|
2016
|
|
|
EiTBk ez du inolako erantzukizunik izango blogetan agertzen diren iritziengatik, ez eta erabiltzaileek txertatzen duten informazioaren zehaztasunagatik, kalitateagatik, fidagarritasunagatik, edo zuzentasunagatik
|
ere
. EiTBk beretzat gordetzen du Estilo Liburu honetan tratamendu informatiboari buruz ezarritako jarraibide editorialak eta parte hartzeko arauak hausten dituzten iruzkinak eta ekarpenak kentzeko eskubidea.
|
|
|
Iturri nagusi modura EiTBren eskaletaren bat erabiltzen denean, sinaduran hedabidearen izena jarriko da, eta egilearen izena
|
ere
jarri da, ezezkoa adierazi ezean.
|
|
|
Albistearen protagonisten adierazpenak bakarrik biltzen dituzten bideoek
|
ere
ez daukate sinadurarik. Halakoetan, kazetariari egin duen ikerketa lana edo informazio bilketa aitortu nahi zaionean, aukera egokia da aurkezleak berak ematea horren berri:
|
|
|
3.6 Informazioa zer kazetarik landu duen isilpean gorde behar izanez gero, sinaduran ez dira agertuko haren inizialak, baizik eta« Erredakzioa». Izan
|
ere
, inizialak gertakarien kronikan behar den anonimotasunarekin lotzen dira. Kazetariaren anonimotasuna zaindu behar denean, aurkezlearen ahotsa entzuten jarraituko da.
|
|
|
1.2 Halaber, inertziak sumatzen dira beste hizkuntza batzuetako izen abizenen erabileran, batik bat alfabetoa ezberdina bada. Izan
|
ere
, gure inguruko hizkuntza bakoitzak bere irizpideak erabiltzen ditu latindar alfabetora aldatzeko beste alfabeto bat darabilten hizkuntzetako izenak.
|
|
|
Horrez gainera, ahoz ia automatikoki egiten diren < tz> afrikariak idatzian
|
ere
jaso daitezke.
|
|
|
Aitzat hartu behar da, gainera, batzuetan kode idatzia txarto interpretatzeko arriskua dagoela. Izan
|
ere
, letra baten atzean pentsatzen ez den hotsa egon daiteke, idazkera akademikoa erabili zein bestelakoa erabili?.
|
|
|
ETBren gaztelaniazko emisioetan, Radio Euskadin, Radio Vitorian eta eitb.eus en gaztelaniazko bertsioan izen erromantzea erabiliko da. eitb.eus en gainerako bertsioetan izen biak erabiliko dira batera, marra makur batez banatuta. Aukeran, ETB2n
|
ere
hala erabil daitezke pantailako idazkunetan.
|
|
|
Erredakzio Estatutu honek EiTBn eta EiTBren sozietateetan ikus entzunezko informazioan ari diren profesionalen jarduera arautzen du. Gizartearekiko konpromiso bat
|
ere
bada. Halaber, alde batetik, Zuzendaritzak antolakuntza eginkizunetan daukan erabakitzeko eskumena eta, beste aldetik, informatzeko lanak beharrezko duen autonomia harmonizatzen ditu.
|
|
|
zereginak. Radio Vitoriako, Eusko Irratiko irratietako eta Eitbneteko erredakzio kontseiluak hiruna kidek osatuko dituzte, eta horiek
|
ere
bi urtez beteko dituzte euren zereginak. EiTBko Zuzendaritzak edo kontseiluek eurek eskatuta, osaera berriz aztertu daiteke (ikus Erredakzio Estatutuaren 93 artikulua).
|
|
|
egiazkotasunez, objektibotasunez eta inpartzialtasunez eskaintzeko betebeharra dute. Profesionalok, euren lanean, zerbitzu publikoari, lan harremanei eta EiTB Sortzeko Legearen printzipioei datxezkien betebeharrak bete dituzte, bai eta EiTBren Administrazio Kontseiluak onartutako erabakiak eta jarraibideak
|
ere
. Profesionalok informazioa eta iritzia bereizi eta banandu dituzte; berdintasunaren, askatasunaren, aniztasunaren eta tolerantziaren balioak sustatu dituzte, eta debate demokratikoari eta iritzi guztien adierazpen libreari bide egin diete.
