|
2000
|
|
|
Nolanahi ere, bi lanek datu argigarriak dakarzkite Tillac en bizitzaz. Bere bizian
|
nola
bere obran kontrasanez oratua zegoen Tillac. 1880an Angoulemen jaioa, 17 urterekin beka bat erdietsi zuen Pariseko Arte Eder Eskolan trebatzeko.
|
|
|
Adibidez, nola ager dezake hori Eusko Jaurlaritzak?
|
Nola
beraren aurka izan daitekeen desobedientzia zibilaren bidezko ekimen bat. Haatik, Demokraziarako Epaileak EAEko Auzitegi Nagusiko Aretoak egindako kritikaren aurka azaldu da honen kritika ez zihoalako soilik hortik, askoz zabalago zelako baizik.
|
|
|
Hedabideek, errealitatearen eraikuntza orokortzailearen barruan, besteak beste, lurralde mapak eskaintzen dituzte imajinario kolektiboetan, nazioen, herrien eta estatuen kokapena eta hedadura sozializatuz. Hedabideek eskainitako mapa geografiko, administratibo eta politikoei esker, herritarrak munduaren kontzeptualizazioan egitendu aurrera, eta tokia bilatzen du unibertsoan,
|
nola
bere buruarentzat hala bere ingurukoentzat.
|
|
|
Kazetaritza eskoletan esaten zen esamolde bat parafraseatuz, irratilariak zenbat balio,
|
nola
beraren agendak zenbat pisu; hau da, irratilari berriemaile edo iruzkingilearen balioa iturriekiko erlazioan dago. Eta honi hertsiki lotzeak bide arriskutsu batera eraman gaitzake, zeren iturrien nolabaiteko menpekotasuna agerian gera baitaiteke.
|
|
|
Zeren, aitona Nikolas ez bezala, zeina entseiatzen baitzen, ororen buruan, etxeko iragan ilun haren ulertzerat eta onartzerat, aitak ezin ikusi zuen eta, ezin ikusi zuelako, haren estaltzerat entseiatzen zen nola edo hala, egunez egun lantzen ari zen bere bertze iduri haren bidez. Halakoa baitzen aita guztian, iduria izanaren gainetik balu bezala. Eta,
|
nola
bere iduria jauregikoa ere zen, hala hartzen zituen jauregiko sehiak ezin zorrotzago eta arautzen zituen haien harremanak ezin hertsikiago, orain dela guti erran dizudan bezala, baita gizon eta emaztekien arteko bertze harreman haiek ere, gizon emakoien eta emazteki gizakoien jokamoldea gaitzesten zuela:
|
|
|
Zergatik hartu ote zuen osabak erabaki hura eta zergatik iragan ote zuen marra? Pedro Huizirekin sasoin hartan desgogara zebilelako ote zen eta erakutsi nahi ziolako ezen Pedrok ere iragan zezakeela marra bere pinturetan,
|
nola
berak iragan baitzuen amorioan. Edo, Maddalenentzat sentitzen zuen amorio hartan kausitu ote zuen osabak beharrezko ukendua, zeinak Pedroren urruntasunak bihotzean eragin zion zauriaz senda baitzezakeen?
|
|
|
Bakoitzak berea erabiltzen omen zian: emakumea bezero" arrunten" bisitaz arduratzen omen zuan, baina zenbait topaketa, hala
|
nola
bere ohiko berriemaileena edo bezero handiena, Urtxipiak berak hitzartzen zitian, bulegariari, etortzekoa nor zen adierazi gabe, orduaz bertze daturik ematen ez ziola. Biak eraman ditik bulegotik.
|
|
2001
|
|
|
Hizkuntzarekin gertatzen den antzera, ez da garbiroegi ikusten
|
nola
bere hartan iraun zuten antzinadanik zetozen direlako lege horiek. Foruak, maiz entzuten dugu horrelakorik, nonahi aurki daitezke, edonongo hiri eta eskualdeetan.
|
|
|
Praktikoa, funtzionala, dotorea, laburra, ezinago. Zaldiduna, mezularia, gaztigu emailea, Bazofias da, noski; gobernadorea da, kasu honetan, heriotzatik salbatu nahi den pertsona; hala gobernadoreak hartu nahi dituen neurriek –mutil bat ekarrarazi, mezu batzuk eman, bizkor ibiltzeko agindua–
|
nola
bere izpirituaz jabetu den umoreak –kezka, gogoeta– argi adierazten dute zer den zaldunak ekarri dion mezua: inor bera hil nahian dabilela.
|
|
2002
|
|
|
Pertseok hitz gutxitan kontatu zion gazte hari zein zen egin behar zuen lana: nola Polidektes erregeak Medusaren burua nahi zuen, ileetako suge eta guzti, bere andregai Hipodamia printzesa ederrari ezkontza opari gisa emateko, eta
|
nola
bera, Pertseo koitadua, prest agertu zen lan hori egiteko?
|
|
|
¡ Cein berri onac emango dizquiot nere Aitari beste lecu ascotatic onac baño obeac artzen dituen orduan! Jaquinerazo bearco zayo,
|
nola
bere Soldadu zaar ta berriac aspertzen ez diraden, asetzen ere ez, ez diruac artuaz, ez beren echeetara joateco auquera emanaz: emen bacarric billatzen dala eriotza ematea:
|
|
|
Irudimenean nuen, hala ere, elkarrizketa hartan antzemandako une laburretako irudi argia. Eta nik,
|
nola
bere osoan hartu nahi bainuen neska hura, halaxe esan nion, ilunetik argirako bidean:
|
|
|
Martigoi baserriaren parera iritsi ginenean, berriz, ez zekitèn datua jakinarazi nien:
|
nola
bertako nagusiak osaba izeba nituen eta haien seme alabak lehengusu. Eta sanmartzialetan hara joaten nintzela gurasoekin eta arreba Liberekin San Pedro eguna pasatzera, parrokian meza nagusia entzun ondoren.
|
|
|
Bai, Sergio ongi ohartzen zen, Pantxikek egin berri zituen imintzioengatik, hanka sartzen ari zela, baina,
|
nola
bera bezalako mutil batek handiagotzat baitzuen egia estaltzen ibiltzea hura biluzik erakustea baino, mihia bridatu beharrean, are gehiago askatu zuen. Eta esan zion:
|
|
2003
|
|
|
Alta, zenbait urte lehenago, René Cassin jaunaren ikusten izanik, bere Pariseko etxean, euskal aterpetuen alde arartekotasun eske, segur gogoan dut zer harrera gozoa egin zidan, euskal herritar gisa, baina ez dezaket ere ahantz
|
nola
berak aitortu zidan giza eskubideen alde aspalditik zeraman gatazkan, estatuen boterea izan zuela beti partida.
