|
2004
|
|
|
Nahiz eta ordu hartan, munduan
|
neraman
denbora gutxiarekin, diskoak zer ziren jakin ez, poz batean abiatu nintzen bere atzetik. Esaera zaharrak dioen bezala:
|
|
|
Balantzategiko ugazaba andre Genovevak ez zuen bere barruan halako ugaritasunik, baizik eta bihotz bakarra, behiok batzuetan
|
eramaten
dugun zintzarri sendo horietako bat bezalakoa: bihotz bakarra eta hura oso sakonean gordea.
|
|
|
Ama superieurek egin dudana jakiten badu, larriki pagaturen deitzut. Hilabeteko penitentzia ezarriren deitazu bederen —esan zien Pauline Bernardettek lorategiko belaze polit bateraino
|
eraman
eta gero. Gazteek baietz egin zuten buruaz, eta denda antolatzen hasi ziren.
|
|
|
Behi makalen konpainia uzten dut, eta horrek desertura
|
eramaten
nau. Chevrolet kamioiak gero eta pentsu gehiago ekartzen du.
|
|
|
" Mo, denbora puxka bat
|
badaramazu
haran honetan, eta oraindik ez dituzu bertako bazter guztiak ezagutzen. Zergatik ez zara inguruak miatzen hasten?
|
|
|
Ukuiluko behiek, eta areago granja edo herri handietan bizi direnek, mila gauza desberdin dauzkate egiteko eta ikusteko: batean, kamioi berrian
|
eramango
dituzte; bestean, musika ezezaguna jarriko diete; hurrengoan, pentsu bitxiren bat emango die ugazabak. Eta beti bisitak, eta beti behi berriak, toki eta nazio guztietakoak, eta abar eta abar.
|
|
|
Hala, su egin behar zen azken egunetarik batetan, ezpal beltz eta ttipiño bat ikusi nizun lurrean, lehenago ere errerik zirudiena, eta hartuko dizut ez dizut hartuko egon ninduzun denbora batez. Azkenean, saskirat eman nizun eta errefektuarrera
|
eraman
. Eta zer erranen duzu gertatu zela, Mo?
|
|
|
Une batez, buruz buru egon ginen, joka hastekotan. Baina denbora gehiegi
|
generaman
mendian copine bezala hain lotsagarri portatzeko.
|
|
|
—Ene lagun on ona —esan zidan harkaitz zuloan bizpahiru aste
|
neramatzanean
. Ordurako urtuta zeuden negu hartako azken elurrak— Barka ezazu esatea, baina aukeran sentituegia zara, belar ziri batek ere zauria egingo lizuke.
|
|
|
Behi makalen konpainia uzten dut, eta horrek desertura
|
eramaten
nau. Chevrolet kamioiak gero eta pentsu gehiago ekartzen du.
|
|
|
Lehenengoa, zaldi gorri bat, oso fina, oso dotorea, kopetan lauki txuri baten antzeko mantxa zeukana; bigarrena, gizon gazte eta hortzaundi bat, igeltseroa edo, errotaren teilatuan lanean ari zena; hirugarrena, aurrekoaren anaia bixkia zen beste hortzaundi bat, hori ere teilatuan; laugarrena, Antiaju Berde. Honek hirurogei bat urte zituen, eta —azal txurikoa, aurpegi edo lepoko zaintxo urdinak agerian uzten zizkiona— botila kristalarekin eginak ziruditen antiaju berde batzuk
|
zeramatzan
. Bai egun hartan eta bai gero, halaxe ikusiko nuen beti, antiaju berde haiekin, begiak ezkutatuta.
|
|
|
Ezinezkoa zen hainbeste ezpararen aurka borrokatzea. Hala, kalean gora eta behera ordu erdia
|
generamanean
edo, irteera bat bilatzeari ekin genion lagunak eta biok. Ordea, non aurkitu ihesbidea?
