2000
|
|
Madrilen arrakasta izan duten ereduak kopiatu dira edo folklorearekin betelana egin da. (...) ETBk sekulako kaltea egin dio eta,
|
azkenean
, folklorea gorrotatzen duzu».
|
|
Horrelako legeak egokitzea lortzeko, halako gizarte adostasun oso handia behar da. Hori lortzen saiatu genuke, bestela
|
azkenean
, helburu dena bitarteko bihurtzen da eta bitartekoa helburu, eta ez gara zurrunbilo honetatik ateratzen. Ea zer egiten duen Usurbilen lau urteko umeekin Barakaldoko batek.
|
|
Halaxe, «Total recall» filmari, «Desafio total» jarri zitzaion gazteleraz, eta euskaraz «Oroimena erronka». Aurki emango den «Extreme measures» filmari «Al cruzar el limite» gazteraz «Muturreko neurriak» ipini ordez,
|
azkenean
«Muga zeharkatuz gero» jarri zaio, filmaren haria hobeto adierazten duelakoan.
|
|
industrialek beraiek ere aitortzen dute oso egingarria dela seiehun enplegu lortzea;
|
azkenean
heldu baita hirurogei bat urtero, hamarkada bateko epean
|
|
Uztapide jatorra zen ikaragarri, ondradua ere bai. Eguna han pasa genuen, eta
|
azkenean
behintzat kontuak egiteko garaia iritsi zen. Eta han pezetak antolatzen zebilenak «zuena zenbat da?» galdetu zuenean, «gurea?
|
|
Gaur egun ingurune naturalak babesten direnean beste arrazoi batzuk dira eskuartean. Gure gizartean ezarri den garapen eredu sozio-ekonomikoa, pixkana mundu guztian zabaltzen ari da, ondorioz, giza populazioaren hazkuntza neurrigabea ari gara bizitzen, gero eta baliabide gehiago behar ditugu bizitzeko eta
|
azkenean
honek guztiak, ondorio larriak ekartzen dizkigu. Arrazoi desberdinengatik balio handia duen hainbat paisaje natural, hondatzen ari gara.
|
|
Joan dira,
|
azkenean
, politikariak. Desagertu dira gure aurretik.
|
|
Baina kontuan eduki behar dute politikariek jendeak gero eta gehiago nahi dituela erantzun berri, zehatz eta praktikoak, galdera eta arazo zehatz eta praktikoei. Bestela uniformetasun monolitiko batera goaz gero eta gehiago,
|
azkenean
ez dakizularik zer ezberdintasun ideologiko eta praktiko dagoen bi partiduren artean. Begira bestela zer gertatzen ari den Estatu Batuetan aspalditik, azkenean bi partidu besterik ez daudela aukeran eta, azken finean, bertako askok eta askok diotenez, berdin dela bat zein bestea aukeratzea.
|
|
Bestela uniformetasun monolitiko batera goaz gero eta gehiago, azkenean ez dakizularik zer ezberdintasun ideologiko eta praktiko dagoen bi partiduren artean. Begira bestela zer gertatzen ari den Estatu Batuetan aspalditik,
|
azkenean
bi partidu besterik ez daudela aukeran eta, azken finean, bertako askok eta askok diotenez, berdin dela bat zein bestea aukeratzea. Eta orain Espainian gertatu dena ikusita, badirudi bi partidu horietatik bat besterik ez dela bizirik geratu, bestearen porrotaren ostean.
|
|
Finalerdiak martxoaren 31n Laudion eta apirilaren 1ean Aramaion burutu ziren. Lehenbiziko finalerdian Asier Iriondo eta Zigor Enbeita ibili ziren nor baino nor, eta
|
azkenean
Asier (151 puntu) nagusitu zitzaion Zigorri (150). Nagore Soroak egin zuen hirugarren (133.5).
|
|
sareko nodo bakoitzak erabakiko zuen bertara iritsitako datuek zein ibilbide egingo zuten. Azkenik, datuak" paketetan" banatuko ziren, hauek ibilbide desberdinak egiten ahal zituzten, baina
|
azkenean
jomuga berean elkartuko ziren.
|
|
Panpina Txema da. Inauterietan bakarrik dagoen mutikoa, ispiluaren kontra jotzen duen perikitoa... konturatzen ari naiz ipuinetako pertsonaia guztiak direla Txema
|
azkenean
|
|
Poliki poliki jendea hasi zitzaigun deika, inolako iragarkirik jarri gabe. " Zenbat kobratzen duzue?" galdetzen ziguten, eta guk ezetz, doan egiten genuela erantzun; orduan, opariekin hasi ziren eta
|
azkenean
, 500 pezeta kobratzea erabaki genuen.
|
|
Rosa Maria Benitok celloa jo du... kolaborazio horiei guztiei esker egin dugu diskoa hain borobila. Aitor Abiok,
|
azkenean
, koroak egin zituen. Hasieran teklak sartu behar zituen, baina erabakia momentuko gauza izan zen.
|
|
Besteak kolokan izaten dira, argitaletxeak ahulagoak direlako. Nolanahi ere,
|
azkenean
horiek guztiak ere ateratzea espero dut.
|
|
EUSKO Jaurlaritzaren Taxiaren lege proiektuaren aurka egin dute PPk eta PSOEk, Ibarretxeren Gobernuaren aurka daramaten eraso estrategian, baina
|
azkenean
lege proiektuak aurrera egin du Euskal Herritarrok taldeko parlamentarioek ekimenari emandako babesagatik. Proiektu hau Legebiltzarrean aurkezten den bigarren lege proiektua da.
