|
2000
|
|
|
bata J. K. Molineroren poema liburua, eta bestea K. L. idazle gaztearen ipuin bilduma. Halakoetan ohi bezala, aretoa bete bete dago; ez, gainera, entzule arrunt edo xumeez,
|
oso
jende ilustreez baizik; ez dira horien artean falta idazle, kazetari, apaiz, irakasle, literatur kritikoak.
|
|
|
" Mintzatu eta/ aldi berean/ hormak". Inork ez dio jaramonik egin, jendea pentsamendu larritan murgilduta baitago
|
oso
. Eta poetak berriz ere, baina oraingoan tonu ozpinduagoz bezala:
|
|
|
Esaten dute: " Orain akordatzen naiz, bai, honantz nentorrela, korrika eta presaka, eta kalean jende gutxi bezala, zera, esate baterako ia inor ez, eta auto gutxi, bai, ohi denerako
|
oso
gutxi, eta semaforoak eta argiak itzaliak bezala, eta dendak eta banketxeak erdi ilunpetan ez dakit, gaur jai-eguna edo greba eguna balitz bezala, baina, klaro, gaur osteguna da eta ez da nik dakidala gaur inon grebarik... Erraz harrapatu gaituzte, untxiak bezalaxe".
|
|
|
" Untxiak bezalaxe bai, ongi esan duk... Ze, ongi begiratuta, hementxe biltzen baitira herri honetako burmuinik argienak, eta ez duk
|
oso
azkarra izan behar jakiteko dirutza ikaragarria eskainiko lukeela edozein herrialde atzeratuk geure burmuinen truke. Auskalo zenbat milioi dolar!".
|
|
|
Eroarena egin nuen, jakina; areago oraindik: bagoian bizi genuen barne giro sasimistiko hura aprobetxatuz, erabaki nuen zigarrokina itsuaren esku batean itzaltzea, argi jakin zezan nork agintzen zuen han; eta halaxe egin nuen; hura ez zen zipitzik ere kexatu, eta, beraz, nik pentsatu nuen edo gogo ahulekoa zela
|
oso
, edo bestela niganako mendekotasun erakusgarri gisa jokatu zuela hala. Itsu hura masokista nazkante bat ere ondo asko izan zitekeela gogoan neukan, ordea.
|
|
|
Barrearen eta ordokiaren ondoren, adiskide egin ginen. Trena bortizki binbilikatzen zen, musker neurriz kanpoko edo hautsi bat bailitzan, eta agureak zeinak, ahalkez edo nik asmatu ezin izan nuen beste ezein gizabide zela medio, bere izena sekula ez baitzidan adierazi horzdurari eutsi behar izan zion bizpahiru alditan,
|
oso
denbora epe laburrean. Egoera hura desatsegina izanik ere, lagun egin ginen.
|
|
|
Ez naiz
|
oso
aditua, egia esan. Idazlea naiz.
|
|
|
Ez zaitez izan demagogoa, Henrik. Tek  nologia
|
oso
garestia da.
|
|
|
|
Oso
eufemismo polita, doktorea, maingua naizela gogorarazteko.
|
|
|
|
Oso
zaila da. Hala ere, arazorik bazenu...
|
|
|
Halaxe, bada, adierazi nahi dugu ez dakigula
|
oso
ziur eta ez du askorik inporta, ohartuko da irakurlea zer aldatu zitzaion lehenik Brown jaunari, ezker eskuko hatz txikiko azazkala, ala eskuin eskukoa; edota biak batera aldatu zitzaizkion, edo zein aldaketaz jabetu zen lehenago. Ez dakigu, era berean, zer eguraldi egiten zuen Brown jaunaren eskuan aldaketa txiki hura gertatu zen egunean, euria ari zuen ala eguzkia zegoen; badakigu, ordea, zein egun zen, eta hori jakinik, eguraldia ere nolakoa zen jakitea baino gauza errazagorik ez dago.
|
|
|
Beti bezala esnatu zen Brown jauna goiz euritsu hartan, zortziak aldera, eta ezkongabea zenez eta bakarrik bizi zenez, inork ez zion esan azazkal haiek
|
oso
aldatuta zeuzkala, oso handituta, ez ziruditela, ez tamainaz ez formaz ez kolorez, bere eskuko azazkal berezkoak, azaz  kalordeak baizik; Brown jauna ere ez zen, noski, txikikeria hartaz jabetu, eta bulegoan ere, astelehena izaki, inork ez zion hitzik ere aipatu aldaketaz. Era berean, ez genuke ziurtasun osoz esaten jakingo baina badakizu baietz zenbat denbora igaro zen azazkalen aldaketatik azken eta erabateko itxuraldaketaraino; eman dezagun, hortaz, hilabete.