|
|
|
Artean iturrian sartuta geunden, gure jabe egindako mutil gazteak azaldu zirenean. Handik atera, lepoan soka jarri eta kaiola itxurako ukuilura
|
eraman
gintuzten.
|
|
|
Ezezaguna egiten zitzaigun auzo batekin egokitu ginen aurrena, eta bide mehe batek malda gaineko etxe bakartira
|
eraman
gintuen. Handik ateratzen zen beste meheago batek, berriz, baso batera.
|
|
|
Hantxe joan zen gaixoa intzirika. Berarekin
|
eraman
zituen belarri eta begiak, berarekin eraman zuen ahoa, baina ahoko hortzik ez zuen eraman. Den denak atera nizkion kolpearekin.
|
|
|
Hantxe joan zen gaixoa intzirika. Berarekin eraman zituen belarri eta begiak, berarekin
|
eraman
zuen ahoa, baina ahoko hortzik ez zuen eraman. Den denak atera nizkion kolpearekin.
|
|
|
Hantxe joan zen gaixoa intzirika. Berarekin eraman zituen belarri eta begiak, berarekin eraman zuen ahoa, baina ahoko hortzik ez zuen
|
eraman
. Den denak atera nizkion kolpearekin.
|
|
|
—Ez zait iruditzen, lagun. Nire ustez arroza eta beste antzeko jakiak mendiko jende horrek
|
eramaten
ditu zaldietan kargatuta. Mendian izango da noski janari premia, batez ere orain, negu gorrian gaudela.
|
|
|
Ez daukat ezer basurde edota zapelatzen aurka, biak ala biak ere animalia nobleak eta borondate onekoak baitira, baina egia esateko apur bat atzeratuta gelditu dira. Bai, bizidunok Alfatik Omegara
|
daramagun
bidean pixka bat atzeratuta gelditu dira, oso alfa. Ez daukate ez ukuilu eta ez beste inolako babesik.
|
|
|
Ez dakit, ezin dut konprenitu, segur aski memento txarren batean dago. Nolanahi ere, denbora asko
|
daramazue
abioi puska horien ondoan etzanda, eta oraindik ez zarete gaian sartu. Ez dizuet hitz bat ere aditu Balantzategin gertatzen ari denaz.
|
|
|
—Balantzategira jaisten diren soldadu horiek, esan nahiko duzu. Zeren Genoveva edo Bizkarroker kartzelara
|
eramatearekin
ez dute ezer irabazten —esan nion. Ni ere pizten ari nintzen.
|
|
|
—Egunen batean, beharbada, baina orain ez. Oraingoz beharrezkoagoa duk janariak batailoiari
|
eramatea
—adierazi zion Bizkarrokerrek aita batek bezala hitz eginez.
|
|
|
Bai, bete egingo zen La Vacheren susmoa, eta tiroak entzungo ziren Balantzategin. Usandizagak, guk ordu arte Bizkarroker deitutako gizonak, bizia galduko zuen, eta Antiaju Berdek preso
|
eramango
Genoveva. Behiok, berriz, behi argiok behintzat bai, konprenitu egingo genuen mundu hartan bete izandako lekua.
|
|
|
—Karral! —lehertu zen orduan gizon zurbil hura areago zurbilduz, eta guardiek besotik heldu eta bidean behera
|
eraman
zuten gure ugazaba andrea, auto beltz baterantz.
|
|
|
—Ene lagun maitea —esan zidan egun haietako batean— Orain bizi duzuen egoera parentesia besterik ez duzu. Genoveva kartzelara
|
eraman
dute, beharbada denbora luzerako, eta nagusi berriren bat azalduko da noiz baino noiz Balantzategin. Hobe erne egotea, hobe zure lagunarena bezalako ameskerietan ez erortzea.
|
|
|
Hala zirudien, hustu egin nahi zutela guztia: egun batean, Genovevak diskoak jartzeko ibiltzen zuen aparatua
|
eramango
zuten; handik pixka batera, armairuren bat bere ispilu eta guzti; hurrena, berriz, etxeko kikara eta plater jokoa. Gainera, beren hustu lana ez zuten etxean bakarrik egiten, basoan ere egiten zuten.