|
|
Egun, bertan kokatzeko formularik egokiena eta iraunkorrena aztertzen ari da, EAEko enpresek merkatu hauetan sarrera azkarra izan dezaten. Ziuraski
|
azkenean
ordezkaritza bat ezarriko du Polonian; herrialde horixe izango da euskal sozietate sustatzailearen aurreneko helburu estrategikoa.
|
|
Estatu Batuetan askoz gehiago irabazten bada ere, ez dute inondik ere hemengo bizi kalitatea. Lana dela medio, jendea etengabe aldatzen da estatu batetik bestera, eta
|
azkenean
, edonongoak eta inongoak ez dira. Horregatik miresten dut erroak nonbait edukitzea, sorlekuan bizitzen jarraitzea.
|
|
Euskarriez ari garela," Morris hiztegia"
|
azkenean
argitaratu izanak balio handia du, are gehiago aurretik zegoenaren maila kaskarra kontuan hartuta; Aulestiarena hain zuzen, oker ez banago dirulaguntza oparoa jaso zuena.
|
|
Halere, gehienek beren misioari eutsi eta nahiz eta ordurako europar taldeetatik eskaintza franko jaso, baturik jarraitu eta beren bira amerikar lurretara eramatea erabaki zuten, 1937ko urritik aurrera. Bertan, antolaketaren aldetik zenbait arazo izan zuten, bilduko zuten dirua
|
azkenean
Francoren eskutara iritsi zitekeenaren beldur. Mexikon era guztietako euskaldun eta espainiarrak ibiltzen ziren, bakoitza bere interesekin, eta nortaz fidatu eta nortaz ez moduko zalantza eta zurrumurruak eguneroko kontua ziren.
|
|
Horrela, 1979ko abuztuaren 16an, Irlanda aurkari zutela, jendeak, hainbeste itxaron ostean, berriz ere Euskadi zelaian ikusteko aukera zuen. Halere, traba administratibo (12 ordu lehenago oraindik ez zuten Bizkaiko Gobernu Zibilaren baimenik) eta politiko (hainbat bonba abisu izan ziren baina inork ez zuen San Mames utzi) ugari jasan behar izan zuten,
|
azkenean
4 emaitzarekin amaituko zen jai handi eta hunkigarriaz gozatzeko.
|
|
Multinazionalek politikoengan agintzen dute, gure bizitza, gure lana, gure elikadura eta hedabideak (izkilu handienetariko bat beraientzat) kontrolatzen dituzte. Horretarako, haien xedea lor dezaten, Samir Aminen ustez, badauzkate monopolio teknikoa, merkatu finantzieroa, naturaren baliabideen lorpidea eta,
|
azkenean
, sekula erabiltzeko prest, arma suntsitzaileen boterea. Halaber globalizazioa aipatzean adierazi behar dugu bakar bakarrik estatu aberatsei begira eginda dagoela, estatu txiroek (indar ekonomikoen gatibuek) ez daukatelako inolako gaitasunik edo botererik behar dutena planteatzeko.
|
|
Mila hitzaldi eta konpromiso dituzte. Horiek ere,
|
azkenean
, ezin dute nahi dutena egin. Agian, beste eredua hobea da, idaztearekin zerikusirik ez duen lan batean jarduten duen idazlearena, bere denbora hartu eta bost urtean behin liburu on bat egiten duenarena.
|
|
Eta iruditzen zait beste belaunaldikoek beren belaunaldikoak irakurtzen dituztela. Batzuetan,
|
azkenean
, iruditzen zaizu nork bere liburua irakurtzen duela bakarrik.
|
|
Hor ikusten dut nik hutsunea. Literatura,
|
azkenean
, irakurleek egiten dute indartsu. Edo, gutxienez, irakurleek idazleek bezainbeste erantzukizun dute.
|
|
Larretxea ez da ausartu. Ni gorputzaldi onean egon izan ez banintz, Mindegia izango zen orain txapelduna, bere atzetik joan ondoren,
|
azkenean
30 segundu baino ez nizkion atera eta. Lehengoan Urrezko Aizkora amaitzean, Mindegiak galdegin zidan:
|
|
Euskaldunak euskaraz ez dakien euskaldunak egin lezakeen moduan idatzi digu liburua. Ez da debaldekoa liburuaren izenburutarako Gabriel Arestiren" Nire aitaren etxea" erabili nahi izatea, eta Iratzederren poemak ere ingelesera itzultzen jardutea, nahiz
|
azkenean
bestelako izenburua erabaki.
|
|
Zuberoan informazio osatuago, biziago eta sakonago bat eskaintzeko saio hauek guztiek ez dute porrot egin diruz hazteko nekezia batengatik soilik, baita ere, euren kabuz kazetaritza lanean ziharduten jendeetan oinarrituta zirelakotz. Hasiera batean dena ondo doa, baina denbora pasa ahala, jendea aspertzen da, erredaktoreak gutxitzen dira eta,
|
azkenean
, tematsuenek ere etsitzen dute. Ez da, haatik, halabeharrik:
|
|
Lehenbizi ezkutuko leku honetan baselizatxo bat besterik altxatu ez bazen ere, oñatiarrek, arrasatearren laguntzaz bertaraino galtzada bat egin zuten, eta bide berriak lagundurik bertaratzen zen jende pila ikusirik,
|
azkenean
erlijio ordenak ere interesa jartzen hasi ziren.