|
|
|
ondoren azaltzen diren printzipio eta arau deontologikoak. Arauok, EiTBko zuzendariek eta arduradun editorialek
|
ere
bete dituzte, bai eta edozelako lankide direnek edo informazio edukiak ekartzen dituztenek ere. Enpresek eta arduradun editorialek ez dute inola ere eskatuko betebehar horiek urra ditzakeen lanik.
|
|
|
ondoren azaltzen diren printzipio eta arau deontologikoak. Arauok, EiTBko zuzendariek eta arduradun editorialek ere bete dituzte, bai eta edozelako lankide direnek edo informazio edukiak ekartzen dituztenek
|
ere
. Enpresek eta arduradun editorialek ez dute inola ere eskatuko betebehar horiek urra ditzakeen lanik.
|
|
|
Arauok, EiTBko zuzendariek eta arduradun editorialek ere bete dituzte, bai eta edozelako lankide direnek edo informazio edukiak ekartzen dituztenek ere. Enpresek eta arduradun editorialek ez dute inola
|
ere
eskatuko betebehar horiek urra ditzakeen lanik. Printzipio horiek betetzen ez direnean, salaketa jar daiteke erredakzio kontseiluen aurrean, edo erredakzio kontseiluek eurek jar dezakete.
|
|
|
katu bezala zuzenduko da. Zuzenketaz indarrean dagoen legeriari jarraituta zirkunstantzia horietan barka eskea
|
ere
egin behar bada, ez da saihestuko.
|
|
|
24 art. Pertsonen intimitate eskubidea eta irudi eskubidea errespetatu egingo dira, batez
|
ere
nahi
|
|
|
ren egilea dena dela, bai eta giza eskubideen urratzea eta bortxatzea jasan dutenei
|
ere
.
|
|
|
Enpresarekin daukaten soldata loturaren bidez, beraren esku lagatzen dute euren lanaren erreprodukzio eta komunikazio publikoko eskubidea. Enpresak beste hedabide batekin salmenta edo lagapen akordioa sinatuz gero, beste hedabide horretan
|
ere
egin ahal izango da esandako lanaren erreprodukzioa eta komunikazio publikoa. Produktuan parte hartze zuzena izan duten EiTBko profesionalak jakitun ipini dira, eta haien izenak derrigorrez agertu dira.
|
|
|
34 art. Profesionala bere lanean ordezkatzea ezinezkoa bada, ez da inola
|
ere
behartuko lan hori sinatze
|
|
|
guztiz
|
ere
, azalduriko prozesua bete ondoren profesionalak enpresarekin daukan kontratua bere aldetik deuseztatzea erabakiko balu, hitzarmen kolektiboan ezarritako kalte ordaina jaso luke; horrelakorik ezean, bidegabeko kaleratzeei dagokiena.
|
|
|
|
ere
den, profesionalak bere iturriak isilpean gorde nahi baditu, Zuzendaritzak bere aldetik baloratu du informazioaren fidagarritasuna, betiere aipatutako eskubidea urratu gabe.
|
|
|
ikus entzunezko grabazio eta euskarri grafiko guztien isilpekotasuna
|
ere
babestuta dago.
|
|
|
Obra hau komunikazioaren profesionalei zuzenduta dago, bai eta komunikatzaileak prestatzen dituen irakaskuntzako eta unibertsitateko munduari
|
ere
; halaber, komunikabideen bitartez jasotzen duten informazioaren kalitateaz kezkatuta dauden herritarrei.
|
|
|
EiTBren sozietateetako informazioaren profesionalak, testua egiaztatuz, ekarpenak eginez eta bertsioak berrikusiz. Working paper edizioan, kanpoko stakeholderrek eta EiTBren Administrazio Kontseiluko zenbait kidek
|
ere
hartu dute parte.
|
|
|
c. Publizitate komertziala
|
ere
banatzea eta bereiztea.
