|
2006
|
|
|
Andre horrek guregana jo zuen, eta gu telefono konpainiarekin harremanetan jarri ginen beraien jarrera salatzeko. Azkenean, beraien erabakian atzera egin zuten, eta ez
|
zuten
andrea epailearen aurrera eraman».
|
|
|
Badirudi Minokixiri begiratzea zela haren eginkizun bakarra, mutilaren edertasuna mirestea. Herrikoek sorgintzat
|
zuten
andre gaztea, ez zioten diosalik egiten, eta, horrek eragin handirik ez izan arren neskatxa zurbilaren sentipenetan, barau luzeek eta bizitza erretiratuak aldarazi egin zuten andre gaztearen kera: gero eta zuriago, gero eta zurbilago, gero eta espirituago, emakume itxurak galdu eta izaki ukiezin, sumagaitz, sotil, harrapaezin bilakatzen joan zen.
|
|
|
Badirudi Minokixiri begiratzea zela haren eginkizun bakarra, mutilaren edertasuna mirestea. Herrikoek sorgintzat zuten andre gaztea, ez zioten diosalik egiten, eta, horrek eragin handirik ez izan arren neskatxa zurbilaren sentipenetan, barau luzeek eta bizitza erretiratuak aldarazi egin
|
zuten
andre gaztearen kera: gero eta zuriago, gero eta zurbilago, gero eta espirituago, emakume itxurak galdu eta izaki ukiezin, sumagaitz, sotil, harrapaezin bilakatzen joan zen.
|
|
2008
|
|
|
Mary Gillies izeneko emakume bat urdaileko minez hasi zen 1930eko urtarrilean. Zamaontzi bat zegoen orduantxe portuan eta abisu bat bidali
|
zuten
andrea gaixorik zegoela. Otsailaren 15a arte ez zuten eraman Glasgowko ospitalera.
|
|
|
Urtebeteko lanen ostean, joan den igandean aurkeztu
|
zuten
Andra Mari Zuriaren irudi berria; atzo, jaien egun nagusian, ohiko lore eskaintza egin zioten blusa eta neska koadrilek gasteiztarren zaindariari.
|
|
2009
|
|
|
Kasu hori ematen zen ordea egiteko desorekatutako lan zamak agertzen zirenean ingurune bereko etxeen artean. Bestetik, sasoika ugariak ei ziren euren etxeetatik irten eta uzta sasoia alogerean ematen
|
zuten
andre eta gizon taldeak. Dirutan ordaintzen zitzaien egindako lana.
|
|
|
Painelua diru zorro moduan erabiltzen
|
zuten
andreek sarri. Txanponak buruko paineluan amarratuta eroaten zituzten askotan, galdu edo lapurtuko zizkieten beldurrez.
|
|
|
Autoan hartu
|
zuten
andre bi gizonek, eta sexu erasoa egin zioten; bankuko txartela kendu eta dirua lapurtu zioten
|
|
|
Garajetik irten, eta Errekalde auzora eraman
|
zuten
andrea, haren autoan. Bankuko txartela ematera eta haren pasahitza esatera behartu zuten, eta haietako batek dirua atera zuen.
|
|
|
Larunbatean, 07:30ean, gertatu zen erasoa, Bilboko Bolueta auzoan, dantzaleku baten inguruan. Inguruko bizilagunek aurkitu
|
zuten
andrea kalean oihuka, eta Ertzaintzari abisu eman zioten. Bortxatu egin zutela salatu zuen.
|
|
|
Neurri txikiko blusek eta neskek Gasteizko kaleak bete zituzten atzo, egun osoz. Haurrek ederki aprobetxatu
|
zuten
Andre Mari Zuriko jaietan gaztetxoenentzako eguna. Jaietako egitaraua haientzat espresuki egindakoa izaki, eguerditik hasi eta iluntzera arte festetako protagonistak izan ziren etxeko txikienak, eta aspertzeko betarik ez zuten izan.
|
|
|
Txalo zaparrada batekin eskertu zieten bildutako ikusleek dantza erakustaldia. Ondoren, lore sorta bana paratu
|
zuten
Andre Mari Zuriaren irudiaren aurrean. Eskaileran igota zeudela, ukabila altxatu zuen Zeledon Txikik, eta ozen oihukatu zuen. Gora Zeledon eta Neska Txiki!?,. Gora Gasteiz!?,. Gora Alaves!?.
