2000
|
|
Pichon Riviere k adierazitakoaren arabera, zenbait pertsona talde batean biltzean, kide bakoitzak bere fantasia inkontzienteen objektuak zenbait taldekiderengan proiektatzen ditu, beraiekin proiekzio horien arabera erlazionatuz; hori argiikusten da rolak eskuratu eta norberaren gain
|
hartzeko
prozesuan (1975, 194 or.).
|
2001
|
|
Usain batzuekiko itsutasunari buruz egindako ikerketa neuro fisiologikoak, 1977an Amoore k egituratuta, gutxienez 50ren bat oinarrizko usain desberdinen presentzia egiaztatu du; hori 50ren bat hartzaile espezifikori zor zaio; hartzaile bakoitza usain primario baten
|
hartze
prozesuan espezializatuta dago.
|
2002
|
|
Gero, ordea, errealitatea hor dago. Ni EAJko kidea naiz eta ekimen politiko berri bat abian jarri behar denean, parte
|
hartze
prozesu batean hitz egin eta adostu ondoren egiten da. Alderdiak gai dira beren korpusaren errealitatea zein den sumatzeko eta horren arabera hartzen dituzte beren erabakiak.
|
|
Nekazaritzaren arloko muga horiek oso azkar motelaraziko zituzten EuskalHerriko zati handienaren populazioaren hazkundea, bestelako produkzioetara joizan ez balitz, tokian tokiko espezializazio prozesu bati eta jarduera jakin batzuenmerkaturatzeari esker. Espezializatze horrek, sistema osoaren produktibitateahanditzeko aukera eman bazuen ere, tentsio handiagoa ekarri zuen, eskura zeudennatur baliabideen eta gizarteak baliabide haien jabetza
|
hartzeko
prozesuaren artean.
|
|
– Halaber, da aintzat
|
hartzea
prozesu horiek nolako eragiketak egitea eskatzen duten (Hitzaldia: material hainbaten gainirakurketa; hautatutako materialen irakurketa xehea, hitzaldiaren gidoiidatzia; gardenkiak prestatu; gardenkien edukia azaldu; gardenkienartean zubiak egin....) eta horiei trataera bat ematea ikasgelan.
|
|
–5 zarata: Igortze eta
|
hartze
prozesuak oztopa ditzakeen beste seinaleren bat, inoiz harremana eten dezakeena.
|
2003
|
|
Gaur egun dagoen esparru instituzionalak eta eskumenei buruzkoak administrazio jakin batetik egin daitekeen azpiegitura eta garraio politika baldintzatzendu. Izan ere, askotan bat baino gehiago dira tartean dauden administrazioak, horrekerabakiak
|
hartzeko
prozesua, finantziazioa, kudeaketa, eta abar are zailago eginez.Administrazioek lehentasun eta irizpide desberdinak izaten dituzte, eta horreksarritan elkarlana eta jarrera bateratuak lortzeko zailtasunak ekartzen ditu.
|
|
Sektore publikoak, agente pribatuek, herritarrek garraio azpiegiturakdiseinatzeko eta finantzatzeko orduan duten funtzioa aztertu beharkolitzateke. Eztabaidan eta erabaki
|
hartzearen
prozesuan gizarteko sektoreguztien parte hartzeko bide demokratiko eta eraginkorraz gain, gaur egunlehentasunak finkatzeko orduan nagusitzen zaizkigun zenbait irizpide ere (errentagarritasun finantzarioarena, adibidez) zalantzan jarri lirateke, horrek finantziazio formulen berrikusketa badakar ere. Azpiegiturenfinantziazioan beste hainbat ezaugarritan bezala (garraio moduak, azpiegituren ibilbideak eta kokapena, tamaina, kudeaketa erak) kontsentsu zabalakerdiesteko ahaleginak egin dira.
|
2004
|
|
Garapen Iraunkorreko Hiriei buruzko Europako I. Konferentziak (Aalborg, 1994) Europako Hiriak Garapen Iraunkorrera Bideratzeko Karta onetsi zuen, udal eta instituzio askok izenpetua: " Herritar eta talde interesatu guztiei bermatuko diegu informazioa eskuratzeko bidea, eta erabakiak
|
hartzeko
prozesu lokaletan parte hartu ahal izan dezaten zainduko dugu. Eginahalak egingo ditugu garapen iraunkorraren arloko hezkuntza eta prestakuntza izan dezaten, ez bakarrik publikoak oro har, baina baita ordezkari hautetsiek eta administrazio lokaletako pertsonalak ere".
|
|
Zeharka, talde sektorial bereko kooperatibetako zuzendaritzen artean; bertikalki, negozio unitateko Zuzendaritza Kontseiluaren etakorporazioaren Batzar Orokorraren bitartean dauden maila guztietan, ezagutza, kontaktua eta sinergiak aplikatuz. Parte
|
hartze
prozesua, aldiz, guztiz desartikulatuta dago, ez baitago kooperatiba desberdinetako bazkideen arteko komunikaziopraktika egonkor eta instituzionalizaturik. Kontseilu Sozial desberdinen arteko harremanik ez dago.
|
|
Ekonomia soziala merkatuan jarduten duten enpresa pribatuek osatzen dute; ondasunak eta zerbitzuak ekoiztea, aseguratzea edo finantzatzea da horien helburua.Ekonomia soziala kontzeptuak herrialde bakoitzean ñabardura berezia hartzen duenarren, autore guztiak bat datoz ekonomia sozialeko enpresen ezaugarri garrantzizkoenak azpimarratzean: autonomia gestioa, erabakiak
|
hartzeko
prozesu demokratikoa eta mozkinak banatzerakoan pertsonen eta lanaren lehentasuna kapitalarenaurretik. Bazkide kapitalistak edo inbertitzaileak, egotekotan ere, ez dira kategorianagusia, ez eta kategoria onuraduna ere.