|
|
|
Aspaldidanik, destilazioaren bitartez likoreak lortzen zituzten, baina XVI. mendera arte likoreen kontsumoak ez zuen garrantzirik hartu. Badirudi, rona masiboki produzitutako lehenengo likorea izan zela, kontuan hartu behar dugu
|
nola
bere lehengaia, melaza, oso merkea zen eta ordura arte arbuiatua gelditzen zen, azpiproduktu bat bezala kontsideratua zegoelako. Hasierako izena Rumbullion zen?, zalaparta?
|
|
|
Momentu luze batez hola gelditu ziren, eta Oya ri iduritu zitzaion nehork ez zituela sekulan bereizten. Ez zuen ulertzen
|
nola
bere burasoek hori egiten ahal zien, ez zuen onartu nahi hirurek hain aspalditik lotzen zituzten kate azkarrak urratu zituztela.
|
|
|
" Zer da baserritar bat kulturarik gabe? Deus ez!", zioen bere kolkorako, eta,
|
nola
bera aberatsa baitzen, morroiak lanean jarri eta jauntxo bat bezala bizitzen hasi zen don Justo Gramatikaria, bere hobbyari ekiten ziola: gramatikari.
|
|
|
Aspaldian gaixo dago, urte luzeetako borrokak gastatuta eta ahulezia handi batek jota bezala, maisu kargutik at azken urte honetan. Baina Patxi ez dago ohe batean amore emanda hiltzeko gertu eta,
|
nola
bere heriotzari zentzu bat eman nahi dion, orri zuri batean lerro batzuk idazteari ekin dio, herritarrek bere erabakiaren berri jakin dezaten, momentua iritsitakoan:
|
|
|
Gueien bat Provincia oneitan dagozen Nobleziaco Hidalguiac Necazaritzatic sortubac dira; eta ala Caballero edo beste edozein Personagec, andia izanagatic, Nobleziaco Hidalguia eguingo badau, edo eguin biarco ditu papel faltsuac, edo eguin biarco dau prueba eguiazcua,
|
nola
bere Antepasauren bat vizi izan zan ez arguintzan ez arotzian, ez zapataritzan, eta bai bere Apelliduco Urlia Echalde propioan Abarca sopitia eriola, Erpillac zatiquetan zitubala, Artua jaten ebela, Ituaco sitsa gobernaitan ebela, eta azquenic queez eta amaraunez betericaco Arcoba baten lo eguiten ebela; beste moduz neque da eta ez da erraz Nobleciaco Hidalguiaric eguitia; eta onela duaza Guizon ... 232).
|
|
2004
|
|
|
Atezainak esan zuen eskaileretatik kolpeka jaitsi zutela aita. Beranduago kontatuko zigun Urkola mediku psikiatrak
|
nola
bera atxilotuta eraman zutenean komisaldegian aurkitu zuen adineko gizon bat, eserita, belaunetan manta bat zuela, egurtuta egoteko itxura guztiekin... eta esaten omen zuen: " Soy Miguel Castells, notario de San Sebastian, heroe de Teruel, y me han pegado!".
|
|
|
Oso txikiak direnean, zuhaitzek (edozein landarek bezala) zenbait zainketa behar dituzte garatu ahal izateko. Artikulu honek aztertzen du
|
nola
bere oinarriaren inguruan jarritako harri multzo batek arreta jartzen dion bere presentziari, eta nola galarazten dion norbaitek, arreta galarazita edo oharkabean min egitea. Harriak, gainera, apaingarri polita dira.
|
|
|
Astebete lehenago irakurria nuen aldizkari sentsazionalista batean talidomida hartu zuèn emakume dohakabearen kasua:
|
nola
berak sentitu zuen han barruan mutila, dinbi eta danba, ostikoka itxura batean, eta nola uste izan zuen, ondorioz, futbolari zetorkiola haurgaia... nahiz eta gero, zinezko eta minezko orduan, zangorik gabe jaio zitzaion.
|
|
|
koadro balios batzuena izan zitekeen, edo zeramikena, edo seilu eta txanponena, edo gauzarik bitxi eta arraroenena. Eta,
|
nola
bera umetan zomorrozale itsua izan baitzen, tximeleta, kilker eta intsektu guztien atzetik ibiltzen zena han sorterrian, Lleidako herrixka batean, bilduma hari ekin zion.
|
|
|
Testuinguru faktore hauezaz gainera, egintzaren ondorioak eta emaitzak ere aztertu lirateke, bai egilearen autoerrealizazioaren eta autokontzientziaren ikuspegitik
|
nola
bere ingurumen sozialarenetik ere.16
|
|
2005
|
|
|
gizon bat leprak joa ikusten duelarik (Mk 1,41); Naimeko alargunak bere haurra galtzen duelarik (Lk 7,13); jendea janaririk gabe ikustean basa mortuan (Mk 6,43); Jerikoko bi itsuak hurbiltzen zaizkiolarik (Mt 20,34). Xoratua egoiten da zerbait eder ikustearekin, hala nola ehuntari erromatarrak erraten diolarik
|
nola
bere menekoek obeditzen dioten manua eman bezain segur (Lk 7,9). Legeari jarrikitzen zitzaion aberatsa maitatu zuen (Mk 10,21).
|
|
|
itzazu eskura haurrari erosoago sentiaraziko dioten objektuak, hala
|
nola
bere jostailu maitea, ipuin bat, biberoi bat ur, etc.
|
|
|
Amonak kontatu izan zion Inesi, behin baino gehiagotan,
|
nola
bera, amona Kontxi, gauetik egunera egin zen komunista, langileen egoera gaiztoarekin topo egin orduko, eta berari ere. Inesi?
|
|
|
Teresak ongi gogoratzen zuen aitak amari emandako zaplazteko haietako bat, aste beltz hartako egun batean bertatik bertara ikusi zuena eta buru buruan grabatua geratu zitzaiona, eta ongi gogoratzen zuen, halaber,
|
nola
bera negar zotinka hasi zen, eszena beldurgarri hartaz aparte, orduantxe ulertu baitzuen amari bizpahiru egun lehenago aurpegian sortutako ubelunearen arrazoia, ama disimulatzen ahalegindu zena:
|
|
|
Anbrosiok garbi esan baitzion berak etxekoandre batekin ezkondu nahi zuela, eta etxekoandreen egitekoa etxean lan egitea zela: ez zuela hartan amorerik emango, eta
|
nola
bera, amona Kontxi?
