|
2004
|
|
|
Ordea Setatsuak oso bestela pentsatzen du, berak pentsatzen du behiok handitasun bat
|
badugula
gurekin, eta gainerako animali jende guztia azpian gelditzen zaigula. Egun hartan ere, elurtea eta elurtearen bakardadea aintzat hartu eta, niri kontra eginez, himno moduko bat osatu zuen gure arrazakoen alde.
|
|
|
Bide guzietan soldaduen postuak dituzu. Arropak erregistraturik eta, presondegiala
|
dukezu
gure Polinañi.
|
|
|
Behi makalek ez zuten konprenitu nahi, ez zuten agur hura betirako despedida izan zela ikusi nahi, eta etengabe egiten zuten galde: Noiz itzuli behar
|
du
guregana. Ez al dugu beste pentsu banketerik egin behar?
|
|
2010
|
|
|
Gure Eskuarak dirudi ibaya eder eta aberats bat: ez darabila gutartean ur garbirik baizen; arimetarat hedatzen ditu irakaspen eta argi frango, bainan ez tzarrik, ezen, Jainkoari esker, liburu gachtorik ez
|
dugu
gure Eskuaran, hoberenetarik dire guziak".
|
|
|
Bere ezpainek tabakoaren zaporea zeukaten. " Zer egin behar
|
zuten
gure familiakoek Madrilen?", galdetu nion. " Boxeolari ospetsu horrekin hitz egin.
|
|
|
Ez zuen builarik nahi kaperan. " Ulertu beharra daukazu, ezin
|
dugu
gure artean eduki. Beste ikasleen gurasoek ez lukete onartuko", adierazi zion Angeli.
|
|
|
" Hemen
|
duk
gure tximeleta!", hots egin zuen bat batean Ubanbek usainka eginez. Bertatik bertara, bere gorputzaren beroa senti nezakeen, bere izerdiaren usaina.
|
|
|
Lanean jarri behar al ninduten galdetu nien, noiz eta halako festa batean. " Dantza pixka bat egin behar
|
dugu
gure andregaiok beste batzuekin joan baino lehen." Zinta gorriko mutilaren ateraldiak txalo gehiago sortu zituen. " Zein pieza nahi duzue jotzea?"" Casatschok!", esan zuten denek.
|
|
|
Lubisen hilketa zela eta egin zen epaiketan —hamabost urte geroago, 1985ean— bera izan zen hiltzaileen izena aipatzeko ausardia izan zuen bakarra, eta iraindua izan zen horregatik; asko eta asko" Gorostiza boxeolariaren gainbehera fisiko eta espiritualaz" mintzatu ziren. Ez
|
duk
gure iritzia, Ubanbe. Guretzat, Lubisen lagun izan ginenontzat, Parnassius apollo izango haiz beti, eta hire ondoan ikusiko diagu beti Sebastian, Lubisengatik negar egin zuen lehena.
|
|
|
Nolanahi den, Lizekin gertatzen zaidanak sakondu egiten du maitasunari buruz dudan ezkortasuna. Ororen gain jarri nahi
|
dugu
guk, baina ezin dugu. Ez gara aingeruak.
|
|
|
Bere asmoa azaldu dit orduan. Liburu bat idatzi nahi
|
duela
gure bizitzari buruz. " Horregatik etorri al haiz Stonehamera?
|
|
|
Egon izan naiz nire aitarekin etxe batean, beste batean eta gehiagotan ere, baina aitak ez dit eskaini etxerik, ez dit esan: hau
|
duk
gure etxea.
|
|
|
Nola hitz egiten dien seme alabei espainolez eta euskaraz, gure herriko euskaraz. Jaio zirenetik ezagutzen naute ume biek eta nirekin jator portatzen dira, baina aitortu behar
|
dut
gure harremana zertxobait hoztu dela herrira ez natorrenetik emazte ohiarekin.
|
|
|
Kapote hitzak zera esan nahi
|
du
gure familian: bazkaltzera berandu datorrena janaririk gabe uztea.
|
|
|
Irantzu Oses euskarari buruz ari zitzaigun euskaraz, ulertzen ez nion zerbait lortu nahi
|
zuelako
gure kooperatiban.
