|
2007
|
|
|
Duela 130 milioi urte puskatu zen, eta puska bakoitzak berezko bide bat egin zuen. Antartika jatorrizko plakaren tokian geratu zen, gutxi gorabehera, Afrika eta Australia poliki mugitu ziren, eta Indiak iparralderako bide
|
hartu
zuen, urteko 20 zentimetroko abiaduran.
|
|
|
Oso abiadura azkarra da, beste plakek gehienez 8 zentimetro urteko egiten dituztela kontuan
|
hartuta
. Indiakoak abiadura hori hartu zuen oso mehea delako, 100 kilometroko lodi besterik ez.
|
|
|
Oso abiadura azkarra da, beste plakek gehienez 8 zentimetro urteko egiten dituztela kontuan hartuta. Indiakoak abiadura hori
|
hartu
zuen oso mehea delako, 100 kilometroko lodi besterik ez. Gondwanaland plakatik sortutako beste plakek, adibidez, 180 eta 300 kilometro arteko lodierak dituzte.
|
|
|
Input bat eman behar zaio, datuak sartu. Datu horiek ez dira zuzenean neurona guztietara iristen; gutxi batzuek
|
hartzen
dituzte, tratatzen dituzte eta transmititzen dizkiete konektatuta dituzten neuronei. Seinale elektriko baten modura transmititzen dira datuak neuronaz neurona, irteerako neuronetara iritsi arte.
|
|
|
Horregatik, neurona sareak eta adimen artifiziala ez dituzte asko aipatzen gaurko politikari eta enpresari handiek. Hala ere, tokia
|
hartu
dute teknologian.
|
|
|
Horretarako, beharrezkoa izango da CO 2 a isurtzea harrapatzea baino garestiago egingo duten neurriak
|
hartzea
. Horregatik, karbonoaren araudi egoki bat garatzea proposatzen dute adituek.
|
|
|
Teknologiak lagun dezake ikatza kontsumoa hain zikina ez izaten. Baina ikusi egin da beltzetik berderako bide horretan non gelditzen den ikatza, eta zer kolore
|
hartzen
duen.
|
|
|
Ikatzaren lehen erabilerak askoz lehenagokoak badira ere, XVIII. eta XIX. mendean berebiziko garrantzia
|
hartu
zuen. Industria iraultzako iraultzailerik garrantzitsuenetakoa izan zen ikatza.
|
|
|
Txinaren eta Indiaren hazkuntza ekonomikoa bultzatzen ari den erregaia da. Eta AEBk eta Europako Batasunak, esaterako, euren plan estrategikoetan sartu dute ikatza, etorkizunean ere kontuan
|
hartu
beharreko energia iturri gisa.
|
|
|
H.T. Alken ek satira hau marraztu zuen 1831n lurrun motorrak
|
hartzen
ari ziren garrantziaren gainean. H.T. Alken
|
|
|
Fruitu bat ontzen denean, zenbait aldaketa jasaten ditu: onduta ez dagoenean baino gozoagoa da, usain handiagoa du, kolorea aldatzen zaio (kolore berdea galdu eta beste bat
|
hartzen
du askotan), bigundu egiten da, eta abar. Horiek guztiak ontze prozesuan landareen organo guztiek ekoizten duten etileno konposatuak eragiten ditu.
|
|
|
Ondutakoan eta erosleek nahiko dituzten ezaugarriak lortutakoan eramaten dituzte fruituak saltokietara. Esan beharra dago, dena den, fruitu mota bakoitzak berezko ezaugarriak dituela, eta bakoitza bildu, garraiatu eta zaintzeko ezaugarri horiek
|
hartu
behar dituztela kontuan; alegia, mota bakoitza tenperatura eta oxigenoaren kontzentrazio kondizio jakin batzuetan gorde behar da, denbora jakin bat eduki daiteke biltegiratuta eta abar. Izan ere, fruitu batzuentzat egokiak diren kondizioak kaltegarriak izan daitezke beste batzuentzat.
|
|
|
Nola ez ditugu, bada, atsegin handiz
|
hartuko
baratzea duen bizilagunak, lagunak, osabak edo dena delakoak ematen dizkigun fruitu eta barazkiak! Edo guk geuk mendian goazela hartzen ditugunak!
|
|
|
Nola ez ditugu, bada, atsegin handiz hartuko baratzea duen bizilagunak, lagunak, osabak edo dena delakoak ematen dizkigun fruitu eta barazkiak! Edo guk geuk mendian goazela
|
hartzen
ditugunak!
