|
2017
|
|
|
" Etorri nire ondora, ipuin
|
bat
kontatuko dizuet" esan zuen izebak mutilzaharrak zenbait begitu jaurti zituenean, bi izebari eta beste bat berriz, zerbitzua deitzeko sokari. Umeak izebaren aginduari jarraituz, izeba jarrita zegoen bagoiaren tokirantz abiatu ziren, ideia oso gogoko ez bazuten ere.
|
|
|
Schwarzenbach, suitzarra, 1908koa, Thomas Mann idazlearen seme alaba Klaus eta Erikaren lagun mina, Tod in Persien (Heriotza Persian) edota Alle Wege sind offen (Bide guztiak irekita daude) liburuen egilea. Bigarren horretan, hain justu, Balkanak, Turkia, Iran, Afganistan zeharkatzen dituen bidaldi
|
bat
kontatzen du. Schwarzenbach, gizaki modernoaren desterru sentimendua sinbolizatzen duena, badakielako etxe, supazter, abarorik ez dagoela:
|
|
|
Ni Mikel naiz, orain zazpi urte ditut baina ez nator hori kontatzera, txikitako gertaera
|
bat
kontatu behar dizuet: Bost urterekin Ondarroatik Donostiara bizitzera joan nintzen.
|
|
|
Yang Lin ohera sartu zuen amak eta asmatutako ipuin
|
bat
kontatzen hasi zitzaion (ez zuten-eta ipuinik erosteko dirurik):
|
|
|
Nire mina paperean jarri dudanerako, jendeak Facebookera igo du nire testua, eta kontatu dudanarekin identifikatuta sentitzen dira nire lagun eta ezagun asko. Bat batean konturatu naiz jarrera sozial bat esplikatu dudala anekdota soil
|
bat
kontatu beharrean. Eta, bat batean, pultsua azkartu zait, neure buruarekin haserretzeraino:
|
|
|
Hortik aurrerakoak ez kontatuta hobe, bestela baten batek pena hartuko dit. Beraz, nire alabei inork, inoiz, ipuin txoro horietako
|
bat
kontatzen badie, belarrondoko bi emango dizkiot. Ze kalte egin diguten, jolin!
|
|
|
Beharbada, zeuk istorio
|
bat
kontatu nahi diezu erantzun zion izebak.
|
|
|
Hasieran, gure diskoak soinu bandak bezalakoak zirela esaten zen. Ez zen ahalegin kontziente bat, baina album bakoitzak istorio
|
bat
kontatzen zuen. Horregatik, ahotsik gabeko piezak dituzte, baita duoak ere, ahots ezberdinak entzuteko.
|
|
|
Beldurra ahaztuta, umeak liluratuta begiratzen zion gizonari, hegaztia sendatzen ari zen bitartean. Gizonak istorio zoragarri
|
bat
kontatu zion oholtxoa hanka apurtuari lotzen zion bitartean.
|
|
|
Gizon txiki hark gezur pila
|
bat
kontatu zizkidan. Balkanen gaineko istorioak, anarkista juduak, Kanpo Arazoetako Ministerioaren hitzaldia, Karolides... dena gezurra zen.
|
|
|
Galdera hori sei aste barru egiten baduzu, ez duzu erantzunik behar izango ihardetsi nion. Ordu erdi bat ematen badidazu, istorio
|
bat
kontatuko dizut.
|
|
|
Ahoa animalientzako tranpa balitz bezala itxi zuen, eta begi sarkor horietan borrokarako grina antzematen zitzaion. Ipuin
|
bat
kontatzen ari bazen, oso ondo zekien antzezten.
|
|
|
Oso kontakizun eroa zen; baina egiazkoak zirela frogatu nituen kontu sinesgaitz asko entzunda neuzkan, eta, erabakiak hartzeko, istorioari baino gizonari begiratzen nion. Nire apartamentuan sartu eta lepoa mozteko asmoa baldin bazuen, kontakizun arruntago
|
bat
kontatuko zidakeen.
|
|
|
Paddocki istorio eder
|
bat
kontatu nion: nire lagun hori oso garrantzitsua zela, eta, lanez gainezka ibilia zelako, urduritasunak jota zegoela, eta bakea eta atsedena behar zituela.