|
|
|
Beti bezala esnatu zen Brown jauna goiz euritsu hartan, zortziak aldera, eta ezkongabea zenez eta bakarrik bizi zenez, inork ez zion esan azazkal haiek oso aldatuta zeuzkala,
|
oso
handituta, ez ziruditela, ez tamainaz ez formaz ez kolorez, bere eskuko azazkal berezkoak, azaz  kalordeak baizik; Brown jauna ere ez zen, noski, txikikeria hartaz jabetu, eta bulegoan ere, astelehena izaki, inork ez zion hitzik ere aipatu aldaketaz. Era berean, ez genuke ziurtasun osoz esaten jakingo baina badakizu baietz zenbat denbora igaro zen azazkalen aldaketatik azken eta erabateko itxuraldaketaraino; eman dezagun, hortaz, hilabete.
|
|
|
Bakarrik egoteko gogoa zeukan, lasai aspertzeko beharra, azken aldaketei buruz hausnarketa serioa egiteko premia espirituala. Era berean, ariketa gastronomikoetan trebatzeko aukera ere
|
oso
kontuan hartua zuen, ordurako bazekielako emakume bat erakar  tzeko era bakarra zela huraxe, eta handixetik zuela etorri gero eta konkistagaitzago iruditzen zitzaion ordainak. Atzemangarriagoa zitzaion inondik ere beste ordain bat, jada pasio iturri jori bihurtua zuena:
|
|
|
ez zuela ordura arte sekula gabardinarik izan, are gutxiago gorri ilunik, eta gabardina ardokolore dizdizariak berealdiko poza eragin zion, eta horregatik jantzi zuen ikusi ahalakoan, lehen bi arrazoietan erreparatu ere egin gabe. Astelehena zen, eta Brown jauna ohartu zen, edo bulegoko idazkari pinpirinak ohartarazi zion,
|
oso
guapo zetorrela ile kolore berriarekin, tonu beltzaxka harekin, ilunxeegia aukeran, baina ondo hala ere, halako erokeriak ere egin behar izaten zirela noizean behin, bizian behin badarik ere, asperduraren gurpil geldiezinak irentsiko ez bagaitu. Eta horixe esan zion Brown jaunak idazkari bular lerdenari, segail plantak eginez, asperduraren kontrako txertoa zela look berria, nazka nazka eginda zegoela ilaje urrekoloreaz, eta eskertzen ziola lorea, biziki eskertu ere.
|
|
|
Gainerako sentzumenak noiz aldatzen joan zitzaizkion, alegia aste hartako zein egun jakinetan, ez genuke zuhurtasun osoz esaten jakingo, baina gutxi gorabeherako hurbilketa batek ere guztiz eusten dio kontakizunaren espirituari eta hariari eta erakargarritasunari, eta berdin izango da eta berdin ez bada, berdintsu adierazten badugu asteartean aldatu zitzaiola usaimena beti ere, hori bai, ustekabean; asteazkenean, ikusmenar; ostegunean, entzumena; eta ostiralean, ukimena; beste era batera ere izan zitekeen noski, hori ez dago ukatzerik, eta akaso lehenago aldatuko zitzaion en  tzumena ikusmena baino, eta ukimena, beharbada, ez zitzaion ostiralez mudatuko, neurri handi batean ukimena esku berrien jabetzarekin aldatuta zeukalako, aldez edo moldez, ordurako. Nolanahi ere eta ordenaren gorabehera bigarren mailako zer bat dela garbi geldi dadila nahi genuke, bost egunen buruan halako aldaketa bortitz eta guztizko batek gizaki batengan sor dezaken desosegua, noraeza eta nekea izugarria dela kontuan izanik, bada esan behar dugu Brown jaunak
|
oso
ongi bereganatzen jakin zuela horrek berekin zekarren guztia bizitzeko eta gauzak ikusteko eta ikasteko modu berri bat, lehen egunetan batik bat. Orain gutxiago entzuten zuen, gehiago usaintzen, ez zitzaion camember gazta gusta  tzen eta asko, berriz, Margarita pizza; laztu egiten zitzaion ilea ile beltz motz kixkur antzekoa, ez jada horaila foam zati bat uki  tzean, eta bistak arintzera egin ziola iruditzen zitzaion, hobeto ikusi ez baina begiak lehen baino azkarrago mugitzen zitzaizkiola, artega bezala, urduriago.
|
|
|
Sobera legoke esatea, hala ere, bigarren asteburu hartan, gauzak erabat desberdin joan zirela, eta desberdin joate hartan funtsezko zama izan zuela noski sentzumenen aldaketak. ...ntuak, edo, hobe esan, janariari buruzko gustuak adibidez, zeharo aldatuta zeuden; horretan pasatu zuen larunbat arratsalde osoa, etxean eskura zituen jaki guztiak prestatzen eta probatzen, eta, betekada sekulako baten ondoren, jabetu zen lehen atsegin zituen gauza asko orain ezin zituela begi bistan ikusi ere egin, eta, alde horretatik, haren gastronomia kulturak beherakada nabarmena jasan zuela,
|
oso
txirotze tristea. Horrek bezain beste edo gehiago tristetu zuen beste aurkikuntza batek:
|
|
|
Itxuraldaketa prozesua
|
oso
osorik buruturik, bada, Brown jaunak esperantza ahul bati heldu zion, nola naufragoak ohol ezgauzari. Mendi gailurra igota zeukan; orain jaistea baizik ez zitzaion gelditzen.