|
|
|
Esaterako, bare eme batek errunaldi bakarrean 200 arrautza baino gehiago errun ditzake, eta bere pisuaren laurdena gal dezake gutxi gorabehera. Bareen ugaltze ahaleginaren zenbatekoari neurria
|
hartzeko
, esan dezagun bare eme batek errutean galtzen duen pisua 60 kg ko emakume batek erditzean 15 kg galtzearekin aldera daitekeela. Hain ahituta geratzen da bare emea, normalean handik egun bakarrera edo pare bat egunera hil egiten da.
|
|
|
Lehenik eta behin, hainbat aldagairekin polinomio bat osatzen dute (barearen hasierako pisua, denbora pasatu ahala galtzen edo
|
hartzen
den pisua, elikadura proteinak, karbohidratoak, almidoia... eta abar). Aldagai bakoitzaren garrantzia eta eragin mota (positiboa edo negatiboa) koefizienteek eta zeinuek adierazten dute.
|
|
|
Zergatik ez ditugu uztartzen bideo-jokoen izaera jolasgarria eta hezkuntzako edukiak? Hori helburu
|
hartuta
, Lehen Hezkuntzako ziklo bakoitzerako CD ROM bat egitea erabaki du Elhuyar Fundazioak, eta lehen ziklorako, hau da, 5 urteko haurrentzat, lehen CD ROMa kaleratu berri du.
|
|
|
Poliomielitisa desagerrarazteko kanpainaren arduradunen esanean, ahotik
|
hartzen
den txerto arrunta, hau da, birus ahulduko txerto tribalentea segurua da. Baina, Nigeriaren ipar ekialdeko haurrek immunologia sistema ahula zuten, nonbait; horren ondorioz, txertoaren birusa indartu egin da eta agerraldia eragin du.
|
|
|
Hau da, material horri iman bat (eremu magnetiko bat) hurbiltzean, aldaratu egiten du. Dena den, urre nanopartikulak zenbait molekula organikoz inguratzean, eraztunetan nahiz belarritakoetan ezagutzen dugun ohiko urreak ez dituen ezaugarri magnetikoak
|
har
ditzakete.
|
|
|
Mendetan zehar, geografoek, geologoek eta ozeanografoek uste izan zuten itsas hondoa eremu mortua zela, jarduerarik eta bizirik gabekoa. Besterik gabe, kontinenteen higaduraren produktuak eta azalean bizi diren animalien eskeletoak metatzen diren lekutzat
|
hartzen
zuten itsas hondoa.
|
|
|
Ordura arte teknologia ez zegoen itsas hondoraino jaisteko bezain aurreratuta, baina, 1964an, estatubatuarrek Alvin itsasoratu zuten. Ilargira joateko Apollo diseinatu zuten bezala, itsas hondora heltzeko barruan hiru pertsona
|
har
zitzakeen itsaspeko bat egin zuten, eta, gaur egun, itsaso sakonera pertsonak eramaten jarraitzen du oraindik Alvin ek.
|
|
|
Operazio benetan emankorra izan zen, itsaspekoek aukera eman baitzieten ozeano hondoaren gainean ibiltzeko, eta beren begiz ikusteko lurrazal sortu berria. Ikusi ez ezik, irudiak
|
hartu
eta laginak bildu zituzten, eta hainbat parametro fisiko kimiko neurtu zituzten han bertan.
|
|
|
Magma basaltikoa 1.200 ºC an ateratzen da, eta itsas ura, berriz, 2 ºC an dago. Hortaz, berehala solidotzen da, eta, isuritako bolumenaren arabera, itxura desberdina
|
hartzen
du. Ez bada laba asko isurtzen, burko itxurako egiturak sortzen dira (pillow lava, ingelesez).
|
|
|
Itsaspeko gogorrak dira, sakonera handietan dagoen presioa jasateko, eta, aldi berean, arinak dira. Alvin ek, esaterako, 17 tona besterik ez du pisatzen, baina haren titanio eta burdinazko esferak ondo jasaten du 4.500 metroko sakoneran dagoen presioa (hori da Alvin ek
|
har
dezakeen sakonera maximoa).
|
|
|
Zumaian aurkikuntza hari buruz eman zuen hitzaldi batean jarri genuen harekin hitzordua. Hala, duela gutxi, Juteauk Hendaiako bere etxean
|
hartu
gaitu, eta, patxada ederrean, bere bizipenak eta ikerketak azaldu dizkigu, adeitasun handiz.
