|
2003
|
|
|
Baina inozokeria ere da, hizkuntzen berdintasunean eta hizkuntza eskubideetan oinarritzen ez den estatus legal asimetriko, desorekatu eta atzerakoi batek ez duela inolako eraginik euskararen normalizazioan. Gaur egun, duela 15 urte bezalaxe, euskarak ofizialtasuna behar du eta, orduan bezalaxe,
|
oso
bestelako hizkuntza politika ere behar du.
|
|
2009
|
|
|
Munduko eremu urriko hizkuntza gehienen sustatzaileek hartuko lituzkete beretzat Euskadin euskarak, 1982az geroztik, bere babeserako duen lege araubidea eta bere zerbitzura izan duen hizkuntza politika! Urrutira gabe, euskararen lurraldeetara begiratze hutsa aski da ohartzeko, hizkuntza beraren zerbitzura, hain kilometro koadro gutxiren barruan,
|
oso
bestelako hizkuntza legeria eta politikak egin daitezkeela; hala egin baitira. Eta ez dugu uste beti kanpora begira errezeta magikoen zain dagoena bera ere prest egongo denik Euskal Autonomia Erkidegoko ibilbidea albora uzteko, Iparraldekoaren edo Nafarroakoaren truke.
|
|
2010
|
|
|
berezko euskara guztiz galduta zuten eskualdeetara hedatzea hizkuntza. hizkuntza gutxituaren berreskurapena zaila begitantzen bada, are zailagoa da jada ezagutzen ez duten inguruneetan berrezartzea. arlo horretan, galesak soilik du euskararena bezain rlS ona. deseuskaldundutako ingurunean (1981ean zuriz ageri diren eskualde guztietan, bilbo urbin izan ezik), nagusiki eskolaren bidez birsartuko dute euskara, urtean puntu erdiko erritmoan hobetuz, gutxi gorabehera. hortaz, hogei urte geroago, euskaldunen kopurua jada %10etik gorakoa da eaeko eskualde guztietan, hego añanan izan ezik. zoritxarrez, atal horretan ere nafarroaren portaera bestelakoa dela adierazi behar da. izan ere, eskualde gutxi batzuek soilik lortu dute 2001ean ehuneko hori gainditzea: ...iz sartzea ezinezkoa dela sinetsi nahi dutenek aski dute ikustea zer ibilbide izan duen hizkuntza horrek oibarko ibarrean (nafarroa) eta ipar añanan (araba). bi eskualde horietan, gaztelania antzina sartu zen, partzialki, eta biek garai berean galdu zuten euskara, azkenean, XViii. mende inguruan. beraz, rlSren hasieran, bi eskualdeetan zegoen euskaldun kopurua hutsaren hurrengoa zen. hogei urtez,
|
oso
bestelako hizkuntza politika garatu dute batean eta bestean. 2001eko erroldaren arabera, oibarko ibarreko biztanle elebidunen kopurua %5etik beherakoa da. ipar añanako biztanlekopuru elebiduna, aldiz, %10etik gorakoa da, eta eskola adinekoen artean, berriz, %50etik hurbilekoa (oibarko ibarrean, ordea, eskola adineko %15ak soilik aitortzen du gai dela euskaraz hitz egiteko). elkarren ondoan dauden ekialdeko arabako errioxa eta Viana alderatzen baditugu, emaitza bera jasoko dugu. horra beste froga bat, egiaztatzeko gizarteboluntarismoa ez dela aski, ezinbestekoa izan arren. ezin ditugu aipatu gabe utzi bi adibide adierazgarri:
|
|
2018
|
|
|
EAEn hizkuntza biziberritzeko egin den bidea ikaragarria da. Ikusi besterik ez dago zer gertatu den Nafarroan eta Iparraldean, urte askoan
|
oso
bestelako hizkuntza politikak izan diren horietan. Beste hainbat jarduera publikotan bezala, herri aginteen lidertza eta aitzindaritza behar beharrezkoa da.
|
|
|
Villabona eta Elgoibarko euskaran aritzen dira eskuarki. Zuberoako herrixka hartara, aldiz,
|
oso
bestelako hizkuntza estrategia eraman zuten. Nabari zen lanketa handi samarra egina zutela aurretik, eta trebezia aipagarria erakutsi zuten urdiñarbetarrei galderak ulertarazi eta haien erantzun eta iruzkinak konprenitzeko.
|