|
2000
|
|
|
Aramaio, bizimoduan zein kulturan, kutsadura gutxiko irla moduko bat izan da luzaz.Eredu tradizionalei eta euskarari tinko atxikirik, ez du bertan industrializaziorik ezagutu(
|
oso
jende gutxi biltzen zuen ehun lantegitxo bat izan ezik), eta, ondorioz, inmigrazioaren fenomenoa ere txikia izan da beti. Geografikoki ere esparru itxia du, etakotxearen hedapen garaira arte biztanleek ez zuten aukera gehiegirik izan ingurukoherriekin harremanak mantentzeko, Arrasaterekin ez bazen, aspaldidanik aramaioargizakume gehienen lan-lekua izanik.
|
|
|
George Hills ek orain hogei bat urte aurresan zuen irratiaren talde audientzia, eta gaur egun
|
oso
jende gutxik jartzen du zalantzan.
|
|
|
Ez dago argi noiz iritsi zen gizakia Kantauri aldera, hasieran
|
oso
jende gutxi izan bide baitzen eremu zabalotan bizi zena; gainera, ez zen aztarna askorik gelditu. Hala ere, Asón eta Karrantzako haranak ehizaleku aproposak izaki, ekialdetik etorritako lehen ehiztariak haran hauetako kobazulo eta erreken inguruetan azkar finkatu zirela pentsa daiteke.
|
|
|
13.787 hektareako haran hau Bizkaiko udalerri handiena eta Euskal Autonomia Erkidegoko handienetakoa da. Hala ere, Bizkaiko hamaseirena hartzen duen eremu menditsu honetan
|
oso
jende gutxi bizi da, gaur egun, 3.030 lagun soilik (2000 urtean).
|
|
|
Lanean,
|
oso
jende gutxi zegoela aprobetxatuz, dei bat egin dut Derryra.
|
|
|
Goizeko ordu horietan
|
oso
jende gutxi zebilen Phantom Ranch inguruan, eta gorantza abiatu aurretik gehienok txabola itxurako komunetik igaro gara. Ni emakumeenean zain nengoela, Tom gure taldekoa ez zen gizon batekin hizketan sumatu dut, itxuraz aspaldiko laguna zirudiena.
|
|
2001
|
|
|
|
Oso
jende gutxi gaude era honetako dokumentalak egiten. Orain arte nik egindako horrelako dokumental guztiek oso audientzia ona izan dute telebista kateetan, fikziozko filmeek baino gehiago.
|
|
|
|
Oso
jende gutxi dago horrelako dokumentalak egiten. Gazteek batez ere fikzioa nahi dute.
|
|
|
Pribilegiatua sentitu nintzen.
|
Oso
jende gutxik eduki du aukera final horretan Euskal Herria ordezkatzeko. Aparteko aukera bat galdu dut kopa altxatzeko eta Euskal Herrira ekartzeko.
|
|
|
Hona iritsi nahi nuen, XXI. mende hasiera honetan, neurri handi batean zoritxarreko, pilotak duen egoerara. Bizpahiru entrepresaren esku, finantzaketa telebista, publizitate edo irudi eskubideetan oinarritu da, pilotatik bizi ahal direnen kopurua murrizten doa eta hedabideei esker ikus entzule kopurua progresio geometrikoan handitu bada ere,
|
oso
jende gutxi doa frontoietara eta partidak edo jaialdiak asko murriztu dira.
|
|
|
|
Oso
jende gutxi zegoen itsasoko aldapan. Eguerdiko eguzkiak jotzen zuen arratsaldeko bostetan.
|
|
|
Nork igaro dezake hilabete oso oso bat hondartza batean guk lehengo urtean bezala, batere buruhausterik gabe, e, seme?
|
Oso
jende gutxik. Eta gainera, ongi irabazten da, liburutegi batean baino gehiago, dudarik gabe.
|
|
2002
|
|
|
Bada, zein gaizki gauden!... Nik dakidala, gutxi irakurtzen baita, ahoz ahoko kontu hori
|
oso
jende gutxiren arteko kontua da.
|
|
|
Konpultsiozko joera hori adikzioa da eta bere mailarik larrienean
|
oso
jende gutxiri eragiten dion arren, uste duguna baino maizago gertatzen da.
|
|
|
Foruen eta euskal partikularismoaren polemikaren ostean, nazio eta abertzaletasunaren inguruko polemika etorri zen; eta, berriro ere, interes politikoek instrumentalizatu egin zuten historia.
|
Oso
jende gutxi ohartu zen egoera kaltegarri horretaz.Gutxi horietako bat Koldo Mitxelena izan zen (1968): «Nadie, absolutamente nadie, sabe que es y sobre todo que ha sido nuestra historia[...] nada tenemos que merezcael nombre de historia vasca[...] la tal historia yace en el limbo de lo irreal, en esperade que alguien la libere de alli».
