|
2009
|
|
|
Emaitzei hainbesteko garrantzia eman ordez, prozesuei eman nahi diegu guk. Azken finean, arkitektoa gertaera luze baten kudeatzailea da, eta hori
|
nola
antolatzen ikasi behar du. Zentzu horretan, erlazio handia dago arkitekturaren inguruko prozesua eta film bat egiteko garapenaren artean.
|
|
|
|
Nola
definituko zenuke zuen lan prozesua?
|
|
|
Beraz, ezin diezazuket, zer? den azaldu, baizik eta?
|
nola
–garatu dugun.
|
|
|
Ez naiz irakatsi diguten metodologia hori zalantzan jartzera sartzen, baina proiektu honetan nire ekarpen nagusia fisikotasun hori dela uste dut: arazo erreala, eta horri
|
nola
egin aurre.
|
|
|
3
|
Nola
ziren arkitekto baten hastapenak orain dela 30 urte?
|
|
|
Ahaztu egiten da egitura antolatu bat eratzea zeinen funtsezkoa den. Bulego bat sortzeak dakartza hartu beharreko erabaki inplizitu batzuk, hala
|
nola
enpresaren egitura zer nolako izango den (autonomoa (k), s.l.p., s.c., kooperatiba?), edota lan metodologia finkatu: piramide hierarkia, horizontala, zeinek hartzen duen proiektu baten nondik norakoen azken erabakia, zeinek sinatuko duen, zeinek ez, estetikak, estiloak, eta abar.
|
|
|
Lehiaketak izan daitezke inbertsio paregabea edota alderantziz, denbora/ diru/ osasun galera ikaragarria pairatzeko modu eraginkorrena.
|
Nola
lortu bezeroak eta enkarguak beraz. Azken finean, esku artean daukazuna negozio bat da eta aurrera nolabait ere atera duzu (idiosinkrasiak ahaztu gabe).
|
|
|
Ez dakigu zehazki
|
nola
deitu;, makroestudio?,, arkitekturitza?, edo, besterik gabe, datorrena?. Idom ingeniaritzaren sail xume bat izaten hasi bazen, gaur egun 400 behargin inguruko egitura bihurtu da.
|
|
|
César Pellik diseinatu duen zeru orratzaren kontrolak jokabide horren beharra izango du, dudarik gabe. . Pellik ez du proiektu oinarrizko bat besterik burutzen,
|
nola
lor dezake eraikina kontrolatzea??, hau da gure galdera, beharbada maltzurtasun puntu batekin egindakoa. –Ez, ez.
|
|
|
Gipuzkoako arkitekto estudio hasiberri horiek Yoana Urralburu, Rulot estudioa, Isuuru, Josean Medina, Pablo García Astrain eta Toki izan ziren. Mahai inguruan, euren lanaren berezitasunak azaldu zituzten, bezeroak zeintzuk eta nolakoak diren esanez eta lana
|
nola
antolatzen duten.
|
|
|
Norberaren berezitasunetan sartu gabe, Carlos Rulot ek eginiko metafora aipatu nahiko nuke. Hark zioen
|
nola
ozeanoetako oparotasunean barboak gizentzeko aukerak nola izan dituen,
|
|
|
Norberaren berezitasunetan sartu gabe, Carlos Rulot ek eginiko metafora aipatu nahiko nuke. Hark zioen nola ozeanoetako oparotasunean barboak gizentzeko aukerak
|
nola
izan dituen,
|
|
|
eta arraintxo txikiak, zorrotz eta argi ibili beharra zeukan bizirik irauteko. Ozeanoetako oparotasuna galdurik, gaurko krisi garaian bezala, esaten zuen
|
nola
barboak putzu txiki eta lohitsu batean lozorroan geratu diren, ozeanoaren oparotasunaren zain. Eta arraintxo txikiak, lehengo moduan, ur txikietan bizirautera egokitzen dira.
|
|
|
higiezinek balio handia daukate eta gainera,, higiezin? diren neurrian, zorpeko moroso edo berankorrak ezin ditu
|
nola
edo hala, desagerrarazi?.
|
|
|
Sakon errotutako ideia hauen antzekoek partzialki azal dezakete nola eratu zen, higiezinen burbuila?. Zailagoa da, baina, azaltzea zergatik egin duen eztanda,
|
nola
horrek gaur eguneko krisia ekarri duen eta nola horren ostean ideia horiek, haiei azaldu bezala oinarrizko egia parte handi bat aintzatetsi arren, zenbait kasutan eta egoeratan erlatibizatu ditugun.
|
|
|
Sakon errotutako ideia hauen antzekoek partzialki azal dezakete nola eratu zen, higiezinen burbuila?. Zailagoa da, baina, azaltzea zergatik egin duen eztanda, nola horrek gaur eguneko krisia ekarri duen eta
|
nola
horren ostean ideia horiek, haiei azaldu bezala oinarrizko egia parte handi bat aintzatetsi arren, zenbait kasutan eta egoeratan erlatibizatu ditugun.
