|
2000
|
|
|
Zernahi gisaz ere, bilduma honetako ezaugarririk aipagarriena berriro
|
ere
aniztasuna da: " Hibridotasuna ezin dezakegu ahantz, jenero, tonu eta tekniken amalgama zerikusizkoa baitago ipuinotan zehar:
|
|
2002
|
|
|
Ez naiz sekula aranista izan, baina Aranaren garrantzia historikoa zertan ukaturik ez daukat. Bakoitzak ikusiko du bere burua non kokatzen duen, baina Aranaren ordez ipini nahi izatea Euskal Herria Nafarroa dela, hori
|
ere
aniztasun historikoaren kontra jokatzea da. Orain, guk bai esan dezakegula, eta harro, atzo arte nafartzaletasuna eta euskaltzaletasuna gauza bera izan direla.
|
|
2004
|
|
|
–Komunitate sendo bat izango bagara, hizkuntza funtzio guztiak normal beteko dituena, ezin dugu euskaltasuna ideologia bati lotu?. Tira, behin berbetan hasita, ez dut nik ukatuko euskararen patrimonializazioak192 kalte galantak dakartzanik; era berean, neuk ere ez ditut ortodoxiak eta komisario politikoak sobera maite, neu
|
ere
aniztasunaren aldeko nauzue, baina, hala ere, ez nago aniztasunaren izenean apo janean hasi edota errotarriak irensteko prest. Hizpidea zehazten hasita, esan dezadan euskara jende eta herri baztertu eta zapalduekiko identifikazio sentimenduarekin kidetzen dudala nik.
|
|
|
Hor sumatzen den bakea hilerrietako bakea litzateke. Baina Kantek bake dinamikoa nahi du, ez indarrak agortzen direneanso rtzen dena, baizik eta lehia biziak oreka lortzen duenean; hemen
|
ere
aniztasunaren sintesia aldarrikatzen du, epis temologian egiten duen bezala, sintesi bizia. Eta, beraz, Kantek aniztasuna onartzen eta onesten du, Ilustrazio bateratzaile baten irudiari aurkakotuz.
|
|
2005
|
|
|
Era honetan azaltzen du Humboldtek hau: ...untzaren bitartez bakarrik da posible", ze," nahiz eta hizkuntza, ezagutu nahi dugunarekiko, subjektiboa den zerbait bezala agertzen den", egia da ere" hizkuntza bera gizakiarekiko objektiboa den zerbait bezala azaltzen dela" 122 Garbi eduki behar dugu, hala ere, ez dagoela hizkuntza bakar bat baizik eta hizkuntza asko, eta, aurrekoa oinarri bezala hartuz, onartu egin dugu
|
ere
aniztasun linguistikoa benetako aberastasun bat dela gizakiarentzat. Bat bera ere ez dago sobera:
|
|
2006
|
|
|
Parte hartze handiena, batik bat, une zehatz batzuetan lortu dugu. Baina, lan talde desberdinetan
|
ere
aniztasuna dago.
|
|
2007
|
|
|
Eta ez dago definitzeko, mugatzeko edozertzeko irizpide bakarra. Euskal kulturaren eremuan
|
ere
aniztasuna omen danagusi: lehian eta elkarren aurka diharduten eragile, jarduera eta maila asko aridira jokoan.
|
|
2009
|
|
|
Frankismo garaian, zentsuraren ondorioz, karroza asko ilunpean gelditu ziren arren, aldarrikapena izan da beti nagusi. Franco hil ostean, berriro
|
ere
aniztasuna nagusitu zen karrozetako gaietan.
|
|
|
Gaizki ikusia dago, ez da politikoki zuzena, aipaturiko hiru arlo horietan dibertsitatearen aurka azaltzea. Politikari dagokionez, demokraziaren oinarri nagusietariko bat da hain zuzen
|
ere
aniztasuna, diferentziarako eskubidea eta ideia ezberdinekiko begirunea. Alderdi politikoak dira demokraziaren sistema politikoaren oinarri nagusietariko batzuk.
|
|
|
Lehena: Europako hizkuntza aniztasuna babestu eta garatzea, kontuan hartuz aniztasun hori ez dela estatu hizkuntzetara mugatzen, baizik eta estatu hizkuntzak ez ezik eskualdeetako edo eremu urrikoak
|
ere
aniztasun horren zati saihetsezinak direla.