|
|
Era berean, herri komunikabideak indartzeko Eusko Jaurlaritzak duen aurreikuspenak bete betean hartzen du Goiena. Irizarren arabera," Eusko Jaurlaritza eta Foru Aldundiarekin izandako eztabaida luzeen ondoren, bazirudien aurten itun hirukoitz bat sinatuko genuela;
|
azkenean
ostera, gorabehera batzuk medio, diru laguntzak eskatzeko ohiko deialdian bideratu da eskaria. Baina tira, baliteke datorren urterako zerbait lotzea".
|
|
Castrori bi urtez egon nintzaion ezetz eta ezetz esaten, eta haiek xaxatzen ninduten" baina hik esaten duk klub bat hartu eta goienean gustura lagako hukela"... Eta
|
azkenean
zauri hori ireki zidaten, eta hori izan zen Castrora joateko arrazoia.
|
|
Aurretik ahalegin bat egina zuen ordiziarrak" Jentzi" ipuina Montxo Armendariz zuzendariari bidali zionean. Montxoren interesa piztu bazuen ere,
|
azkenean
ezerezean geratu zen, kontakizuna Himalayan kokatua egoteak ekoizpena oztopatzen zuelako. Zamakolak aldiz, New Yorkeko Columbia Unibertsitatean egin zituen zinema ikasketak eta, duela bi urte," Itara" izeneko laburra egin zuen Madrilen.
|
|
Eskumaldean Endarako Urtegia utzi ostean, 24 km.an
|
azkenean
" zibilizazioa" agertzen hasten da, hots, Lesakako lehen baserriak. Etxe ederrak soberan dituen erdigunean berriz, 2,5 km. aurrerago sartzen gara.
|
|
Karlos Rodriguez eta Aurkene Astibiak Bateginez aurkeztu zuten; Patxi Zabaletak eta Josu Gulinak Aralar; Joseba Ibarburuk eta Karmel Etxebarriak Piztu Euskal Herria; Jose Iriarte' Bikila' k Arragoa eta Koldo Barrosek Igitaia eta Mailua. Orain, azaroa eta abenduan zehar, herriko batzarretan eztabaidatuko dira txostenak eta
|
azkenean
bi oinarrizko ponentzia geratuko dira bakarrik; eztabaidetan parte hartzen ari direnek bi horien artean hautatu dute.
|
|
ASPALDI ari dira esaten ELA eta LAB Eusko Jaurlaritzak formazio iraunkorrerako Hobetuz erakundea finantzatu lukeela eta,
|
azkenean
, Jaurlaritzak ala egingo duela iragarri du. Berri ona da, zalantza barik, baina orain ikusteko dago diru hori nondik aterako den, edo EAEko langileek ordaintzen dutenetik (Madrilek zuzenean eskuratzen duena eta, beraz, nonbaitetik kendu litzaiokena), edo EAEko herritarrek bigarrengoz ordaindu dugun formazio iraunkorra.
|
|
Horren ondorioz, horien zerga guztiak, ekonomi jarduerarenak, sozietatearenak, BEZarenak eta abar euskal Ogasunari ordaindu behar izan dizkio. Horrela, adibide bat jartzearren, 1999ko ekitaldian, orain arteko
|
azkenean
, Iberdrolak 129.803 milioi pezetako (5.192 milioi libera) mozkinak izan zituen, zergak ordaindu aurretik. Beraz, sozietateen zergari dagokionez, mozkin horiengatik 50.357 milioi pezeta (2.014 milioi libera) ordaindu behar izan zizkion Bizkaiko Foru Ogasunari.
|
|
Gonbite bat da gure hizkuntzarekin, eta inguruan ditugun erreferentziekin, gure hitz egiteko modua sortzeko. Inoiz etorri behar du horrek eta etorriko da,
|
azkenean
hor daude Euskaltzaindia eta gauza horiek guztiak, baina hanka zabaldu eta puzker bat lasai botatzeko aukeraren bat dugu, bestela beti zuzentasunari lotuta ibili behar badugu azkenean nazkatu eta ito egingo gara.
|
|
Gonbite bat da gure hizkuntzarekin, eta inguruan ditugun erreferentziekin, gure hitz egiteko modua sortzeko. Inoiz etorri behar du horrek eta etorriko da, azkenean hor daude Euskaltzaindia eta gauza horiek guztiak, baina hanka zabaldu eta puzker bat lasai botatzeko aukeraren bat dugu, bestela beti zuzentasunari lotuta ibili behar badugu
|
azkenean
nazkatu eta ito egingo gara.
|
|
Niretzat lotura hori oso garrantzitsua da. Estatu mailan zenbait talderekin identifikatu naiz, beraiei berdina pasatu zaie eta
|
azkenean
harreman bat lortu dugu.
|
|
Eskolak ezin du irakurzaletasuna eta haur literaturarekiko maitasunik eskaini, irakasleek maitasun hori ez badute. Liburua" totem" bat bilakatua dugu, baina
|
azkenean
haurra beti konturatzen da: " Irakaslea liburua oso garrantzitsua dela esaten ari zait, baina sekula santan ez dut ikusi liburua eskutan duela".