|
|
|
Gizarte erantzukizuna gobernamenduari
|
ere
badagokio. Horrek esan nahi du zuzendaritza organoen jarduerak egokia izan behar duela, eta stakeholderrekin (interes taldeekin) harreman eta komunikazio egokia eduki behar dela.
|
|
|
EiTBren plan estrategikoek funtsezkotzat jo dute informazio eskaintzarik onena ekoizteko betebeharra, informazio lidertza lortzearren. Lidergoa neurtzeko, audientzia datuak ez ezik, beste ikerlan soziologiko kuantitatibo eta kualitatibo batzuen bidez aztertutako gizarte balorazioak
|
ere
erabiltzen dira.
|
|
|
Zerbitzu digital berriek
|
ere
zerbitzu publikoaren misioari erantzun behar diote. Eten digitala gainditzea funtsezkoa da gizarte kohesioari begira, eta EiTBk bere eginda dauka zeregin hori, euskal gizarteari komunikazio eta partaidetza gune bat eskaintzeko helburuarekin.
|
|
|
Printzipio orokor gisa, errespetuz hartuko da isilik geratzea edo kazetarien galderei erantzuteari ezetz esatea. Nolanahi
|
ere
den, herritarrek erabaki horren berri izan behar dute, bereziki jarrera horren ondorioz informazioa osatu gabe iristen bazaie edo daturik ezak albistea ulertzea zailtzen badu.
|
|
|
EiTBren informazioek ez dute inola
|
ere
bultzatuko ez gorrotoa, ez diskriminazioa, arrazoitzat generoa, arraza edo bestelako zirkunstantzia pertsonal edo sozialen bat eman zein eman ez. EiTBren informazioek begirunea izan behar diete giza duintasunari eta balio demokratikoei, batik bat emakumezkoen diskriminazioa dakarten jokabideak ezabatzeari dagokionez4.
|
|
|
Herritarren iritziak eta adierazpenak aintzat hartzeko, berdintasuna eta interes publikoa erabiliko dira irizpidetzat. Iritziok eta adierazpenok, nolanahi
|
ere
, printzipio demokratikoak eta bizikidetzako printzipioak errespetatu dituzte beti.
|
|
|
Laneko zereginetan, EiTBko profesionalek ez dute sinbologia erlijiosorik erakutsiko; aukera politiko edo ideologikoei lotutako sinbologiarik
|
ere
ez dute erakutsiko. Informazio zereginean, ez dituzte euren sinesmenak edo ideiak adieraziko.
|
|
|
EiTBk aintzat hartuko du euskararen eta, oro har, euskal kulturaren alde ari diren erakunde eta organismoen lana. Horretarako, babesa eta zabalkundea emango die euskararen ezagutza eta erabilera sustatzeko ekimen eta proiektuei, bai eta euskararekin lotutako kultur tradizioei
|
ere
.
|
|
|
Kondena epaiei zabalkundea emango zaie, eta, hala, ikusgai egingo dira indarkeria matxistaren ondore penalak, eta baita tratu txarrak jasaten dituzten emakumeen aldeko babes instituzionala, judiziala eta soziala
|
ere
.
|
|
|
Ez da erabiliko« berriro
|
ere
... kasu bat»,« beste... kasu bat» edo antzeko esapiderik, indarkeriazko gertakariei garrantzia kentzen dien efektu sorgortzailea ekiditeko.
|
|
|
Muga jarri behar zaie agresioaren lekukoekin eta/ edo biktimaren edo susmagarriaren lagunekin eginiko elkarrizketei. Betegarrietan errepikatzen diren topikoek ez dute inola
|
ere
laguntzen gertakariak ulertzen. Era berean, alde batera utziko dira agresio egilearen izaera nabarmentzen duten testimonioak(« oso jatorra zen»,« auzoko ona zen», e. a.).
|
|
|
Tratamendu informatiboak adingabeen eta nerabeen eskubideak babestu behar ditu, batez
|
ere
haurrenak. Horrekin batera, ikuspegi eraikitzailea erantsi behar dio informazioari, gaur egungo mundua ulertzen lagundu diezaien.
