|
2000
|
|
|
Abuztuko igande arratsalde horretan bere itxura freskoari zerion gogobetetasun alaiak lekutan uzten zuen bere ohiko izaera itzaltsu eta adierazgabea. Lagunago izan banu, Mediterraneo aldean oporretan zeukan familiarengandik albiste atsegingarriren bat
|
etorri
ote zitzaion galdetuko nion.
|
|
|
Neska horrekin ez dago buru  tzerik. Horrexegatik, eta gero nire txanda
|
etorriko
ote zen beldur, nik Rakelen aldizkaria hartu, eta lehenbailehen alde egin dut kanpinetik, zer gerta ere. Tira ba, esan bezala, Rakelek horrela antolatzen du bere informazio sentimentala, esaldi itxuraz xelebre batzuen inguruan.
|
|
2001
|
|
|
13 Zergatik
|
etorri
ote zitzaigun hona Etxeberri, lapurtar klasikoak inoiz izan duen aldekorik suharrena. Ez da meditazio gai alferra (K.M.O.).
|
|
|
Ekinaren une gogoangarriena iruditu zitzaidan, txikitan Montjuich en ikusiriko iturria gogorarazi zidan ber. Espektakuluak kemenak oro galarazirik, unaturik, isil isilik gelditu nintzen armairu barruan sexu adulto eta helduaren hiru metalurgikoak elkarri besarkaturik lo gelditu ziren arte; gero, goizetik, lo zeudela, poliki poliki atera nintzen; mekaniko beltzak begi bat ireki zuen, baina maiordomoa nintzela estakuruarekin ospa egin nuen etxe hartatik betikoaren betikoz. Behin kalean, belauniko jarri nintzen bidearen erdian, kotxerik edo autobusik edo bizikletarik edo motorrik edo patineterik edo beste edozein ibilgailurik
|
etorriko
ote zen ezaxola, eta besoak zabaldu nituen, gurutzea eginez, eta halaxe hasi nintzen, aldarri handietan: " Jainko guztien Jainkoa, klitoria hatzaz eragitetik eskuzkotik harantz joan ez den gizontto ezdeusa naiz!".
|
|
2002
|
|
|
Nora, noiz eta nola gonbidatuko ninduen bitter erdia hartzera? Kontsultara
|
etorriko
ote zitzaidan egunen batean, bat batean, zegokiona baino lehenago, hots, nik errezetatu nizkion pilulak agortu aurretik. Edo kartaren bat igorriko ote zidan anbulatoriora?
|
|
2003
|
|
|
Bi bizipen izan nituen. Batetik, nire bila ere
|
etorriko
ote ziren. Bestetik, atxilotutako lankide eta lagunek jasoko duten tratuaren beldurra hor dago.
|
|
|
Baina isilpean ibilteko eskatu euskun, zarata handi barik, berak ez ikusi egingo ebala... Bildur zan, antza, goragokoren batzuk horren barri izango baeben, ezetza ta debekua
|
etorriko
ete jakuzan, eta hortik gure erretorearen bildurra eta gu kontuz ibili beharra.
|
|
|
Arreba entzuten zuen, txistuka, harrikoa egiten. Zertarako
|
etorri
ote zen gau hartan. Eta zergatik ote zebilen beraren platerak garbitzen?
|
|
|
Bainugelak atsedena eskaini dit. Zertara
|
etorri
ote da. Zer nahi du Ibanek?
|
|
|
Ez zitzaidan gogoko han gosaltzea, baina goiz hartan Sinbaden telefono deia itxaroten nuen. Eta, zertan ez aitortu, elkar berriro ikusi ahal izateko Elena sasoiz
|
etorriko
ote zen esperantzan nengoen.
|
|
|
Baina ez horri bakarrik –ekin nion– Denei, fedea Jainkoarengan izateko eskatzen zien. Ze, abuztuaren 15aren osteko egunak arte, Larrinagako kartzelan zirenak indultua
|
etorriko
ote zitzaien esperantzan bizi izan ziren. Mallona bera, emaztea, alaba biak eta beste batzuk.
|
|
2004
|
|
|
Gaztelania »batez ere» da erabiltzen duen hizkuntza, beraz, lehengo galdera gaztelania tarteko dela planteatuko bagenu, zein litzateke herritarren zein bestelakoen erreakzioa? Gaztelaniarik edo frantsesik ez dakien epailerik burura
|
etortzen
ote zaigu?
|
|
|
Baina zer dela ta
|
etorri
ote dira nire aurka txakur amorratuak bezala. Era askotariko mozkorrak dagoz baina...
|
|
|
Koldoren bila
|
etorri
ote dira, bada, galdetzen du Kosmek.
|
|
|
Zer dela ta
|
etorri
ote dira txifa txakurrok gurera, galdetzen dio Eskolastikari.
|
|
|
Zertara
|
etorri
ote da hotel honetara?
|
|
|
Eta ongi bai ongi ahalegindu zen jende aho beroa hutsune hura betetzen, gizona gure auzoan izan genuen bitartean: familia utzita
|
etorri
ote zen, emakume ero batez maitemindu ote zen, marikoia ote zen, eta auskalo beste zenbat gauza.
|
|
|
Bizi bat laburtzeko hogeita hamar lagun nahikoak ote ziren pentsatu zuen Jexus Marik. Bere hiletara, orain hil balitz, Miren
|
etorriko
ote zen iragan zitzaion erresumin gezi batekin. Izan ere, nola antolatuko zion Mariak hileta?