|
|
|
Lehen itxura batean, denak bere hartan zirauen. Baina, zorrotzago begiratuz gero eta ez hain zorrotz ere, egia esatera, gauzak
|
oso
aldaturik zeuden, erro errotik esango nuke. Kameren aurrean azaltzen zen parafernalia guztia aurkezleak eta gonbidatuok barne berdin zegoen, bere ikusgarritasun oparoan.
|
|
|
Zer da guretzat, ordea, maitasuna? Nik
|
oso
argi daukat: maitasuna da paradisu galdua, Adan eta Eba dohakabe haiek, basilisko zitalak atzipeturik, betiko suntsitu ziguten lur aratz amestua; edo beste era batera esanda:
|
|
|
Ez zen goxo joan Deereren azken txantxa zakurra. Nik guztiz argi nekien orain Inkisizioaren aurrean nengoela, eta
|
oso
zorrotz jokatu nuela, handik onik libratu nahi banuen.
|
|
|
Ziur zaude? Kontuan izan kolore aukera handia dela,
|
oso
zabala, milaka kolore daudela...". " Bai, dudarik gabe, bel  tza".
|
|
|
Interesgarria delakoan, honatx labur labur: orain artean kontatu dizuedanaren arabera, eta
|
oso
oker aritu ez banaiz bederen, irakurlea ohartuko zen aurkezle bakoitzak bere izaera zuela, desberdina, propioa, nork bere rola bete behar zuela gonbidatuari edo programari ahalik eta etekinik handiena ateratzearren. Itxurak itxura eta mozorroak mozorro, hirurak ziren niretzat gaiztoetan gaizto.
|
|
|
Lehen lehenik esan zuen misiolari joan zela Afrikara, misio hauetan bere espiritu herratua, jipoitua, altxatuko zuen esperantzan. Baina laster konturatu zen langintza hura
|
oso
gogorra zela, bide hark ez zeramala hondamendi handiago batera baino. " Gau batez, ilunaren izara bel  tzaren pean, alde egin nuen oihan puska birrindu hilotz hartatik.
|
|
|
Negar egin nuen bidean, eta platano bat jan nuen. Ez zegoen trenik, ez zegoen furgonetarik, ez zegoen hegazkinik, eta arbolak
|
oso
garaiak ziren, gau azkengabearen begiak bezalakoak. Eseri nintzen halako batean, eta ihintzaren mihiak gorputz osoa xurgatu zidan.
|
|
|
Eta sententzia irakurtzearekin batera, hankak enborretik atera zituen erro errotik, eta besoak gero, eta azkenik, nola halako soinketa ikusgarri bat eginez, burua. Alferrikakoa da esatea Horazioren sententzia gaizki interpretatu zuela Bonilla jaunak,
|
oso
modu sui generis batean. Ni asko haserretu nintzen Armando Bonillaren heriotz inpudikoarekin:
|
|
|
Zergatik? Bada,
|
oso
urduri nengoelako, batetik; eta bestetik, hiru aurkezleek niregan eragin zuten presioak ez zidalako xehetasunei erreparatzeko paradarik eman. Azken atal honetan, hortaz, fondoaz arituko naiz, ez hainbeste formaz.
|
|
|
Ezen, ustezko harritzarra tankera hartan erori eta ez zela txikitu ikusirik, ikusle batek eta bik eta hiruk programaren faltsukeria salatu zuten, eta biluzik, larru gorritan, sarreraren dirua itzultzea eskatu zuten. Hiru dohakabe atzipetu haiekin zer egin zuten ez dut dagoeneko oroimen garbirik, baina ez nintzateke
|
oso
oker ibiliko baieztatuko banu, hodi zabal ezkutu ba  tzuez baliaturik, halako gas mota hotz hotz bat bideratu zutela protestagileengana lekuko fidel gisa erabil dezaket nire ezker eskuko hatz txiki une harez geroztik izoztua, minutu eskasen buruan seko izozturik utzi zituztelarik, hitza ahoan dilindan zutela.
|
|
|
palomitaz eta txokolatez eta goxokiz eta aldizkari pornografikoz horni zitzaten bitartean, ez zen haiengan errezelo arriskutsurik sortuko, ez zen haien kontzientzia esnatuko. Eta puntu horretantxe etenalditxo bat egin nahi nuke nire buruari dagozkien kontuekiko, garrantzitsua baiteri  tzot
|
oso
ikusleen kontzientzia lozorrotuaren gainean egindako aipamena argitzeari eta luzetxoago azaltzeari. Begira.
|
|
|
Nola?
|
Oso
erraz: goxokiekin, azeitunekin, zizka mizkekin.
|
|
|
Haritik kanpo ibiltze luze baina guztiz beharrezkoaren ondoren, itzul nadin atzera hari nagusira.
|
Oso
oker ez banago, oinaztarri eta trumoi dunbotsuaren ondorioz erori zen gargola faltsuarekin ari nintzen. Horren eskutik etorri zen zeharbidea, zeharbide izanagatik ere guztiz garrantzitsu eta salagarri zena, dudarik gabe.