|
|
|
ba al dago kritika mota horren nolabaiteko pribatutasunaren, autarkiaren froga argigarriagorik?). Bigarrena
|
oso
jende gutxik egin dezake taxuz: irakurle benetan adituek egin ohi dute, literatur lanen edo egileen" berrirakurketa" aberasgarriak eskaintzeko gaitasuna daukatenek alegia; irakurle adituena dela esan dut, idazle ezagunak izan ohi dira eta, ez da harritzekoa?
|
|
2003
|
|
|
Orain herri kirolak beste kirol guztien alorrean daude sartuta, eta diru laguntzak fitxa kopuruen arabera ematen dira. Baina herri kiroletan batetik
|
oso
jende gutxi aritzen da, oso kirol gogorrak direlako, eta bestetik garestiak dira, behar den materialagatik (egurra dela, harria dela...). Gure instituzioek ez badute bereziki laguntzen, galzorian dauden animaliekin egiten den bezalaxe, akabo:
|
|
|
jakintzaren hizkuntza latina zen, euskaraz bazegoen idatzizko tradiziotxo bat (Etxepare eta Leizarraga) eta zuzenbidean okzitaniera (Lapurdin eta Zuberoan) edo are gaztelania (Nafarroa Beherean) erabili izan ziren. Frantsesa zuzenbidearen eta administrazioaren hizkuntza berri gisa ari zen sartzen, baina oraindik
|
oso
jende gutxik zekien eta denbora zuen nagusitzeko. Testuinguru horretan, XVII. mendean, euskara izanik Iparraldeko herritar gehienen ohiko hizkuntza, Kontraerreformako Frantzia katolikoak (Bertrand Etxaus Baionako apezpikua ordezkari zuela), egiazko fedea?
|
|
2004
|
|
|
Eta baikortasunaren galerak urteen joanarekin du zerikusi zuzena, duela mende laurden bat beste modu batez pentsatzen bainuen eta etorkizunari begi itxaropentsuagoekin egiten nion so, orain erabiltzen ditudanekin baino. Arrasateko kaleetan barrena egin dut neguko igande arratsalde honetan eta,
|
oso
jende gutxirekin gurutzatu banaiz ere, zinez, ez diot inori euskaraz aditu. Ezta haurrei ere euren jolasetan; argota gaztelaniazkoa nahiago zuten, antza.
|
|
|
Horrelako zalantzak sortzen direnean bigarren iritzi bat eska daiteke. Gaur egun bigarren iritzia eskatzea
|
oso
jende gutxik aukeratzen duen bidea da, bere betiko medikua mindu egingo ote den beldurrez. Hala ere, mediku gehienek ez dute inolako arazorik izaten beren gaixoek aukera hori planteatzen dietenean.
|
|
|
Nik uste askoz gehiago jarraituko lukeela jendeak, zeren eta gaur egun iruditzen zait bertsozale asko urruntzen dela lehiakortasun eza hori ikusita.
|
Oso
jende gutxi dago, Mendiluze bakarrik dela ez esatearren, jaialdietako bakarkako gaietan beti saiatzen dena kaña ematen. Nik zazpi puntuko edo bederatziko oso gutxi bota dut jaialdi normal batean.
|
|
|
Erromerietako protagonistak ere aldatu egin dira, lehen baserri giroko jendea joaten zen batez ere. Orain
|
oso
jende gutxi joaten da eta joaten direnak dantza taldeetako dantzariak dira nagusiki. Horrek guztiak erromerien funtzioa eta esanahia aldarazi dute, lehen dantzatzen zirenak ez ziren profesionalak eta ondo pasatzea zen asmoa.
|
|
|
Ez genuen problema handirik, euskaraz idazteko gai zen
|
oso
jende gutxi zen eta urte horietan. Gutxi horien atzetik ibiltzen ginen beti, liburuak euskaratzeko edo beren poemak argitaratzeko eskatuz.
|
|
|
" Bai, badakizu, lankideak, ezagunen bat edo beste, eta deus gutxi gehiago. Londresen oso erraza da jendeak ezagutzea, oso zaila lagunak mantentzea, ordea, eta azkenean
|
oso
jende gutxirekin izaten duzu harremana. Zuek ere berdintsu ez?
|
|
2005
|
|
|
Tonua eraikitzeko garaian, azkenean nire arazoak literarioak ziren. Bakarrik nago, eta nolabait kontrapuntu batzuk behar ditut, nioen Izan ere, bat bakarrik doanean,
|
oso
jende gutxirekin hitz egiten du: hotelekoekin eta taxistekin.
|
|
|
Tarte berde honetan bizi izan garenok oso pobreak izan gara; baliabiderik ez geneukan; orain teknologiak eta zerak eman dizkigu, baina bestela hemen lurrak ez du apenas produzitzen. Beraz, alde berdean
|
oso
jende gutxi bizi izan da, XVI. mendera arte. Berriz, Nafarroa eta Arabako hegoaldean oso bestelakoa izan da gauza.