|
|
EEren arabera, hauek dira Espainiako industria kutsatzaile nagusiak: ...a altzairu herdoilgaitzak (kromoa eta haren konposatuak); Balboa AG siderurgikoa eta Sevillana siderurgikoa (Hexaklorobentzenoa, HCB); Espainiako Aspla Plastikoak Datu horien arabera, Margot Wallström Europako Ingurumen komisarioak esan zuen “erabat justifikatuta dagoela herritarrari ondo informatuta egotea”, izan ere, “informazio hori ezinbesteko baldintza da herritarrek erabakiak
|
hartzeko
prozesuan parte hartu ahal izateko”. Hala ere, metodoa oraindik afinatu egin behar da, lehenik eta behin EPERek airera botatako eta 56 industria jardueratan uretara isuritako 50 substantzia baino ez dituelako biltzen.
|
|
Sare hori larrialdien sareak (INFOSAN EMERGENCY) osatzen du, eta sare horretako kide diren herrialdeetako osasun agintariei larrialdia diren elikagaien bidez transmititzen diren gaixotasunen nazioarteko agerraldien berri emateko balioko du. Sistema horri esker, kontsumitzaileei eragiten dien edo eragin diezaiekeen edozein gertaeraren berri izango dugu denbora errealean, eta erabakiak
|
hartzeko
prozesua azkartu egingo da. Horrek larrialdien aurkako borrokan eraginkortasun handiagoa ekarriko du (elikagaiak berez, nahi gabe edo nahita kutsatzea).
|
2005
|
|
Ondoren, planteamendu bakoitza bozka daiteke. Teknika honekeztabaida eta erabakiak
|
hartzeko
prozesua asko errazten ditu.
|
|
Ikastetxeko leku eta toki guztietandagoen elementua da, eta beraz, koordinazioa hobetzeko tresna baliagarria. Koordinazioa hobetzeko jakin behar dugu ikastetxean erabakiak nola hartzen diren.Erabakiak
|
hartzeko
prozesuak dituen abantailak hauek dira:
|
|
Koordinazio egokia izateko, erabaki egokiak hartu behar dira. Azken finean, ikastetxearentzat erabaki egokienak hartzen badira, lanak ongi sinkronizatuko dira.Erabakiak
|
hartzeko
prozesua oker egiten bada, ikastetxearen koordinazioan eraginzuzena izango du. Ikastetxean dauden gatazka edo arazoen mailak ere eragingarrantzitsua du lanaren koordinazioan.
|
|
Hezkuntza arloan eta zuzendaritza lanetan, batik bat, erabakiak
|
hartzeko
prozesuak oso garrantzitsuak dira. Irakasleak, hezitzaileak, zuzendariak etengabeerabakiak hartzen daude.
|
|
Irakasleak, hezitzaileak, zuzendariak etengabeerabakiak hartzen daude. Lehen, erabakiak
|
hartzeko
prozesuan parte hartzen dutenelementuak aztertu ditugu. Orain, aldiz, erabakiak hartzeko prozeduraren konplexutasuna eta eragina duten faktoreak aztertuko ditugu.
|
|
Pertsonek erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan zuzenean parte hartzea mesedegarria da erakundearentzat. Zenbait erabaki zuzendaritzaren esku gelditzen dira.Zuzendaritza lanak banatzen saiatzen bada, lankideek erabakiak hartzeko aukeraizango dute.
|
|
Ez dakigu erabaki horrekin asmatu dugun ala ez. Teknikahoriek erabakiak
|
hartzeko
prozesua erraztuko dute zuzendaria egoera zailetandagoenean. Teknika eta eredu horiek hurrengo lerroetan azalduko ditugu:
|
|
# Erabakia
|
hartzeko
prozesua teknikoki egokia izatea.
|
|
Lehen aipatu dugun bezala, gatazkaren edo arazoaren irtenbideak adostekoezinbestekoa da erabakiak
|
hartzeko
prozesua teknikoki diseinatzea.
|
|
Ikastetxekoantolamenduan eta kudeaketa prozesuan gatazka eta arazo ugari egoten dira etazenbait egoeratan erabakiak hartu behar dira. Baina, nola definituko genukeerabakiak
|
hartzeko
prozesua. Gento Palacios-ek (1997: 335) honela definitzen du: «Erabakia hartzeko prozesua lortu nahi ditugun helburuen arabera, alternatibakaukeratzea izango litzateke».
|
|
Baina, nola definituko genukeerabakiak hartzeko prozesua? Gento Palacios-ek (1997: 335) honela definitzen du: «Erabakia
|
hartzeko
prozesua lortu nahi ditugun helburuen arabera, alternatibakaukeratzea izango litzateke». Beraz, erabaki hartzea prozesu estrategikoa da, erabakien ondorioak helburuen arabera baloratzen baitira.
|
|
Gento Palacios-ek (1997: 335) honela definitzen du: «Erabakia hartzeko prozesua lortu nahi ditugun helburuen arabera, alternatibakaukeratzea izango litzateke». Beraz, erabaki
|
hartzea
prozesu estrategikoa da, erabakien ondorioak helburuen arabera baloratzen baitira. Zein helbururi ematendiogun garrantzia, ondorioak era batekoak edo bestekoak izango dira.
|
|
Zenbaitautoreren iritziz, erabaki hartzea eta arazoak konpontzeko prozesuak nahikoantzekoak dira (Peiro, 1986). Erabakiak
|
hartzeko
prozesuak zuzendaritzarenlanetan oso garrantzitsuak dira, zuzendaria etengabe ari baita arazoei irtenbideakematen. Baina, zer nolako faseak lantzen dira erabakiak hartzerakoan?
|
|
Lankideen garapena bultzatzea: erabakiak
|
hartzeko
prozesuak lankideenaurrerabideak indartzen dituenean, erabaki hobeak hartzeko moduan egongogara.
|
|
Laburbilduz, irakasleentzat eta zuzendariarentzat oso garrantzitsua da erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan trebatzea, ikastetxean etengabe arazoak konpontzen aribaitira. Prozesuak oso emankorrak izan daitezke beraientzat, beraien kideentzat etaerakundearentzat, kooperazioa, eztabaida, adostasuna, informazio bilketa, eta abar, lantzen diren heinean.