|
|
2006
|
|
|
enpresaren erreforma sakona gauzatuz gero, lanaren subiranotasuna eta jabegoa langileari emanez, gizartea eraldatzeko bidean izango gara. Jakina da aro modernoko sistema ideologiko gehienek izan dutela lana erreferentzia zentral gisa, bai marxismoak
|
nola
bere antitesiak, liberalismoak.
|
|
|
Dekorazioa gure irudimenari irekita dagoenez, gehien gustatzen zaigun efektua lortzeko erabili behar dugu. Markoa haur batentzat bada, marrazki bizidun gogokoenetako pertsonaiekin apaindu dezakegu, edo opari paperarekin, baita motibo geometrikoekin, izarrekin edo beste irudi batzuekin ere, hala
|
nola
bere azalean inprimatutako hatz aztarnekin. Apaintzeko beste teknika konbentzionalago batzuk ere erabil ditzakegu, hala nola pintura, mosaikoa edo oihala, edo eragin originalagoa eman diezaioketen materialak, hala nola paper zimurtua, periodikoa edo aluminiozko papera, atentzioa emango baitute.
|
|
|
Ez al du gorbatak itotzen orduan ere? Ez al du sentitzen idazle gorbatadunak gorbatak errealitatetik urrundu egiten duela, barregarri bihurtzen, erridikulu, hala bera
|
nola
bere lana. Ala galdera hauek al dira erridikuluak?
|
|
2007
|
|
|
XVIII. mendearen karakterizazio saioan Humboldt gazteak ongi erakutsi du. Leibniz-en tradizio dinamistan?
|
nola
berak karaktereaz batez ere norberetasuna dagien barne indar propioa ulertzen duen, norbere baitatik sorketa, kreazioa53 Barne indar hori da, kanpotiko influentziak zeinahi izanik ere, garapidea bat izan dadila eragiten duena eta ez bestea, norbere aiurriaren propioa alegia. Indar hori da bere askatasuna, banakotasuna, kreatibitatea.
|
|
|
Hizkuntza bat, non ere ia dena aditz baita, dena egintza; non dena bizia baita eta arian ari baita dena egonik gabe; aditz konjugazio bat kasik denbora gabekoa, dena presente jartzen, iragana oraingotzen, historia poesia bihurtzen duena; lexiko bat, dena denarekin erlazionatzen duena, dena irudi, dena erritmo, etab. Herder-ek hizkuntzazko iruditik nola pertsonifikazio poetikoak, ipuinak, sagak, sinbolismoak loratzen diren erakusten du; nola garatzen den eguzkiaren goizargitzeko iruditik munduaren kreazioaren kontadizoa. Eta erakusten du nola poesia hebrearra, basamortuko bizi esperientziarena, artzain herri baten poesia, herri bat bere buruaren harroa eta bere Jainkoaren usteosokoa,
|
nola
bere bere aurrebaldintzetatik bakarrik ulertzen den, nola konparaezina den poesia greko edo erromatar edo nordikoarekin: izpiritu nazional bereki baten bizi eta sentieraren espresio.
|
|
|
–un mundo enteramente nuevo de lenguas, costumbres, inclinaciones y pueblos, otra era se inicia? 380 Ez diogu jarraituko bere eraikuntzan. Seinalagarria da, haatik,
|
nola
bere garaikide ilustratuekin polemikan Erdi Aro erdeinatua berak defendatzen duen, eta modernia urreztatua berak gorotzesten. –Todo pensador elegante y clásico que considere el orden de nuestro siglo como el non plus ultra de la humanidad tiene ocasión de declarar contra siglos enteros de barbarie, de derecho público miserable, de superstición y necesidad, de costumbres defectuosas y de falta de gusto, en los templos [arte gotikoaren errebindikapena Herder eta Goethe-rekin hasi da!], en los conventos, ayuntamientos, gremios de artesanos, cabañas y casas, así como ocasión de ensalzar las luces de nuestra época(?).
|
|
|
Gainera, garapenerako beharrezkoa den kapitala halabeharrez multidimentsionala da.Kapital mota desberdinen arteko elkarreraginek ikusarazten dute beraien artekomugak lausoak direla, batik bat, kapital sozialaren kasuan. Horrela, bada, komunitate garapenaren logikaren barnean kapital mota desberdinek hartzen dute parte, hala
|
nola
bere eragileak eta erakundeak ere, botere harreman zehatzak sorrarazizbertako giza sarean eta gobernantzan. Berrikuntza sozialaren paradigma berrian, berrikuntza kapitalaren stockaren erreprodukzioa den neurrian, kapital soziala edokapital instituzionala da kapital mota nagusia.
|
|
|
Kant-en aburuz gizon emakume guztien adimenak giza adimen bat bera diren moduan, Cassirer enean herri guztien hizkuntzak hizkuntza bat bera dira. Hala ere, Humboldt-en tradizioan, Cassirer-ek hizkuntza bakoitzak mundua
|
nola
bere gisan eratzen, objektibatzen duen azpimarra dezake, guztien batasun hura ukatzeke:
|
|
|
Hizkuntza bakoitzak
|
nola
bere betaurrekoak paratzen dituen, koloreen betiko argumentu errazarekin azaltzen digu: bassa hiztun batek Liberian ez du bi kolore baino bereizten, shona hiztunak Rodesian lau, europarrok gaur sei egin ohi dugu (baina alemanek ere XIX. mendera arte lau bakarrik bereizten zituzten).
|
|
|
XVIII. mendearen karakterizazio saioan Humboldt gazteak ongi erakutsi du. Leibniz-en tradizio dinamistan?
|
nola
berak karaktereaz batez ere norberetasuna dagien barne indar propioa ulertzen duen, noren norbere baitatik sorketa, kreazioa782 Barne indar hori da, kanpotiko influentziak zeinahi izanik ere, garabidea bat izan dadila eragiten duena eta ez bestea, norberaren aiurriaren propioa, alegia. Indar hori da bere askatasuna, banakotasuna, kreatibitatea.
|
|
|
liburuaren narratzaileak edo idazleak, Koldo Izagirrek berak, ipuinak nola zuhaitzak inausi ez ezik kimatu egiten ditu haatik. Inaustea ez bezala, kimatzea eta ernetzea sinonimoak dira, eta Koldo Izagirrek zuhaitzak —hala
|
nola
bere luma— kimatzen dituen ahala literatura berri bat ernetzen ari delakoan nago.