|
|
|
Euskarri kontutan
|
ere
aniztasuna da nagusi. Irakur formatuen aniztasunaz dugun ikuspegi bertsua izan dezakegu euskarriez ere.
|
|
2010
|
|
|
Badirudi, beraz, zuzeneko salmenta indartzeko prozesu honetan, ekoizlea bera ere moldatu egin behar dela, berriz
|
ere
aniztasunerantz joanez, ahalik eta ekoizpen eredu osasuntsuena izanez eta kontsumitzailearekiko hartu emana berreskuratuz. Nekazaritzaren etorkizuna hortxe dagoela badakite, baina baserritar askori orain arte jaso ez duten errekonozimendua jasotzen hastea ere arraro egiten zaie.
|
|
2011
|
|
|
Adin talde horrek osatzen duen mosaikoa askotarikoa da. Beraz, erreferenteek
|
ere
aniztasun horri erantzun behako liokete eta horiek topatzea ez da batere gauza erraza. Hala ere hori da gazteak hartzaile dituzten komunikabideei (Irratia, telebista, egunkariak, internet,...) eskatu behar zaiena.
|
|
|
Adin talde horrek osatzen duen mosaikoa askotarikoa da. Beraz, erreferenteek
|
ere
aniztasun horri erantzun behako liokete eta horiek topatzea ez da batere gauza erraza. Hala ere hori da gazteak hartzaile dituzten komunikabideei (Irratia, telebista, egunkariak, internet,...) eskatu behar zaiena.
|
|
|
Alde batetik, oinarrizko elikagaietan (berdurak eta arrainak) eskaintza ugariagoa egin behar dute, eta elikagaiak prestatzeko moduetan
|
ere
aniztasun gehiago behar dute.
|
|
|
Naturan bezala kulturan
|
ere
aniztasuna dugu berezko eta izatezko joera, ez egungo berdinkeriarako isuria. Tamalez, ordea, sistema politiko antinatura batean oinarritua dago gizateriaren berezko aniztasun oparotasuna.
|
|
|
Hots, euskaldunetan
|
ere
aniztasuna da nagusi, eta, txanpon beraren alde biak balira bezala, Peru Abarkaren ondoan beti egongo da Maisu Juan bat, Eneco Loyolakoak badu bere Frantzisko Xabierkoa eta Pedro de Urtsuari ez zaio Lope de Agirrerik faltako.
|
|
2012
|
|
|
" Gaur egun, Euskal Herriko biztanleria guztiaren %20 inguru Espainiako eta Frantziako estatuetan jaiotako immigranteak dira, eta horiek immigrante guztien %80 baino gehiago dira...". 5 euskaratik urrun bizi den oro izan daiteke Auzokide, bertan jaioak, espainiar zein frantziar estatuetatik etorritakoak, europatik etorritakoak, nahiz munduko beste herrialdeetatik etorritakoak. Migratzeko arrazoiak anitzak izan daitezkeen moduan, lege marko eta baliabide aldetik
|
ere
aniztasuna dago. Auzokok aurretik aipatu gisa, azken hamarkadan gure
|
|
2013
|
|
|
natura eta biologiaren ekologia teoriatik ezaugarri nagusiak hartuz (beste adibide bat zientzian artekotasunaren abantailak ulertzeko), metafora moduan erabiliz. Jasotze horretan, bide anitzak erabiltzen dira, agian bere aztergaia
|
ere
aniztasunaren inguruan aritzen delako. Txostenean aipatzen den bide aberatsa bat da honako bereizketan oinarritzen dena:
|
|
2014
|
|
|
Amikuzeko elkarte horrek otsaileko ostegun guzietan hitzaldi edo gaualdiak ditu proposatuko Donapaleun. Ipar Euskal Herria eta Hego Euskal Herria uztartzen saiatzen da, eta hizlarien artean
|
ere
aniztasuna bada. Aurten, ordea, bi berritasun ditu.
|
|
|
Euskal eskola
|
ere
aniztasun horren adierazle da, azken urteetan ikasle etorri berrien bilakaera nabaria izan da 34.921 izanik ikasle horien kopurua (Eustat, ikasturtea), eta ezin uka eskola ere erronka handi baten aurrean dagoela. Euskararen normalizazioaren bidean oraindik ere egiteko handia du eskolak, ikasleak elebidunak (eta eleanitzak ere) izan daitezen.