|
|
Erabakiak
|
hartzeko
prozesuei ekin baino lehen, bi ikuspegi nagusi aztertukoditugu: alde batetik, ikuspegi arrazionala eta, bestetik, ikuspegi deskribatzailea.
|
|
Eredu honen arabera, erabakiak
|
hartzeko
prozesua guztiz arrazionala da.Hipotesi honen zuzentasuna gaur egun zalantzan dago, aukera guztiak ezagutzeaeta hauen ondorioak zehaztea oso zaila baita.
|
|
Erabakiak
|
hartzeko
prozesuak, batzuetan, taldeka gertatzen dira, eta pertsonabakoitzak bere balio sistema hierarkizatua du.
|
|
Pertsonak duen informazioa asimilatzeko gaitasuna mugatua da, eta horrekerabakiak
|
hartzeko
prozesua baldintzatzen du.
|
|
Gatazkak erabakiak
|
hartzeko
prozesuak hobetzeko aukera ematen du.
|
|
Langileek erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan zeresan handia badute, gatazkaksortzeko arriskua igotzen da.
|
|
Beraz, entzuleak
|
hartze
prozesuan duen deskodifikatzeko azkeneko atala da erretentzioarena. Huertas eta Perona k (1999: 17) MCP (Memoria a Corto Plazo) deitzen diote, hots, Epe Laburreko Oroimena (ELO).
|
|
Bestalde, Osasun ministroak adierazi du ezgaitasuna duten pertsonak kontsumitzaile gisa babesteari arreta berezia jarriko diotela eta ezgaitasuna duten pertsonen laneratzea sustatuko dutela. CERMIri dagokionez, Salgadok dio Osasun Sailari eta haren kide diren erakundeei aholkuak emango dizkietela arauak egiteko prozesuan edo pertsona ezinduengan eragina duten ekimenak eta neurriak
|
hartzeko
prozesuan. Halaber, Elena Salgadok zuzentzen duen departamentuak ezgaitasuna duten pertsonen erakundeek eta haien familiek Osasun Sistema Nazionalaren partaidetza, kontsulta eta jarraipenerako organoetan aktiboki parte hartzea sustatuko du.
|
|
Horien artean daude bizitzeko eskubidea, pertsonaren osotasuna eta segurtasuna, ohiko jarduera kaltegarrien aurkako babesa, bereizkeriaren debekua eta gatazka armatuetan emakumeen babesa. Era berean, pertsona gisa errespetatua izateko eta bere nortasuna erabat garatzeko eskubidea bermatzen die emakume guztiei; legearen aurrean justizia eta babes berdintasuna lortzeko aukera, eta prozesu politikoetan eta erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan parte hartzea. Gainera, emakumeen osasunerako eta ugalketa eskubideetarako eskubidea, elikagaien segurtasunerako eskubidea eta etxebizitza egokirako eskubidea bermatzen ditu.
|
|
Nazio mailan, pertsona guztiek izan behar dute herri agintariek ingurumenari buruz duten informazioa eskuratzeko aukera, baita komunitate horientzako arriskutsuak izan daitezkeen materialei eta jarduerei buruzko informazioa eskuratzeko aukera ere. Horrez gain, erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan parte hartzeko aukera ere izan behar dute. Estatuek herriaren sentsibilizazioa eta parte hartzea erraztu eta bultzatu egin lituzkete eta horretarako informazioa guztien eskura jarri lukete.
|
|
18 Pertsona guztiek dute Ingurumenean eta garapenean eragina izan dezaketen plangintza jardueretan, erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan eta bestelakoetan partaidetza aktibo, libre eta adierazgarria izateko. Honen barnean dago proposatutako ekintzek ingurumenean, garapenean eta Giza Eskubideetan izan ditzaketen ondorioei buruzko aurretiazko aholkularitzarako eskubidea.
|
|
Osterantzean, ingurumen mailako arazoak beste politiketan txertatzea nahitaezkoa zaie orain erakunde komunitarioei. Garapen iraunkorraren kontzeptua, hasieran ingurumen arlokotzat bakar bakarrik hartzen zena, eredu sozio-ekonomiko bideragarri bakartzat ageri zaigu gaur egun. Gainera, ingurumenaren arloan gardentasunaren garrantzia azpimarratzeko ahalegina egiten ari da, herritarrekin bat egitearren, eta indar berezia eginez bai ingurumenari buruzko informaziora iristeko aukeretan, baita erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan gizarte eragileak txertatzeko lanean ere.
|
|
Gure iritziz, eztabaida sakona bultzatu litzateke, munduko lurralde eta herrialdeak, iraunkortasunerantz jotzeko? modu eraginkorrean auto antolatzeko behar diren gaitasun instituzionalei buruz; ezen esparru horrexetan sakontzen dira garapen iraunkorrarekin lotutako erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan aurrera egitearren ezinbesteko diren antolaketa, kudeaketa, politika eta gizarte mailako gaitasunak. Eta premiazkoa da gobernamendu globalerako sistema alternatibo bat finkatzea, pertsonei lehentasuna emanez alegia diru irabazien aurretik, eta faktore lokalari globalaren aurretik.
|
|
Honekin batera esan beharra dago, ordea, hizkuntzaren esku
|
hartzea
prozesu horretan ez dela inolaz ere bigarren mailakoa, ze, berau hizkuntza partikularretan bakarrik denez erreala, hauekin loturiko ezaugarri historiko, kultural eta sozialek ere paper garrantzitsua jokatzen dute bertan. Honengatik idazten du:
|
2006
|
|
Psikologoak lagundu du beraien behar eta desirekin egokien erlazionatzen den erabakia
|
hartzeko
prozesuan, betiere modu errealista batean. Bikotekide bakoitzaren beharrak oso ezberdinak badira, orduan bikote terapiara deribatuko dira.
|
|
Iragarleen eta publizitate agentzien lana gizartearentzako zerbitzutzat jotzea zalantzan jar daitekeelako. Egia da produktu eta zerbitzuei buruz ematen duten informazioak erraztu egiten diola publikoari erabakiak
|
hartzeko
prozesua, baina ematen den informazio hori interesatua eta nabarmenki subjektiboa da. Beraz, agian, zerbitzu bat dela esatea baino, egokiagoa litzateke esatea promozio interesatu bat dela.