|
|
|
Kondaira batek dioenez, gaur egungo muinoan dirau irmo Goikoganeko Ama Birjinak. Herritarrek debozioa hobeto erakusteko asmoz, tontorretik herriko parrokiara jaisteko asmoa agertu zutenean, irudia lekutik mugitu ezinean zeudela ulertu
|
zuten
andre Mariaren desira: parajeok zeharkatzen zituztenei babesa ematea.
|
|
|
Orduan Paulineren amaren hilketa prestatu zuten. Egun batez, ibai ondora paseatzera eraman
|
zuten
andrea. Epaiketan onartu zutenez, plan bat zuten:
|
|
2010
|
|
|
Southern rap eta R& B estiloak uztartzen dituen Outkast taldea 1992an sortu
|
zuten
Andre 3000 eta Big Boi raperoek, artean, gaztetxoak zirela. 1994an LaFace diskoetxearekin atera zuten Player' s Ball lehen singlea eta, horrekin lortutako arrakastaren ondorioz, lehen diskoa argitaratu zuten:
|
|
|
–Hor, bai!?; eta jendeak esan zuen: . Ooo!?, baita nik ere jendearekin batera, arestian bezalaxe ezer ikusi ez nuen arren; ume bidenteek zelaian ikusten
|
zuten
Andre Mariaren irudia. Dolorosarena?, soineko zuri eta kapa beltz batekin, airean, lurretik hurbil, orain pozik eta orain goibel, emakume batek Ama Birjinaren himno bat kantatzeari ekin zionean; gero, arrosarioa; emakumeak euskaraz esaten zituen agurmariak, elizkizun itxurako hura euskaraz izan zen osoki?, eta nik euskaraz erantzuten nion, amak eta doña Primik espainieraz?
|
|
|
" Hor, bai!"; eta jendeak esan zuen: " Ooo!", baita nik ere jendearekin batera, arestian bezalaxe ezer ikusi ez nuen arren; ume bidenteek zelaian ikusten
|
zuten
Andre Mariaren irudia —Dolorosarena—, soineko zuri eta kapa beltz batekin, airean, lurretik hurbil, orain pozik eta orain goibel, emakume batek Ama Birjinaren himno bat kantatzeari ekin zionean; gero, arrosarioa; emakumeak euskaraz esaten zituen agurmariak —elizkizun itxurako hura euskaraz izan zen osoki—, eta nik euskaraz erantzuten nion, amak eta doña Primik espainieraz......
|
|
2011
|
|
|
Urtebetez bizi izan ziren emakumeak zezenik gabe, ahari eta zaldirik gabe. Berdintasuna nahi
|
zuten
andreek. Aintzakotzat hartuak izatea.
|
|
2012
|
|
|
Genero indarkeriagatik aurten Euskal Herrian zendutako lehen emakumea da. Tolosako Larramendi auzoko etxebizitzan hil
|
zuten
andrea herenegun arratsean. Haren bikotekide ohiak eman zuen abisua; bien umea emakumeari eramatera joan zen, eta etxeko atea ez zion ireki andreak.
|
|
|
Maletan nobelaren hasiera baino ez zegoen gordeta, baina Olivier Philipponnatek eta Patrick Lienhardtek. Nemirovskyren egungo biografoek? nobelaren bertsio osoa aurkitu
|
zuten
Andre Sabatier editorearenak izandako dokumentuen artean, Chaleur du sang izenburuarekin baina idazlearen izenik gabe. Aurkikuntza hari esker, 2007an argitaratu zuten nobela, osorik, Denoel argitaletxean.
|
|
2013
|
|
|
Dena den, abokatuak berretsi du Basauriko emakumeen auzia funtsezkoa izan zela legea lortzeko: «Agerian utzi zuen babes sozial eta ekonomikorik txikiena
|
zuten
andreengan erortzen zela zigorra, eta hura ez zela zilegi».
|
|
|
Hamabost minutu eskasera agertu zen kudeatzailea, esanez erietxea ez zela «protestarako lekua», eta ospitaletik ateratzeko eskatuz. Bilera labur bat egin
|
zuten
andreek: han geratzea ebatzi zuten, aho batez.
|
|
|
Hiru gizon bizkar zabalek zutik jarri
|
zuten
andrea. Txikia zen, ile horikoa, eta bere traje txit apainaren solapan Estatu Batuetako banderaren intsignia zeraman.