|
|
Benetako idazle bat bere zoroak bizi du, bere neurosiak, eta
|
azkenean
idazleak bere neurosia kontatzen du. " Carla" ko pertsonaiak ere eromenean bukatzen du:
|
|
Nafarroan eginkizun hau martxan jarri zen esperimentalki orain urte batzuk, Baskongadetan baino pixka bat lehenago, sei ikastetxetan. Honen ondorioz
|
azkenean
lortu dugu normalkuntzarako teknikaria jartzea Hezkuntza Departamentuko Euskara Zerbitzuan baino zorigaitzez horko agintari euskaldunek hizkuntza plangintzetan ez dutela sinesten esaten dute.
|
|
74,5 kilometroan
|
azkenean
, Arrasatera hurbildutako orori ongi etorria ematen dion kartela igaroko dugu. Dena den, herrian sartu baino, ibilbide honetan egingo duguna segituan ezkerrera jotzea izango da, Aramaio Bilbo norabidean (Arrasate herria lehen ibilbidean jorratu genuen).
|
|
Maitasunezko bi eleberri hauetan ikusi ahal izan dugun modura, iragan zoriontsuari begiratzen diote pertsonaiek ilusio txikien bila. Baina,
|
azkenean
harremana aurrera eramateko ahaleginak hutsalak izango dira, eta bakoitzak bere bideari ekingo dio.
|
|
bere maitalea," Luis, aspaldiko lagun min eta maitea"; eta azkenik, Teresa bera. Bi hauengan ilusioa berreskuratu nahiko du, baina,
|
azkenean
ilusioa norberarengan bilatzeko beharraz ohartuko da. Teresa kazetaria da, eta ilusio ezak ernetzen dion ezinegonak idazteko gaitasuna deuseztatu dio.
|
|
batetik, ipuin guztiak Izurkiz herrian kokatzen dira; bestetik, pertsonaiek ipuin batetik bestera salto egiten dute. Javier Rojok dioen bezala," narrazio hauek elkarrekiko erreferentziaz beterik daudelarik, elkar osatzen dute,
|
azkenean
ia ia nobela bat burutuz." (El Correo IV) Etengabeko erreferentzia hauez gain, giro jakin batek harilkatzen ditu liburu honetako narrazioak: " hegoaldea, trenbidea, ibaia, basamortua... dira giro horren osagarriak." (Argia 1561) Bada narrazioak uztartzen dituen beste elementu bat ere:
|
|
Gauzak horrela, elementu bitxi horrek ezusteko amaiera batera eramango du egoera." (El Correo III) Hala ere, batzuetan egitura errepikakorregia bihurtzen da: " Hainbeste aldiz errepikatzen dira halako ezusteko amaierak, non irakurleari
|
azkenean
ezer ez baitzaio ezusteko iruditzen. Beraz, aldika irakurtzea komenigarriago." (El Correo III)
|
|
Lehen zatian plano bakarra aurkezten zaigun arren, bigarren zatitik aurrera aurreikusgarria zirudien narrazioa korapilotuz joango da. " Honela, partitzeko orduan liburu osoaren haria zena ez da
|
azkenean
kristal zati hautsi bat baino, ispilua eratzen duten kristal zati guztien arteko bat." (Egunkaria) Egileak berak dioskun bezala," Hasieran, beharbada, errealagoa, sinesgarriagoa da kontakizuna, baina apurka apurka gero eta gauza eta pertsonaia bitxiagoak hasten dira agertzen." (Egunkaria XII) Ondorioz, bigarren zatian aurrera egin ahala, eleberrian hiru plano ezberdin azaltzen zaiz... Hiru plano hauek bigarren zatiko lehen atalean egiten dute bat.
|
|
Aitzitik, gutxitan bada ere, zenbaitetan narratzailea lehenengo pertsonara igarotzen da. Ondorioz, hasiera batean istorioa narratzaile estradiegetiko batek kontatzen digulako ustea badugu ere,
|
azkenean
, narratzaile eta pertsonaien arteko joko ezkutu baten berri izan du irakurleak, narratzaile estradiegetikotzat zuena, egiazki narratzaile autodiegetikoa dela ikusiz. Ezusteko amaiera eskaintzen zaigu, beraz.
|
|
lurraldearen ikusmira historiko kulturalera igaro da,, bertan eraiki eta politikoki onetsia, toleratua, kontrolatua eta sustatua? 23 den instituzio aniztasunaren irudira, gaur egun Ipar Euskal Herrian dagoen irudira hain zuzen. Estatuaren edo Kontseilu Orokorraren administrazio zerbitzuek deszentralizazio aski sistematikoa burutzen dute, Pauetik Baionara; era berean, elkartesozio ekonomiko ia guztiek dute antena bat gutxienez Baionan;
|
azkenean
, elkarteekberek bi ataletan banatzen dituzte beren departamendu egiturak, bata biarnesa, besteaeuskalduna. Honelako konfigurazioak azpi departamenduko kidetasun sentimenduadakar, Pirinio Atlantikoetako haustura areagotzen duena, bere eragozpen praktikoakmurrizten dituen aldi berean24 Bilakaera honek izate politiko, ekonomiko eta sozialbereziki euskaldunaren oinarriak bota ditu, aurrekaririk ez duena 1790etik, bi asanblada aholku emaile bereziak sortzeaz gain, Ipar Euskal Herrian, estatu frantseseanparekorik ez dutenak:
|
|
TeleDonostia, Canal Gasteiz, Canal Bizkaia, Bilbovision eta Telebilbao Bilbokoak eta Canal 4 Iruñekoa.Horien inguruan mugimendu enpresarial inportanteak antolatu dira azkenaldian. ElCorreo taldearena da bat, TeleDonostiaz jabetu ondoren, Bilbon antzeko operazio bategiten saiatu
|
eta
azkenean Bilbovision proiektua abiatu duena. Prisa taldearena bestea, zeinak Pretesa bere filial berriaren bitartez Estatu osoan zehar telebista lokalak erosteko plangintza duen90 Horrela, bada, Pretesa, uztailean Canal 4 Iruñekoa erosi ostean, Canal Bizkaiarekin ere hitzarmen batera heldu da91 Munta handiko mugimendu hauenondoan, ekimen pribatu txikiak ere bultzatutako proiektuak daude, hala Eibarko KTBedo Barakaldo aldeko Tele7 (Radio7 irratia kudeatzen duen enpresa berak bultzatuta). Telebista hauek guztiek gaztelania hutsez jarduten dute, euskarak horietan dituentarteak marjinalak direlarik.