|
2007
|
|
arriskuaren ebaluazio prozesua ahalke dela dimentsio etafrekuentzia ezezaguneko arrisku bat neurtzeko. Ondorioz, hein handi bateanadituen analisian oinarritzen den erabaki
|
hartze
prozesua, bere egitekoa bideratzeko baliabide sendorik gabe geratzen da.
|
|
Arriskuaren analisia hortazerabaki politikoak hartzeko, oinarri objektiboa? eskaintzen duen adituen ezagutzan (ezagutza aditu batean) oinarritzen da, erabaki
|
hartzearen
prozesua, arrazionalizatzea, xedetzat duen prozesu baten baitan (Hansson, 1993; Cooke, 1982).
|
|
Hortaz, zuhurtasuna ez da besterik gabe emanda dauden ziurgabetasunbatzuetarako erantzun mekanismo bat; zuhurtasunak ziurgabetasun sorta zabalagobaten onarpena eragiten du, eta konplexuagoak diren ziurgabetasun hauei buruzkoezagutza eskatu eta suspertzen du. Modu horretan, zuhurtasun printzipioa ez da, zenbait autorek adierazi moduan, erabaki
|
hartze
prozesurako oinarri sendoa denzientziari (sound science) uko egiten dion arriskuaren kudeaketarako printzipio, irrazional, bat (Pieterman, 2001; Sunstein, 2003).
|
|
Hoffman-ek berak, besteakbeste, ondorio hau proposatu zuen: afektu moral enpatikoak judizio moralean etaerabakiak
|
hartzeko
prozesuan eragina duenez, diskriminazioa gertatzen da.Diskriminazio hori gutxitzeko jendea askotariko enpatia tekniketan entrenatubeharko litzateke. Beraz, gaurko hezkuntzan askotariko kulturak daudelanabarmena denez, kultura diskriminazioa gaindi daiteke, askotariko enpatiatekniketan trebatuz.
|
|
Patti Gray EBk elkarrizketa talde bat sortu du berriki osasun publikoaren eta kontsumitzaileen babesaren arloetan interesa duten alderdiekin, Batzordearen lege testuen proposamenean beharrezkoa den kontsultaren eta elkarrizketaren kultura berria indartzeko. Talde honek aholku eman behar die kontsulta prozesuko praktika onenei buruz, eta alderdi interesdunen parte
|
hartze
prozesuak osasun publikoaren eta kontsumitzaileen babesaren arloetan dituzten beharretara egokitzen lagundu behar dio. Erabakiak osasun publikoaren eta kontsumitzaileen babesaren arloetan interesa duten alderdiekiko elkarrizketa taldearen eginkizuna eta egitura definitzen ditu.
|
2008
|
|
Otsailetik hona, herriko eragile eta biztanleekin egindako tailer eta elkarrizketetan oinarrituta atera dituzten zenbait ondorio aurkeztu dituzte Txanportan. Diagnosi hau egiteko zabaldutako herritarren parte
|
hartze
prozesuak aurrera jarraitzea da, Maite Blanco bardinatsun teknikariak esan duenez, helburua; “Batzar hau parte hartze prozesuaren hasiera izan daiten da gura duguna, ez amaiera”, azaldu du teknikariak. Hainbat herritar eta herriko elkarte batzuetako kideak izan dituzte entzule unibertsitateko ikerketa taldekoek, eta hainbat ondorio agertu dituzte aurkezpenean; besteak beste, asoziazionismoak herrian daukan garrantzia nabarmendu dute, eta herritarren artean daukan onarpen maila handia ere azpimarratu dute.
|
|
Otsailetik hona, herriko eragile eta biztanleekin egindako tailer eta elkarrizketetan oinarrituta atera dituzten zenbait ondorio aurkeztu dituzte Txanportan. Diagnosi hau egiteko zabaldutako herritarren parte hartze prozesuak aurrera jarraitzea da, Maite Blanco bardinatsun teknikariak esan duenez, helburua; “Batzar hau parte
|
hartze
prozesuaren hasiera izan daiten da gura duguna, ez amaiera”, azaldu du teknikariak. Hainbat herritar eta herriko elkarte batzuetako kideak izan dituzte entzule unibertsitateko ikerketa taldekoek, eta hainbat ondorio agertu dituzte aurkezpenean; besteak beste, asoziazionismoak herrian daukan garrantzia nabarmendu dute, eta herritarren artean daukan onarpen maila handia ere azpimarratu dute.
|
|
Benetako biziberritze baten aurrean gaude ala portuak baldintzaturiko operazioa da? Auzo elkarteak ez daude ados proiektuarekin, aurreko urbanizazioen oker berberak izango dituelako, eta eskatzen dute biziberritzea parte
|
hartze
prozesu baten ondorio izatea. Izan ere, badiaren urbanizazio sozialago bat posible da beren ustez.
|
|
Horrek hizkuntza gutxiengoak egun eta etorkizunean bizirik irauteko dituen aukerak arriskuan jar ditzake. Horrez gain, komunitatearen eta estatuaren arteko harremanak arautzen dituen gobernamendu egitura eta gutxiengoak bere etorkizunari dagozkion erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan duen parte hartzea ere emaitza— eta mobilizazio faktore garrantzitsuak dira kultura autonomiaren garapenprozesuan (Cardinal eta Hudon, 2001; Cardinal eta Juillet, 2005).
|
|
Horrenbestez, saihestu egiten dituzte erabakiak
|
hartzeko
prozesuan funtsezkoak diren hiru pauso, bereziki, arriskutsutzat jotzen dituzten egoerei aurre egin behar dietenean.
|
|
Organismoaren funtzionamendua, bere osoan
|
hartuta
prozesu biokimikoak, psikologikoak edo biofisikoak, erritmo biologikoen menpe dago: zirkadianoak dira batzuk (24 ordukoak) eta ultradianoak besteak (100 minutukoak).