|
|
|
Desagertzeko arriskuan dauden bi barietate horietako bat da. Hemengo hau bezalakoak
|
oso
jende gutxik hazten ditu.
|
|
|
Distonia kasu batzuetan erabilgarriak izan daitezkeen sendagai “umezurtzak” berrikusi lirateke, COCEMFE ere eskatu zuen. Botika horiek alboratuak izan ohi dira,
|
oso
jende gutxik kontsumitzen baititu, eta gaixo horiei bizi baldintzak hobetzeko aukera kentzen baitiete. Erakunde horren arabera, gogoratu zuen distonia duten hiru pazientetik bat gurpil aulki batean dagoela, eta beste heren bat eguneroko bizitzako jarduera askotarako ezgaituta dagoela.
|
|
|
Bera saiatu zen ordaintzen, baina ez nion utzi. Pubean Barricada ren aspaldiko musika ozena eta
|
oso
jende gutxi; gu biok isilik, geure edariei begira.
|
|
|
Politika giroan mugitzen zen jendeak maistra aurrerakoitzat zeukan, askatasunaren pedagogiaren aitzindaritzat, eta batik bat erregimen frankistaren aurkako borrokan sartua zebilen ekintzailetzat. Beste aldea, alderdi espirituala, berekiko gordetzen zuen Adelak, eta
|
oso
jende gutxik zekien haren berri, ez ezkutatzen ahalegintzen zelako, baizik eta inguruan ez zuelako ez interesik ez sentikortasunik ikusten inori halakorik azaltzeko. Esan nionean zer entzun nion beste neska hari batzar baten ondoren, hots, OICko idiskoak yogari esker egin ziola aurre poliziaren jipoiari, Adelak irribarre egin zuen.
|
|
|
|
Oso
jende gutxi azaldu zen Julioren hiletara; ez zeukan familiartekorik alde hauetan, eta lehengo lagunek ez zuten nahi garai bateko adiskidetasun interesatuaren hautsak inork harrotzerik, ezen lehenbailehen ezabatu nahi zituzten beren iragan frankistaren arrasto guztiak, garai berrietara egokiturik, demokrazia gaztearen baitan berriz ere ahalik eta etekinik handiena ateratzen jarraitzeko.... Dena dela, Julioren hilketak hauts ezkutuak harrotu zituen auzoan; jende asko hasi zen halako ekintzak gaitzesten, nahiz eta artean inor gutxik adierazi halakorik jende aurrean, ezen, etxe itxi bateko ate leihoak bezala, mutu, gor eta itsu izatea baitzen gehienen jokabidea.
|
|
2006
|
|
|
Erraza izango litzateke, nik, nahiz gezurra esan, egun batean hemendik kanpora nagoenean, «orain dela hamar urte ez dakit zer eta badakit zer» esatea, baina arraroagoa izango litzateke orain barruan nagoela esango banizu «ni honekin ez nago ados, banoa hemendik eta hau eta hau esango dut». Barruan gaudela eta bizimodua hortik irabazten ari garela
|
oso
jende gutxik esango dizu, gezurra, edo egia, edo nahi duzuna. Ez badagoelako edo ez dagoelako, baina inork ez du esaten lanean ari denean «aizu, ba ni honekin ez nago ados, kanpora joango naiz eta hitz egin egingo dut», oraindik ez dut inor ezagutu hori egin duenik.
|
|
|
Elkartearen hasierako argazkitik gaurkora egundoko aldea dago, ez kolorean bakarrik. Orduan talde bat eta bakarra zen,
|
oso
jende gutxikoa, eta buruak lau izango ziren. Orain sail bakoitzean talde bat daukagu eta taldeak dira buru, horretan oso ondo asmatu dugula uste dut.
|
|
|
Beste adibide bat hartuko dut, gaurkoagoa. Pierre Paul Bertzaizen kantaldi bat (Iparraldeko hain euskera dotorean) Bizkaia aldean ziurrenik
|
oso
jende gutxik ulertuko luke; Donostian. Oihenart, pastorala antzeztu zenean oso jende gutxik ulertu zuen bezelaxe.
|
|
|
Pierre Paul Bertzaizen kantaldi bat (Iparraldeko hain euskera dotorean) Bizkaia aldean ziurrenik oso jende gutxik ulertuko luke; Donostian. Oihenart? pastorala antzeztu zenean
|
oso
jende gutxik ulertu zuen bezelaxe. Eta ez al dugu esaten Oihenart gure klasikoetatik bat dela?