|
|
|
Sakon errotutako ideia hauen antzekoek partzialki azal dezakete
|
nola
eratu zen, higiezinen burbuila?. Zailagoa da, baina, azaltzea zergatik egin duen eztanda, nola horrek gaur eguneko krisia ekarri duen eta nola horren ostean ideia horiek, haiei azaldu bezala oinarrizko egia parte handi bat aintzatetsi arren?
|
|
|
Metakekin hizketaldian, erreferentzi asko agertzen dira, hala
|
nola
Lewerentzen azken obra izan zen Mälmoko hilerrian kokatzen den loreak saltzeko txosna txikia. Art Povera esamoldea ere tartean izan genuen, tamalez edo zorionez; Elkargoak oparotasun garaia iragan eta aurrean ditugun garai gazi gezen aurreikuspen bat egin nahi izango balu bezala, aurrekontu zorrotz batekin eta biluztasun osoz aurkeztu nahi izan du egoitzako moldaketa.
|
|
|
Ponpaketa estazioaren fatxada berriaren obra arkitekto gazteek egindako 128 obren artean katalogatu eta RULOT estudioa gertakizun horretan parte hartzera gonbidatu zuten. Zuek, esperientzia hau barnetik ikusi duzuenok,
|
nola
ikusten duzue datorren arkitektura. Ba al dago izendatzaile komunik bilera hartan parte hartu zuten taldeen artean?
|
|
2010
|
|
|
presioari
|
nola
sukzioari zegokienez, 1,2 koa jo zen.
|
|
|
eredu oina, lerdentasuna, egitura mota eta beste. Aberastasun hori berdin azaldu zen sustatzaile pribatuek eraikitako dorreetan
|
nola
administrazioak altxarazitakoetan.
|
|
|
Halako dorre saila eraikitzea zen asmoa, lorategi artean sakabanatua eta poligono barruko errepideak loturikoa, sortaldetik sartaldera barreiatutako mugarriak
|
nola
: C3b motako hiruna dorre ekialde mendebaldeko muturretan; C2b motako seina erdigunean.
|
|
|
dakarkigun, ez dakigu
|
nola
eta norekin bizi nahi izango dugun.
|
|
|
ematea eta etorkizunean barik orain bertan egoera
|
nola
alda daitekeen erakusteko ideia batzuk proposatzeko saiakera bat egitea da.
|
|
|
gero eta jende edadetu gehiago egongo dela eta jadanik badagoela. Non eta
|
nola
biziko dira. Zer nolako etxe espazio motak behar dituzte?
|
|
|
ÀODQWURSR HWD HQSUHVDEXUX SDWHUQDOLVWHQ DUWHDQ HPDQ ED] LUHQ HUH,;;. mendeko Ongizatearen Estatua delako antolakuntza eredua izan da etxebizitza soziala politika programa gisa sistematikoki inplementatu duena. Eskuzabaltasuna eta gizarte justiziaz gain, bestelako zioak ere egon izan dira, hala erlijio doktrinamendua
|
nola
lan etekinen optimi zazioa. Osotasuna atzemanezina izaki, gizarte etxebizitzen historia laburra irudikatzen lagundu dezakete adibide esanguratsuen inguruan jarraian ematen diren zertzeladek.
|
|
|
Inongo zalantzarik gabe. Espainiako hirigintzak euskal dizi plinatik ekarpen ugari jaso ditu, hala
|
nola
: etxebizitza politika publikoen plangintza estrategikoa, etxebizitzaren eskubide subjektiboak benetako babes judiziala jasotzea, BOEtarako lurzoruaren erreserbak, azalera eskubidearen erabilera masi boa, lurzoru urbanizagarrian BOEn% 50eko portzentajearen inposizioa (beste gauza askoren artean Orubide eta Visesa bezalako sozietate publikoei esker), BOEn esleipen arautuak (hots, horrenbeste laidoztatutako zozketa hori, maiz nahierara ematen ziren prozedura gabeko esleipenak ordezkatuz), etxe EL] LW] D EDEHVWXHQ EHKLQ EHWLNR NDOLÀND] LRD, tanteo eta atzera eskuratzeko eskubidearen bermatzea, beste askoren artean.
|
|
|
Loiolako santutegian ondasun arkitektonikoko babespen araudia ezarri zen, zeinak etxebizitzen gehienezko altuera 5 solairutan mugatzen zuen. Eta bestaldetik, ibaiertzen araudia ere asmatu zuten, Euskadiko ibai guztietarako eragite aldea GHÀQLWX], QRQ H] LQD GHQ HUDLNLW] HD. $OWXHUDQ HUDLNLW] HD] LOHJL ez bada, eta eraikigarria den lurzorua txikitzen badigute,
|
nola
aurrera eraman Maturana legearen esanak?! Babespen eta ingurumen araudiak beharrezkoak dira, baina ezin dira egoera guztiak modu berdintzat jo, lurraldea eta hiria heterogeneoa
|
|
|
Hitzarmenarekin eraikitako hiri zati berriak loteria irabazteak adinako eragina du Azpeitiarentzat. Hiriak, BOE ez ezik, morfologia aldetik, ongi planteaturiko zabalgune homogeneo txikia ere irabazi du, hala
|
nola
ibaiertzeko ibilbide zoragarria eta aberastasun handiko hainbat espazio publiko.