|
|
|
Haien eskakizun historiko bat asebetetzera dator, ez baitira gutxi egunero aktualitatearen tratamenduan sortzen zaizkien dilemak. Bestalde, kazetaritzako profesional guztientzako proiektu erabilgarri bat izan nahi du, eta gogoeta eta debate akademikorako tresna bat
|
ere
bai. Erantzun bat ere bada informazio egiazkoa eta arduratsua exijitzen duen gizarte honentzat.
|
|
|
Bestalde, kazetaritzako profesional guztientzako proiektu erabilgarri bat izan nahi du, eta gogoeta eta debate akademikorako tresna bat ere bai. Erantzun bat
|
ere
bada informazio egiazkoa eta arduratsua exijitzen duen gizarte honentzat.
|
|
|
Hori dela eta, testuinguruak argituko du zelan erabili haur, nerabe eta gazte terminoak. Nolanahi
|
ere
, jokabide negatiboa deskribatzen denean, ahaleginak egin dira informazioaren subjektua ez zahartzeko («17 urteko gazte batek norbait hil du»), eta, jokabidea positiboa denean, subjektua ez gaztetzeko («17 urteko nerabe batek saria lortu du»).
|
|
|
Gazteen babesak ez du berekin ekarri behar informazioaren aldetik
|
ere
babestea, edo jokabide bidegabeak edo okerrak justifikatzea, adina aitzakia dela. Gazteek erabilitako indarkeriaren edo egindako delituen tamaina ez da txikiago aurkeztu behar informazioan.
|
|
|
Kazetariek ez diete topiko eta estereotipo sexista, klasista eta arrazistetan oinarritutako galderarik egingo adin txikikoei, ez eta egokiro erantzuteko gai izango ez diren galderarik
|
ere
. «Zein panpina eskatuko diozu Olentzerori?» edo «nola imajinatzen duzu zeure ezkontza eguna?», adibidez, aurreiritzietan oinarritutako galderak dira.
|
|
|
Informazioa egiaztatu ahal izateko, hainbat iturritako datuak erkatu behar dira: iturri instituzionaletara ez ezik, immigrazioari lotutakoetara
|
ere
jo behar da, hala nola etorkinen elkarteetara, adituengana eta gobernuz kanpoko erakundeetara.
|
|
|
Informazioak gizarte kohesioa bultzatuko du, bai eta immigrazioa nahiz talde kultural eta etniko guztiak modu positiboan ikusgai egitea
|
ere
. Euren nortasunari eusten laguntzen dieten gertakarien berri emango da, baina, horrez gainera, talde horiek presentzia normalizatzailea izango dute bestelako informazioetan.
|
|
|
Euren jarduera profesionalean lekukoak bilatzen dituztenean, kazetariek ez diete estereotipo murriztaileei jarraituko. Lanbide edo jarduera batzuetan presentzia handiagoa izanagatik
|
ere
, ez dira nazionalitate jakin bateko pertsonak bilatu behar gai jakin bat ilustratzeko.
|
|
|
–Israeldarra? antzinaroko herri bateko kidea
|
ere
bada. –Hebrear?
|
|
|
Halaber, gomendagarria da sendagileen iritzia kontuan hartzea. Eskubideok berdin errespetatu dira pertsona horiek kalean edo anbulantzian artatzen dituzten kasuetan
|
ere
|
|
|
Ez da «diseinuzko drogak» adierazpidea erabiliko laborategian sortutako droga sintetikoak aipatzeko. Izan
|
ere
, diseinu terminoa erakargarria izan daiteke zenbait pertsonarentzat.
|
|
|
Ez dira inola
|
ere
justifikatu behar indarkeriazko jokabideak, ezta haien garrantzia gutxietsi ere, esate baterako, defentsarako direla edo gutxi batzuen jokabideak direla esanez.
|
|
|
Ez dira inola ere justifikatu behar indarkeriazko jokabideak, ezta haien garrantzia gutxietsi
|
ere
, esate baterako, defentsarako direla edo gutxi batzuen jokabideak direla esanez.