|
|
|
Azterketa horretan parte
|
hartu
duten eta parte hartuko duten gaixoek miokardioko infartua izan dute, eta egun disfuntzio bentrikularra dute. Halaber, bestelako tratamendurik ez izatea eskatzen zaie; hala, emaitzak puruagoak dira.
|
|
|
Azterketa horretan parte hartu duten eta parte
|
hartuko
duten gaixoek miokardioko infartua izan dute, eta egun disfuntzio bentrikularra dute. Halaber, bestelako tratamendurik ez izatea eskatzen zaie; hala, emaitzak puruagoak dira.
|
|
|
XVII. mendearen hasieran egin zituzten lehenengo lanak, eta, harrezkero, zenbait matematikarik, haien kalkuluetan, zenbakia lortu zuten emaitzatzat, baina ez ziren ohartu emaitza horiek guztiak zenbaki bakarra zirela. Adibidez, 1661ean Christian Huygensek identifikatu zuen. xy= 1 kurba aztertzen ari zela, jakin nahi izan zuen 1 zenbakiaren eta beste zein zenbakiren artean
|
hartzen
duen kurba horrek 1 balioko azalera (beheko irudiari begiratu). Zenbaki horri izena jarri zion.
|
|
|
Kurbaren formula bitxia da, dituen bi batugaietan agertzen delako zenbakia: y= (e x+ e x)/ 2. Horrelako egiturak diseinatzen dabiltzan ingeniarientzat, beraz, beti kontuan
|
hartu
beharreko osagaia da zenbakia. Haien lanak ere zenbakiaren menpe daude.
|
|
|
Ikerketa Alemanian eta Estatu Batuetan garatu zuen. 2004an
|
hartu
zuen erretiroa; hala ere, Max Planck Institutuko irakasle emeritua da, Fritz Haber Institut der Max Planck Gesellschaft zentroan. Fritz Haber Institut der Max Planck Gesellschaft
|
|
|
Alde batetik, oso gainazal garbiak eta erregularrak behar dira, eta, bestetik, oso teknika zehatzak erabili behar dira, gainazalera hurbiltzen diren molekulen dinamika aztertu ahal izateko. Esparru horretan
|
hartu
zuen garrantzia Gerhard Ertl kimikari alemaniarrak. Hark garatu zuen solidoetako erreakzio kimikoak ikertzeko metodologia erabiliena.
|
|
|
Zentzumenen bidez etengabe jasotzen dugun informazioak baldintzatzen ditu gure jarduera guztiak. Daukagun informazioaren arabera
|
hartzen
ditugu erabakiak. Baina, egun, inoiz baino garrantzi handiagoa hartu du informazioak; hura trukatzeko hau da, komunikatzeko dauden erraztasunak direla eta.
|
|
|
Daukagun informazioaren arabera hartzen ditugu erabakiak. Baina, egun, inoiz baino garrantzi handiagoa
|
hartu
du informazioak; hura trukatzeko hau da, komunikatzeko dauden erraztasunak direla eta. Askotan entzuten dugu informazioaren gizartean bizi garela, eta, hori hala bada, hein handi batean IKTei esker da.
|
|
|
Ordenagailuak dira IKTen burmuina eta bihotza; baina, dudarik gabe, IKTen artean elementurik garrantzitsuena eta iraultza handiena ekarri duena Internet da, haren azken belaunaldiak batez ere: jendearen parte
|
hartzean
eta informazio trukean oinarrituak dauden sareko zerbitzuek osatzen dute Web 2.0; eta, hain arrakastatsuak izan diren wikiak, eta blogak dira, besteak beste, 2.0 izarrak.
|
|
|
Teknoskopioaz gain, beste hamaika ekitaldi ere izango dira, hainbat egunez, IKTak ardatz
|
hartuta
. Aurtengoan, behintzat, ezin da esan gaia hurbilekoa ez denik; Eustat en datuen arabera, EAEko 15 urtetik gorako biztanleen% 65ek du ordenagailua,% 92k sakelako telefonoa eta 15 urteko gazteen% 88 Interneteko erabiltzaileak dira.
|
|
|
Dirudienez, ideiaren proposamena Peruko ordezkariaren eskutik etorri zen; eta gainerako herrietako ordezkariek gogo onez
|
hartu
zuten, oinarrizko elikagaietako bat baita: arrozaren, gariaren eta artoaren atzetik, munduan gehien kontsumitzen den janaria da.
|
|
|
Lehenengo Espainiara iritsi omen zen papa, urteen artean. Hemen, beste izen bat
|
hartu
zuen: aurrez ezagutzen zuten batata (Hipomoea batatas) tuberkuluaren izenarekin bat egin zuen, antza, jatorrizko papa hark; eta bien nahastetik sortu zen patata izena.