|
|
|
The Beatles nahiko gaizkiikusita daude sortzetik beretik Espainia frankistan, Castroren Kuban bezala. TheBeatles Madrileko zezen plazara jotzera joan zirenean, NO DOan, hau da, zinemaaretoetan pelikula baino lehen nahitaez bota behar zen albistegi ofizialean, haiekikustera
|
oso
jende gutxi joan zela esan zuten, eta hura frogatzeko, kontzertua hasibaino ordubete lehenago harmailetan filmatutako irudiak ematen dituzte, eta noski, ordu horretan ez dago jende askorik. Hori dena urte batzuk geroago jakingo dut, Madrilen kantatu zutenean 6 bat urte bainituen.
|
|
|
Ostatua geltokitik hurbil zegoenez, bidaiari askok egiten zuen gau bakar bateko egonaldia, eta haien joan etorriak sentitzen nituen, baina
|
oso
jende gutxi ikusten nuen nik, bakarrik behar
|
|
|
Inork erabiltzen ote ditu? Ezetz esanen nuke, edo, erabiltzekotan, oso egoera edo testu jakinetan, eta
|
oso
jende gutxik. Idatziz, noski, ez baitut uste inori ahozko jardunean zenezaguzkien modukoak isuriko zaizkionik.
|
|
2007
|
|
|
Egun, erro karratua egiten
|
oso
jende gutxi ausartuko litzatekeenez, nik ez nuke esango gainerakoak hezigabeak direla, seguruenik zientzialari asko zulo horretantxe eroriko baikinateke.
|
|
|
Europar Batasunean sartzea zela-eta,
|
oso
jende gutxi egon ginen MaastrichtekoItunaren kontra, eta aldi berean, dolarraren nagusitasunaren aurka, euroaren alde.Izan ere, bi gauza desberdin baitziren. Alde batetik, dolarraren aurka, euroa jaulkitzea eta euro-gunea martxan jartzea.
|
|
2008
|
|
|
Joaten zara museo eta galerietara eta zenbat jende ibiltzen da?
|
Oso
jende gutxi. Tira, Gugemheinena beste kontu bat da.
|
|
|
Jendea ez da sentitzen egile, hori hasteko.
|
Oso
jende gutxik hartuko luke, nahiz eta bost kalimotxo edan, tabernan kantatzeko ausardia. Hasteko, ezin lezake, zeren eta bafleak ziurrenik a tope egongo dira musika jarrita.
|
|
|
mundu zabalean badira adibide esanguratsuak. Japonian, adibidez,
|
oso
jende gutxik erabiltzen du auto partikularra batetik bestera ibiltzeko, eta pertsona bakoitza auto baten jabe izatea pentsaezina da gizarte hartan. Londresen, berriz, hirigunera sartzeko kobratzen hasi zirenean konpondu zen trafikoa, eta Danimarkan ibilgailuen jabeei zergak asko igotzen zaizkie.
|
|
|
Londresen, adibidez, hirigunera sartzeko kobratzen hasi zirenean konpondu zen trafikoa. Japonian
|
oso
jende gutxik erabiltzen du auto partikularra batetik bestera ibiltzeko.
|
|
|
Aitak ezetz esan zion,
|
oso
jende gutxi, nahi baino gutxiago.
|
|
|
Goizean Wassadou herriraino eroan gaituzte, eta hantxe kokatu gara asfalto ertzean beste hiruzpalau lagunekin batera.
|
Oso
jende gutxi pasa da eta guk, ipurterre, aldameneko herrira baino ez zihoan taxibroussea konbentzitu dugu Dar Salam era eroan gaitzan. Parkea goizean goiz bisitatzea komeni da eta orduak aurrera doazela ikusita ahalik bizkorren iristen saiatu gara.
|
|
|
Orain arte
|
oso
jende gutxik ikusi dituzten AEBtako eta SESB ohiko lehen hegaldietako piezak izango dira, besteak beste, Zientziaren Kutxagunean, eta baita Espainiako adituek alor horretan egindako ekarpenak ere. Bertaratutakoek astronauten espazioko bizitza nolakoa den jakiteko aukera izango dute.
|
|
|
Andoain ez dut ezagutzen. Oraindik
|
oso
jende gutxi ezagutzen dut hemen eta tokiak ondo ezagutzeko, bertako jendearekin joan behar duzu. Badakit, hala ere, Leitzaran oso polita dela.
|
|
|
Bi herri besterik ez ditu eta sumendia erdian. Turkiaren ondoan dago eta
|
oso
jende gutxik ezagutzen du. Duela zortzi urte izan nintzen han eta garai hartan, hogeita lau ordu behar izaten ziren Atenasko portutik Misirosera itsasontziz joateko.
|
|
|
Aldaketa eginda, kontratatutako indar horren gainean aplikatu zen igoera, eta fakturak nabarmen garestitzea ekarri zuen kontratua berehala eten ez zutenentzat. Tarifa soziala deritzona bada egun, baina oso potentzia eskaseko kontratuetarako bakarrik da baliagarria, eta
|
oso
jende gutxiri eragiten dio.
