2000
|
|
|
Espainiako
lurralde administrazio konstituzionala ontzat hartzen duen prentsaautonomiazalarena dugu hurrengo kasua.
|
|
–1º De la nación española y de los españoles; 2º Del territorio de las Españas,... y gobierno, y de los ciudadanos españoles?. Beraz, lehenengo aldiz, konstituzio batek zehaztuko du zein den nazio espainiarra, zeintzuk diren herritar espainiarrak, zein den
|
Espainiako
lurraldea, zein bere gobernua eta herritar espainiarrena. Ikus FERNANDEZ, M. (1976):
|
2001
|
|
XIX. mende bukaera eta XX. mende hasieran Bizkaiko burdin industriarenondorioz kanpotarren lehen uholde handia etorri zen Hego Euskal Herrira,
|
Espainiako
lurraldeetatik Bizkaira batez ere. Bigarren uholde handia 60 eta 70eko hamarkadetan gertatu zen.
|
|
Izen generiko batek babestutako produktuen atributuak ez dira ingurune geografikoan oinarritzen; produktuen izaerari, ekoizpen sistemei edo elaborazio eta eraldaketa metodoei egiten diete erreferentzia. Izendapen generikoa aplikatuko zaie
|
Espainiako
lurralde osoan gerta daitezkeen produktu multzoei, izaera erkidekoak badira eta antzeko beste batzuen kalitateagatik bereizten badira. Izendapen generikotzat hartzen da ezaugarri komunak eta bereziak dituzten produktuei aplikatu beharreko kalifikazioa, haien izaeraren, erabilitako ekoizpen sistemen edo eraldaketa, elaborazio eta fabrikazio prozeduren ondorioz.
|
|
Balio ekologiko handia dute eta milioi eta erdi hektarea baino gehiago arte eta artelatz larreetan. Iberiar produktu nobleak Iberiar urdaiazpikoak izan behar dituen kalitate eta markatze ezaugarriak definitzea da arauaren helburua (iberikoa, purua),
|
Espainiako
lurraldean egindako beso iberikoa eta solomo iberikoaren kanabera. Produktu bakoitzerako ezartzen diren baldintzak “gutxienekoak” dira.
|
|
Askotan aipatu da, eta ez da oraingoz ahaztuko, Espainiako irakaskuntza ofizialak izan duen eta duen egiteko kaltegarria. Ezin uka liteke, baina esan ere egin behar litzateke, ahazteko erraztasuna denez, irakaskuntzan ziharduten erlijioso ordenak. Frantziatik eta Portugaletik bidali ondoan,
|
Espainiako
lurralde zabal batean kokatuak, erakunde ofizialak bezain etsai bederen izan direla gurearentzat, eta neronek ere ez dut halako esperientziaren [aipatu] beharrik33.
|
2002
|
|
Zentzu honetan eta Estatistika Institutu Nazionalak (INEk) 2001ean argitaratutako
|
Espainiako
Lurralde Kontabilitatean oinarrituz, Hego Euskal Herrian, azkenhazkunde garaian, langile gehiago kontratatzeak mozkinak murrizterik ez duelaekarri ikus daiteke, eta ULKek apur bat behera ere egin dutela, zeren, 1996anULKak %63, 2 ziren bitartean, 1999an %63 baitira. Joera hori bat dator azkenurteetan izandako lan kostuen moderazioarekin eta ekoizkortasunaren etengabekohazkundearekin.
|
|
Iturria: INE,
|
Espainako
Lurralde Kontabilitatea 2001, eta norberak eratuta.
|
|
Titulu ofizialak. Unibertsitateak, publikoak zein pribatuak,
|
Espainiako
lurraldean balioko titulu ofizialak lortu ahal izateko beharrezko irakaskuntza egituraedo sailak izan behar ditu. Gutxienez, ondoko akreditazioetako izaera ofizialeko 8titulu lortzeko moduan:
|
|
Bestalde, Gobemuari dagokio titulu ofizialak lortzeko irakaskuntzan aritukodiren unibertsitate publikoen menpeko zentroak
|
Espainiako
lurraldetik kanpo sortzea, Hezkuntza, Zientzia eta Kanpo Harremanetako Ministroek baterako proposamena egin ondoren, Gizarte Kontseiluaren proposamena ikusita, eta eskudunden administrazioak baietsita.
|
|
Baina kontuan hartu da gaur egungo Legeria, 11/ 1983 LO eta horigaratu duten errege dekretuak; 1497/ 1987 ED non
|
Espainiako
lurraldean baliokoizaera ofizialeko unibertsitate tituluen ikasketa planen gida-lerroak jarri ziren, etahura partzialki aldatu zuten errege dekretuak: 1267/ 1994,2347/ 1996, 614/ 1997, eta 779/ 1998.
|
|
Amnistiaren txostenak azken urteetan zaintzapean egindako 6 heriotza, 5 bortxaketa edo eraso sexual kasu komisarietan, tratu txarrak, legez kanpoko atxiloketak edo adingabeen kanporatze masiboak dokumentatzen ditu. “Argi hitz eginez, ez da egia tratu txarren kasuak bakartuak izatea, baizik eta ohikoak eta
|
Espainiako
lurraldean zabalduak izatea”, ziurtatu du Gillian Fleming Ai ko Espainiako ikertzaileak, datu ofizialak eta beste GKE batzuei egindako kontsultak erkatu ondoren.
