2000
|
|
ETAn nola sartu eta nola atera zen, Pariseko egonaldia, eta bere heriotza Ordizian. GALen atentatuak gordinki irudikatzen dira,
|
Espainiaren
interes ilunak, prentsaren jazarpena, Yoyes ETAren ikusmiran jartzeraino. Yoyesek uko egin zion komunikabideetan agertzeari.
|
|
Nik berriz Aznar ikusten dut irabazle. Almuniari esango nioke espainol ona dela, eta ez duela
|
Espainiaren
interesen aurka doan ezer egingo. Berak ere gu nazionalistak garela dio; haiek beren nazionalismoa defenditzeko bitarteko militarrak dituztelarik.
|
|
Hori nabarmentzen da berriki egin diren Europako demografia azterketetan. Beti gertatu ohi denez, azterketa horiek egin dituztenentzat Euskal Herria ez da existitzen eta, beraz, bertako datuak
|
Espainiaren
eta Frantziaren osotasunean galtzen dira. Nolanahi ere, azterketa horiek baliagarri zaizkigu Euskal Herriko egoera ezagutzeko.
|
|
AZKENALDIAN Historiak Madrilgo hainbat erakundetan sortu izan duen zalaparta ikusirik, garbi dago beraientzat tresna baliagarria suertatzen dela
|
Espainiaren
handitasuna lau haizetara zabaltzeko. Espainia bakarra hartzen dute kontuan, bere menpean hartzen dituen nazionalitate ezberdinak zanpatu nahian, hauen Historia ahantzi nahian.
|
|
aldarrikatzen dutenen alderdikoa den Bizkaiko emakume batek esan zuenez, euskara ikastea zaila omen da eta gainera ez omen da hizkuntza erabilgarria(, el euskera, es difícil de aprender y de muy poca utilidad práctica?, bere hitzetan). Ez da konturatzen edo ezin da konturatu, euskaldunok Frantzia eta
|
Espainiaren
arteko muga igarotzeaz bat, anaikiro agertzen garela euskarari esker. Ni behintzat, ez naiz arrotz ez Donibane Garazin eta ez Maulen.
|
|
Beraz, hara hor munduko Inperiorik handiena zen garai hartan, nola agertzen zaigun Arabako eta ez Burgosko. Gaur egun oraindik Felipe II.az eta
|
Espainiaren
handitasunez amets egiten duten horiek, erregeren kronikariari ere jaramon egitea beharrezkoa iruditzen zait.
|
|
Agerian dagoenez, alde handia dago EUSKALDUNON EGUNKARIAtik (albisteen hiru laurden Euskal Herriari baitagozkio) EL CORREOra (albisteen erdia diraEuskal Herriarekin lotura dutenak). Baina guztiek, baita
|
Espainiaren
batasunaren aldeko jarrera agerian dutenek ere, beren izaera lokala dela medio, Euskal Herriko errealitateaz ari dira neurri handi batean. Konstatazio honek honako galdera dakarkiguburura:
|
|
Politika gaiek Euskal Herriaren eta
|
Espainiaren
arteko harremana azpimarratzendute. Gai honen inguruan biak agertzen dira lotuta, egunkari guztietan erreferentziahau nagusi izanik.
|
|
Euskal Herriarekin zerikusia duten programen kopurua oso altua da (%72) etaprogramen jatorrian maila bera dute Euskal Herrikoek.
|
Espainiaren
presentzia ez daoso altua (%4), gainontzeko herrialdetakoa (%25) baino txikiagoa. Kanpoko produkzioen pisua, gehienbat, Fikzioan, Haur eta Gazteak sailean eta Erreportajeetan gertatzen da.
|
|
Hartara, honako ondorio hau atera dezakegu: kirolareninguruko albisteak dira
|
Espainiaren
erreferentzia gehien birsortzen dutenak, ekonomiaeta politikaren ingurukoekin batera.
|
|
Joera bera aurkitudugu EUSKALDUNON EGUNKARIAn (ez, ordea, GARAn). Ondorioz, lehenago gaihonek
|
Espainiaren
erreferente izaera birsortzeko joera areagotzen duela ikusi badugu, orain ere Euskal Herriaren isla orekatuaren apurtzaile agertzen zaigula esan dezakegu.
|
|
Nafarroaren lekua Espainiakhartzen du Diario de Navarra egunkarian. Foralismo nafarrak
|
Espainiaren
lurraldetasun irudikatuan proiektatzen du bere esparru ideala.
|
|
Euskal Herriari begira Madrilgo egunkariak kaleratzen duen argitalpenean, iragarpen metereologikoa egiteko orduan, Autonomietako
|
Espainiaren
zentraltasuninformatiboarekin egiten dugu topo.
|
|
Zezen larrua, hau da,
|
Espainiaren
lur-azala irudikatzen duen mapa dator hurrengo.Espainiako autonomien arteko mugak erakusten ditu mapak, eta baita iragarpenarenirudikapen infografikoa ere.
|
|
Frantziarenerreferentzia piktografikorik ez du eskaintzen FR 3k iluntzean, Akita niarentzat egitenduen albistegi nagusian. Hala ere, Frantzia eta
|
Espainiaren
arteko muga ondo nabarmena da.
|
|
TVElek, Tele 5ek eta Antena Espaniar Estatuan jartzen dute berenarretaren giltza. Hiru kateetan da erreferentzia gune nagusia Iberiar Penintsularenbarruko
|
Espainiaren
sekuentzia. Hiru kateetan du bigarren mailako protagonismoa espaniar autonomien sekuentziak.
|
|
Horretan, eragin mediatikoak foma berezia hartzen du, estatu indartsuenekinposatu nahi duten errepresentazioa islatzen eta ezartzen baitute hedabideek, moduerrutinazko batean. Euskal Herriak, kasu, beste bi nazio indartsurekin lehiatu behar dumediatikoki, eta, botere harremanean ez ezik sare mediatikoan ere gutxitua agertzendenez, gertaera, pertsonaia, toki eta momentu garrantzitsuak
|
Espainiaren
eta Frantziaren ikuspegi nazionalaren arabera ematen zaizkio antolatuta eta eraikita, hedabiderik nagusienen eskuetatik behinik behin.