|
|
|
Pasadizo
|
bat
kontatuko dizuet esan zuen. Senegalen gertatu zen duela urte asko.
|
|
|
Gizon bat lehenbizikoz ikusi zuten lekutik oso desberdina zen inguru batean sar bazitekeen eta, garrantzitsuena, inguru berri horretan etxean bezala aritu eta hortik kanpo inoiz egon ez balitz bezala jokatzen bazuen, munduko detektiberik argienak ere nahasiko zituen. Eta istorio
|
bat
kontatzen zuen: behin, jaka beltz bat hartu, elizara joan eta, han, ereserki liburua partekatu zuen bere bila zegoen gizonarekin.
|
|
2018
|
|
|
Eta zertan datza? Ba, aste bateko bost egunetan hainbat derioztarrek eurek egindako bidaiaren
|
bat
kontatzen dute, euskaraz eta jendaurrean, argazkiz eta mapaz hornituta.
|
|
|
Ez... ta? (Bat batean esan duenaz oharturik, seguruenik hanka sartu duela konturatu da, eta gaiaz aldatzen saiatuko da.) Beno, beno, sekretu
|
bat
kontatuko diat, ados?
|
|
|
Bateria kargatu gabe denbora luzean esna irautea kosta egiten zaio; hala ere, kasu honetan geure helburuak lortzeko nahikoa izan dela uste dut. (Ahotsa jaitsiz, Juleni sekretu
|
bat
kontatzera joango balitz bezala.) Gure artean, bateriarik behar ez duen MARKELXXXP32 sortzen ari gara momentu honetan.
|
|
|
8 barrez lehertzen hasiko da.) Beste bat, beste
|
bat
kontatuko dizut. Zergatik dute ipurdian zuloa txerriek?
|
|
|
Horiek guztiak urrun dira, lehen lainoa batik bat, eta geroztik ere izan da izaki mitiko horien iraupenaren berri; alabaina, galduak izan zirela esaten denean ez da gertakari historiko
|
bat
kontatzen, baizik eta tema mitiko errekurrente bat errepikatzen. Bukaera horiek, gainera, parusia iragartzen dute.
|
|
|
Baroia ez zen gorrotatzailea, onbera ere izaten zen inoiz. Historia tristeren
|
bat
kontatzen ziotenean, malkoak ateratzen zitzaizkion, haur bati bezala, eta, lorategiaren itzulia eginik, kopek bat ematen zion lorategiko neskatoari. Gero, lorategiko bidetxoak erabat garbituta ez zeudela ohartzen bazen, neskatoa zigortzeko agintzen zuen.
|
|
|
Gauean etxera itzuli, telebista piztu eta Eduardo Madinari eginiko elkarrizketa agertu da, Espainiako hedabide bateko umorezko emanaldi batean. Politikari sozialistak barreka aitortu du euskaldun batek sekretu
|
bat
kontatu ziola behin: orgasmo bat izan zuela.
|
|
2019
|
|
|
Chongqingen ikusi eta Beijingeko txoko polit hartan ikusitako operak igual igualak ziren funtsean. Gizonezko batek, aurpegia zuriz margoturik, emakume baten papera egiten zuen eta istorio
|
bat
kontatzen zuen ez galdetu zertaz, esan bezala, hitz bat bera ere ez genuen ulertzen eta. Chongqing-en bezala, han ere bazebilen burusoil bat emakume hura zirikatu nahian.
|
|
|
Azken batean, idazteko pare bat gauza behar baita: batetik, istorio
|
bat
kontatzeko eta, bestetik, berau idazteko gogoa. Horixe besterik ez.
|
|
|
moztu zuen Martxoko Erbiak aho zabalka. Ea neskatila honek ipuin
|
bat
kontatzen digun.
|
|
|
Goxokiak jan izan zituztenean berriro biribil bat osatuz lurrean eseri ziren eta Arratoiari beste historia
|
bat
kontatzeko eskatu zioten.
