|
2014
|
|
|
2012ko martxoan, Nafarroako Gobernuak oinarrizko arretari eta larrialdiko etengabeko arretari buruzko erreforma aurkeztu zuen, eta proposamenak kritikak jaso zituen: batetik, zerbitzua bera okertzen zuelako; bestetik, langileen
|
lan
baldintzak okertzen zituelako. Hala, 2013ko martxoan, parlamentuak bertan behera utzi zuen erreforma, eta urtebeteko epea eman zion gobernuari beste egitasmo bat aurkezteko, eremuaren errealitatea aztertu eta gero.
|
|
|
Egoerak pena ematen du, batez ere atzean lan handia zegoelako, baina parlamentura irits dadin beste bide batzuk bilatuko ditugu. 2012an aurkeztutakoak kalte egiten zien zerbitzuari eta
|
lan
baldintzei. Oraingoak ez du hainbeste aldatzen zerbitzuaren funtzionamendua.
|
|
|
Eragin egin ziela uste dut. Orain, ez dira ausartu herritarrei zuzenean eragiten dieten zerbitzuetan aldaketak egiten, eta gehiago jo dute langileen
|
lan
baldintzen esparrua murriztera.
|
|
|
Kolektiboaren
|
lan
baldintzak erregulatzen dituen sektoreko hitzarmena egin du aldundiarekin
|
|
|
Gaur egun, Bizkaiko adinekoen egoitzetan, eguneko zentroetan, etxebizitza komunitario eta babestuetako pisuetan 6.500 langile inguru aritzen dira. Akordio horrek sindikatuaren helburuak bete ditu; besteak beste, erreforma lan zentroetan sartzea galaraztea eta orain arteko
|
lan
baldintzak mantentzea.
|
|
|
ELAren ustez, zerbitzua pribatizatzeko" erabaki politikoa" izan da adinekoen egoitzetako lan gatazkaren oinarria. Ondorioz, langileen
|
lan
baldintzak okertu eta enpresarien mozkinak handitu direla salatu du sindikatuak. Horri aurre egiteko, egungo foru gobernuak ardura hartu eta arazoari aurre egin diola aitortu du ELAk.
|
|
|
Horri aurre egiteko, egungo foru gobernuak ardura hartu eta arazoari aurre egin diola aitortu du ELAk. Sindikatuak egindako eskaera onartu ostean, aldundiak bere gain hartu du zerbitzuaren ardura, baita horietako langileen
|
lan
baldintzak hobetu eta mantentzearena ere.
|
|
|
Eta hitzarmeneko edukiak osatugabeak direla ere adierazi du. Horregatik jarriko du martxan datozen hilabeteetan, bizi kalitatea eta
|
lan
baldintzak hobetzea eta egoitzetan izaten diren gabeziak agerian uzteko. Hala, LABek enplegua sortzeko eta adinekoen egoitzetan arreta eta tratu ona bermatzeko neurri zehatzak proposatuko ditu.
|
|
|
Hondamendi egoerak hilabete batzuk iraungo zuela ematen zuen, baina badira urte batzuk egoera larrian bizi garela. Langileen
|
lan
baldintzak eta soldatak kaskartu egin dira. Enpresariek eta bankuek jarri nahi ez duten dirua langileok jartzen dugu gure langabeziaren bidez edo lan baldintzen kaskartzearen bidez. Ezegonkortasunak harrapatu gaitu.
|
|
|
Langileen lan baldintzak eta soldatak kaskartu egin dira. Enpresariek eta bankuek jarri nahi ez duten dirua langileok jartzen dugu gure langabeziaren bidez edo
|
lan
baldintzen kaskartzearen bidez. Ezegonkortasunak harrapatu gaitu. Sisteman jarraitu nahi izanez gero egoera larrienak ere irentsi egiten ditugu, sabeleko gaitz deserosoa sortuz; eta ez dago merkatuan Omeoprazolik hori sendatzeko.
|
|
2015
|
|
|
Nafarroan, 2.000 ikasle baino gehiago dira gidabaimena lortu nahi eta azterketa egiteko egunik ez dutenak. DGT Espainiako Trafiko Zuzendaritzaren menpe dauden etsaminatzaileek greba hasi zuten, iragan irailaren 14an,
|
lan
baldintza duinak exijitzeko eta" zuzendaritzaren pribatizazio saialdiak gelditzeko". Azken asteetan, gainera, autoeskoletako langileak ere batu zaizkie mobilizazio eta protestetan, egoerak eragindako" blokeoa" gainditzeko eta baliabide gehiago eskatzeko.