|
|
2005
|
|
|
Pareko maila batean A. Doering izeneko beste idazle amerikarra dago, zeinak Iberos y euskaros y la misión civilizadora de la Iberia en tiempos prehistóricos, Academia de Ciencias, Córdoba, Argentina, obra idatzi baitzuen. Lanaren egiturak ez dio inolako azalpen logikoari jarraitzen, bat dator berez egileak berak argi ez daukan teoriarekin, hots, euskaldunen (edo bere arabera escaldunen) jatorria ekialdean dagoela eta migrazio bidez Iberiar Penintsula kolonizatu zutela, baina ez da argi geratzen herri zeltekin batera
|
etorri
ote ziren edo aurretik, gauza biak aipatzen baitira. Bere ustez duela 8.000 urte Iberiar Penintsulara heldu ziren lehenak arrazaz finesak edo ural altaikoak ziren, eta beraien hizkuntzak euskararekin antz handia zeukan,, la segunda fue la céltica, con la llegada de los vascos agricultores legítimos [sic] en el último milenio ante nuestra era, una raza en todo sentido sobresaliente en sus condiciones físicas e intelectuales?
|
|
|
Hogei gradu inguru zeuden eta kilkerrek berean jarraitzen zuten etengabe. Ez dakit neronek nahita ala bera bakarrik
|
etorri
ote zen, baina ezin izan nuen burutik kendu irudia: Anderren bihotza xerratan ebakita kristalezko azpil moduko batean.
|
|
|
Ni nauk. Askotan
|
etortzen
ote zen. Ezetz, mutil batengatik etorria zela, haren esperoan zegoela.
|
|
2006
|
|
|
Timothy Kendall.Berari bururatu zitzaion, hemen inskripzioak egon zitezkeela.Prismatikoekin begiratu eta hala zeudela iruditu zitzaion, baina ez zegoen ziur. Goraino igo beharra zegoen.NICOLASNola
|
etorri
ote ziren hauek zizelkatzera. Denbora dezentebehar da hauek egiteko.OUT:
|
|
2007
|
|
|
Euskaltegia euskara eskolak ematea baino gehiago dela? Hortik
|
etorri
ote zen Zaldiko Maldiko elkartea?
|
|
|
EAE ANV legez kanpo uzteko erabili daitezkeen bide desberdinez luze hitz egin da azken asteetan. Martxoko Espainiako hauteskunde orokorretarako gauzatutzat ematen da jada eta jardun politikoaren Garzon bidea edo hauteskundeetan zerrenden inpugnaziotik
|
etorriko
ote den eztabaidatzen da batez ere. Gobernuak Estatuko fiskala ere xaxa dezake, auzitegietan ilegalizazio bideari ekiteko, baina aurrez aipatutako lehen bi bideak hobesten ei ditu Espainiako Gobernuak, laburragoak eta samurragoak direlakoan.
|
|
|
Denok pentsatzen dugu normalena amarekin geratzea zela. Zergatik
|
etorri
ote dira aitarekin. Kumeen zaintza bere gain hartu du, oso bitxia da.
|
|
|
Tabernan kartetan ari zela egin zioten bizkarretik tiro agureari, buruan. Argazkian ageri zen jarrera berean aurkitu zuen berak zahar bat baino gehiago, pasilloan edo ohean luze etzanda, seme alabaren bat bisitan
|
etorriko
ote zitzaion esperantza galdu gabe, egunero jantziko zituen zapata dotore horiek erantzi gabe.
|
|
2008
|
|
|
gainjartzen zitzaiela. Ama nagusia kezkatua zegoen, zinez, beldurtuta, heretikoak erregai zituèn suaren irudia
|
etorri
ote zitzaion burura, begitartea izoztu ziona??, eta orduan, defentsa sistemaren erreakzio automatiko batean, bizi sena iratzarri eta bizi senak argudiorik biribilenaren bila bultzatu zuen: hots, keinuen eremutik hitzen eremura jauzi egiten zuela, testuinguru hartan, nekez biribil zezaketen keinu mehe batzuek ezer solidorik?, hitz gutxiko argudioa aurkitu zuen, zorrotza bezain eraginkorra, burdinaren trinkotasuna zuena eta ez airearena:
|
|
|
Bi anaiak aurrez aurre zeuden, eta Nazariok behetik gorako mugimendu azkar bat egin zuen eskuarekin, odola sutan behar zuen, hainbesteraino zituen begiak ere suak hartuak?, paparraren parean geldiarazi zuena, anaiari paparretik heldu nahi baina bidean damutu balitz bezala, burura zerbait burutsuagoa
|
etorri
ote zitzaion. Gero, arnasa bete betean hartu eta honela hitz egin zion Beñardori:
|
|
|
Segidan, baina, betartea argitu zitzaion: herriko emakume baten irudia
|
etorri
ote zitzaion, Etxebesteko Hildegardarena, adibidez, umetan amaren lagun mina izan zenarena. Zeren emakume hura primeran mintzatzen baitzen gazteleraz, gaztetan hiriko familia aberats eta ezagun batean neskame aritu ondoren, eta zeren emakume hura erabil baitzezakeen bitarteko, Reginak hormaren beste aldera igarotzeko egin behar zuèn ahaleginean; nola, baina, Hildegarda hirira ezkondua bazegoen?