|
|
Beretzeideologia edo Ideologia asimilazionista, arestian ikusi izan dugun moduan, agerikoena izan zen estatu nazio sorreran XIX. mendean eta XX. mendearen hasieran.Ideologia honen aldaera bat Ideologia errepublikarra izango litzateke, hemen, gizabanako guztien berdintasunagatik halako politika publikoa onartzen baita, zeinenarabera gehiengo menperatzaileak dituen ezaugarriez bestelakoak diren desberdintasun etnokulturalak desagerrarazten baitira. Frantzia izango litzateke honelako ideologiaren adibide klasikoa (Hammer 1985), eta
|
Espainiaren
ohiko praxi politikoa erehemen koka daiteke. Azkenik, Ideologia etnizista agertuko litzateke, zeinak, beretzeideologiaren printzipioak onartzeaz gain, jarrera hori herritarren odol definizioarekin areagotuko lukeen.
|
|
643). Bakoitzakzuen
|
Espainiaren
ikusmoldea (gutxi asko, berariazkoa), eta bakoitzak aldarrikazezakeen bere hizkuntz politika.
|
|
J. A. Primo de Rivera fundatzaileak
|
Espainiaren
naziotasuna, unidad de destinoen lo universal, zeritzan hartan ezartzen zuen (Primo de Rivera 1952:
|
|
|
Espainiaren
konkistapean
|
|
Euskal Herriak eta Espainiak elkarrekin duten borroka ez da horrenbeste sozio-ekonomikoa, konkistaren arazo politiko nazionala baizik.
|
Espainiaren
eta Euskal Herriaren nazio lornahi politikoak uztar ezinekoak dira. Gaur egun, de fakto, Euskaldunen eta gure etsaien pertzepzioaren eta arieraren arabera, ditugun mentalitate historikoekin eta ditugun neuronak eta geneak ditugularik, zein da gaur Euskal Herriak duengatazkarik handiena eta zeinekin?
|
|
ez al zaizu iduritzen, ezen Nafarroarekin ere antzeko zerbait gertatzen ari dela? Izan ere, ez ote da zuzen ari gaurko hainbat nafar gazte,
|
Espainiaren
izenean pizten diren gerla horiei uko egiten dietenean, zeren nafartzat baitute, lehenik eta behin, beren burua. Eta nola anitz duenak gero eta gehiago nahi duen eta, hargatik, kendu dionari are gehiago kendu nahi izaiten dion, hala, ez ote da piztuko berriro gerla noizbait, ez Katalunian, baina hemen Nafarroan, Espainiaren kontra, eta ez ote ditugu pairatu behar izanen berriro zinak eta minak...?
|
|
—Espainia perilean dagoenean,
|
Espainiaren
defendatzea da espainiar prestuen lehen eginkizuna!
|
|
—Eskerrak iaz sinatu zela Pirinioetako Bakea, zeren, bertzenaz, pentsaezina bailitzateke tratu hau, gure bi olak Frantziaren eta
|
Espainiaren
arteko mugan daudenez gero.
|
|
" Zazpi, zortzi, bederatzi... hamalau, hamabortz, hamasei!"; eta, hamaseigarrenean neure ekinaldia akabatzen nuela eta neure senerat nentorrela, erran zidan, begiak zerurat iraulirik: " Flan driako tertzioek horrelako kanoiak izan balituzte,
|
Espainiaren
menean geundeke oraindik, adiskide...! Hamasei tiro egin dituzu, eta hamaseiak Spi no lak22 berak sinatzeko modukoak!
|
|
Ezta ere dogman oinarriturik inkisidore lanetan ibiltzea ere.
|
Espainiaren
historiak erakutsi digu hori.
|
2001
|
|
1904an Hispanic Society sortu zenetik eta hurrengo hiru hamarkadatan Huntingtonek helburu nagusi batekin bildu zituen artelanak: berak maite zuen
|
Espainiaren
erakusleak estatubatuarrei eramatea. Nekazari zonalde lehorretan topa zitekeen Espainia autentikoa bere ustez belaunaldikoentzat bezalaxe eta esentzia hori islatzen zuten margolariak zituen gogoko.
|
|
Ez orain arte bezala, Kontzertuak eta Komenioak daukaten ahalmen txikia ere PNV, EA, PSOE eta PP UPN k erabili dute neurri atzerakoiak garatzeko kapitalen eta enpresen mesedetan. Hau dena kontuan edukirik, dei bat egiten diogu PNV eta EAri
|
Espainiaren
menpeko diren Kontzertua eta Komenioa gainditu eta subiranotasun fiskala lortzeko estrategia elkarrekin lantzeko. Ez dago beste biderik.
|
|
Globalizazioak ingelesaren nagusigoaren aurkako jarrera sortu du Europan, eta horren zipriztinak baliteke hizkuntza gutxituetara iristea. Baina argi dago Alemania, Frantzia edo
|
Espainiaren
xedea euren estatu hizkuntzetara mugatzen dela, eta gainontzeko estatuek ahal beste egingo dutela eurenak ere behar duen txokoa izan dezan, bigarren taldean besterik ez bada ere.
|
|
Zentro batzuek lanbideak irakastea dute zeregin nagusi; lanbide heziketako goi mailako eskola izaera dute baina hori zaila eta aldi berean oso garrantzitsua da
|
Espainiaren
etorkizunerako.
|
|
Farmaindustriak eta sendagaien salmentan eta banaketan parte hartzen duten gainerako sektoreek hitzarmen bat sinatu dute Osasun Ministerioarekin gastu farmazeutikoa egonkortzeko, botiken prezioa osasun publikoan gordetzeko. Osasun eta Kontsumo Ministerioko idazkariorde Julio Sánchez Fierrok uste du lortutako akordioa, sei hilabeteko negoziazio gogorren ondoren, aurrekaririk gabeko erronka dela
|
Espainiaren
historian. Itun horrekin betetzen da Diputatuen Kongresuak onetsitako mozioa, Gobernuari sektore guztiekin sinatzeko eskatzen ziona, farmaziako gastu handia egonkortuko duen akordioa.
