|
2000
|
|
|
pertsonaia hau izango da fokoa, pertsonaia honen ezaugarrien berri emateko batik bat barne fokalizazioa erabiliz. Honela, bi seme alaba
|
dituen
andre baten bizipenak aipatuko ditu: Karmenen bizipenak.
|
|
|
Apaizak esandako gurutzea hartu, eta elkarrekin irten ginen elizatik. Atzetik
|
genituen
andreak. Haien negarrak genituen atzetik, talde hark heriotzaren itzal zabalagoa zuen eta, bizitzarena baino.
|
|
|
Aurretik
|
nituen
andre, atso eta neska ilebilduek ni pekatari etengabeetan zimurtzen zituzten beren ezpainak.
|
|
2001
|
|
|
‘Eta baleek ze zerikusi
|
dute
andreen lakarekin eta zeruaren sabaiarekin? ’
|
|
2003
|
|
|
Zeure eskuetan jarten doguz gure gurariak, eskari bihurtuz, Jesusen eta Eleizearen Ama
|
zaitugun
Andra Maria, Begoñako Ama on ona!
|
|
|
Zein da nire trena? –galdetu
|
zuen
andre laranja batek.
|
|
|
Frantsesa izateko, emakume ona
|
duzu
andre hori Damian, esan dio Katalinak, ohetik dutxara salto egin duenean. Baina Damianek ez dio deus entzun.
|
|
|
Kafeontzia sutan jarri duen istant berean sartu da Katalina sukaldeko atetik. Plastikozko pala bat dakar zakarrez beteta eta lehengo bera esan dio berriz, frantsesa izateko emakume ona
|
duzu
andre hori, Damian. Orain bai, orain entzun dio.
|
|
2004
|
|
|
behingoz lanak aldez aurretik amaituta lasai antzera nenbilen. Han bildutako gehienok onartzen ez dugun Konstituzioa (abenduak 6) eta askotxok sinesten ez
|
dugun
Andre Maria Sortzez Garbia (abenduak 8) egunak ederto erabiltzen ditugu zubi luzea egiteko. Kanpora irteteko bost jai egun mundialak eta Durangoko Azokara hurbiltzeko aukera espezialak.
|
|
|
Itsu kapela! Non
|
duk
andrea, galdetzen dio Don Trifonek.
|
|
|
–Zergatik joan zinen etxetik? –galdetu
|
du
andreak.
|
|
|
Bada, sutara bota niala ezpal itsusi eta ezdeus hura, eta uste gabe koloriñotako karrak sortu zirela hartatik. Erraiteko, mihi batek blu argia zizun, elizattoan
|
dugun
Andre Dena Mariaren mantuak duen kolorekoa. Beste mihi batek berde nakaratua; ondokoa, urre idurikoa.
|
|
|
Burdinazko hesiaren ondoan, eskuan lore sorta bat
|
zuen
andre ongijantzi bat neskatila bati begira zegoen. Sei edo zazpi urtekoa, hura, buruan lazoa eta botaxka gorribiziekin jantzia, jolasten ziren haurrengandik begiak kitatu gabe txokolatez estaliriko bollo bat jaten ari zen.
|
|
2005
|
|
|
Atera garenean zain
|
genuen
andre zimurtsua, zeru koloreko arropa maiztua daroa, eta abarkak. Galegoz mintzo da, nire zapatetatik begi zoliak altxatu gabe.
|
|
2006
|
|
|
Andre horrek guregana jo zuen, eta gu telefono konpainiarekin harremanetan jarri ginen beraien jarrera salatzeko. Azkenean, beraien erabakian atzera egin zuten, eta ez
|
zuten
andrea epailearen aurrera eraman».
|
|
|
Maritxu
|
zuen
andrea; hasieran ez zuen ia aipatzen, baina egun haietako batean, ez dakit nola, ni ariko nintzen neure amaz hizketan, bere andrea ekarri zuen ahora Julianek. Hizpidea eman zidanez, galdezka hasi tzen, zenbat urte eman zituzten elkarrekin, noiz ezkondu ziren, horrelako kontuak.
|
|
|
Badirudi Minokixiri begiratzea zela haren eginkizun bakarra, mutilaren edertasuna mirestea. Herrikoek sorgintzat
|
zuten
andre gaztea, ez zioten diosalik egiten, eta, horrek eragin handirik ez izan arren neskatxa zurbilaren sentipenetan, barau luzeek eta bizitza erretiratuak aldarazi egin zuten andre gaztearen kera: gero eta zuriago, gero eta zurbilago, gero eta espirituago, emakume itxurak galdu eta izaki ukiezin, sumagaitz, sotil, harrapaezin bilakatzen joan zen.