|
|
Gestio modu zeharkakoaren kontzesioak egiteko, berriz, lehiaketapublikoak deitu beharra finkatu da. Alabaina, hiru programazioren erreserba egin daTelebista Pribatuaren Legearen arabera lurrazaleko telebista analogikoak kudeatzekoemakida duten enpresek, hala eskatuz gero edo beren lizentzia berrituz gero?
|
azkenean
gertatu den bezala, 2000ko martxoaren 10eko erabakiaren bidez?, beren programazioa aldiberean modu digitalean ere emititzeko47 Gainera, berriztapena lortu eta biurtetara hasi behar dira, beranduenez jota ere, modu digitalean emititzen. Gaikuntzentitularitateak 10 urtetarako finkatu dira, aurrerantzean epe bereko tartetarako ere luzadaitezkeenak.
|
|
Egituraadministratiboak, Gobernuekiko erabateko menpekotasuna finkatu zuen: honek du zuzendaria izendatzekoahalmena; Administrazio Kontseilua alderdi politikoek menperatzen dute ia esklusiboki; Kontseilu Aholkulariak ez dira eraginkorrak izan; lurraldeko kontseilu aholkulariak eratzea ere aurreikusten zen, zeinenbidez Gobernu Autonomoek eragina izan zezaketen lurraldeko programazio berezituen finkapenean; bainahauek ere ez ziren,
|
azkenean
, antolatu.
|
|
aurreko deialdian saria lortu zutenak batzuk (Union Radio (SER), COPE, Onda Cero, Onda Rambla Planeta) eta banaketa horretatik kanpo geratu zirenak besteak (EuropaFM, Radio Blanca, El Correo eta Godo, hain zuzen ere). Azaroaren 24an, El Correo eta Godo LaVanguardia taldeei eman zitzaizkien,
|
azkenean
, emisio lizentzia berriak.
|
|
Lerro hauek idazten ari garen unean, marko horren eraldaketa prozesu sakon etaluzea amaitu berria da. Hain zuzen ere, ekainaren 28an onartu du
|
azkenean
Asanblada Nazionalak duelabi urte, 1998ko azaroaren 10ean Ministroen Kontseiluak proposatutako Lege proiektua 86 Legeaeraldatzeko. Lege proiektuaren helburua, hasiera batean, irrati eta telebista sistema publikoaberregituratu eta Europako Batasunaren 97/ 36/ CE artezarauaren?. Mugarik Gabeko Telebista?
|
|
Edozein modutan, lokaltasunarekiko atxikimendu hau, erretorikoa baino ez izateagerta daiteke,
|
azkenean
. Alde honetatik, sistema lokalen gune ahulenean, finantzaketan hain zuzen ere, huts egiten du berriro ere araudiak.
|
|
Handik hilabete batzuetara, ordea, Europako Batasunak behartu egin zuen EspainiakoGobernua xedapen hori kentzera, eta horren ondorioz eman zen,
|
azkenean
, 16/ 1997Errege Dekretua, gaur egun arloan indarrean dagoena.
|
|
Armada bidali zuen Christianiaaldera, eta gerra piztuko ote zen beldurra hedatu zen. Stockholm-ek,
|
azkenean
,, negoziazioak, irekitzea erabaki zuen.
|
|
Amets errepikakor bat jasaten zuen paziente baten forman, oso adibide polita jartzen du; bizkarra ematen dion pertsonaiabat ikusten zuen beti amets horretan, jasaten zuen oinarrizko errefusa nolabait gorpuztuz horrela. Kohut ek sendatutzat ematen du pazientea, honek
|
azkenean
ametshau egiten duenean: pertsonaia biratzen da, bere ama da, irribarre egiten du; pazientea sendatuta dago.
|
|
Autore biek eragin handia edukiko zuten Familia Terapiarengarapenean, terapia honek psikoanalisiaren barruan psikebarneko alderdiak ezezik, ama semeen arteko harremanaren elkarreraginezko alderdiak ere planteatzenbaititu. Goian aipaturiko aitzindariek emandako hurrengo urratsa, lehenik ama seme bikotetik aita ama seme hirukotera, eta
|
azkenean
familia osora iragateangertatu zen.
|
|
Publikoa bertan egoteak, handitu egiten du protagonistaren erantzuneneremua, eta horrela zuzendariari material estrategikoa eskaintzen dio. Bestalde, publikoari berari dagokionez,
|
azkenean
paziente bihurtzen da (Aristoteles enkatarsia). Bere erreakzioak espontaneoak dira dramatizazioan zehar, baitaprotagonistarenak ere.