|
|
Txosten horretan adierazten zen txorrotako uretan THM kontzentrazio handiena zuten herrialdeetako herritarrek gutxiago kontsumitzen zutela. Horixe da
|
Espainiaren
, Belgikaren edo Frantziaren kasua, batez beste 150 eta 200 litro bitartean kontsumitzen baitira pertsonako. Hala ere, kontzentrazio txikiagoko herrialdeetan, hala nola Suedian eta Luxenburgon, 250 eta 300 litro artean hartzen dira.
|
|
Gaur egun, Europako ehungintzak inportazio mugatuko 448 produktu ditu guztira.
|
Espainiaren
kasuan, sektoreak 2,6 bilioi pezeta (15.626 milioi euro) fakturatzen ditu guztira, eta horietatik mila milioi pezeta (6.010 milioi euro) esportazioei dagozkie. Canalsen ustez, 2002ko lehen seihilekoa “txarra izango da”, nahiz eta negozioa bigarren seihilekotik aurrera berreskuratuko den, ekitaldiaren amaieran galerak izatea saihestuko baita.
|
|
Zehazkiago, ea noiz eta non izan den horrelako eztabaidarik Euskal Herritik eta Espainiatik kanpora. Aspaldidanik bizi gara zenbait euskaldun
|
Espainiaren
kultur barrutian eta errazegi darabiltzagu agian, azken urteotan batez ere, kanpoan inork hartuko ez lizkigukeen sosak, hala nola" organikotasuna". Aldasoro, adibidez (90.ean, hemen), ez zen sekula, Jainkoak guarda," prokuradore" izan8.
|
|
Pedro Muñoz ez dabil oso aparte bere liburuan.
|
Espainiaren
batasuna eta nortasuna daude jokoan:
|
|
1. Euskararen eta euskal kulturaren aurkako erasoen atzean uniformismo kultural eta politikoa dago.
|
Espainiaren
kontzeptutik, edo zabalago esanda, metropoliaren kontzeptutik hizkuntz eta kultur dibertsitatea arriskua dira. Espainia, kasu honetan, nazio bakartzat duenak, nekez onar dezake bere kontzeptu unionista hori kolokan jar dezakeen ezer.
|
|
Kopurutan, Eusko Legebiltzarrean adibidez, %43 dira konstituzionalistak eta %57 soberanistak. Noski, egoera hau lehengoaren aldean oso ezberdina da, konstituzionalistentzat banaketa honek arriskuan jartzen du
|
Espainiaren
batasuna eta jarrera aldatu egin dute. Konstituzioaren defentsan, erasorako garaia iritsi zaie.
|
|
Baina hala ere nahiko kontzientzia sortzen da oraindik, fitxak xake baterako posizioan ipintzerainoko indarrez (Lizarra Garazi). Euskaldunen gehiengoak behingoz
|
Espainiaren
proiektuan harri izan den Euskal Herria murru bihurtzeko bidean paratzen dira. Irtenbidea irudikatzen hasten da eta espainol mandatari jauntxoek argi dakusate zer aldatu den, azken 20 urteetan autodeterminazioa, independentzia hitzak aldarrikatzeko ezzi renak badirela, gainera lehenago ari zirenekin batera.
|
|
Erantzuna sinplea bezain gordina da: Partido Popular delakoa, hauteskundeetan lorturiko gehiengo erabatekoa baliatuz,
|
Espainiaren
berdefinitzea egiten ari da. Literatura zientifikoan autore gehienek deskribatzen duten uztarketa (hizkuntza, hezkuntza, identitatea, kultura, abertzaletasuna) Estatu espainoleko administrari berriek Hego Euskal Herrian ez dutela kontrolatzen ikusten hasiak dira, eta hori berbideratu egin nahi dute, Nafarroa eta Euskal Autonomi Erkidegoko instituzioetatik gizarteerakundeak eta administrazio publikoarenak kontrolatuz.
|
2002
|
|
Horretarako, euskal alderdi abertzale guztiek burujabetasunaren inguruan dauzkaten ikuspuntuak ohartasunez begiratu eta gero, planteamendu hauei Espainiako konstituzioak zein nazioarteko zuzenbideak ezartzen dizkien mugak azpimarratzen ditu, SESB eta Yugoslavia ohiko federazioen banaketa, edota Belgika, Irlanda eta Quebeceko prozesuak aztertuz. Arazoari konponbidea bilatzeko, euskal alderdi abertzaleen eta
|
Espainiaren
arteko elkarrizketaren alde agertzen da Luis Sanzo. Hala ere, bere iritziz, elkarrizketa hori gertatzeko indarkeria bertan behera utzi litzateke, eta hasieran, negoziaketaren oinarria ez litzateke autodeterminazio eskubidea izango, Konstituzio espaniarra aldatzeko erakunde autonomikoek legitimitate demokratikoan martxan jarritako ahalegina baizik.
|
|
Iturri berek diotenez, abian dauden proiektu horiek ez ezik, garrantzitsuak diren beste hainbat ere ba omen dira, eta horietan guztietan ardurakoa izan omen daiteke"
|
Espainiaren
parte hartzea". Esate baterako, hamarkada honen bukaeran prest egon duen ehiza hegazkin bonbaketarietako pilotuentzako entrenatzaile berria da proiektuetako bat; helikopteroen esparruan orain existitzen ez den segmentu industrial bat sortzea da bestea.
|
|
Maiatzaren 13ko hauteskundeen garaipena gogoratzen bada ere, komeni da berauek burutu aurretiko egoera zein zen gogoratzea: hauteskundeak erreferendum moduko bat izan ziren, Euskadi eta
|
Espainiaren
arteko plebiszitu bat, nolabait. Orduan, horiek horrela, ekimenak aurrera eramaten ari dira.
|
|
Eta mugimenduaren barruan, berbere edo amazigh kulturaren inguruan zabaldu den elkarte eta ekintza sailak garrantzia berezia du.