|
|
|
premua hil zioten, eta harekin batera hil zen bera. Isila eta bere baitara bildua bilakatu zen lehen alaia, hiztun ona eta emakume atsegina izandakoa; mistizismora eta erlijiora lerratua bihurtu zen lehen mundutiarra eta egunerokotasunari lotua zena; utzia eta axolagabea egin zen lehen arduratsua eta edozein txikikeria zaintzeko joera
|
zuen
andre bizia.
|
|
|
–Zaudete isilik, hainbertze sineste eta sinesteondo, hainbertze usadio eta usadiondo. Egizue
|
zuen
andre Joanak manatua eta lotu ahoak!
|
|
2007
|
|
|
Gero, joaterakoan arazoak izan nituen, ze adin txikikoa nintzen, eta heldu baten sinadura behar genuen Perura joateko. Enbaxada barruan andre bat zegoen, Kolon auzoan nire andregai izandako baten ahizpa, Julitarena uste
|
dut
andre hark Pita zuela izena, eta haren amak sinatu zuen.
|
|
|
Arduratzekoa baita Getxoko Andra Mari auzoa desegin behar duen proiektua, arduratzekoa den moduan LZP (Lurralde Zati Plana) delakoak gure eskualdean eta Euskal Herrian, eragin behar dituen suntsiketa arduragabeak. 8.500 etxebizitza berri eraiki behar
|
dituzte
Andra Maritik Azkorrirako lur eremuetan, Aldundiaren hazkunde demografikoaren azterlanean aurrikusten ez dituztenak. Neurri basati batean eraiki nahi dute, herriaren beharrizanen gainetik, herriaren partehartzerik gabe, modu ilun eta izkutu batean.
|
|
2008
|
|
|
Jainkoak gizakia sortu duela eta honen eginbeharra Hura zer bitzatzea dela gogoratzen du; arratserako eta goizerako otoitzak ematen ditu; hilerri, ponte, sagrario eta gurutzea gogora ekartzen ditu; Ama Birjina eta Santuen laguntza eskatzen du; igandetarako otoitz bat aurkezten du eta, hiru egiez, hamar aginduez eta Judizio jeneralaz jardun ostean, salbazioa esku ratzeko laguntza eskatuz, Andre Mariari zuzendutako otoitz batekin jartzen dio amaiera lehen kopla honi. Amaiera honen aurretik ere, behin eta berriz eskatua
|
zuen
Andre Mariaren laguntza: Judizio jeneralari buruzko ikasgaia bera, zure ama anderia dakigula balia?
|
|
|
Enpresetako goi karguetara iristeko, traba ugari
|
dituzte
andreek oraindik
|
|
|
Burusoila, txapelduna. Beroki marroia soinean
|
duen
andrea, laranjaduna... Gabonetako loteria baduzue?.
|
|
|
Arrazoi bide hori erabili dute festaren antolatzaileek Txikiak handi leloa aukeratzeko. Txikien handitasunaren aldarrikapena, bereziki hizkuntz gutxituei lotuta egin nahi
|
du
Andra Mari ikastolak. Bai euskararena, baita Europako hainbat hizkuntzena ere.
|
|
|
Bai euskararena, baita Europako hainbat hizkuntzena ere. Horretarako hainbat proiektu
|
dituzte
Andra Mari ikastolakoek, tartean Europan festaren berri ematea eta tokian tokiko gutxitutako hizkuntzekin bertatik bertarako harremana izatea. Logotipoa2009ko Nafarroa Oinezen irudia, animalia txiki bat izango da:
|
|
|
Balitzandar gizonaz hau sala dezadan: Karga ekartzea
|
du
andreari eman Berak ekar zezala nahi bazuen jan!
|
|
2009
|
|
|
Bataioan eta ama elizan sartzeko ohikundean ere hartu ohi zuen parte auzoko andreren batek. Partera, osagile eta hilak janzten zituena izan ohi zen, bizitzaren unerik berezienetan leku garrantzitsua
|
zuen
andrea. Gizarte tradizionalean ardura eta errespetu handia izaten zuena.