|
|
|
Dotore dotore biribildua. Hain ongi prestatua, ezen konturatu bainin  tzen
|
oso
zaila neukala defentsa, ia ezinezkoa. Erantzunari, kontraerantzuna:
|
|
|
Banitatearen izana arintzearren, bat edo bat aipatzeari egoki deritzot: Udazkenetik badator karabana erraturik, Apunte eta azkurak eta Urliaren eskuak, olerki liburuak; Eldarniotan, ipuin sorta eta Zer gerta ere, nire nobela
|
oso
amaitu gabea, azken hau, erabaki berri dudanez, sekula argitaratuko ez dena. Ikus dezakezun bezala, irakurle, letren erresuman sartu izana nire lotsagabekeriaren eskutik zuri dezaket soil soilik, eta egun zabaltze urdin bat bezain argia da ez naizela ni deitua izango Parnasoko ezti gozoak dastatzera.
|
|
|
Nola ahaztu nire programakideen paradero beltza? Ezen, egia esatera, min handiena eragiten zidana oroimena hain berean atxikitzea baitzen, hain
|
oso
eta hain bertako, eta horrexegatik akordatu nintzen, programa amaiera aldi hartan, batik bat, Leteo ibaiaren urez, haiek baitute, esaten zenez, gauza iraganen memoria ahazteko dohaina. Ai, orduan han izatera, tragoxka bat hartuko nukeen gustura baino gusturago!
|
|
|
Irain gratuito andana, pertsonalizatua, batere kontrasterik gabea. Platoko ikusleek panpinak, eskulturak, txotxongiloak barne ezinago gustura egin zuten barre karkara, lehertu arte barre egin ere, eta leherketa eztandatsu haiek plus koloretsu bat eman zioten programaren taxuari, errealizatzaileei eta
|
oso
artistikoa iruditu zitzaiena. Eztanda gehien sortarazi zuena, noski, nire zazpi andregai birjinen kontua izan zen.
|
|
|
Neuk, esan nuen, interesa piztuko didan arte irautea nahiko nuke, bederen. Tesia zaharra zen
|
oso
, baina puri purikoa. Eta jendea pixka bat berotu zen.
|
|
|
Horiek guztiak neuk azaldu nizkien hiru aurkezle ezjakinei, eta adierazi nien, behin hartara jarrita, hiena hilobietan bizi  tzen ohituta zegoela, eta gorpuak jaten zituela, eta, horrez gain, giza ahotsak ezin hobeto imitatzeko gaitasuna zuela, eta, amarru horretaz baliaturik, gizakiak bat batean irensten zituela; piztia ezinago hipokrita zela ere esan nien, ehizatzen zituen animaliak oro negar gezurtien artean irensten baitzituen. Eta amaitzeko esan nien hienak gorroto zituela zakurrak, eta, aldiz, otsoekin
|
oso
gustura kopulatzen zuela.
|
|
|
Baina, tira, salbuespenak salbuespen, jendea ongi portatu zela esan behar, eta ez da horixe meritu eskasa ikusi ziren gordinkeriak ikusi eta gero. ...kusi egin zuelako ikuskizuna, eta ikusiz gozatu; baina niri ez dit noski aditz horrek balio, nik ez bainuen ikusi, pairatu baizik, desgogara guztiz, eta min handia eragin zidaten ikusitako hainbat basakeriek; eta emanaldiak iraun zuen tarte amaigabean, atzera ene haurtzaroarekin akordatu nintzen, eta talko hautsekin; eta pentsatu nuen emakume haien ezpainak ikustearekin batera, izakia makurra zela
|
oso
, ez genuela, askotan, ere merezi, eta munduaren kontra idatzitako hitzak oro alferrikakoak zirela, galdu egiten zirela egunen nekean, eta beti ematear ziren urra  tsetan; eta ezpain haiek nola irekitzen ziren, nola egiten zioten irribarre argi ilun hauskara azkengabeari ikusi behar izan nuenean, munduaren azken muga irudikatu nuen ene baitan, muga hori non ez baitago ezeren kontzientziarik, non... Eta, azkenik, pentsatu nuen hala ere munduak merezi zuela, ezin gintezkeela beti bizi nazkaren uretan ito ez ito nekagarri horretan, eta, munduari uko egin nahi izanez gero, baldintza bat bete behar dela ezinbestez eta aurretik; alegia beraren konkista.