|
|
|
Carles Feixaren aipua gogora ekarriz, gazteria baldin badago bere egoteko modu, erritu eta balioekin izango da. Hemen
|
ere
aniztasuna dela oinarri, ahaztu gabe.
|
|
|
Gizaki indeterminatu hipermodernoak pertsonak baino ez ditu ikusten, ez beste ezer. Hala eta guztiz ere, ez da ahaztu behar egungo gizaki guztiak ez direla erabat hipermodernoak —eta, hipermodernoen artean
|
ere
aniztasuna dela nagusi—, oraindik ere gizaki moderno mordoa egon baitago.
|
|
2015
|
|
|
pintura, collage, graffity etab. Eta margo guzti hauek jorratu duten gaia aniztasuna izango da: " Gure udalerriaren ezaugarri eta aberastasun handienetariko bat izango da, hain zuzen
|
ere
aniztasuna".
|
|
|
Hemendik gutxira queer matxinadari fidel izan nahi dionak beste izen baten eta beste artikulazio askoren bila jo du. Euskal Zerean
|
ere
aniztasun ontologikoarekiko fideltasuna dugu; bada hura, nahigabean edo, eragin dituen ondorioetako bat. Aniztasun ontologikoa ez da soilik unibertso sozial eta kulturalak kode eta kolusio desberdinez apaintzeko eta aberasteko dema, batez ere, botere harremanak bestelakatzeko eta iraultzeko dema baita.
|
|
2016
|
|
|
Horien egoera eramangarriago egiteko, eskolak zeregin garrantzitsua duela uste du. «Nire ustez, irakaskuntzak eman behar dio aniztasunari erantzun bat; familia desegituratua duten edo egoera ekonomiko latzean dauden haurren gisan, sakabanaketa bizi duten haurrak
|
ere
aniztasun horren barruan daude».Eskolak, izan ere, garapen akademikorako gune ez ezik, «haurra sozializatzeko» gune ere izan behar du, Lafuenteren iritziz: «Umeak garapen emozional bat izan dezan, sentimenduak eta bizipenak partekatu behar ditu.
|
|
|
Zientzian eta ingeniaritzan lan egiten duten pertsonen profila oso homogeneoa da: oso aniztasun etniko txikia dago, oso genero aniztasun txikia, maila sozioekonomikoari dagokionez
|
ere
aniztasun txikia dago eta hori arazo bat da. Aniztasun faltak pobrezia ekartzen du, ikuspegiei dagokienez, baita galera ekonomikoak ere.
|
|
|
Bestetik, adierazpen politiko edo sozial bat egin dezakete, kritikekin, eskariekin edo aldarrikapenekin. Nahitaezkoa da informazioan biktimek ahots propioa izan dezaten, baina haien pluralismo politiko eta soziala aintzat hartuta, gizarte plural batean logikoa eta naturala baita biktimen artean
|
ere
aniztasuna agertzea.
|
|
2017
|
|
|
«Urrats handiak egin dira: egin den lanarekin argi gelditu da hizkuntzarena
|
ere
aniztasunaren alderdi bat dela, elkarbizitzaren alderdi bat dela eta nazioartekotasunaren alderdi bat dela».Denis Itxaso Gipuzkoako Kultura diputatuak, berriz, uste du «oso aberatsa eta baliagarria» dela ebaluazioaren txostena: «Batez ere, etorkizunean legatua kudeatzerakoan eduki ditzagun zenbait eragilek egindako ekarpenak eta begirada kritikoa».
|
|
2018
|
|
|
Ez dut profesional zehatz baten kontra egin nahi, ez baita hori arazoa. Egiturazko aldaketak behar ditugu, paperean ez ezik eguneroko jardueran
|
ere
aniztasuna kontuan har dezaten", erran du, argi eta garbi.
|
|
|
Komeni da talde txikien diagnosia egin eta horien araberako plangintzak helburu egokituekin prestatzea. Aspaldi dakigu Barakaldo eta Bermeo ez direla soziolinguistikoki ingurune berdinak (euskaldunen dentsitate oso desberdinak dituztelako), baina kontuan izan behar da baita ere, euskaldun dentsitate antzekoa duten udalerrietan
|
ere
aniztasun oso handia dagoela. Esate baterako, ez da soziolinguistikoki gauza bera Bermeo eta Gernika.