|
|
|
Aberatsak eta zoriontsuak dira. Beharbada egunen batean, gazteen istorioren
|
bat
kontatuko dizuet. Lehen mutiko zirenak, zer nolako gizon eta emakume bihurtu ziren.
|
|
|
Pastorala antzerkia dela oroitarazi zigun eta bertara haur baten bihotzarekin joan beharra dagoela gehitu. Antzerki epikoa da eta epopeia
|
bat
kontatzen du. Ederra izan behar du, eta halaber, bihotzak hunkitu egin behar ditu.
|
|
|
Hurrengo jelkaldietan eta langileen tristura eta nekeen artean, Itxaro Bordak amodiozko eta desamodiozko istorio irringarri
|
bat
kontatu zigun, Joan langile gaztearen eta Kattalin neska pertxentaren artekoa alegia. 11 jelkaldian, Kattalinek, Joan langilearen pobreziaz eta miseriaz asperturik, mutila utzi eta Kaskezur izeneko kontramaisu aberatsarekin ezkondu zen.
|
|
|
Haietako batean, boluntarioei eskatzen zitzaien palanka bat erakartzeko, ikertzaileek emandako esaldiaren esanahia ulertutakoan. Bada, lehenago erakartzen zuten palanka esaldia ere norberarenganakoa zenean(" Lizek istorio
|
bat
kontatu dizu"), kontrako norabidean zenean baino(" Zuk kontatu diozu istorioa Lizi"). Bigarren esaldi horrekin, kontrako joera agertzen zuten boluntarioek; hau da, palanka aldentzeko joera izaten zuten, eta, beraz, denbora gehiago behar zuten esaldia ulertu eta palanka erakartzeko, esaldiaren norabidea ekintzarenarekin bat zetorrenean baino.
|
|
2020
|
|
|
Ondo baino hobeto laburbiltzen da hori hitzaurrean: " KAS alternatibaren puntuak buruz ikasaraztea baino eraginkorrago zeritzon ipuintxo
|
bat
kontatzeari". Eta estiloa bera ere, hizkera, are euskara batuaren aurreko euskara batua bizkai gipuzkoa mugakoa, lapurtarra, erabat gaurkoa, eduki horiei dago hertsiki lotua, irisgarria nahi du izan eta bada, irakurria.
|
|
|
Eta, hara, aski azkar konturatuko da poesia irakurle alferrena ere poema narratiboak badirela halaber dena delakoa dela poema narratibo izendapen hori: " Esperantzazko solasa" edota" Haurra eta katabuta", ia ipuintxo
|
bat
kontatzen dizutenak. Baina ez zaio bereziki kostako, era berean, bestela ebakita dauden poemak identifikatzea, koplariagoak:
|
|
|
Nobela nobela da, hibridotasun asmo izpirik gabekoa: neurozirujau baten egun oso
|
bat
kontatzen digu (kasualitatez, Rodriguezek aukeratu duen egun berbera, gerraren kontrako manifestazio globalena, baina Paris izan beharrean, Londres da jokalekua). Bada ausartuko nintzateke esatera Larunbata n, beste gauza askoren artean, agertzen direla Rodriguezek bere nobela saiakeran ukitzen dituen arazo filosofiko batzuk (enpirismoarena eta arrazionaltasunarena, artearen helburuarena...), baina era sotilagoan eta aldi berean sakonagoan aztertuak.
|
|
|
Ez nuke konklusiora iritsi nahi, Hondarribian gertaturiko egitate
|
bat
kontatu gabe, oso esanguratsua izaki. Mugatik hurbil egoki euskal ikuspegitik sasimuga, XVI. mendetik soldadu garnizio espainiar bat egoten zen, Espainiako Filipe II.aren garaitik ugaritua.
|
|
|
Lehen erran dizuegun bezala, gu beratarrak gara. Eta gure herria eta Larrun mendia lotzen dituen kondaira zahar
|
bat
kontatuko dizuet. Hagitz garai zaharretan, beratarrak jentilak ziren eta euskal jainko jainkosak gurtzen zituzten.
|
|
|
Eseri zaitez. Istorio
|
bat
kontatuko dizut.