|
|
2008
|
|
|
Izebaren ateraldiak irri nabarmen bat eragin zion Nazariori; txantxara jo beharrean, ordea, bizpahiru segundoren buruan irria desegin eta pentsakor jarri zen; esan nahi baita Nazarioren adimenak beste leku batera egin zuela jauzi; honek, izan ere, gogoan behar zuen? edo gogoan zuen, zehatzago, eszenaren nondik norakoak ez du beste irtenbiderik eskaintzen?, nola behin batean, Dobaingo fabrikara lehen aldiz egin zuèn egunean doi, izebak fardel bat prestatu zion, baita
|
nola
berak. Nazariok, bere esker ona azaldu nahi izan zion ere?
|
|
|
Markesa andereak bere harrotasuna zuen, berezko berezkotasunetik ez ezik, sortzez jaso zuèn noblezia titulutik ere bazetorkiona eta bi iturburu zituena, beraz, bi aldiz puztua behar zuena, ondorioz?, baina
|
nola
bere harrotasun hark behar baitzuen, halaber, senarraren desleialtasunak zauritua, bi aldiz zauritua, alegia?, hala, irain orok bilatzen du irain kitatze neurrikoa?, hatz erakuslea norabide zehaztugabe batean zuzentzen zuela, gogoan behar zuèn irudiaren norabidean, ziurki?, ordainaren baldintzak zehaztu zituen Villalbakoak:
|
|
|
tzea. Etxaidek euskaltzaletasuna eta ohiko kristau balioak osoki baturik eta bere baitan
|
nola
bere lanetan ezin elkarretarik bereizirik zeuzkan. Pentsa dai teke euskal kultura oraino hatsik ezin hartuz zegoen 1950eko hamarkadako urte etsigarri haietan literaturako gaiak berriz aipatzean eta euskal autoreak aurkeztean, gogor zitzaiola Etxaideri lehen euskal idazlearen neurtitzak, kris tau kontzientziak manatzen ziokeen bezala, euskaldun irakurleen aitzinean besterik gabe gaitzestea.7 Gisa horretan egoki gertatu zitzaion, espainol litera turan bere tokia aitortzen zitzaion Ruizekilako konparantza.
|
|
|
Azkuek izan bazituen zenbait ezaugarri arkaiko intelektuala izateko, hala
|
nola
bere apaiz kondizioa edo kezka indibidualista urriak. Hala ere, gizartean eragiteko bere bokazioan esan liteke frantses eta espainiar intelektual askok baino helburu eta bitarteko errealistagoak pentsatu zituela.
|
|
|
Markesa andereak bere harrotasuna zuen, berezko berezkotasunetik ez ezik, sortzez jaso zuèn noblezia titulutik ere bazetorkiona eta bi iturburu zituena, beraz –bi aldiz puztua behar zuena, ondorioz–, baina
|
nola
bere harrotasun hark behar baitzuen, halaber, senarraren desleialtasunak zauritua –bi aldiz zauritua, alegia–, hala –irain orok bilatzen du irain kitatze neurrikoa–, hatz erakuslea norabide zehaztugabe batean zuzentzen zuela –gogoan behar zuèn irudiaren norabidean, ziurki–, ordainaren baldintzak zehaztu zituen Villalbakoak:
|
|
|
..., ordea, bizpahiru segundoren buruan irria desegin eta pentsakor jarri zen; esan nahi baita Nazarioren adimenak beste leku batera egin zuela jauzi; honek, izan ere, gogoan behar zuen... edo gogoan zuen, zehatzago –eszenaren nondik norakoak ez du beste irtenbiderik eskaintzen–, nola behin batean, Dobaingo fabrikara lehen aldiz egin zuèn egunean doi, izebak fardel bat prestatu zion, baita
|
nola
berak –Nazariok– bere esker ona azaldu nahi izan zion ere... eta are gehiago, promes bat ere egin baitzion –" Zin degizut erregina bat bezala tratatuko zaitudala, izeba, nire ametsak betetzen badira..." –, kosta ahala kosta bete nahi zuena; hantxe, baina, komediak!, Nazariok ezin ulertu baitzuen nola bete zezakeen orduan emandako hitza, izeba berarekin eraman ezean, ... hik hirian nahi nauk, baina nik herrian nahiago...
|
|
|
Izan ere, bere lanbide nagusia, artean, Bilboko institutuko irakaslearena zen, eta ondoren Akademiako buru de facto liberatuarena. Tartean, beste zenbait okupazio kultural ere izan zituen, hala
|
nola
berak sortutako aldizkarietako erredaktorearena (Euskalzalen eta Ibaizabalen) edo hiztegigilearena(), baita arduraldi osoko musika ikaslearena ere(). Egia da aldi berean apaiz ere izan zela, nekez har daitekeelarik kondizio hau jarduera kultural humanistiko gisa.
|
|
2009
|
|
|
Gaur egun berdin berdin ikusiko dituzu bertan gaztagile sarituak zein itxura exotikoko tratulariak. Elgoibar kapaza da erakartzeko
|
nola
bertako jendea, hala munduko enpresariak.
|
|
|
5 Bateratze betebeharra duen sozietatearen batza orokorrak onetsi behar ditu, hala taldearen urteko kontu bateratuak eta kudeaketa txostena,
|
nola
beraren urteko kontuak. Taldeko sozietateen bazkideek urteko kontu baren kudeaketa txostena eta kontu auditeratuak egiteko betebeharra duen sozietateari eskatu ahal dizkiote batzak onetsi beharreko agiriak, baita taldearen kudeaketa txostena eta auditoreen txostena ere.
|
|
|
Kreazioa formen errebelazioa da, irudien irteerarena hutsetik. S. Dalik kontatzen du,
|
nola
bera txiki txikitatik jostatzen zen etxean barrusabai goiko hezetasun orbanetan gura zuen edozer ikusten; eta nola geroago esperientzia bera udako ekaitz hodeien trumilean bizitu izan zuen; eta nola nerabezaro hasieran haren baitan ikusizko irudien haraindi mundua sentimenduzko arlotan antzaldatzeko ahal magikoa erne zen, halatan maisu bilakatu baitzen noiznahi edozertan edozer, hala nola zer ber... Natura osoa bizidunduaraziz, irudipen fantastikoenetan kreazioaren batasuna konjuriatzen eta dinamizatzen da.