|
|
1950az geroztik, hezeguneen% 60 desagertu dira, eta aldian hiru milioi hektarea zuhaitz baino gehiago erre dira Espainian. Gaur egun,
|
Espainiako
lurraldearen %5, 2 baino ez dago legez babestuta, Europako gainerako lurraldeen %8aren aurrean, eta Natura Sareak atzerapenak ditu, eta hori guztia ingurumen kontrolik gabeko mota guztietako azpiegiturak eraikitzeko nahiaren ondorio da. Berdeen salaketa Bestalde, gaur Biodibertsitatearen Nazioarteko Eguna dela eta, Verdes Izquierda Verdek salatu dute Gobernuak ez duela bete 1998ko abenduan onartutako Biodibertsitatearen Estrategia Nazionala.
|
|
Hori dela eta, Errioxako Osasun Zuzendaritza Nagusiak 209 urdaiazpiko fresko ibilgetu zituen atzo, gazitzeko, txerri haragiaren partida batetik datozen gazitzeko, segur aski MPA bidez poluituta eta Euskal Herritik banatuta. Bestalde, Miguel Arias Cañete Nekazaritza ministroak atzo Bruselatik alde egin zuen erabat,
|
Espainiako
lurraldean. Eta Herbehereetako Justizia Ministerioak Biousaina belgikako sinadurarekin lotura izan zezaketen bi enpresa ikertzeko agindu zuen, kutsatzea eragin izanaren susmagarria.
|
|
Opening English School hizkuntza akademiako ikasleek salatu dutenez,
|
Espainiako
lurralde osoan zehar dauden 132 zentruak behin betiko itxi eta klaserik gabe uzten dituzten Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioa (CECU) salatu dute, nahiz eta kreditua kreditu baten bidez ordaindu. CEAC taldea (egoitza Bartzelonan duena) 30 milioi euroko zorra du.
|
2003
|
|
|
Espainiako
lurraldeko emari guztiaren %70 Iparraldean dago.
|
|
Gure inguruko herrialde askoren% 90etik oso urrun dago kopuru hori.
|
Espainiako
lurraldean, erdia baino gehiago zabortegi kontrolatuetan uzten da, %40 ez dago kontrolatuta eta gainerakoa bakarrik uzten da birrindu ondoren. Hondakin horiek kentzeko, maiz, zuzeneko erreketara jotzen da, eta horrek ingurumen arazo larriak sortzen ditu, partikula kaltegarriak isurtzen dituzten gasen ondorioz.
|
|
Ezgaitasunaren Europako Autobusak, Ezgaitasunaren Europako Urtea zela eta Europako Batzordeak abian jarritako proiektu batek, atzo amaitu zuen Badajozen
|
Espainiako
lurraldean egindako ibilbidea. Otsailaren 28tik aurrera, autobus horrek 4.000 kilometro egin ditu, Espainiako 15 hiritatik igaro da, eta 150.000 pertsona inguruk bisitatu dute.
|
|
Kasu honetan, oinordetza zergaren likidazioaren kopia da. Gogoratu behar da aurkezteko epea sei hilabetetik urtebetera bitartekoa dela, hildakoa hiltzen denetik hasita,
|
Espainiako
lurralde erkidea edo lege desberdinak dituzten lurralde historiko batzuk diren. Nahitaez aurkeztu behar da, entitatea zergadunaren betebeharren erantzule subsidiario bihurtzen baita, azken hori betetzen ez bada.
|
|
Paradoxikoa da Kanariar Uharteetako fenomenoa produktu galkorren kasuan, horiek baitira gehien aldatzen direnak eta etxeko ekonomietan erosketa kostua markatzen dutenak: fruta eta barazkietan komunitate merkeena den arren, garestiena da arrainean eta haragian, eta, beraz, haien batezbestekoa elikagai freskoen batez besteko prezioaren rankingean jartzen da,
|
Espainiako
lurraldean baino ia %13 gehiago. Balear Uharteak Extremadura baino %12 gorago egongo lirateke, Madril eta Katalunia bereizten dituen aldea baino puntu bat gehiago besterik ez.
|
|
Izan ere, uste zuten hartutako neurri autonomikoak, gutxienez, proportzionaltasun printzipioa errespetatu behar zuela; izan ere, helburua zen ibaiko karramarro biziak helburu zituen edozein truke ekonomiko debekatzea, eta zirkuitu ekonomikorako sarbidea eragoztea, bai Gaztela eta Leongo bizilagunen artean egiten diren trukeak, bai Erkidego honetan egiten direnak, bai esportazioa eta inportazioa. Estatuko abokatuak uste zuen debekuak zuzenean oztopatzen zuela
|
Espainiako
lurralde osoan ibaiko karramarro bizien zirkulazio librea, «karramarro horiek Gaztela Leongo lurraldean sartu, atera eta, agian, iragaitea» eragozten baitzuen. Neurriaren konstituzionaltasuna Ibai karramarro bizien gaineko neurri autonomikoak iragazki konstituzionala pasatu zuen.