|
|
|
Badut arte merkatari bat, eta beste galeria batzuk begiratzen ari gara. Normalean hemengo galeriak ez dira hainbeste animatzen, beti dagoelako beldurra bezeroa artistaren tailerrera
|
etorriko
ote den. Normalean nahiago dute kanpoko jendea ekartzea.
|
|
|
Ama nagusiak, haserre zegoelako itxura egin eta poza ezin ezkutatu izan zuenak, domingotarraren hatzaren mugimendua jarraitu –honek santu estali batengandik beste batengana zeraman hatza, hatz muturrean kokatutako begi ahalguztidun batek istantean berretsiko zuenez– eta, apurka apurka, betartea aldatu zuen, haserre eta poz keinuei kezkarena –anai arreba bikiak dira kezka eta beldurra– gainjartzen zitzaiela. Ama nagusia kezkatua zegoen, zinez, beldurtuta –heretikoak erregai zituèn suaren irudia
|
etorri
ote zitzaion burura, begitartea izoztu ziona? –, eta orduan, defentsa sistemaren erreakzio automatiko batean, bizi sena iratzarri eta bizi senak argudiorik biribilenaren bila bultzatu zuen: hots, keinuen eremutik hitzen eremura jauzi egiten zuela –testuinguru hartan, nekez biribil zezaketen keinu mehe batzuek ezer solidorik–, hitz gutxiko argudioa aurkitu zuen, zorrotza bezain eraginkorra, burdinaren trinkotasuna zuena eta ez airearena:
|
|
|
Bi anaiak aurrez aurre zeuden, eta Nazariok behetik gorako mugimendu azkar bat egin zuen eskuarekin –odola sutan behar zuen, hainbesteraino zituen begiak ere suak hartuak–, paparraren parean geldiarazi zuena, anaiari paparretik heldu nahi baina bidean damutu balitz bezala, burura zerbait burutsuagoa
|
etorri
ote zitzaion... Gero, arnasa bete betean hartu eta honela hitz egin zion Beñardori:
|
|
|
Segidan, baina, betartea argitu zitzaion: herriko emakume baten irudia
|
etorri
ote zitzaion, Etxebesteko Hildegardarena, adibidez, umetan amaren lagun mina izan zenarena. Zeren emakume hura primeran mintzatzen baitzen gazteleraz, gaztetan hiriko familia aberats eta ezagun batean neskame aritu ondoren, eta zeren emakume hura erabil baitzezakeen bitarteko, Reginak hormaren beste aldera igarotzeko egin behar zuèn ahaleginean; nola, baina, Hildegarda hirira ezkondua bazegoen?
|
|
|
Ezetz erantzun diot, ergatiboaren inguruan ikertu dudala, nagusiki, beldur pixka batez aipatu diot azken hori, ez baitakit mezuaren bueltan nork nori norraren inguruko itaun biziki interesatuak
|
etorriko
ote zaizkidan: ez daukat azalpen ergeletan hasteko gogo berezirik?.
|
|
|
aamerikanoa! Zerbait nuklear entseguren egitera
|
etorria
ote haiz honara. Hire puroek egin gibelondoa ikusi gabe zertako eskapatzen haiz hola?
|
|
|
Eta Pedro, erdi lo, leihotik ukurtzen zen asmatu nahiz irratiko boza nongo urruneko mendixkatik
|
etortzen
ote zen.
|
|
2009
|
|
|
Begira nago begira, kamio bide berrira, noiz
|
etorriko
ote da nere maitea errira.
|
|
|
Begira nago begira, kamio bide berrira, noiz
|
etorriko
ote da nere maitea errira.
|
|
|
Txandaka txandaka, aste batean bat eta hurrengoan bestea, asteburuetan haurrak ikustera etortzen ziren. Alabaina, denak ikustera
|
etortzen
ote ziren galde liteke.
|
|
|
Zer egiten zuen poliziak han? Bere bila
|
etorri
ote ziren. Paketearen pisua nabaritzen zuen eskuetan eta honi usain berezia zeriola iruditu zitzaion.
|
|
|
Adarekiko harreman korapilotsuak sortzen ziòn ezinegonarentzat erremediorik behinena zelakoan, bere egitekoetan sartu zen Domingo buru belarri, inprentan eta hiriko mugimendu anarkistaren antolakuntzan? hasieratik beretik; beldur zen, halere, Ada noizbait
|
etorriko
ote zitzaion, susmoa baitzuen ezen, barruan zuèn korapiloa askatu beharrean, are korapiloagotu zitzaiola; baina Ada ez zitzaion etorri; edo bai, etorri zitzaion, beste modu batean, haatik; izan ere, arrebarena gertatu zitzaionetik hamabost bat egunera, etxeratu ez beste, karta bat ikusi zuen lurrean, azpiko zirritutik sartua; letragatik berehala ohartu zen Adarena zela, beldur eta antsietatezko ...