|
|
|
uzten banauzute, beste pasadizu bitxi
|
bat
kondatuko dizuet. Azkena.
|
|
2021
|
|
|
Orduan, artean ez nekien nire anai arrebak, Jose Mari eta Mari Jose, bizi izan zirenik ere. Batzuk gai izan ziren hildako aiton amonei buruz hitz egiteko eta, haien harira, pasadizo pila
|
bat
kontatu zituzten beste batzuek. Gelako horma batean marrazki bat egin eta heriotzari buruz sentitzen genuen edozer jartzera gonbidatu gintuen Bixenek.
|
|
|
Norbaitek alegiazko ipuin
|
bat
kondatu nahi izan balit legez zen. Greziatik Italiara joan, eta, hiru menderen buruan, Afrodita, maitasunaren eta edertasunaren jainkosa, aingeru gerra hotsen mezulari bilakatua zen.
|
|
|
" Nihaur aukeratu nauzunez erran zuen Geburonek, ezagutzen dudan historia
|
bat
kontatuko dizuet, agitu zen lekuan ikertu bainuen; eta hartatik ohartuko zarete emazteen zuhurtasuna eta bertutea ez dagoela printzesen bihotzetan eta buruetan bakarrik, eta ez maitasun eta buruargitasuna ere maizenik halakotzat hartzen direnengan bakarrik".
|
|
|
" Badakusat Nomerfidek hitz egin nahi duela; hari uzten diot, beraz, hitza, istorio onen
|
bat
kontatuz bihotza arin dezan".
|
|
|
" Horrexegatik, ez naiz kexu nitaz ukan dituzun iritzi faltsu guziengatik, zeren elkar ongi ezagutzeak etorkizunerako segurtasun handiagoa izateko aukera ematen baitu. Baina ez naiz nihauren istorio
|
bat
kontatzeko bezain ergela, egia zu haserrearazteko modukoa izaten ahal baldin bada, eta ene lagun on batena kontatuko dizuet".
|
|
|
" Beraz, horien historiak ezagutzen dituzunez esan zion Longarinek, hitza ematen dizut horrelako historia ederren
|
bat
konta dezazun; egun honetako bederatzigarrena izango da".
|
|
|
Poemategi hau anabasaren eta gosearen semea da, gerra
|
bat
kontatzen ari da.
|
|
|
Zin dagizuet! artzainak Eta gainera beste gauza
|
bat
kontatu behar dizuet. Duela astebete edo, horko harkaitzetako zulo sakon batean, burdinazko kutxatila batean sarturik, planoa topatu nuen.
|
|
|
Ba, nik badaukat beste istorio
|
bat
kontatzeko, eta ez makala gainera!
|
|
|
Istorio
|
bat
kontatu behar dizuet, eta zuek esango didazue gero egia ala gezurrezkoa den, zer deritzozuen. Zuek esango didazue nork merezi duen aintza eta ohore, eta nork gogoratzea besterik ez.
|
|
2022
|
|
|
Bestalde, gogoratzen haiz iaz dokumental batean Txileko herri baten historia
|
bat
kontatzen zutela. Txalupaz ibiltzen zituan irlaz irla, eta eskultura pintatu batzuk egiten zitiztean.
|
|
|
Ezin zituela haurtzaindegi publikoak bisitatu konpromisoz beteta zegoelako. Ez zeukala ideia propiorik baina
|
bat
kontatu ziotela lau izarrek eta erdian beste hiruk gizon bat irudikatzen zutela: ez zuen uste asko zegoenik hartan.
|
|
|
" Ongi iduri zaidana egin behar dudanez, Milango hirian agitu gertakari
|
bat
kontatuko dizuet".
|
|
|
" Gogo onez emanen diot Simontaulti erran zuen Parlamentek; izan ere, azken bi istorio triste horien ondotik ez du huts eginen, eta negar eginaraziko ez digun
|
bat
kontatuko digu".
|
|
|
" Ez duzu zertan otoizka ibili erran zuen Nomerfidek, zeren taldeko batek hautarazi zidan istorioa hain dut barnean, non ez baitut bertze
|
bat
kontatzen ahal; eta tristura sorrarazten baldin badizue, zuen izaera dateke malenkoniatsua".