|
|
|
Normalean amak hartzen zuen umea bere gain, edo inklusara eroaten zuen sarritan, adulterioan umedun lotzen bazen. Baina izan zen bestelako kasurik ere; esaterako, gizona itsasoan
|
zuen
andrea bestaldeko gizon ezkonduak umedun uztea. Umea jaio eta batera, andre erditu berriak esan zion emaginari umea bestaldeko andreari eroateko, haren gizonarena zela eta.
|
|
|
Hala ere, gogoan dute lekukoek, ume txikiak
|
zituzten
andreek, plazara joateko otzara handi eta zabalak prestatzen zituztela. Gizonek laguntzen zieten eta gero otzarak buru gainean sorki izeneko paineluaz ipini eta plazara joaten ziren.
|
|
|
Egon badaude aplikagailurik gabeko tanpoiak nahiago
|
dituzten
andreak baina gure erabilera proban gehienek aplikagailua nahiago zuten, plastikozkoa zein kartoizkoa, tanpoia errazago jartzeko.
|
|
|
–berretsi nuen gonbidapen ustela?. Itotzen banaiz zer erranen diozue
|
zuen
andre Katalinari?
|
|
|
Inventio mailakoantzekotasunaknabariakdira.NolaEtxeparek irudika tutako maiteminduak, halaOihenartekirudikatutakoakmaite
|
duen
andrea, andreetanederrenada.HoneladioOihenartekitxuratutako maiteminduak Grazianaz:
|
|
|
Che Guevara gurekin kafe bat hartzeko berpiztuko balitz ere pikutara bidaliko genuke. Zer esanik ez diru zorroa lapurtu dioten agurea, gurpila aldatzeko laguntza behar
|
duen
andrea, erresidentzian bakarrik dagoen amama... Dagoeneko inor ere ez da kalera irteten aurretik mugikorrez lehen kontaktua planifikatu barik.
|
|
|
Ezin jakin. Baina esango nuke euskarari buruz ikasi dudan gehiena amaren ile apaindegiko zaratekin ikasi nuela, senarrak itsasoan
|
dituzten
andreen izen txarreko euskara entzuten. Munduan dagoen euskararik abilena zen, zaztar euskara kolorez, kresalez, erneguz josia, sareak josten diren erara, hatzamarrak odoletan.
|
|
|
Che Guevara gurekin kafe bat hartzeko berpiztuko balitz ere pikutara bidaliko genuke. Zer esanik ez diru zorroa lapurtu dioten agurea, gurpila aldatzeko laguntza behar
|
duen
andrea, erresidentzian bakarrik dagoen amama... Dagoeneko inor ere ez da kalera irteten aurretik mugikorrez lehen kontaktua planifikatu barik.
|
|
|
Dendariak berak gerizpetan babesa hartzera behartzen ditu. Hiria iparretik hegora zatitzen duen trenbidea igarota, zabaldu egiten dira kaleak; etxebizitzak enbaxada bihurtzen dira, motorrak bakandu bezainbeste ugaritu autoak, eta tarteka, oinez etortzeko adorerik batu ez
|
duten
andre gizon handiak ikusten dira ciclo poussean. Irudiak, badu nondik heldu:
|
|
|
" Bazter honetan, harituta dagoen hauxe da zure peluka", esan dit Nuriak, erruki eske edo, nirekin egoteko tartetxo bat hartu duenean. Zergatik erruki eske, agindutako peluka ezin izan diolako laster hil behar
|
duen
andre koitadu bati eman ala ile apaindegian egin dioten sarraskiarengatik. Zer nolako galderak ateratzen zaizkidan barrua erresuminduta daukadanean aspaldi honetan.
|
|
|
Kaioak bezala, zaharrago eta ederrago doa. Uste
|
dut
andrerik gehienak nirekin bat etorriko liratekeela mahaspasatzen uzteko moduko mahats alea dela esango banu. Edertasun kontuak alde batera utzita, iruditzen zait bestelakorik ere aipatuko zenukeela zuk aitari buruz.
|
|
|
Milaren berba haiek entzun nituenean, berriz, beste zeozergatik ere aurkitu gura izan nion Rick en antzik aitari. Nire irudipena izan zen Rick triste bizi zela; beharbada, nekatuta zegoelako zeraman bizimoduaz; baina nire irudipena izan zen Rick triste bizi zela maite
|
zuen
andrea beste batekin joan zitzaiolako batez ere. Eta horren guztiaren eraginez bere sentimenduak ziren bezalakoak izanda ere, pelikularen amaieran Rick ek esaten dio andreari hegazkinera igo eta bere gizonarekin joan behar zuela.