|
|
|
Portugal, Frantzia, Belgika, Herbehereak, Alemania... eta Britainia Handira eta Irlandara ere iritsi zen. Eskualde askotan ikaragarrizko garrantzia
|
hartu
zuen elikaduran, oinarrizko elikagaia izatera iritsi zen. Horren adierazgarri da Irlandan patata jotzen duen onddo baten izurriteak eragindako gosete eta miseria larria, 1845 aldera (Phytophthora infestans onddoa).
|
|
|
Ehunka urteko datuak erakusten ditu, gizakiaren eragina kontuan izan gabe. Eskuineko taulak, berriz, klima eredu baten aldakortasuna erakusten du (itzal berdea eta puntuak), gizakiak eragindako berotegi gasen historia kontuan
|
hartuta
. Azken 40 urteetan ozeanoko tenperaturek Ipar Atlantikoan izan dituzten batezbestekoak dira taula bakoitzeko puntu gorriak.
|
|
|
Horrekin batera, Munduko Meteorologia Erakundearekin ozeanografia eta itsas meteorologiaren batzorde tekniko batean (JCOMM) parte
|
hartuz
, IOC era aktiboan ari da sare globalak koordinatzen, in situ (uretan) plataformak kudeatzeko Tolosan (Frantzia) dagoen zentro baten bidez (JCOMMOPS). Zentro horrek, etengabe, milaka baliza, itsasontzi eta buia finkoak nahiz jitoan daudenak kontrolatzen ditu, eta datu ozeanografikoak ematen.
|
|
|
Handik bi astera itzuli, eta bidaia berbera egiten du, urtea joan eta urtea etorri. Ipar Atlantikoan itsasontzi ibilbide iparraldekoena
|
hartzen
du, eta, udaberri betean egon arren, Labradorko Lasterrak hegoalderantz eramaten dituen icebergak saihestu behar izaten ditu.
|
|
|
Datuak kudeatzeko trebakuntza ikastaroa, IOCren Nazioarteko Ozeanografia Datuak eta Informazioa Partekatzeko Bulegoan (IODE) (Oostende, Belgika). Ozeanoa behatzeko sistemetan parte
|
hartzeko
gaitasun handiagoa ematen diete herrialdeei ikastaro horietan, eta sistema horietatik onurak nola atera irakasten diete. (Argazkia:
|
|
|
Munduko gobernuek ez dute konpromisorik
|
hartzen
behaketak etengabe egiteko, epe laburreko ikuspegia dutelako. Politikariak oso makal dabiltza gizakiak sortutako berotegi efektuko gasen arazoaren aurrean, baina argi eta garbi dago klimak aldatzen jarraitzen duela, eta aldaketa hori azkartu ere egin daitekeela.
|
|
|
Groenlandiako izotz geruzatik (3 km lodi da)
|
hartutako
izotz laginek bat bateko klima aldaketa bortitzak izan direla adierazten dute, apenas hamar urteko epeetan. Behe Dryas izan zen aldirik ikaragarriena:
|
|
|
should we be worried? liburuxkatik
|
hartu
dira, egileen baimenarekin. Davos-eko Foro Ekonomikorako (Suitza, 2003) prestatu zen:
|
|
|
Tumatxa, hi! Horrelako lantegirik ez diat
|
hartuko
!
|
|
|
Simulazioak datu argigarriak eman ditu, Jupiterren ezkutu izaera zalantzan jartzeko adinakoak. Hala ere, kontuan izan behar da, eta adituek hala nabarmendu dute, eredu horiek ez dituztela eguzki sistemako objektu guztiak aintzat hartzen, eta, beraz, emaitza ez dela hitzez hitz
|
hartu
behar.
|
|
|
Ikerketa horrek bultzada eman dio emakumeen ugalketaren inguruko eztabaida bati: ez dago argi obarioa ez denik gai obozito berriak egiteko bizitzan zehar, orain dela gutxi arte segurutzat
|
hartu
izan den arren. Bestalde, ikusteko dago ikerketan lortu dituzten sagu obozitoak heltzeko gai izango diren, hau da, obulu bilakatzerik izango ote duten, eta, ondorioz, ugalketarako gai diren.
|
|
|
Bestelako goranzko korronteak ere badaude; adibidez, haizeak mendi, labar edota eraikin baten kontra jotzen duenean, horren gainetik pasatzeko joera du, eta gora egiten du. Hegazti planeatzaileak gai dira goranzko korronte horiek hegoen azpian
|
hartu
, eta batere ahaleginik egin gabe, gora egiteko.