|
|
|
" Bertze nazione guziek beren gazetak badituzte eta gu hainbertze garelarik hedatuak Pazfikoko kostan, ez da justu baizik junta giten denak berriketari baten medioz. Gure intresak, hemen bederen, igualtsuak dira eta gure mintzo ederraren medioz bat bertzen berriak jakiten ahal
|
ditugu
gure lekutik higitu gabe[_].
|
|
|
nola egin liteke bestalde hizkuntzahuste hau uzkailtzeko? hauek
|
ditugu
gure buruei egin beharrezko galderak naski.
|
|
|
" Ez
|
dugu
guk antz handirik garai batekoekin. Ez dezagun ahantz, euskaltasuna, beste herri izaerak bezalatsu, aldakuntza etengabean ibili dabilen errekako uraren antzekoa dela:
|
|
|
Aski dea ezkertiar auto proklamatzea hala izateko? Nondik deliberatzen ahal
|
dute
gu zer garen. Chevenement ek (ministro ohia eta jakobinoen fanatikoena) eta Taubirak (Guyanako Frantziako lehendakarigaia) Segolene Royal-i lekua utzi diote Frantziako presidente hauteskundeetan.
|
|
|
Bertsoen ordaintzea ez da profesionala izatea, erran nahi du bakarrik jendeak ezagutzen zuela sortze horretan bost minutu pasatu behar zirela eta pare bat botila ekartzen zioten. Orain, aldiz, amateurrak garen ber, egin behar dugu bardako, eta eskertu behar
|
genuke
gure militatzeko gutiziaren espresatzeko xantza eman digutelako. Bedaxagarrek mintzaldi batean adibidetzat hartu zuen bi gerlen arteko Lexardoat txululariak ofiziale baten eguneko jornala eskatzen zuela.
|
|
|
Oraingo euskaldun batek dituen arazoak, tratatu nahi lituzkeen gaiak, ez dira beste lekutako gaietatik biziki ezberdintzen. Hastapeneko aita Ñañek bezala, funtsezko gauzei lotzeko enbeia
|
dugu
guk ere, Osetia edo Gazako gerlen zioak edo zurrutako uraren edatean ea egiazki arriskua badenez. Baina horretarako eskas handia bada, gai horiek euskaraz aipatzen direlarik arrotz eta urrun ematen du solasak; besteak beste, iparralde honetan sortu bazen ere, UEUko iraultza huts egin dugulako.
|
|
|
Nahastekatzen bada hip hop ekin euskal dantza hobetzen da, kalitatea igotzen. Zer
|
dugu
guk ikustekorik hip hop sortu duen bizi baldintzekin. Euskal dantzariek hip hop egin dezaten, gorputzendako, beraz beren dantzari gaitasunaren hazteko, beti on da, afrikar dantzak berdin.
|
|
|
" egin nahi genukeelako gizajo horien alde, haiek gure alde egitea nahi
|
genukeena
gu haien lekuan bageunde". 415 Moroa balitz nahi lukeena. Baina frantses izatea utzi gabe?
|
|
|
Kolektibo horrek bere burua ezagutu behar, behar duenarekin batera: " Geu gara herria eta inorena ez den lurra geurea da"," Geu gara nazioa eta ez
|
dugu
gure merkatuentzako mugarik nahi"," Gu esklaboak gara eta geure buruaren jabe izan nahi dugu"," Gu obreroak gara eta beste batzuk bizi dira ondo gure lanetik"," Gu emakumeak gara eta utzi gaitzazue bizitzen"," Gu homosexualak gara eta ez iezaguzue gozatzea debekatu".
|
|
|
—Hodja, hire tokia orain ez
|
duk
gure artean —ohartarazi dio otordu kide batek.
|
|
|
—Eta nola ulertu behar
|
du
gure osabak, heuk, idatzi duan horrek, ez baldin baduk ulertzen?
|
|
|
—Zergatik barre egiten duzu, jainkogabe horrek? —samindu da apaiza— Ezin
|
dituzu
gure sinesmenak errespetatu?
|
|
2011
|
|
|
Belarretikako esnea behar
|
dugu
guk, deus onik ateratzekotz hartarik. Bertze hazkurriak erabil ditzakete hiri handien aldeko laborariek, baitute han esnearen kario saltzeko bidea.