|
|
|
Ni, behintzat, ederki busti nintzen, eta une hartantxe ene haurtzarora itzuli nintzen, eta talko hautsen lurrin goxoa sentitu nuen ezinbestean sudurmintzetan gora, lagunkoi eta eraberritzaile, eta negar samurrari lotu nintzaion orduan, ezen niretzat haurtzaroa eta zurtztasuna gauza bat eta bera baitziren, garai latz baina, hala ere, usain eta kolore politak zituzten egunen oroimen suharra. Pentsatu nuen bakar bakarrik nengoela munduaren erdian, eta nekatuta neukala
|
oso
larrua, eta ez nuela artean bizitzaren loria ezagutzeko zorionik izan; eta, soka beretik, pentsatu nuen ahanztura dela gizakiaren hatsik ohikoena, eta argia malko desolatu bat besterik ez dela, noragabe doana, isiltasunera, edota, agian, hilotzek kantatzen duten ereserki izoztura. Gauza gehiago ere pentsatu nituen, haratago dagoen hotzaz, arimaren hotzaz egin nuen hausnar, eta halatan nintzela, atsedenaldia iragarri zuten Oinazeak orduak luze ditu programako arduradunek, eta emankizuna ez ezik, nire pentsamenduen haria ere eten zuten.
|
|
|
Ezagutzen dituzu? Gure gama
|
oso
extensoa da.
|
|
|
Errazak izan ziren
|
oso
amaren goiz hartako hitzak: " ongi porta zaitez eskolan".
|
|
|
Hurrengo klasearen hasieran, maisua
|
oso
serio sumatu nuen, eta banekien egoerak nirekin zuela zerikusia. Maisuak Kandidori hots egin zion:
|
|
|
Erdi gaixorik edo gaixo ezagutu nuen ama beti. Txikitan ez dira errealitate baten mugak
|
oso
taxuz neurtzen, eta gaur badakit osasun ahulekoa genuela, baina orduan ama ez zen ama besterik. Oso ongi betetzen zuen bere tokia, asko maite genuen eta beste inguru batean aztertzeko gaia izango dut gaixo edo erdi gaixo ote zegoen auzia.
|
|
|
Txikitan ez dira errealitate baten mugak oso taxuz neurtzen, eta gaur badakit osasun ahulekoa genuela, baina orduan ama ez zen ama besterik.
|
Oso
ongi betetzen zuen bere tokia, asko maite genuen eta beste inguru batean aztertzeko gaia izango dut gaixo edo erdi gaixo ote zegoen auzia. Auzia, hiru egun haiek bukatu ezinezkoak izan nituela, eta ez nuela hiru egun haietan amaren beste egunetako babes isila inorengan aurkitzen.
|
|
|
Baserrira iritsi, eta sukaldera eraman zuten aita; gora igo ginen gu. Estua zen
|
oso
amonaren gela, eta ulertu ezinik nenbilen beti, nola sartu ote zuten ate estu hartatik ohe zabal hura.
|
|
|
|
Oso
gaixo egon behar zuen amonak horren geldirik egoteko. Gurutze handi bat zuen eskuetan, eta bi kandela piztu jarri zituzten gelako albo batean zegoen kutxa baten gainean.
|
|
|
Inork ulertzen ez dituen gauza horiek esa  ten zizkiguten haur garaian, eta hitz nahasi horietan ezkutatzen zituzten gurasoek nire zalantzen erantzunak. Gaur egun ere, ez dut
|
oso
atsegin gurasokerietan jarduten den jendea.
|
|
|
Oraingoz nahikoa dut neure bizitzaren haize geldiarekin; eta haize geldiaren apaletan gordetzen ditudan oroimenak ez zaizkit galtzen.
|
Oso
bestela gertatzen zait ekaitzetako apaletan gordetzen ditudan oroimenekin.
|
|
|
Aurrera bakarrik. Ez nuen nolanahi hautsiko ongi portatzeko aitak eman zidan agindua, eta gainera, zer demontre!, nire lagunek ere ikusi ninduten, eta
|
oso
aukera gutxi nuen haien aurrean norbait nintzela agertzeko. Astiro edan behar nituen egun hark ekarri zizkidan aurrerapenak.
|
|
|
Berahala konturatu nintzen, aitak eta amak begiratu zidatenean. Gustura zeuden, ulertzen ez nuen antzerki hartan nire papera
|
oso
ongi bete nuelako.
|
|
|
Edurneri
|
oso
atsegin zaio mutil hori. Konturatu al zara nola begiratzen dioten elkarri?
|
|
|
Nire amorruak ez zuen funtsik, eta gainera ni ere irrikaz nengoen itsas-ertzera joateko. Baina ez dut behin ere
|
oso
gustuko izan Migelen aurrean nire burua makurtzea.
|
|
|
Harkaitz artean, beldurra sentitu nuen. Alde batetik,
|
oso
zail zitzaidan ibilaldi ezkutu hura aurrerago eramatea. Jakin mina, bestetik.
|
|
|
Edurne berriro gorritu zela iruditu zitzaidan. Zail egiten zait nire uste hau frogatzea,
|
oso
ilun baitzegoen.
|
|
|
Aroztegi batean... Edurneren ezinegonak bultzatzen zituen nire galderak; gaiztoa naiz
|
oso
halakoetan. Bainura joan, eta orraztuta gureganatu zitzaigun.
|
|
|
Ez nuen behin ere horrelakorik egiten ikusi.
|
Oso
atsegin zitzaidan haren ile eroria, eta horregatik edo dakit horren berri.
|
|
|
Barre egiten zuten guztiek. Amak, ez; ama serio zegoen
|
oso
. Elkar estutu genuen.
