|
2000
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak
|
datozen
sei urteetan 200 untzi berri eraikitzeko aurreikuspena egin du berriki. Honek 20.000 milioi pezetako (800 milioi inguru libera) inbertsioa esan nahiko luke, zeinak Hego Euskal Herriko flotaren erdia berritzeko balioko lukeen.
|
|
|
Euskal flota berritzeko apustu hau garrantzitsua da oso euskal untzigintzarentzat eta iragan ekitaldian sektore honek izandako gorakada
|
datozen
urteetan ere mantentzen lagunduko duena.
|
|
|
Baxurako untziak (366 untzi) dira lanpostu gehien (2.733 behargin) eskaintzen dutenak. Alturako untziak
|
datoz
bigarren, 63 untzi eta 864 langilerekin. Hirugarren, izozkailudun atun untziak (27), 621 langilerekin, eta gero bakailao untziak (10) dauzkagu, 254 langilerekin.
|
|
|
Espainia 14 postuan dago munduko produktoreen rankingean, eta Europan Norvegia eta Frantzia soilik ditu gainetik. Produkzioaren zatirik handiena muskuilutik
|
dator
, produktu astuna baina balio ekonomiko urrikoa. 1998an Espainiako akuikulturak (itsasokoak eta kontinentalak) 25.000 milioi pezetako fakturazioa izan zuen, oso kopuru txikia norvegiarrek izokinagatik fakturatutako 160.000 milioi pezetarekin alderatzen badugu
|
|
|
EUSKAL Herriko Musikagileen Elkarteak konpositoreen lana ezagutzera emateko hainbat ekimen bideratuko du
|
datozen
hilabetetan. Hala nola, Interneten dagoen euskal konpositoreen katalogoa paperean argitaratzea, musikagileen lanen CD sorta kaleratzea, eta kontzertu birak eta ikastaroak antolatzea.
|
|
|
Nondik
|
datorkizu
bertsotarako joera?
|
|
|
Eta nik hura sumatzen nuen behiak jeiztera joandakoan, oso txikia nintzela. Ezaguera
|
etorri orduko
haren bertso ikasiak eta bertsolarien istorioak banekizkiela gogoratzen dut. Pixka bat handitzen joan ahala bertso paperak ekartzen zizkidan.
|
|
|
Kristautasunak garai batetik hona hotzaldi handia izan du gizartean eta alde horretatik bertsolaritzan ere derrigor behar zuen hotzaldia, bertsolaritza gizarteari lotuta doalako. Garai batean bertso paperak Jainkoari argitasuna eskatuz hasten ziren eta gaur horri ez zaio kasurik egiten, hoztasun hori
|
etorri
delako. Gainera bertsolariak zerbait esan egin behar du eta askotan mahaian apaizen bat baldin badago, haren gorabeherak kantatzeko aitzakia bihurtzen dira, jendeari barrea eragiteko.
|
|
|
Justu gu bertsotan hasi ginen garaian, hasi zen jendea kantatutako egunean etxeratzen. Kotxeak beranduago
|
etorri
ziren, baina motoak baziren... Baina ordura arteko ohituretan herri batera bertsotara joan eta iluntzean etxera alde egitea pekatu handia zen!
|
|
|
Orain tabernan ez du inork bertsorik eskatzen. Orain plazako lanak egin, soldatatxoa kobratu eta iluntzerako
|
etorri
liteke etxera. Alde horretatik asko irabazi dugu.
|
|
|
Auspoa argitaletxean liburu batzuk argitaratu dituzu eta «El Diario Vasco» egunkarian ere astero idazten duzu artikulu bat. Nondik
|
datorkizu
idazteko zaletasuna?
|
|
|
Baina duela 19 urte istripua izan nuen kotxearekin, istripu handia gainera, Amurizaren ezkontza despedidatik Durangotik bueltan. Eta gaixoetxetik etxera
|
etorri
nintzenean, denbora nolabait pasa egin behar izaten zen eta nire bizimodu eta zaletasunen gorabeherak idazten hasi nintzen. Ordurako gainera Uztapidek liburua aterata zuen, eta zera pentsatu nuen:
|
|
|
Gero Aita Zabala bisitan
|
etorri
zitzaidan egun batean eta denbora zertan pasatzen nuen galdezka hasi zitzaidan. Eta ea erakutsiko al nizkion nik idatziak.