|
|
|
Yecorak azaldu du eskolako testuingurua aldatu dela, eta horrek eragin dio ikastetxe barruko ikasleen eta irakasleen arteko harremanari; bai eta gurasoen eta irakasleen artekoari ere. " Ikasleek orain lehen ez zituzten baliabideak dituzte; gurasoen irakasleenganako jarrera ere aldatu egin da; ezin ditugu bazter utzi, halaber, irakasleen
|
lan
baldintzak; geletako ratioek gora egin dute, adibidez". Egoera horrek guztiak eskola barruko giroan eragiten duela argi utzi du sindikatuko arduradunak.
|
|
|
Krisialdi ekonomikoa izan da bukatzear dagoen foru legegintzaldiaren ezaugarri nagusiena. Enpresak zarratu dira, enplegua galdu da, langabeziak gora eta gora egin du,
|
lan
baldintzak okertu dira. Eta, horren ondorioz, Ogasunak diru gutxiago bildu du.
|
|
|
Baikortasun horren guztiaren atzean, ordea, kezka iturriak ere badaude. " Oso ondo saldu dute Bricomart, baina badakigu, beste herrialde batzuetako esperientziagatik, eskaintzen dituzten
|
lan
baldintzen inguruan laino asko daudela", dio LAB sindikatuko kide Agurne Gaubekak. " Langileei barne promozioak egiteko erraztasun handiak ematen dizkietela diote, baina hori ez da horrela".
|
|
|
" Ordura arte, enpresa handiak zeuden Ezkerraldean: soldata onak ordaintzen zituzten, eta
|
lan
baldintza egonkor samarrak eskaini. Orain, merkataritza gune handietako baldintzek prekaritatea ekarri dute".
|
|
|
Analisi orokorraz gain, adibide zehatzagoak ere mahai gainean jarri dituzte Ezkerraldeko eragileek, egoeraren larritasunaz jabearazteko. Naval, Zamakona ontziolak, Santurtziko portua, Jauregizar eraikuntza enpresa zein Ikearen garraio enpresan gertatzen diren
|
lan
baldintzen zapalkuntzak ekarri dituzte gogora.
|
|
|
" Langile batek gaixo agiria hartzen badu, kontrol zorrotzak egiten dizkiote, benetan lanean aritzeko moduan ez dagoela baieztatzeko. Kontrol zorrotz horiek ez dizkiete egiten enpresei, hitzarmenei eta
|
lan
baldintzei. Ez, bederen, Ezkerraldean".
|
|
|
|
Lan
baldintzen kaskartzea gaiztotu besterik ez da egin krisiak goia jo ostean. Hala adierazi du Castrok:
|
|
|
Salatutako enpresa horietako batzuek diru laguntzak ere jaso dituzte lan kargarik ez zegoen garaietan. " Orain, ordea, beharginei
|
lan
baldintza ezegonkorrak ematen dizkiete, kontzientziek ausiki egin gabe". Diru laguntza publikoek ez dutela ordain sozialik galdatzen kritikatu dute.
|
|
|
Baionan ireki berri den Ikea multinazionalaren saltegiak kezka sortzen du
|
lan
baldintzekin Barakaldokoan gertatuak ikusirik
|
|
|
Euskal Herriko lehen Ikea Barakaldon (Bizkaia) ireki zuten. Bertako langileak ez dira dantzan ikusi ohi; bai, haatik, horietarik batzuk, saltegi aitzinean protestan
|
lan
baldintza txarrak salatzeko. 2012ko protesta batean adibidez, UGT, ELA, LAB eta CCOO sindikatuek bat egin zuten salatzeko 100 bat langile" justifikaziorik gabe" kanporatuak izan zirela, horien artean anitz haurdun ziren emazteak zirelarik.
|
|
|
Alain Iriart elkarrizketatu zuen BERRIAk, Ikearen ekarrarazteko jokatu zuen egitekoaz eta langileek ukan ditzaketen
|
lan
baldintzez mintzarazteko Barakaldoko salaketak kontuan hartuz. Hala erantzun zuen:
|
|
|
Barakaldon, berriz, irabaziak etengabekoak izan dira, nahiz eta irabazirik ezaren aitzakiarekin langileak kanporatuak izan diren. Barakaldon bezala, Ikeako
|
lan
baldintza kaskarrak Europako beste hainbat saltegitan ere salatuak izan dira behin eta berriz.