|
|
|
26 ornodun espezie aurkitu dira; anfibioak, krokodiloak, dortokak, muskerrak, martsupialioak, primateak, karraskariak, karniboroak, eta, ugarienak, perisodaktiloak eta artiodaktiloak. Perisodaktiloek eta artiodaktiloek gaur egun baino askoz
|
ere
aniztasun handiagoa zuten, eta oso desberdinak ziren, dio Badiolak. Adibidez, egungo artiodaktilo askotan ohikoa da adarrak izatea; garai hartan, ez zuten adarrik.
|
|
|
Emaitzetan eta oholtza gaineko teatro moduetan soilik ez, proiektuak, taldeak, konpainiak eta enpresak kudeatzeko moduetan
|
ere
aniztasuna dago. Teatroa taldea den heinean, korala den heinean, ekipoa den heinean, proiektu bat kudeatzeko modua ere proiektu horren izaeraren parte bilakatzen ahal da.
|
|
2019
|
|
|
Jarraipenak bete dituzten erronkalarien artean, oro har, hasiera batean hartutako erronkari jarraitu dio jendeak; erronkaz aldatu dutenak gutxiengoa dira. Baina honetan
|
ere
aniztasuna da nagusi: hain justu, egon badaude erronka zazpi aldiz aldatzera iritsi diren pertsonak ere.
|
|
|
Bolivia, Nepal, Aljeria, huelva, Mauritania... Auzokideen artean
|
ere
aniztasun handia dago, eta auzokideek beren artean ere interakzioa egiteko balio die, elkartrukea eta ikasteko aukera. Auzokide bakoitza bakarra da, eta honenbestez, baita bere bizipen, istorio, bizi baldintza eta etorkizuneko planak ere. euskara lantzen bada ere, Auzoko ez da euskaltegi bat, ez du haien eraginkortasuna.
|
|
|
–Jardunaldiek aukera ematen didate nire eguneroko errealitatean eskura ez ditudan zenbait gai jorratzeko?. Parte hartzaileen artean nola, tailer eta eztabaiden eskaintzan
|
ere
aniztasuna izan da nagusi: –Tailerrak aldi berean dira, eta aukerak zabaldu nahi izan ditugu; ardatz eta gai oso ezberdinetakoak dira?, azaldu du Zufiak.Tailerren ondoren berriz bat egin dute 3.000 emakumeek Landakon, aretoa jantoki bihurtuta.
|
|
|
Zoragarria naturarekin dagoen botere harreman hori emakumearekin lotzea. Nik batez
|
ere
aniztasun kulturalarekin harreman handiagoa izan dut, gizon zein emakumeekin, kulturen balioa, pertsona bakoitzaren identitatearen eta aniztasunaren balioa, ez dela zerbait estatikoa, guztion artean eraikitzen den gauza bat dela. Ekuadorren ere migratzailea nintzen, ez bainaiz beti toki berean bizi, noiz bukatzen da nire prozesu migratorioa?
|
|
2020
|
|
|
Jendetza erakarri zuen Martin Ugalde Foroak jatorri anitzetako biolentzien biktimekin antolatutako solasaldiak. Kultur parkeko areto nagusia goraino bete zen, eta bertara bildutako alderdietako zein instituzioetako ordezkaritza
|
ere
aniztasunaren isla izan zen.
|
|
2023
|
|
|
Gainera, jakinarazi du herri mailako prozesuetan parte hartzeko «ohitura handiagoa» dagoela Gipuzkoa mailan egiten direnetan baino. Ahedok
|
ere
aniztasun falta nabaritzen du erakundeek sustatzen dituzten «goitik beherako edo gonbidapenezko» partaidetza prozesuetan: «Parte hartu behar dutenak ez dira soilik eliteak, baizik baita herritarrak eta herri mugimenduak ere».
|
|
|
Sagardoetan
|
ere
aniztasun bat aurkeztu dute. Iparraldean badira Hegoaldeko sagardo batzuen egite dutenak, baina badira beste mota batekoak ere.
|
|
|
Gure ikasleen anai arreba gazteago asko hasi dira ereduan ikasten. Publikoan batez
|
ere
aniztasun horren atea irekitzen ari da, baina Gasteizko itunpeko eskola askotan ez dago kanpotar bat ere. Asko eta asko oso onak dira, langileak, jatorrak...
|