|
|
|
Gainera, beren hustu lana ez zuten etxean bakarrik egiten, basoan ere egiten zuten. Basoaren goiko aldea, gutxienez berrogei zuhaitzekoa, garbitu egin zuten erabat, eta egur guztia
|
eraman
. Herri aldera kargatuta eta ezinean abiatzen zen traktorea, arin arinduta itzultzen zen etxera.
|
|
2010
|
|
|
Mendebaldeko pentsamoldearen hustuketa omen dator, bestearen aurrean amore emate hutsa gertatzen ari omen da. Baina honek ere aurrez aurreko egoera batera
|
garamatza
. Gure kulturaren oinarriak indarrez behartzera jotzen bada, azkenean indar neurketa huts batera helduko gara.
|
|
|
Honek ere egoneza sortzen du, irizpide zilegiak ad infinitum zabaltzen baititu. Eszeptizismoa edo postmodernitatea bezalako aukeren arteko batean sartuz gero, Rawlsen asmoaren porrota dator, moralaren ezintasunera edo erlatibismo moralera
|
eramaten
dutelako. Rawlsek moral normatiboan sinesten du, eta eszeptizismoak eta postmodernitateak ez dute honelako moralik bideratzen.
|
|
|
Poztasuna gorabehera ezin da ahaztu, bidean doala Armand Davidek beti
|
eramaten
zituela fusila eta lau tiroko errebolberra, aldean eta prest. Fusila, izatez, Pariseko museorako hegaztiak eta ugaztunak ehizatzeko zen, baina inoiz edo behin bidelapurrak uxatzeko ere balio izan zion, errebolberrak bezalaxe.
|
|
|
Eskema horren baitan, Schleicher en ustez hizkuntzaren garapenak ditu estekatzen, batetik, antropoideen animaliatasuna eta, bestalde, gizakiaren benetako gizatasuna, eta horrenbestez, gizakiaren eboluzio progresibo eta linealaren ideia horretan, hizkuntza da gizakia egiten duena. Alabaina, Schleicher en ideia horrek lotuta
|
zeraman
hizkuntzaren garapena ere prozesu progresibo eta lineala dela, emeki emeki hizkuntzak hobetuz doazela, eta ondorioz inplikatzen du halaber giza komunitateak sailkatu egin daitezkeela segun eta beraien hizkuntza garapena zein mailataraino iritsi den. Horrela eginez, era honetako sailkapen bat itxuratu zuen, hizkuntzen tipologia aintzat hartuz:
|
|
|
Armand David Haltsuet 1900an hil zen, Parisen. Hil aurretik azken bisitaldi bat egin zion Ezpeletari, hainbat opari
|
zeramatzala
: pauma ikusgarri bat, faisai gorri bat, eta, herriko elizari, esmaltezko gurutze ezin ederragoa, printze errusiar tximeleta bildumari batek emanikoa, Tibeteko Armandia thaidina pinpilinpauxa zoragarriaren trukez.
|
|
|
Hartara ez genian hainbeste denbora pasa izango pinguino haien artean". Pinguinoak La Salleko fraideak ziren, halaxe deitzen genien beren janzkeragatik, sotana beltza eta babero zuria
|
eramaten
zutelako. Zoriontsu sentitzen ginen Hipo bezalako pertsonen mende ez egoteagatik.
|
|
|
Tailerraren inaugurazioko bazkaria bukatu zenean, Lubis, Pantxo eta Ubanbe mendiz abiatu ziren etxerantz," nekazariok estudianteek baino lan gehiago egin behar izaten dugulako", Lubisek esan zigunez, eta beste guztiok herrirantz jo genuen plazako jatetxean zerbait hartzeko asmoz; aski alai denok ere, barrezka Redinek oinez ibiltzearen zailtasunaz egiten zituen komentarioekin. " Leku zibilizatuetan bakarrik edan behar da, taxiak eskura egoten direlako", errepikatzen zuen ehun metrotik ehun metrora gure irakasleak, eta ardaila batean jarraitzen zuen hizketan" alkoholaren eta jakintzaren arteko lotura", edo" Erroma zaharrean maisuak andetan
|
eramateko
ohitura zoragarria" azalduz.