|
|
2016
|
|
|
Gaizki ardaztu dute gaia. Kaleko salmenta da arazoa, baina horretan lan egiten dutenenentzat da arazoa,
|
lan
baldintza txarretan lan egiten dutelako, ez gizartearentzat.
|
|
|
Argi eta garbi, zaharrentzako egoitzetan aritzen diren langileek
|
lan
baldintza hobeak behar dituzte, gure senitartekoak behar bezala zaindu ahal izateko. Horretarako, lanordu gutxiago egin behar dute.
|
|
|
Gizarteari mezu hori helarazi nahi diotela zehaztu du Sotok. " Ez gara gure
|
lan
baldintzei buruz ari; herritarrek jaso beharreko zerbitzu bati eutsi ahal izateko atera gara karrikara".
|
|
|
Zaintzaileek eta garbitzaileek egoera eta eskakizun berriei moldatzeko ez dute inongo ikastaro edo gomendiorik jaso. Langileen kopurua ez da handitu, errefortzurik ez zaie batu,
|
lan
baldintzak ere ez dira berrikusi. Are gehiago, laguntza eta zaintza berezia behar duten eri berriak lehengo protokoloei jarraikiz onartu eta kokatzen dituzte; gai eta ezinduen multzoetan sailkatzen segitzen dute, osasun arazo konplexua pairatzen badute ere.
|
|
|
Baliteke arestian azaldutako aldaketak plan errotu baten kimuak izatea eta informazioa bidean egotea, oxala! Dena dela, behar berriei aurre egin ahal izateko ongi, bi egoitza hauetako langileen formakuntza eta
|
lan
baldintzak egokitzea behar beharrezkoa da.
|
|
|
Bartzelonako Una Posicio izenburuko aldizkarian azaldu dute sindikatu horien bultzatzaileek beren asmoa zein den: " Langile anitz bakartuta daude, eta egoera hori aldatzeko ordua da; mugimendu politiko eta sozialetatik behar dena egin behar dugu lan esparruko borrokak auzoen eta herrien esparrura itzultzeko; auzo eta herrietan aurkituko baitute
|
lan
baldintza prekarioak eta behin behineko lanpostuak dituzten langileek behar duten babes soziala. Lan esparruan beldurra bazter utzi ahal izateko oinarriak ezarri behar ditugu".
|
|
|
" Gurpil zoro baten gisakoa da errealitatea. Baldintza kaskarrenak dituzten langileentzat bereziki zaila da antolatzea; eta langileak antolatzen ez badira, are okerragoak izaten ohi dira haien
|
lan
baldintzak, are zailagoa beren egoera; babes gutxiago izaten dute langile horiek. Argi dugu egoera hori irauli behar dela, eta hori da sarearen helburua", azaldu du Lacallek.
|
|
|
" Auzi batek bide judiziala egin dezakeela uste badugu, sindikatuetara bideratuko dugu, guk baino gaitasun handiagoa baitute arlo horretan. Ez da hori gure lan arloa; gure zeregina da presio soziala egitea,
|
lan
baldintza kaskarrak jendaurrean salatzeko eta langileak bakarrik ez uzteko". Martxan oraintxe jarri dira, baina sareko kideak hasi dira deiak jasotzen.
|
|
|
|
Lan
baldintza prekario horiek hamaika aurpegi dituzte. " Beltzean kobratzen dira ordu anitz; ordu gutxirako kontratuak egiten dira; sinatutakoa baino gehiago lan egiten da, aparteko ordu horiek kobratu gabe; kontraturik gabe lan egiten da...".
|
|
|
Sareko kideek onartu dute, halere, gazteek baino zailtasun handiagoak dituztela, anitzetan, adin bateko langileek. " Guk, finean, gurasoen babesa dugu; argi dago seme alabak dituen 50 urte baino gehiagoko langilearentzat zailagoa dela
|
lan
baldintzen kontra protesta egitea".
|
|
|
Ez denek, behintzat, eta, horregatik, Langileon Autodefentsa Sarea sortu du gazte mugimenduak, Iruñerrian. Langabeziak eta
|
lan
baldintza kaskarrek gogor jo dituzte gazteak, eta egoera horri aurre egiteko ordua dela nabarmendu dute, ondorioz. Aski dela erran dute.