|
|
Horrela orain kontua ez da lehen bezala (Dreifus Moreau, 1950) ahozko asoziazio librea taldekideen (haurren kasuan) inolako mugarik gabekoaktuazio libre gisa, itzultzea?. Honek
|
azkenean
suntsipenak, erasoak, zauriak etaabar eragiten ditu eta inoiz ez efektu terapeutikorik.
|
|
Lebovici k eta Favreau k psikodrama analitikoa izena proposatu zuten berekerabiltzen zuten teknikarentzat, eta taldearen psikoanalisi dramatikoa berritutakopsikodrama berriarentzat (taldearena). Baina
|
azkenean
psikodrama psikoanalitikoa eta analitikoa izena jarri zitzaion, azken hau laburtuta, eta gaur egun izen honekin ezagutu eta desberdintzen da Moreno-ren psikodramatik. Eta,, terapeutenteknika desberdinak baino urrunago joanez, errepresentazio espontaneoaren bidezikuspegi psikoanalitikoa eman nahi zaio?
|
|
Adibidez, ikus daiteke (eta hau neurri handiagoan edo txikiagoan unibertsala dela esan genezake), esperientzia eta eraso latzen biktima moduan kexatu eta ager daitekeela pertsonabat, agerian eta bere ustez, horretarako arrazoi justifikagarririk egon ez arren. Halaere, ezin da konturatu besteekiko duen jarrerak, berarekiko portaera hotzak edoerasokorrak erakartzen dituela; beraz,
|
azkenean
egoera errepikatu egiten da, etaberriro ere ingurunearen, bidegabeko erasoaren, biktima bihurtzen da.
|
|
Autore horiek aurrerago diotenez, errealitatean zaila da praktikaren bidez transferentzia definitzea, asko zabaldu baita; dena den,
|
azkenean
hurbilketa hau eginda: –analista bakoitzaren ikuskera multzoari jarraiki, pazientearen eta analistarenarteko harre manak osatzen duen fenomeno multzoa?
|
|
Egunak joan egunak etorri, estutasunasentitzen hasi nintzen, zerbait idatzi beharra eta, aldi berean, ezina sumatzen bainuen.Izan ere, alferkeria sentitu nuen gai tekniko bati buruzko zerbaiti ekiteko, eta aldebatera utzi nuen bide hori. Erdi etsita nengoela,
|
azkenean
, zerbait pertsonalagoidazteko ideia hurbildu zitzaidan, eta itolarrian dagoen naufragoaren antzera, azkenahalegin batean salbatuko ninduen oholari eutsi nion, bertara lapen erara itsatsiz.Horixe nuen irtenbidea: gauza guztiz subjektiboa egingo nuen, Txillardegiri berariburuzko neure bizipenak eta sentipenak kontatuz, eta, bide batez, haren bazterketasistematikoaren inguruko gogoeta egiteko aprobetxatuz.
|
|
1963an Hazparnera itzuli zen Txillardegi, ez egoitzaz, baina lanagatik: BenitoDel Valle-k eta Madariaga-k sortu baitzuten heipe metalikoen egiteko lantegi bat, inguruko baserritarren zerbitzuko, planoak marrazkitzen zituen Jose Luis AlvarezEnparantza k(
|
azkenean
ager dezadala Txillardegiren abizena). Gainera 1964 65ikasturtean, gure Laborantza Eskolan irakasle sartu zen, matematiken sailean.
|
|
Lamina bat jausten zitzaion tximiniatikurdaia eske, eta emazteak, bakeagatik, eman egiten zion. Baina horrela gutiagobaitzuen berak jateko,
|
azkenean
aspertu zen eta senarrari salatu zion gauero laminaetortzen zela. Hurrengo gauean emazte jantzi zen senarra, eta supazterrean geratu zen.Lamina etorri eta zer edo zer igarri zuen, gizonaren bizarra ikusirik.
|
|
Eulaliren erantzunaren arabera, aldiz, aski da aspalditxokoa izatea «antzinako»gisa kontatua izateko. Baina gauza ez da argia,
|
azkenean
, senarrarekin ados dagoelaadieraziko baitu Eulalik, urte bat geroago bigarren aldiz kontatu zuenean «Aranekohilbegira». * Teofilo benetan katu bilakatzen zela azpimarratu zuen, amak askotan ikusizuela:
|
|
Gauza objektiboak etaseguruak dira derrigor... Bide bat ala bestearen artean, arrazoiak haztatu eta?
|
azkenean
zio absoluturik ez baita egongo, arriskatu eta hautatu egin beharkodugu.
|
|
da. Horretan aurkitzen du bere zoriona (horretantxe aurkitukodizu
|
azkenean
bere etsipena ere!).
|
|
Arabian jaiotzen direnak, mahomarrak dira; Euskal Herrian jaioak, katolikoak. Ez adimenak hautatzen du, ez egiak erabakitzen du, gizaroak baizik, hazkuntzak,
|
azkenean
bihotzak. –Baina joera, hazkuntza, gizaroa eta bihotza ez ditugu gukaukeratu.
|
|
Exkixu, 1988, erabakia eta bizitzaren zentzuaz betiko galderarierantzun, garbi? bat
|
azkenean
–. Bizitzaren zentzuaren galderak, bere burua bilatzenduen indibiduo existentzialistarekin hasi, eta bere komunitatea aurkitu duen Exkixumilitante abertzalera daroa.