|
|
2012
|
|
|
|
Nola
neurtu zuen, hortxe dago koxka. Émile Durkheim soziologoak giza tristura unitate neurgarri batean laburtu zuen modu berean (bai eta unitate hori suizidio estatistiketan atzeman, gero), Buckminster Fullerrek, industrializazioa?
|
|
|
ebazpenak bestelako, low tech? teknikekin alderatzen dira, hala
|
nola
tokiko arkitektura tradizionalari begirada bat luzatzearekin.
|
|
|
Energia nondik atera, ordea, arazoaren alde bat besterik ez da. Beste alderdi bat, askoz garrantzitsuagoa, energia zertarako eta
|
nola
erabili esaten diguna da. Hor baitago, nonbait, energiaren ziklo biziatu honen ihesbidea.
|
|
|
Estatu mailako kalifikazioan adibidez, ez da gai honi buruz ezertxo ere aipatzen. Hortaz, eraikinen birziklagarritasuna aztertzeko dagoen gai bat da inolako dudarik gabe, zer aldagai baloratu, zer proportziotan,
|
nola
baloratu eta zer eratara edo zer formatotan jaso informazio hori. Gero eta gehiago berrerabiltzen, birziklatzen edo desmuntatzen da eraikuntzaren sektorean, eta prozesu hauek modu arduratsuagoan kudeatu behar dira, e, zientzia eta energia aurreztea helburutzat hartzen baditugu behintzat.
|
|
|
Hego Euskal Herrian, garraioak azkeneko kontsumoaren heren bat baino gehiago eskatzen du.
|
Nola
lortu halako murrizketak garraioaren kontsumoan eta BEGen isurketetan. Galdera horri erantzuten saiatu gara, berriki gizarteratutako lan batean (Bueno, 2012).
|
|
|
|
Nola
aztertu metal zabalduaren eraginkortasuna eguzkitik gerizatzeko?
|
|
|
Artikulu zienti, koa:
|
Nola
aztertu metal zabalduaren eraginkortasuna eguzkitik gerizatzeko. Aldiri, 2012, III, 10, 36, ISSN
|
|
|
Definizio tradizionalean, zubi termikoa isolamenduaren jarraitutasuna eteten duen elementu eroale bat da, hala
|
nola
hormigoizko zutabe bat edo metalezko leihoburu bat. Adiera zientifikoago batean, zubi termikoak fluxu termiko ez uniformedun gune gisa definitzen dira; hots, eraikinaren itxiturek agertzen dituzten elkargune guztiak:
|
|
|
Esanguratsua da, era berean, My Playground izeneko dokumentalean (Kaspar Astrup Schrö k zuzendua, 2010)
|
nola
Danimarkako Bjarke Ingels arkitekto ezagunak bere eraikinak diseinatzeko parkourlarien beharrizanak kontuan hartzen dituen. Nolabait, eraikinak espazio publiko bihurtu nahian edo.
|
|
|
Artikuluak hurrengo helburuak ditu: alde zaharretan pilota joko aitzindariak ezarri zituen aztarnak bereiztea, eta azaltzea
|
nola
pilota jokoak bereganatu egin zuen, azkenik, behin eta berriz hartutako espazio publikoa, bertan ezarriz, hirigintza bera eraldatu arte.
|
|
|
1892 urtean Antonio Peña y Goñik La pelota y los pelotaris liburuan aipatzen zuen, Madrilgo Ateneon Alejandro San Martin mediku nafarrak kirolen onurei buruzko hitzaldia eman zuela pilota joko zuzenaren onurei buruz, eta
|
nola
Joko ez zuzenaren gorakadak zuen kalteari buruz, esanez, zeharkako jokoa (blé deituraz ezaguna), narrasa, ankerra eta kaltegarria, zela.
|
|
|
|
Nola
moldatzen dira zuen tesiak eskala handiago batean. Adibide bat jartzearren, Bartzelona metropolitarra 3 milioi biztanleko hiri konpaktua da.
|
|
|
Energiak merke izateari uzten dion momentuan, galiziarrak izango dira lurra jotzen lehenak. Ez dute jakingo
|
nola
bizi, dira mugitu.
|
|
|
Demasa. Gauza bera gertatu da bai bizikletarekin, bai eta oinezko bidaiekin ere; eta behera egin du,
|
nola
ez, auto pribatuaren erabi lerak. Orain bertan, hilaren amaieran [urrian egin zen elkarrizketa] 40 superetxadiren proiektua aurkeztuko dugu Gasteizen bertan.
|
|
|
|
Nola
defini ditzakegu zuen superetxadiak?
|
|
|
Jasangarritasunari begira edo, Bartzelona Smart [specific, measurable, appropiate, realistic, time bound] City mugimenduan sartu da buru belarri.