|
|
|
|
Lan
baldintzen okertzea
|
|
|
Merkataritza txikiari kalte egiten diola eta" prekarizazioa" eragiten duela salatu zuten ELA, LAB, Steilas, ESK eta CNT sindikatuek eta hainbat herri eragilek Bizkaiko lehen Mercadona supermerkatuak ateak ireki zituenean, Barakaldoko Megapark merkataritza zentroan. Azaldu zuten, halaber, langileen eskubideak urratzeagatik 60 sententzia baino gehiago pilatu dituela Mercadonak, eta
|
lan
baldintzak hobetzeko eskaerei kaleratze mehatxuekin erantzuten diela.
|
|
|
Hala ere, hilabetekaria astekaria bilakatzea nahiko luke,
|
lan
baldintzak hobetzeko parada ukan bezain laster; denak boluntarioak baitira. " Oraingoz, hilabetekaria da, sosik gabe ari gara, ene denboraren %80 horretan pasatzen dut; horregatik, nahiko genituzke diru laguntzak bildu, eta, horrenbertzez, soldatak ere.
|
|
|
Egoera profesional horren gibeletik, eskolek formakuntzak jarraitzen dituzte, eta urtero ehunka erizain berri agertzen dira Akitania eskualdeko lan merkatuan. Montorier aspertua da bere lanbideak jasaten dituen murrizketez eta
|
lan
baldintzetan islatzen diren ondorioez. Arduradun politikoek ekar dezaketen laguntzaren aldetik esperantza gutxi du, jakinez egoeraren erantzule gisa kontsideratzen dituela.
|
|
|
Hiru pazienterentzat erizain batek egon behar du: " Aitortu behar da erreanimazio zerbitzua izan behar dela egoera onenean dabilena,
|
lan
baldintzen aldetik". Ebakuntza gela ondoko sala da, operatu berri diren pazienteak errezibitzen dituena, baita urgentziako zerbitzuekin harreman zuzena duena ere, intubazioa beharrezkoa duten eri edota zaurituak hartu behar baititu.
|
|
|
Arazo hain orokor baten aitzinean, gazteak ez du" gainetik" etorriko litzakeen aterabide bati sinisten, bai aldiz mugimendu eta aldarrikapen lokalari. " Uste dut erizain bakoitzari dela ohartzea
|
lan
baldintza asko bertatik negoziatzen ahal direla, bakoitza bere ospitalean mobilizatuz eta bere ospitalean dituen arazo konkretuak konpontzea fermuki eskatuz".
|
|
2017
|
|
|
lehen, zortzi egunetan bakarrik lan egin zezaketen, eta, orain, egun horiek hamar izan dira. Horrek lana eta familia uztartzeari eragingo diola salatu dute, eta
|
lan
baldintzak are prekarioago bihurtuko direla.
|
|
|
Emakumeen baldintzak. Emakumeek La Encartada bezalako lantegietan izaten zituzten gizarte eta
|
lan
baldintzak ezagutzeko bisita gidatu tematikoa egingo dute martxoaren 8an. Emakumeek zeintzuk lan egiten zituzten ikusi da, besteak beste, bertan.
|
|
|
Europan immigrazioa indartzen hasi zen 40ko urteetan, eta horiek ere praktikatzen zuten erlijioa. Arrazakeria eta xenofobia existitu izan dira, eta, esaterako, niri ez zidaten erasotzen musulmana izateagatik; bertakoei lana kentzera edo
|
lan
baldintzak merkatzera etorri nintzela esaten zidaten niri, baina ez zituzten aipatzen erlijio kontuak. Biltzar asko egiten ari dira islamofobiaren inguruan, baina ikusten dut horrelakoak antolatzen dituzten berberek laguntzen diotela gero Estatu Islamikoari.
|
|
|
Enpresetako lana aztertzeaz gain, hainbat eibartar ere elkarrizketatu dituzte euren bizipenei buruz hitz egiteko: Eibarrera noiz iritsi ziren; zenbat urte zituztela hasi ziren lanean; zergatik; nolako
|
lan
baldintzak zituzten; sindikaturik bazuten... Eraikinen eta herritarren historiari tiraka, argazkia atera diote herriaren iraganari.