|
|
|
Ikus entzule gehienen interesekin identifikatzeko ahaleginek ez dute inola
|
ere
talde aurkaria gutxiestea ekarri behar, ez eta inolako indarkeriarik bultzatzea ere, ahozkoa barne.
|
|
|
Ikus entzule gehienen interesekin identifikatzeko ahaleginek ez dute inola ere talde aurkaria gutxiestea ekarri behar, ez eta inolako indarkeriarik bultzatzea
|
ere
, ahozkoa barne.
|
|
|
1.1 Animalien errespetuari eta babesari dagokionez, gero eta zabalduago dago kontzientziazio soziala. Hala ikusten da bai gizarte mugimenduetan, bai animalien babesari, ehizari, arrantzari, zezenketei eta animaliekiko saiakuntzari dagozkien legeen orientazioan eta edukian
|
ere
.
|
|
|
Tratamendu informatiboan, kontuan hartu beharrekoa da horrelako irudiek ikus entzuleen larritasuna eta shocka eragin ditzaketela, baina, aldi berean, morboa eta sentsazionalismoa pizteko arriskua
|
ere
badutela.
|
|
|
Animalien trataerarekin lotutako polemika edo eztabaidei dagokienez, EiTBk testuinguruko informazioa eskainiko du, eta ahotsa emango die jarrera desberdinei. Adibidez, sanferminetan entzierroa tratu txar gisa salatzen duten ekimenen berri
|
ere
emango da.
|
|
|
1.1 Ikuspegi egokitik informatu nahi bada, errugabetasun presuntzioa errespetatu behar da, bai eta biktimen duintasuna eta intimitatea
|
ere
, epaiketa paraleloak saihestu behar dira, eta beldurra, mesfidantza eta gizarte alarma ez dira sustatu behar. Informazioeskubideak ezin dezake justifikatu tratamendu sentsazionalista, audientzia handitzeko helburuz morboa elikatzen duena.
|
|
|
1.2 Delinkuentziari buruzko berriak gertaeren kronikarekin lotzen dira sarritan, baina, egiatan, informazio bloke guztietan azaltzen dira. Berri horiek, delitu edo epaiketa bati buruz informatzeko ez ezik, gizartean portaera jakin batzuei buruzko debatea pizteko
|
ere
balio dute. Imitazio jokabiderik ez sustatzeko, informatzaileak erabateko arduraz aritu behar du.
|
|
|
Kazetariaren lanak ez ditu polizia ikerketak oztopatuko, ez eta prozesu judizialak
|
ere
.
|
|
|
Gainera, eitb.eus en trafko informazioak errepideen egoeraren webcameko irudiak zabalduko ditu denbora errealean, eta istripuen ondorioak erakusten dituzten bideoak erantsiko ditu. Halaber, radarren kokapenari buruzko informazioa jasoko da, bai eta trafiko argibideak emateko telefonoei eta bide segurtasunarekin zerikusia duten bestelako zerbitzuei buruzkoa
|
ere
.
|
|
|
1.1 Komunikabideetara lan istripuei buruz heltzen den informazioak, sarritan, ondorio latzen berri ematen du, edo biktima kopuru handia aipatzen du, edo bestelako arrazoiengatik bihurtzen da albistegai. Oso gutxi dira laneko arriskuak prebenitzeko neurriei buruzko informazioak, eta istripu txikiak eta gaixotasun isilak behin
|
ere
ez dira aipatzen albisteetan. Horren guztiaren ondorioz, ez da aditzera ematen arazo hau guztioi dagokigula, eta aurre egin ahal eta behar zaiola.
|
|
|
Hedabide publikoetan antena eskubidea ordezkagarritasun txikiagoko politika, gizarte eta kultura taldeentzat
|
ere
bermatuko da (Euskal Irrati Telebista sortzeko Legearen 21 art.).
|
|
|
Alderdi politikoek eskaintzen duten informazioa baino zerbait gehiago izan behar du informazio politikoak. Gainera, komeni da beste informazio iturri batzuk
|
ere
erabiltzea, esaterako, politika adituak, herritar elkarteak, kaltedunen elkarteak... Antenako denboraren banaketa parekidea ez da nahikoa informazioaren aniztasuna bermatzeko.