|
|
|
Ez diegu, beraz, zeren eskerrik ukan, ez
|
bailukete
gure eskerraz zer egin, baina, zuzen baizik ez da esker onak eta hoberenak bihur ditzaizkiogun haiek diren bezalako egin dituen Jainkoari, hura ez baita uste gabetarik ari, baina, bai jakinera, eta gure ongia nahiz. Nork erran behar zuen, ezin ikusizko ihizi horiek emanak zituela hor lurpean gure hazteko?
|
|
|
ukan dezan lur harek axala gogortua edo tinkatua. Hauts, beraz, lurrari axala, eta
|
badukete
gure ihizi xeheek beren lanaren egiteko nahi duten hezea.
|
|
|
Emendatzearekin hauk, burmuinak murtxatzen dituzte. Eta nola burmuinetan
|
baitituzte
gure zain guztiek erroak, haien makurtzetik heldu da, gaitz hori dutenak bidean xuxen joateko orde inguruka hasten baitira.
|
|
|
—Ene arabera, erraten ahal zenion etsaiak ez badira eskas, baditugula ere aldekoak edo laguntzaileak; oroz gainetik,
|
badugula
gure etsaiek ez dutena eta haien indar guztiak baino gehiagoko dena, oro garait ditzakeena, hura baita burua. Bertze alde, ez da uste ukan behar laborarien etsaiak oraingoak direla, eta egunetik egunera emendatuz doazela.
|
|
|
—Nahi
|
dut
gure alde ari direla zure ulitxak, eta, beren uste gabean, ongi handia egiten digutela, sagarraren etsaiaren bizkarrean errunez beren arrautzak. Hau ez dut batere urrikari, nahiz ez daitekeen goxo bizirik jana izatea.
|
|
|
Horra nolako ikusten ditudan xori xeheak. Eta nahi didazu sinetsarazi horiek
|
ditugula
gure adiskideak. Ez baditugu hoberik, jarraikitzen ahal gara gure egitekoer, haien gain egon gabetarik.
|
|
|
Bai horra gure egiazko adiskideak. Nahi dut ez dakitela zer ari diren, ez
|
dutela
guri ongi egiteko xederik batere, ez diegula, beraz, ezagutzarik zor ere. Baina, ezin dezakegu bederen uka gure onetan ari direla, alde ditugula, beraz, eta ez etsai.
|
|
|
Egia dena da, enarak ez
|
duela
guretzat alderdi onik baizik. Euli eta ulitxa janez bizi da; ber hazkurria die ematen bere kumeer.
|
|
|
Guztiei itxaroteko aholkua eman genien. Nik dakidala, guregana jo zutenetako inork ez
|
zuen
gure aholkua bazterrera bota, eta Espainiako gobernuaren prentsa oharrak ziurta nahitzat hartu zituzten ziurtasuntzat baino gehiago.
|
|
|
Ez zait egundo ahaztuko. Jon Bilbao ondoan nahi
|
nuela
gure departamenduko zuzendariari esan nion bilera hartan, bukaeran, galdera berak: " Zertan ari zara lanean?".
|
|
|
Olerkari euskalduna ere konturatuta zegoen: lanbroak ezkutatzen dizkionean maite
|
ditu
gure bazterrak.
|
|
|
Inoxente samarra ni! Egiek hegan egiten badakite, libre bizitzeko irrikan bizi den txoriak kaiolako atetxoa zabaltzean nola, horrela alde egin ohi
|
dute
gugandik. Noizean behin gure eskuetan pausatzen badira ere, harrapatzeko keinua egin orduko lekutan daude... hegan bueltan datozen arte.
|
|
|
" 1481 urtean j aio zen Parisen François Villon eta Guillermo Villon osabari esker ikasketak burutu ahal izan zituen hango Albaitaritza Fakultatean. Segituan lapurretan eta lizunkerietan sartua
|
dugu
gure gizona. Maiz aski espetxeratu zuten.
|
|
|
Hala ere, urtarrilaren 5ean Pariseko Parlamentuak zigor hori aldatu zion, eta hamar urtez Parisetik at bizitzera behartu. Horrez geroztik ez
|
dugu
gure gizonaren berririk. Hiltzera zihoalarik, Herioari iseka eginez, bertso aipatu horiek idatzi zituen:
|
|
|
—Nahiko
|
genuke
guk.