|
|
Eredu erabakitzaileei dagokienez, bigarren kezka batek erabakiak
|
hartzeko
prozesuari begiratzen dio, nola hartzen dira erabakiak. Hemen prozesu deliberatiboen inguruko hausnarketak egin behar dira:
|
|
Bestetik, parte
|
hartzea
prozesu gisa ulertzea garrantzitsua da, eta, beraz, epe luzeko prozesu iteratibo gisa ulertu eta landu genuke jendearen inplikazioa. Giza eraldaketarako edozein saiakerak epe luzekoa izan behar du, eta irauteko modukoa ere, proiektu edo programa bateko ziklotik askoz harago.
|
|
Adituek uste dute, biztanleria gero eta zaharragoa denez, kopuru horiek izugarri handituko direla, eta lehen mailako osasun publikoko arazo bat den egoera zailduko dutela. Prebenitzea, sendatzea baino hobeto Hain zuzen ere, haustura osteoporotikoen nagusitasun handia dela eta, beharrezkoa da zenbait arlotako adituen esku
|
hartzea
prozesu patologiko osoan zehar pazienteari diziplina anitzeko laguntza emateko. Antonio Herrerak, Zaragozako Miguel Servet Unibertsitate Ospitaleko Kirurgia Ortopediko eta Traumatologikoko zerbitzuburuak, dioenez, haustura osteoporotiko baten prozesua ez da eragiketa bat soilik, baizik eta gaixoaren errehabilitazio osoa lortzea eta haustura berriei aurrea hartzea».
|
|
EAE ANVk goresten duen bezala herri kontsulta bat egiteko hautestontziak jartzea ez da aski, hori prozesuaren amaiera izanen zen. Informazio eta parte
|
hartze
prozesu baten kontra egitea EAE ANVk babesten dituen bortz herrietako Alkateen kontsultaren eskaerari bere sinadura eman ez dioten 5.046 (%79, 43) baztandarren ezagutzeko, informatzeko eta erabakitzeko eskubidea urratzea da. Akaso, ustezko emaitza kontrakoa izango ote den beldur daude?
|
|
Gainera, Euskal Herrian ukazioa bikoitza izan da. Alde batetik, euskal unibertsitariook ez dugu parte
|
hartu
prozesuaren diseinuan, baina herri modura ere ez dugu ordezkaritzarik eduki. Estatu espainolak eta frantsesak parte hartu dute gure izenean, beraien interesak defendatzeko.
|
2009
|
|
Konpainiak horren azkar hazten direnean ezinezkoa da dena ondo egitea, eta guk ez dugu egin. Zenbait ataletan lanpostuak teilakatu dira eta, ondorioz, esfortzuak bikoiztu dira eta erabakiak
|
hartzeko
prozesua zaildu egin da, azaldu du konpainiak.
|
|
Horrela, emakume hauek zuzendaritzan izandako esperientzien deskribapenaren bidez, partaidetzako kudeaketaestiloa erabiltzen dutela egiaztatu ahal izan genuen. Talde lidergo estilo honetan, kudeaketa talde lanean oinarritzen da; hau da, erabakiak
|
hartzeko
prozesua aholkuemailea da eta taldeko beste kideekin partekatzen da. Azken batean, emakume presidente hauek protagonismoa eskaintzen diete beren laguntzaileei.
|
|
Azkenik, biktimentzako justizia eskubidea bermatzeko ezinbestekoa da Espainiak nazioartean dauzkan konpromisoak bete ditzan, eta biktimak kontuan
|
hartzeko
prozesua arau horien barne egon dadin, arau horien errespetuan egin dadin.Lehen urratsetarik bat, Estatuaren borondate onaren adierazgarri gisa, Gerrakokrimenen eta Gizateriaren aurkako krimenen preskribaezintasunari buruzkoHitzarmena izenpetzea izan liteke.
|
|
Ariketari dagokionez, egunero gutxienez bi ordutik hiru ordura egiten da kirol jarduera fisikoa, eta txangoak luzeagoak izan ohi dira goiz edo arratsalde bateko kirol jarduerekin (rafting-a, ginkanak, jokoak, bizikleta, etab.).). Intsulina bidezko tratamenduan aldaketak egitea talde medikoaren erabakia da, eta parte hartzen duten haur eta gazteekin hitz egiten da, erabakiak
|
hartzeko
prozesuan inplikatzeko. Medikuak eta erizainak arduratzen dira kontrol metabolikoaz eta botikekin izan daitezkeen gorabeherez, bai eta egun horietako tratamendu jarraibideak aldatzeaz ere, batez ere programatutako jarduera fisikoaren arabera.
|
|
Agenda 21eko nazioarteko adibiderik aipagarrienak Eskandinaviako herrialdeak dira, oro har, Erresuma Batua eta Austria, bereziki Vienakoak. Viena nabarmendu egin daiteke parte hartze deszentralizatuaren eta batera gobernatzeko
|
hartutako
prozesuaren ondorioz. Viena ia 1.700.000 biztanleko hiria da, eta, beraz, banatutako Agenda 21 eredua aukeratu zuten, hiri barruti bakoitzean bost urteko eperako hautatutako aholkuekin.
|
|
Agenda 21 hasi duten udalerri gehienetan erdibidean gelditu dira Partaidetza eta jarraipen prozesua sinplifikatzea. Gaur egun, parte
|
hartzeko
prozesuak askotarikoak dira era guztietako planetarako; parte hartze aktiboa behar da ingurumen ebaluaziorako eta paisaiaren ebaluaziorako. Horrek gehiegi ustiatuta ditu gai horiekiko interesa izan ohi duten giza baliabideak (GKEak, talde ekologistak…), eta horiek hautatu egin behar dituzte, ezin baitute dena egin.
|
|
Parte hartzeko eskura dagoen informazioa profesionalentzat baino ez da prestatzen, eta ikusle gehienak kanpoan geratzen dira. Parte
|
hartzeko
prozesua eta metodoak eta euskarriak birbideratu lirateke, mundu osora irits daitezen eta beren denboraren minutu batzuk, ez gehiago, haiei dagozkien erabakietan parte hartzeko. Gainera, emaitzen aurrerapenari eta udal erabakietan duten eraginari buruzko informazioa jaso litzateke, horretan baitago prozesuaren espiritua.