|
2004
|
|
6) Ohorerako eskubide, pertsona eta familiaren bizitza pribaturako eskubide, eta norberaren irudirako eskubideen arloetan, eta, oro har, oinarrizko eskubideen babes zibilaren arloan, demandatzailearen egoitzako auzitegia izango da eskuduna, eta, demandatzaileak egoitza
|
Espainiako
lurraldean ez badu, tako auzitegia izango da eskuduna. kasuan kasuko oinarrizko eskubidea urratu duen egitatea non gauzatu eta ber
|
|
12) Elkarlehia desleialari buruzko epaiketetan, demandatuak establezimendua zein tokitan izan eta bertako auzitegia izango da eskuduna, eta, demandatuak establezimendurik ez badu, bere bizileku edo egoitza zein tokitan izan eta bertako auzitegia izango da esleialeko egintza non gauzatu, edo eginkuduna; demandatuak hori
|
Espainiako
lurraldean ez badu, elkarlehia destzak ondoreak non sortu, eta bertako auzitegia izango da eskuduna, demandatzaileak hala aukeratuta.
|
|
14) Prozesuetan, akzioak egikaritzen direnean, kontratazioaren baldintza orokorreko klausulak kontratuari ez eransteko edo horien deuseztasuna adierazteko, demandatzailearen egoitzako auzitegia izango da eskuduna. Era berean, gai horretan akzio adierazlea, bukarazte akzioa edo atzera jotzeko akzioa egikaritzen direnean, demandatuak establezimendua non izan eta bertako auzitegia izango da eskuduna, eta demandatuak establezimendurik ez badu, beraren egoitzari dagokion auzitegia izango da eskuduna; demandatuak egoitza
|
Espainiako
lurraldean ez badu, atxikimendua egin den tokiko auzitegia izango da eskuduna.
|
|
duen tokiko auzitegia; demandatuak hori
|
Espainiako
lurraldean ez badu, auzi jartzailearen egoitzaren tokikoa.
|
|
Kode Zibilaren I. liburuko VIII. tituluaren ondoriozko absentziak eratorri jardunean, epaile eskuduna izango da
|
Espainiako
lurraldean absentea urtebetean bizi izan den azken lekua zein izan eta leku horretakoa, eta, halakorik izan ezean, azken egoitza non izan eta bertakoa.
|
|
Aurreko artikuluek aipatutako jarduna
|
Espainiako
lurraldean sustatuz gero, Merkataritzako Kodeak edo lege honek kasuan kasuan zehazten dituen aginduen mende egongo da jardun hori.
|
|
Kode Zibilaren I. liburuko, I. tituluan xedatutakoari kalterik egin gabe, eta gurasoen atzerritartasuna agertzen ez den artean,
|
Espainiako
lurraldean jaioak espainiar direla uste izango da, gurasoak ere Espainian jaioak badira.
|
|
Aberrigabeen egoitza egiaztatuko da udal ziurtagiriarekin edo lekuko bidezko informazioarekin; Barne Ministerioari txosten ofiziala eskatuko zaio, aberrigabeak
|
Espainiako
lurraldean sartzeari buruz eta haien aberrigabe izaerari buruz.
|
|
|
Espainiako
lurraldean duen bizilekua; datak eta lekuak zehaztuko dira, bai eta herritartze agiria edo gaikuntza eskuratzeko aipatzen dituen salbuespeneko inguruabarrak ere.
|
|
Erregistroan jasoko dira, espainiarren gain eragina izanik inskribatzeko modukoak diren egitateak eta
|
Espainiako
lurraldean jazotakoak ere, atzerritarren gain eragina izan arren.
|
|
3 Aurreko paragrafoan xedatutakoa gorabehera, jaiotzak
|
Espainiako
lurraldean gertatu badira eta horien inskripzioa epe barruan eskatu bada, jaiotzok inskribatu ahal izango dira legez ezaguna den gurasoak edo gurasoek egoitza non izan eta bertako udal erregistro zibilean.
|
|
Alde horretatik, ezarritako ureztatze sistema behar bezala mantentzea eskatzen du, ura galtzea saihesteko; ustiapenaren barruko ureztatze sarearen egoera txarra kontrolatzea; erretenak konpontzea; eta xurgatze, bultzatze eta banatze sistemen pieza akastunak ordeztea, baldin eta ura zuzenean galtzea edo ureztatze sistemaren eraginkortasun txarra ekar badezakete. Ongarrien erabilerari dagokionez, nahiz eta uste duen ongarriak (bereziki nitrogenatuak) gaizki erabiltzeagatik eta gehiegi erabiltzeagatik sortutako kutsadura ez dela arazo bat
|
Espainiako
lurralde gehienetan (batez ere, lehorreko guneetan), nitratoak izateko arriskua duten eremutzat hartzen ditu txerri ustiapen intentsiboen kontzentrazio handia eta ureztatze eremuak. Eta, azkenik, simaurrei eta mindei aurre egiteko zenbait arazo nabarmentzen ditu, produktu fitosanitarioen zentzuzko erabilera, hondakin materialak ezabatzea (inausketako hondakinak, erabilitako plastikoak eta bestelako hondakinak), laboreak uztea eta animalien osasuna.
|
|
SEOk mende erdi honetan izan dituen berri onak hauek dira:
|
Espainiako
lurraldearen %15 estaltzen duen hegaztientzako babes bereziko guneen sarea sortzea. Horrek esan nahi du Europar Batasuneko herrialde batek ekarpen handiagoa egin diola Natura Sareari.