|
Nola
ikusten duzu mugimendu hori zuen lan metodologiaren ikuspegitik?
|
|
|
Egun, beraz, auzo irlak dira, eta zabor bilketa eta garbiketarekin gero eta arazo eta gastu gehiago sortu dira.
|
Nola
liteke hirigintzako arduradunek auzo berrien eraikuntza modu logiko eta arrazionalean gauzatu beharrean, eraikuntza enpresen interes espekulatiboak (muturrean eraikitzen hasiz gero gertuago dauden etxeak hobeto eta garestiago saltzen dira) dituzten estrategiak baimentzea. Berriz ere, irizpide berde eta interes ekonomikoen talka irabazle bakarrarekin:
|
|
|
Gizakiak beharrezkoak dituen elementuak naturatik ustiatzen baditu, zeozer itzuli dio naturari trukean, zeozer hori osasun mailan defini litekeena. Gizakiak orain arte zor handiak sortu ditu naturarekin, beraz, giza aurrerapenei eskatu zaie orain arte egindako gaitzei erremedioa jartzea, hala
|
nola
etorkizuneko eraldaketak osasungarriak egitea. Batzuetan eraikitakoaren gainean hobekuntzak ezarri dira, beste batzuetan optimizatzeko estrategiak bultzatu edota eragile berriak proposatu, betiere lurraldearen ikuspegia galdu gabe.
|
|
|
Eragiten duten begi inpaktua, horiei eratxikitako txabolekin areagotu egiten da, alboko auzoen ingurumen irudia hondatzen baitute. Legez kanpoko txabola horiek hiri inguruko mugetatik kanpo ere hedatzen dira, eta inguru naturaletan ere barruratzen dira, hala
|
nola
, Bolintxun, non hainbat eraikin errekaren bertan eta Arnotegi eta Pastorekortako mendi mazeletan aurkitu diren.
|
|
|
Loreak, beraz, hiriaren irudia osatzeko baliabide bihurtu dira, hiri brandingaren mundu honetan. Lorategien historiara jotzen badugu, ordea, ohartuko gara
|
nola
lorategiek askotariko helburuak jaso dituztela beren gain. Jauregi lorategiak boterearen adierazle ziren, erromantizismo garaian lorategia paisaia idilikoaren adierazpenerako bidea zen, eta Alemanian XIX. mendearen bukaeran txiroen elikadura bermatzeko lorategiak eraiki ziren esate baterako.
|
|
2013
|
|
|
Eta janaria inprimatzen badugu? Hori izan zen Paco Morales sukaldariak egin zuen galdera, inprimagailu batek
|
nola
lan egiten duen ikusi zuenean. Jose Ramon Tramoyeres plater eta ontzien prototipoak inprimatzen ari zen MakerBot batekin, kode irekia oinarri duen prototipatze azkarreko makinarekin.
|
|
|
Proiektua ez da hor amaitzen baina: 3D janari inprimagailua hobetze aldera erabaki industrial garrantzitsuak hartu baitira, hots, osagaiak
|
nola
barruratu, makina nola garbitu...
|
|
|
Proiektua ez da hor amaitzen baina: 3D janari inprimagailua hobetze aldera erabaki industrial garrantzitsuak hartu baitira, hots, osagaiak nola barruratu, makina
|
nola
garbitu...
|
|
|
–
|
Nola
egin hiri espazioa geure. Higiezinen merkatuaren burbuila zulaturik, goitik behera aldatzen ari da arkitektura eta hirigintzan lanean dabiltzan arkitektoen lan merkatua.
|
|
|
Berak ezarriko zituen poligonoari zegozkion hirigintza ezaugarri guztiak: lerrokadurak, altuerak eta aprobetxamenduak; baita etxebizitzen eta ekipamenduen arteko erlazioaren ingurukoak ere, hala
|
nola
berdeguneei, kirolari edota hezkuntzari eskaini beharreko azalerak.
|
|
|
Lan honek 50eko hamarraldiaren amaieratik 70ekoaren hastapen urteak bitarte altxatutako hamar dorreren oin ereduak aztertzen ditu. Lagin sorta adierazgarria osatzen dutelakoan eta ordezkari egokiak direlakoan izan dira hautatuak, hala eraikuntza dataren ikuspegitik
|
nola
kokapenarenetik. Etxe hauen funtsean, 60ko hamarkadan Gipuzkoak bizi izandako populazio hazkundea eta hazkunde horrekin batera hirigintzak eskuratu kudeaketa tresna berriak daude.
|
|
|
Etxe hauen funtsean, 60ko hamarkadan Gipuzkoak bizi izandako populazio hazkundea eta hazkunde horrekin batera hirigintzak eskuratu kudeaketa tresna berriak daude. Are nabarmenagoa da erlazio hori 60etako bigarren erdialdetik aurrera altxatutakoetan, orduan egin baitzuen goren Gipuzkoako biztanleriak; berdin lurraldean
|
nola
etxeok kokatu herrietan.