|
|
|
Gai batean
|
ere
ez da itzalketa informatibora jo behar, hori ez baita ildo editoriala ezartzeko modu egokia.
|
|
|
Ez da onargarria elkarrizketa bateko galderak hitzartzea. Kazetariak galdetzeko askatasun osoa izan behar du, politikariak
|
ere
galderei ez erantzuteko askatasuna duen bezala.
|
|
|
Alderdi politiko bateko barne debateen, batzarren edo hautagai aukeraketen berri ematen denean, inpartzialtasuna muturreraino eramango da, aukera bati
|
ere
mesederik ez egiteko. Saihestekoak dira aukera batzuk «ofizial» eta beste batzuk «alternatibo» gisa aurkeztera eraman dezaketen terminoak.
|
|
|
Hauteskunde gaueko saioetan parte hartzen duten adituak kazetaritza irizpideei jarraiki hautatu behar dira, inola
|
ere
ez ideologien edo alderdien banaketari jarraiki.
|
|
|
Sare sozialen erabilera
|
ere
independentziaren, inpartzialtasunaren eta informazio orekaren irizpideei lotuko zaie.
|
|
|
Hauteskunde gauean, alderdi bakoitzak bere egoitzan egiten duen balorazio agerraldiaren jarraipenean, kronikak ez du hauteskunde giroaz kutsatu behar. Emaitzek eragindako poztasunak edo abaildurak ezin dezake inola
|
ere
informazioaren tonua aldarazi.
|
|
|
Hauteskunde bloketik kanpoko informazioa ez da antena denbora luzatzeko erabiliko, ezta hautagaitza jakin baten alde egiteko
|
ere
.
|
|
|
1.1 Ikerketak eta inkestak zehaztasunezko kazetaritzaren tresnak dira, ikus entzuleei iritzi publikoaren unean uneko egoeraren berri emateko baliagarriak. Hala
|
ere
, esan behar da marketin politikorako tresna garrantzitsu ere bihurtu direla, ikus entzuleen iritzian eragiteko erabiltzen baitira. Horregatik, EiTBko kazetariek independentzia eta zorroztasun handiz jardungo dute ikerketen eta inkesten datuez informatzean, bereziki hauteskunde garaian edo garrantzi handiko gaietan.
|
|
|
1.1 Ikerketak eta inkestak zehaztasunezko kazetaritzaren tresnak dira, ikus entzuleei iritzi publikoaren unean uneko egoeraren berri emateko baliagarriak. Hala ere, esan behar da marketin politikorako tresna garrantzitsu
|
ere
bihurtu direla, ikus entzuleen iritzian eragiteko erabiltzen baitira. Horregatik, EiTBko kazetariek independentzia eta zorroztasun handiz jardungo dute ikerketen eta inkesten datuez informatzean, bereziki hauteskunde garaian edo garrantzi handiko gaietan.
|
|
|
Inkesta baten emaitzen gaineko informazioan, beti azaldu behar da ftxa teknikoa (unibertsoa, metodologia, errore marjina...), teleprinterra edo ahotsa erabiliz. Ikerketa egin duen enpresaren izena eta lana eskatu duen erakundearena
|
ere
aipatuko dira.
|
|
|
2.8 Laburpen horiek berezko estiloa lantzeko aukera ematen dute. Interpretazio eta balorazio elementuak eransteko aukera
|
ere
ematen dute, betiere inpartzialtasunari eutsita.
|
|
|
Ez da lagunarteko hizkerarik edo argotik erabili behar albistegietako titularretan. Hitz jokoak
|
ere
baztertu egin behar dira.
|
|
|
1.2 EiTBren albisteetan nagusi izan behar dira bizkortasuna, hurbiltasuna, sinesgarritasuna eta estilopropioa. Kazetariek ezin dituzte inolaz
|
ere
islatu euren iritziak.