|
|
Polenes.com ek
|
Espainiako
lurralde osoko datu zenbakizkoak eta grafikoak eskaintzen ditu
|
|
Ekintza plana Bestalde, Ekologistak Martxan taldeak “lehentasunezkotzat eta presazkotzat” jotzen du Desertizazioaren aurkako Ekintza Plan Nazionala egitea. Elkarte horrek erabiltzen dituen datuen arabera,
|
Espainiako
lurraldearen %40 desertizazio prozesuek mehatxatzen dute, abiadura kezkagarrian ari den fenomenoa. Gaur egun, zazpi probintziak azaleraren %90etik gorako higadura dute:
|
|
Produktu horien legez kanpoko salerosketari barrutia jartzeko, beharrezkoa da kolektibo horietako bakoitzak parte hartze eta erantzukizun handiagoa izatea. Tartean diren administrazioei dagokienez, haien artean lankidetza handiagoa lortu da, eta, horri esker,
|
Espainiako
lurralde gehienetan, errepideko arrain garraioan legez kanpoko merkataritzari bidea ixten zaio. Jarduera hori indartu egin da, aginduzko etiketarik gabe arrainen merkataritza kontrolatuz.
|
|
54 artikuluak dio lege organiko batek arautuko duela erakunde hori, Gorte Nagusietako goi mandatari gisa, Estatuko Administrazioaren aurrean herritarren eskubideak defendatzeko.
|
Espainiako
lurralde antolaketaren ondorioz, autonomia erkidego askotan antzeko figura bat dago, autonomia estatutuetatik eratorria. Kasu honetan, Arartekoak herritarren eskubideak babesten ditu, Eskualdeko Administrazioak urratzen dituenean.
|
2005
|
|
Napoleonek Europan zehar zabaldu zuen Frantziako konstituzio politiko liberalaren eredua. Espainiarako ere proiektua aurkeztu zuen 1808an Baionan eta bertan,
|
Espainiako
lurralde eta korporazioetako ordezkariek edukia eztabaidatu zuten. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Batzar Nagusietako eta Nafarroako Diputazioko ordezkariak, besteak beste, bertan egon ziren Baionako deialdiari erantzunez.
|
|
Suteak eragiten dituena gizakia dela ederki frogatzen du WWF/ Adena erakundeak emaniko datu batek ikusi batera, kontraesanezkoak: Galiziak,
|
Espainiako
lurralde hezeenetako bat izanik, sute gutxien nozitu lituzkeen arren, zeharo alderantziz gertatzen da: 1998 eta 2002 urteen artean erregio horretan 11.000 sute gertatu ziren; kontuan izan dezagun epe horretantxe Andaluzian 1.000 baizik ez zirena jazo, nahiz eta hedaduraz Galiziaren bikoa den eta, gainera, bertako klima askozaz ere beroagoa izan.
|
|
|
Espainiako
lurralde nazionalean aseguru konpainiek dauzkaten azpiegiturek ere dute eraginik urtero urtero gaurkotuak izaten diren prima hauen prezioan.
|
|
Alde horretatik, nabarmentzekoa da Espainiako sektore ekonomiko nagusietako batzuek, hala nola turismoak, eraikuntzak edo garraioak, “presio handia” egiten diotela lurraldeari eta baliabide naturalen oinarri ekologikoari. Maila berean daude nekazaritza eta abeltzaintza bezalako sektoreak,
|
Espainiako
lurraldearen ia erdia jarduera horietarako erabiltzen baita, eta nekazaritza ekologikoaren azalera txikia (%2, 1) aipatzen du, Europako beste herrialde batzuetan azkar hazi arren. Espainiako “ingurumen profilak” energiaren eta uraren erabilera ez eraginkorrean eragiten du, eta, “ekoeraginkortasuna” garapen jasangarrirako ezinbesteko baldintzetako bat dela ikusi ondoren, Ingurumen Ministerioak dio Espainian ez dela “gutxiagorekin gehiago egitea” lortzen, “gutxiagorekin gehiago egitea” baizik.
|
|
Gaur egun, operadoreak 512 kilobyte eskaintzen ditu segundoko, 39,95 euro BEZik gabe. Baina internauta guztiek ezin izango dute eskaintza hau eskuratu, Jazztelek
|
Espainiako
lurraldearen %17an baino ez baitu estaldura eskaintzen. Gainerako zerbitzua Telefónicari alokatzen dizkion lineei esker estaltzen du.
|
2006
|
|
Interes nagusien gunea ez badago
|
Espainiako
lurraldean, baina zordunak Espainian establezimenduren bat badu, establezimendu hori zein lurraldetan izan eta bertako merkataritzako epailea izango da eskuduna; establezimenduak bat baino gehiago izanez gero, eskatzaileak aukeratuko du toki horietako merkataritzako epaileen artean.
|
|
Atzerriko prozedura nagusiaren aitorpenak ahalbidetuko du
|
Espainian
lurralde konkurtsoa irekitzea, zordunaren kaudimengabezia aztertzeko beharrizanik izan gabe.