|
|
|
Ongi,
|
oso
ongi. Bero al dago esne hori, Migel?
|
|
|
Egia da
|
oso
ahula naizela, ez, Migel?
|
|
|
Bakartu diozue hatzak nireganatu zituen aitak,
|
oso
beldurtuta dago.
|
|
|
Behin ere baino handiago ikusi nuen zerua. Zulo estu hark sortzen zidan inpresioagatik izango zen handiago, zuloaren hormek, berez,
|
oso
ikusmira urria eskaintzen baitziguten.
|
|
|
Gure etxekoak amak barre egiten dit, gogoratzen diodan bakoitzean zuriak ziren
|
oso
, eta ongi moldatu ziren muga eta antolatze berrietara. Horregatik nengoen beti, egoera haien berri nori entzungo.
|
|
|
Gure etxean ez zen jostailuetarako dirurik, eta, hori garbi ikusten nuelako edo, ez nintzen behin ere gurasoek erositako jostailuen grinatan egon. Baina osaba Andoni
|
oso
trebea zen egurra lantzen, eta, errege goiz hartan, nire anaia Migelek, bi eguzkien antze  ko begi biribilak jarriz, egurrezko auto handi hura ikusi zuenean, nik doi doi eutsi nion nire gelaren ertzeko gorrotoari.
|
|
|
Txikitan anaia arreba guztiok kulunkatu gintuen sehaska zaharraren egurrezko gurpilak zituen auto gorri hark. Handia zen
|
oso
, eta erraz sartzen zen Migel autoaren barruan.
|
|
|
Horregatik nengoen beti, egoera haien berri nori entzungo. Agurea nuen bakarra; gaur ongi dakit ez zela egokiena; baina tira!, mundu berri bat azaltzen zidan, eta etxekoek ez zuten
|
oso
begiko Migelek eta biok agureari egiten genion abegi ona.
|
|
|
Eta nire seinako pausoen erritmoan hasi nintzen abesten. Gure aitona ez zen behin ere
|
oso
eliza zalea izan, baina ez dakit zergatik ematen zion abesti honi ironia sakon baten airea:
|
|
|
Sermoian ari zen apaiza: ...quot;; desiratzen nengoen astelehena iristeko, eskolara joango nintzen, eta lagunei erakutsiko nien, nola lortu nuen galdetuko zidaten guztiek, baina nik, harro, hura hutsa zela adieraziko nien;" gizona ez da ogiz bakarrik bizi"; hobe izango nuen, beharbada, astelehenean eskolara ez eramatea, abestiren bat ikasten nuenean eramango nuen; patrikatik atera nuen esku ahurrean ezkutatuta, eta
|
oso
ederra iruditu zitzaidan;" Sanctus, Sanctus, Sanctus", eta meza amaitu zenean, kalera irten, eta aitari galdetu nion:
|
|
|
|
Oso
ongi dago neska txikiak kulturiza ditzaten esan zuen sarjentuak. Hala ere, zergatik bortxaz.
|
|
|
Beti nago zurekin ongi portatzeko prest. Migel,
|
oso
bestelakoa da. Ez dio inork zakarrean irabazten.
|
|
|
Agurrik ere ez?
|
Oso
urruti entzuten nuen lehengusinaren ahotsa.
|
|
|
Beti hura baino ahulago izan naizelako edo.
|
Oso
ongi eutsi dio anaia zaharragoa izateari. Bere ondorio guztiekin.
|
|
|
Iluntasunean zintzilikatzen da nire gogorapen guztia, eta
|
oso
salto txikia dago egun argi batera. Tartean hitz galdu batzuk," sukarra"," gripea"," zaude lasai".
|
|
|
Goiz hartan, osabak gurdi bete arto ganbaran sartu zuenean, ni irrikatan nengoen, eta iruditzen zitzaidan Migelek egiten zuen berbera nik ere egin nezakeela, baina, gazta gustatzen zaizunean, ahoan duzu denbora luzerako. Gustatzen ez zaizunean, berriz, zail zaizu
|
oso
berriz ere gaztaren irri  kan egotea.
|
|
|
Ama eta izeba, kopotar handi batzuen gainean. Euria ari zuen etengabe atarian, eta arratsaldea
|
oso
beltza genuen. Ipuinetarako egokia.
|
|
|
Ez zuen hotz handirik egiten, baina haizeak dena inguratu nahi zuen, eta atariko zuhaitzaren adar sendoen hostoak ganbarako leihatila zigortzen ari ziren. Itsasaldeko txistuak ere
|
oso
garbi entzuten ziren baserritik. Baserriaren bizkarra itsasaldera begira zegoen, eta beldurgarria izaten nuen ipar haizeko gaua.
|
|
|
|
Oso
mantso igo zituen eskailerak.
|
|
|
Beldur nintzen nire hitzak aipatuko ote zizkion amari, baina
|
oso
isilean gorde zuen. Bazekien, begiratu eta erori gabe ere, bere oin azpiak arratoiak eta arrautzak eta platanoen azalak eta gure barreak zapaltzen zituela.