|
|
Gaur egun, Paisaiaren Europako Hitzarmenaren printzipioekin bat etorriz, bereziki balioesten da hiriko berdeguneen eta hiri inguruko naturguneen arteko lotura; horiek, oro har, azpiegitura berdea edo eraikuntzarik gabeko espazio irekien sistema osatzen dute. Gobernantza modu berriari dagokionez, erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan parte hartze publikoa sartzeari buruz ari naiz: gizarte eragileekin sarean lan egitea, partaidetza aurrekontuak, kontu ematea, kode etikoa eta gobernu onekoa, elkarteetan oinarritutako zerbitzu publikoen koprodukzioa, lurraldearen zaintza, etab. Agenda 21 Espainian ongi aplikatu izanaren adibiderik jar dezakezu?
|
|
Berdintasun formala gure ordenamendu juridikoan jasota badago ere, eguneroko bizitzan generoaren arteko diferentziak nabariak dira: lan munduan diskriminazioa, etxeko lanen arduren banaketan, profesionalki garatzeko aukerak… Emakumeak lan ordaindua izan eta esparru publikoan parte
|
hartzeko
prozesuarekin batera ez da gertatu gizonek esparru pribatuan parte hartzeko prozesurik. Horrez gain, ez dira sortu, behar diren zainketa zerbitzuak.
|
|
Berdintasun formala gure ordenamendu juridikoan jasota badago ere, eguneroko bizitzan generoaren arteko diferentziak nabariak dira: lan munduan diskriminazioa, etxeko lanen arduren banaketan, profesionalki garatzeko aukerak… Emakumeak lan ordaindua izan eta esparru publikoan parte hartzeko prozesuarekin batera ez da gertatu gizonek esparru pribatuan parte
|
hartzeko
prozesurik. Horrez gain, ez dira sortu, behar diren zainketa zerbitzuak.
|
|
Mikel Izagirre alkateak iragarri zuenez, “agindu digute urtarrila amaierako gure eskuetan izango dela dokumentua”. Herritarrei zuzendutako parte
|
hartze
prozesua ere ez da itxi. Berriz ere, alegazio epea zabalduko da.
|
|
Konpromiso hori Jaurlaritzak egin nahi duen aniztasun afektibo sexualari buruzko agenda politikoan jasoko litzateke. Horretarako, parte
|
hartze
prozesu bat jarriko du abian gay, lesbiana, transexual eta bisexualen eskubideen alde lanean ari diren elkarteekin. –Gure helburua gizarte justuagoa eta pluralagoa lortzea da, inor diskrimina ez dezaten beren sexu identitateagatik?.
|
|
Bestalde, behin azterketa amaituta, urrian parte
|
hartze
prozesua abiatuko dutela jakinarazi du Oiartzungo alkate Aitor Etxeberriak. Horrela, udaberrirako sistema martxan egotea espero dute.
|
|
Hezkuntzak, hezteko baino gehiago, libre izaten irakasteko helburua du. Gaitasun hori
|
hartzeko
prozesua konplexua da, eta estimulu kontrajarrien bidez egiten da, desobeditzeko aukerak dosifikatuta. Haurrei askatasunerako tarte txikiak toleratzen zaizkie, euren kabuz pentsatzen ikas dezaten.
|
|
Hala, erabakiak
|
hartzeko
prozesu politiko bat ireki zen, eta prozesu horretan mundu katalana lehenago nekatu zen euskalduna baino, bien bitartean, mobilizazio sozialak eta politikoak hazten jarraitu zuen desadostasuna nagusi zen Autonomien Estatutik sortutako esparruan?. Gurean, 1979ko Autonomia Estatua onartu eta indarrean sartu ondoren, egutegiko une jakin bat aipatzearren?, berehala hasi zen nabaritzen egoera analgesiko halako bat, herri mobilizazioari dagokionez batez ere.
|
|
• Argudio arauemailea. Parte hartzea baztertzea bateraezina da balio demokratikoekin; beraz, eragileek erabakiak
|
hartzeko
prozesuen aurrean iritzia eman ahal izan behar dute. Herritarrak berak dira pertsona egokienak berentzat onena zer den erabaki eta juzgatzeko.
|
|
Parte hartzeak berak, gainera, gizarte ikaskuntza sor dezakeela kontuan hartzen badugu, zientzi kultura sakonagoaren sustapena, testuinguru honetan, parte hartzeko moduekin lotu daiteke, kultura hori parte hartzearentzako ezinbesteko baldintza izatera iritsi gabe. Parte
|
hartze
prozesuan bertan zientzi kultura sor liteke (Lopez Cerezo eta Camara Hurtado 2007).
|
|
Euskaldunak gutxiengo dira beraiei dagozkien erabakiak
|
hartzeko
prozesuan; areago, dagokien erakundeak azaleratzen dituen kontuek eta ematen dizkien erantzunek ez dituzte kontuan hartzen Euskal Herria eta bere nortasun dimentsioa, batez ere erakunde horren distantzia geografiko eta kulturalagatik.
|
2010
|
|
Usurbilen parte hartze tasa dezente handiagoa izan zen arren, Izaskun Txintxurreta Hernaniko Ingurumen zinegotziaren ustez datuok ezin dira inolaz ere frakaso gisa hartu: " Nicola Foronik parte
|
hartze
prozesuetan aditua eta Hernanikoaren dinamizatzailea esan digunez jendea ez dago ohituta eta lortutako zenbakiak oso garrantzitsuak dira". Bilerak zonaldeka (herrigunea, auzoak, landagunea...) eta sektoreka (merkatari, sagardogile, jubilatu, udal langile...) antolatu dira.
|
|
Alegia, Gernikako Ituna garatzea askoz errazago litzateke hauteskundeen distortsiorik gabe. Kontuan
|
hartuta
prozesuaren garrantzia, planteamendu subiranista batetik, Gernikako Itunak daukan arazoetako bat hauteskundeetara begira egotea da, arazo oso handia. Areago, edozein itun subiranistan ELA eragile gakoa da, eta honetan ez da sartu.