|
|
|
Askotan, migrazioan doazen hegaztiek taldeka egiten dute hegan. Oso berezia da batzuetan kurrilo taldeetan, adibidez taldeak
|
hartzen
duen V forma. Taldeka hegan egitean airearen erresistentzia txikitu egiten da, eta, beraz, ibilbide bera egiteko energia gutxiago behar dute.
|
|
|
Erraztasun bera dute itsasoaren edo lurraren gainetik hegan egiteko. Hori bai, nekatu eta atseden
|
hartzeko
beharra baldin badute, konponbideak ez dira berdinak lehorrean eta itsasoan. Lehorrean bai, ia edozein lekutan lurreratu daitezke, baina itsasoan ezin dute horrelakorik egin.
|
|
|
Hegaztiek probetxua ateratzen diete aerodinamikaren ezaugarri horiei. Hegoak zabalik dituztela, mugitu gabe, hego bat
|
hartu
eta zeharka ebakiko bagenu, tanta luzanga etzan baten irudia lortuko genuke. Forma hori forma aerodinamiko perfektua da.
|
|
|
Hegoek
|
hartzen
duten posizioaren arabera, hau da, kontra datorren airearekiko duten angeluaren arabera (eraso angelu esaten zaio), hegaztiek gora edo behera egiten dute. Gora egiteko, eraso angelua handitu egiten dute; horrela, aire gehiago pasatzen da hegoaren azpitik, eta hegoaren azpialdeko presioa goialdekoa baino handiagoa bihurtzen da.
|
|
|
Posizio horretan lumek aireari jartzen dioten erresistentzia hamar aldiz txikiagoa da aurreko mugimenduan ezartzen diotena baino. Horrelako zenbait zikloren bidez, hegaztiek altuera
|
hartu
eta hegan egiten dute.
|
|
|
Karbono nanoadarrak 1999an ikusi ziren lehenengoz. Nanohodien antzeko egiturak dira, baina mutur batean ixten dira, eta adar baten antzeko forma konikoa
|
hartzen
dute. Nanoadarrak geruza bakarrekoak dira, hau da, karbono atomo baten lodierako pareta dute.
|
|
|
Hastings Zentroan (New York) eta Bioetikarako Zentroan (Pennsylvaniako Unibertsitatea) irakasle gonbidatua izan da. Europako Batzordearen bi ikerketa proiektutan
|
hartu
du parte, eta, egun, EHUko Medikuntza eta Zuzenbideari buruzko ikerketa talde egonkorrean lanean ari da. (Argazkia:
|
|
|
Egin kontu: itsasontzi bat
|
hartu
eta, ikertzera, nazioarteko uretara joatera iritsi dira. Horrek denak neurrigabeko energia eta diru gastua sortzen du, eta, beraz, bada garaia eztabaida hau bere onera ekartzeko.
|
|
|
Zelula amen ikerketen garrantzia aintzat
|
hartuta
, ona izango litzateke gizarteak informazio gehiago izatea ikerketen egoerari eta ondorioei buruz...
|
|
|
Perretxikozale gehienak udazkena iristeko irrikan izaten dira, otarra
|
hartuta
lurrak ematen duen fruitu preziatuenetako bat biltzera joateko. Zale amorratuak udaberrian eta udan ere ibili ohi dira, baina udazkeneko hitzorduan ez dute huts egingo:
|
|
|
Izan ere, perretxikoa, berez, onddo baten fruitua da (adituek gorputz fruitu emaile esaten diote, karpoforo). Perretxikoak ematen dituzten onddoetako asko lur azpian daude, eta zuhaitzen sustraietatik
|
hartzen
dute behar duten elikagaia. Zuhaitzek, oro har, uda bukaeran eta udazkenean indarra galtzen dute; hortaz, onddoak zuhaitza bereganatzeko aprobetxatzen du.
|
|
|
Espeziearen arabera, perretxikoak hazteko azalera bat
|
har
dezake euskarri gisa (azal horia, Stereum hirsutum, adibidez, adar erorietan hazten da), lur azpian bertan haz liteke (boilur famatuak, Tuber melanosporum, esaterako) edo lurrazaletik gora altxatuta, hanka bat eta txapel batez osatutako egitura klasikoa hartuta beste egitura bereziago batzuk ere badira, atzaparren antzekoa, azaren itxura duena....