|
|
2018
|
|
|
EHPAD zahar etxe medikalizatuetako langileak karrikara atera ziren joan den urtarrilean gehiengo sindikalak deituta, dituzten
|
lan
baldintzak salatzeko eta baliabide gehiago eskatzeko. Egitura horietako egunerokoa hobeki ezagutzeko xedez, erizain laguntzaile batengana jo du Hitza k.
|
|
|
2002an, zahar etxe estatusa utzi eta EHPAD estatusa hartu zutenean, hor kokatzen du Cecile Behengaraik beren
|
lan
baldintzen okertzea. 45 urteko emaztea da; 25 urte daramatza erizain laguntzaile gisa lanean, baina nekeak gainditurik, uztea erabaki du.
|
|
|
Biologikoa da, baina badira beste irizpide batzuk: " Bertakoa da, gure salmenta ez da erraldoia, bertan saltzen dugu, zirkuitu laburrak,
|
lan
baldintza duinak... Arlo soziala ere lantzen dugu.
|
|
|
Guretzat gobernuaren estrategia argi zen, gure estatutuak, gure
|
lan
baldintzak eta gure enpresa urratu, pribatuari bide zabala uzteko. Gauzak argitu ziren Spinetta jaunak (Air Franceko buru ohia) bere bilduma agerrarazi zuenean otsailean.
|
|
|
Beraz, euskaraz ikasteaz gain, euskara ikasi behar dute. Horrek zailtasunak gehitzen ditu
|
lan
baldintzetan, eta ikasle kopuruak gora izanez klaseka, ikasle bakoitzak ez du denborarik euskaraz mintzatzeko hizkuntza barneratzeko gisan.
|
|
|
Trapagarango Productos Tubulares lantegiko beharginak greba mugagabean daude martxoaren 8tik, enpresako zuzendariak lantegia itxi nahi duela iragarri ondoren. ACB Sestao enpresako langileak, berriz, lanuzteetan dabiltza hilaren hasieratik, 2015 urtetetik iraungia duten lan hitzarmena berritu eta beraien
|
lan
baldintzak hobetzeko eskaerarekin. Sektorea babestu eta arnasa eman diezaiola eskatu diote langileek Eusko Jaurlaritzari behin eta berriz.
|
|
|
Carrizok dioenez," XVIII. mendeko esklabotzaren eta XIX. mendeko morrontzaren bertsio berritua" dira zaintza lanak egiten dituzten emakume etorkinak. Legez kanpoko
|
lan
baldintzak direla salatu du.
|
|
|
Izan ere, legeak habilitazio profesional bat eskatzen badu, ez litzateke onartu behar kontratuak etxeko langile gisa egitea. Laguntzaile soziosanitario gisa kontratatzeak hobekuntza nabarmena dakar
|
lan
baldintzetan. Bat aipatzearren, oinarri oinarrizkoena:
|
|
|
" Atzerapausoa zen, 2005etik 2008ra arteko hitzarmenaren hobekuntza txiki batzuk hartu zituztelako oinarri gisa. Ez zegoen negoziazioei ekiteko eduki garrantzitsurik; soldatak izoztea eta
|
lan
baldintzak kaskartzea proposatu zuten".
|
|
|
Alde horretatik, herrialdeko hitzarmena sinatzearen alde dago ELA. " Baina enpresaz enpresa indartu behar da hitzarmen hori, horrek bermatuko duelako
|
lan
baldintzak betetzea". Lasak onartu du" desadostasunak" dauzkatela bi sindikatu abertzaleek.
|
|
|
Eraikinetako eta lokaletako garbitzaileen
|
lan
baldintzak zehazten dituen ituna sinatzea ere ez da izan nolanahiko lorpena. Ia 6.000 langileri eragiten die Aspel patronalak eta ELA, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek babestutako akordioak, eta emakumezkoak dira horietatik %95 Emakumeen portzentajea are handiagoa den beste esparru bateko lan hitzarmena ere sinatu dute aurten:
|
|
|
arropa dendetako langileena bat langileri eragiten die. Eta beste 2.000 lagunen
|
lanerako
baldintzak ere adostu dituzte hoteletako langileei dagokien hitzarmena eginda. Adegi patronalaren eta sindikatuen ordezkariek garaiz erdietsi zuten akordioa, eta langileek bertan behera utzi zituzten grebara jotzeko zituzten asmoak, giroa gehiegi gaiztotzea saihestuz.