|
|
|
Moro ikusi nuen, Pantxok basora janariak
|
eramateko
ibiltzen zuen astoa. Errepideaz bestaldeko sail batean zegoen burua altxatuta.
|
|
|
" Komunista guztien antza daukazu. Iharrak izaten zarete denak, eta betaurreko handi eta itsusiak
|
eramaten
dituzue —esan zuen Martinek. Egia da ala gezurra da, komunista?", ekin zion masailean txapaka eginez.
|
|
|
Teresa eskailera buruan zegoen zain. Mahukarik gabeko soineko zuria
|
zeraman
, eta buruan, ileari eutsiz, zinta beltz zabala. Eta eskumutur batean ere gauza bera, beste zinta beltz bat.
|
|
|
" Nor?" Medikuaz ari zela otu zitzaidan, erabakia zuela azkenean gaitzaren gaia ukitzea eta hark esandako esaldi baikorren bat errepikatu nahi zidala. " Genevieve —zehaztu zuen berak— Martinek estudiatzen pasatako gau horietako baten ondorenean, haren arropa hartu zuen eskuan, garbitzera
|
eramateko
, noski, Obabako beste zeinahi amatxok egingo lukeen bezala. Eta orduan ikaratu zen.
|
|
|
" Nora goaz, Teresa?", esan nion bere gelaren aurretik pasa ginenean. Hoteleko" azkena" erabiltzen zuen bizpahiru urte lehenagotik, 27 zenbakia
|
zeramana
. " Teilatura?", galdetu nion berriro.
|
|
|
Ezker eskuin, atetilak zeuden, kandaduekin gakotuak. Teresak giltzatxo bat atera zuen poltsikotik, eta atetila haietako bat zabaldu zuen, C letra
|
zeramana
. " Sar zaitez, David.
|
|
|
Piramide moztuari begira gelditu ginen hirurok. " Gerran hildako guztien izenak jarriko balituzte, ondo legoke esan zuen Susanak— Baina alde batekoak bakarrik jarriko dituzte, eta hori nazkagarria da." Udako soineko bat
|
zeraman
, laranja kolorekoa; oinetan, apreta soil batzuk, kolore zurikoak. Bazirudien beste kezka batzuetako pertsona izan behar zuela, bere itxuraz arduratua soil soilik; baina, Martinek esan izango zukeen bezala," gerra galdutako pertsona" baten alaba zen, eta ez alferrik.
|
|
|
Orduan anfitrioia hurbildu eta esan omen zion, zer ari haiz zerrikeria hori edaten? Leku aparte batera
|
eraman
eta whiski bat atera omen zion." Barre egin zuen, eta guk berarekin batera. " Goazen ba udaletxe aldera —esan zuen Cesarrek bankutik altxatuz.
|
|
|
" Oso denbora gutxi. Gerra hasi eta segituan Zaragozara
|
eraman
ninduten, izeba baten etxera. Hiru urte izango nituen orduan."
|
|
|
Lehenago hil zuten."" Gaztainadian?", esan nuen. " Zehazki ez dakit." Cesarrek beste zigarro bat
|
eraman
zuen ezpainetara. " Juan da zure osaba, ez?", esan zuen doi.
|
|
|
Lasaitasunez eusten diot orain animalia begirada horri. Badakit denbora gutxirako daukadala Stonehamen, bota egingo dudala laster hondakinen plastikozko poltsara kamioiak Three Riverseko edo Visaliako zabortegira
|
eraman
dezan. Irri egiten dut hau idaztean, poz handia sentitzen dut koadernoaren orriak pizza zatiekin eta saltsa likitsekin nahastuta imajinatzean, txiki txiki eginda mila hortzekiko makina erraldoi baten poderioz, suak erreta, errauts bihurturik.