|
|
|
Are gehiago, sukaldea zenbat eta automatizatuagoa izan, orduan eta otsein, zerbitzari edota etxeko andre gizon gutxiago behar izan dira. Kuriosoa da
|
nola
EHn ekoizten den Otsein marka elektrotresnari lotua izan den.
|
|
|
Baina oinplanoari arreta jarriz gero, erabiltzaileen beharretara egokitutako askotariko espazioak eta aberastasun espazial bat aurkituko ditugu. Eguneko zein gaueko jardunetara egokitutako espazioak, hala
|
nola
tamaina handiko jangelak, aldagelak, kafetegiak, bainugelak, aisialdirako guneak, etab.
|
|
|
Orduan bainuetxe asko zaharberritu eta handitu egin ziren etekin ekonomikoa handitzeko, eraikin historikoari eraikin berriak atxikiz. Zati berri haiek aisialdiarekin lotutako espazioak izan ohi ziren, hala
|
nola
hotelak, dantzarako aretoak, jangelak, antzokiak, erabilera anitzeko aretoak, kioskoak, etab. Garai hartan bainuetxe askotan medikuaren eta enpresariaren arteko eztabaidak sortu ziren, bainuetxearen eginkizunaren aurrean ikuspuntu ezberdinak sortu baitziren, alde batetik medikuek bainuetxearen erabilera sendatzailea defendatzen zuten, beste aldetik enpresariak errentagarritasun ekonomikoa defenda...
|
|
|
Bainuetxe barruan egon ohi zen kapera, estilo neogotikoan eraikitzen zen. Zenbait areto handitan, hala
|
nola
jangela, dantza gela edo festa saioekin lotutako espazioetan, estilo mudejar berria ere erabili zen ferra arkuekin. Bainu eta aldageletako ornamentazioa, mitologia klasikoan oinarritutako eta ur gaiekin lotutako elementu eta animalietan oinarritzen zen (hala nola itsas maskorrak, igelak, tritoiak edo ninfak).
|
|
|
Zenbait areto handitan, hala nola jangela, dantza gela edo festa saioekin lotutako espazioetan, estilo mudejar berria ere erabili zen ferra arkuekin. Bainu eta aldageletako ornamentazioa, mitologia klasikoan oinarritutako eta ur gaiekin lotutako elementu eta animalietan oinarritzen zen (hala
|
nola
itsas maskorrak, igelak, tritoiak edo ninfak).
|
|
|
J.A.: Manuk plazaturiko ildotik, naturarekin bat gizakion jarreretan aldaketak eskatzen ditu eta aldaketa horiek hezkuntzatik etorriko dira halabeharrez, bestela
|
nola
–Naturak (paisaiak) bizirauteko muga batzuk dauzka eta muga horiek ezin gainditu ditzakegu.
|
|
|
Zergatik hautatu dute kautoa ibilaldiak suspertzeko? Agian jasangarriagoa da beste mugikortasun eredu batzuk erabiltzea, hala
|
nola
zaldia, trineoa?
|
|
|
Horiek guztiak modu automatizatuan moztea, doblatzea eta elkarri lotzea beharbeharrezkoa da.
|
Nola
lortu. CAD, CAM eta CNC sistema elkarlotuekin.
|
|
|
Jacob Roggeveen esploratzaile holandarrak deskubritu zuen 1722 urtean, eta heldu bezain laster bi galdera egin zizkion bere buruari.
|
Nola
demontre heldu ziren polinesiarrak hain urrun dagoen uharte batera, eta, nola eraiki ahal izan zituzten zeukaten teknologia apalarekin «moai» deitzen zieten eskultura erraldoiak eta haien azpian zeuden plataformak (ia 900 «moai» eraiki zituzten denera)?
|
|
|
Nola demontre heldu ziren polinesiarrak hain urrun dagoen uharte batera? eta,
|
nola
eraiki ahal izan zituzten zeukaten teknologia apalarekin «moai» deitzen zieten eskultura erraldoiak eta haien azpian zeuden plataformak (ia 900 «moai» eraiki zituzten denera)?
|
|
|
Pazko uharteko biztanleek egurra erabiltzen zuten kilometrotako bideak eraiki, «moai» erraldoiak haien gainean garraitu eta behar zuten lekuan tente jartzeko. Baina
|
nola
zen hori posible enbor sendodun zuhaitz bakar bat ere ez zegoen uharte batean. Erantzun bakarra du galdera horrek:
|
|
|
Teknologiaren garapena da aktibitate askoren biziraupena bermatuko duena, baina askotan modu automatiko eta azkarrean lan egiteko behar horrek lanpostu kopruaren gutxitzea ekarriko du, eta hortaz, aktibitatea mantentzeak ez du zuzenenan lanpostuak mantentzea ekarriko.
|
Nola
erantzun, beraz, egungo berehalako ekonomikoak sortzen dituen eraldaketei?