|
|
|
Hondartzetako sorosleek ere lanuzte mugagabea hasiko zutela iragarri zuten udako denboraldi bete betean. Baina protestak baztertzea erabaki zuten, azkenean,
|
lan
baldintzetan hobekuntzak agindu zizkielako Gurutze Gorriak.
|
|
2019
|
|
|
Zerbitzu guztietan ibiltzen gara, bai eta ere ospitaleko sukaldean, oihal garbitegian, logistikan... Ikusten dugu nola lan egiten duten, nola hobetzen ahal ditugun beren
|
lan
baldintzak. Lan handia da, baina biziki interesgarria.
|
|
|
Badaki bere lanaren pasioa transmititzen, motibazioa azaltzen. Langile ordezkari gisa, berriz, CGT sindikatuarekin,
|
lan
baldintzak hobetzeko borrokatzen da.
|
|
|
Arazoetako bat zera da: esku hartze sozialaren arloko zerbitzuak pribatizatu direnez, esparru horretan enpresa anitz ari dira, eta batzuen eta bertzeen
|
lan
baldintzak hagitz ezberdinak dira. " Formakuntza bera duten bi langilek oso lan baldintza ezberdinak izan ditzakete, dauden enpresaren arabera", nabarmendu du ELA sindikatuko kide Silvia Guillenek.
|
|
|
esku hartze sozialaren arloko zerbitzuak pribatizatu direnez, esparru horretan enpresa anitz ari dira, eta batzuen eta bertzeen lan baldintzak hagitz ezberdinak dira. " Formakuntza bera duten bi langilek oso
|
lan
baldintza ezberdinak izan ditzakete, dauden enpresaren arabera", nabarmendu du ELA sindikatuko kide Silvia Guillenek.
|
|
|
Horregatik, zerbitzu horren ardurak administrazio publikoaren esku egon lukeela uste dute. " Pribatizazioak ekarri ditu erregulaziorik eza, prekaritatea eta
|
lan
baldintza kaskarrak", salatu du LABeko Oihan Ataunek.
|
|
|
Maulen aurkitutako
|
lan
baldintzak, gainera, ez ziren batere onak. Mauleko Ikerzaleak taldeak ahalegin handia egin du emakume gazte haien bizimodua ikertzeko, eta 1980ko hamarkadatik ari da informazioa biltzen eta testigantzak jasotzen, hain zuzen.
|
|
|
Gazteen artean oso hedatua dagoen praktika da. Egoera oso berezia da,
|
lan
baldintzak zuzenean hitzartzen dituzulako familiarekin. Hori bai, ez duzu inongo kontraturik eta familiek dute kontrol guztia:
|
|
|
Horretan ere eragin nahi du EH Bilduk, eta eragin dezakeela uste du: " ezkerreko subiranistak erabakigarriak izango gara hauteskundeen ondoren geratuko den mapa politikoan, herritarren bizi eta
|
lan
baldintzak hobetzea lortzeko".
|
|
|
Bertan, laurehun pertsonak baino gehiagok egiten dute lan, enpresei askotariko zerbitzuak eskainiz. 2017ko Sektore Publikoko Kontratu Lege berriaren ondorioz, ordea, kolokan dira enpresaren egungo egoera eta beharginen
|
lan
baldintzak.
|
|
|
Indarrean dagoen Espainiako lan erreformaren aurka babesteko neurriak nahi dituzte:
|
lan
baldintzak ez aplikatzearen aurkako klausula eta ultraaktibitate mugagabea eskatu dituzte.
|
|
|
Egindako salaketa dinamiken bidez, arreta mediatikoa gazteek pairatzen duten" bizitza prekarioan" jartzea lortu du. Joko aretoek gazteengan duten eragina, BBK Liveren moduko egitasmo handiek sortzen dituzten" lanpostu prekarioak", banatzaileen eta tabernarien
|
lan
baldintzak... Prekaritatearen aurpegi ezberdinak utzi ditu agerian behin eta berriz Eraginek.
|
|
|
Horrez gain, LAB sindikatuak beste hemezortzi greba egun egin ditu 2018ko irailetik.