|
|
|
Solasa bukatutzat emanda, bideari eta aurreko zaldiei begiratu zienean izan zuen bertze ezuste bat. Gazteak bertze bitxikeria
|
bat
kontatu zion.
|
|
|
Atzo arratsaldean Simona, Zabala saltzaile ibiltariaren emaztea etorri zen nirekin jostera beti bezala. Bat batean gauza larri
|
bat
kontatu zidan, istorio luze eta ikaragarri bat emakume gazteak jarraitu zuen behar zuen ausardia berreskuratuta. Herrian eragin handiko emakumeak nire kontra jartzen ari dira sorginkeriaz salatzeko.
|
|
|
Aitarekin hobe da bukaeratik hastea, oraingo egoeratik, eta eskatzen dituen azalpenetan sakontzea. Amarekin, berriz, hasieratik heltzea hobe da, urratsez urrats, ipuin
|
bat
kontatuko balio bezala.
|
|
|
Barkatu Antso, baina auzi serio
|
bat
kontatu nahi dizut lehenago.
|
|
|
Holako ibilaldi
|
bat
kontatu zuen VIII. mendean Paulo Diakono idazle lonbardiarrak:
|
|
|
Sofi Etxebarriak beste kasu
|
bat
kontatu zuen:
|
|
|
1 Mitologiazko bildumak irakurtzean, eta are gehiago lekuan lekuko inkesta egitean, konturatzen gara istorio" berak" bertsio asko izan ditzakeela, eta ez bakarrik berriemaile desberdinek emana denean, baizik eta pertsona berak une diferenteetan esaten duenean. Gertakari
|
bat
kontatzeko bakoitzak bere manera duela esatea pellokeria da; baina kontuan hartzekoa da horrek noraino ahalbidetzen duen mitoen aldagarritasuna. Eta hainbesteraino egiten du non, kondaira batetik abiaturik aldaketa tikiak eginez eta bertsioz bertsio joanez, mito batetik bestera iragan baitaiteke, haustura bortitzik gabe.
|
|
|
Aita, barkatu, baina oso gauza garrantzitsu
|
bat
kontatu behar dizut! mutikoak, kikildu samarrik.
|
|
|
Handik bi egunetara baserrian topatu nuenean kontatu zidan auzokide on bat bezala eskaini zuela bere burua. Beste gauza
|
bat
kontatu zidan: ez duela emakumeekin ezer nahi.
|
|
|
Gizonak ahotsaren tonua aldatu zuen. Bere burua animatu nahi izan balu bezala, sekretu
|
bat
kontatu zion.
|
|
2023
|
|
|
Istorio ikaragarri
|
bat
kontatu zenidan bart. Benetan ez dudala ulertzen nola gorde izan ahal duzun urte hauetan guztietan.
|
|
|
Edonola ere, kontatzen ari zarenak telenobela baten gidoitik ateratakoa ematen du. Siesta orduan ehun bider entzundako istorio
|
bat
kontatzen ari zarela esango nuke. Ez zara zu ere txantxetan ariko, ezta?
|
|
|
Baina ixo eta aditu. Sekula beste inork entzun ez duen istorio
|
bat
kontatzera noakizu eta, hortaz, solemnitate apur bat eman behar zenioke egoerari. Itxura gordetzearren baino besterik ez bada ere.
|
|
|
Luterok gogor eraso zien obserbante zorrotzei. Gothako kapituluaren ostean, Eisleben en jazotako gertaera
|
bat
kontatu zuen Luterok: Santa Anaren monasterio agustindarra inauguratzera joan ziren Staupitz bikario orokorra eta Martin Lutero, eskualdeko bikarioa.
|
|
|
Esaten zion oso pozik zegoela hain langilea zela eta errezatzen zuela ikusita. Ipuin
|
bat
kontatu zion gero, errezatu eta ikastea gustatzen zitzaien haurrentzako zen jardin baten berri emanez. Jardin horretara joan zitekeela jatera eta jolastera, errezatzea gustatzen bazitzaion eta ona bazen.