|
|
|
Dena dela, beste modu batera esateko, gure Kierkegaardek tragediari buruz esaten dituenetan, badago erabateko arrazoizko gauza bat:
|
oso
jende gutxik bizi du bizitza izpirituaren kategorian. Zenbaitek elitista izatea aurpegiratzen diote gizajoari, baina horiek naturak eta jainkoek egindako dohainen banaketa demokratikoki egindakoa dela sinesteak oro zuzen dezakeela uste duten ergelak baino ez dira.
|
|
|
Bitxia da oso ezen Itsaso irailaren 13 hartan ezagutu bagenuen ere, gure harremana askoz ere lehenagokoa baitzen, urtebete inguru baikeneraman posta elektronikoak elkarri bidaltzen. Interneteko foroetan jende asko ezagutzen duzu baina
|
oso
jende gutxirekin lortzen duzu harreman bat izatea. Mezu haietan elkarri kontatzen genizkion gure prozesuen gorabeherak, gure zalantzak eta gure pozak, gure aurrerapausoak eta etenaldiak.
|
|
|
Haurdunaldi biologiko batek sor ditzakeen aldaketa guztiak sentituko dituzu, baina zure sabela ez da handituko. Jendeak zu ikustean ez du emakume haurdun bat ikusten, eta, ondorioz,
|
oso
jende gutxik zorionduko zaitu. Eta arraro suertatzen da.
|
|
|
Idazleoi maiz galdetzen zaigu ea zergatik idazten dugun. " Merezi al du idaztea
|
oso
jende gutxik irakurtzen duela jakinda?". Argi dago baietz, merezi duela, bestela ez genuke ezer idatziko.
|
|
2009
|
|
|
Lehen ez zen horrela gertatzen. Hasieran performanceen munduan
|
oso
jende gutxi mugitzen zen. Jakingo bazenu zenbat aldiz izan naizen ni emakume bakarra jaialdi batean!
|
|
|
Ez dezagun ahaztu kontserbazionismoa, egiaz,
|
oso
jende gutxiri axola zaiola.
|
|
|
Egiaz,
|
oso
jende gutxiri interesa tzen zaio.
|
|
|
Eguna argitzearekin utzi dut Lezama. Abuztua izaki,
|
oso
jende gutxi ikusi dut herri honetan. Kafe esne beroa eta sagar tarta zati bat eskatu ditut herrian zabalik zegoen taberna bakarrean.
|
|
|
Bazekien norbaitek trazioa egin ziola. Hainbesteko arretaz ibili zenez,
|
oso
jende gutxik zekien kasu hartan lan egiten ari zela.
|
|
|
Grodor itzuli zenerako oso Pazientzia batzar gutxi egiten zen eta, egiten zirenean ere,
|
oso
jende gutxi batzen zuten. Itzuli eta astebetera agertu zen Grodor lehenengo batzarrera.
|
|
|
Hala ere, idazten dituen gauza guztietan, baita itzuli dizkioten guztietan ere, agerian dago euskara dela haren ama hizkuntza. Haren poesian edota berak hain gertu dituen euskal literatura, musika edo kulturan
|
oso
jende gutxi barnera daitekeela jakinda, aski zuhur agertzen da beste kultura edo beste edozeri buruzko iritzi arruntak ematerakoan.
|
|
|
Baina beste gauza bat da formula batzuk bilatu behar direla egiten den lana eragingarri izan dadin. Gaur egunean
|
oso
jende gutxik ulertuko luke, esaterako, lan lexikografikoa 30 pertsonaren artean egitea batzar batean. Ez.
|
|
|
Alfabeto zirilikoa irakurtzen eta idazten jakingo bagenu, ez legoke arazorik. Baina hori, gure artean,
|
oso
jende gutxik daki. Testu ulergarri bat, irakurgarri bat, lortu nahi badugu, jatorriz alfabeto zirilikoan idazten diren izen horiek gure alfabetora aldatu ditugu:
|
|
|
Apaingarriz beteriko estiloa erabiltzen zuten, oso hanpatua etakanpolarrosa, oso erretorikoa. Hasiera batean,
|
oso
jende gutxik irakurtzen zituenalbiste horiek. Kirolaren praktika zabaldu ahala, berriz, irakurleak ere ugalduz joanziren.
|
|
|
Pirinioetako tresna tradizionala da, baina
|
oso
jende gutxik jotzen du. Niri asko ematen dit, eta oso gustuko dut.
|
|
|
Santurtzin, 70eko hamarkadan
|
oso
jende gutxik zekien euskaraz. Taldean, zu zinen euskaraz zekien bakarra.
|
|
|
Iaz ez bezala, bertso jaialdia egubakoitzean egin zuten Arkupe Kultur Etxean; hain zuzen ere, iaz domekan egin zuten bertso jaialdia, eta jende gutxi bertaratu zela ikusita, aurten egubakoitzean egitea pentsatu zuten. Baina, aurreikuspen guztien kontra, aurten ere
|
oso
jende gutxi joan zen Sebastian Lizaso, Jon Maia, Onintza Enbeita eta Jokin Labaienen bertso jaialdia ikustera. Gauean kontzertuen txanda izan zen, eta arrazoi desberdinak tarteko, Scam eta Crisis taldeek ez zuten jotzerik izan.