|
|
–Liburu berria benetan gure elertian?, komentatuko du Andimak. . Orrelakorik eztugu irakurri euskeraz lenago?, aitortuko duZaitegi k14 Hemen,
|
azkenean
, pertsona bat bere (herri batena zen bere) angustiatikmintzo zen. Gizaki erreal bat, garai erreal bat mintzo zen obra honetan.
|
|
deituz, konpromiso erradikalera?. Exkixu n bezala Leturia n ere,
|
azkenean
(agian azpitiklokarri sakon bat dago gerra galdua eta amor fati estoiko harekin), norbere buru etabizitzaren sakrifizio osoa, Camus-en eran, galdatzen duen konpromisora. Besteen aldeemateak ematen dio zentzua, azkenean, bizitzari.
|
|
Exkixu n bezala Leturia n ere, azkenean (agian azpitiklokarri sakon bat dago gerra galdua eta amor fati estoiko harekin), norbere buru etabizitzaren sakrifizio osoa, Camus-en eran, galdatzen duen konpromisora. Besteen aldeemateak ematen dio zentzua,
|
azkenean
, bizitzari.
|
|
Halaber, maila pertsonal eta profesionalean egin dizkioten presio politikoen aurrean amore ez ematearren, zerrikeria etabazterkeriak larrutik ordaindu ditu, duintasunez, Txillardegik, horrek bere mailapertsonala erakutsi digularik. Zeren, ene ustez,
|
azkenean
, Txillardegik, nahiz etaegitura zale amorratua izan, ez du euskara komunikazio tresna huts edo hizkuntza zeinu huts bihurtu. Euskara askapen politikaren funtsezko elementu modura intuitudu.
|
|
Arana Goiriren Foruak, esan dugu jada, ez dira foru probintzial zaharrenbatuketa, komunitate historikotik omen datorren eta eternitaterantz proiektatzen denespiritua baizik. Beti dago jarraipenaren ideia elementu objektibatuan; nahiz etahaustura ere egon den,
|
azkenean
batasuna nagusitzen da. Kant-en idealismo formalalitzateke hau, historian zehar izakietan gauzatuz doan ideiarena, alegia.
|
|
Geroztikgaillendu da españera alderdi hortan; eta geroztik ere, español hizkuntzarekin batera, español izana, españoltasuna, eta illaran gero español izan nahia eta euskaldunekikoukoa. Beste hitz batez, hizkuntzarekin batera, herrikidetasun berri bat nagusitu da, naziotasun berri bat, eta
|
azkenean
abertzaletasun berri bat. Zerk ekarria?
|
|
Horretarako. Bettelheim judutarra zen?, nazien kontzentrazio eremuetan izan zuen esperientziahartu zuen abiapuntu. Bertako presoak, hasieran polizia naziekiko oldartu egitenbaziren ere, zulo hartatik irten ezinda, eta hango zigor banakako eta kolektiboakikusiz,
|
azkenean
, etsipenaren etsipenez, poliziekin kolaboratu eta identifikatzerainoheldu ziren. Beraz, ezintasunezko zenbait egoeratan, boterearekiko identifikazioagertatzen da, norberari kaltegarria bazaio ere.
|
|
Orduan, dagokion denboran ahalik eta daturik gehien sartzen ahalegintzen da zenbaitetan, irakurketaren abiada behar baino arinagoa izanik. Txarra litzateke, denbora laburregian datu gehiegi sartu nahian,
|
azkenean
mezu osoa entzulearengana ez heltzea. Ondo egokitu behar zaio, beraz, denbora esan beharrekoari, irakurketaren abiada behar bezalakoa izan dadin.
|
|
Kontinenteko sedimenturik iristen ez zen lekuetako baldintzak, koralak hazteko ziren (ur bero, azal eta gardenak), eta arrezifeen hazkuntza sekulakoa izan zen (1.500 m ko geruza osatzeraino). Hala ere, hegoalderagoko deltak apurka apurka aurrera egin zuenez,
|
azkenean
arrezifeak horren azpian lurperatuta geratu ziren.
|
|
Estatu Nazioari aurre egiteko indar politiko nabarmena duen giltza dugu hizkuntza, identitate kontrajarriak azalaraz baititzake,
|
azkenean
nazio bat zein bestea bereizteko bidea eskain dezaketenak. Beraz, nahiz eta bakarrik kultur nortasunaren elementu ideologiko hutsaren moduan izan, hizkuntza nazioaren funtsezko ezaugarria izango da nazionalismo hauentzat59 Ondorioz, eta lehen esandakoaren ildo beretik pentsa daitekeenez, hezkuntza sistemarekiko ezinbesteko erreferentzia puntua izango da hizkuntza, inondik inora gutxiets ezin daitekeena.
|
|
Urduri ikusi dut. Hasieran ez dut ulertu furgonetari buruzko erretolika hori, baina
|
azkenean
egia osoa aitortu dit: furgoneta ez da berea, baizik eta drogen aurkako talde horrena.
|
|
Eta beno, hasiera batean beldurrak jota egon naiz, sartu ala ez zalantzan. Baina buruan zerbaitek esan dit sartzeko lasai, eta
|
azkenean
eurekin egin ditut Dingleraino zeuden 45 kilometroak, umeekin jolasten eta abesten.