|
|
2014
|
|
|
Gaia egutegiari begira aukeratu dute: martxoaren 8a eta hurrengo asteburuan burdinazko harresian egingo den lasterketa gogoan, 1936ko gerra ezagutu izan
|
zuten
andreez berba egingo dute.
|
|
|
Egun hartan kanporatu zuten Benita Bernedo Lariz, esaterako, Altzolatik; hala jasota dago haren izena orduko prentsan; hala dio Ahotsak.com biltegian jasotako testigantzan: «Mutrikuko salaketa batengatik telefonista lanetik bota ninduten, por ser roja.(?) Gero, senarra eremu gorrian
|
zuten
andre guztiak botatzea agindu zuten. Ni bota ninduten.
|
|
|
Espainiako Osasun Ministerioak argitaratutako txostenaren arabera, joan den urtean igo egin zen haurdunaldia etetea erabaki
|
zuten
andreen kopurua Nafarroan. Zehazki, 15 eta 44 urte bitarteko mila andretik zortzik egin zuten borondatez abortatzeko hautua; milatik bi baino ez ziren 2012an.
|
|
2015
|
|
|
Hortaz, frankismo amaieran, gorputzarekin lan egiten
|
zuten
andre artista asko izan ziren Espainiako Estatuan?
|
|
|
Eraikuntza erraldoitik urruntzen hasi dira aldats behera. Aurreko astean eraman
|
zuten
andrearen umea izan litekeela pentsatu du ilekizkurrak. Txorikumeen moduan, umeak ere ama galdutakoan irauteko aukera gutxi duela pentsatu du; amaren esnea galtzean, elikatzeko eta, ondorioz, bizitzeko duen aukera bakarra galdu izan balu bezala.
|
|
|
Eta ama oihu batean geratu ote da, bada, espetxeko hormatzar gorren ostean? Zer izen ote zuen lehengo astean eraman
|
zuten
andreak?
|
|
|
25 Gero presa hartu
|
zuten
Andre Mariaren maitale santu hauek etxeen tratua egiteko, eta, nire iritziz, merke hartu zituzten. Lan handia egin zuten, bakoitzean laguntzen digutenentzat zer irabazia izan dadila nahi baitu Jainkoak fundazio hauetan, eta ni naiz ezer egiten ez dudana, beste batzuetan esan dudanez, eta inoiz ere ez nuke esan gabe utzi nahi, egia baita.
|
|
2016
|
|
|
Hain ozen aditzen ziren gure aurkako ahotsak egongela pribatuetan, prentsan eta pulpituetan, ezen biltzarrera etorri eta adierazpena sinatu
|
zuten
andre gehienek atzera egin baitzuten, banan banan; beren izena eta eragina kendu zituzten, eta, ostera, gure jazarleekin elkartu. Adiskideek bizkarra eman ziguten, iruditzen baitzitzaien prozedurak berak desohoratu zituela.
|
|
|
ahalik eta ume gehien ekar zitzatela nahi zuten esklabo jabeek, biologikoki posible zen bezainbatean. Hala ere, desio horrek bazuen mugarik, eta soroetako lanean jarraitu behar
|
zuten
andre haurdunek eta erditu berriek, salbuespenik gabe. Lan egiten zuten tokiaren inguruan uzten zituzten umeak ama askok, lurrean etzanda; beste askok, ordea, umeak bakarrik utzi nahi ez, eta eta, haurrak bizkarrean zituztela, ohiko erritmoan lan egiten saiatzen ziren.
|
|
|
Baina, denetan neukan era batekoa ez bazen bestelako arazoa. Ongi ordainduetan, bezeroek, ikerketaren emaitzaz gain, kontsolamendua ere bilatzen zuten nigan, batez ere hisiak jota euren senarragandik apartatu beharra sentitzen
|
zuten
andreek. Gaizki ordainduetan, ez ordaintzea bera ere nahikoa problema.
|
|
2017
|
|
|
" Lourdes Olangua garai hartako jendeak ezagutuko du, baina ordungoak ez direnek agian ez". Helburu horrekin aurkeztu
|
zuten
Andrea Lopetegik, Usua Garinek eta Izotz Barriok Lu proiektua arte sorkuntzarako V. Daniel Txopitea bekara. Zortzi lanen artean, hirukotearena aukeratu du epaimahaiak.