|
|
|
Eta horixe izan zen nire hasiera. Gero Aita Zabalaren bidez
|
etorri
zitzaidan aukera eta egunkarian idazten hasi nintzen.
|
|
|
Ez, beranduegi
|
etorri
zen euskara batua nik euskara batuan egiteko. Nik ikasi nuen apurra herriko hizkuntzan ikasi nuen.
|
|
|
Hori oso gogorra zen garai hartan. Soldadutzatik
|
etorri
eta hango bizimoduaz bertso batzuk jarri nituen. Bertso horiek Arantzazuko aldizkarian argitaratu ziren.
|
|
|
Baina larrosarik ez dago arantzarik gabe. Hemen larrosa asko
|
etorri
da, asko. Garai batean zeinek esango zuen udaletxetik ikurrina zintzilik ikusiko genuenik!
|
|
|
Heldu eta azalean neguak pilatu ahala, kemenean etsi, adimena jantzi edo zahartzen delako hostajea lehenxeago botatzera jarriko da. Soilduta bada ere neguari eskuzabal egingo dio harrera eta mihura tortoka lotsatzaileak irrifarra sortaraziko dio, bere bizkar bizi baita eta tarteka zozo lotsagaberen bat edo birigarro ausarten bat
|
etorriko
baitzaio, mihura koxkorren lika mokoan, bildutako belarripera xirulatzera
|
|
|
Denetik egin ei zuten berba, baina akordiorik zehaztu barik. Euskal Herriarekiko politika PPkoarengandik ondo bereizi gura dute sozialistek
|
datozen
martxoko Espainiako hauteskundeei begira. Horrez gain, estatu ereduaren erreforma dela eta hausnarketa sakona egiten ari da PSOE, eta tesi federalek indarra hartzeaz gain, Euskal Herriak, Kataluniak eta Galiziak beste erabateko estatus bat izan luketen ideia bultzatzen ari dira PSOEko zuzendaritzako kide batzuk.
|
|
|
Nafarroan ere badira tirabirak, Euskadiko Partidu Komunistatik (EPK) ateratako taldeak erakusten duen bezala. Saltsa maltsa potoloa iraganetik
|
dator
baina badu proiekziorik etorkizunean ere: Javier Madrazok ordezkatzen duen sektorea Espainiako EBtik organikoki bereizteko prest legokeen bitartean, EPK-ko egiturak gogor ari dira asmo horren aurka.
|
|
|
Eta aldizkari barruko komiki zein idazkiek, komunikazioaren arlo ezberdinak eta teoria osoa isladatzen dizkigute beti ere ironia eta «katxondeo» punttu batekin: bertsio ofiziala karikaturizatzen du Mattinek marrazkitan, Mass Mediek sortzen duten inkomunikazioa aztertzen du Angel Luis Lara «Hechos Contra el Decoro» musika taldeko partaideak eta kontrakomunikazioa igortzen duten aldizkari zerrenda ere
|
badator
, besteak beste
|
|
|
Haritz taldearen 25.urteurrena izan da liburu hau egiteko abiapuntu eta aitzakia, nahiz eta Elgoibarko dantzaren historia osoa bildu duzuen ondoren. Nondik
|
dator
Haritz dantza taldea, eta zer eragin izan du Elgoibarko dantza munduan?
|
|
|
Iparraldea geldi egoteko eta Hegoaldean eginen zela lana, eta gero euria bezala
|
etorriko
zela honera, eta nik ez dakita
|
|
|
Lapurditik Nafarroa Beheretik paseaz Zuberora
|
etorri
zinen eta bertakotu. Nola ikusten duzu Zuberoa?