|
|
|
Izen guztien artean, lauk
|
eramaten
ninduten irudi batera. Humberto traje beltz batekin jantzita ikusten nuen, gorbatarik gabe, alkandora zuria goiko botoiraino lotuta; aurpegiz —itxura orokorrean, agian— umetan ezagututako asegurugilea ekartzen zidan gogora," ondo gogoratzeko tresna" erregalatu zidana.
|
|
|
Alkandora estanpatu bat
|
zeraman
urre eta lila koloreko sagarrak zituena hondo beltzean; gona, berriz, oihal leunekoa eta, alkandorako sagar batzuk bezala, lila kolorekoa zen. Eta lilak ziren oinetako mokasinak ere.
|
|
|
Tontakeria bat litzateke. Amari
|
eramango
dizkiot", erabaki zuen. Zutitu egin zen.
|
|
|
" Okik hemen gelditu du. Ezin dut pisura
|
eraman
", esan zuen. Argi bat piztu zen bere etxean, sukaldekoa.
|
|
|
Soineko zuri beltza
|
zeraman
, oso motxa. Poliki, pausorik pauso, bost bat metro egin zituen niregana.
|
|
|
Ohetik ateratzearekin batera ezpainak zimurtu eta eskua bizkarrera
|
eraman
zuen. " Min pixka bat hartzen dut mugimendu azkarrak egitean.
|
|
|
" Nik bai. Kolegioko mojek eskurtsioan
|
eraman
gintuzten. Autobusean gindoazen erdiak zorabiatu egin ginen bidean."" Baina hiri polita da, ez?
|
|
|
Baina don Pedrok ez zuen arreta esan hartan jarri, autoan zegoen gizon batengan baizik. Betaurrekoak
|
zeramatzan
eta argala zen. " Bernardino!", hots egin zuen auto barrura bultzatu zutenarekin batera.
|
|
|
Errekaren zuloan sartu zen, urtearen sasoi hartan
|
zeraman
ur gutxiak bidezidor moduko bat uzten zuelako haren alde batean, eta goraka abiatu zen, etxe zurietarantz. Erne zihoan, ur hotsaz gaindi entzun nahian, eta etxe haietako baten parera iritsia zela iruditzen zitzaionean burua atera eta begiratu bat ematen zion.
|
|
|
" Gorde nazazu zure etxean, eta
|
eraman
nazazu Frantziara komeni denean. Nik hiru mila dolar emango dizkizut ordainetan.
|
|
|
Laugarrena, txikia, hutsik zegoen, eta egunkari pusketa zaharrak zeuzkan zintzilik alanbre batekin josita. Poliki, herrestan
|
eramanez
, marmitak kokatu zituen: komuna bezala erabili beharrekoa ertz batean, hiru handiak bestean.
|
|
|
" Herrira joan behar al duzue orain? Jostundegian ari naiz lanean eta kamioian
|
eramaten
banauzue, alde ederra. Hartara ez dut oinez joan".
|
|
|
Don Pedrok egunak
|
zeramatzan
sagarrak bukatu eta azenarioak jaten, eta buruan jarri zitzaion hurrena Juan azaltzen zenean —maiz etortzen zen marmita txikia jasotzera, usainik sor ez zedin— egindako ogi handi eta borobil batzuk botako zizkiola sabaitik, eta mana hartaz gain zezina edo urdaiazpikoa ere ekarriko ziola; ez urdaia, noski, urdai frijitua koipea dariola eta bero bero jan behar zelako, baina bai bestelako ... Denbora aurrera, janari goxoen irudiak ugaritu egin zitzaizkion.
|
|
|
Juanek arto zopa beroak jarri zizkion, eta berak, zurezko koilara bat poliki poliki erabiliz, jateari ekin zion. " Hogeiren bat behi fronte aldera
|
eramateko
agindua daukat, eta bi salvoconducto eman dizkidate. Bat niretzat eta bestea itzainarentzat.