|
|
|
Espainiako
lurraldean bizi diren guztiek, direla naziokoak direla atzerritarrak, epaileak egindako deialdira joateko betebeharra izango dute, galdetzen zaienari buruz horiek dakiten guztia adieraz dezaten, baldin eta horretarako zitazioa egiten bazaie legean ezarritako formalitateekin.
|
|
2 Zaintzapeko zirkulazioa edo ematea izango da
|
Espainiako
lurraldean zirkulatu edo bertan sartu edo bertatik irtetea, betiere agintariek edo euren agenteek inolako eragozpenik jarri gabe, eta euren zaintzapean, droga toxikoen, gai psikotropikoen edo debekatutako beste gai batzuen sorta ez zilegiak edo susmopeko sortak, aurreko paragrafoan aipatu ekipo, material eta gaiak, lehen aipatutako gaiak ordezten dituztenak, bai eta Zigor Kodearen 301 artikulutik...
|
|
Hauen lurraldearen ondoren, Oca oihana igarota, Burgoseko bidean hain zuzen,
|
Espainiako
lurraldea dator, hots, Gaztela eta Campos. Lurralde hau altxorrez betea da, oihal eta zaldi indartsutan aberatsa, ogi, ardo, haragi, arrain, esne eta eztiari dagokionean emankorra, egurrik gabea ordea, gizon gaizto eta aihertsuz betea.
|
|
Seguran sei hektometro kubiko sartu dira, nahiz eta urtegiak %12an egon; Jucar-en, berriz, urtegiek hamaika hektometro kubiko berreskuratu dituzte, nahiz eta urtegiko ura edukiera osoaren %21 izan. Prezipitazio gutxi izan dira azken astean
|
Espainiako
lurralde osoan; Bilbon, berriz, 21,8 litro metro karratuko. Adituek diotenez, egun horietan ohikoa baino askoz euri gutxiago egin du; izan ere, batez beste, 3,6 litro izan dira estatu osoan metro karratuko; 1930etik aurrera, berriz, 14,5 litro izan dira metro karratuko.
|
|
Berme hori SPAk bere etxebizitzaren gaineko aseguru batek estaliko dio. Bestalde, maizterrak eskubidea izango du alokairuko etxebizitza bat izateko, merkatuko alokairu prezioari dagokionez %18ko beherapenarekin, eta
|
Espainiako
lurralde osoan etxebizitza eskaintza zabala izateko.
|
|
Europako ekosistema eta habitat natural adierazgarrienak biltzen ditu, eta Hegaztientzako Babes Bereziko Eremuek (HBBE) eta Kontserbazio Eremu Bereziek (BBE) osatzen dute, Narbonak zehaztu zuenez. Hala, 13 milioi hektareak,
|
Espainiako
lurraldearen %25, osatzen dute Natura Sareari egindako ekarpen espainiarra. Espainiak espezieen %42 ditu eta EBk lehentasunezkotzat jotzen dituen habitaten %72.
|
|
Hegazti gripearen kasu bat agertzea espero zitekeen. Gaixotasunaren bilakaerari eta
|
Espainiako
lurraldearen ezaugarriei buruzko ohar guztien arabera, hegazti kutsatu bat agertzea denbora kontua besterik ez zen. Algeteko Erreferentziazko Laborategi Nazionalak berretsi dituen emaitzen arabera, hegaztia, ikuzketa somormujo bat, H5N1 birusak kutsatuta zegoen, ez da harritu komunitate zientifikoan eta, bereziki, albaitaritzan.
|
|
Bidaiariaren erantzukizunik ez badago, agentziak beti eman dio laguntza zailtasunak dituen kontsumitzaileari.
|
Espainiako
lurraldetik ateratzen diren garraiobideetan gertatzen diren istripuen ondoriozko osasun laguntza bidaiarien derrigorrezko aseguruak estaltzen du. – Handizkariak eta txikizkariak beren kudeaketa esparruaren arabera dagozkien ez betetzeengatik erantzungo dute, eta batera, kontratuan parte hartu duten handizkari eta txikizkariak bat baino gehiago direnean.
|
|
|
Espainiako
lurraldean egiten diren pertsonen garraio publiko guztiak edo, gutxienez, Bidaiarientzako Nahitaezko Aseguruak (SOV) estaltzen ditu, eta haren prezioak billetearen prezioan egon behar du. Garraiolariek aseguru hau sinatuko dute Ekonomia eta Ogasun Ministerioak banakako istripuen arloan jarduteko baimendutako aseguru entitateekin.
|
|
Izan ere, basook hainbat faktoreren ondorio dira, eta, ondorioz, zuhaitzen defoliazioa eta desagertzea. Baso horiek
|
Espainiako
lurraldearen %17 betetzen dute, 13 milioi hektarearekin, eta horrek ahalmen handia ematen dio Txileko gizarte, kultura eta ekonomia garapenerako; izan ere, zuraren sektoreak 200.000 pertsona inguru erabiltzen ditu eta urtean 14 milioi dolar sortzen ditu, ia 11 milioi euro, Estatu Batuetara esportatzeko. Landa eta indigena komunitateentzat ere, baso masa oinarrizko baliabide iturria da, zurezkoak ez diren baso produktuak bildu eta prozesatzen direlako.