|
|
|
Abertzale munduan ari direnek irabaziko dute etorkizuna bai Zuberoan nahiz Iparraldean. Mundualizazioa aipatzen da, baina erroak atxikitzen baditugu orain arte bezala,
|
datozen
belaunaldiak antzinekoak baino indartsuagoak jinen dira
|
|
|
Autopista ondoan etxebizitza mordoa egiten ari diren arren, gehienak zarauztarrek erosiak dira, aberats itxurakoak direnak kenduta. Kanpotik
|
datozenak
ere euskaldunak izan ohi dira, Azpeitia eta barnealdekoak gehienbat. Baina horrek ez du esan nahi, euskaraz ez dakien herriko norbaitek erdaraz ezin dezakeenik hitz egin, noski»
|
|
|
zigor bataloietan eta urte batzu geroago Francoren aurkako erresistentzian Bigarren Gerrate Mundialak erdi erdian harrapatu zuelarik. Eta tartean hainbat joan
|
etorri
Estatu Batuetara, Paris eta Londresera, Ozeaniako itsasoetan gerra eginez... soldadu yanki gisa! Hau amaitu zenean Mexikon eta Estatu Batuetan bizi izan zen baina beti ere Europara askotan etortzen zelarik eta Euskal Herriko egoerari buruz aski kezkatuta zegoela...
|
|
|
Eta tartean hainbat joan etorri Estatu Batuetara, Paris eta Londresera, Ozeaniako itsasoetan gerra eginez... soldadu yanki gisa! Hau amaitu zenean Mexikon eta Estatu Batuetan bizi izan zen baina beti ere Europara askotan
|
etortzen
zelarik eta Euskal Herriko egoerari buruz aski kezkatuta zegoela... Franco bizirik baitzegoen.
|
|
|
Hurrengo hamarkadan ekingo zitzaion berriro lanari eta «Lerro» moduan sinatzen zuen marrazkilariak alero botatzen zuen berea. Baserri giroak, bertso munduak... oraindik pisua bazuten ere, gai berriak
|
etorri
ziren bultzaka (twist a, kasu, beheko irudian ikusten denez).
|
|
|
«Goitik
|
etorritako
ekimena izan da. Kultura arloak hutsune bat zuela nabarituta, zerbait zehatza egiteko ardura eman zidaten»
|
|
|
Bitxia da armonikaz bakarrik disko bat kaleratzea. Nondik
|
etorri
zitzaizun ideia?
|
|
|
Landareak erosteko eskaera berriz, Hondarribiko Zubieta Etxaldean egin behar da. Diputazioaren aldetik sagarrondoei jarraipen zehatza egiten zaie; batzuetan sagarrondoak landatu aurretik baserritarrak aukeratutako lursaila ikustera joaten dira teknikoak eta ondoren, sagastiak nola
|
datozen
kontrolatzen dute.
|
|
|
Batetik, baserritarraren nahia hartu da kontuan eta bestetik, sagardogilearena. Lehenengoak sagar mota oso emailea izatea nahi du, fruitua lehenbailehen heltzea, sagardo garaian
|
etortzea
, gaitzak ez harrapatzea, urtero ematea...
|
|
|
Nola
|
dator
esan beza. Bada, geyena loratu zan kazkarabarra bañan geruago, ta itxura polita dakar.
|
|
|
Tentsioak gora egingo du
|
datozen
hilabeteotan, batez ere Espainiako hauteskundeak arte. Orain arte behinik behin, tentsio une gogor horietatik botoetan gehien eraman duena PP izan da, eta orain ere horretan ari dira popularrak, beraiek zein eremutan mugitzen diren arin argi erakutsiz.
|
|
|
Trantsizio garaiak bizi ditu euskal gizarteak, eremu askotan gainera, baina ezin uka denbora dela trantsizio hori behar legez burutzeko. Denbora hori kudeatzeko buru hoztasuna eta erantzukizuna izango dira balorerik preziatuenak
|
datozen
hilabeteetan
|
|
|
Bat
|
nator
batuaren erabilera formal horrekin. Telebistan, adibidez, zer toki du batuak?
|
|
|
Beraiei irakatsi zaien hizkuntz eredua idatzizkoa delako eta honek lagunen artean ibiltzeko balio ez duenez, erdarara jotzen dute. Ahozko hizkuntza lantzea, beraz, edozein lekurako da inportantea, baina Bizkaian, Nafarroan, Iparraldean, ahozko hori ateratzen denean, hor
|
dator
euskalkiaren arazoa.