|
|
|
Espeziearen arabera, perretxikoak hazteko azalera bat har dezake euskarri gisa (azal horia, Stereum hirsutum, adibidez, adar erorietan hazten da), lur azpian bertan haz liteke (boilur famatuak, Tuber melanosporum, esaterako) edo lurrazaletik gora altxatuta, hanka bat eta txapel batez osatutako egitura klasikoa
|
hartuta
beste egitura bereziago batzuk ere badira, atzaparren antzekoa, azaren itxura duena....
|
|
|
Hainbat urtean AEBk eta Sobietar Batasunak bakarrik izan zituzten espazio programa zehatzak, baina 1973an Europan espazio agentzia bat sortzeko erabakia
|
hartu
zuten, eta ESA (European Space Agency) sortu zen. Ordutik, hainbat zunda jaurti da Saturno, Artizarra, Ilargia, Jupiter, Eguzkia eta espazioko beste hainbat txoko ezezagun ikusteko eta ezagutzeko.
|
|
|
Ikuslea aho zabalik uzteaz gain, parte hartzaile ere bihurtu ahal izango da, asteroko Ikuslearen galdera ren bidez. Eta parte
|
hartzea
areagotu nahi badu, Interneten, programaren web gune berrian, interaktibotasunerako aukerak ugaritu egingo dira. Eta... aldaketa guztiak hilaren 14tik aurrera etxean gozagai.
|
|
|
Hala, ikertzaileek ondorioztatu zuten gizakiaren arbasoak berezko babesa zuela birus harekiko. Hori frogatzeko, erretrobirusak herentzian utzitako geneak
|
hartu
zituzten txinpantzearen DNAtik, eta saguaren erretrobirus batekin elkartu zituzten. Horrela, duela 4 milioi urteko erretrobirusa birsortu zuten.
|
|
|
Eta, ozono geruzaren zuloaren kasuan gertatu zena oinarri
|
hartuta
, bide onean goazela uste duzu?
|
|
|
Esan beharra dago Kyotoko protokoloaren lehenengo pausoan ez zutela esaten garabidean diren herrialdeek ezer berezirik egin behar zutenik. Horrela diseinatu zuten, helburua baitzen garatutako herrialdeek nagusitasuna azaltzea eta aurrea
|
hartzea
. Estatu Batuek ez zuten hori egin nahi izan.
|
|
|
Aurten, ordea, aldaketa garrantzitsu bat gertatu da; zientzialarien ebidentziak pilatu egin dira, eta baita ekonomia ikerketak ere. Horiek guztiek adierazten dute konponbideak badaudela eta horiek
|
hartzea
posible dela, eta hartzea askoz eraginkorragoa izango dela; izan ere, neurri horiek hartzea merkeagoa da kalteak konpontzeko ordaindu duguna ordaintzea baino.
|
|
|
Aurten, ordea, aldaketa garrantzitsu bat gertatu da; zientzialarien ebidentziak pilatu egin dira, eta baita ekonomia ikerketak ere. Horiek guztiek adierazten dute konponbideak badaudela eta horiek hartzea posible dela, eta
|
hartzea
askoz eraginkorragoa izango dela; izan ere, neurri horiek hartzea merkeagoa da kalteak konpontzeko ordaindu duguna ordaintzea baino.
|
|
|
Aurten, ordea, aldaketa garrantzitsu bat gertatu da; zientzialarien ebidentziak pilatu egin dira, eta baita ekonomia ikerketak ere. Horiek guztiek adierazten dute konponbideak badaudela eta horiek hartzea posible dela, eta hartzea askoz eraginkorragoa izango dela; izan ere, neurri horiek
|
hartzea
merkeagoa da kalteak konpontzeko ordaindu duguna ordaintzea baino.
|
|
|
Jesús Alonsok ez du etsaitzat
|
hartzen
bitxigintza; aitzitik, anbara preziatzen lagundu duela pentsatzen du. A. Txintxurreta
|
|
|
Munduan dauden 22 aztarnategietatik 11 soilik dira dinosauroak suntsitu baino lehenagokoak, baina horietatik 6 besterik ez dira 112 milioi urte baino gehiagokoak; eta 6 horien artean 2 besterik ez dira garrantzitsuak, aurkitutako inklusio kopuruari erreparatuta: bata Libanon dago, eta bestea Araban (Arabakoak bi aztarnategi badira ere, kontaketarako baten gisa
|
hartzen
dira, inguru berean daudelako). Hortaz, beren lanaren garrantziaren jakitun dira Gasteizko Natur Zientzietako Museoan.