|
|
|
–Bada, hegan egiteko pilotua izan behar badut, pilotua izango naiz?; hura esan orduko, baina, zalantza bat sartu zitzaion buruan, zeru urdinean hodei beltz bat bezala: . Benetan gai izango ote naiz???, harik eta hodei beltza, beste irudi hura
|
etorri
ote zitzaion Domingori une hartan, noiz eta etxeko urtxintxen atzetik ibiltzen baitzen, zuhaitz batetik bestera, Tarzanen saioak (Gordon Griffithek 1918an egin zuen Tarzani buruzko film arrakastatsua) berdindu nahiko balitu bezala?, zeruan sartu ahala joan zen arte:
|
|
|
Eta, halere, haren izena etorri zitzaion tupustean burura. Zoriaren eskutik edo Jainkoarenetik
|
etorri
ote zitzaion. Arrazoi ezin garbiago bat zuen bederen:
|
|
|
Teofilo Mariak, izan ere, atsegin behar zuen Tasioren esku laztana, nola ez, bada, baldin eta, bion arteko harremanetan, begiak, begiaren lekua ez ezik, eskuarena ere hartu izan bazuen maiz!?; aldi berean, baina, gogoan behar zituen familiatik eta familiaren ingurutik, baita gizartetik ere, azken batean?, urtez urte jasotako pentsamolde eta aurreiritzi guztiak, marra ez igarotzera bultzatzen zutenak? behartzen ere bai, antza, bospasei segundoren ondotik, aitaren hitzak
|
etorri
ote zitzaizkion orduantxe, agindu erdi sakratu baten forma hartzen zutenak: noiz ezkondu behar duzu eta noiz ezkondu behar duzu, urte batzuk badituzu-eta, zure eskuan baitago orbetarren jarraipena eta gure odolaren izatea ala ez izatea???
|
|
|
eta horregatik geldiarazi zuen, ausaz, martxan zuèn ehungailua, mutur batetik bestera abia bizian zihoàn anezkaren ordulari zorabiatua ere geldi?, ea ehunaren gelditasun hartan irudi garbiren bat zetorkion, amesgrama bat?, harik eta, buruz hiruzpalau aldiz ezetz esan ondoren, baietz esan zuen arte, ezpainetan irri bat loratzen zitzaiola; hantxe zuen amets zuèn amesgrama: hantxe, bai, haurrez jositako zelaia, udaberriak hartua!; haurrak, ordea, ez ziren haur diferenteak, bat eta bakarra baizik. Domingo?, zelai ezin berdeagoaren luze zabalean infinituraino biderkatua; handik
|
etorri
ote zitzaion, bada, ideia, haurren tokian tximeletak eta txoriak ipiniz, denborarekin hiri osoan zehar hegaldatu zirenak?
|
|
|
Ez nintzen bertan delako berriak zapart egin zuenean. Gaitz erraileek diote Katalina Medicikoak zenbait egun lehenagotik zuela erditze gaiztoaren berri, eta ez ziola bere seme maiteminduari deus erran, behera
|
etorriko
ote zen beldur. Hala bazen, ez zuen oker egin.
|
|
|
Da joan ginan da, bederatzi urte, ta nik eiten naun: «Nora
|
etorri
ete naz?». Lemoara, egundo egon bako leku beten.
|
|
|
ABEL. Noiz
|
etorriko
ote da gizatxar hori?
|
|
|
“ Auzoari bizi-poza ematen dio”, zioten orduan.Behin etxea okupatuta, nola eraman zen proiektua aurrera. P.O.: Aurreneko egunetako Polizia
|
etorriko
ote zenaren beldurra uxatuta, jende mordoska bildu ginen etxea txukuntzeko asmotan. Garai batean izan zen –anaia eta biok han ikasitakoak gara–, baina orduan zatar eta zikin zegoen erabat.
|
|
|
Hamaikagarren deialdiak badu irabazlea, Eider Rodriguez, eta okerrik ez dela haren liburu bat izango dugu kalean urtebete barru; hamabigarren deialdia oraintxe abiatzen da, baldintzak betetzen dituen idazle ororentzat zabalik (35 urte baino gehiago ez izatea, ezta bi liburu baino gehiago argitaraturik). Beste hamarkada distiratsu bat
|
etorriko
ote da, oraindik ezagutzen ez ditugun idazleek osatua. Hala bedi!
|
|
|
Adak nekez uler zezakeen nebaren gogoetabidea –Adari, oro har, soslai ezin garbiagoan agertzen zitzaion artean bizitza–, baina, tximeletaz jositako jertse haietako bat egiten ari zèn garaian –laugarrena ote zen–, aspaldi izandako amets bat oroitu zuen, ezustean, amets egindako egunaren biharamunean ere oroitu zuena, baina geroztik ez; Ada, baina, ez zen ongi oroitzen, beharbada... eta horregatik geldiarazi zuen, ausaz, martxan zuèn ehungailua –mutur batetik bestera abia bizian zihoàn anezkaren ordulari zorabiatua ere geldi–, ea ehunaren gelditasun hartan irudi garbiren bat zetorkion –amesgrama bat–, harik eta, buruz hiruzpalau aldiz ezetz esan ondoren, baietz esan zuen arte, ezpainetan irri bat loratzen zitzaiola; hantxe zuen amets zuèn amesgrama: hantxe, bai, haurrez jositako zelaia, udaberriak hartua!; haurrak, ordea, ez ziren haur diferenteak, bat eta bakarra baizik –Domingo–, zelai ezin berdeagoaren luze zabalean infinituraino biderkatua; handik
|
etorri
ote zitzaion, bada, ideia, haurren tokian tximeletak eta txoriak ipiniz... denborarekin hiri osoan zehar hegaldatu zirenak?