|
|
|
Maisuak iletatik heldu, eta zuzendu egin zuen. Neuk ere Frantziskok jasotako berdinak jaso nituela pentsatzen hasita,"
|
oso
gaizki hasi haiz" esan zidan maisuak, eta gainerako mahaietako bihotz beldurtuen artean ezkutatu zitzaidan.
|
|
|
Sarritan nireganatu zituen begiak maisuak.
|
Oso
arrotz aurkitzen nintzen nire jantzi estuen barrenean. Nire jarioa usaintzen zuen maisuak, ez nuen horretan zalantzarik.
|
|
|
Eta gorago, itsasoa eta mendia bere haizetan estutu eta maitemintzen diren txokoan, eraiki zuten behin baserri bat.
|
Oso
zaharra da, eta sarritan pentsatu dut berritzeko une tristea ere iritsi zaiola, baina zenbat nahigabe gure aitona baserri zahar haren jabe izan zen arte!
|
|
|
Gau batean,
|
oso
urduri esnatu nintzen. Argia piztu nuen.
|
|
|
Gero, jatetxe mexikarrean mahaira eseri garenean, guk irri egin dugu denak irrika hastean, eta txalo ere egin dugu denak esku zartaka hastean (esanak esan eta gertatuak gertatu, Dani eskerrak eman, eta denon izenean opari batzuk eskaini dizkiote), baina zorigaitzez Ruben eta bion gogoa ez zegoen ez afarian ez lagunarte hartan eta, hain zuzen ere, han ez egon arren,
|
oso
present genituen Dabid eta Patxiri buruz mintzatu gara.
|
|
|
Adela eta Estherrek esan bezala, behean boleroak, baladak eta gisa horretako musika jarria zuten, eta Rubenek zuzenean atera nau dantzara. " Barkaidazu,
|
oso
dantzari kaxkarra naiz. Arren, eraman nazazu zure lamia erritmoan".
|
|
|
Bakramena Gainezka egiten zion alkoholak, hitzak trabarazi eta totelka esatea eragiten zion, barkamena eskatzera etorri naiz, eta eskrerrak ematera.
|
Oso
folio ederrak dira.
|
|
|
Ongi da, zuek ere berdin nik, Adela eta Estherri, ez
|
oso
konbentzitua hala ere eta kasik Gasteiz izena atera zait, baina, Adelarekiko sortu zaidan gorabehera, ez dut uste berriro elkartuko garenik.
|
|
|
|
Oso
neska atsegina zara Olgak, niri. Inbidia pixka bat ematen didazu.
|
|
|
Autoa dela eta, Volkswagen Golf txuri bat daukadala erantzuteaz gain, esan diot gurean autoa jainkotu samartua dugula. Horren adibide, kontatu diot badudala lagun bat orain dela gutxi marka bereko auto bat erosi duena eta, egun batez, garajetik irtetean, zutabearen kontra igurtzi ez
|
oso
nabarmen bat egin ziola autoaren hegal bati. Gaineratu diot lagunak pena handia hartu zuela, baina are penatuago eta harrituago geratu zela senarrak egin zion errietaldi lekuz kanpokoarekin (noski, ez diot esan Dabidek" luxuzko er  tzain" egin izana ospatzeko erosi genuela auto hori, ertzainei egiten zaien deskontu ederraz baliatuz, bestalde; eta errietaldia jaso zuena ni neu izan nintzela, eta harrezkero nahiago izaten nuela oinez edo autobusez ibili, kasik gidatzea ahanzteraino (orain, ordea, berriro ikasi behar nuke).
|
|
|
Eta eduki ere, arrazoia dauka: Karmelo eta Ruben
|
oso
atseginak zaizkit; haiengan atsegin dut batere indiskretoak ez izatea eta hotelaren aferarengatik batere ez kezkatzea; Ruben hain delikatua izatea ere atse  gin dut, ez dakit, haren ahoskera, haren mugimenduak, hain dira leunak; gainera, atzo aintziran bainatu ginenean, haren gorputzari ederra iritzi nion: argala eta, niri gustatzen zaidan bezala, batere ilerik gabea.
|
|
|
Bai, barkatu:
|
oso
gustu txarreko txantxa izan zen. Hala ere, ez dakit ba guztiz oker ote nengoen, ze atzo jakinarazi nizun bezala, gauean Tom taldekide berriarekin lo egitea egokitu zitzaidan.
|
|
|
Behingoz bakarrik, tristetxoa iruditu zaidan hirian atzera eta aurrera ibili naiz, harik eta Hard Rock jatetxe horietako bat topatu dudan arte. Berehala nire Gorputz Masaren Indizeaz oroitu eta,
|
oso
gosetua ez banintzen ere, sartu egin naiz birritan pentsatu gabe. Baina jatekoa eskatu berria nintzela, ezustean, Ruben sartzen ikusi dut.