|
|
2010
|
|
|
Jainkosak agertzen ziren, enperadoreren bat. Baina alua eskuineko eskuarekin estali nahi
|
duen
andrearen irudi horretan ez dakigu oso ondo Venus hori zer egiten ari den. Eta bularrak ez dira garai hartakoak?.
|
|
|
Tartetxo batean egon dira horrela; une batez iduri
|
du
andrea zerbait esatera doala, behingoz, baina ez: azkenean berriro jiratu eta kanpora joan da emakumea, bitarte guztian hitzik ere esan gabe.
|
|
|
" Ez zaitut ostera ikusi nahi, David. Aurreneko senarra itsasoan galdu
|
duen
andre batek beste era bateko pertsona behar du". Virginiaren mintzoa amañiren otoitzari gailendu zitzaion.
|
|
|
—Zertarako nahi
|
dut
andre bat, nahi ditudan guztiak eskuratu ditzaket eta? —esan zuen.
|
|
|
Askok bere buruari galdetuko diote zertarako balio duen salaketa jartzeak, erasotzaileak, aske geratzean, mendeku har dezakeelako. Guarrotxenak uste du gizarteak erasoei erantzun behar diela, baina justiziaren hutsegiteak ikusita, premiazkotzat
|
du
andreek autodefentsara jauzia ematea: Gure bidea egin behar dugu, buruestimua indartuz, elkartasun sareak eraikiz.
|
|
2011
|
|
|
Urtebetez bizi izan ziren emakumeak zezenik gabe, ahari eta zaldirik gabe. Berdintasuna nahi
|
zuten
andreek. Aintzakotzat hartuak izatea.
|
|
|
Indarkeriaren biktimak atzerritarrak zein bertakoak izan daitezkeen arren, azken urteetako datuek agerian utzi dutenez, etorkinek halako portaera bortitzak jasateko aukera handiagoa dute. Adituek diotenez, kanpotar izateagatik, aparteko egoera bizi
|
dute
andre horiek, alegia, bizi baldintza eskasak dituzte, euren ahuldadea areagotzen dutenak. Informazio iturri batzuen arabera, badira nahastu edo metatu daitezkeen zenbait arrisku faktore:
|
|
|
Emakumeek araudiak ezarritako epeetan berritu dute baimena, behin betikoa izan arte. Jasotako testigantzen arabera, genero indarkeriaren biktima izateak ez du ondorio berezirik baimen independentea
|
duten
andreengan; izan ere, administratiboki ez dira erasotzailearen menpekoak, eta beraz, nahiz eta harremana apurtu, horrek ez du eraginik izango kaltetuen estatus administratiboan. Nolanahi ere, arazoak izan ditzakete bizilekuz eta lanaz aldatzeko, txartelak geografia edo lan jarduera mugak izan ditzakeelako.
|
|
|
Gogoan dut senarra salatu nahi
|
zuen
andre bat. Bi alaba zituen Bolivian eta bere helburu bakarra lan egitea zen, bere egoera erregulatzeko, eta alabak ekartzeko.
|
|
|
Ildo horretatik, Klevens ek (2007) dioenez, tratu txarrak familiako roletan aldaketa gertatzen denean gauzatu daitezke. Zentzu horretan, zenbait ikerketaren arabera, bikotekideak baino diru sarrera handiagoak
|
dituzten
andre atzerritarrek tratu txarrak pairatzeko aukera handiagoa dute (Perilla, Bareman eta Norris, 1994).
|
|
|
Gizonak eskuan muin egin dio. Zer nahi
|
du
andreak. Logelako neskamea ez duela gogoko?
|
|
|
Atsoa hasi zen ileei tiraka eta intzirika esanez Butroiko jaunari egiten ziotela irain Zamudioko mutil haiek, eta berehala bildu ziren ingurura Ibarguengo eta Zamudioko jaunak etxekoandrea lasaitzeko asmoz. Baina inork, ezerk ez
|
zuen
andre hura isilarazten eta agudo iritsi zen gertaera haren berri Butroiko jaunaren aditzera.
|
|
|
Beraz, hasi nintzen Etxahunekin. Baina orduan bi tesi baziren, Lafonek erran zidan hori behar
|
nuela
Andre Martinet-ekin ikusi, Sorbonako irakaslea. Eta Martinetek erran zidan Baigorriko euskara behar den bezala ikertu behar nuela, bigarren tesirako.