|
|
|
Kale hau Bartzelonako kale zaharrenetako bat da eta Poblenou auzoko garrantzitsuena, auzoa ipar hego norabidean zeharkatzen du Diagonal etorbidea moztuz. XIX. mendearen hasieran, Peré IV Bartzelona eta Frantzia lotzen zituen bide nagusia zen, bidean herrigune garrantzitsuak lotuz, hala
|
nola
Mataró herria. Hori dela-eta, XIX. mendearen bigarren erdian eraiki ziren lehen fabrikak errepide horren inguruan edo errepide horri lotutako bideetan, haren komunikazioa aprobetxatuz, eta, horrela, Peré IV gune industrial osoaren ardatz bilakatu zen.
|
|
|
XIX. mendearen hasieran, Sant Martí de Provençals, tamaina txikiko nekazari herri bat zen, laborantzako lursail handiak zituena eta jarduera horri lotutako zenbait eraikinez osatua, hala
|
nola
errotak edo masiak. Soroak oso emankorrak ziren Besós ibaitik ura ekartzen zuten ubideei esker.
|
|
|
Lekuaren atmosfera galdu ez zedin, eraikinen zaharberritze lanak ekintza minimoekin egin da, espazioek gutxieneko segurtasun eta konfort mailak eskuratzeko beharrezko lanak burutuz. Proiektuaren arrakastaren arrazoia, Birminghan eko kasuan bezalaxe, kokaleku estrategikoa izan da, eta eraikin erabilgarri eta espazio publiko handi baten aukerak ere asko lagundu du, hala
|
nola
kooperazio eta lantalde ekintzaile baten kudeaketaeredua.
|
|
|
Poblenou bigarren sektoretik hiriko erabileretara moldatu da tailer birmoldaketa ugariren ondorioz. Prozesu hori
|
nola
egin den azaltzeak Eibarreko ondare industriala balioetsi eta birmoldatzeko bidea eman diezaguke.
|
|
|
Lehenik eta behin, eraikinen ezagupenaz egindako lana azpimarratu behar da, babes eta birmoldaketaren oinarria baita. 22@ ren garrantzia berebizikoa izan da, erregulazio egokiek eraikinetan egindako lanak eta bertako erabilera berriak
|
nola
egin zehaztu baita. Gailendu beharreko gauza da eraikin hauek eskainitako erabilera sorta eta nahasketa posibleak.
|
|
|
Bestalde, industria berriek toki estrategikoak lortu dituzte lurraldean. Bi inertzietatik ondoriozta daiteke estetikak eta ikonografiak
|
nola
eragin duten paisaiaren antolaketa edota eraldaketa prozesuetan.
|
|
|
Orain arte aipaturikoak lantegi monumentuaren hiria definitu digu
|
nola
edo ahala. Puntu horretatik abiatuta, industria kokaleku eraberrituek landa eremu estetikoa eta balio erantsi nabaridunak nahiago izango dituzte lurraldera hedaturiko metropolietan.
|
|
|
Hirigintza espekulatiboak laster batean beteko dituen espazio baliotsuak lagako dizkigute lantegi eraitsiek hiriguneen erdialde zein periferietan. Produkzioak hustutako ingurumariak, plangintza urbano eta estrategikoen elikadura bilakatzen dira oso maiz, eta prozesu konstante horiek beste behin erakusten digute bai lurraldearen eta bai hiriaren eraldaketa teleologikoak
|
nola
proposatzen duen collage erako gorpuzkera jarrai eta amaigabea. Arkitekturak eraitsiak direnean regulaziorik gabeko espazioak gelditzen dira begi bistan.
|
|
|
Bestalde, XX. mendeko azken hamarraldietan modan izan ziren paisaia etnografikoak ere baditugu, kutsu kulturala omen zuen bidaiari eta bisitari klase berriaren korronteak
|
nola
edo hala posible eginez. Hauen artean ibai zabal batzuen bazterretako paisaia kulturalek eta industriaren ekomuseoek bereganatu zuten sona nabarmena.
|
|
|
Batzutan artearen esparrutik ezpada antzeman ezinezkoak. Hala
|
nola
, abar idortua dirudi burdinaren herdoilak. Eta itsas oskolen gisako harrabots urrunen oihartzunak ere adituko ditugu altzairuz loturiko zutabe eta habeetan.
|
|
|
Horiek erakartzeko, puntako azpiegiturez hornitutako lursail, eraikin eta espazioak eskaintzen dira,
|
nola
salmentan, hala alokairuan. Gainera, elkargune funtzioa duen eraikina izaten da proiektuaren muina eta bertan izaten dira parkeko kudeaketa erakundearen bulegoak eta zerbitzu orokorrak, hots, auditorioa, bilera gelak, ostalaritza zerbitzuak, haurtzaindegia...
|
|
|
Beraz, hirian edo landa lurrean, zer eta
|
nola
egin daitekeen nork erabakitzen du?