|
|
|
Don eta Doñek zuhurrago jokatu nahi izan zuten 1940tik aurrera. Pirpo eta Txanberlainen zirkua oso ikusia zegoen, emanaldi gehiegi
|
zeramatzan
, eta itxura batera ez zeukan harrera onik beste nazioetan. " Ikusi dugu nahikoa dantza eta nahikoa lehoi jostaketa —zioten Don eta Doñek— Epaiketen txanda da orain, epaiketak ere ez dira hutsaren hurrengo ikuskizuna." Handik aurrera, Pirpok eta Txanberlainek hainbat aldaketa nozitu zituzten beren egoeran, eta kezkatuta ere ibili ziren aldi batean, balio handiko zerbait galdu izan balute bezala.
|
|
|
Izugarri aberatsa omen duk! Bere neskameak esan didana egia bada, harribitxi eta diruz betetako maleta bat
|
zeramatek
...
|
|
|
Pirporen ideia oso ona zen, eta oso erraza aurrera
|
eramateko
orduan. Abiatuko ziren mendian gora, elurretan, eta okerreko bidetik eramango zituzten Le Roi du Champagne eta bere emaztea.
|
|
|
Pirporen ideia oso ona zen, eta oso erraza aurrera eramateko orduan. Abiatuko ziren mendian gora, elurretan, eta okerreko bidetik
|
eramango
zituzten Le Roi du Champagne eta bere emaztea. " O, barkatu, nahastu egin gara —esango zieten handik ordu batzuetara, elurretan eta aldapan gora ibili eta gero.
|
|
|
Argia pizteko betarik ere ez duk izan."" Utzi horrela! —hots egin nion eskua etengailura
|
eraman
zuenean. Nahikoa argi sartzen da leihotik."" Hi beti haserre", esan zidan irribarre hutsalari eutsiz.
|
|
|
Hotela bere bigarren etxea zen. Gainera, urteak
|
zeramatzan
dantzaldirik edo festarik huts egin gabe, eta ez zuen ematen erretiratzeko asmotan zebilenik: emanaldietarako txaketak eta gorbatak lehen egunean bezain txukun jarraitzen zuten bere entsegu gelan.
|
|
|
Garrasika hasteko gogoa neukan. " Auzitara
|
eraman
behar zuten aita —esan nuen— Nire amak berak salatu behar zuen!" Biak gorroto nituen, aita eta ama. Adelak denbora hartu zuen erantzun aurretik:
|
|
|
Kanpora atera nintzenean hego haizeak indarrean jotzen zuen, txoriak berak herrestan
|
eramateko
gai, ez bakarrik orbela edo gau tximeletak. Makurtuta egin behar izan nuen Iruainerako tartea.
|
|
|
Zergatik etorri dira nire bila?"" Soinua jo behar zenuen eta ez duzu jo. Baina ezin zaituzte kartzelara
|
eraman
horregatik."
|
|
|
" A mi no me gustan las delaciones", esan zuen tenienteak. Oso gaztea zen, eta betaurreko txiki batzuk
|
zeramatzan
, intelektual itxura ematen ziotenak. " Hogeita bost urte baino gehiago dira gerra bukatu zela, eta ez zait polizia lana egiteko modu hori gustatzen —jarraitu zuen— Kristau legearen arabera jokatzea gustatzen zait niri." Gaztelako azentu betea zuen erdaraz.
|
|
|
Eta bere aitak dauka erru guztia. Urteak
|
daramatza
behartzen, baina, jakina, mutilak bete ditu hamazazpi urte, eta normala da errebelatzea".
|
|
|
Egun hura bera ondo bukatzera zihoala. Eta, bolada zail baten ondorenean, kobazulo ilunak beste tamaina bat zuela orain, ez zela lehen bezain handia, nire arima osoa hartzeko modukoa; garbiago zeudela gauzak, errazago
|
eraman
nezakeela haren zama. Laugarren eta bosgarren txapliguen leherketarekin batera abiadura handiagoan jarri nuen motoa.