|
|
|
Hau duk, gu gertuago gaudek Mc’Donals batetik jatetxe dotore horietatik baino. Onddoen, gazten, gaztanberen, patxaranaren, pikillo piperren kofradiakoak anitzez indartsuagokoak
|
dituk
gu baino, baina halere guk geure lana egiten diagu. Guk, egia esan, ez diagu inongo pausurik eman haiekin harremanetan jartzeko.
|
|
|
Eta deskuidatzen bahaiz, horko arbolatxora lotzen dik. Eta gauza bat
|
duk
gu zirikatzea eta beste bat gure lepotik barre egitea. Udaletxekoei deitu eta jai diagu.
|
|
|
Esplikatu diegu nortzuk garen, alegia, Cornechon familiakoak garela, Donemilion jaunaren lagunak, eta auzoak gainera. Gure etxea harako hura dela, eta zerbait behar
|
dutenean
guregana ere etortzeko lasai. Horixe dena azaldu diegu.
|
|
|
Agian, jarraitu zuen kazetariak, ez
|
zenuke
gure saltsan ogia busti behar baina. lan bat egiteko eskatuko banizu, zer esanen zenidake. Lan bat?
|
|
|
Erroman dagoela entzun dut, jarraitu zuen Carlak, egun batzuk egonen da hemen eta Piazza Barberiniko Bernini hotelean hartu du ostatu. Barkatuko didazue, hitza kendu zion Marcok, baina uste dut gauza inportanteagoak
|
ditugula
gure eskuetan momentu honetan. Aurrera ateratzeko plan bat daukagu, Norrisen bahiketa ahaztu duzue akaso?
|
|
|
Ba ez, erantzun zuen dendariak, nork abisatu behar zidan? Hummm, esan zuen Fabiok, Marcok, baina uste
|
dut
gure Marcok ere leku gehiegietan duela burua... Orduan, hitz egin zuen berriro Lolok, etorri behar du beste inork?
|
|
|
Ados, esan zion Marcok, zure baimenarekin dena eramanen dugu, kamioia kargatu behar dugu. Eraman ditzakezue, esan zien atezainak, soilik espero
|
dut
guk huts egin genuen tokian zuek irabaztea, zuengan konfiantza daukagu... Kutxak itxi eta Lupettoaren atzeko partean kargatu zituzten.
|
|
|
Eta hala eginen da, esan zuen Liciok. Dena den, esan zuen Ondinak, ez
|
dugu
gure gonbidatua aspertuko gure kontuekin, beraz, presta dezagun biharko plana Norris gure lagunarekin. Ideia ona, esan zuen Stefanok paketea irekitzen zuelarik, baina aurretik bete ditzagun gure sabelak bigne hauekin, ziur nago gure gonbidatuak gustukoak izanen dituela.
|
|
|
Isiltzeko esan dizut, ohartarazi zion irlandarrak, hemen galderak guk egiten ditugu! Bai, argitu zion Giovannik, eta gainera, nor garen ez zaizu inporta eta, zuk dakizun guztia jakin nahi
|
dugu
guk. Nik dakidana?, errepikatu zuen Giuseppuccik, baina zertaz?
|
|
|
Egunak eta gauak, eta ilunabarrak igaro izan ditugu aldizka imintzio batzuk ahaleginduz maileguzko libertateak argudiatuz umeek aurrekoen keinuak
|
zituzten
gure zorion galduaren argazkietan eta hitzik gabe zekiten iragan batek itxaroten ziela bidegurutzean ez, apirila ez da hilik tristeena urtarriletik abendura dira denak uzkurrak lur antzuan bizi garenontzat, guk antzutu genuen lurrean zauritutakoentzat ahazturaren hilobiak eraikiz hori da bizitza deitzen duguna eta ongi dakizu ez genukeela erruki apur baten eskubiderik joan zitzaizkigun haiek ez b...