|
|
2018
|
|
|
Bilatu egin behar dira, besteak beste, esku hartze politikoa izan zuten herritarrak edo kultur arloan bizitza markatua zutenak. Esaterako, emakumeen eginbehartzat jotzen zena betetzen ez
|
zuten
andreek errepresioa sufritzen zuten. Baina, hori jakiteko, beharrezkoa da jakitea zeintzuk ziren pertsona horiek, eta gero artxiboetan bilatu.
|
|
|
Autopsiak frogatu zuen indarrez hil zutela Palacios, eta atxilotu egin zuten gizona. Gauerdi aldera hil
|
zuten
andrea, eta gizonak handik lau ordura deitu zuen larrialdietara. Indarkeria matxistagatik aurrekariak zeuzkan akusatuak.
|
|
|
Joan den mendearen erdialdean, Estatu Batuetako hirietan, etxe guztien% 15 zeukaten zerbitzariren bat etxean bertan bizi zena; gehien gehienak emakumeak ziren (garai hartan, emakume zuriak, oro har), eta, are, enplegu ordainduren bat zuten emakume gehienak etxeko zerbitzari aritzen ziren. Australian, berriz, 1901ean, enplegu ordaindua
|
zuten
andreen ia erdiak aritzen ziren nolabait etxeko zerbitzuetan (ez guztiak etxe pribatuetan); XIX. mendean, zerbitzari eskaria handiagoa zen eskaintza baino, eta, segur aski, ez da hain harritzekoa ere, kontuan hartuta zerbitzari izateko ondo trebatuta zeuden emakumeak oso aproposak zirela emazte izateko ere. Britainia Handian, XIX. mendean, klasearen eta sexuaren mundu konplexu, korapilatsu eta mugatu hartan, zerbitzariak desiragai ere baziren goi klaseko gizon batzuentzat.
|
|
|
–Urduri, oso urduri?, gogoratu du Ixabel Alkainek. Bere anaiak Kosta konpainian ateratzen ziren; haiek lagunduta, desfilean sartzeko asmoa
|
zuten
andreek, alardea Kale Nagusian behera jaistean. –Isilpean aritu ginen, baina bazekiten nondik aterako ginen:
|
|
|
Tabu handia dago, eta, ondorioz, belaunaldi berriek ez dute memoriarik gatazkaren jatorriaz?. Hainbat lekukotzak agerian utzi dute herritar askok ez dutela informaziorik 1990eko urteetan alardeetan sartzeko egindako eskariei buruz, ez eta 1997an Irungo alardean emakumeak txertatzeko lortutako akordioaz ere; era berean, borroka abiatu
|
zuten
andreen inguruko aurreiritziak errepikatzen dituzte, nortzuk diren zehazteko gai ez izan arren. –Neurri batean, indarkeria mekanismoekin lotuta dago errelatuaren galera?, esplikatu du Gomezek:
|
|
|
Era berean, sententziek adierazi zuten ekintza bat historikoa izateak ezin duela berekin ekarri talde bat berez baztertzea, eta gogora ekarri zuten Espainiak sinatutako nazioarteko hitzarmenek aitortua zutela emakumeek eskubidea dutela, aisialdi jardueretan, kiroletan eta bizitza kulturalaren arlo guztietan parte hartzeko?. Gainera, zehaztu
|
zuten
andreek kantinera gisa parte hartu ahal izateak ez zuela asetzen, baldintza berberetan parte hartzeko aspirazio legitimoa?, are gutxiago kontuan izanda alardeak, masa fenomenoak, zirela:
|
|
|
Alardeek eremu pribaturako jauzia egitearekin batera, epaileen babesa galdu
|
zuten
andreek. 2002ko ekainean iritsi zen kolpea Irunera, eta irailean Hondarribira:
|
|
|
emakumeen integrazioan dago etorkizuna, eta betikoak ere horren jakitun dira. Garai batean, uste
|
zuten
andreen aldarrikapena desegin egingo zela, baina jada ohartu dira emakumeek ez dutela atzera egingo. Hogei urtez aurkako jarrera irmoa agertu ostean, ordea, nola egin atzera orain?