|
|
|
Gizon gaizoak galdua zeukan bere burua. Baina, beharrez
|
zuen
andre bat jakintsua. Honek, bada, pertz batean egosarazten du esnea; ez dakit gatzik eman zion ala ez.
|
|
|
Nork ez du aditu erraiten hontza elizetan sartzen dela gauaz, eta aldarearen aitzinean dagoen argiaren olioa edaten duela. Nik daukat argi horren arta
|
duten
andreak emana dela estakuru hori hontzaren gain, beren buruen garbitzeko olioaren berritzea ahantzi dutenean. Zernahi izanik, gezurra da, ezen ez da hontza oliokoi.
|
|
2012
|
|
|
«Morboa» alde batera uzteko eskatu zien hedabideei, eta izateko errespetua hildakoaren hurkoekin. Gizarteak gogoeta egin behar
|
du
andreak pairatzen ari diren egoeraz, Iriarteren esanetan: «Zerbait oso gaizki egiten ari gara.
|
|
|
Testu bat, lehen orrian: Arantza San Sebastianek BERRIAn argitaratutako zutabe bat, alzheimerra
|
duen
andre baten alabaren larrutik idatzia. «Ama esaten dizut eta ez dakit zer den hori zuretzat» esanez amaitzen du sarrera.
|
|
|
Alabaina, nazioarte mailan badira ikerketak, eta ez zait iruditzen horietako egoera eta Espainiako Estatukoa ezberdinak izango direnik. Torturatzailea, oro har, guztiz pertsona normala da, familia-buru jatorra, maite
|
ditu
andrea, maite ditu seme alabak… Tortura saioa amaitu eta etxera joango da, futbol partida ikusiko du, lasai, erru sentimendurik gabe. Jakina, horretarako prestatu dute torturatzaile profesionala, sistematikoa.
|
|
|
Lagun handia dugu. Psikoanalista
|
du
andrea. Jaia egin zuten etxean, senar emazte psikoanalista batzuen ohoretan.
|
|
|
Aurpegirik kontserbadore, sexista eta patriarkalena erakutsi du Alberto Ruiz Gallardon Justizia ministroak, abortuaren auziaren harira. Lehenik, ama izan nahi
|
duten
andreen aurkako ustezko indarkeria egiturazkoaz mintzatzean, bere gobernuak amatasunerako laguntzak murrizten dituen bitartean, aitatasuna oraindik ez du aipatu?. Ondoren, «benetako emakume» izatea «amatasunerako askatasunarekin» lotzean, agian konturatu gabe askatasun horrek ama ez izateko nahia betetzeko aukera barneratu lukeela.
|
|
|
Ilea bustita eta gorputz enborra agerian
|
zuen
Andre asek. Gizon ederra zen, gorputz gihartsu eta aurpegi maskulinoa zuena.
|
|
2013
|
|
|
«Lan zein gizarte eskubideen murrizketek atzerapauso pentsaezinak ekarri dituzte indarkeria sexista gainditzeko urte luzez urratutako bideetan». Taldearen ustez, «herritar gisa jarduteko eskubideak» gutxitzeak eragina
|
du
andreen aurkako indarkerian: bizimodua prekarizatzearekin batera, «genero rolak indartu eta emakumeen zapalkuntza areagotu» egin dela ondorioztatu du.
|
|
|
Dena den, abokatuak berretsi du Basauriko emakumeen auzia funtsezkoa izan zela legea lortzeko: «Agerian utzi zuen babes sozial eta ekonomikorik txikiena
|
zuten
andreengan erortzen zela zigorra, eta hura ez zela zilegi».
|
|
|
Zein beharrizanekin heltzen zaizkizue andrazko horiek? Une honetan, nabarmendu nahi dugu seme alabak
|
dituzten
andreentzat ez dagoela baliabiderik, ez dutela sostengurako espaziorik. Gainera, dauden baliabide apurrek mugak dituzte, eta emakume asko kanpoan uzten ari dira.
|
|
|
Hortik aurrera, haurdunaren osasun fisiko edo psikikoa arriskuan badago. Arrazoi medikurik ezean, «ikastaro bat» jaso behar
|
du
andreak, fetuaren bizitzeko eskubidearen ingurukoa. AUSTRIA?