|
|
|
Eta bai, eztabaida horiek, patuak predeterminatzen ote
|
dituen
gure bizitzak, ala, aitzitik, erabakimena dugun, etengabekoak izan dira Grezia zaharretik gaur egun arte. Hantxe duzu kontatu didazun istorioaren abiapuntua:
|
|
2012
|
|
|
Ez dugu, oraindino, geroaren halabeharrari baikor eta airos erantzuten ikasi duen humanitate autonomo bat. Ez
|
dugu
gure artean ubermensch ik aurkituko, ez izatearen irekidura erradikala eraman dezakeenik, ezta irekidura horren gainean transzendentzia erlatiboak funda ditzakeenik ere. Halakoaren ordez, araudi zorrotzen bidez ziur eta segur bizi nahi duen jende burugina topatuko dugu.
|
|
|
"
|
Badu
gutarik bat bederak, bere baithan barrenan Iainkoak emanikako aitzindari bat, kidari bat, eta argi egille bat. Eta hark erakusten derauku zer dagokun ongi eta zer gaizki[...] Barrenenko aitzindari haur edo argi egille haur zein deitzen baitute doktorek Synderesis, da gure kontzientzia edo arrazoi naturala[...] Bat bederaren konzientzia, zeinetan barrena baitago, bere buruzko ezagutza bat, iakiteko zein den zuzen eta zein makhur[.] Munduko gortheak, audientziak, eta iustiziak nahasten dira, lekhukoek ukhatzen dute, notaria irabazten da, alkatea diruz itsutzen da, lausenguz eta faborez gobernatzen da:
|
|
|
Ez da Lalande Biran kapitaina bezain eskolatua, baina beldurra zer den ez daki. Nik uste lehoiek ere nahiago
|
dutela
gure tenientearengandik aparte ibili.
|
|
|
—Parisen elkartu behar
|
genuke
gure negozioen martxa ona ospatzera. Zu Christinerekin eta ni amarekin.
|
|
|
—Kaomo batekin dueluan, hortxe ikusi nahi
|
nuke
gure erregea —esan zuen Van Thiegelen ahoak. Baina mahaikideek ez zituzten haren hitzak aintzat hartu.
|
|
|
Lan eskerga, lan baliotsua egin du urteetan zehar eta behar baino askoz gutxiago famatu izan zaio, tamalez. Benetan uste
|
dut
guretzat luxu handia izan dela Jimeno Jurio gure artean izatea. Modu asko egon daitezke nafar honen lana behar bezala neurtzeko eta horien artean bat besterik ez nuke aipatu nahi gaurkoan.
|
|
|
Gu ume mukizu ginenean telebista deituriko aparailurik ez zen existitzen eta garai hartan, irratia zen errege etxeetan. Gogoan
|
dut
gure aitona zenak kontatzen zuena, hamaika urte besterik ez zituenean artzain bidali zutela, bakar bakarrik, Aralar aldera. Han, txabola batean, ematen zuen denboraldi osoa astean behin soilik igotzen zitzaiolarik anaiaren bat zakuto bat, jatekoak eta arropa eramanez.
|
|
|
Ikasle batzuk ausartzen ziren data zehatza jartzera ere eta, orduan, akabo dena. Aitortu beharra
|
dut
gutako batzuek halako etsipen modukoa nozitu genuela ikusirik egunak eta asteak pasa, baita hilabeteak ere, eta ez zela ezer gertatzen. Egia esan, guk zerbait gehiago espero genuen.
|
|
|
Eta ez denak berdinak. Italiera ikasten ari nintzela, zer pentsatua eman zidan italierak zeinen modu ederra
|
duen
gure herriari deitzeko: Paesi Baschi, euskal herriak, pluralean.
|
|
|
Niretzat ere ikaragarria da umiliazio hau onartzea. Baina gure familiaren gainetik erresuma eta bere herritar guztiak daude, eta haiek uste osoa
|
dute
gugan Kordobatik beste behin ere Infernuko furfuria guztiak piztu ez daitezen beren kontra. Ez dugu indarrik Kalifaren armada izugarriei gogor egiteko; eskatzen digutena ematea beste biderik ez dugu haiek baretzeko.
|
|
|
—Eta kirol lehiaketa haien antzeko zerbait egin nahi
|
duzu
gure agindupeko lurraldean?
|
|
|
—Zuk inork baino hobeki dakizu zenbait maite
|
duen
gure alabak dorre handienera igo eta bertan izarrei begira orduak eta orduak ematea, eta ez dut oso garbi ez ote den ohitura horixe izan bere hotzeriaren kausa. Hala ere, kanpandorrera igotzen uzteko eskatzen dit gauero gauero.