|
|
|
Kazetaria editoreak ezarritako denborari lotu behar zaio, helburua albistegia orekatzea izaten da eta. Hala
|
ere
, gomendagarri da malguago jokatzea denboraren banaketan, formula berritzaileak probatu ahal izateko kalitatezko kazetaritzaren ildotik.
|
|
|
Ez da usterik edo iritzirik adierazi behar kontakizunean bildutako gertakariei buruz. Nolanahi
|
ere
, batzuetan, esteka bat ezar daiteke (testua, bideoa zein audioa), pertsona ospetsu batek gaiaz uste duenaren berri jakiteko. Aukera hori iritzi generoen barruan baino ez da erabiliko, eta balio informatiboa, alegia, albistearen ulerpena handitu egiten duenean baino ez.
|
|
|
Ezin bazaie galdera guztiei zer, nork, noiz, non, nola eta zergatik erantzun, ez da inolako espekulaziorik egin behar, batez
|
ere
gertaeraren kausei dagokienez. Halako kasuetan, galdera oraindino erantzun barik dagoela azalduko da.
|
|
|
Sarrerak informazio unitate bat izan behar du. Sarreraren ulerpena inolaz
|
ere
ezin daiteke utzi titularraren mende, ez albistearen testu nagusiaren mende, ez beste elementuren baten pentzudan.
|
|
|
Albistearen freskotasuna azpimarratzeko, ezin daiteke erabili «erredakziora iritsi berri da...» edo antzeko esapiderik, guztiz egia izan ezean. Izan
|
ere
, ikus entzuleek beste hedabide batzuetara ere jotzen dute, eta albistea diogun bezain berria ez dela antzematen badute, sinesgarritasuna galduko dugu. fy^
|
|
|
Albistearen freskotasuna azpimarratzeko, ezin daiteke erabili «erredakziora iritsi berri da...» edo antzeko esapiderik, guztiz egia izan ezean. Izan ere, ikus entzuleek beste hedabide batzuetara
|
ere
jotzen dute, eta albistea diogun bezain berria ez dela antzematen badute, sinesgarritasuna galduko dugu. fy^
|
|
|
Kazetariak elkarrizketaren inguruko xehetasun guztiak azaldu behar dizkio elkarrizketatuari (formatua, tonua edo erregistroa, aurreikusitako iraupena...), eta zer gai jorratuko diren
|
ere
aurreratuko dio, baina ez dauka zertan eman galderak aldez aurretik, eta ez du onartu behar debekurik edo mugarik gaien inguruan.
|
|
|
Kazetariak interes informatiboa duten gai guztiei buruz galdetu behar du, elkarrizketatuaren lehentasunak gorabehera. Hala
|
ere
, eginbehar horrek ez du oldarkor edo mespretxuz aritzera eraman behar. Ildo beretik, kazetariak ez du lausenguetara jo behar, sinesgarritasuna galduko luke eta.
|
|
|
Kazetariak kameraren alboan jarri behar du, elkarrizketatuak objektibotik hurbileko toki batera begira dezan. Inondik inora
|
ere
ez dio begiratu behar kamerari zuzenean, ikus entzuleei zuzenean hitz egitea bezalakoa izango litzateke eta.
|
|
|
Ez da galdera lausorik egin behar, ezta orokorregirik
|
ere
. Izan ere, halako galderek elkarrizketa bideratzeko eta, beraz, informazioa kontrolatzeko aukera ematen diote elkarrizketatuari.
|
|
|
Ez da galdera lausorik egin behar, ezta orokorregirik ere. Izan
|
ere
, halako galderek elkarrizketa bideratzeko eta, beraz, informazioa kontrolatzeko aukera ematen diote elkarrizketatuari.
|
|
|
Kronika deritzon informazio generoan gertaerak kontatu ez ezik, interpretatu
|
ere
egiten dira. Kronikak egiteko, kazetari adituak behar dira, ikus entzuleekin konfiantzazko eta konplizitatezko harremanak ezartzeko gauza direnak.