|
|
|
Zer beste aukera duen azaltzen diote haurdunari, eta, abortatu aurretik, «gogoeta» egin behar du astebetez. Hiru hilabeteren ostean abortatzeko, arriskuan behar
|
du
andrearen osasunak, edo fetuak malformazioak izan. PORTUGAL?
|
|
|
Hau da, kausekin batera, ondo eta txarto dagoena definitzen duen esparrua ezarriko du gobernuak: bortxaketen biktimek abortatzea onargarria da, baina ama izan nahi ez
|
duten
andreek haurdunaldia etetea ez. Hala, emakumeek beti justifikatu dute abortatzeko erabakia, eta gizarteak epaituko du abortatzeko arrazoiak aski zilegi diren eta emakumeak aski onak diren.
|
|
|
—Gerrikoan —esan
|
zuen
andreak.
|
|
2014
|
|
|
Egun hartan kanporatu zuten Benita Bernedo Lariz, esaterako, Altzolatik; hala jasota dago haren izena orduko prentsan; hala dio Ahotsak.com biltegian jasotako testigantzan: «Mutrikuko salaketa batengatik telefonista lanetik bota ninduten, por ser roja.(?) Gero, senarra eremu gorrian
|
zuten
andre guztiak botatzea agindu zuten. Ni bota ninduten.
|
|
|
«. Agur, agur, ama neuria/. Ongi etorri zarela seme neuria/ Ezkondurik edo ezkongai eldu zara, semia? /. Ezkondurik eldu naiz ama neuria/. Frantsa edo española
|
duzu
andria? /. Frantsesa dut baño da guziz noblia/. Mortura guan eta ill egin bear dik/ nik eztiet ikusi nai frantses erreiñarik/ Andikan guan nitzen apezarengana/ apezarengana eta anaiarengana/ Ark ere esan ziran amak bezala/ mortura guan eta ill egin nezala/ Andikan guan nitzen arrebarengana/ arrebarengana eta gaztenarengana/ Aretxek esan ziran biar zan bezala/ etxera karri eta maitatu nezala/ estimatzen zuela koñata bezala/. Andria, igesi, igesi zaldien gañera/ mortura guan eta ill egin bear dun/ Andriak eldu dire andik eta emendik/ nere arreba Juana ezta ageri iñondik/ Senarrak eman ziran lenbiziko kolpia/ bereala koñadu apezak aldamenetik bertzia/. Oi kanabitaren puntaren zorrotza!
|
|
|
Azido foliko egokia
|
duten
andreak
|
|
|
Kasu asko atzeman gabe geratzen direla dio. «Minbizia
|
duten
andre gehienek ez dute aparteko intereseko aurrekaririk izaten familian». Protokoloetan azterketa motak ere zabaldu egin behar direla dio, eta gaixo bakoitzari ipini behar zaion tratamenduan «pertsonalizaziorako» bidean oraindik lan handia egin behar dela: «Gaur egun ez da egiten».
|
|
|
Zumezko aulkiak zeuden biribilean, eta bazirudien bilera gela eta dantzatokia bereizten zituen pareta zirela haiek. Larunbat gaueko dantzaldi horietan gehienak emakumeak ziren; betaurreko giderdunen eta bular oparoen atzean begi zorrotzak eta bihotz izoztuak
|
zituzten
andre helduen harrabots bizia zen nagusi. Aretoaren helburu nagusia kritikatzea zen.
|
|
|
Bere makurra eta loria horretan datza. . Qui oserait lui en faire un reproche, puisque c, est à ce glorieux défaut qu, elle doit la splendeur de son histoire et la sympathie du genre humain?? 748 Frantziaren askezaletasuna(, par nature?!) miragarria da, jada Erdi Aroan aldarrikatuak
|
zituen
andre gizonaren eskubideak, ez 1789ko Iraultzan!
|
|
|
Zure ikara gaindiezinairuditzen bazaizu, egiozu aurre gutxi gutxika. Halaxe konpondu zen aho sexuarekinarazoak
|
zituen
andre baten kasua. Muxu ttikiekin hasi zen, eta azkenean pausoerabat naturala bihurtu zen.
|
|
|
Festpielhaus era gerturatzen bazara atsedenaldietan, lehenengo inpresioa da, noski, Felliniren film batena: ingurumarietan gizon zaharrak jantzi ilunekin hara hona, makillaje gehiegi
|
duten
andreekin, banpiroen benetako dantza bat, bizirik dauden hilen bilera bat goi gizartekoak balira bezala jolasten... Baina, hori al da egia osoa?