|
|
Liburu hau “mugarria da Espainiako kontserbazioan”, izan ere, “lehenengo aldia da ornogabeek ere mehatxuak dituztela adierazten duena, eta, zenbait jarduketaren bidez, bizi diren habitaten kontserbazioan aurrera egin daitekeela” esan zuen Galantek. Mehatxupean dauden 272 ornogabe espezie biltzen ditu lanak, eta
|
Espainiako
lurraldearen kokapen geografikoa eta horietako bakoitzaren kontserbazio egoera ezartzen ditu, “arriskua, arrisku kritikoa, zaurgarria eta, kasuren batean, itzalita” kategorien arabera. Galantek azaldu zuenez, katalogo hori egiteko, adituek bertan sar zitezkeen espezieak proposatu zituzten hasieran, eta, ondoren, Naturarentzako Mundu Batasunak (UICN) izaki bizidun bat mehatxatutzat jotzeko ezartzen dituen irizpideen arabera hautatu ziren edo ez.
|
|
Horrez gain, 379 itzulketa irregular, dokumentatu ere egin dira. Pertsona horietako bakoitzaren historia “ikusezin” bihurtu nahi duten itzulketak, eta atzerritartasunari buruzko Legean aitortutako eskubideak eta bermeak ukatzea, hala nola, laguntza letratua, laguntza medikoa eta interpretea,
|
Espainiako
lurraldea zapaltzen duten unetik aplikatzekoa. Iaz, Ceuta eta Melillako hesietan hamalau lagun hil ziren.
|
|
Iaz, Ceuta eta Melillako hesietan hamalau lagun hil ziren. horietako hamaika poliziak tiroz hil zituen, Marokoko lurraldetik muga gurutzatzen saiatu zirenean. Heriotza horiez gain, Saharako basamortuan hil ziren 24 pertsonakoak ere hiltzen dira, Marokoko gobernuak abandonatu zituenean,
|
Espainiako
lurraldetik kanporatu ondoren. Hesiaren beste aldera pasatzea espero zuten milaka pertsonak jasan zituzten urraketa eta gehiegikeriez gain, horietako askok asiloa eskatzen zuten.
|
|
Araubide hori da praktikan gutxien erabiltzen dena.
|
Espainiako
lurraldearen gehiengoan, ezkontideek ezkontzako araubide ekonomikoa itundu ez badute deskribatutako prozesuaren bidez, irabazpidezko ondasunen araubidea aplikatuko da.
|
|
Hizkuntza, pentsamendua, arraza, lurra, dena bat, dena osotasun bat. Baina
|
Espainiak
lurralde diferenteak dauzka, hizkuntza, arima, arraza diferenteak – bakoitza osotasun bat. Zer batasun da Espainiarena?
|
2007
|
|
|
Espainiako
lurralde nazionalean egiten den zeinahi arau haustegatik isuna ezarri ahal izango da, beraz, enpresa edo profesional delitugileak helbidea atzerrian badu ere.
|
|
1 Lege honen 54 artikuluko 1 paragrafoko a) eta b) idatz zatietan eta 53 artikuluko d) eta f) idatz zatietan jasotako arrazoiengatik, atzerritarra
|
Espainiako
lurraldetik kanporatzeko zehapena proposa dezakeen espedientea hasita, instruktoreak instrukzioko epaile eskudunari eskatu ahal izango dio atzepideak egin bitartean, barneratze zentro batean sartzeko agindua ematea. Horrerritarra, espediente zehatzailearen izatarako, ez da behar izango aurretiaz kanporatze ebazpenik ematea.
|
|
1 Behin kanporatze ebazpena jakinarazita, atzerritarrak
|
Espainiako
lurraldea utzi du horretarako ezarritako epean. Epe hori ezin izango da hirurogeita hamabi ordutik beherakoa izan, salbu eta lehenespeneko prozedura aplikatzen denean.
|
|
Atzerritar bat
|
Espainiako
lurraldean atxilotu eta egiaztatzen denean Europar Batasuneko estatu kide batek atzerritar horren aurka kanporatze ebazpena eman duela, berehala ekingo zaio ebazpen hori betearazteari, kanporatze espediente berria hasi beharrik gabe. Instrukzioko epailearen baimena eskatu ahal izango da, atzerritar hori barneratze zentro batean sartzeko; barneratze horren xedea izango da kanporatze zehapena lege honetan ezarritakoarekin bat etorriz betearaziko dela ziuratzea.
|
|
Berehala arduratu da,
|
Espainiako
lurraldeko kasuan kasuko aireko, itsasoko edo lehorreko mugaraino garraiatu duen atzerritarraz, baldin eta atzerritar horri Espainian sartzea ukatu bazaio, muga igarotzeko behar diren agirietan gabeziak izateagatik.
|
|
Ardurapean izan du iraganbidean
|
Espainiako
lurraldeko muga bateraino garraiatu den atzerritarra; muga hori izan daiteke airekoa, itsasokoa edo lehorrekoa. Horretarako, atzerritar hori bere jatorrizko herrialdera eraman behar duen garraiolariak ezezkoa eman behar dio atzerritarra ontziratzeari, edo azken herrialde horretako agintariek atzerritarrari sarrera ukatu behar diote, eta atzerritarra itzularazi behar dute atzerritar horrek Espainian iragan duen mugara.