|
|
|
Berotuz gero, erre egiten da. Argi izpiek zeharka dezakete, eta, orduan, haren ezti koloreak distira berezia
|
hartzen
du. Igurtziz gero, papera erakartzeko ahalmena du; propietate horregatik, grezieraz elektron esaten diote.
|
|
|
Material konposatuek edo konpositeek
|
hartu
dute lehen metalek, ehunek eta zurak betetzen zuten lekua. Gaur egun, hegazkin komertzial gehienak material konposatuz eginak dira.
|
|
|
Gaur egun, hegazkin komertzial gehienak material konposatuz eginak dira. Eta ultrarinetan ere garrantzi handia
|
hartu
dute material horiek. Askoz arinagoak dira konpositeak, eta, hegazkinen kasuan, beti da interesgarria pisua murriztea.
|
|
|
VLA edo hegazkin oso arinek, pisu gehiago izan dezaketenez, pertsona gehiago
|
har
ditzakete; eta, oro har, lau edo sei eserlekukoak izaten dira. Hauetan ere eboluzioa garrantzitsua izan bada ere, ez da ultrarinetan adinako jauzia izan.
|
|
|
Lehen hegazkin handietan bakarrik zegoen teknologia, orain hegazkin txiki hauetan aurki daiteke, Arregiren esanean. 500 km/ h ko abiadura eta 25.000 oineko altuera
|
har
dezakete. Loiutik Madrilera joaten diren hegazkinek adinako ezaugarriak edo hobeak dituzte.
|
|
|
Honaino JAR legediak erregulatzen dituen hegazkinen sailkapena. Hortik kanpora gelditzen dira hegazkin ez tripulatuak; eta, Europan oraindik erregulatuak ez badaude ere, gero eta garrantzi handiagoa
|
hartzen
ari dira.
|
|
|
Hala ere, teknologia errotodinamikoa hegal birakariak interesgarria izan daiteke hegazkinetarako ere. Hala uste dute Arregik eta Iturbek, eta bide hori
|
hartu
dute: teknologia errotodinamikoa lantzen hasi dira.
|
|
|
Hegal finkoak ez du balio bertikalki hegan egiteko, baina, behin gurutzaldi abiadura bat lortuta, airearekiko oso erresistentzia txikia du, eta kontsumo txikiagoa eta abiadura handiagoa lor daitezke. Errotodinamikarekin soilik, aldiz, aireratze eta lurreratze bertikalak egin daitezke, baina, errotoreak
|
hartzen
duen azalera oso handia denez, airearekiko erresistentzia handia du, eta, beraz, kontsumo oso handia eta potentzia handia behar dira hegan egiteko, eta ezin da abiadura handirik lortu.
|
|
|
Azkenean, emaitza da aireratze eta lurreratze bertikalak egin ditzakeen hegazkin bat, hegal finkoko hegazkin batek adinako gurutzaldi abiadura
|
har
dezakeena (600 km/ h). Eta kontuan izanik hegazkin arruntek zenbat leku behar duten aireratzeko eta lurreratzeko, giroplano berri hauek abantaila handiak eskain ditzakete alde horretatik.
|
|
|
Aeris Naviter en, teknologia errotodinamikoa garatzeko erabaki sendoa
|
hartu
dute. Izan ere, ikusi dute hegal finkoaren merkatua oso landua dagoela, eta ez dagoela ekarpen handirik egiteko aukerarik.
|
|
|
Pertsonentzat, aldiz, erraza da. Beraz, testa gaindituta ez duten mezuak propagandatzat
|
hartu
eta baztertu egiten dira. Nolabait, sistema hori adimen artifizialaren faltaz baliatzen da.
|
|
|
Iritsi ondoren, usaimena ez ezik, ikusmena eta gorputzen berotasuna ere erabiltzen dituzte. Hiru aldagai horiek kontuan
|
hartuta
erabakitzen dute ziztada bati edo besteari egitea.
|
|
|
Arnasa
|
hartzean
, batetik, baina, baita izerditzean ere, hainbat usaindun konposatu kanporatzen ditu gorputzak. Eta horiek ere erakartzen omen dituzte eltxoak.
|
|
|
gaixotutako zuhaitza botatzea. Horrekin batera, neurri zorrotzak
|
hartzen
dituzte: zuhaitza zerrategira edo paper fabrikara eraman, eta, batez ere, inguruko eremua koarentenan jartzen dute, kilometro bateko itzulinguruan.
|
|
|
Fusarium izena
|
hartzen
du esporen formagatik (goian). Onddoaren hifak kizkurtu egiten direlako esaten zaio circinatum (behean).