|
|
Noticias Taldeko elkarrizketan ikusi dugun legez, Langraizko espetxeko preso talde bat jadanik egiten ari da bide bat eta, seguruenik, Kolektiboak berandu baino lehen hartu beharrekoa ez da oso desberdina izango. Desberdina testuingurua izango da, gradu aldaketa edo baimen bat eskatzea orduan ez delako gaizki ikusia izango eta presoen parte
|
hartzea
prozesu honetan bideratuago egongo delako. Gaur gaurkoz, bake prozesuak daraman bidearekin, nekez irudika liteke amnistia orokorraren tankerakorik.
|
|
1980tik Japon, Britainia Handian eta AEBn erabili da eta gurean, lehenengo aldia da VALS tipologia, erreferentzia hartuta, erabiltzen dela merkatu zehatz bat segmentatzeko, eta lehenengoa ere euskararen garapena erakundeetan nondik nora eman daitekeen aztertzeko merkatu perspektiba batetik. Oinarrizko motibazioaren hiru dimentsiotan banatuta, VALS Tipologiak 8 segmentu definitzen ditu, bakoitzak bere ezaugarri demografiko eta atributu psikologikoen konbinazio bakarrarekin, kontsumoaren aurrean pertsonen erabakiak
|
hartze
prozesua azaltzeko. 8 tipoak (erreflexiboak, sinesleak, arrakastara edo ahaleginera zuzendutakoak, esperientzietara edo ekintzetara bideratutakoak, eta berritzaileak edo gain bizitzera bideratutakoak) aztertzen ditu hiru dimentsiotan banatuta:
|
|
Framingaren azken ikerlerroak aztertzen ditu framingek gizabanakoengan zein gizartean dituzten eraginak. hori, abiapuntu egokia izan daiteke —jarraitzen ari garen egileen aburuz— errealitatearen eraikuntza sozialeko beste eragin konplexuago batzuetan murgiltzeko; hala nola iritzi publikoan, erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan, ekintza kolektiboan eta sozializazio politikoan. (Vicente Mariño eta lópez rabadán, 2009:
|
|
• ikuspegi konStruktibiSta: ikerlariak eta inplikatutako eragileek errealitate horren, esku
|
hartze
prozesuaren eta emaitzen irakurketak egiten dituzte errealitatea interpretatuz eta esku hartzerako sistemaren konstrukto berriak eraikiz. bi ikuspegi horiek jarraituz, gure ikerketaren enfokea, lehen plano batean, paradigma kritikoaren arloan kokatzen da eta datuen bilketarako eta analisirako teknika kualitatibo eta kuantitatiboak aplikatzen dituen ekintzaikerkuntzaren estrategia metodologikoa ja... 352). gure tesirako ikerketan ere aztergaian sakondu ahala ikerketa prozesuaren detaileak egokitzen joan dira eta prozesua teknika berriekin osatzen joan da, jarraian azalduko dugun azken diseinu metodologikoa taxutu arte. burututako ikerketa hiru fasetan garatu da:
|
|
2 Irudia: Ikerketaren prozesu metodologikoaren elementuak lehen fasea, ikerketaren landa lana oinarritu duen ekintzaren fasea izan zen. ekintza hori lab sindikatuan euskararen normalizaziorako egikaritutako esku hartzea izan zen eta 1998tik 2008ra bitartean burutu zen. esku
|
hartzearen
prozesua ekintza ikerkuntza parte hartzailearen metodologia (katambwe, 2005; lewin, 1946; Marti, 2008; perez Serrano, 1990) aplikatuz garatu zen, elkarren segidako ekintza analisia ekintza zikloak kateatuz. bigarren fasea, landa lanean sindikatuan burutu zen ekintza horretan izandako esperientziaren berreraikitze narratibo eta analitikoaren fasea izan da. bi prozesu burutu dira fase honetan:... bata, ekintzaren fasean izandako esperientziaren sistematizazioa, eta, bestea, sistematizazioan oinarritutako kontzeptualizazio teorikoa.
|
|
...estatu da. hau da, gertaera izandakoa diskurtso bihurtu da. baina diskurtsoa ez da deskribapen hutsa izan; aitzitik, diskurtso horrek sistematizazioaren beraren ardatza artikulatu duen galdera gakoari erantzun nahi izan dio, horrela, tesi honen helburu nagusitik eratorritako ikerketa galdera argitzeko elementuak eskainiz. diskurtsoaren egiturak, bestalde, praktikan izandako mugarriak jaso eta esku
|
hartze
prozesuan aplikatutako ekintza ikerkuntza metodologiatik eratorritako zikloen eskema zirkularra bereganatu du. ondorioz, lau ziklo edo denbora fase bereizi dira esperientziaren ibilbidea zedarritzeko.
|
|
o) Kontuan harturik, pertsona desgaituek modu aktiboan parte hartzeko aukera izan behar dutela politikei eta programei buruzko erabakiak
|
hartzeko
prozesuetan, eurak zuzenean ukitzen dituztenetan barne,
|
|
– Bukatzeko, eskema bera nola eraman den aurrera, zer nolako loturak, administrazio mailak, parte
|
hartze
prozesua eta abar jasotzen dira.
|
|
Stavenhagen ek ohartarazi zuen komunitate horiek desagertzeko arriskua dagoela, lurrak eta baliabide naturalak galtzen baitituzte. “Herri horiek erabakiak
|
hartzeko
prozesuetatik eta menderatze eta bereizkeria prozesuen xede izan diren nazio estatuen arau esparruetatik kanpo geratu dira; haien kulturak beheragokoak, primitiboak eta goranzkoak direla pentsatu da, eta hori kendu egin behar dela”, dio NBEren txostenak. Dokumentuaren egileek, halaber, “larritzat” jotzen dute herri indigenen osasun egoera, ez baitute nutrizio egokirik, ez osasungintzarik, ez osasuna zaintzeko baliabiderik.