|
|
Gehienek baietz esan zuten, eta momentu batez ezezkoa eman zutenei begira geratu naiz, euren taldean sartzeko tentazioarekin, hain nekatuta bainengoen. Baina beno, argi zegoen
|
azkenean
zer gertatuko zen, ezta. Parrandazaleen taldean sartu eta goizeko ordu bietan heldu gara gure logeletara.
|
|
Hala, Ralphek erdi etsita alde eginda,
|
azkenean
heldu da hitzaldiaren ordua. Dozenatxo bat gazte geunden Gazte Aretora sartzeko prest, baina barrutik irten den gizon batek esan digu ekitaldia bertan behera geratu dela, eta ez zela ezer larria, baina aretotik berrogeita hamar bat metrora urruntzeko mesedez.
|
|
Irakurri egingo baitzituen eguneroko hartan idatzitakoak, baina sentitu... Eiderren hitzek,
|
azkenean
, ez zioten ezer berririk emango: neskak urtebete lehenago bizi izandakora hurbildu beharra zegoen, berak deskribatutako bide eta herriak aurkitu, eta gehiago:
|
|
Avalon, Kinlay, Marlborough... Isaac’s ek ireki zizkion ateak
|
azkenean
. Tripetan zurrunbilo batek egin zion ihes, pantailak berriro ere" Archivo protegido con contraseña" esan ziezaion ohi baino segundo gehiago itxaron zuenean.
|
|
Jabik pentsatuko luke errua berea dela, zerbait txarto egin duela, eta horregatik egiten diola alde maiteñoak. Terek, berriz, pentsatuko luke" azken finean, Irlandara joateko dudan gogo itzeletik aparte, ez daukat arrazoi handiegirik bidaia hori egiteko, eta gainera, Jabi kezkatuta geratuko da", eta
|
azkenean
, bat dela edo bestea dela, euren eguneroko bizimodu polit eta linealarekin segituko lukete poz pozik, hurrengo goizean egun milimetratu bati ekingo zioten segurtasunaz.
|
|
Gero tabernaria ere batu zitzaigun elkarrizketan, eta
|
azkenean
barkatzeko esan behar izan nien, oraindik ez nekiela aterpetxean tokirik izango nuen, eta bertara joan behar nuela, ez banuen kalean lo egin nahi. Gonbidatu ninduenak barrezka erantzun zidan ezetz, tokirik ez banu bere etxera joango nintzela lotara, eta telefonoan txanponak sartzearen keinua egin zuen bere emazteari deitzeko, afari berezia presta zezan agintzeko.
|
|
Azkenean, joder! Hainbeste txantxullo, eta
|
azkenean
bariantea egiten hasiko dira. Lau urte dira, baina bueno".
|
|
Errazagoa zatekeen berarentzat, Dublinen egin bezala, kontrazeinua aurkitzeko ahalegina egitea, esate baterako" O’Brien’s" sartzea, eta gero" Abbey" hitzarekin saiatzea, eta
|
azkenean
Eiderrek aukeratutako hitza" Holiday" zela deskubritzea. Eta hori jakinda, izen bereko aterpetxera joan eta logelaren lasaitasunean hirugarren artxiboa irekitzea.
|
|
Aireportuko zurrunbiloan berea zen irribarrerik zabalena. Merezi izan du hainbeste denbora itxarotea eta sufritzea,
|
azkenean
ere nirekin delako benetan lagun nazakeen pertsona bakarra. Maite dut maite dut maite dut maite dut Ralph.
|
|
Bi egun behar izan zituen Txemak Killarneyra heltzeko, baina
|
azkenean
hantxe zen. Eiderren egunerokoari kasu eginda stoparen aukerari ekin zion berak ere, ez baita gauza bera –otu zitzaion– autobusean bidaiatzea, ordura arte egiten ibili zen bezala.
|
|
Kostata baina,
|
azkenean
adinean sartutako bikote batek hartu gaitu. Motxila biak maletategian sartu eta Cork hirirantz abiatu gara Fiesta gorri zaharrak uzten zuen abiadan, edo, zehazkiago, bolantean zihoan atsoak (bai, bai, emakumea zen gidaria) komenigarri ikusten zituen 30 MPHetan.
|
|
orain faltan botatzen dituzun gauza txikien premia izan duzu zuk beti, eta horiek berdin beteko zituen Eiderrek zein beste edozeinek. Beharbada
|
azkenean
afektua zenion, edo maitasuna edo berdin zait zer. Hori gutxienekoa da.
|
|
Ez da hain harritzekoa. Beno, bai, guretzat kolpe izugarria, ezta?, baina
|
azkenean
datu bat baino ez da izango istripu hau, puntu beltz batean hildako beste gidari bat. Horrela gertatu zen, eta bihar beste familia bati gertatuko zaio, eta ezin da pentsatu istripu horiek egoera psikologiko jakin batek sortu dituenik.
|
|
Bada, hain sinesgaitz egin zitzaion kalterik egingo ez ziola adieraztea, ezen momentu batez Maitek gelara sartzen utziko ez ote zion beldurrez egon baitzen Txema. Baina
|
azkenean
bai. Atea bere gibelean ixten ari zela ikusi zuen azkenengoz Maite, oraindik adi, gelara sartzean Txemaren lehen erreakzioa zein izango zen zain.
|
|
Azkenean ere,
|
azkenean
! Tripetako har honek bakean utziko banindu ez nintzateke orain bezain pozik egongo, seguru gainera.
|