|
|
|
Txopitea jauna pazientzia galtzen hasia zen, bai, tratamenduak bezperan bete zituen bi hilabete?, baina gaixoa ez zegoen puntu berean, beharbada, ez atzera ez aurrera, bestela ez baitago ulertzerik Adak egun hartan eman zuèn aurrerapausoa, arratsalde partean eman ere, gaixoek patioan izaten zutèn ohiko paseoan; medikuak Maria Bibianari kontatua zion ordurako nola joan zitzaion goizeko kontsulta:
|
nola
berak, haizearen mintzoa entzuteko, gelako leihoak ireki zituen, eta nola Ada bere baitan bildu zen, ezohiko jarreran?
|
|
|
periodikoetan, bi erosten zituen egunero, bere ideologiaren hurbilekoak, baita beste ideologia bateko aleren bat ere noizean behin, Madrilgo aldizkariren bat ere bai, igande edo jaiegun batzuetan? ...e eguneroko ogi bihurtzen zituela; kultur gabeziak eragindako hutsune hura, ordea, bete ezinezkoa zen, zeren, zenbat eta gehiago bete, orduan eta hutsago aurkitzen baitzuen, kulturak eragindako hutsunea kultur gabeziak eragindakoa baino handiagoa balitz bezala; horrelako kontraesan itxurakoak zituen jakituriak, zenbat eta gehiago jakin, orduan eta zabaltzenago baitzen ez jakitearen esparrua, baina
|
nola
berak. Nazario Orbek, berean tematua jarraitu baitzuen, bete ezina betetzeari ekin zion, jakituriaren alorreko hainbat gai lantzen zituela, arkitekturari. Mateo Sukunza katedralzale amorratua zen?
|
|
|
Gero, ilobak ametsa kontatu zion:
|
nola
berak. Domingok?, irudi lauso batzuen artean, gela ilun batean baitzegoen?, haur itxurako bat ikusi zuen, sehaskan biluzik; nola, jarraian, haurraren ahotsa entzun zuen: –Domingo, hiltzera noa, eta jarri maindirea gainean, mesedez?, baita nola berak, haurrari men eginez, maindirea gainean jarri zion ere; eta nola Domingok, azkenik, hasperen bat entzun, eta izarak sabairainoko bi jauzi egin zituen, jarraian hegan irteten zela gelatik, ate azpiko zirritutik?
|
|
|
nola berak. Domingok?, irudi lauso batzuen artean, gela ilun batean baitzegoen?, haur itxurako bat ikusi zuen, sehaskan biluzik; nola, jarraian, haurraren ahotsa entzun zuen: . Domingo, hiltzera noa, eta jarri maindirea gainean, mesedez?, baita
|
nola
berak, haurrari men eginez, maindirea gainean jarri zion ere; eta nola Domingok, azkenik, hasperen bat entzun, eta izarak sabairainoko bi jauzi egin zituen, jarraian hegan irteten zela gelatik, ate azpiko zirritutik?
|
|
|
Damasok noiznahi oroit zezakeen anekdota hura, eta berdin oroit zezakeen, halaber, nola, handik denbora batera, gurasoekin eta anai arrebekin batera katedralera mezatara joan eta apaizak igandeko ebanjelioari buruzko sermoia egin zuen, ogi eta arrain ugalketari buruzkoa, eta
|
nola
berari. Damasori?, apaizak ogiak eta arrainak aipagai zituen bakoitzean, ateratzen zitzaion, barru barrutik ateratzen ere, harako espresio hura: –Trukua!?; sinesten zuela, alegia, baina ez zuela sinesten, bigarrena batez ere!
|
|
|
bata geltokiburua, emazte euskalduna zuena eta Euskal Herrira ezkondu zena, eta bestea inprenta bateko langilea: osaba Paco, osaba Paquiño etxekoentzat?, mutilzaharra zena eta etxean liburutegi dexenteko bat zuena, Albertoren esanetan; eta
|
nola
berak ere. Albertok, umetatik izan baitzuen irakurtzeko zaletasuna, osaba Pacok piztua eta areagotua, halako eran, non ehun liburutik gorako marka hautsia baitzuen hamaika urte bete zituenerako, abenturazko liburuak gehienak, itsaslapurren historiak ez gutxi?, eta, nola, halaber, irakurlea ez ezik, kontalari ona baitzen, ez zen harritzekoa hura kontu kontari ikustea, oro mintzo eta oro imintzio, mutil talde batez inguratuta.
|
|
|
denek. Baina nire amak, batez ere, esaten duenez,
|
nola
bera ibiltzen zen gehienbataitarekin. Kontatzen du nola joaten zen berarekin zinemara et.a...
|
|
|
Kasu horretan, hurbileko iragan batek orainaldian daukaneragin mingarriak aztertu ziren, indarkeriaren, memoriaren eta justiziaren artekoloturari buruz hainbat gogoeta eginez. Paul Ricoeur ek (2003) gizarteak memoriamingarriak
|
nola
bere gain hartu eta nola berrosatu aztertzeaz gain, biktimekikomemoriaren justiziaren eta memoriaren betebeharren inguruan teorizatu zuen.
|
|
|
Hiruretan David Lean zinemagilearekin lan egin zuen. Beste hamaika soinu banda egin zituen zinemarako, eta ospe handia erdietsi zuen
|
nola
bere jaioterrian, Frantzian, hala AEBetan, 60ko hamarkadan han jarri baitzen bizitzen.
|
|
|
Oso gustura aritzen zela urtero bere eginkizunean.Baina zerbaitek pozaz bete bazuen, zera da, azken urte hauetan, Sakanan bizi diren mundu zabaletik etorritako beste neska mutil eta familia batzuk ezagutu izana.Abenduaren 20an, Altsasuko elkarte batean egon omen zen bertaratutakoei hamaika kontu eta opari eskaini eta emateko, muxu batez lagunduak denak alegia, bera hain gozoa izanik.... eta abegikorra........... Galdetu omen zien bertaratutakoei ia pozik bizi ziren hemen, eta berak esan zigunaren arabera, gehiengoa oso ongi bizi omen da bai Altsasun nola Sakanan.Horrek asko poztu omen zuen Olentzero bera.Guk ere kontatu genizkion aurten egindako gauzak, ezagututako jendea, sakandarrak eta sakandar berriak elkar ezagutzeko emandako pausoak.... Orduan ere ikaragarri poztu zen guk esandakoaz. Hala, datorren urterako animo asko, zorte ona, lana egiteko kemena, arazoei aurre egiteko indarra, akatsak zuzentzeko baikortasuna, arrakastekin lanean umil eta tinko jarraitzeko tresneriak utzi zizkigun.Gu ere ikaragarri poztu ginen, bai bere bisitaz
|
nola
berak ekarritako berri on eta opari mordo horrekin.Hala Sakanako Mankomunitatearen Immigrazio Zerbitzutik, Olentzeroren opari guzti horiekin lanean" bixi bixi", alai, umoretsu, eta gogotsu, jarduteko konpromisoa hartu genuen.Eta baita Sakanan elkarbizitza baikor baterantz hasitako bidetik pausuka jarraitzekoa.Hori hala, sakandar guztiak gonbidatzen ditugu bide aberasgarri horretatik esk...
