, Manuel. Orrondok txorakeriaren
|
bat
kontatua zuen, eta barrez ari ziren. Azken lerroko bi izkinatan, neska mutil bikote bana.
|
|
|
Baina egun batez malapartatu batek drogaren zulora eraman omen zuen. Azalpen urduri azkarretan lapurretak, Â familiaren hondamendia, espetxea, drogazaleen artean ohikoak diren istorio horietako
|
bat
kontatu zidan. Horrelako asko entzuna nintzen; etxean batez ere.
|
|
|
Oso ziur nago: heriotzaren une zehatzean gure buruari ipuin
|
bat
kontatzen diogu, ez nobela bat.
|
|
2003
|
|
|
Ez da kasualitatea biak ospitalean kokatzea, toki horixe delako gaur egungo haurrak isiltasunarekin, bakardadearekin lotura zuzena duen toki gutxietariko bat, kontalari oiartzuarraren hitzetan. Kasualitatea ez den bezala, ipuin kontalari bezala izan dituen pasadizoetakoren
|
bat
kontatzeko eskatu eta ospitalekoak aukeratu izana. Honek, bere ibilbide profesionalarekin du zerikusia:
|
|
|
Apustuetako saltsaren
|
bat
kontatzerik bai?
|
|
|
Narratzaileok badugu gertakariekin istorio
|
bat
kontatu beharrarekin itsutzeko arriskua. Baina gertakari batek, benetako interes eta esangura izan ditzan, gertakari hutsa baino haratagoko zerbait behar du, ikusi, entzun eta sentitu egin behar den mami halako bat.
|
|
|
Tomas deseroso mugitu zen belarrean. Baina, asko jota, lau segundoko deserosotasuna izan zen, Dimas beste filigranaren
|
bat
kontatzen hasi zelako. Eta aditzen jarri zen Tomas, eta Dimasek esan zuen
|
|
|
Zu zaitut lagun mina! Sekretutxo
|
bat
kontatuko dizut, zuri bakarrik, ez esan inori... bale. Kaka!
|
|
|
Gauza
|
bat
kontatu behar dizut. Lehengoan zutaz hitz egin nion Ainhoari, eta zakur amorratua bezala saltatu zen hasieran.
|
|
|
Aittona, upelak, Martintxiki... Umeei ipuin
|
bat
kontatzen ari zen, nonbait. Jonek ezer gutxi gogoratzen du, hala ere, ipuin horretaz, nahiz eta tarte batez ate hura zaintzen egon zen, bertatik inor atera ez zedin.
|
|
|
Zutik dagoenak oihuka segi  tzen du. Pasadizo xelebreren
|
bat
kontatzen ari zaio gidariari, halako batean biak barrez lehertu dira-eta. Txaranga bat entzun dute, eta berriz ere suziriak.
|
|
|
Nire komentario alaia zela eta, on Belisario garbantzuz betatako eltze baten antzera lehertu zen, haren listuak denak zipriztindu gintuelarik. Eta orduantxe bertan, apaizak txiste antierlijioso
|
bat
kontatu behar zigun uneantxe, beste laguntza oihu izugarri batek arima izoztu zigun. Orro motz, ebaki, agoniko, lazgarri bat izan zen.
|
|
|
Egia esan behar badut, ez nuen ordu arte inoiz jubilatu arandar bat negarrez ikusi, baina zin dagit ez dudala halako ikuskizun tristerik inoiz ikusi. Gure maitasun erakustaldiek kontsolatzen ez zutenez, pentsatu nuen gizagaixo hura baretzeko era bakarra bere neurrira apaltzea zela, hau da, gure barren sakonean guztiok gordetzen dugun sekreturen bat, besteon argitara jartzerik sekula nahi ez genukeen mixeriaren
|
bat
kontatzen hastea.
|
|
|
Gezurra dela. Niri ipuin
|
bat
kontatzeko asmatu duzula hori guztia.
|
|
|
Alabaina, Damian poztu egiten zen haren ontzian joan ziren egunean ezkutatu zionaz. Poztu egiten zen Jaioneren bizimodu berriaz zihardutenean, gauza
|
bat
kontatu gabe utzi izanaz. Poztu egin zen esan gabe geratutakoaz.