|
|
|
Eta, halere, haren izena etorri zitzaion tupustean burura. Zoriaren eskutik edo Jainkoarenetik
|
etorri
ote zitzaion. Arrazoi ezin garbiago bat zuen bederen:
|
|
|
Teofilo Maria nora ezean gelditu zen: ...ion arteko harremanetan, begiak, begiaren lekua ez ezik, eskuarena ere hartu izan bazuen maiz! –; aldi berean, baina, gogoan behar zituen familiatik eta familiaren ingurutik –baita gizartetik ere, azken batean–, urtez urte jasotako pentsamolde eta aurreiritzi guztiak, marra ez igarotzera bultzatzen zutenak... behartzen ere bai, antza, bospasei segundoren ondotik –aitaren hitzak
|
etorri
ote zitzaizkion orduantxe, agindu erdi sakratu baten forma hartzen zutenak: noiz ezkondu behar duzu eta noiz ezkondu behar duzu, urte batzuk badituzu-eta, zure eskuan baitago orbetarren jarraipena eta gure odolaren izatea ala ez izatea...? – eskua bortizki erretiratu eta honela esan baitzion modu oies bezain gisagabean:
|
|
|
Adarekiko harreman korapilotsuak sortzen ziòn ezinegonarentzat erremediorik behinena zelakoan, bere egitekoetan sartu zen Domingo buru belarri –inprentan eta hiriko mugimendu anarkistaren antolakuntzan– hasieratik beretik; beldur zen, halere, Ada noizbait
|
etorriko
ote zitzaion, susmoa baitzuen ezen, barruan zuèn korapiloa askatu beharrean, are korapiloagotu zitzaiola; baina Ada ez zitzaion etorri; edo bai, etorri zitzaion, beste modu batean, haatik; izan ere, arrebarena gertatu zitzaionetik hamabost bat egunera, etxeratu ez beste, karta bat ikusi zuen lurrean, azpiko zirritutik sartua; letragatik berehala ohartu zen Adarena zela, beldur eta antsietatezko ...
|
|
|
" Bada, hegan egiteko pilotua izan behar badut, pilotua izango naiz"; hura esan orduko, baina, zalantza bat sartu zitzaion buruan, zeru urdinean hodei beltz bat bezala: " Benetan gai izango ote naiz...?", harik eta hodei beltza –beste irudi hura
|
etorri
ote zitzaion Domingori une hartan, noiz eta etxeko urtxintxen atzetik ibiltzen baitzen, zuhaitz batetik bestera, Tarzanen saioak (Gordon Griffithek 1918an egin zuen Tarzani buruzko film arrakastatsua) berdindu nahiko balitu bezala? – zeruan sartu ahala joan zen arte: " Eta zergatik ez dut hegan egingo, bertigorik ez badut?".
|
|
|
Semeak ez du asmorik ama utzi eta beste norabait aldatzeko. Amak badu itxaropenik seme kaskagogor hau oraingoan bere onera
|
etorriko
ote zaion...
|
|
|
|
etorriko
ote da beste bat?
|
|
2010
|
|
|
Arin joan ginela iruditzen zait, baina denak negarrez, ahal zen lekuan jarrita edo etzanda. " Zertan
|
etorri
ote naiz. Zertan bidali ote naute?".
|
|
|
Ez daki Urkulluk ezker abertzalearen hausnarketaren ondotik ETAk armak uztea
|
etorriko
ote den. Dena den, dio, Etxe horren barrutik etorri behar dela kontua.
|
|
|
Abiapuntua bat izango da manifestazio hau, ikuskizun dago zertarako baina, gauzak ez dira lehen bezalakoak izango dio Knorr-ek. Hauteskundeetan izan liteke aldaketa horietako bat, Generalitat ean aldaketa
|
etorriko
ote den idatzi baita. Knorr-ek dio:
|
|
|
bakean utzi zintudan handik aurrera, nik neure baitan bakerik aurkitzen ez nuen arren, zure balizko kondenazioarekin kezkatuta; nik beste moduan sinesten bainuen garai hartan, eta ziur bainengoen zu kondenatu egingo zinela? horregatik hasi nintzaizun, beharbada, modu ezin paternalistago batean hurbiltzen, nire jarrera hura, denborarekin, zuk harrokeriatzat hartu zenuen arren; zenbat meza eta zenbat errezo eskaini ote nizkion geroztik Goikoari, zure arimaren alde!; eta zenbat aldiz
|
etorri
ote zitzaizkidan zure hitzak gogora: –Haur fedea ez zait nahikoa?!; harik eta egun batean, urte batzuk igaro ziren, egia esan?
|
|
|
Ederki oroitzen dut, bai, Teoren eta Domingoren arteko eztabaida, nik ere hitz egin bainuen; eta oroitzen dut, halaber, nolakoa zen nire aldartea eta egoera, Jainkoarekiko uste osoan, behar nituèn hitzak Jainkoak Berak ezpainetan jarriko zizkidalakoan bere mementoan doi; gero, Adak Domingorekin joateko erabakia hartu, eta Teo sutan jarri zen, ezetz eta ezetz; pauso bat ere eman zuen aurrera, beste bat eta beste bat? baina Domingok Teo pistolaz mehatxatu, orduan ere, ohi bezala egon nintzen, burura zerbait
|
etorriko
ote zitzaidan esperantzan, alferrik?, hormaren kontra tiro egin, eta hantxe gelditu zen Teo, ez aurrera eta ez atzera, neure burua ere inoiz baino zuriago.