|
Espainiaren
kanpo politika erabakitzen dutenen artean eragin berezia duen «Politica Exterior» bihilabetekariak berak leku berezia eskaini dio irail urriko zenbakian, Maria Angels Roquek argitaratu duen «Sociedad Civil y asociacionismo' amazigh' en Marruecos» artikulu interesgarriari. Antropologoa da Roque, eta Institut Europeu de la Mediterrania erakundeko ikasketa zuzendaria.
|
|
Euskal Herritik arreta handiz jarraitu da erreferendumaren bilakaera. Kolonia da Gibraltar eta ez dago
|
Espainiaren
eremu juridikoan, baina Europako Batasuneko komunitate berezi batek Estatu batekin izan nahi edo izan nahi ez dituen harremanei buruzko iritzi argia azaleratzen du.
|
|
|
Espainiaren
baso azalera
|
|
|
Espainiaren
kasuan, gizarte babesa Gizarte Segurantzaren sistema publikoakzuzentzen du. Gizarte Segurantza era askotako babes mailatan antolatzen da.Garrantzi ekonomiko handienekoa kontribuziozko maila da.
|
|
Frantziaren eta
|
Espainiaren
artean izandako beranduagoko bi gerraldietan ere(/), 1653an sinatutako Conversa osotasunean berrindartuahal izateko, gestio ugari egin behar izan zituzten Gortean26 Gestio horien lorpenak benetan esanguratsuak izan ziren, 1678an gipuzkoarrek Bretainiatik garauakekartzeko baimena eskuratu baitzuten27 Azkeneko Conversa? 1695ekoa, sinatzeko ere zailtasun ugari izan zituzten.
|
|
Egia da, bestalde, aurrerantzean Frantziaren eta
|
Espainiaren
arteko liskarrakamaitu zirenez, Lapurdiko arrantza ontziteriak ez zuela trabarik izan Pasaiako kaianbabesten jarraitzeko; eta hala jarraitu zuten mendearen erdialdera arte50 Baina Lapurdiko biztanleek lehenago izan zituzten abantailak amaitu egin ziren. Adibidez, 1716an Donostiako udalak eskatuta, kaira iristen ziren ontzi denek elikagaien erdiak lehorreratu behar zituztela agindu zuen erregeak.
|
|
Beraz, euskal itsas ekonomiaren baitan hitzarmen horiek berebiziko garrantzi ekonomikoa izan zuten. Bestalde, ezin daiteke ahantz horien garrantzi politikoa; izan ere hitzarmenokFrantziaren eta
|
Espainiaren
absolutizatze eta bateratze garaian, elkarren artekoharreman berezien lekuko baitira, lan honetan ikusi denez.
|
|
Gauzak horrela geratu ziren 1598an Frantzia eta
|
Espainiaren
arteko bakeasinatu zenean. Baina 1635ean bi Estatuen arteko gerra berriz piztu zenean, garbigeratu zen Conversa berri baten beharra; gestio eta zailtasun askoren ondoren, 1653an sinatu zen hitzarmen berria.
|
|
XVII. mendean zailtasunak areagotu egin ziren. 1635ean hasi zen Frantziareneta
|
Espainiaren
arteko gerra, eta, ondorioz, erregeak Lapurdikoei galarazi egin zienGipuzkoara jangaiak ekartzea eta beren arrantza ontziak bertako kaietan gordetzea.Diputazioak gestio ugari egin behar izan zituen, batetik, Probintziako interes kontrajarriak bateratzen eta, bestetik, Gortean Lapurdirekin lehenago zituzten harremanak baimentzeko. Lan askoren ondoren, 1644an erregeak behin behineko baimena eman zuen, gipuzkoarrek libreki saleros zezaten lapurtarrekin22 Baina Frantziako Gortean gestioak luzeagoak izan ziren, eta 1653 urtera arte Luis XIV.ak ezzuen hitzarmena sinatu23 Conversa sinatu ondoren, gainera, Gipuzkoako bakailao ontziei kaltetu nahian edo, Lapurdiko marinelei Gipuzkoako ontzietan itsasoratzeagalarazi zien 1655ean.
|
|
Krisiaz baino gehiago, itsas ekonomiaren birmoldaketaz aritu genuke. Egia da euskal itsas ekonomiak larrialdi eta egoera latzak jasan behar izanzituela XVII. mendean, besteak beste, Frantziaren eta
|
Espainiaren
arteko gerrakareagotu ahala, eta atzerritarren konpetentzia (lehendabizi holandesena eta geroagoingelesena) ere izugarri handituz zihoala. Atzerriko herrialdeetan itsas enpresenegiturak eta antolaketak aldakuntza sakonak izan zituen.
|
|
Estatu nazioak XIX. mendean eraiki eta antolatu ziren, eta, berez, diskurtsonazionalak indarberritu ziren. Lehenago,
|
Espainiaren
historia lantzen aitzindari, euskaldun bat dugu: Esteban Garibai.
|
|
XIX. mendera jauzia eginez, Espainian nazio politiko bakarrazegoela adierazteko ekin zioten historia nazionalak idazteari, eta XIX. mende bukaeran Canovas del Castillo-k bultzatu zuen halako proiektua. Egon ziren bestelako asmoak ere, adibidez, Pi i Margall ek idatziak,
|
Espainiaren
ikuspegi askotarikoa eta federala azpimarratzen zutenak.
|
|
Godoy ren orientabideei jarraituz, akademikoen diskurtsoak frogatu eta legitimatu egin behar zuen erregearen botere nagusitasunaren defentsa, monarkia administratibo berritzailearena. Badirudi, 200urte geroago, tresna eta joera berberak antolatzen direla,
|
Espainiaren
kontzeptuamodu hertsi eta baterakoian aldarrikatzen baita, bestelakorik ez balego bezala. Horretaz, egoki egokia dugu 1937an Bosch Gimpera historialari katalanak ValentziakoUnibertsitatean Espainiaz egindako diskurtsoa gogoratzea.