|
|
|
Baina lagunekin horretaz hitz egiten duela
|
oso
jende gutxik onartzen du...
|
|
|
Victoria, Trinidad, San Antonio, Concepci, n eta Santiago.
|
Oso
jende gutxi egoten omen zen halako espedizioetan parte hartzeko prest. Horregatik, portugaldar asko eta gaztelar gutxi joaten omen ziren halakoetara.
|
|
|
Oso leku polita da Donostiako portua, eta asko dira kaia ezagutzeko edota suak ikusteko etortzen direnak. Lanean gauden bitartean suak ikusteko aukera izaten dugu langileok, eta hori
|
oso
jende gutxik egin dezakeen gauza da.
|
|
|
U. A.: Idazterakoan
|
oso
jende gutxiri pasatzen zaiola iruditzen zait, baina bertsotan, gai bat jartzen didate eta hitz jakin batetik abiatzen dut bertsoa. Agur bat pentsatzen dudanean, eta ez duenean ezerekin loturarik, eta edozer esan dezakedanean, autoan noala hitz batekin obsesionatzen banaiz, hitz hori bertsoan sartu arteko onik ez dut izaten.
|
|
|
Himalayara joatea, esaterako, ez da goi mailako aktibitate baten sinonimoa. Goi mailako jarduerak egin daitezke Himalayan, baina egun
|
oso
jende gutxik egiten ditu. 1970eko eta 80ko urteetan Tximist espedizioan Everestera joan zirenak, adibidez, Euskal Herriko eskalatzaile onenak ziren, indartsuenak.
|
|
|
Snowpatch Spire, Bugaboo Spire, Pigeon Spire eta Howsers Towers dira eskalatzeko gune nagusiak, eta denetariko aukera dago orratz horietan. . Yosemiten eskalatzen duten iparramerikarrek ezagutzen dute ingurua, baina Euskal Herritik
|
oso
jende gutxi joaten da hara; Yosemite eta Patagoniara bai, baina handik kanpora ez gara beste inora mugitzen. Bugaboos inguruak merezi du, denetariko eskalatzaileentzat dago lekua:
|
|
|
Hain zuzen, Augusto Pinochet hil zenean, duela bi urte, bertan nintzen, Santiagon.
|
Oso
jende gutxi atera zen kalera diktadoreari negar egitera. Gizarteak askatasun sentipen izugarria zuen, Pinocheten heriotzarekin diktadura guztiz amaitu zela sentitu zutelako.
|
|
|
Gainera, oso kontuan izan behar dugu birmoldatzeko gaitasun handia dutela, kleenex produktuak, beren iraupen laburragatik?, kanta eta haren inguruko diskurtso guztia ordezkatzeko lehengo moduekin alderatuta behintzat. Hortik Rosa Espainiakoaz egun
|
oso
jende gutxi oroitzen dela eta dagoeneko errentagarria ere ez dela diotenen argudioa, arrazoizkoa eta arrazoitua, zertxobait ñabartu litzatekeela, formula hori beste kantari batzuekin arrakastaz errepikatu dela ikusita. Mila aurpegiko kanta da, beraz.
|
|
2010
|
|
|
Aukera hauek sortzea oso zaila izaten da.
|
Oso
jende gutxi bizi da orkestra zuzendaritzatik. Niri goxoki baten modura aurkeztu zait aukera, eta saiatuko naiz aprobetxatzen.
|
|
|
Agindu horren izenburua, hitzez hitz, Imposición del nombre de La Paz izan zen. Franco hil ondoren, garai hartako kartel eta seinaleak, kostata baina, aldatu egin ziren eta gaur egun, zorionez,
|
oso
jende gutxik erabiltzen du frankistek ezarritako izen hori, eta normalean Bidebieta izenez ezagutzen da berriro.
|
|
|
Baina adibidez, irakaskuntza publikoko sindikatuek lortu zuten irakasleek soldataren %80a kobratu ahal izatea bost urtetan, bosgarren urtea sabatiko hartuz. Hasieran
|
oso
jende gutxik eman zuen izena, eta gaur egun eskaera dezente gehiago daude. Nik uste badagoela kontuan hartzeko moduko jende kopuru bat, prest egonen litzatekeena bere soldata murrizteko, denboraren truke.
|
|
|
Jendea zinemara ez joatea?
|
Oso
jende gutxi zegoen eta, noski, gero jendearekin hitz egin nuen eta zera esaten dute: Ezin da zinemara joan, hotzez hiltzen zara.
|
|
|
Halley kometaren bisita bizitzan behin gertatzen den gertaera bat da jende askorentzat.