|
|
|
Bat
|
nator
Koldok esandako gauza askorekin. Euskara batuan euskalkiek ere badute beren lekua.
|
|
|
Sintaxian ere leku desberdinetako ereduek izan dezakete lekurik. Batua esan denean, eredu bakar baterantz egin dugu guztiok, horrela
|
etorri
delako, eta eredu horretan erdialdeko euskalkiak dira nagusi.
|
|
|
Desadostasuna eta eztabaidaren bila datorrenak ez dakit hemen ganorazkorik aurkituko duen. Bat
|
nator
Koldok eta Mirenek esandakoekin. Ahozkoa dela arazoa diozu, Koldo, baina idatzizkoan ere euskalkiek badute lekurik, bestela euskalkien prestigioak behera egiten jarraituko du, batez ere muturretako euskalkiek, arazorik handiena horiena da eta.
|
|
|
Gehiegikeria gure aldetik
|
etorri
dela ikusten da, ez dugu jakin izan eredu literariora joten. Bizkaierak baditu klasiko modernoak Mikel Zarate, Txomin Agirre, Amuriza eta egon da fonetismorako joera.
|
|
|
Xuxen apurka aberasten joan litzateke, batetik ahal denik eta gehien uztartzeko euskalkiak euskara batuan, kazetari gazteek euskalkien ekarria modu naturalean jaso dezaten, eta euskalki jasoa horrelako euskarri informatikoan gera dadin. Ditugun aukeren erabileraren txipak piztuta eduki behar ditugu eta Euskaltzaindiaren babesarekin, emaitzak
|
etorriko
dira.
|
|
|
Gero hitz egingo dugu hizkuntza politikakoekin eta beste batzuekin. Bat
|
nator
Josunek dioenarekin, aparteko jardunaldi eta horrelakoen barik, esparruka aztertzen hasi eta jendea lanean jartzea da egokiena. Beharbada guk egin dezakegu akuilu lana eta gero euskara zerbitzuak, udaletxeak, bide batean lanean jarri.
|
|
|
Hori konpondu behar dela esaten da. Plan orokor bati ez dagokio gehiago esatea, gero
|
etorriko
dira hizkuntz politikako arduradunak, Euskaltzaindiakoak, unibertsitatekoak, aditu, euskaltzale eta abarrekoak eta zerbait zehatzagoa adostu dute. Gauzak egiteko bide ematen du.
|
|
|
a behar zuten hitzen zerrenda. 82an atera zen lege horrekin Pedro Miguel Etxenikeri behin baino gehiagotan entzun diot euskara batua ofizial egin zen; gero hori bat
|
etorri
zen eskolan euskarazko hiztunak lortzeko egin zen ahaleginarekin, ereduena eta abar. Beraz, administrazio zein irakaskuntzan estandarraren aldeko apustua egin zen.
|
|
|
Askotan gauza minimoak nahikoa izan daitezke bertako egitura bi edo hiru hartzeko. Bermeoko bat Donostiara
|
badator
, hirugarren edo laugarren astean ez dut uste arazorik edukiko duenik; alderantziz zerbait gehiago. Bakoitzak berea hitz egingo du ez delako hain erraza bestearena hartzea.
|
|
|
beharrean, eta abar. Kazetari gazteak halako euskararekin
|
etortzen
dira.
|
|
|
Batzuentzat, euskalki guztietatik gauzak hartu eta hori testu batean erabiltzea da batua. Ni neu ez
|
nator
bat, hori naturaltasuna galtzea da.
|
|
|
Bat
|
nator
Joxe Aranzabalek diagnostikoan esan duenarekin, baina azpimarratuko nuke orain Josunek esandakoa. Horrelako prozesuei buruz, ezin da pentsatu administrazioak edo Euskaltzaindiak egingo dutela; ez, ez, halako prozesu batean jende askok eta maila askotan inplikatu behar du.