|
|
2013
|
|
|
Jim Gibbons gobernadorearen alde zeuden gutxien artean, bat oso agresiboa zen: " Zergatik ordaindu behar
|
dugu
guk adrenalinari adiktoa zen tipo baten bilaketa?".
|
|
|
Pentsatzeko daukagu, fundamentuz antolatzeke, gure sorkuntzaren ibai bakoitzarekin zer egin nahi
|
dugun
gure ikasleen ikasketa ibilbide osoan. Bada garaia.
|
|
|
ipar mendebaldeko unibertsitate, erakusketa eta zirkuitu jakin batzuetan euskarazko sorkuntzako egile edo produktu homologagarri batzuk kokatzeaz. Zabalagoa behar
|
du
gure kanpo hedapeneko politikak. Hasteko, euskal lurraldeko erdal komunitateei, biztanle gehienei, euskal kulturgintzaren hedapen kualitatiboa helarazten motz gabiltza, eta atzera egin dugu azken hamarraldiotan.
|
|
|
Hizkuntza, nolabait, pentsamolde eta praktika hedatzaile honen dimentsio bat gehiago izan da, jardun militar, politiko eta gainerakoen baitan. Hedazaletasuna besteak beste mitologia eta pentsamolde indoeuroparren hermeneutek egoki deskribatzen duten joera sakona da, eta inplikazio handiak
|
ditu
gure zibilizazioaren bidean eta modernitatearen garapenaren sustraian ere. Hedakortasunerako joera hau biziki eragilea izan da.
|
|
|
Iraganari buruzko jarreretan gurean dugun polarizazio bitxia gorabehera, bai, esan liteke ibilbide luzeko jarraidura bat
|
dugula
gure mintzoan inskribatua. Orain ‘euskara’ deitzen dugun etengabeko kreazio honen ibilbidea egin duen hiztun katea, baliteke gizakiak ezagutu dituen epe historiko asko pasatako komunitate historikoa izatea.
|
|
|
Sustraiak, ordea, multzo nahasia dira. Sustrai adar desberdinak
|
ditu
gure egungo euskaltasun honen enborrak. Eta sustrai adar bakoitza ere, beste hainbaten liseriketaz gurutzatua dator gehienetan.
|
|
|
Aski jende motibatua dabil horrelako gauzak ikertzen, eta era berean jende baliotsu eta jantzia ari da besteak egiten ari direna erridikulua dela seinalatzen. Iraganari buruzko kontu hauek, beste askok bezala, polarizatzeko joera
|
dute
gure artean.
|
|
|
Gure ezaugarriren bat gehiegi goresten ikusteko kezka. Zorrotzagoa baina aldi berean apur bat desenfadatuagoa behar
|
luke
gure iraganari buruzko ikerketak. Gure akademiko eta ikerlariengan jarrera desenfadatu gutxitxo ikusten dela esango nuke.
|
|
|
Kulturgileak merituaren aldetik harakinen parean ikusteak, ez dio alor honi bere garrantzia kentzen. Euskal kulturgintzak eragin handiko egitekoa
|
du
gure herrigintzan: beharrezkoa da euskara bezalako hizkuntza minorizatu batean bizitzeko bizinahia birsortzeko, hiztun komunitatearen iruditeria eta ametsa elikatzeko.
|
|
|
Borondate bat, beste gauza batzuen artean. Horrela esanda sinplea dirudi, baina horrek inplikazio handiak
|
ditu
gure paradigma pentsatzerakoan. Euskaldun koherente eta konpetente izatea ez da hiritar estandar baten kondizio bera.
|
|
|
Azken hau bete betean praktikatzea ez da erraza. Ideia politiko zabalagoek erakargarritasun handia
|
dute
gutako gehienon baitan, alderdien jokoak grabitate handia du, eta lehen bezala orain, hiztun komunitatearen ikuspegi polistiko autonomoak etengabe iparraren tentsioari eustea eskatzen du. Eta ideia dentsitate propioa izatea.