|
|
|
Amari buruz hitz egin nion, baietz esan zion guztiari. Ondoan
|
zuen
andreak esan zidan umea bidean hartu zutela, aita nintzen galdetu zidan, edo osaba, eskerrak eman zizkidan.
|
|
|
Amak esan du, beraz, ez duela frantsesik nahi eta hil egin behar
|
duela
andre hori, urten bidera eta hil egin behar dozu, esan dio semeari, edo hori hil egizu eta nik topaukotsut askoren jaubea. Baina semeak ezin du emaztea hil, edo emaztegaia.
|
|
|
Konfesioa nahi
|
du
andreak halako batean, baina hori ere ukatu diote, arin egin nahi dute, presa erne zaie, abadea urrin dago, eleizea urrinago, horreik beharrak egiteko astirik ez dago.
|
|
|
Espero
|
dut
andreak jakitea mantendu egin duela, galtzaile bat baita.
|
|
2015
|
|
|
Leioan atxilotu zuten haren bikotekidea. 39 urte
|
zituen
andreak, eta Bilbon bizi zen.
|
|
|
Oro har, gutxi dira emakume izena duten kaleak, eta gehientsuenak gisa horretakoak dira. Are gutxiago dira izen eta abizena
|
duten
andreen izena dutenak. Lurralde historikoko gainontzeko herrietan antzekoa da egoera.
|
|
|
Haren ustez, enpresariek norbait kontratatu behar dutenean gizonezkoaren alde egingo dute beti. «Ama izan edo ez, enpresariek uste
|
dute
andreak arrisku handiko eskulana garela, obulu hankadunak. Nork egingo ditu zaintza lanak?
|
|
|
Eta non egin dute topo, presoak preso hainbeste denbora daramala kontuan hartuta? Familiarik ba al
|
du
andre misteriotsuak. Lor dezagun haren erretratu bat.
|
|
|
Ileak fuksia eta berde koloretan
|
zituen
andrea
|
|
|
Erotuta edo sano, noizbait ezkokndu zen kamioia baino maiteago
|
zuen
andrearekin. Bi haur ere izan zituzten.
|
|
|
Bederatzi hilabetera hil zen gizona. Gero, berriro ere, Alzheimerra
|
zuen
andre bat zaintzen hasi zen,, ni kontratatuz seme alabek eskuak garbitu nahi zituztela pentsatu zuen andreak eta bizitza jasanezina egin zidan: gauerdian, elurretan, kalera ihes egiten zuen.
|
|
|
Nik ez nuen hitz egiten ikuskari hauetaz nagusiarekin. Monasterioa egin nahi
|
zuen
andre hark hitz egin zuen berarekin. Eta probintzialak oso ongi hartu zuen asmoa; erlijioko gauza ororen zalea izanik, behar zuen laguntza guztia eman zion, eta berak onartuko zuela etxea esan zion.
|
|
|
Gauetan hotz pixka bat sentitzen zen, benetan egiten zuen-eta; baina burusiaz eta geure marregazko kapekin berotzen ginen, askotan emendioa egiten baitziguten. Ezinezkoa dirudi, hain maite
|
ninduen
andre haren etxean egonik, halako pobretasuna izatea. Ez dakit zergatik; Jaunak bertute horren ona proba genezala nahi izan zuela, besterik ez.
|
|
|
9 Behar genuen guztia eta gehiago
|
zuen
andre hark, eta areto hartan utzi gintuen; han egon ginen bildutasunean, igarobidea egin zen arte; obra horrek Antzaldatzera arte iraun zuen. Egun hartan eman zen lehenbiziko meza elizan, ospe eta jendetza handiaz.
|
|
|
Ávilatik irten ginenean, gure Ordenako fraide bati idatzi nion, A. Antonio Heredia izenekoari, une hartan han den gure Ordenako monasterioko priorea zenari, etxe bat eros diezadan. Hark bera estimu handian
|
zuen
andre batekin hitz egin zuen; honek etxe bat zuen, guztia lurrera etorri zena, gela bat izan ezik, hau ongi ezarria baitzen. On ona zen andrea eta saltzeko hitza eman zuen, eta hala egin zuten hitzarmena inolako fidantzarik eskatu gabe eta emandako hitza berme bakarra zelarik; izan ere, eskatuz gero, ez genukeen erremediorik.