|
|
|
DONOSTIAKO eskaintza kulturalaren maila igotzeko, Victoria Eugeniak eta San Telmo Museoak berritze lanak jasango dituzte
|
datozen
urteetan. Horretarako Donostiako Udalak 1.700 milioi pezeta erabiliko ditu.
|
|
|
Hizkuntza batua 70eko hamarkadatik
|
dator
. Consello da Fabla Aragonesa sortu zenean Huescan, fablen gainetik bizitza modernoari txertatu eta elkar ulermena ahalbidetuko zuen koinea egitea erabaki zuten.
|
|
|
Onarpen ofizialak eta irakaskuntzak une historikoa izan dezakete
|
datozen
urteotan, aspaldiongo eztabaidaren ondoren irtendako adierazpenak gauzatuz gero. Badaude egitasmoak aragoeraren eremua mugatu eta ingurune horretan aragoerak estatusen bat izan dezan.
|
|
|
Telebistan «Sikofonia» programa aurkeztu nuen 1998 ikasturtean. Bertara On Jose Maria gonbidatu
|
etortzea
lortu genuen. Hura prestatutakoan xehe mehe ikusi ahal izan genuen benetan zenbat eta nolako astakeriak esan dizkioten espainiar hedabideetan.
|
|
|
Sermoia ia laburra iruditu zitzaidan. Eta gogora
|
etorri
Pablo Sorozabalek bere familiaren giroaz eta euskal izaeraz idatzi zuena: «
|
|
|
Egun hartan, Goicoa arkitektoak aurreproiektua aurkeztu zuen. Planoa ikusita galdera batzuk
|
datozkigu
burura. Zertarako ezker pareta txiki hori?
|
|
|
Errepasoa egiterakoan poesia, kantuak, bertsoak, xikitoak, prosa, aldizkariak eta esaera zaharrak bereizi ditu egileak. Poemen atala Etxeparek zabaltzen du eta horren atzetik Oihenarten hainbat ale
|
dator
. Samaniego, Gamiz, Mirande eta Lete datoz ondoren.
|
|
|
Poemen atala Etxeparek zabaltzen du eta horren atzetik Oihenarten hainbat ale dator. Samaniego, Gamiz, Mirande eta Lete
|
datoz
ondoren. Emakumerik ez da falta gure poesia erotikoan, Amaia Lasaren olerkiek erakusten duten moduan.
|
|
|
Testu honek ematen dio hasiera prosaren atalari eta ondoren Axularren «Gero» (1643) eta Frai Bartolomeren «Euskal errixetako olgeeta ta dantzen neurrizko gatz ozpinduba» (1816) lanen pasarteak
|
datoz
. Lehenak «haragizko bekhatuari» hamahiru kapitulu eskaini zizkion.
|
|
|
Literotura bilduma iritsi arte bi hauek izan dira euskal literatura erotikoaren zerrenda laburra osatu dutenak. Orain, beste lau gehitu ditzakegu eta berriak ere aurki
|
etorriko
dira. Gora doa beraz, euskal literatura lizuna ez zen zaila, baina.
|
|
|
Gora doa gainera, hemendik kanpo jeneroa nolabaiteko krisian dagoenean. Ez dira alferrik
|
etorri
telefono erotikoak, film pornografikoak eta Internet. Literaturak badu, ordea, euskarri berriek ez duten elementu bat:
|
|
|
Santiago bideetako batek, Frantziatik
|
zetozen
bidaiariek heltzen zioten bide honi Landak eta Pirinioak gurutzatu eta Ibañetako gainetik Orreagako bidetik jarraitzen zuen. Bidaiariek idatzita utzi zuten eremu hauek gurutzatzerakoan izan zituzten sentipenak, sagardoari eta sagarrondoei erreferentzia eginez.
|
|
|
Ez du zerikusirik. Nik hitzaldietan eta, beti esaten dut gauza bat dela amets bat egitea, adibidez liburu bat amets bat da, eta gero
|
dator
psikiatra bat amets hori interpretatzera. Nik ametsa daukat, eta ez naiz egiten dudana interpretatzeko gai.