|
|
Horretaz, egoki egokia dugu 1937an Bosch Gimpera historialari katalanak ValentziakoUnibertsitatean Espainiaz egindako diskurtsoa gogoratzea. Espainia multiformebati buruz aritu zen, eta Gerra Zibilean
|
Espainiaren
ikuspegi desberdinak borrokan zeudela adierazi zuen argi eta garbi. Euskal Herrian ere, Espainiariburuzko diskurtso ugari garatu dira:
|
|
Ikuspuntu horretatik begiraturik, politikagintza abertzalea zaharra da denboraz, inkongruentea Europako haize berriekin, atzerapauso bat. Munduaren globalizazioaren aurrean, Espainiako prentsak zeharbidez esaten duena da,
|
Espainiaren
beraren kontzeptualizazio politiko, kultural eta sozialetik at anabasa besterik ez dagoela. Eta Frantziakoak berdin.
|
|
Celia Villalobos Osasun eta Kontsumo ministroak atzo jakinarazi zuen Espainiak Europar Batasuneko arteztarau proiektu bat bultzatuko duela transplanteetarako zelulak eta ehunak klinikoki erabiltzeko, EBko
|
Espainiaren
lehendakaritzaren seihilekoan. Villalobosek adierazi zuenez, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) eta Europako Kontseiluaren gomendioak gorabehera, “ez dago antolamendu eta kudeaketa sanitario egokirik herrialdeen artean trukatzen diren ehunen eta zelulen kalitatea eta segurtasuna bermatzeko; izan ere, gutxi dira Europar Batasuneko estatuak berariazko araudiekin, eta, beraz, transplanteei buruzko legeria orokorrera jotzen da”.
|
|
Alde horretatik, neurri aringarriak egotea kritikatu zuen, baina ez indarkeria mota hori desagerraraztea. Gida honen argitalpena, gainera, bat dator
|
Espainiaren
Europako lehendakaritzarekin eta genero indarkeriari aurre egiteko Daphne ekimena abian jartzearekin. Eskuliburu hau diputatu, senatari eta eurodiputatuei bidali zaie, eta tresna eraginkorra izan nahi du operadore juridikoentzat.
|
|
Europan, Unescok arriskuan dauden dozenaka hizkuntza identifikatzen ditu, eta, bereziki, lapoien saami hizkuntzen egoera larria nabarmentzen du.
|
Espainiaren
kasuan, mozarabiarra desagertu egin dela egiaztatzeaz gain, uste du leondarra “arrisku larrian” dagoela, galegoa, euskara, asturiarra, aragoiera eta gaskoia arriskuan daudela, eta katalana, berriz, “gero eta gehiago ari da indartzen”. Ameriketatik, azteken inbasioaren eta espainiar konkistaren “eragin katastrofikoa” gogorarazten da egungo Mexikoko hizkuntzetan, non 110 hizkuntza inguru desagertu baitira.
|
|
Hezkuntza herrien garapenerako funtsezko elementua da, eta Europar Batasuneko kideek helburu bateratuak ezarri behar dituzte gizarte ireki eta lehiakorra sortzeko. Ondorio horixe atera dute Europar Batasuneko Hezkuntzako ministroek, Pilar del Castillo titular espainiarraren lehendakaritzapean Granadan bildu direnek, EBko
|
Espainiaren
lehendakaritzaren jardueren barruan. Espainiako ministroak eta Europako Hezkuntza komisarioak, Vivianne Redding ek, bat egin dute:
|
|
Lehenengo postuan Danimarka dago, 121 istripu 100.000 langileko, ondoren Suedia (118 istripu) eta Belgika (116 istripu).
|
Espainiaren
atzetik Luxenburgo dago, 105 ezbehar 100.000 afiliatuko; Irlanda, 96; Austria eta Portugal, 93; Herbehereak, 91; Alemania eta Frantzia, 89; Italia eta Finlandia, 88; eta Erresuma Batua eta Grezia, 100.000 langileko 79 istripu izanik, EBko herrialdeek dituzte ezbehar kopuru txikienak. Adinaren arabera, 18 eta 24 urte bitarteko gazteak dira Espainian lan istripu gehien dituztenak:
|
|
10 euroko zilarrezko txanpon berri batek EBko
|
Espainiaren
Lehendakaritza gogoratuko du
|
|
Gutxi gorabehera 27 gramoko pisua izango du, 40 milimetroko diametroa eta ertz ildaskatua. FNMTk, guztira, 30.000 pieza aterako ditu
|
Espainiaren
Lehendakaritza amaitu baino lehen, eta bere bulegoetan edo horretarako kontratatutako erakundeen bidez merkaturatuko ditu. Erakunde horiek konpromisoa hartuko dute jendeari aldian aldian saltzeko eta esportatzeko.
|
|
Espainiako enbaxadak kontsumitzaileentzako iruzurra eta
|
Espainiaren
interesentzako kaltea salatzen ditu
|
|
Karteletan eta gainetiketetan ageri dira, Espainiakoak balira bezala, baina Israelekoak dira. Espainiako esportatzaileen eta inportatzaile suediarren aurrean egindako barra kodeek eta ikerketek osatu dituzte Suediako Gobernuaren aurrean EBren eta Suediaren beraren arauak urratzen dituen legez kontrako zerbait dela salatzeko datuak, baita kontsumitzaileei eta
|
Espainiaren
interesei egindako iruzurra ere. Espainiako enbaxadak “meskina” esan die praktika horiei, eta indarrean dauden legeak eta akordioak betetzen direla zaintzeko eskatu die herrialdeko agintariei, baita bidegabeko egoerak, hala nola:
|
|
Oztopo hori gainditzea pozez hartu zuten parte guztiek; izan ere, VI. Programaren onespen konplexua atzeratu izan balitz, Bruselako Gobernuak eta Estrasburgoko Parlamentuak elkarrekin erabakitzeko printzipioan oinarrituta, ikertzaile talde askok arazoak izango zituzten funtsak eskuratzeko eta beren proiektuekin jarraitzeko, urtarriletik aurrera. Estrasburgoko Parlamentuan ordezkatutako talde politiko guztiek nabarmendu zuten EBko
|
Espainiaren
egungo lehendakaritzak eta Batzordeak emandako bultzadari esker Esparru Programa behin betiko onartu dela. “Egutegi hori betez gero, Esparru Programa aurreikusitako egunean hasi ahal izango da, eta behar adina denboraz, egun dagoen programa finantzatzeko desfaserik izan ez dadin eta programak abian jartzean atzerapenik gerta ez dadin”, adierazi zuen atzo Zientzia Ministerioak.