|
|
|
Gainerakoan, Limpias ko Agoniako Kristoren gertakarien garaia zen, bai, fededun askok zioen irudia mugitu egiten zela, iltzatuta egon arren?, baina gauza bat ez dakit: markesa gurera
|
etorri
ote zen eta Limpiasera joan bide batez, edo Limpiasera joan ote zen eta gurera etorri bide batez, ez baitzituen buruan Limpiasko txutxu mutxuak baizik; ongi oroitzen dut nola itzuli ziren biak hiru eguneko bidaiaren ondotik, zein baino zein alaiago: ikusi zenukete zer den hura, ehunka eta milaka gizon emakume Kristoren aurrean belauniko?!, harik eta zuk, edo Bibi izan ote zen?, edo Ada???
|
|
|
Arrupe Etxekoei ere zerbait esan behar, eta Loiolara berriro
|
etorriko
ote ziren ez zekitela esatera mugatu ziren. Artean, ziurrenik, bilera gela horretara itzultzeko esperantza guztiz ez zuten galdu.
|
|
|
Bere obrak ez du oraingoz oihartzun handirik izan. Itxaropena du ahoz aho zabalduko dela bere merituen berri, baina batzuetan idazle aitorpen hori hil eta gero
|
etorriko
ote zaion ere pentsatu ohi du. «Hirugarren liburua kaleratu da eta ez dut kritika bakar bat bildu inon.
|
|
|
Beraz, erretorikaz mintzo bagara, sermoi generoaren erretorikaz galdetu behar dugu. Bestela esanda, Agirre Asteasukoa plazara erretorika egitera
|
etorri
ote zen galdetu beharrean, esango genuke jada barnetik (historikoki) mugatuta eta finkatuta zetorren erretorika baten kontsumoa egin zuela. Agirre ethos> erretoriko propiodun izaki bainoago, sermoiaren erretorikaren (egiletza kolektiboaren emaitza gisa) erreproduktorea da.
|
|
|
Neska koxkorra zinela, oraindik zeure sekretutxoetako batzuk amari kontatzeko adinean zeundela, behin batean, dilema moral batekin etorri zinen etxera. Ez dakit zeuen neska mutil kontuetatik
|
etorri
ote zitzaizun zalantza, harako gustatze/ ez gustatze jolas beti serio baina aldi berean irrigarri horietatik, ala nerabe garaian hizketa gai transzendentaletarako izaten den joera horretatik, etikako klasean hizpidea sortuta edo lagunen batek planteatuta. Nolanahi dela, halaxe galdetu zenidan, biok bakarka geunden udaberriko arratsalde luze horietako batean:
|
|
|
Ez nizun ezer erantzun, jakina; are gehiago: ...zure balizko kondenazioarekin kezkatuta; nik beste moduan sinesten bainuen garai hartan, eta ziur bainengoen zu kondenatu egingo zinela... horregatik hasi nintzaizun, beharbada, modu ezin paternalistago batean hurbiltzen, nire jarrera hura, denborarekin, zuk harrokeriatzat hartu zenuen arren; zenbat meza eta zenbat errezo eskaini ote nizkion geroztik Goikoari, zure arimaren alde!; eta zenbat aldiz
|
etorri
ote zitzaizkidan zure hitzak gogora: " Haur fedea ez zait nahikoa"!; harik eta egun batean —urte batzuk igaro ziren, egia esan— zure hitzak ulertu eta nik neuk ere haur fedearekin ez nuela nahikoa ulertu nuen arte.
|
|
|
..., nolakoa zen nire aldartea eta egoera, Jainkoarekiko uste osoan, behar nituèn hitzak Jainkoak Berak ezpainetan jarriko zizkidalakoan bere mementoan doi; gero, Adak Domingorekin joateko erabakia hartu, eta Teo sutan jarri zen, ezetz eta ezetz; pauso bat ere eman zuen aurrera, beste bat eta beste bat... baina Domingok Teo pistolaz mehatxatu —orduan ere, ohi bezala egon nintzen, burura zerbait
|
etorriko
ote zitzaidan esperantzan, alferrik—, hormaren kontra tiro egin, eta hantxe gelditu zen Teo, ez aurrera eta ez atzera... neure burua ere inoiz baino zuriago. Eta, konturatu ginenerako, Domingo eta Ada alde eginak ziren etxetik.
|
|
|
Gainerakoan, Limpias ko Agoniako Kristoren gertakarien garaia zen, bai —fededun askok zioen irudia mugitu egiten zela, iltzatuta egon arren—, baina gauza bat ez dakit: markesa gurera
|
etorri
ote zen eta Limpiasera joan bide batez, edo Limpiasera joan ote zen eta gurera etorri bide batez, ez baitzituen buruan Limpiasko txutxu mutxuak baizik; ongi oroitzen dut nola itzuli ziren biak hiru eguneko bidaiaren ondotik, zein baino zein alaiago: ikusi zenukete zer den hura, ehunka eta milaka gizon emakume Kristoren aurrean belauniko...!, harik eta zuk —edo Bibi izan ote zen?, edo Ada...? — zeure galdera egin zenuen arte, Damaso:
|
|
|
Handia da Eliza katolikoaren indarra eta ez dago munduan tamaina horretako bere gisako beste erakunderik. Bestalde, misioetako nazioetan gero eta bokazio ugariago sortzen dira, Europatik edo Ameriketatik zenbat misiolari
|
etorriko
ote diren begira egon gabe, garai batean bezala.