|
|
|
han denak ginen pertsonak, eta nik ez nuen sentitzen «Ni naiz emakume bakarra». Hori gero
|
etorri
zait. Haiek pertsona sentiarazten ninduten, eta hori eskertuko diet. Gero ez, geroztikan talde gehientsuenetan arraroa sentitu izan naiz, arraroa batez ere ez baduzu ahaleginik egiten arrarotasuna disimulatzen, eta nik ez dut ahaleginik egin.
|
|
|
Izendapen hori izan zenean Madrilgo diputatuek oso harreman txarra genuen Vaticanoko Tagliaferri nuntzioarekin; badaezpadako pertsonaia. Bilboko gotzaitegira
|
etortzeko
hautatua Uriarte zen, baina Ricardo Blazquez izendatu zuten. Ez zuten kontuan hartu Kontseilu Presbiterianoa, ez inor.
|
|
|
Hala espero dut. ETA desagertzen den unetik
|
etorriko
zaizkio aukera handienak Euskal Herriari: euskal abertzaleok zentzuzko gauzak elkarrekin egiten hasten garen unetik, gizarteari bere interesak hobekien defenditzen ditugunak gu garela erakusten diogun unetik...
|
|
|
Sagar bilketan, sagar jotzerakoan, dolarean eta upel betetzerakoan egin zuen eguraldia oso euritsua eta hotza izan zen; guztiz mesedegarria sagardogintzarako. Sagarrak sagastietik erdi garbiak
|
etorri
ziren. Hotz egiten zuenez, ernamuinak eta legami basatiak ez ziren ugaldu.
|
|
|
Azterketa honen arabera, Italiarekin batera, Espainiako Estatua da
|
datozen
urteotan giza kapital gehien galduko duen herrialdea. 2050ean munduko estaturik zaharrena izango da, eta batez besteko adina 54,3 urtekoa izango da, hau da, munduko batez bestekoa baino 16 urte altuagoa.
|
|
|
Bai Europatik etorria gehien bat ekialdetik, bai Afrikatik Marokotik bereziki. Eta bada gurean, gutxi asko, modu iraunkorrean bizi nahi duenik, Araba eta Nafarroara patata, mahatsa edo beste produktuen uztan lan egitera
|
datozenak
kasu. Sasaikako langile bezala ezagutzen ditugu.
|
|
|
Sasaikako langile bezala ezagutzen ditugu. Hauen artean, hala ere, gehienak Espainiako Estatuko beste herrialdetatik
|
datoz
, eta asko buhame arrazakoak dira. Batzuen eta besteen problematika antzekoa da zenbaitzutan, oso bestelakoa bestetan.
|
|
|
Hego Euskal Herrian bada bestelako etorkin mota bat: urte sasoi zehatzetan mahatsa, patata, zainzuria eta beste produktuen uztan lan egitera Araba eta Nafarroara
|
etortzen
diren etorkinak. Milaka dira gure herrietara datozenak.
|
|
|
urte sasoi zehatzetan mahatsa, patata, zainzuria eta beste produktuen uztan lan egitera Araba eta Nafarroara etortzen diren etorkinak. Milaka dira gure herrietara
|
datozenak
. Euren lan eta bizi baldintzak orokorrean etsigarri eta ezegonkorrak dira.
|
|
|
egiteko proposamena kaleratu bagenuen, baraualdian bertan atera ziren gaien garrantzia ikusirik eta kanpotik
|
zetorren
eztabaidarako grina somatu genuelako izan zen. Besteak beste, honako gai hauek atera ziren:
|
|
|
«Gizon zuzena loratzen da nola palmondoa» esaera jasoa du Ibon Sarasolak bere Euskal Hiztegian eta horixe
|
etorri
zitzaidan burura negu hotz honetako lehengo egun batean. Donostiarrak ikuskizunak antolatzen iaioak direna badakigu honez gero euskaldunok; dirua soberan eta... esango luke baten batek.
|
|
|
. Azkenik, audioaren nahasketa
|
dator
. Giro soinua eta pertsonaien ahotsa txukun nahastean egoten da koska, bikoizketa originala bezain sinesgarria izan dadin.