|
|
|
Nolanahi
|
ere
den, pertsonak kasu hauetan grabatzea baimentzen du legeak:
|
|
|
Ezinbestean, baimena da toki pribatuetan grabatzeko, eta toki publikoetan grabatzeko
|
ere
bai, intimitate eskubidea urratzeko arriskua egonez gero. Esaterako, erlijio esparruak, ikastetxeak, merkataritza guneak, aireportuak, ospitaleak eta antzekoak publikoak dira, baina toki horietan egiten diren jarduerak pertsonen pribatutasunari edo intimitateari atxikita daude.
|
|
|
Baimenduta dago bide publikotik eraikinen kanpoaldea grabatzea. Hala
|
ere
, segurtasunari eta militarren instalazioei lotutako eraikinak grabatu nahi direnean, hobe da idatzizko baimena eskatzea.
|
|
|
Euskal erakundeek, bai politikoek, bai akademikoek, lan handia egin dute euskal gizartean hizkera normalizatu bat errotzen, halakoa behar baita bakezko garai berri honetan. Euskaltzaindiak emandako arau eta izendapenetan eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak ikuskatutako ikasliburuetan asko dira kontsentsuak, gizarte hedabideetan
|
ere
normalizatu behar direnak, hizkuntzaren erabileraren bitartez gizarte espazio komun bat sor dadin.
|
|
|
Euskalkiek
|
ere
badute lekua EiTBn:
|
|
|
Euskarazko kanaletan edukiak edo zerbitzuak ematen dituzten EiTBko profesional guztiek euskara zuzen eta normalizatua ezagutzeko eta erabiltzeko betebeharra dute, Euskaltzaindiak eta EiTBko Euskara Zerbitzuak emandako jarraibideekin bat etorrita; izan
|
ere
, EiTBko Euskara Zerbitzuak zenbait jarraibide eta estilo eskuliburu prestatu ditu EiTBren informazioan euskara zuzen erabiltzeko5.
|
|
|
buruzkoa denak eta Kode Zibila eta Prozedura Zibilaren Legea partzialki aldatzeari buruzkoa
|
ere
badenak, Zioen azalpenean eta 4 eta 5 artikuluetan dioena. 5/ 2000 Lege organikoak, urtarrilaren 12koak, Adingabeen erantzukizun penala arautzeari buruzkoak, 35 artikuluan dioena.
|
|
|
Berria ulertzeko ezinbestekoak ez badira, informazioetan ez dira akusatu edo kondenatuen senideen edo adiskideen izen abizenak emango, ez eta beharrezkoak ez diren bestelako datuak
|
ere
, hala nola jaioterria, etnia, e. a. Halaber, ez dira delituaren biktimak izendatuko, eta ez da argitara emango biktimak identifikatzen lagun dezakeen bestelako materialik ere.
|
|
|
Berria ulertzeko ezinbestekoak ez badira, informazioetan ez dira akusatu edo kondenatuen senideen edo adiskideen izen abizenak emango, ez eta beharrezkoak ez diren bestelako datuak ere, hala nola jaioterria, etnia, e. a. Halaber, ez dira delituaren biktimak izendatuko, eta ez da argitara emango biktimak identifikatzen lagun dezakeen bestelako materialik
|
ere
.
|
|
|
EiTBko profesionalek eguneroko zereginaz kanpo oihartzun publikoko beste zereginen batean jarduten badute, zeregin hori ezin daiteke izan irudi korporatiboaren kontrakoa, ez eta zerbitzu publikoaren betekizunaren kontrakoa
|
ere
.
|
|
|
Materialak edo promozio bidaiak onartzeak ez du inolaz
|
ere
balioko ikerlanak oztopatzeko edo saihesteko, ez eta informazioa gidatzeko edo baldintzatzeko ere.
|
|
|
Materialak edo promozio bidaiak onartzeak ez du inolaz ere balioko ikerlanak oztopatzeko edo saihesteko, ez eta informazioa gidatzeko edo baldintzatzeko
|
ere
.
|
|
|
partekatu egin dira. Nolanahi
|
ere
, Zuzendaritzari dagokio EiTB Taldeari lotutako lanak lehiaketa edo sari horietara aurkeztea.
|