|
|
Margot Wallstroem Europako Ingurumen komisarioak gaur esan zuenez, «kezkagarria» da Europako Batasuneko zenbait herrialdek bainua ixtea, besteak beste, Espainia, eta ohartarazi zuen «ezin dela taktika gisa erabili uraren kalitatea hobetzeko betebeharrak ez betetzeko». Wallstroem ek adierazi zuen
|
Espainiaren
kasuan «arazo berezia» dagoela, izan ere, barneko uretan bainurako itxitako eremuen kopurua hirukoiztu egin zen,% 14,6ra iritsi arte, eta igoera «bereziki handia» izan zen. Horregatik jakinarazi zuen Europako Batzordea Espainiarekin harremanetan jarriko dela «berehala», bainatzeko gune berriak ixteari buruzko informazio gehiago eskatzeko.
|
|
Herrialde honetan debekatuta dago telebistan eta irratian publizitatea egitea. «Eragozpen handia» Espainiako Osasun eta Kontsumo ministroak, Celia Villalobos Osasun Kontseiluko buru denak, «eragozpen handia» zela esan zuen,
|
Espainiaren
lehendakaritzapean arteztaraua onartu ezin izan zela eta Europako Parlamentuaren jarrera erakutsi zuela. Hala ere, esan zuen ez dagoela harrituta Europako arauan eragiteko industriaren jarduerak.
|
|
Arazo horrek galga likidoa galtzea ekar lezake, eta horrek ez luke esan nahi galgatzeko gaitasuna erabatekoa denik; izan ere, ibilgailu horiek balaztatze zirkuitu bikoitza dute, konpainiak jakinarazi zuenez. Kaltetutako ibilgailuen jabeek Ford
|
Espainiaren
jakinarazpen bat jaso dute, auto fabrikatzailearen kontzesionario edo tailer ofizialetan doako berrikuspena egiteko. Ford Españak adierazi zuenez, etorkizuneko arriskuak prebenitzearen ondorio dira ibilgailu horiek, eta, ondorioz, sareak detektatu du balazta sistemaren akats hori.
|
|
berdin balio dute azken batean, baina ez dirudi berdin. CNEren txostenaren arabera, 2001eko lehen seihilekoan
|
Espainiaren
eta Europar Batasuneko gainerako herrialdeen arteko prezioen aldea 1,78 euro zentimokoa zen, eta 2002ko epe berean 0,36 zentimokoa. Uztailaren 24an onartutako Europako Batzordearen arteztarau proposamenak gasolioaren gasolioaren gutxieneko fiskalitatea parekatzeko, Espainiak zergak% 22 gehitzea ekarriko du.
|
|
Ekialdeko Europako eskualde batzuetan, hirutik bat da zifra hori.
|
Espainiaren
kasuan, adin talde guztietan gehien kontsumitzen den substantzia da. Baina gazteak eta, zehazki, adingabeak dira gehien ohitzen direnak.
|
|
Negoziazioak gelditu egiten badira, Espainiako eta Frantziako gobernuek erabakiko dute hitzarmena berritzeko modua, aurten amaituko baita. Bizkaiko Golkoak
|
Espainiaren
eta Frantziaren arteko arrantza gatazka izan du tradizioz, eta arrantzale frantsesek blokeatu egin dituzte portuetan, Espainiako deskargak eragozten baitzituzten.
|
|
PPko espainiar nazionalistak jezarri ere ez dira egin aurrelanetako aurreelka rrizketetan. Agerian baitago azken batean, auzi bat dagoela onartzeak berak, beraientzat, PPko espainiar nazionalistentzat, arriskutan jartzenduela duten
|
Espainiaren
burutapen zurruna. Ematen du oraindik ere Irlandan bezala gaudela Margaret ThatcherekMaze presondegiko gose grebalariei hiltzen utzi zien garaian, oraindik ere ETA eta ingurukoak psikopata aldra bat besterik ez direla dioen tesia nagusi zen garaian, akabatzea besterik ez dagoena.
|
2003
|
|
Nafarroako eliteei buruz asko hitz egiten da liburuan, herritarrei buruz gutxi. Liburua ikuspegi independentista batetik idatzia dago, baina 500 urte hauetan nafarrek benetan nahi izan diote ihes egin
|
Espainiaren
inposaketari?
|
|
herriaren kontzepzioa, euskarari ematen zaion garrantzia, aniztasuna... Baina lehenbiziko abertzaletasunak oso gaizki interpretatu zuen gure herriaren historia, itunaren ideia guztiz bereganatu zuen eta konkistaren ideia guztiz baztertu, modu horretan
|
Espainiaren
monarkiaren sarean eroriz. Gaur egungo abertzaletasunarentzat, oso inportantea da Euskal Herriaren aniztasunaz ohartzea, horrela herritarrek ulertu ahal izango dituzten planteamendu politikoak egin ahal izango direlako
|
|
Eta Pascual Maragall sozialistak Goering naziarekin konparatu du. Berehalaxe erantzun du Mayor Orejak esanez betikoa, alegia,
|
Espainiaren
batasuna arrisku gorrian dagoela... eta beste norbaitek esanez Madrazori eta Maragalli salaketa jarriko dietela tribunaletan. Kaleko jende arrunta honekin guztiarekin nazkatuta dago aspalditik eta hau gutxi balitz eta postrearen ginga modura politikariak (PP koak bereziki) eskaintzen ari zaizkigun ikuskizun barregarri eta okaztagarria dugu.