|
|
|
Endolaharra bezalako igokariekin batera arrosa eta beste zenbait sastraka arantzatsuk, arropak puskatzerainoko txikizioak sor ditzake. Endolaharrak hostoak bihotz formakoak izan arren, ertzak arantzaz beterik ditu eta beste landareetan gora igotzeko ondo
|
datozkio
. Errepidean aurrera jarraitu eta larreetako batean arkazia topatuko dugu loretan.
|
|
|
Auzotik irten eta
|
etorritako
bidean eskuinera hartuko dugu. Errepide asfaltatuaren ezkerretara hesi biziak ederrak agertzen dira artadiko espeziekin, gurbitza, esate baterako.
|
|
|
Suinki du izena eta Elizondon zabaldu berri dute. Elizondo, Oronoz Mugaire eta Iruritan urtero osatzen dira euskalduntze eta alfabetatze taldeak; beraz, behar hori asetzera
|
dator
euskaltegi berria.
|
|
|
Astebetetik gora pasatu da ETAren lehergailuak Fernando Buesa Arabako PSE EEko buruzagi sozialista eta Jorge Diez ertzainaren bizitza moztu zituenetik, eta atentatuaren ondorioak modu sakonean ari dira astintzen euskal politikagintzaren panorama.
|
Datozen
hilabeteetan ere hala izango dela dirudi. Bai ETAren hilketa bikoitzak zuzenean duen eraginagatik, eta baita ETAren jarduera hilkorrak segida izango bide duelako ere.
|
|
|
Su etenaren hausturak eta atentatu honek, usteak erdia ustela duela erakutsi du. Atentatua HBk Eraikitzen ildo politiko berriaren lehen zatia amaitu duenetik aste batzuetara
|
etorri
da, euskal gizartea eta ezker abertzalea Oldartzeneko garaietara itzularaziz.
|
|
|
Bi. hiru, edo lau munduen arteko ikuspegi desberdinek gatazka iragartzen dute; gatazka hori modu zibilizatu eta demokratikoan eman dadin oinarriak jarri behar dira, eta armak baztertu behar dira etorkizuneko gatazka bideratze modu horietatik. Besteak beste, hortik galera
|
datorrelako
, denboraren iraganak gero eta argiago erakusten duen moduan
|
|
|
Sarritan, gure eguneroko bizitzan euskara erabilita ere, berotu, haserretu edo, besterik gabe, norbait zirikatu nahi dugunean, erdarazko irainak
|
datozkigu
ahora. Gazteenengan gertatzen da hori bereziki.
|
|
|
Eta izan zitekeen: 1918an, Eusko Ikaskuntzaren sorrera biltzarrean, Tomas Etxeberriak euskal biblioteka berezi bat sortzeko asmoa plazaratu zuen; logikoa da bi kasuon artean paralelismo garbia ikustea, hots, gurea ere biblioteka nazionala bilakatzeko bokazioz
|
etortzea
. Baina orduan ez zen etorri, eta hurrengo laurogei urtetan ere ez.
|
|
|
1918an, Eusko Ikaskuntzaren sorrera biltzarrean, Tomas Etxeberriak euskal biblioteka berezi bat sortzeko asmoa plazaratu zuen; logikoa da bi kasuon artean paralelismo garbia ikustea, hots, gurea ere biblioteka nazionala bilakatzeko bokazioz etortzea. Baina orduan ez zen
|
etorri
, eta hurrengo laurogei urtetan ere ez. Zergatik?
|
|
|
Imanol Laspiurren azken liburu hau eibarreraren azterketaren inguruan zegoen hutsune bat betetzera
|
dator
. Hizkera honi buruzko informaziorik jaso nahi izanez gero, Imanol Laspiurren beste zenbait lanekin batera, liburua ezinbesteko erreferentzi puntua da.
|
|
|
Berriro ere Martxoak 8ko eguna
|
datorkigula
jakinik, eta bereziki hainbat alderdi politikok egun honekiko izango duen jarrera erabiltzailea aurreikusirik, zenbait burutapen plazaratzea guztiz beharrezkoa iruditu zait. Lehenik eta behin, egun bizi dugun errealitate birtuala salatzea izango litzateke nire helburua, hots, gizartean dagoen «berdintasun» sentsazioa eta instituzioetatik bideratzen dituzten mezu eta politikak nahikoak direlaren ikuspegia hain zuzen ere.