|
|
|
(18)) arkitektoek idatzi zituzten eta tratadistika direla esan daiteke (Oteizak kritikatu egin zuen), Fullaondo teoriko eta irakasle izatearen eraginez, ziurrenik. Horretaz gain, edukian hilerria kultura parketzat hartzen zen, Leonidov i jarraiki, bai eta paisaiaren edo hilerrien aldetik paradigma diren beste adibide batzuk ere, hala
|
nola
, Stockholmeko Asplund eta Lewerentzena, Alvaar Alto ren Lyngbyna, Bittburg eko militarra, Apotzagako edo Leone ren El bueno, el feo y el malo ko hilerri biribilak, Donostiako San Telmo Museoko hilarriak; Ligorio ko Bomarzoko lorategia, Stigia aintzira eta Kevin Roch en Museoa. Hainbat artelan ere aipatzen ziren:
|
|
|
Oteizaren jeinu keinua darion aurreproiektuak sintetikoki erakusten digu hastapenean ibaiaren meandroak jarraitzen zituen baso espazioak,
|
nola
lehendabizi baratzez josiak gero hiritartu ziren, «zuhaitzek geometriko eginiko» «irla hutsune»an mugimendua etenda. Segituan irla hautsi eta «ertzak» eragin zizkioten, parteek osotasunarekin duten lotura ezinbestekoa berrasmatzeko «lan bukatugabe»an.
|
|
|
Bere eskultore eskarmentua arkitekturaren eta hirigintzaren alde jarririk, milagarren aldiz tokatu zitzaion ordaintzea betiko frakasoaren patua. Lehenagoko beste proiektu batzuetan ere Oteizak eskuz esku jokatu zuen beste arkitekto talde batzuekin; hala
|
nola
, Montevideoko monumentua() edota Donostiako Ametzagainako hilerria (1985). Zorrotzaurrera bidalitako Memorian:
|
|
|
Hala ere, arkitekturaren munduan sartuta gabiltzanok utopiaren eta distopiaren arteko marra oso fina dela erakusten diguten adibide asko ditugu buruan.
|
Nola
ahaztu Le Corbusierren Ville Radieuse, eta horren ondorio den Pruitt Igoe?
|
|
|
Zein izango litzateke naturaren papera gizakirik gabeko mundu horretan?
|
Nola
imajinatu izan dugu. Zenbateko aldea dago guk eraiki izan ditugun fikzioen eta errealitatearen arten?
|
|
|
industria hiri izatetik zerbitzu hiri izatera. Orduan, Bilboko metropolia egituratzen duen itsasadarraren bi ertzak berrantolatzeko apustua egin zen, eta ardatz horren erdi erdian dagoen Zorrotzaurre,
|
nola
ez, bere kokapen estrategikoagatik, giltzarri gertatu behar, bada!
|
|
|
Horren harira, beste hautagai batek, Xabier Unzurrunzagaren taldeak, aurkako ertzaren alde egin zuen apustu, eta haien ekimena Zorrotzaurreko ezker besoaren ertza Zorrotza eta Olabeagarekin lotzean zetzan. Itsasadarraren ibilbide naturala lehortzearekin, Zorrotzaurre zabaltzea lortzen zuten,
|
nola
morfologikoki hala hiri egitura mailan errotula funtzioa bermatzeko adina entitate izango zuen hiri zatia eraikiz. Lehortutako ubidearen sestra azpitik antolatuko ziren zerbitzuak, eta azpiegiturak, metroa barne; eta, eremutik harago luzatuko zen hiri ardatz hori, lehenik, labe garaietako instalazioetaraino. Barakaldoko hiri bilberaino?, eta aurrerago:
|
|
|
Bestalde, hiri zati horretan pertsonak, eraikinak, zerbitzuak
|
nola
kokatuko ziren zehazteko irizpideak kontuan hartuta, nagusiki bi ereduri jarraitu zitzaiela esango nuke: batetik, eremua berregituratzeko arkitekturaren edukian, gaitasunean oinarritu zirenak, hiri proiektu bat garatuz; eta bestetik, behin betiko hiriak izango zuen forma zehaztu gabe, metropoli estrategiaren gida-lerroak finkatzea helburu izan zutenak:
|
|
2014
|
|
|
89). Horrek, arkitektura irakatsi, pentsatu eta kritikatzeko moduan duen eraginarekiko kezka aurkezten dute Peter Zumthor, Alvar Aalto edo Juanhi Pallasmaa bezalako zenbait arkitektok ikusmenaren nagusitasunak beste zentzumenak baztertu dituela ikustean, eta beren obra eta idatzietan salatzen dute
|
nola
ezaugarri sentsorial eta sentsualak desagertu diren artetik eta arkitekturatik.
|
|
|
Marrazkigintzak, hainbat egileren ahotan, hamaika adiera izan ditu, betiere ideia eta ideiaren espresioa aldagai duen formularen arabera. Errenazimentutik hasiko gara, modernitate eta postmodernitatearen baitan txertatuz, eta ikusiko dugu
|
nola
marrazkigintzaren definizio bera garaien arabera aldakorra den.