|
|
|
2 Gotzainaren baimena izanez gero, monasterioa eginda zegoela iruditzen zitzaidan; hain erraz egiten zitzaidan! Eta horrela, etxe bat errentan hartzen saiatu nintzen, ezaguna
|
nuen
andre batek zeukana, eta zailtasunak izan ziren ez zelako alokatzeko garaia eta ikasle batzuek zerabiltelako; haiekin hitzartu zuten, etxea hartuko zuena bertan zenean utzi egingo zutela. Haiek ez zekiten zertarako zen, ni horretan oso kontuz ibiltzen bainintzen, ezertaz konturatu ez zitezen, etxe sartzea egin arte; izan ere, esperientziaz dakit zenbat ahalegin egiten dituen deabruak honelako monasterio bat egitea eragozteko.
|
|
|
Bada, jakin beza nire Bela honek, bestearen berezkoa eta naturaz gaindikoa balu (Jainkoak harengan gauza batzuk egiten zituela, egiaz, ikusten baikenuen), adimena, trebetasuna eta biguntasuna, berari nahi den moldea eman ahal izateko, hori guztia hobea du. Harrigarria da haur honen trebetasuna, artzaintxo txatxar batzuekin, mojatxo batzuekin eta berak
|
duen
Andre Mariaren irudi batekin, ez dago jairik hartaz asmakizunik egingo ez duenik bere ermitan edo jostaldian, koplaren batekin, berak doinu egokiaz kantatzen duenarekin; harri eta zur gauzka. Lan bat dut soilik:
|
|
|
2 Haren Maiestateak ordain biezaio berorren jauntasunari, eskatu diodan guztian egin duen lan ona; azken batean, uste
|
dut
Andre Mariak hartu duela berorren jauntasuna bere Ordenaren babesle izateko. Pozten nau, berorrentzat eskatzen badut ere, nik eskatzen dakidana baino hobeki ordainduko diola.
|
|
|
–egur hondakinik ere ez geneukan sardina bat erretzeko? Ezinezkoa dirudi, hain maite
|
ninduen
andre haren etxean egonik, halako pobretasuna izatea. Baina gutxi iraun zuen (pobretasun handi honen alaitasunak)?.
|
|
|
izango baitira. Ezkondu aurretik, gizonak bere etxera eraman ohi
|
zuen
andrea, bisitaren erritoa osatzeko.
|
|
|
Ávilatik irten ginenean, gure Ordenako fraide bati idatzi nion, A. Antonio Heredia izenekoari13, une hartan han den gure Ordenako monasterioko priorea zenari, etxe bat eros diezadan. Hark bera estimu handian
|
zuen
andre batekin hitz egin zuen14; honek etxe bat zuen, guztia lurrera etorri zena, gela bat izan ezik, hau ongi ezarria baitzen. On ona zen andrea eta saltzeko hitza eman zuen, eta hala egin zuten hitzarmena inolako fidantzarik eskatu gabe eta emandako hitza berme bakarra zelarik; izan ere, eskatuz gero, ez genukeen erremediorik.
|
|
|
Jakina da frontean sexu harremanak egon zirela, baina hauek harreman sentimental batzuen barnean zeuden. Sexu harremanak egon izanak ez
|
du
andre milizianoak frontean prostituzioan jarduten zirela esateko biderik ematen, eta ikusi ahal izan denez, gaixotasun beneroen jatorri masiboa erretagoardian zegoen, zehazki, prostituzio etxeetan. Horren froga argiena da emakume miliziano gehienak desagertu arren, gaixotasunek zabaltzen jarraitu zutela; eta, gainera, prostituzioaren eta gaitzen inguruko artikuluak zein milizianoa informatzeko saiakerak 1937ko otsailetik aurrera hasi ziren prentsan agertzen, hots, ia andre milizianorik gelditzen ez zen unean.
|
|
|
Aita Echesarrek Espainiatik ekarria
|
zuen
Andre dena Mariaren irudi baten aitzinean sablea maginatik atereaz, Lezkanok Orocheri zin eginarazi zion egun hartatik aitzina beti izanen zela Espainiako Erregeren meneko fidel eta etorkorra, bai eta are, herrixka erditan landaturik zegoen kurutzearen aitzinera joanik, egunoroz eginen ziotela Pater Noster otoitza.
|
|
|
Etxean
|
dituztenak
andre eta haurrak
|