|
|
4 Artikulu honetan ezarritakoa aplikatuko da, berebat, aireko edo itsasoko garraioa Ceutatik nahiz Melillatik
|
Espainiako
lurraldeko beste puntu bateraino egiten denean.
|
|
1 Legitimatutako subjektua
|
Espainiako
lurraldean dagoenean, bizilekueta lan baimenen gaineko eskabideak berak aurkeztu ditu, eskabide horien izapideak egiteko eskumena duten organoen erregistroetan. Modu berean, prozeduretan legitimatutako subjektua enpresaburua denean, eskabideak aurkeztu ahal izango ditu enpresaburuak, edo enpresaburuaren baliozko lege ordezkaritza duen subjektuak.
|
|
Espainiak egoera irregularrean dauden pertsonak berriro hartzea arautzeko akordioak izenpentzeagatik, atzerritarrak itzularazi edo bidali behar direnean euren herrialdeetara edo
|
Espainiako
lurralderaino zein herrialdetatik etorri etanetan xedatutakoa, bai eta lege hori ga herrialde horretara, atzerritar horiei aplikatuko zaie akordio horietan eta lege horatu duen arautegia ere.
|
|
Gobernuak errege dekretu bidez ezarriko du, 1999ko ekainaren 1a baino lehenago
|
Espainiako
lurraldean zeuden atzerritarrak legeztatzeko prozedura. Gainera, atzerritar horiek egiaztatu dute noizbait eskatu dutela bizileku edo lan baimena, edo azken hiru urteetan baimen horiek izan dituztela.
|
|
1 Estatuak bermatzen du elkartasun printzipioa, Konstituzioaren 2 artikuluan aldarrikatua, eragingarritasunez betetzea; horretarako,
|
Espainiako
lurraldeko toki desberdinen artean oreka ekonomiko egoki eta zuzena ezar dadin zainduko du, eta, bereziki, uharteen egoera hartuko du kontuan.
|
|
Ezin izango du inolako agintarik neurririk hartu, baldin eta neurri horiek, dute dela
|
Espainiako
lurralde osoan per zuzenean edo zeharka, oztopatzen batsonek askatasunez zirkulatu eta pertsona horiek bertan ezartzea, dela ondasunek askatasunez zirkulatzea.
|
|
Estatuaren Aurrekontu Orokorretan autonomia erkidegoentzako esleipen jakin bat ezarri ahal izango da. Horretarako, kontuan hartuko da autonomia erkidego horiek estatutik bereganatu duten zerbitzu eta jarduera kopurua; eta, gutxieneko maila bermatu da,
|
Espainiako
lurralde osoan, oinarrizko zerbitzu publikoak emateko orduan.
|
|
1 Konstituzio Auzitegiak
|
Espainiako
lurralde osoan du jurisdikzioa, eta beraren eskumenekoak dira:
|
|
|
Espainiako
lurraldean dauden atzerritarrek eskubide eta betebeharra dute, euren nortasunaren egiaztatze agiriak izateko, jatorrizko edo etorkizko herrialdeko agintari eskudunek luzatuta, bai eta Espainian eurek duten egoeraren egiaztatze agiriak izateko ere.
|
|
Lege honen II. tituluan ezarritakoaren arabera Espainian dauden atzerritarrek eskubidea izango dute,
|
Espainiako
lurraldean askatasunez zirkulatzeko eta bizilekua aukeratzeko. Horretarako, muga bakarrak izango dira, izaera orokorrarekin tratatuetan eta legeetan ezarritakoak; edota agintari judizialak erabakitakoak, kautela izaerarekin, edo zigor prozesuan nahiz estradizio prozesuan, horietan atzerritarra egotzia, biktima edo lekukoa denean; edota epai irmoaren ondorioz ezarritakoak.
|
|
1 Atzerritarrek doako laguntza juridikorako eskubidea dute, baldin eta Espainian badaude eta baliabide ekonomiko nahikorik ez badute, doako laguntza juridikoaren arautegian ezarritako irizpideen arabera; bada, eskubide hori izango dute hurrengo ondoreak izan ditzaketen administrazio prozeduretan edo prozedura judizialetan: atzerritarren sarrera ukatzea, atzerritarrak itzularaztea edo atzerritarrak
|
Espainiako
lurraldetik kanporatzea. Asilo arloko prozedura guztietan ere atzerritarrek doako laguntza juridikorako eskubideapretearen laguntzarako eskubidea izan izango dute.
|
|
Legeak aitortu eta estatuak ahalbidetuko du
|
Espainiako
lurraldetik kanpo dauden espainiarrek sufragio eskubidea egikaritzea.
|
|
|
Espainiako
lurraldea babesleku bortxaezina izango da, lege honen araberatzat guztientzat. Atzerritarrei asiloa eskatzeko eskubidea aitortzen zaie. asiloa nori eman eta pertsona horien
|
|
1 Asiloa eskatu nahi duen atzerritarra
|
Espainiako
lurraldean dagoenean, atzerritar horrek eskaria aurkeztuko dio gobernu agintari eskudunari, edo, berak ezin badu, bera ordezkatzen duen pertsonak. Azken kasu horretan, eskatzaileak eskaria berretsi du, eragozpena desagertu ondoren.