|
|
|
Umetan horixe gertatzen zitzaidan: ...ten nuen, telebistan albistegiak zeuden, eta han, demagun, Thailandia agertzen zen, arrosaz margotutako mapamundi zatitxo bat zen Thailandia, eta gero, albistegian, Bangkoken gertatutako ez dakit zer uholde ikusten nuen, eta izugarrizko hondamendia, eta pentsatu behar nuen mapamundiko zati arrosa hori eta telebistako irudietan agertzen ziren ur peko kaleak, negarrez hil beharrean eztarria urratzen
|
zuten
andre etsi haiek guztiak, suhiltzaileak eta bestelako uniformedunak gauza bera zirela, zatitxo arrosa horretan horiek denak gertatzen zirela. Baina, telebista amatatu, eta haiek kale guztiak, ume eta andreen negarrak, uniformedunak..., denak desagertzen ziren.
|
|
2019
|
|
|
Bizkaiko lau talderekin, behintzat. ETE liga sortu izana bultzada handia izan zela iruditzen zaio; izan ere, ordura arte, arraunean aritu nahi
|
zuten
andreek Gipuzkoako ligan lehiatu beste aukerarik ez zuten. " Nik uste dut momentu horretan emakumeen arraunak bigarren salto kualitatiboa eman zuela".
|
|
|
Berritasun handi bat ekarri zuen mezu hark, ordea: Jaizkibelekin hitz egiteko borondatea agertu
|
zuten
andreen parte hartzearen aurkakoek. Dena den, baldintzak ezarri zituen Alarde fundazioak:
|
|
|
Gaur egungo bertsolaritzan izan den iraultzarik handienetarikoa emakumeak plazan normaltasunaz ikustea izan da. Baina ikuste hori ez da bat batekoa izan, aurretik ere izan direlako bertsotan, koplatan egin
|
zuten
andreak. Hori da, hain zuzen ere, galdetu zaiena, ea zeintzuk izan diren euren aitzindari eta erreferente, bereizten dituzten belaunaldiak eta korronteak.
|
|
|
Jendea inguratu zen bertara, baserritarrak, prusiarrak. Enbor baten gainean jarrita topatu
|
zuten
andrea, lasai eta pozik.
|
|
2020
|
|
|
Emakume batek salatu zuenez, urteak daramatza tratu txar fisiko eta psikologikoak jasaten, eta bikotekideak mehatxu egin izan dio arma batekin. Poliziek nabaritu
|
zuten
andreak ubeldurak zituela besoetan, eta bikotekidea atxilo hartu zuten. Gainera, emakumearen aurkako ikerketa bat zabaldu dute etxeko indarkeriagatik, gizonak ere lesio bat zuelako hankan.
|
|
2021
|
|
|
Bidea hasi
|
zuten
andre danborjoleen omenez
|
|
|
TRANCHE: 1996ko ekainaren 30ean, nik desfilatu
|
zuten
andreen ondoan egin nuen bidea, paraleloan: zera espero nuen, San Juan plazara heltzean, herriak konprenitu egingo gintuela.
|
|
|
Azkenik, umetoki lepoko minbiziak atzemateko programan, proba egin behar
|
zuten
andreen %70 deitu zituzten. Aurrenekoz 2018an martxan jarri zuten baheketa programa honen kasuan, ez dute zehaztu zenbat tumore geratu ziren atzeman gabe.
|
|
|
Zaintzatik eta zaintzarako egituratutako gizarte sistema bat planteatzen dugu». Sistema integral, publiko eta doako bat eskatu
|
zuten
andreek.
|
|
|
Ezetz esan zidan, ez zeukatela antzeko beste fenomenorik ez pinturan ez arkitekturan ez beste inon, besteak beste, ez dituztelako izan era horretako loraldiak garatzeko behar izaten diren baldintza sozialak, dela burgesiaren garapena, dela eskola artistikoen tradizioa, eta abar. Literaturak eta musikak, ostera, jendartearen bultzada herrikoia izan zuten, apenas bakerik ezagutu duten kaleetan sortu ziren, tabernetako lagunarte hordituetan eta elkarrekin dantza egiten
|
zuten
andre gizonen artean. Akademietan eta hiztegietan zurrundu egiten dira idazleak, lehortu egiten dira sistema linbikoak, herdoildu egiten dira literaturari bere odola eman behar dioten bihotzak, Irlandak bizirik mantentzen jakin dituenak.