|
|
|
Zazpi hilabete geroago, ordea, The Printed Blog ak bere ateak itxi ditu, enpresaren blogean Karpek dionaren arabera, egungo testuinguru ekonomikoan ekimena aurrera ateratzeko beharrezko finantzaketa lortzeko zailtasunek eraginda. Argitalpenaren diseinu zabar eta nahikoa kaotikoak ere, hala
|
nola
bere maketazio astunak, ziur aski, ez diote irakurleak erakartzen gehiegi lagundu.
|
|
|
De Lancre oso sinesgarria jokatu du Mixel Haritxelhar aloztarrak, hala
|
nola
bere buruari mintzatuta egiten duen hitzaldi xelebrean... Monologo luze horretan hutsik egin gabe ederki moldatu da.
|
|
|
bata geltokiburua, emazte euskalduna zuena eta Euskal Herrira ezkondu zena, eta bestea inprenta bateko langilea: osaba Paco –osaba Paquiño etxekoentzat–, mutilzaharra zena eta etxean liburutegi dexenteko bat zuena, Albertoren esanetan; eta
|
nola
berak ere –Albertok– umetatik izan baitzuen irakurtzeko zaletasuna, osaba Pacok piztua eta areagotua, halako eran, non ehun liburutik gorako marka hautsia baitzuen hamaika urte bete zituenerako –abenturazko liburuak gehienak, itsaslapurren historiak ez gutxi–, eta, nola, halaber, irakurlea ez ezik, kontalari ona baitzen, ez zen harritzekoa hura kontu kontari ikustea, oro mintz...
|
|
|
Txopitea jauna pazientzia galtzen hasia zen, bai –tratamenduak bezperan bete zituen bi hilabete–, baina gaixoa ez zegoen puntu berean, beharbada, ez atzera ez aurrera, bestela ez baitago ulertzerik Adak egun hartan eman zuèn aurrerapausoa, arratsalde partean eman ere, gaixoek patioan izaten zutèn ohiko paseoan; medikuak Maria Bibianari kontatua zion ordurako nola joan zitzaion goizeko kontsulta:
|
nola
berak, haizearen mintzoa entzuteko, gelako leihoak ireki zituen, eta nola Ada bere baitan bildu zen, ezohiko jarreran...
|
|
|
Damasok noiznahi oroit zezakeen anekdota hura, eta berdin oroit zezakeen, halaber, nola, handik denbora batera, gurasoekin eta anai arrebekin batera katedralera mezatara joan eta apaizak igandeko ebanjelioari buruzko sermoia egin zuen, ogi eta arrain ugalketari buruzkoa, eta
|
nola
berari –Damasori–, apaizak ogiak eta arrainak aipagai zituen bakoitzean, ateratzen zitzaion, barru barrutik ateratzen ere, harako espresio hura: " Trukua!"; sinesten zuela, alegia, baina ez zuela sinesten, bigarrena batez ere!
|
|
|
Gero, ilobak ametsa kontatu zion:
|
nola
berak –Domingok–, irudi lauso batzuen artean –gela ilun batean baitzegoen–, haur itxurako bat ikusi zuen, sehaskan biluzik; nola, jarraian, haurraren ahotsa entzun zuen: " Domingo, hiltzera noa, eta jarri maindirea gainean, mesedez", baita nola berak, haurrari men eginez, maindirea gainean jarri zion ere; eta nola Domingok, azkenik, hasperen bat entzun, eta izarak sabairainoko bi jauzi egin zituen, jarraian hegan irteten zela gelatik, ate azpiko zirritutik...
|
|
|
nola berak –Domingok–, irudi lauso batzuen artean –gela ilun batean baitzegoen–, haur itxurako bat ikusi zuen, sehaskan biluzik; nola, jarraian, haurraren ahotsa entzun zuen: " Domingo, hiltzera noa, eta jarri maindirea gainean, mesedez", baita
|
nola
berak, haurrari men eginez, maindirea gainean jarri zion ere; eta nola Domingok, azkenik, hasperen bat entzun, eta izarak sabairainoko bi jauzi egin zituen, jarraian hegan irteten zela gelatik, ate azpiko zirritutik...
|
|
|
...e eguneroko ogi bihurtzen zituela; kultur gabeziak eragindako hutsune hura, ordea, bete ezinezkoa zen, zeren, zenbat eta gehiago bete, orduan eta hutsago aurkitzen baitzuen, kulturak eragindako hutsunea kultur gabeziak eragindakoa baino handiagoa balitz bezala; horrelako kontraesan itxurakoak zituen jakituriak, zenbat eta gehiago jakin, orduan eta zabaltzenago baitzen ez jakitearen esparrua, baina
|
nola
berak –Nazario Orbek– berean tematua jarraitu baitzuen, bete ezina betetzeari ekin zion, jakituriaren alorreko hainbat gai lantzen zituela, arkitekturari –Mateo Sukunza katedralzale amorratua zen– eta pinturari lotutako gaiak bereziki, bere gustua ere moldatuz zihoan bitartean; pinturaren munduan, gainera, lagun ona izan zuen emaztea, Reginak laket baitzuen pintura, Madrilgo m...
|
|
|
Lanak zituen esaldien distira harrapatzen. Ziurrenera, biak ziren bata bestearekiko arrotz, hala liburuak
|
nola
bere burua, biak beste norbait balira bezala, tren eta ordutegi ezberdinetan galduak. Eta berari ikara eragiten zioten trenek.
|
|
|
Eta, zergatik ez, baita ederragoa ere. Eta behin hori eginda, nabarituko dugu
|
nola
bera historiaren hatzaparretan bildurik agertzen den baita ere. Nola ematen duen hasieran bere planteamenduak iraultzaile baino iraultzaileagoak direla, eta nola ikusten dugun bukaeran historian sartuta dagoela, historiaren jarraitzaile hutsa dela.