|
|
|
Joera horiek ikuspegi sakonago eta zabalagoan txertatu behar dira. Giza-sarea, gizarte erakundetzea eta komunitate ehuna zaindu behar
|
ditu
gure kulturgintzak, etorkizunik izango badu. Eta horrekin batera, Internet eremuan eta teknologia berrietan ausart txertatu.
|
|
|
Gizartean gune neuralgikoak diren batzuk gizarte antolatutik sortutako eraketek betetzen dituzte gurean. Hiru esparruen espazio hibridoetan dauden hainbat erakundek pisua
|
dute
gure ekonomian, zerbitzuetan, hezkuntzan eta kulturgintzan. Eta euskararen komunitatearen kasuan, hizkuntzaren loraldia ekarri duten eraketa sare gehienak gizarte antolatuaren logikatik sortu ziren eta hala daude antolatuak.
|
|
|
‘Hooligan’ jarrera ere
|
badugu
gure gauza askorekin, gatazka armatu baten pedagogiak areagotua, baina hondoan uste dut ibilbide historikoan tokatu zaigun lekuak sakonago beste tonu bat ere eman digula, beste begirune bat.
|
|
|
Lehen aipatu dugu gaur egun nagusi den aldarteaz bestelako patxada eta irekitasuna behar
|
genukeela
gure sustrai eta material kulturalei begiratzeko, euskal progresismoak egindako on/ txar banaketatik harago. Belaunaldi horren obsesioetatik bestelakoak diren hutsuneak eta galderak zabaltzen baititu mende berriko gizakiaren biluztasunak.
|
|
|
Eta zer
|
dugu
guk ikasteko. Hezkuntza arautuari garrantzi handiegia eman ote diogu eta familiaren, izadiaren, espirituaren arreta ahuldu?
|
|
|
Adibide bizigarriak
|
baditugu
gure artean.
|
|
|
Aitortua dago, beraz, nire begiratuaren alderoa. Deformazio horren aitorpenaz gain, behar ere uste dut ekintzarako ideiak behar
|
dituela
gure euskaltasun honek une honetan. Ideia organikoak, organizatzeko ideiak, organoentzako ideiak.
|
|
|
Baina egunsenti bakoitzak aurreko gaua ezabatzen du erantzun du beste ezkutuko batek. Hona hemen nola Zutolako Hoxpine gaixoa hilik erori den toki berean egina
|
dugun
guk gaur gauean berotzeko sua.
|
|
|
nerabeak atsekabetu samarra dirudi. Orain axola
|
duena
gure zauri hauek ditun. Eta begiak oso osorik ditugula biok ala biok.
|
|
2014
|
|
|
" Zakurrak bezala usainka, nire gidariek gela suntsitu batetik bestera eraman ninduten, esanez" hau jasmina da"," hau bioleta"," hau arrosa"." Beduinoek hitz haiekin erakutsi zizkioten Lawrenceri Siriako palazioaren paretak, eta, metaforaz apur bat abusatzea bada ere, uste
|
dut
gure muin muinean, gizakiaren barren barrenean, halako zera bat dagoela zerako zeraren zera bat, antzerki komikoetako formulan, buztin desberdinetako paretak dituen eraikuntza, ezagutzen oso zaila, gune sekretua norberarentzat ere.
|
|
|
Ertz horiexetatik harantzakoa espekulazioaren mendeko lurraldea da. Zeren eta, zapaldu gabeko auzo irudizkoa handizki hedatzen baita egon litekeenetik mugapenik ez
|
duen
gure asmameneraino: finitua eta infinitua/ unibertso paraleloen balizko existentzia/ antipartikulaz osaturiko antimateriaren sasitza/ aldi bereko unibertsoen sorrera eta desagerpena/ sumatu ere egiten ez ditugun bertze dimentsio fisiko batzuen aukera/ zulo beltz agian zulodunak/ higgs bosoien erakarmen dantza/ unibertso aniztuna delakoa...
|
|
|
Ahokua ehorzketetarik jiten delarik, zirtzilen hatsa ibiltzen da Plumagaineko ezkaratzean. Onen gotor lekua hartua dute buhameek eta ezena errealista ezin horretan, sinbolikoak
|
du
gure segurtamenen bukata handia egiten. Larzabal mugaz muga n erran nuen ez nuela sinesten Klotildaren amodioan, oilandak oilategia nahi du, errana da ere funtsean horren erreplika batean.