|
|
|
Modernitatearen puri purian, arkitektura, marrazkigintza, egilea eta egilearen nortasuna modu berezituan agertzen dira, gerora gauzatuko diren «markazko» arkitekturen aurrekari bat balitz bezala. Nabarmentzekoa da
|
nola
, Modernitatearen etorreratik, arkitekturako maisuen marrazkiak gero eta estilo pertsonalagoz janzten joan ziren.
|
|
|
Testuinguru horri helduz, proiektuaren araberako banaketa bat sortzen du, «lehenagoko» irudiak aipatzen ditu (denbora mugarria obran, hots, eraikian, kokatzen duelarik), «bitarteko» marrazkien segida, obra egikaritzen den bitartekoak, eta azkenik «geroko» irudiak aipatzen ditu, jada eraikita dauden elementuak islatzen dituztenak. Aipagarria da
|
nola
Boullè edota Archigrameko marrazkiak azken kategoria horretan kokatzen dituen, eta ez «lehenagoko» marrazkietan.
|
|
|
Diagrama horren bitartez, beneditarren monasterio berriak sortzeko arauak eta proportzioak topa daitezke; non eliza, non klaustroa, non baratzea, non gelak... ez da, hortaz, greziarrek zeukatenetik asko aldentzen, eta existentzialismo batetik eratorritako ideiatik dator marrazkiaren eraketa, hots, eraikitzailearen buruan besterik ezin da proiektua existitu, eta behin marraztua, hau da, burutik paperera igarotzean, ideiak zimurtzera eta galtzera joko du. Ildo horretan, greziarrek egin
|
nola
, planta eskematiko bat nahikoa izan zitekeen proiekto osoa azaltzeko, altxaeren eta plantaren arteko erlazioa zuzena baitzen, hots, ez ziren eredu edo proiektu ezberdinak ikusten, baizik eta tipologia ezberdinak.
|
|
|
Codex Coner bezalako obretan ikus daitekeenez, perspektiban egindako ebaketak kasu anitzetan topa daitezke eraikinen barnealdeak deskribatzeko orduan, nahiz eta neurtzeko agertzen zituen arazoak topatu. Perspektiba erabiltzen zuten arkitektoen asmoa, eta XIX. mendera arte luzatuko zen usadioari jarraituz, eraikina eraiki eta gero «nola» geldituko zen ikustea zen, orain dela bi mendeko «perspektibista» ingelesek
|
nola
.
|
|
|
Arkitektura lana eta eraikina ez dira gauza bera. Eraikina izan liteke
|
nola
edo hala elkarrekin altxatutako elementu sorta; arkitektura lana, aitzitik, aurretiaz marrazturiko proiektuan datza funtsean. Ez dira banatzen ahal, nahiz beti ez diren neurri berean burutuak suertatzen.
|
|
|
Hizkuntza natural horretatik at, arkitektoon ideiak adierazteko hizkuntza «grafiko»ari ekiten diogu, marrazkiak erabiliz esanahi bat emateko testuari eta gure ideiei. Horrela, bada, hainbat irudi edo marrazki oso ideia famatuen adierazle bilakatu dira, hala
|
nola
Robert Venturi eta Dennise Scott Brownen «I am a monument» adiera, Le Corbusierren modulorra Mies van der Roheren Adreiluzko Etxea...
|
|
|
Lehenengo fasean, erabiltzaileak beren beharrak, espazioa eta erabileren gaineko hausnarketa egitetik proposamen arkitektoniko definituak adostera ailegatu ziren. Horretarako, erabiltzaile guztien beharrak identifikatzeko, behaketa eta elkarrizketa lanak egin zituzten, bai eta espazioa
|
nola
erabiltzen zen aztertu ere. Horrela, espazioak bete behar zituen beharrak eta erronkak definitu, eta ikasleak ideia eta proposamen zehatzak prototipatzera pasatu ziren.
|
|
|
Oreka posizioa lurrean kokatutako puntu finko bat izango da x0= 0 betetzen duena. Lurrikara gertatzen ari denean, lurra horizontalki mugitzen da, beraz, solairu bakoitza lurrarekiko
|
nola
mugituko den kontsideratuko dugu. Eraikineko solairuak m ¡ masa duela suposatuko dugu eta ondoz ondoko solairuak malguki baten portaera duen konektore elastiko batek lotzen dituela.
|
|
|
Emaitza hurbildua ona izatea nahi badugu, eremua diskretizatzeko erabilitako elementuen kopuruak handia izan du eta ikusi berri dugun prozesuak agerian uzten du elementu kopurua handitzearekin kalkulu kopuruak
|
nola
egingo lukeen gorantz. Hau da, elementu kopuruaren gehikuntzak nodoen gehikuntza dakar; zenbat eta nodo gehiago \Nj\ funtzio gehiago eta, ondorioz, ekuazio diferentzial arrunt gehiago eta ezezagun gehiago.
|
|
|
Gai honetan ikerketa batzuk egiten ari gara TUMeko BR2 laborategian, zehazki jende helduaren zaintzarako
|
nola
egokitu eraikinak. Jende helduaren zaintza karga handia izan daiteke, eta askotan familiako edo gertukoren baten sakrifizioa izaten da atzean.
|