|
|
2022
|
|
|
Genero antitziganismoa emakume ijitoek pairatzen duten matxismo espezifikoa dela azaldu zuen Noemi Amaya AMUGEko kideak. " Nahita egindako baldintzapena da", zehaztu
|
zuten
Andrea Zufiaurrek eta Alejandra Morenok. " Gizatasuna kentze horrek amorrua, ezintasuna, sufrimendua, tristura, mina eta haserre handia eragiten ditu".
|
|
|
76): " Bexamotxa" deitzen
|
zuten
andre bat sorgina omen zen; katu bihurturik zebilen batean emakume batek moztu zion zangoa eta orduan galdu zuen besoa; gero ezin hilez ere egon zen, bere sorgingoa beste norbaiti eman zion arte.
|
|
|
Ia bukatzen ari ziren eta kutxa batzuk baino ez ziren geratzen. Herritar arrunt itxura
|
zuten
andre eta gizon batzuk hurbildu ziren. Bati galdetu eta arraina gutxika eros zitekeela esan zion.
|
|
|
Ia bukatzen ari ziren eta kutxa batzuk baino ez ziren geratzen. Herritar arruntak izateko itxura
|
zuten
andre eta gizon batzuk hurbildu ziren. Bati galdetu eta arraina gutxika erosi zitekeela esan zion.
|
|
|
Foruzainak eta suhiltzaileak joan ziren etxebizitzara; indarrez sartu ziren, eta hilik aurkitu zuten emakumezkoa, gela batean. Nafarroako Auzitegi Nagusiak eman du gizona atxilotzeko aginduaren berri, eta, epaileak azaldu duenez, urtarrilaren 8a eta 9a bitartean hil
|
zuten
andrea, «bortizkeria handiz».
|
|
|
iruzurra, sekretuak agerraraztea eta irain egitea. Apurka apurka, ugaritu egin ziren auzitegirako bidea egin
|
zuten
andreak, eta hura kartzelan sartzeko eskeak ere bai, baina 2018ko maiatzean kalean zegoen oraindik. Ordurako bederatzi aldiz hartu zion epaileak deklarazioa, eta akusazioko abokatuak aldi guztietan eskatu zuen argazkilaria kartzelan sartzeko, baina epaileak atzera bota zituen eskakizun guztiak.
|
|
|
Munduan zehar ezagun egin den abestia ere ez ei da jatorrizkoa: XIX. mendearen bukaeran Italia Iparraldean arroz soroetan behar egiten
|
zuten
andreen protesta kanta izan zen lehena. Haien lan baldintzak salatu zituzten emakumeek.
|
|
|
iruzurra, sekretuak agerraraztea eta irain egitea. Apurka apurka, ugaritu egin ziren auzitegirako bidea egin
|
zuten
andreak, eta hura kartzelan sartzeko eskeak ere bai. Gerora, salaketak geroz eta gehiago izan dira, eta, urteak itxaron ondoren, martxoaren 7an hasi zen hilabete baino gehiago iraungo duen epaiketa.
|
|
|
Txostenean elkarrizketatu
|
zuten
andreetako batek esan zuen milizia bakoitzak, haien ideologiaren arabera, modu bateko edo bestelako tratua ematen zietela andreei. Hain justu, adierazi zuen norbere burua ezkerrekotzat eta liberaltzat zutenek sarritan ideologia sexu harreman libreak izatearekin lotzen zutela, eta emakumeek, milizia horien barruan, sexu askatasuna berdintasunerako pausotzat hartzen zutela.
|
|
|
Kale Nagusian gora, ez ziren ikusi aurreko urteetan Jaizkibeli arbuioa erakusteko eta zabaldu izan diren pankartak. 2019an, plastiko beltzik gabeko estrategia lehenetsi
|
zuten
andreen parte hartzearen kontrakoek, eta horri eutsi diote. Bizkarra emandako pertsonak baziren, hala ere, andre oso gazteak gehienak, nerabeak asko.
|
|
|
Izan ere, lehenago bi bozketa egin ziren Appenzell Innerrhoden en emakumeei boto eskubidea eman ala ez erabakitzeko: 1959an botoa eman zuten gizonen %95, 1 kontra agertu ziren eta soilik %4, 9 alde —emakumeek ezin izan zuten bozkatu, noski— 1971ko bozketan gizonezkoen %71, 1ek egin
|
zuten
andreek bozkatzearen aurka —aldekoak %28, 9 izan ziren— Azkenean, Suitzako Auzitegi Goren Federalak sartu behar izan zuen eskua andreek boto eskubidea izan zezaten. Gizonek demokratikoki haien aurka hobetsitako neurri antidemokratikoa deuseztatzeko.