|
|
|
Haren eskua lesatuz jarri nintzen, bertzeari begira kolpe xorrotx bat botariez hala ere.
|
Nola
bere basoan kontenplazioan galdua zen berriro, alferrik ziren nere kolera muestrak. Pilarek (bai, Pilar zuen izena nere lagunak), zuetaz aipatu nau. Ez dugu maiz elkar ikusten.
|
|
2010
|
|
|
boltxebikeen txandaren ondotik espartakisten txanda izango da aurki??. Primeran oroitzen dut une hura,
|
nola
bere esaldi hartan hitz baten indarra azpimarratu zuen?, aurki??, baita nola hitzak ezpainetan irri bat zabaldu zion ere, begiak dir dir.
|
|
|
Aditu horien arabera, bi herrialdeek oraindik baltsak dituzte kontrol neurri egokirik gabe. Hungariako isurketari dagokionez, osasunerako eta ingurumenerako ondorioak okerragoak izan daitezke baliabide egokiak jartzen ez badira, hala
|
nola
bere garaian Sevillako meategian erabilitakoak.
|
|
|
Espezie batzuen (mako marrazoa, adibidez) kirol ehizak ere arriskuan jartzen ditu animalia horiek. Hegatsez gain, marrazoak hainbat produkturen industria handia sortu du, hala
|
nola
bere gibeleko edo kartilagoko olioa, oinarri zientifikorik gabe bere sendatzeko propietateengatik. Herrialde askotan legez kontrakoa izan arren, maiz saltzen dira hortzak eta barailak.
|
|
|
Eta domino efektua hortxe dago: boltxebikeen txandaren ondotik espartakisten txanda izango da aurki... ’ Primeran oroitzen dut une hura,
|
nola
bere esaldi hartan hitz baten indarra azpimarratu zuen —‘aurki’—, baita nola hitzak ezpainetan irri bat zabaldu zion ere, begiak dir dir.
|
|
|
Mari Domingiz dakigun ia gauza bakarra da gona zahar bat jantzita ibiltzen zela. Pio Barojari irakurrita nago
|
nola
bera txikia zela jaiotzan azaltzen zen atso zahar eta erdi ero bati kantatzen ziotela Mari Domingiren kanta. Anne Igartibururen ezkontza emango du.
|
|
|
Eta ezin ukatu hiri erraldoiaren gainetik ilunabarra ikustea, kaleak eskalestrietan bihurtzen behatzea, Tokion beharrezko esperientzia bat dela. Hiria laua eta eraikinak itzelak direnez, oso zaila da inoiz metropoliaren tamainaz benetan jabetzea, hala
|
nola
bere araurik gabeko hirigintza guztiz hautematea. Honela, Roppongitik begiratzean lehen aldiz ikusten du askok, hotzikarak jota, amaiera zein antolamendurik gabe bere oinetara zabaltzen den Tokio izeneko izakia.
|
|
|
Bide beretik, Alfontso Castrokoak idatzi zuen De lege poenali, eta Jean Dridoensek, aipamenak ez luzatzearren, bere De libertate christiana lanean lege mota desberdinak xehe xehe azaldu zituen. Onik onenean ere, teologoen irizpide erkidea da legea bera, hala horren izaera orokorraren aldetik,
|
nola
bere modu zehatzen esparrutik, teologiaren eremuan kokatzen dena.
|
|
|
Olatuekin jolas egitera gindoazenean, itsasbeherak Ondarretako kartzelako zimentarriak erakusten zizkigunan. Aitak kontatu zigunan
|
nola
bera gaztea zenean lehertu zuten kartzela; eta osaba batek bertan egonaldia egin zuela ere.
|
|
|
Ipuineko politikari adinduak inpotentzia erabatekotik ikusten zuen
|
nola
bere erretorika supituki zaharkituta geratzen zen, neska militante ezezagun hark hitza mitin batean lehenengoz hartzen zuen egunean. Eta okerrena zen berak ematen ziola hitza begiz joa zuen neskari, pentsatuz erabaki eskuzabal horren bitartez beregana zezakeela.
|
|
|
Bere bihotzak eten gabeko oinazea pairatzen du, sastakai kolpeak sartzen balitzaiozkio bezala. Harritua naiz
|
nola
bere baitan atzematen ahal duen indarra egungo solasaldia helarazteko.
|
|
2011
|
|
|
Eta harekin izandako harreman luzea kontatzeari ekin ziok: nola, elkar ezagutu orduko maitemindu, eta
|
nola
berak, ordurako andregaiarekin zebilen arren, senarra uzteko eta berarekin joateko eskaini zion hasiera hasieratik; baina andreak ez zuela nahi,, nola apartatuko zen, ba, senarragandik!?, eta nola erabaki zuten, halere, haurra izatea?. Hemen nagoenetik ere, behin baino ez zait etorri bisitan, erdi isilka:
|
|
|
Baina Rebeca Jimenez oso tradizionala zen? eta,
|
nola
bere ametsetako bat baitzen semeetarik bat apez egitea, erlijioarekin lotutako ipuinak edo pasadizoak kontatzen zizkien semeei, sasoiko moralkeriaren kutsua zutenak, jakina.
|
|
|
Ama zenak aldi bat baino gehiago kondatu dit bere haurtzaroko oroitzapena, Donostiri Etxebestean.
|
Nola
bere aita eta orduko erretorea, Otxobi poeta, adiskide ziren eta nola arratsetan apeza jiten zen kalakan aritzera, orenak eta orenak berdin, erretzen eta beltz edaten, gauerdiak jotzen zuenean basoa uzkailtzen baitzuen, biharamunean baraurik presentatu behar baitzuen aldarean! Poetaren hitzak neska gaztearen izpirituan lehenik eta gero, oroimenaren graziaz, haurdunaren sabelean, eta amaren hitzetan.
|
|
|
NANaren lapurretan pertsona bat sar daiteke nortasunari lotutako delituetan, hala
|
nola
bere izenean kredituak kontratatzean, iruzurrezko erosketetan edo komenentziako ezkontzetan.
|
|
|
" lapurraren" nortasuna ordezkatzeko dokumentu pertsonalen bat lortzea du helburu. Kasu horietan, biktimak hainbat iruzur egin ditzake, hala
|
nola
bere izenean kredituak sinatzea, nahi ez diren erosketak eta komenentziako ezkontzak. Zer egin egoera horiek saihesteko?