|
|
|
Jaionek bere sexu ametsetako
|
bat
kontatzeko eskatu zion egun hartan. Ametsa kontatu egin ziola esan zion Izpizuari.
|
|
2004
|
|
|
Koreatik etorritako talde bat zen, denak leuzemiak jotako gaixoak, eta baziren tartean oso ahul zirenak. Ipuin beltz
|
bat
kontatu eta salatzera etorriak ziren Europaraino.
|
|
|
Beste kontu
|
bat
kontatuko nizuke nik. Aurreko batean kalean entzundakoa.
|
|
|
Eskarmentua izan liteke, edo adina, batek daki. Nik istorio
|
bat
kontatzen dut, nirea, baina zuk zeuk ere zeure burua bertan ispilaturik ikusiko duzu, beharbada. Zure istorioaren isla gerta liteke.
|
|
|
Niri artearen munduan lan egitea interesatzen zait, istorio ezberdin
|
bat
kontatzea, neurea. Bestelako uste orokor batzuetatik hurre egon ala ez, bigarren mailako da niretzat.
|
|
|
Iñaki Egañak bera ezagutzeko parada izan du: " Mario Salegik, garai hartan espioitzan ibilitako beste jende askok bezala, errealitatearen zati
|
bat
kontatzen du. Beste zatia berarekin batera joango da hilobira".
|
|
|
Antton Kazabonek makina bat liburu idatziak ditu gaztetxoentzat, eta oraingoan eleberri telefonikoa eskaintzen die. Bukaera irekia duen amodio eta zeloen istorio
|
bat
kontatzen du Pirtzina zilborrean nobelan, telefonoz izandako elkarrizketen bidez erabat hedatzen den istorioan. Asko laguntzen dio bere irakasle langintzak idazteko orduan Antton Kazaboni, berak aitortzen duenez, ikasleak bihurtzen zaizkiolako berari irakasle.
|
|
|
Guztiok daukagula istorio interesgarri
|
bat
kontatzeko (sexu, jatorri, azalaren kolore, familiaren egitura eta bereizketak egiteko gizarteak dituen modu txoroen gainetik), eta jakina, istorio bat kontatzeko duena interesgarria da beti.
|
|
|
Guztiok daukagula istorio interesgarri bat kontatzeko (sexu, jatorri, azalaren kolore, familiaren egitura eta bereizketak egiteko gizarteak dituen modu txoroen gainetik), eta jakina, istorio
|
bat
kontatzeko duena interesgarria da beti.
|
|
|
Uraren jatorria ezagutzea oso garrantzitsua da, egunen batean basamortuan ustiapen ekonomikoa planteatzen bada. Horregatik, ikertzen ari dira une honetan eta laster berriren
|
bat
kontatzeko aukera izango dugula espero dugu.
|
|
|
Zazpigarren aldiz semaforo batean geratu behar izan dutenean, azal iluneko gizon bat azaldu zaie, egunkariak eta paperezko musuzapiak ea erosiko dizkioten galdetuz. Mutikoaren amak uko egin dio eskaintzari, baina orduan gizonak mutikoari erreparatzen dio eta ea ipuin
|
bat
kontatzerik nahi duen galdetzen dio.
|
|
|
Manuelek sekretu
|
bat
kontatu digu: urte askoan rona gordetzen duten upela horiek aurretik ardoa gordetzeko erabiliak dira; hala, ronak zapore berezia hartzen du, brandi frantsesaren antz handia duen zaporea.
|
|
|
Gero gauza oso dibertigarri
|
bat
kontatuko dizuet. Ezta, Suneo?
|
|
|
Istorio
|
bat
kontatzen zien baserrikoei, beti istorio bera:
|
|
|
–Begira zer dioen putakumeak, okertu egin garela –erran zion Franzek, nik txisteren
|
bat
kontatu berri banu bezala– Uste dut lehen ere erretolika berdina entzunak garela, ezta, scharführer?
|