|
|
|
" Jainkoak nahiko ahal du erran zuen Dagoucinek emazteok ene alde egitea ni haien fabore mintzatuko naizen hainbat! Eta, zuei erakusteagatik ezen dama bertutetsuak ohoratzera entseatu naizela, haien obra onak gogora ekarriz, halako istorio
|
bat
kontatuko dizuet. Eta ez nuke ukatu nahi, ene andereok, Iruñeko zaldunaren eta Grenobleko presidentearen pazientzia handia izan denik, baina mendekua ere ez da ttipiagoa izan.
|
|
|
Iduri zait, ene andereok, ez zaretela kontatzen dizkizueten istorio guziak sinesteko bezain zozoak, ukaiten ahal duten ezein saindutasun itxura dutela ere, dauden frogak ez baldin badira duda uxatzeko bezain fermuak. Izan ere, halako mirakuluen pean gehiegikeriak egon ohi dira ardura; eta hori dela-eta, mirakulu
|
bat
kontatu nahi nizueke, zeina gehiago izanen baita printze leial baten goresmenez elizgizon gaizto baten desohoretan baino".
|
|
|
" Ene aldia denez erran zuen Oisillek, zinez bikaina den
|
bat
kontatuko dizuet, ene mendean gertatua eta ikusi zuenak berak kontatua. Segur naiz ongi dakizuela heriotza dela gure malur guzien azkena, baina, gure malurrari fin ematen dionez, erraten ahal da hura dela gure zoriona eta gure pausu segura.
|
|
|
Mesdag en Panorama ikusi zuela; De Bock pintorearekin joan zela hara; De Bock ek han kolaboratu zuela. De Bock ek Panorama amaitu ostean gertatutako pasadizo
|
bat
kontatu ziola: Destréen pintore harroskoa egun batez De Bock engana joan zela eta esan ziola goitik behera begiratuz eta kondenzendentziaz:
|
|
|
Eguzkia apaltzen eta horitzen den tenore horretan, Ainarak inoiz baino azal xuri eta leunagoa zuen. Mahats hartzituak ematen duen begi dirdiraz, herriko bertze proiektu bitxi
|
bat
kontatu zion: erretreta, behar den bezala, telebistari so pasatu ordez, adineko batzuk gauzak egitera tematzen omen ziren.
|
|
|
Kafesnea edalontzian atera zion orduan tabernariak eta pasa berri ziren festen inguruko aipamen ulergaitz bat egin eta gero, berriro itzuli zen kameralari eta aktorearengana. Herriaren historia kontatzen hasi zitzaien kuadrillakoei txikitan gertatutako anekdota
|
bat
kontatzen den gogo berarekin.
|
|
|
Laster itzuliko naiz, eta orduan pila
|
bat
kontatuko dizkizut, bale. Gauero hiru, zer iruditzen?
|
|
|
Gaineko ohean eserita den ilehoriak Trippy deitzen den untxitxoa du eskuetan. Bularraldera bildu du untxitxo purpura eta sekretutxo
|
bat
kontatu dio belarrira, zuri ozarki begiratuz. Ondoren kaskezurra ferekatu dio lizunki.
|
|
|
Igone, ordea, lasai ederrean zegoen, haizeak kizkurrak dantzan jartzen zizkiola. Ametsen ezinegonak hauspotuta edo, beldurrezko istorio
|
bat
kontatzen hasi zen:
|
|
|
Komunikatzeko barre egiten dugunean, bestearekin egiten dugu barre, sarritan gauza berberez egiten dugu barre. Txiste
|
bat
kontatu eta barre egiten dugunean, aurrez badago harreman edo konplizitate bat txiste kontalariaren eta barre egiten duen entzulearen artean. Komunikazioa da barrearen eta umorearen izaeraren osagaietako bat.
|
|
|
Era berean, umorezko kinaden aurrean, egoera telikoan zegoena egoera paratelikora mugitzen da. Txiste
|
bat
kontatzen dizutenean, zenbat eta egoera paratelikoagoan egon, orduan eta barregarriagoa irudituko zaizu txistea (Svebak eta Apter, 1987).
|