|
Oso
jende gutxik ikusi du bi aldiz, eta askoz gutxiagok gogoratzen ditu biak. Ikuspuntuari buelta emanez gero, kontrakoa da; Halley kometa bera giza belaunaldi askoren lekuko izan da.
|
|
|
ukatuko ez zeniokeena, jakin baitzenuke, biek ala biek École Normale Supérieure ospetsuan sartzeko azterketak egin zituztenean, Simone Weil izan zela puntuaziorik altuena atera zuena, Simone de Beauvoirren aurretik; Simone Weil ez zen, beraz, txori kaka, eta sinesten ez badidazu, beste datu bat emango dizut, froga gisa; zu sarritan mintzatu izan zatzaizkit Meyer jaunaz, baita Meyer jaunak zuèn intuizioaz, Sobietar Batasunean gerta zitekeèn prozesuari buruz; bada, Simone Weilek ere, Marxen lanak irakurri ostean, ondorio bertsua atera zuen: Stalin ezin izan zitekeela totalitarismo burokratiko baten halabeharrezko produktua baizik, proletarioen behin behineko diktadura behin betiko bihurtuko zuena; garai hartan
|
oso
jende gutxi ohartu baitzen hartaz; esaten ari natzaizuna da, ondorioz, Simone kontuan hartzeko moduko emakumea izan zela, baita bere ideiak haragitu nahi izan zituèn intelektual zorrotz bakarretakoa ere: sinets iezadazu eta kasu egidazu behingoz, Damaso?!
|
|
|
Gonbidatuen artean, Joakin Gorrotxategi hizkuntzalaria ere ez zegoen lasai. Orduan
|
oso
jende gutxik zekien aurkitutako grafitoen artean, marrazki, esaldi latino eta hieroglifoez gain, euskarazko hitz eta esaldi batzuk ere bazeudela. Bera zen horietako bat, Eliseo Gilek hainbat aste lehenago erakutsi zizkiolako idazkun batzuk.
|
|
|
egin zutena gorde tzea? hori,
|
oso
jende gutxi aurkituko duzu horren aurka dagoena. Halaz ere, errealitatea oso bestelakoa da.
|
|
|
Idatzitakoak euskal irakurleei obra bat eskaintzea du helburua, eta irakurtzen ez bada, alferrik ari gara ia ia. Begi bistakoa da itzulpen asko
|
oso
jende gutxik irakurtzen dituela, edo berandu ailegatzen direla gure merkatura, edo ez dutela galdu euskaraz sortu ez diren literatur lanei oraindik ezartzen zaien errezelo maiz merezi gabea. Eta promozioa ere, ba, zer esan?
|
|
|
Gaur egun,
|
oso
jende gutxik jartzen ditu zenbaki horiek dudatan, idatzi zituen fikziozko 400 lanetatik 170 nobela serioak baitira. Besteak, izengoitiak erabiliz kaleratu zituen.
|
|
|
|
Oso
jende gutxik irakurri ahal izan du lan hau orain arte, lehen bertsioan; izan ere, tesi lan bat zen, eta tesiek ez dute bide samurra izaten mundu akademikotik mundu zabalagora igarotzeko. Nire lan honek zorte hori izan du, mundu zabaleko argia ikusteko, eta Euskaltzaindiaren eskutik egiteko zoriona egokitu zaio gainera.
|
|
|
Parte hartzea handia izan zen, eta administrazio, lantoki, azoka eta denda orok euren ateak itxi zituzten.
|
Oso
jende gutxi zebilen hamalau milioi bizilagun dituen hiriko kaleetan.
|
|
|
ez dizut niregatik eskatzen, Simonerengatik berarengatik baizik —haren jarrera intelektual zintzo bezain jarraikiak horrenbeste luke! —, hark esan zituenak entzuteko modukoak baitziren, baita zu bezalako ateo setatsu batentzat ere...; ez ukatu, arren, Simoneri, beste Simone bati —Simone de Beauvoirri— ukatuko ez zeniokeena, jakin baitzenuke, biek ala biek École Normale Supérieure ospetsuan sartzeko azterketak egin zituztenean, Simone Weil izan zela puntuaziorik altuena atera zuena, Simone de Beauvoirren aurretik; Simone Weil ez zen, beraz, txori kaka, eta sinesten ez badidazu, beste datu bat emango dizut, froga gisa; zu sarritan mintzatu izan zatzaizkit Meyer jaunaz, baita Meyer jaunak zuèn intuizioaz, Sobietar Batasunean gerta zitekeèn prozesuari buruz; bada, Simone Weilek ere, Marxen lanak irakurri ostean, ondorio bertsua atera zuen: Stalin ezin izan zitekeela totalitarismo burokratiko baten halabeharrezko produktua baizik, proletarioen behin behineko diktadura behin betiko bihurtuko zuena; garai hartan
|
oso
jende gutxi ohartu baitzen hartaz; esaten ari natzaizuna da, ondorioz, Simone kontuan hartzeko moduko emakumea izan zela, baita bere ideiak haragitu nahi izan zituèn intelektual zorrotz bakarretakoa ere: sinets iezadazu eta kasu egidazu behingoz, Damaso...!