|
|
Honetan behintzat
|
Espainiaren
antza izan dugu. Ez Prestige itsasontziak eragindako katastrofeak eta ez Irakeko gerrak, ez dituzte askorik aldatu hor ezkerraren eta eskuinaren artean zeuden indar banaketak.
|
|
Katalunian, PPk ezik, mundu guztiak onartzen du naturaltasun handiz Katalunia nazioa dela. Espainiako kultura politikoaren ezaugarrietakoa da
|
Espainiaren
ikuspegi hori, bakarra eta zentralista, eta hori eskuinak eta ezkerrak beren kultura politikoan partekatzen duten ikusmoldea da. Alderdi sozialistak ausarta izan luke eskubide eta beharretan berdinak diren nazioen estatu ikusmolderantz egiteko, eta helduko da eguna gainditu dutena gaur egungo anbiguetate maila hori; zeren eta, gaur PSOE zer da?
|
|
F. G. Horren lekukorik agerikoena Euskal Herriei gertatutakoa da. Frantziako Iraultzaren eraginez hasi ziren herri lurrak eta eskumenak larriki galtzen, jatorrizko gizarte eta herri erakundeak ia erabat zapuzteraino, lehenik Iparraldean eta ondoren Hegoaldean, Frantziaren eta
|
Espainiaren
subiranotasun nazionalaren izenean.
|
|
Bere izena daraman Fundazioa (Fundacion Canovas del Castillo) Fragak sortu zuen, Alianza Popularraren sortzaile berak, Gernikako Estatutua gaitzetsi eta haren aurka borrokatu zenak, alegia. Fundazio horren gaurko presidentea Aznar da eta 1999an Canovasen lan guztien argitalpenaren aurkezpenean, Aznarrek berak adierazi zuen oraindik zein loturik sentitzen den haren
|
Espainiaren
nazio kontzeptuarekin.
|
|
Espainiako monarkikoak kontent dira, Felipe Borbon Letizia Ortizekin ezkontzen delarik, erret familian ongi ahoskatzen duen pertsona bat egonen delako. Felipe Borbon Letizia Ortiz utzi eta Jaime Peñafielekin ezkonduko da,
|
Espainiaren
onerako. Juan Carlos Borbonen ama Curro Romero toreatzailearen jarraitzaile amorratua da, eta Romero zezen plazan nola aritu den galdetzen dioten aldioro keinu bera egiteagatik geratu zaio burua okerturik.
|
|
Dena dela, Frantziaren eta
|
Espainiaren
interes arrotzen kontu gure arbasoek erabili zalaparta guztietarik lekora, XIX. mende hondarrean, bi bizkaitar gaztek, Luis eta Sabino Arana Goiri anaiek piztu zuten euskal bihotzetan nazio propioaren aldeko sugarra eta, haiei esker, Jainkoaren eta Lege Zaharraren izenean, lehen alderdi abertzalea sortu zen.
|
|
Eta Iztuetak horixe egin zuen. Historia gipuzkoar ikuspegi tradizionaletik kontatuz, non Probintzia
|
Espainiaren
baitan foralki eta leialki kokatzen zen. Normalean zeharkako iturriak aipatu arren, inoiz agiri historikoak ere agertu zituen (Basileako Bake Ituna, Garibairen gutun bat; etab).
|
|
|
Espainiaren
egoera ekonomikoaren ezaugarri nagusiena feudalismo garatuaren iraupena zen. Gainera, haustura sor zezakeen taldea, hots, burgesia, merkataritzaren eta jarreren bidez elite noblearekin bat eginda zegoen.
|
|
Uharteen artean erregaia garraiatzen ohikoak diren tamaina txikiagoko ontzientzat, denboraldi iragankor bat ezarri da, 2008an amaituko dena, sektore horretan alde biko ontzirik ez dagoelako. Ministroen Kontseiluak Europako Batzordearen eta
|
Espainiaren
proposamenak ere babestu zituen, “Erika” k Frantziako kostaldeen aurrean izandako hondamendiaren ondorioz onartutako araudian aurreikusitako kroskoak behin betiko kentzeko epeak aurreratzeko. Hala, tanke bakarra duten, petrolio gordina garraiatzen duten eta 20.000 tona baino gehiago pisatzen duten, edo petrolio gordinaren deribatuak garraiatzen dituzten eta 30.000 tona baino gehiago pisatzen duten ontziak ezin izango dira Europako portuetara sartu 23 urte baino gehiago dituztenean, edo, betiere, 2005etik aurrera, 26 urte eta 2007 urte baino gehiago dituztenean, egungo araudiak dioen bezala.
|
|
Ministroek, gainera, 1998an sortutako EBko Gaixotasun Kutsagarrien Zaintza Epidemiologikoaren eta Kontrolaren Sarearen Batzordean aditu talde bat sortzea onartu zuten.
|
Espainiaren
eskaintza Bestalde, Ana Pastor Espainiako Osasun ministroak Espainiako esperientziak aurkeztu zizkion Kontseiluari, eta Espainiako osasun langileek zehatz mehatz jarraitzen dituzten hamabi protokoloak eskaini zituen portuetan, aireportuetan eta osasun zentroetan, sindromeak eragindako infekzio susmagarriei aurre egiteko. Gainera, Carlos iii.a Osasun Zentroak pneumonia harrapatu izanaren susmagarrien laginak aztertzeko duen gaitasuna eskaini zuen.
|
|
Kostu txikiko aireko lineak moda produktu hutsa izatetik konpainia tradizionalentzako benetako lehia izatera igaro dira. Iberia, British Airways, Lufthansa eta Air France bezalako zeruko erraldoiek biderkatu egin dituzte prezio eskaintzak, eta,
|
Espainiaren
kasuan, %30erainoko beherakada izan dute. Bitxiena da guztiek beren negozioaren egitura birmoldatu behar izan dutela hilabete eskasean eta kostuak ahalik eta gehien murriztu behar izan dituztela, nahiz eta 2002ko kontuen balantzeetan arrisku hori sartu zuten.