|
|
|
" Non daude zaldiak?", galdetu zuen inolako agurrik egin gabe, eta neure buruari egiten ari nintzaion galdera, zertara
|
etorriak
ote ziren Iruainera, erantzuna geratu zen. " Hor atzeko sailean egongo dira", esan zion Angelek.
|
|
|
Baina bailaran inor ez zebilen. " Zurrumurru bat zabaldu omen zuan —jarraitu zuen osabak—, andre batekin
|
etorri
ote zen Angel Iruainera, eta zerbait gertatu ote zen zaldiarekin. Kontu garbirik ez.
|
|
2011
|
|
|
2011ko urtarrilean elikagaien prezioen indizeak marka historikoa lortu du, FAOren datu ofizialen arabera. Horrek beste elikadura krisialdi bat
|
etorriko
ote den kezka piztu du, munduko pobrezia areagotzea eta aldaketa sozial nahiz politikoak, Magreben eta Ekialde Hurbilean gertatzen ari direnak bezalakoak, eragin baititzake.
|
|
|
Ez, ez deutsut esango besterik, abadea izan dala baino". Ea politikarien aldetik edo
|
etorri
ete jakun, atera gura eben, Francoren propagandeak esaten ebanez.
|
|
|
Dalako" resonancia magnética" k esango dau. Noiz
|
etorriko
ete jaku batzuei zentzuna lepoan zenbat urte doguzan jabetzeko?
|
|
|
Orduko euskalgintza giro horretatik
|
etorri
ete jaken Arriondoneko Yoli Arrieta orduan ia, edo ia barik, umea zanari idazle izateko eta Arabako Xabier Altzibar gaztetxuari euskal literatura goitik behera ezagutzeko gogoa eta grina. Lan ederrak argitaratu dabez, behintzat, biek be, bakotxak bere arloan.
|
|
|
Urteak zitunan-eta horrelako sentimendu bortitzik ez nuela neure baitan sumatzen, hamar bat bai?, eta dagoeneko ez ninan uste halakorik berriro sortuko zitzaidanik ere. Nolatan
|
etortzen
ote da maitemina, uste ez dela, kasualitate hutsez, edo, aitzitik, ez ote da geure baitan aldez aurretik dagoen premiaren batek eraginda jaiotzen. Kontua dun heure ondoan, heurekin egoten nintzela ondo, beste inorekin bainoago, bolada hartan:
|
|
|
Alde egin zutenean, inork ikusi gabe haiek utzitako arropak eta erre behar izan omen zituen etxe atzeko pozaderaren ondoan. Bera beldur omen zen inor kargu hartzera
|
etorriko
ote zitzaion, baina ez zen inor azaldu eta horretan bukatu omen zen kontua. Miraz utzi ninduen, egia esan behar badut, Francoren aldean ibilitako gizonak iheslari haiei babesa modu horretan eman izanak; oraindik ere ulergaitza zait, ez nuelako behin ere pentsatu askatasunaren alde halako lanik hartu eta bere burua arriskatzeko prest zegokeen pertsona zenik.
|
|
|
–
|
Etorriko
ote da datorren urtean Sanson bazkarira?
|
|
|
–galdetu zuen mutilak?. Zertara
|
etortzen
ote da. Nork esanda?
|
|
|
Laster
|
etorriko
ote zen. Zer ordu zen orain?
|
|
|
Zer
|
etorri
ote zen etorkizunetik denbora makinan?
|
|
|
Nor
|
etorri
ote da bertan, eta ze asmorekin?
|
|
|
Bazakiat prestatuta nagoela finalerdietara pasatzeko; bazakiat kapaz naizela, baina orain frogatu egin beharra zaukaat. Arratsaldean, 17:30ak iristear zeudenean hasi ginen larritzen denak, bertsolari batzuk falta (Unai Muñoa eta Ane Labaka), jendea hurbiltzen hasita baina
|
etorriko
ote da nahikoa jende hau dena betetzeko. Hau izan zen arrazoia hasieran jendeari mesedez aurrean esertzeko eskatzeko.
|
|
|
Kantabriarrak soloroen ondorengoak ziren. Diotenez, soloroak mendi garaien babesean bizi ziren, beldur baitziren Noeren garaiko hura bezalako euriteren bat
|
etorriko
ote zen. Denborarekin baina, beldur hori galdu egin zen eta soloroek lur lauetara jo zuten.
|
|
|
Etorkizuneko asmoen gainean ere itaundu zigun. Horretan ere ez nuen gezurrik esan; gauzak nola
|
etorriko
ote zitzaizkidan zain nengoela esan nion. Berba onak esan zizkidan Aztiak:
|
|
|
–Egia da. Ahari jatea igande eguerdian egin nahi nuela esatera etorri naiz, eta prestatzera
|
etorriko
ote zinen jakin nahi nuen.