|
|
|
Nolanahi ere, The Beatles nahiko gaizki ikusita egon ziren sortzetik beretik Espainia frankistan, Castroren Kuban eta estatu komunista guztietan legez. The Beatles Madrileko zezen plazara jotzera joan zirenean, NO DOan (hau da, zinema aretoetan pelikula baino lehen nahitaez bota behar zen albistegi frankista ofizialean) haiek ikustera
|
oso
jende gutxi joan zela esan zuten, eta gezur hura egia balitz bezala pasarazteko, kontzertua hasi baino ordubete lehenago harmailetan filmatutako irudiak eman zituzten, eta noski, ordu horretan ez zegoen jende askorik. Hori dena urte batzuk geroago jakingo nuen, noski, Madrilen kantatu zutenean sei bat urte bainituen.
|
|
|
Xabier Lete eta Ibon Sarasola zeuden epaimahaian, gogoratzen ez dudan besteren batekin. Jakina, garai hartan nahiko erraza zen sariak irabaztea,
|
oso
jende gutxi aurkezten zelako, nola ulertu bestela hiru urte lehenago euskara ia ezagutzen ez zuen mukizu batek horrelako lehiaketa bat irabaztea. Askotan izan dut zorte ona bizitzan, egia esan, eta lehen aldiz aurkeztuta loteria egokitu zitzaidan (Iñaki Iñurrietak irabazi zuen bigarren saria).
|
|
|
Adibidez, Niger ibaiaren deltan, baina baita Kanadako Alberta probintzian ere: bertan petrolioak blaitutako hareak ateratzen ari dira, harea bituminosoak, alegia, eta prozedura hori errentagarria izateko sekulako hondamen ekologikoa gertatzen ari da munduko herrialde garatuenetakoaren muga artikoan, non,
|
oso
jende gutxi bizi denez, eta gainera gehienak indioak direnez, petrolioak agintzen baitu.
|
|
|
Grabitate indarra hazi egingo balitz bezala. Nornahik egin diezaioke aurre hamar segundoko arriskuari;
|
oso
jende gutxik hamar egunekoari.
|
|
|
Segi aurrera gogor eta gozatu! Egunotan
|
oso
jende gutxi dabil pistetan!
|
|
|
Kondairak dio hainbat menditan eguneko lehen edo azken eguzki izpiak markatzen duen tokian dagoela altxorra; edo argi egiten diola ardi bati eta hark apatxarekin lurra zulatzen duela altxorraren bila. Mito hori
|
oso
jende gutxik ezagutzen du, eta hori da, hain zuzen ere, liburuaren funtsa: ikastea gozatzen dugun bitartean, dio Martinek.
|
|
2011
|
|
|
Neu bakarrik agertzeko! Aste Kulturalean ere, irailean,
|
oso
jende gutxi ibili ginen. Gizonak tabernan elkartzen dira jokoan egiteko, eta behin aukera edukita, zelan etorri daiteke hain jende gutxi?
|
|
|
Gatazkaren lehenbiziko egunetan CNN World en jasotzen ari zinen irudiak ikustea besterik ez dago, edo BBC eskaintzen ari zena, are okerragoa baitzen: Mendebaldeko jendea elkarrizketatzen ari ziren edo gutxienez Mendebaldeak sustatutako arabiarrak; eta aldiz gatazkan parte hartzen
|
oso
jende gutxi. Hori aldatzen hasi zen argi geratu zenean Mubarakek ez zuela iraungo.
|
|
|
Hemen, askoz beranduago, frankismoagatik. Beraz, duela 30 urte ikertzen hasi ginenean, historia soziala
|
oso
jende gutxik egiten zuen. Historia soziala, zabal hartuta esan nahi dut:
|
|
|
1980an
|
oso
jende gutxi zegoen ikerketan. Artxiboetara joaten nintzenean oso jende gutxi aurkitzen nuen lanean.
|
|
|
1980an oso jende gutxi zegoen ikerketan. Artxiboetara joaten nintzenean
|
oso
jende gutxi aurkitzen nuen lanean. Gero sortu zen Geronimo de Uztariz Historia Institutua, eta historia garaikidea gehiago lantzen hasi zen.
|
|
|
Musikari eskaintzen dion tokia, berriz, zabala da, asteburuko emanaldiak, kontzertuen kritikak edo bailarako taldeen diskoen aurkezpen eta kritikak maiz agertzen dira bertan, oso modu egokian gainera. Antzeko gauzak esan dira(
|
oso
jende gutxik esan badu ere) irratiari buruz ere. Itxungi irratia izan da Arrasateko Gaztetxeak martxan izan duen irratia, orain ez badago ere.
|