|
|
Duela urtebete, ‘hegaldi merkeen’ konpainiek Europako negozioaren ia %9 kontrolatzen zuten, baina sei hilabete geroago (2002ko abendua), ehuneko lau puntu gehiago hazi ziren. Guztira, aurreko ekitaldian, 31,8 milioi bidaiari eraman zituzten, horietatik ia erdiak
|
Espainiaren
eta Erresuma Batuaren arteko loturei zegozkienak. 2007rako, bezero kopurua hirukoiztea (90 milioi) eta merkatuaren %20ra hurbiltzea aurreikusten dute, nahiz eta optimistenek 2008an bostena betetzea espero duten.
|
|
Egia esan, adituek espero zuten hori, Espainiako etxeetan azken urteotan interes tasen eta zor tasa apalen inguruan, Europako lagunekin alderatuta. Familiaren zorpetzea Hala ere, beste behin ere,
|
Espainiaren
bilakaerak gainditu egin du aurreikusitako muga, kasu honetan negatiboa, eta, beraz, familien zorpetzea (%68 etxebizitza erostera bideratuta dago) %87ra iritsi zen aurreko urtearen amaieran, Europako Batasuneko (EB) batez bestekoaren gainetik. Albiste hori kezkagarria da, beraz, BBVAren ikasketa zerbitzuak nabarmentzen duenez, espainiarrak “moneta politikaren orientazioa aldatzeko arrisku handiagoa” dute, gehienak tasa aldakorreko kreditu bat baitute; euroguneko beste herrialde batzuetan, aldiz, erreferentzia finkoak dira nagusi.
|
|
Bero boladak mahats bilketa aurreratu du
|
Espainiaren
zati handi batean, eta ardogintza gutxituko du
|
|
Hala eta guztiz ere, eta kalkulu optimistenen arabera, lortu beharreko murrizketaren kostuak (Espainian 2010erako %24 izango dela kalkulatzen da) Barne Produktu Gordinaren (BPG) %5eko murrizketa eta ia milioi bat lanpostu galtzea ekarriko du. “Hala ere, berotegi efektua eragiten duten gasen emisioa (CO2 da erantzule nagusia) murrizteko 1990etik egin diren ahaleginak kontuan hartuta,
|
Espainiaren
jarrerak ez du justifikatzen tarte handiagoa eskatzea”, adierazi zuen Félix Hernándezek, azterlanaren koordinatzaileak. Hernándezek gogorarazi duenez, Kyotoko Protokoloa berresten duten lehen herrialdeetako bat izan arren, Espainiak “jarrera prekarioena du, 2000 urtean emisioak% 35,12 igo ondoren, 1990 urtearekin alderatuta”.
|
|
Horrek azaltzen du leuzemia kroniko linfoidea dela talderik ohikoena (%34, 2). Autonomia erkidegoka, Madril eta Andaluzia ageri dira
|
Espainiaren
buruan leuzemia kasuen kopuruan, eta biek dute 20,5 kasu ehun mila biztanleko. Autonomia erkidego horien atzean daude Gaztela eta Leon, ehuneko 9,2 mila biztanleko; Asturias, 8,1; Valentzia eta Galizia, bakoitza 7,5; Euskal Autonomia Erkidegoa, 6,6; Murtzia (5), Extremadura (3,6), Kanariak (3,4), Aragoi (2,9), Gaztela Mantxa (1,5), Balearrak (1,2), Nafarroa (0,4), Errioxa (0,5).
|
|
Abentura bat du zientzialari honek, eta Iranen bultzada ikertzailea miresten du. Iranek espezia horren %80 ekoizten du mundu osoan (150 tona urtean), Greziaren eta
|
Espainiaren
%6ren oso aurretik. Gaur egun, gure herrialdea ez da %3ra iristen, duela hiru hamarkada ekoizle nagusia baitzen.
|
|
Gala uniformea jantzirik, txarolezko trikornioak kaskoan.
|
Espainiaren
eta Ama Birjinaren alde oihu eta eupada batzuk ozen botatzeko. " Espainiako itzulia" Â lasterketa berriro ere Euskal Herrira ekarriko genuela ozen iragarriz.
|
|
Terrenta ari zen gizona: Euskal Herria puskatua zen, Frantzia eta
|
Espainiaren
artean urratua, mutilatua, zapaldua, umiliatua eta loak gatibatu jende hasez osatua. Errepresio handia pairatzen zuen herriak eta errepresioa emendatuko zen laster batean, gazte abertzale eta kontzientziatuak botere zentralari oldartuko zitzaizkionean.
|
|
Horrela, ez du aurkezten Euskal  Herria âordura arte egin ohi zen bezalaâ" Espainia katolikoaren herri ezin katolikoagoa", baizik eta" Espainia fedegabearen kutsaduraz bere moraltasun garbia galtzeko arriskuan dagoen herri ezin katolikoagoa". Hau da, euskal eliz  koitasun handiaren ezberdintze gaia muturreraino eramaten du, baina mendeetan zehar herri zeharo katolikotzat agertu izan den
|
Espainiaren
topikoa guztiz ezabaturik. Espainiar ustelen mende egotean, euzkotarren jatorrizko fede eta moraltasun garbiak lohitzera joko du, ezinbestean:
|
|
Espainiako herritarrengan independentzia lortzeko gogo amorratua eragin zuen Napoleonen inbasioak. Historialari guztiak bat datoz
|
Espainiaren
aldarrikapen patriotikoa eta" kontzientzia nazionala" sortzeko gerra hark izan zuen  garrantziaren gainean. Izan ere, Iraultzaile frantsesek mehatxatutako oinarri tradizional eta erlijiosoak defendatzeko,  Elizak nahiz gobernari absolutistek oso modu eraginkorrean azpimarratzen jakin zuten Aberria= Erregea= Erlijioa parekotasuna.
|
|
Nafarroako alderdi politikoen arteko indar korrelazioan artean ez da epe motz ertainean funtsezko aldaketarik izanen eta, beraz, ezta Nafarroako estatus politiko instituzionalean ere. Bertzela erranda, Nafarroak probintzia bakarreko erkidego autonomoa izaten segituko du,
|
Espainiaren
barnean.
|