|
|
|
Espainiako
lurraldean legearen aurka sartzea ezin izango da zehatu, baldin eta Espainian sartzen den pertsonak errefuxiatu izaeraren betekizunak baditu, eta pertsona hori atzerapenik gabe aurkezten bada agintarien aurrera.
|
|
Mugan aurkeztutako eskabidearen izapidetza ez onartzeko epea igaro bada, edo, hala denean, eskabidea berraztertzeko eskariari begira ebazpena emateko epea igaro bada, eta ebazpen hori ez bazaio jakinarazi interesdunari, interesdunak egindako eskabidearen izapidetza onartuko da, eta, laugarren artikuluko 2 paragrafoan xedatutakoarekin bat etorriz, eskatzaileari emango zaio
|
Espainiako
lurraldean sartzeko baimena.
|
|
Asilo eskabidearen izapidetza eztzea, kasuan kasuan, baldin eta atzerri onartzeak edo asilo eskabidea ukatzeak berarekin ekarriko du atzerritarra mugan ezestea edo
|
Espainiako
lurraldetik nahitaez ateratzea edo kanporatar horrek ez badu betetzen Espainian sartzeko edo egoteko betekizunen bat, atzerritartasunari buruzko legeria orokorraren arabera.
|
|
1 Atzerritar errefuxiatuak
|
Espainiako
lurraldetik kanporatu ahal izango dira, Errefuxiatuen Estatutuari buruzko Genevako Konbentzioaren 32 eta 33 artikuluetan ezarritakoaren arabera.
|
|
Gutxieneko irakaskuntzak finkatzea, eta
|
Espainiako
lurralde osoan balio duten titulu akademikoak eta lanbide tituluak eskuratu, luzatu eta homologatzeko gainerako baldintzak arautzea.
|
|
a) Tratamendua
|
Espainiako
lurraldean egiten denean, tratamenduaren arduradunaren establezimendu baten jarduera esparruan.
|
|
Tratamenduaren arduradunari,
|
Espainiako
lurraldean establezimendurik izan ez arren, Espainiako legeria aplikatu behar zaionean, nazioarteko zuzenbide publikoko arauak aplikatzeagatik.
|
|
Tratamenduaren arduradunak, Europar Batasuneko lurraldean establezimendurik izan ez arren, datuak tratatzeko erabiltzen dituenean
|
Espainiako
lurraldean kokatutako bideak, salbu eta bide horiek igarobide xedeekin bakarrik erabiltzen direnean.
|
|
Tratamenduaren arduradunak, Europar Batasunean establezimedurik izan ez arren, datuak tratatzean
|
Espainiako
lurraldean kokatutako bideak erabiltzen dituenean, ordezkaria izendatu du Espainian, salbu eta bide horiek igarobide xedeekin erabiltzen direnean, tratamenduaren arduradunaren aurka jar daitezkeen akzioak gorabehera.
|
|
Espainian egoitza izan dute jarduerak gehienbat
|
Espainiako
lurraldean gauzatzen dituzten elkarteek.
|
|
3 Europako Erkidegoko antolamenduak xedatutakoari kalterik egin gabe, atzerriko elkarteek ordezkaritza ezarri dute
|
Espainiako
lurraldean, Espainian jarduerak gauzatu ahal izateko, modu egonkor eta iraunkorrean.
|
|
Espainian jarduerak modu egonkor eta iraunkorrean gauzatzen dituzten atzerriko elkarteak; elkarte horiek ordezkaritza ezarri dute
|
Espainiako
lurraldean. Atzerriko elkartearenmia erkidego batera edo batzuetara he jarduera esparrua, batez ere, autonodatzen bada, Erregistro Nazionalak inskripzioa komunikatuko die kasuan kasuko autonomia erkidegoei.
|
|
|
Espainiako
lurraldean sartzea eta bertatik irtetea
|
|
25 artikulua.
|
Espainiako
lurraldean sartzeko betekizunak
|
|
|
Espainiako
lurraldean sartu nahi duten atzerritarrek ondoko bisatu motetarik bat izan dute, lege honen 25 artikuluaren 2 paragrafoan xedatutakoa gorabehera. Bisatu horiek baliozkotasunez luzatu eta indarrean izan dira, eta jaso dira atzerritarraren pasaporteetan edo bidaia agirietan, edo, hala denean, agiri bereizi batean.
|
|
Iraganbide bisatua. Bisatu horrek ahalbidetzen du Espainiako aireportu baten nazioarteko iraganbide gunetik igarotzea, edo
|
Espainiako
lurraldea zeharkatzea.
|
|
|
Espainiako
lurraldetik askatasunez irten ahal izango da, Zigor Kodean eta lege honetan ezarritako kasuetan izan ezik.
|
|
Salbuespenez, Barne Arazoetarako ministroak
|
Espainiako
lurraldetik irtetea debekatu ahal izango du, segurtasun nazionaleko edo osasun publikoko arrazoiengatik. Debekatze espedienteen instrukzio eta ebazpenak banakako izaera izango du beti.
|
|
a) Atzerritarra
|
Espainiako
lurraldetik kanporatzen denean agindu judizialarengatik, Zigor Kodean ezarri kasuetan.
|
|
Administrazioak ukatzen dituenean atzerritarrak egindako eskabideak,
|
Espainiako
lurraldean jarraitzeko, edo atzerritarrak baimenik ez duenean Espainian egoteko.
|