|
|
|
Etxebest enpresariak duen ikusmoldea bat
|
dator
Zuberoako geroa ekoiztu nahi duten aktore guztien nahiarekin. «
|
|
|
|
Datozen
hamar urteetan sail industrialak indartuko ditugu, denok batera, herritarrok, zinegotziek eta ekonomiaz arduratzen garenok. Bigarren PCD xede bat abiatuko dugu 2000 urteko irailean eta aterabide gabeko egoeratik jalgiko gara
|
|
|
|
Datozen
urteei buruz, baikorra naiz,
|
|
|
Gaur egun, zapatagintzaren sailak mila lagunetik gora enplegatzen ditu, baina bideragarritasun txikikoa da, kanpoko herrialdetako konpetentzia dela medio. Ondotik laborantza
|
dator
, honetan aurkitzen baitira ia mila baserri, beraz beste hainbeste lanpostu. Azkenik zerbitzuen sektorea dago, hau ere milako bat lagunen enplegatzaile.
|
|
|
Azkenik zerbitzuen sektorea dago, hau ere milako bat lagunen enplegatzaile.
|
Datozen
urteetan industria munduko langileak hartzea izanen bada lehentasuna ere, turismoaren eta nekazaritzaren arloek lan eskaintza egileak bilakatzen dira. Alabaina, oraindik orain gutxi baizik ez baita garatu Zuberoako turismo sarearen gaitasuna.
|
|
|
Gaur egun ez dago dudarik egoera latza dutela, baina zuberotarrek erakutsi nahi dute beren buruaren jabe direla eta erronkari lotzeko prest dira. Beraz emaitzak
|
datozen
urteetan preziatzen dira
|
|
|
Baina betidanik izan duzu zaletasuna. Nondik
|
datorkizu
bertsotarako gogo hori?
|
|
|
Nik uste afizioa aitonarengandik
|
etorri
zaidala. Ni mutil koxkorra nintzela hura egoten zen sehaska eragiten eta bertsoak kantatzen zizkidan:
|
|
|
Lehenago beti erriertan egoten ziren etxeratzeko. Oraingo goizeko bostak baino beranduago ziren orduko hamabiak; berandu xamar, aldera etxeratzen banintzen «bart berandu
|
etorri
haiz!» hasten zitzaizkidan marmarka, «izango huen, bertsoa edo txorakeria!». Gero, bertsotan hasi ginenean etxean giro ona izan genuen, baina hasieran bertsolarien erreferentzia txarra zuten, Zepaiena eta antzerako bertsolari alprojena.
|
|
|
Nik asko sufritu dut bertsotan. Egun gutxi izan ditut etxera gustura
|
etorritakoak
. Etxera joaten nintzen «dedios!
|
|
|
Donostian eginiko omenaldietan jende gehien bildu zena izango zen, seguru asko. Ni gustora egon nintzen, oholtza gainean aulkian eserita, baina gero han zer edo zer kantatu beharra
|
etorri
zenean, gaizki pasa nuen, gero! Nik ordurarte pasa nuen une gogorrena izango zen hura.
|
|
|
Azkena pentsatzea zaila da, bestela denbora asko pasa behar duzu erantzuten hasteko. Egunak izaten dira, eta batzutan goitik beherako erantzuna
|
etortzen
da, baina zaila izaten da puntua jarri eta da! derrepente bertso osoa akordatzea...
|
|
|
Eta han egiten nuen aizkoran, lanak eraginda. Apustua jarri genuenean, berriz, bi aldiz
|
etorri
zen Urrestilako Keixeta aizkolaria gure etxera, ni entrenatzera.
|
|
|
Beno! Orduan jende mordoa
|
etortzen
zen gu ikustera eta orain aizkolari onenak jarrita ere plaza betetzeko komeriak izaten dira... Beste behin Azpeitiko zezen plaza osoa bete zen:
|