|
|
|
Ez dut ukatuko hasiera batean deseroso samar sentitu naizela (nahiago nuen inork zer eskatzen dudan, nola jan edo zer uzten dudan ez ikustea), baina bidailagunen artean hautatu behar izanez gero, Ruben ez da aukeraketarik txarrena. Horregatik, mahai guztiak beterik zeudela ikustean, ez zait gehiegi kostatu nirekin bazkaltzera gonbidatzea, horregatik eta bera ere bakardadezalea delako,
|
oso
lotsatia dirudielako, gustuko dudalako.
|
|
|
lanean bazuen lagun eskulturgile bat, etxean non ipini geratzen ez zi  tzaionean, noizean behin bere obrak oparitzen zizkiona. Baina fardeleko papera kentzean, ohi ez bezalako eskultura bat topatu nuen, aurrekoetatik
|
oso
desberdina zena.
|
|
|
Lehen galdeketa horrek luze jo du eta epaileak (D) epaiketa bihar arte etetea erabaki du, baina abokatu defendatzailea (I) tematu egin da, bere defendituaz epaimahaikideek har zezaketen lehen inpresioa
|
oso
okerra izan zitekeela argudiatuz. Azkenean, Clintoni (X) bi galdera egiteko baimena lortu du:
|
|
|
Bai, ongitxo dakit batzuetan bakardadearen beharrizan handia dudala, baina beste era batekoa da ni beldurtzen nauena: asperduriaren betea ezagutaraziko didana, igandeetako hutsune beldurgarria biderkatuko didana, etxezuloan egotera tentatuko nauena, seguruenik kilo eta zimur gehiagotan gauzatuko dena (bakardade horrexek eraman zuen amona nik
|
oso
bitxi irizten nion gauza bat egitera: alargundu ondoren, aitonaren izena postontzitik ez kentzea erabaki zuen:
|
|
|
Aurre  koan aipatu zenidan behin sagar betekada bat izan zenuela eta harrezkero ezin dituzula ikusi ere egin". (Nik esaten ahal nion berak duen lehorreriarako
|
oso
egokiak direla, osasunerako inondik ere donuts ak baino egokiagoak, baina ohi bezala katuak mihia jan dit...; ni lotsa  garri uztearren, edozer egingo lukee  la  koan nago).
|
|
|
Gaur denen ahotan ibili da hartzaren barteko erasoa. Nonbait, nire kemena eta ausardia nabarmen geratu dira, batez ere inorekin
|
oso
kalakariak izaten ez diren Idoia eta Lolaren hitzetan (gaur jakin dut, bestalde, hain isilak izan arren, hizkuntza irakasleak direla Iruñean). Baina Tomek eskuan zeukan ubeldura handiari antzeman diodanean, hotzikara batek zeharkatu nau buruko ileetatik behatzetako atzazaletaraino (egun osoan zehar niregandik hain urrun ibili den gizon horrek badu susmagarria egiten zaidan zerbait; oraindik ez dakit zer gogorarazten didan haren keinu ezagun horrek, baina egingo nuke susmo horrekin lotuta dagoela).
|
|
|
Orduan denok talde ttikietan sakabanatu gara eta, komunera joan naizenean, bidailagun batzuk abokatu defendatzailea (I) zoriontzen topatu ditut; nonbait, Amelia Hilton delakoa IMAX en ezagutu zuen neska katalan bat da, gure kanpinean bertan egun batzuk pasatzen ari dena; eta harekin hizketan burutazio hori izan, ez bat eta ez bi proposatu, hark onartu, eta halaxe sortu da gure epaiketaren lekukotasunik eraginkorrena izan behar zena, zeren Idoiak berak aitortu baitu Adelaren erreakzioa guztiz hobea izan dela, zinez egiazkoa zirudiela eta zer pentsatua eman diola. Nik neuk ere, sekula ez nuen imajinatuko Adelaren bizitza ezagutzeko gogoa sortuko zitzaidanik, baina, guztiarekin, aldiren batean edo bestean
|
oso
gogorra izango zela pentsatu dut. Eta orain, Adela eta Estherren denda nirearen alboan baitago, soil soilik dakit oraindik ez direla itzuli.
|
|
|
Nik, ordea, ez diot inongo gerezi hezurrik itzuli eta berak ezohartuarena egin du.
|
Oso
adeitsu eta, batez ere, oso kalakari egon da, San Frantziskorako hegaldi luzean zehar diskurtsoa prestatzen aritu izan balitz bezala.
|
|
|
Nik, ordea, ez diot inongo gerezi hezurrik itzuli eta berak ezohartuarena egin du. Oso adeitsu eta, batez ere,
|
oso
kalakari egon da, San Frantziskorako hegaldi luzean zehar diskurtsoa prestatzen aritu izan balitz bezala.
|
|
|
Ez zara zu bakarrik izan: atzo Dabid etorri zen; Berri horrek guztiz itzali dio irribarrea, gaur zu, eta zinez eskertzen dizut honaino etorri izana, baina
|
oso
momentu txarrean harrapatzen nauzu. Egin dudan isilunean, Patxiri ere erloju bat oparitu behar niokeela iruditu zait, elkarren hitzorduetara beti desorduetan hel  tzen garelako ziurtasuna izan dudalako.
|