|
Lan
baldintzak duintzeko eta zerbitzuaren" kalitate eskasa" hobetzeko eskatzen dute. Azaroaren 8an akordio bat hitzartu zuten enpresek UGT sindikatuarekin, langileen soldatak hobetzeko, baina gainerako sindikatuek gogorarazi zuten gatazka" hori baino zabalagoa" zela, eta mobilizazioekin segitzea erabaki zuten.
|
|
|
Luze joan zen Donostiako Tabakalera kultura garaikideko nazioarteko zentroko Ubik liburutegiko langileen lanuztea ere. 2018ko abenduaren 22an hasi zuten greba, zerbitzua kudeatzen duen Sedena enpresa azpikontratatuari
|
lan
baldintzak salatzeko eta soldata hobeak eskatzeko. Zazpi hilabete iraun zuen protestak, eta tarte horretan itxita egon zen Ubik.
|
|
2020
|
|
|
Baina sareko kideak iristen zaizkien beharrizan guztiak asetzeko ahaleginean dabiltza. Auzoko beste eragile batzuekin elkarlanean, etxebizitza,
|
lan
baldintzak, merkataritza eta hezkuntza ere jorratzen ari dira. " Eskubideak urratu dizkietenen deiak jaso ditugu; lanetik bota dituztelako edo laneko baldintzak salatzeko".
|
|
|
Auzoko beste eragile batzuekin elkarlanean, etxebizitza, lan baldintzak, merkataritza eta hezkuntza ere jorratzen ari dira. " Eskubideak urratu dizkietenen deiak jaso ditugu; lanetik bota dituztelako edo
|
laneko
baldintzak salatzeko".
|
|
|
Lan poltsaren auziak konponbide zaila du egun, Pasaiak Arkautiko lan poltsa bateratutik hartzen baititu udaltzainak, Gasteiztik. Gutxi dira Pasaia ingurukoak, eta
|
lan
baldintzak ez dira onenak. " Pasaiakoak dira eskualde osoan diru gutxien irabazten duten udaltzainak", azaldu du Oteizak.
|
|
2021
|
|
|
Garciak azaldu du egoera horrek eragin zuzena duela langileen
|
lan
baldintzetan eta zerbitzuaren kalitatean: " Pribatizazioak enpresaren irabaziak lehenesten ditu arretaren kalitatearen aurretik.
|
|
|
enpresek eurek egin lituzkete, gero lanen mailaketa eta lan itunak horiek kontutan hartuta egiteko. CCOOtik, adibidez, merkaturatzean semaforo sistema bat sortzea dugu buruan, kontsumitzaileak jakiteko erosten duen produktu horren atzean zer
|
lan
baldintza dauden. Izan ere, produktu horietako asko lurralde hauetako elikaduraren kalitatearen ikur dira, baina, aldi berean, hara zer ezkutatzen duten atzean.
|
|
|
" Aldundiak enplegu duina bultzatzeko konpromisoa hartu nahi badu, badu nondik hasi: aldundiaren zerbitzuak ematen dituzten langile guztien
|
lan
baldintza duinak bermatzea, azpikontratatutako enpresa baten menpeko langileak badira ere".
|
|
|
Serantes kultur aretoko garbitzaileei eskaini zizkien saria jaso osteko hitzak.
|
Lan
baldintza duinen alde borrokan aritu dira, eta, Ituñok jendaurrean gogorarazi zuenez, Serantes antzokia eta antzeko lokalak zabalik ez baleude, eurek ez lukete izango lekurik beraien artea eskaintzeko. " Zabalik daude, hori ahalbidetzen duten langileak daudelako", gaineratu zuen.
|
|
|
Etxeko lanetan eta zaintzan diharduten emakume migratzaileen errealitatea ezagututa, ekonomia sozialetik abiatuta zer alternatiba eskain dezaketen aztertzea du helburu Koop Denontzat proiektuak: " Aztertu nahi dugu ea kooperatiba bat, forma juridiko gisa, alternatiba bat izan daitekeen langileen
|
lan
baldintzak duintzeko". Horretarako, ezinbestekotzat jo dute emakume migratzaileen sareak sortzea eta ahalduntzea.
|
|
|
" Zaila izaten ari da bidea"; hala aitortu du irundarrak. " Zaila... emakume kolektibo horrek dituen
|
lan
baldintzengatik, ordutegi zabalengatik, eta haien artean apenas daukatelako sarerik ehunduta", zehaztu du Lanzek. " Proiektu honetan emakume kolektibo hori da protagonista, eta sareak sortzera eta ahalduntzera iritsi nahi dugu".