|
|
. 1+ DEUDNHQ HQ KLW] HWDQ, HUDELO tzailea bera da etxebizitzen eraikuntzan ahaztu den osagaia, erabakiak
|
hartzeko
prozesutik ezabatuta. Segur aski prozesua ren logikaren onodorioz azken pausoetan sartuko da akzioan biztanlea, baina etxea egoera onargarri batean eman zaio erabiltzaileari, bertako egokitze on bat baimentzen dion egoeran alegia.
|
|
...asauriko Pozokoetxe auzokideen elkarteko kidea izango dira hizlariak.Ikertaldeak aditzera eman duenez, Laudion egiten ari den HAPOaren berrikuspen prozesuaren alderdi esanguratsuenak herritarrei hurbiltzeko xedez antolatutako hitzaldi zikloko lehena izango da ostegunekoa.Hitzaldi ziklo hau, Ikertaldeko kideek azaldu dutenez," Auzo Asanbladen Jarraipen Batzordeak diseinatu eta onartutako parte
|
hartze
prozesuaren baitan kokatzen da", eta bere helburua" herritarren ekarpenak, ideiak edota gomendioak jasotzea da". Herritarrei dei egin diete hitzaldi honetan eta etorriko direnetan parte hartzeko," HAPO gertuagotik ezagutzeko eta euren ekarpenak egiteko". Hitzaldia Laudioko Udaleko Udalbatza Aretoan izango da urriaren 14an, osteguna, 19:00etan.
|
|
“Gestio plan horren baitan, babestutako habitat eta espezie horiek euren biziraupena bermatzeko beharrezko ekintza, arau eta jarraibideak leudeke bilduta. Iaz hasi zen Eusko Jaurlaritza plan hori erredaktatzen eta arau berriari jarraiki, lan hori burutu ahal izateko parte
|
hartze
prozesua martxan jartzea ezinbestekoa izan da”. Gestio plana lurralde antolamenduko plan guztiaren gainetik dagoela azaldu du teknikariak eta plan hori eratzen denean, LIC gune hori ZEC izatera igaroko litzatekeela, hots, Babes Bereziko Gunea.
|
|
Gestio plana Eusko Jaurlaritzako teknikariek idazten badute ere, proiektuaren jarraipena Foru Aldundiko kideek egiten dute hein handi batean. Dokumentua bideratzeko, berriz, aipatu parte
|
hartze
prozesua joan zen martxoan hasi zen Asteasun eskaini zen formazio hitzaldiarekin. “Bertan gestio plana aurkeztu eta interesa zuten herritarrei parte hartze tailerrera etortzeko gonbitea egin zitzaien”.
|
|
Horretarako ondoko pausoak eman behar ditugu: 1 Erabaki
|
hartze
prozesuan pertsona orok hartu behar du parte, eragile guztiak, publikoak eta pribatuak, gobernuak, hiritarrak eta gobernuz kanpoko erakundeak konprometituz; arlo lokaletik abiatuz, unibertsalerantz; 2 Osasunaren determinante sozial guztiak kontuan hartu behar ditugu, osasuna sustatuz, maila guztietan; eta 3 Botere oreka berri batean eta giza eskubideetan, elkartasunean, elkarrenganako interesetan...
|
2011
|
|
Eta sozietateen gaineko zerga %35eko tasa nominal bakarrean ezarriz gero, aldundiek 900 milioi euro gehiago bilduko lituzkete. Zerga politika zehazteko, azkenik, parte
|
hartze
prozesua abiatzea eskatu du ELAk.Proposamenak helarazita, hiru lurraldeetako foru aldundiak enpresarioen agindupean lanean ari direla salatu du Adolfo Muñoz ELAko idazkari nagusiak, «euskal Tea Party bat» dagoela iritziz. «Bertako ordezkari nagusia Jose Luis Bilbao da, berak esan baitzuen enpresen errentei zergak igoz gero deslokalizazioak bultzatuko liratekeela».Bildu eta PSEren zuzenketaPSE EEk, Bilduk eta Aralarrek Gipuzkoako zerga politika zehazteko zuzenketa hitzartu zuten atzo Batzar Nagusietan.
|
|
Auzolanak partekatzen ditugun arazoak zein errealitate zehatzak konpontzeko balio du. Inportantea da erabakiak
|
hartzerakoan
prozesua behetik jaioa izatea. Hau da, erakundeak kudeatzen dituen logikari buelta emateaz mintzo gara, erakundeak behetik eraikitzeaz, erakundeak herriaren egunerokotasunetik eraikitzeaz.
|
|
Jaizkibel mendia Europako Natura Sarearen baitan dago 2004 urteaz geroztik eta horri dagokion kudeaketa plana eduki behar du. Dokumentua idatzita dago, parte
|
hartze
prozesua ere izan zuen, egin zitzaizkion ekarpenak handik eta hemendik, baina oraindik ez da onartu. Prozesu hori geldirik dago.
|
|
Hori zen Europak finkatutako epea, 6 urtekoa. Parte
|
hartze
prozesua ere iaz egin zen, baina dokumentua oraindik ez da erakusketa publikora atera. Horixe baita protokoloa, onartu baino lehen, alegazioak egiteko aukera dago.
|
|
Blanca Urgell Kultura sailburua Juan Karlos Izagirre Donostiako alkatearekin batera izan da Musika Hamabostaldiaren aurkezpenean, eta Kordobako alkateak epaimahaiko kide baten kontra plazaratutako akusazioen aurka azaldu da. Urgellek esan duenez, proiektuaren kalitatea dela eta irabazi du Donostiak, eta ez beste arrazoirengatik.Erabakia
|
hartzeko
prozesuan irregulartasunak egon zirela frogatzen duen eskutitz bat jaso zuela adierazi zuen ostegun honetan Jose Antonio Nieto (PP) Kordobako alkateak. Ustez, epaimahaikide batek euskal hautagaiari egindako gomendio batzuk erakusten dituen artxiboak daude gutun horretan.
|
|
Jose Antonio Nieto Kordobako alkateak (PP) erabakia
|
hartzeko
prozesuan irregulartasunak egon zirela frogatzen duen eskutitz bat jaso zuela adierazi zuen. Ustez, epaimahaikide batek euskal hautagaitzari egindako gomendio batzuk erakusten ditu idatziak.
|