|
2009
|
|
|
aurreikusten du
|
Espainiako
hizkuntza pluraltasuna errespetatu dela. Eta, hirugarrenik, Euskararen Legeak Euskadiko herritarrei irrati eta telebista emanaldiak euskaraz jasotzeko eskubidea aitortzen dien bezala ezartzen die herri aginteei aipatu eskubidea bermatzeko obligazioa.
|
|
|
" gaztelania ez da Estatuaren arduratakoa soilik, ez eta gainerako hizkuntzak autonomia erkidegoen arduratakoak soilik". Esan dezakegu Estatuaren titulartasuneko irrati eta telebistari buruzko legea [55] bera ere ikuspegi horretatik lotu zaiola
|
Espainiako
hizkuntza pluraltasunari. Izan ere, Espainiako hizkuntza pluraltasuna Estatu barruko emanaldietan ez ezik nazioarteko kateetan ere bultzatu beharra aurreikusten baitu lege berriak, eta, gainera, esaten du autonomi erkidegoetarako deskonexioak lurralde horietako" berezko hizkuntzan" egin direla.
|
|
|
Esan dezakegu Estatuaren titulartasuneko irrati eta telebistari buruzko legea [55] bera ere ikuspegi horretatik lotu zaiola Espainiako hizkuntza pluraltasunari. Izan ere,
|
Espainiako
hizkuntza pluraltasuna Estatu barruko emanaldietan ez ezik nazioarteko kateetan ere bultzatu beharra aurreikusten baitu lege berriak, eta, gainera, esaten du autonomi erkidegoetarako deskonexioak lurralde horietako" berezko hizkuntzan" egin direla.
|
|
|
Ondorioz, munduko ezein bazterretan bezala, Europan eta Espainian hizkuntza aniztasuna gorde eta sendotu nahi bada, ezinbestekoa izango da Europako eta Espainiako gizarteetan aipatu berri ditugun hiru faktore horien uztarketa gertatzea, neurri batean bederen. Halaber, hari mutur berari tiraka jartzen bagara, arrazoizkoa dirudi uste izatea Europa batua (pluraltasunean oinarrituriko Europa batua esan nahi da) edo Espainia plurala bezalako aldarrikapenak ez datozela inondik ere bat kontinenteko erakunde politikoek Europako hizkuntza pluraltasunaren kudeaketa ia soilik Estatu bakoitzaren esku uztearekin edota Estatuko erakunde politikoek
|
Espainiako
hizkuntza pluraltasunaren kudeaketari bizkarra erakustearekin, gaztelania ez beste hizkuntza propioren bat duten autonomia erkidegoen egiteko esklusiboa bailitzan. Izan ere, beste hitzetan esanda, kohesio sozialaren eta hizkuntza aniztasunaren interesaren ikuspegitik begiratuta, ez baita osasungarria, ez eta onargarria ere, Europako eta espainiar Estatuko erakunde politikoak bere eremuko hizkuntza aniztasunaren aurrean nolabaiteko behatzaile neutralak balira bezala jardutea; izan, argi eta garbi, protagonista eta agente eragile erabakigarriak baitira, onerako bezala txarrerako.
|
|
|
9
|
Espainiako
hizkuntza pluraltasuna: Estatu Auzia
|
|
|
Estatu auzitzat hartu eta kudeatu lukete erakunde zentralek hizkuntzen auzia, baldin eta espainiar Estatuak egiazki eta harrotasunez bereganatu nahi badu gizarteak berezkoa duen hizkuntza pluraltasuna, eta, ondorioz, anizkoiztasun hori, etsipenez ez baizik eta ilusioz eta aberastasun iturritzat hartuta, benetan Estatu eleanitza izan nahi badu. Begien bistan dago Eusko Jaurlaritzak, Kataluniako Generalitateak eta Galiziako Xuntak 2007an izenpeturiko Lankidetza Hitzarmenaren helburu nagusia dela hain zuzen ere
|
Espainian
hizkuntza pluraltasuna sustatzea eta erakunde zentralak sustapen horretara bultzatzea.
|
|
|
Zer nolako sinesgarritasun eta sendotasunez argudia dezake Espainiak euskara, katalana eta galegoaren ofizialtasuna Europar Batasuneko erakundeetan, espainiar Estatuko erakundeetan gertatzen dena gertatuta? Horrek guztiorrek ez al du nabarmen agerian uzten Estatuko erakunde zentralek
|
Espainiako
hizkuntza pluraltasunarekiko duten axolagabekeria tamalgarri bezain mingarria?
|
|
|
Europar Batasuneko erakundeetan euskara erabiltzeak edo herritarrek Europako erakundeekin idatzizko harremanak euskaraz izateak sortzen dituen gastuak Eusko Jaurlaritzak hartzen ditu beregain, nahiz eta kasu guztietan bitartekari nahitaezkoa eta saihetsezina izan Espainiako Gobernua. Ez al luke Espainiako Gobernuaren beraren interesekoa izan behar
|
Espainiaren
hizkuntza pluraltasunari Espainian bertan eta Europako erakundeetan arnasa ematea eta, beraz, Espainian bere eskumenekoak diren arloetan (Aldizkari Ofiziala adibide bat baino ez da) eta europar erakundeetan" Espainiako beste hizkuntzen" sustapena bere egiteko propiotzat hartzea?
|
|
|
Esango nuke Hizkuntzen Euroitunaren izpiritua bera indartzerakoan ere pedagogia hori egitea dela Espainiako Gobernuari aurrez aurre jarri zaion erronka nagusia. Pedagogia soziala diogunean,
|
Espainiako
hizkuntza pluraltasuna zer den ezagutzera emateaz ari gara, beste hizkuntzen aberastasuna jendaurreratzeaz ari gara, besterik ez bada ere, ezinezkoa delako ezagutzen ez den hura estimatzea eta bultzatzea. Pedagogia soziala diogunean esan nahi dugu lau haizetara zabaldu behar den mezua dela esklusio eta marjinazio bideak elebitasunetik edo eleaniztasunetik ez baizik eta elebakartasunetik datozkigula; hots, Gobernuak eta hedabideek Espainiako herritarrei, bereziki elebakarrei, ezagutarazi behar die balio positiboz blaituriko hizkuntza pluraltasuna.
|
|
|
Horrek ez du Espainiako hizkuntza bizikidetza eta espainiar Estatuko herrien eta herritarren arteko bizikidetza hauspotzen, alderantziz baizik. Horrexegatik ez da bidezko ez onuragarri espainiar Estatuko hezkuntza sistemak
|
Espainiaren
hizkuntza pluraltasunari bizkarra erakutsiz jarraitzea.
|
|
|
|
Espainiaren
hizkuntza pluraltasuna egiazki eta ilusioz beterik balio positibotzat bere egin eta pluraltasun horren sustapena egiteko propiotzat hartzea da Estatuko herri aginte zentralengandik espero dezakegun urrats onuragarri eta onargarri bakarra. Bizikidetzarako exijentzia etiko eta demokratikoa da.
|