|
|
|
Amerika elkartea sortu dute Arrasaten, Debagoienera heltzen diren Latinoamerikako migratzaileen
|
lan
baldintzak hobetzeko eta horiei bidea egiten laguntzeko helburuz.
|
|
|
Horixe dute, hain zuzen ere, jardute eremu nagusietako bat. Lan duina lortzeko asmotan, elkarteak aholkularitza juridikoa eta psikologikoa eskainiko die migratzaileei, beren eskubideen berri izan dezaten eta
|
lan
baldintza duinak izan ditzaten. Formakuntza ikastaroak ere eskainiko dizkie, lana lortzeko orduan baliagarri izango zaizkienak.
|
|
2022
|
|
|
Azkenean, zailtasunak ez dira berriak. [COVID] Pandemia aitzin ere izan ziren mobilizazioak
|
lan
baldintzen salatzeko, lansarien hobetzea galdegiteko. Pandemiak argitan eman du osasungintza guzia eta Frantziako Gobernuak Osasunaren Segur erreforma ezarri zuen plantan.
|
|
|
Negoziatu egin nahi dugu. Ez gaude prest aspaldi irabazi genituen
|
lan
baldintzak galtzeko. Zenbait gauzatan ez dugu amore emango.
|
|
|
Zuena oso sektore feminizatua da. Faktore horrek ba al dauka loturarik historikoki izan dituzuen
|
lan
baldintzekin?
|
|
|
" Ez gaude prest aspaldi irabazitako
|
lan
baldintzak galtzeko"
|
|
|
Mobilizazioak hasi dituzue, urteetan soldatak eta
|
lan
baldintzak izoztuta dauzkazuelako. Zeintzuk dira zuen lan baldintzak eta zer aldarrikatzen duzue?
|
|
|
Mobilizazioak hasi dituzue, urteetan soldatak eta lan baldintzak izoztuta dauzkazuelako. Zeintzuk dira zuen
|
lan
baldintzak eta zer aldarrikatzen duzue?
|
|
|
Hondarribiko udal eraikinetako garbitzaileak greba mugagabean daude irailaren 1etik. Udalak azpikontratatutako ISS enpresan lan egiten dute, eta azaldu dute" hilabeteak" daramatzatela enpresarekin nahiz udalarekin negoziatu nahian, 2011tik berrikusi ez den lan hitzarmena berritzeko eta
|
lan
baldintza duinak eskatzeko. Greba mugagabeari irailean ekin dioten arren, otsailean hasi ziren mobilizazioak egiten, eta ordutik ehun greba egun baino gehiago egin dituzte.
|
|
|
ELA sindikatuarentzat kezkagarriak dira datuak, zerbitzuaren zein
|
lan
baldintzen okertzea erakusten dutelako. Izan ere, kontratu partzialen kopurua beldurgarria da, eta enpresak zein udalak ez diete ordu kopuruari eusten; jardunaldiaren herenarekin dauden langile askok oso etorkizun beltza izango dute.
|
|
|
Horrek langileen erosahalmena galtzea dakar, eta, beraz, txirotzea. Ondorioz, horrek ez ditu hobetuko langileen
|
lan
baldintzak; prekaritatearen eta txirotasunaren aurrean mutu eta geldirik geratzea da hori.
|
|
|
banatzaileak soldatapeko langileak direla, alegia. Glovok dio enpresak banaketa zerbitzuaren eta banatzaileen arteko bitartekaritza lana bertzerik ez duela egiten, baina Iruñeko epaitegiak agerian utzi du Glovok antolatzen dituela banatzaileen ordutegiak eta
|
lan
baldintzak.
|
|
|
Bestalde, sektoreko profesionalek aspaldi salatzen dihardute Osakidetza desegiten ari direla, lan karga handitu zaiela duela urte askotik eta urterik urte, eta
|
lan
baldintzak okertzen dabiltzala pandemiaren aurretik ere.
|
|
2023
|
|
|
Guztira, 1.345 egun. Novaltia botika distribuzioko kooperatibak Zamudion duen biltegiko beharginek hiru urte eta zortzi hilabete egin zituzten greban; joan den martxoan lortu zuten adostea
|
lan
baldintzak hobetu dizkien lan itun berria. Hamazortzi langile ziren, baina oso sinbolikoa izan da greba hori:
|