|
|
|
Besaulki bat harago, senarra behar duenari hitz batzuk zuzendu dizkionean, ahots hura ezagun zaiolako atentzioa emanik altxatu du begirada Lazkanok, eta arnasarik gabe geratu da lipar batez nor den ikusi duenean. ...ngo diote elkarri, deserosotasunez, dispentsatuz baino gehiago muxua emanez, atseginetik edo desatseginetik zenbat duen neurtzea zaila den sorpresa benetakoz bere senarra aurkeztuko dio," hau Fidel da", edo" Fernando", edo auskalo zein izen absurdo izango duen halako emakume ezinezkoarentzat dudarik gabe terrenalegia eta neurriz beherakoa datekeen senar gorrotagarriak, bakarrik
|
etorri
ote den galdetuko dio, eta berak patetikoki baietz," bakarrik etorri naiz", bakarrik etorri dela erantzun dio, agerian utziz, ez bere autonomia bakartia, bere bohemia lubakitu interesgarria, baizik eta bere bakardade penagarriaren azpildura oro bere biluzian;" hogeitaka urte pasatu dira eta ez daukat teatrora nor ekarri, horra elkar ikusi gabe igaro diren bi hamarkada luzeen laburp... " Zu izan zinen nire aukera galdua, nire aukera bakarra, hamar urte pasatu ditut nire bizitzako emakumea izan zinela pentsatuz, eta beste hamar nire bizitzako emakumea izan zinela pentsatuz hamar urte pasatu nituela pentsatuz, eta geroztik ez dakit jada zer pentsatu, zutaz zer eta nola pentsatu, esan nahi dut", hori guztia ez dio esango, jakina, baina begietan irakurriko ote dion esperantza dauka, tximistaren trazurik gabe tximistaren iraupena izan duen lipar hartan bere oroitzapenak horraino errebobinatzeko xantza izan du Lazkanok, aurreikusteko gerta zitekeena, eta azkenean gertatu ez dena, teatroko argi guztiak itzalita baitaude jada, eta orkestrarik ez denez batere han fosoan, tinbalena ez, baizik eta bere petxuko taupadena behar duen kolpatze azkarraren laguntzaz da oihal gorriluna zabaldu.
|
|
2012
|
|
|
Muga, izan ere, ez dago urrun paraje honetatik. Atapuerca izena ate puerta konposiziotik
|
etorriko
ote den ere esan da inoiz, Vall d' Aran en moduan. Nafarroako eta Gaztelako erreinuen arteko muga zen mendilerroa XI. mendean.
|
|
|
Bertotik paseoan, Bernaolak amaren kopletako bat gogora ekarri du: «Begire nago, begire/ kamino zubi barrire/ Noz
|
etorriko
ete dan/ nere maitia herrire». Leku lasaia da Santiago, Elexabeiti auzoko beste txokoak bezala; agian lasaiagoa.
|
|
|
Lima zarata, Lima jendetza, Lima tristura. Nora
|
etorri
ote gara. Baina Lima utzi, eta urdina besterik ez genuen ezagutu, urdin distiratsua, urdin turkesa, urdin gorrizka arratsaldean zein horixka eguerdi partean, baina urdina beti.
|
|
|
Lehengusuak bere onetik aterata zirudien. Korrika irtengo zelakoan geunden, mendi aldera, edo herrirantz; are gehiago, beldurrak egon ginen gugana
|
etorriko
ote zen, baina ez zuen horrelakorik egin, ezta arrastorik ere. Kepak harri bat bota zion goitik; paretan jo eta, errebotatuz, bizkarrean eman zion.
|
|
|
Neskato gaixoak altzoan hartu ninduen, eta negarrari eman zion lotsaz eta nahigabez. Beldur zen jende arrunt eta zakar harengandik ezbeharren bat
|
etorriko
ote zitzaidan, estutu eta hil edo gorputz adarren bat hauts ziezadaketelako eskuetan hartzean. Halaber, ohartua zen bera zein apala nintzen neure izaeran, zein gogoz zaintzen nuen ohorea eta zein iraingarria gertatuko zitzaidan diruarengatik publikoan erakutsia izatea 42 jendailaren aurrean.
|
|
|
–Zerbait enkargatzera
|
etorri
ote zaio? –esan zuen madame Tuvachek.
|
|
|
Charlesi dagokionez, ez zen saiatu ere egin bere buruari galdetzen ea zergatik
|
etortzen
ote zen atseginez Bertauxetara. Horrelakorik bururatu balitzaio ere, kasuaren grabetasunari eratxikiko ziokeen bere arreta sutsua, edota horretatik ateratzea espero zuen onurari, beharbada.
|
|
|
Gogoan nerabilen masailean orezta daukan emakume gazte hura, doktoreak aipatu zidana... Zertarako
|
etorri
ote da hona. Eta bera al da?
|
|
|
1787an Espainiara bidaiatu zuen misiolari berri bila.
|
Etorri
ote zen Euskal Herrira. Pasatu ote zen Adunatik?
|
|
|
Inas eta Luis bat zetozen topikoarekin; hau da, Gaztelu Plaza Iruñeko egongela dela, Iruñea jakin batena behintzat, herri izateari utzi gabe hiri izan nahi duen Iruñearena alegia (topikozaleak bat
|
etorriko
ote lirateke bigarren zatiarekin?). Bere eskola garaian, Iruñea ehun mila biztanleko hiri bezala aurkezten zutela testuliburuek esaten zuen Inasek. xix. mendeko hiritzat hartua izan zen Paris ez bezala, Luisek ez du uste xxi. mendeko hiritzat hartua izango litzatekeenik Iruñea bere honezkero berrehun mila biztanlerekin.
|
|
|
Kyoton arazoak badaude, nondik
|
etorri
ote diren, gogoeta egiten goaz burkidea eta biok. Gu izan ote gara haria?
|