|
|
|
Duela urte batzuk arte, adituek esan dute intsinis pinuaren (Pinus radiata) izurri nagusia pinu beldarra zela (Thaumetopoea pityocampa), espezie horren beldarrek hostoa galarazten diotelako zuhaitzari. Orain, beste gaixotasun batek
|
hartu
du indarra, eta pinu beldarrak bezainbesteko kezka eragin du sektorean. Fusarium circinatum onddoaren infekzioa da.
|
|
|
Infekzioa intsinis pinuaren gaitz ia espezifikotzat
|
har
daiteke Euskal Herrian; hau da, ez die beste espezieei horrenbeste erasotzen. Dokumentatuta dago beste hainbat konifero ere infektatzen dituela, pinuak gehienak.
|
|
|
adar puntak lehortzen ditu, erretxina jarioak eragin, eta abar. Beraz, kaltetutako pinu bat aurkitutakoan, lagina
|
hartu
eta laborategira jo behar izaten da, infekzioa zein onddok eragin duen jakiteko. Dena den, gaur egun adituek ederki bereizten dute txankro erretxinaduna, gaixotasunaren hedapenari jarraipen estua egiten baitiote.
|
|
|
Behin hasierako kontaktu bat izan ondoren, tumore zelula aginduak bidaltzen hasten da. Tumore zelula gelditu eta ezarri den organoko zelulek tumore zelulak bidaltzen dizkien substantziak
|
hartzen
dituzte, eta, kasu askotan, organo hartzailearen zelulek jasotzen dituzten seinaleek horien portaera aldarazten dute. Kasu askotan, hantura prozesu bat gertatzen da, eta, inguru horretan, zitosina, kimiozina, H 2 O 2 eta beste substantzia batzuk agertzen dira.
|
|
|
Hori egiteko, lau transkripzio faktore sartzen dituzte zeluletan, birusen bitartez. Faktore horien eraginez, zelulak birprogramatu egiten dira, eta enbrioi zelula pluripotenteen ezaugarriak
|
hartzen
dituzte. Sinplea bada ere, ezin da esan prozesu arrakastatsua denik:
|
|
|
Azkenik, aurtengo aipamen berezia euskaraz aurkeztutako lan onenari ematea erabaki du epaimahaiak. Izan ere, aurtengo lehiaketan ez dira asko izan euskarazko lanak, eta alderdi hori sustatzeko asmoz
|
hartu
dute erabakia.
|
|
|
Aukeran, tximeletak erakusleiho batean iltzatuta, hautsa
|
hartzen
, ikustea baino askoz zirraragarriagoa da dagokien lekuan ikustea, hau da, zelaietan lorez lore dantzari. Zelai, mendi eta basoetako udako festa giroaz gozatzeko garai paregabea da hau, esan dugu.
|
|
|
Jokabide hori aprobetxatu egiten du teknologiak. Gailu birakarien giroskopioen munduak garrantzi handia
|
hartu
du. Inguruan dituzu giroskopioak, eta, hala ere, ia isilpean geratu dira; ezagutu nahi dituzu?
|
|
|
Motor baten gurpilak, aldiz, giroskopio eraginkorrak dira. Gidariak motorra okertzen duenean, kurba
|
hartzen
du, baina azpialdean dituen bi gurpilek ez diote uzten erortzen.
|
|
|
Motor baten gurpilak giroskopio eraginkorrak dira. Gidariak kurba
|
hartzean
, gurpilek ez diote uzten erortzen. TT Assen
|
|
|
GTC konpainiak ez ezik, animalia transgenikoetan gai terapeutikoak sortzen dituzten beste enpresek ere itxaropentsu
|
hartu
zuten albistea. Aspalditik zeuden merkatuko ateak ireki zain, eta berehala sumatu zuten EMEAk emandako pausoaren ondorioa:
|
|
|
Izan ere, animalia transgenikoetan sortutako gaiak seguruak direla bermatu behar dute, eta, horretarako, izugarrizko proba piloa gainditu behar dute. Bereziki, lau puntu
|
hartu
behar dituzte kontuan: erantzun alergikoak, immunologia sistemaren erantzuna, erantzun autoimmunea, eta infekzioak, prioiek eragindakoak barne.
|
|
|
Hainbat gaixotasun pazienteak odolean gai bat ez duelako sortzen dira. Batzuetan, emaile baten odoletik gai hori
|
hartu
eta injektatzea da tratamendu bakarra. Artxibokoa
|