|
|
|
Moneinak ematen direlarik bukaeran belaunaldi guziak sartzen direlarik dantzan, adesioa bada, adin klase eta sozial klase guzien adostasuna irakurtzen delarik, txaloek baino gehiago balidatzen dute eskainia eta kitantxa ematen. Biarnotik heldu den jauzi horrek bere soiltasun eta zurruntasunarekin denak batean, gorri eta beltz biltzen ditu bere moldera, ereduak hor
|
ditugularik
gure artean nahasirik. Ez maisua gainean eta gu urrun.
|
|
|
Hemengoak irriz: " Te egun bederen
|
baditugu
gure idurikoak". Zahartzeak itsusten du eta komikoa zaie gaztea mamuturik ikustea.
|
|
|
" Denek behar
|
dugu
gure hizkuntza ongi ahozkatu, eta bertsulari batek bietan". 62
|
|
|
Elizak gakotzen duen gizartean dena bekatu da: " hitz larriak, itsuskeria horiek ez
|
ditugu
guk erraiten, baina Satanek. Normal da, gaixtoak dira, apezak erakutsi digu".
|
|
|
Idazle egiatia da. Baina berak diona, euskara faltak
|
du
gure rollotik kanpo atxikitzen. Ñabardura bat halarik ere herstura edo hetsiduraren arriskuan, mestizaia horiek frantsesez egiten direla, beraz Mauleko Caudinen etsai horien hizkuntzan eta beraz kultura dominantearen eihera dute itzulikarazten.
|
|
|
Euskaltasuna lege eskandalagarriek lehertzen dutelarik, bertsolariak behar ote du hitza eman zapaltzaileari, postura leuna atxiki, integratu behar da etsaien delirio demokratikoan edo ozen entzunarazi nehon ere lekurik ez
|
duen
gurea, euskaraz aritzea ez lukeelako gehiengoaren indarrak baldintzatu behar baina gutxiengoaren eskubideak. Nazioarteko eskubidean ja hala baita.
|
|
|
Nihaurek komunismoa dut oraino amets, baina Internazionala tatarreatzen dudalarik orain," du passe faisons table rase" ez dut kantatzen. Ene populuaren memoria ez baitut galdu nahi eta asumitu nahi dut osoan, eder atzeman nahi
|
dut
gure amatxien fedea gauerdiko mezan, eder pertsona xume baten beste mundura igortzeko kraskatzen ari diren galeriek eskatzen dietelarik aingeruei: " honen arima har ereman, eskain zazue Jaungoikoaren aitzinean".
|
|
|
(Hau jartzen da. Orduan, auzapezak irakurtzen dio bere mintzaldia.) Betiri Iharour jauna, herriko auzapez bezala, nere kontseiluko gizonekin eta herri guzia
|
dugula
gurekin, heldu natzaizu gure zorionen emaiterat, zure ohoratzeko apailatua izan den besta eder huntan. Onar azu ere gu denen mileskerra:
|
|
|
Barneko antzerkia ez daiteke tobera. Hots, garai honetan behar
|
dugu
gure teoria gehiago justifikatu.
|
|
|
Lantzen duten zaldikoa ikusirik, basa da hau ere, beste zerbaiten errateko ote den hor? Ez
|
dugu
guk dantzan arrarazten hasteko, sustut ez bolantekin, zirtzila da gurea, eta Urbeltzen analisiari fidatuz, oroitzen gara harentzat otte migratzailea dela. Erreferentzia egiten du Egiptoko plagei eta jendarteak dituen beldurrak egozten dizkiogu.
|
|
|
Presoei sostenguz, urtez urte eman ziren Heletan gaualdiak non talde ezberdinetako kideek parte hartu zuten beren ber, EATB izenaren pean, heldu baita ba praktikak, eta ba jendeen gogoak, EATB talde soila bilakarazi baitu beste orduko taldeen artean. Uste
|
dut
gure antzerkiaren ezagupenerako ezberdintasun ezabatze horrek kolore anitz histen duela eta gerorako eztabaidako osagai anitz urtzen dituela gris berean. Ikus dezagun zer talde zen denboran eta ea atzeman daitekeenez ezaugarri berezirik.
|