|
|
|
Goizean jaiki eta mahukak eta galtzak bildurik ibiltzen zirenek. Bekokian kamiseta loturik ibiltzen ziren jaunek, haga moduko makila luzea hartu eta urrats bakoitzeko lurrean iltzatzen
|
zuten
andreek. Zakurrik gabe, haurrik gabe, zango zaintsuak baizik ez, ibilian beti bat.
|
|
|
Eta altxa eta dantza egiten zuten bikoteek. Tira egiten
|
zuten
andre batzuek jaun batzuengandik, eta pozik segitzen zieten haiek. Tira egiten zuten jaun batzuek andre irribarretsu batzuengandik.
|
|
|
Eskerrak ez zituen andreak ere atenditu behar. Kate andereñoak eta Julia andereñoak hartu zuten hori kontuan eta goiko bainugela bihurtu
|
zuten
andreen aldagela. Han zebiltzan Kate andereñoa eta Julia andereñoa, txutxu eta mutxu, eta barre eta zalaparta, bata bestearen atzetik eskailburura joan, barandaren gainetik begiak behera zorroztu eta ea zein etorri zen Lilyri hoska.
|
|
2023
|
|
|
Adibidez, instrumentu batzuk ez dira femeninotzat jotzen; haizezkoak, esaterako. Edo biolontxeloa jotzen
|
zuten
andreak ezin zuten hanka zabalik egon.
|
|
|
Eta inor inora joatera «behartu» ezin bada ere, «behartuta» daude Irun eta Hondarribiko alkateak, adibidez, gutxienez bi desfileei onespen eta errespetu maila bera erakustera, baina inoiz ez dute alarde parekideen aldeko atxikimendu keinurik erakutsi; andreak onartzen ez dituen desfilearen alde, ordea, beti egin dute era argian. Eta Hondarribiko alkate Txomin Sagarzazuren betebeharra litzateke, adibidez, iaz Guztion Alardea taldearen izenean alardean parte hartzeko eskea egin
|
zuten
andreen mezuei erantzutea, haiekin harremanetan jartzea.
|
|
|
Hura bizirik aurkitu zuten amaren ondoan, eta, erietxean egin zizkioten azterketen arabera, bortxa zantzurik ez zioten ikusi. Atzo iluntzean atxilotu
|
zuten
andrearen bikotekide ohia, 34 urteko gizon bat, andrearen hilketa egotzita. Gasteizko alkate Gorka Urtaranek atzo arratsaldean bertan eledunen batzordea bilera batera deitu zuten gaurko, hilketaren gaineko gaitzespena adierazteko.
|
|
|
Andra Mari 5 taldea nagusitu zen (06.36). Bigarren posturako lehia estua izan
|
zuten
Andra Mari 4 eta Araxes taldeek eta 46 zentesimagatik bizkorrago ibili ziren Sakanakoa (6.43.20) Araxeskoa baino (6.43.68). Antsoain A laugarren izan zen (07.14).
|
|
|
Taldeak osatzeko zozketa egin
|
zuten
Andra Mari ikastolan, “parte hartu nahi genuen asko geundelako”, azaldu du Lazkozek. “Aurreneko zozketan niri ez zitzaidan tokatu.
|
|
|
Atea zabaldu, eta agertu zitzaiena ez zen espero
|
zuten
andrea, korrika eta zaunkaka zetorkien txakur txiki bat baino. Haren atzetik, ibilera nagiarekin, oinak arrastaka bezala, mutil gazte bat, Iraultza eta Zigor baino nagusiagoa.
|
|
|
Ama batez ere janari dendaz arduratzen zen, aita ostatuaz. Bateko, eguerdietako jende oldea, denbora neurtua, zain egotea gustuko ez
|
zuten
andreak, denak batera mostradorearen bestaldean, zein bere eskakizunekin, niri botila bat garagardo, niri orratz sorta bat, bezero mesfidatiak, behin eta berriz konbentzitzen ibili beharrekoak, askoz ere hobea duzu marka hau, egin kasu. Antzezpena, hitz etorria.
|