|
|
|
Ihes egin zuen eta etorri zen Donibanerat.
|
Nola
bera mendikoa zen, Orexakoa, hasi zen kontrabandoan eta mugalaria izaten. Comète sarean sartua zen.
|
|
|
Eta poeta hori da Anna Akhmatova errusiarra, izugarrizko emozioarekin irakurri izan dut azkeneko hilabete hauetan, eta benetan, niretzako birdeskubrimendu bat izan da emakume hau. Berak kontatzen du oso ongi bere poesia,
|
nola
bera hasi zen, gaztaroan, bai sortzezko baldintzengatik eta bere inguruneagatik, eta bere heziketagatik, eta bere edertasunagatik eta sozialki zuen arrakastagatik, eta bueno, esparru kultural batzuetan kokatzen zelako, ba izan zela pertsona bat printzesa bat izateko jaioa, eta bizitzak eraman zuela erabat zauritutako bideetatik eta erabat, galerara bultzatu zuen bizitzak. Pertsona bat izaten bukatu zuen, miresgarria dirudi, baina bizi baldintza oso gogor, zail batzuen erdian jatekorik ere ez zuela, bizilekurik ere ez, erregimenak erabat pertsegitzen zuelako...
|
|
|
Bere bizitzaren berri kontatu dio orduan: zergatik jarri zion alabari jarri zion izena, nola bidaltzen zuen aitak gaztetan Suitzako ospitale batera lanera alemana ikas zezan,
|
nola
bere andrea botikaria zen.
|
|
2012
|
|
|
Egia da Cristina Fernandez Kirchner presidenteak,
|
nola
bere aurrekoak, Nestor Kirchner senarrak, YPF pribatizatzea erabaki zutela 1992an. Egia da ideologia peronistaz gain ideia populistak ere izan dituztela, eta sozialismoaren oinarrietatik urrun egon izan direla, esaterako sektore estrategikoen nazionalizazioari dagokionez.
|
|
|
" Historialariek nabarmentzen dute konkistaren biharamunean Fernando Katolikoak kontu handia izan zuela usadioak, ohiturak eta baita Nafarroako Forua bera ere errespetatzen, hala
|
nola
bere erakunde nagusiak (Errege Kontseilua, Gorte Nagusia, Gorteak…), anexio hitza baztertuz. Baina politika hori posible izan zen Nafarroak babes militarrik ez zuelako, bere gazteluak desegin ondoren.
|
|
|
Ez zara iluminatuko, baina arindu handia hartzen du eragiten zizun larridura berunezkoak, eta konturatzen zara gizartean funtsezkoak iruditzen zaizkigun ekintza, harreman eta hierarkia asko txepelkeria hutsak direla. Lagun bati kontatu nion Ibarretxerekin bazkaldu nuen egunean
|
nola
bera prest agertu zen edozertan laguntzeko, bere beharra banuen lasai deitzeko esanez. Neuk ere hala erantzun nion, nire laguntza behar bazuen jartzeko harremanetan nirekin.
|
|
|
Gizajoa Bullingdon klubarekin tematuta zegoen. Gau eta egun ari zen horren gainean, eta
|
nola
bere lehengusuak bertan sartzea lortu zuen zortzi urte lehenago. Jamesi esker jakin zenuen Oxfordeko klub horren historiaz eta batez ere, ohiko kideez.
|
|
|
horietako bat zen, liburu horiek argitaratu zituenean ni baino zazpi edo zortzi urte zaharragoa. Bere aurkezpenetako batean izan nintzen, Miedo de cuentos enean hain zuzen, Lagun liburu dendan. Konstituzio Plazan zegoen oraindik?, eta liluratuta utzi ninduten hala bere jaka marradunak, begitean Nacha Pop en txapa arrosa bat itsatsita zeramanak?,
|
nola
bere aurkezpen hitz bizkor eta jostariek: ezbairik gabe, mozkortuta etorri zen ekitaldira, eta halere esan zuen guztiak zentzua izan zuen, garai hartako ni harentzat bederen.
|
|
|
itsasontzi hondoratze batean itsasbazterraren kontra jaurtikia izan ondoren, eta
|
nola
bera ez beste guztiak hilik gertatu ziren ETA amaieran, ITSASLAPURREK hura salbatzeko izan zuten modu harrigarriaren kontakizuna dakarrela
|
|
|
Eta, ospitaleetan bezala, alboan ageri ziren, mahai baten gainean, lits pila bat, hari ezkodunak, benda asko, benda piramide bat, botikariarenean zegoen benda guztia. Antolaketa hauek guztiak goiz goizetik apailatu zituena monsieur Homais zen, hala jendetza liluratzeko
|
nola
bere burua ilusionatzeko. Charlesek larru-azala ziztatu zuen; zirtako idor bat entzun zen.
|
|
|
aurreko euskal itzultzaile gehienak testu erlijioso eta klasikoak itzultzera mugatzen baziren, Arestik garai, korronte, estilo eta genero arras desberdinetako obrak euskaratu zituen, testu erlijiosoak eta klasiko greko latindarrak erabat baztertuz. Bigarrenik, Arestik hala bere sorkuntza lanean
|
nola
bere itzulpenetan erabiltzen dituen hainbat teknika edo joko gerora Sarrionandiak garatuko dituen jolas postmodernoen aurrekaritzat jo litezke: hizkuntzen eta literaturen saihestezinezko elkarreragina agerian jartzen duten poema elebidunak, esaterako, edo erreferentzia literarioen erabilera.
|
|
|
Bakoitxa, ez beitaki ontsala bera zertan den, züzen ala ez ari den, beldürrean egoiten da. Lazdürak üngüratzen dü eta bultzatürik bezala dago ea nola gogoko izanen zaion,
|
nola
bere alde eta lagün bildüko düan. Ordüan, mündüko beste indarretarat ützültzen da.
|
|
|
Era askotako jarrera konpultsiboak daude: mugikortasunari eragiten diotenak, hala
|
nola
bere buruari bueltak ematea, isatsaren atzetik ibiltzea, mugimendu errepikakorrak alde batetik bestera, argi erreflexuak jazartzea, geldirik geratzea, bat batean urruntzea edo azaleko dardarak. Beste jarrera konpultsibo batzuk ahoarekin lotutakoak dira, hau da, hankak hozkatzea, modu konpultsiboan miazkatzea edo urratzea, arropa murtxikatzea edo substantzia desegoki eta ezohikoak jatea, hala nola hormetako igeltsua.
|