|
|
|
Baina, 1936ko uztailaren 18 hartan, maisua bere bizikletan ezkutatu eta gero, ikara ezezagun batek hartu zuen, eta galduta sentitu zen. Prince Rupert inguruko eremuetan zebilela, berak etxola bat
|
eraman
ohi zuen buruan, eta estufa, eta meatzari talde bat estufaren inguruan, hain justu ere azkenean aurkitu zuena. Eta irudi horrek mundua balio zuen, mundu osoa ordezkatzen zuen, edo zehatzago, munduan aurki zitekeen on guztia.
|
|
|
Andrea eta biok bakarrik gaude. Gure Cesar txikia Zaragozara
|
eraman
zuen bere izebak orain dela bi aste, eta honezkero han gelditu du. Benetan, don Pedro.
|
|
|
Lagunak joanda, don Pedrok mira bilatzen zuen hotelean; are eta gehiago bertan lan egiten zuten pertsona adintsuenek ere —" zer egiten dugu hemen bezerorik gabe, don Pedro?" — alde egin zutenean. Gela, sukalde, sala, kafetegi eta terraza hutsek, mendi hutsek —zapoek ere ez zuten ageririk ematen eguraldiaren hotzaldi bat zela eta— bakardadeaz haratago
|
eramaten
zuten bere espiritua, Alaska hotel hura, orain, ataria baizik ez bailitzan, beste norabaiteko sarrera. Herioren erresumarako?
|
|
|
Abuztuaren 15ean, Ama Birjinaren egunean, don Pedrok herrira jaistea erabaki zuen soldadu guztiak elizara
|
eramango
zituztelakoan. Bertatik bertara aztertu nahi zuen egoera.
|
|
|
Basoa baino lehentxeago, belazean", esan zion soldaduetako batek. Erriflea masailera
|
eraman
eta katua sakatu nuen. Alferrik.
|
|
|
Gorputza zeharkatuz batera arimaraino iritsi zitzaion kulata kolpea, eta gertatu zen, Betaniako Lazaroren berpizkunde egunean bezala, kolpearekin batera ahots bat entzun zuela" zatoz kanpora, Pedro!" esaten ziona," egon zara hilobian sartuta bezala, haraino ikarak eta zalantzak
|
eramanda
, baina heldu da esnatzeko eguna". Bere bizitza gogoratu zitzaion orduan don Pedrori:
|
|
|
" Halaxe egingo dut." Etxe barrura abiatu nintzen. " Ubanbek soinua
|
eramateko
esan dit, berak ere badakiela zerbait jotzen. Baina ahaztu egin zaidala esango diot.
|
|
|
Lubisek borda barrura
|
eraman
zuen kazola. " Zer esaten da hor behean beste basomutil horretaz?", galdetu zidan ile kizkurreko gizonak.
|
|
|
zerua oso altu zegoen, eguzkia bera ere bai. Errekak, euriak iraun bitartean arre joan ondoren, ur garbia
|
zeraman
berriro: ispilu pusketaz egindako lerro batek bezala erdibitzen zuen bailara.
|
|
|
" Goazen, David. Kazola hustuak
|
eraman
behar dizkiogu Adelari. Arratsalderako garbituta edukitzea gustatzen zaio."
|
|
|
Amorrua sentitu nuen Morogana. Gero eta azkarrago zihoan Adelaren etxerantz, eta bazirudien Lubis herrestan
|
zeramala
, biak hari ikusezin batekin lotuta baleude bezala. Zaila suertatzen zen ibilera harekin hitz egitea.
|
|
|
Ezetz erantzun nion. Gerra atera baino lehen, talde bat ibiltzen omen zen inguru horietan kamioi batekin, eta jendea bildu eta Donostiara
|
eramaten
omen zuten beste andre horien etxeetara. Horrenbesteko bat kobratu eta servicio completo.
|
|
|
Bikiak azaldu ziren bidean Moro sokatik helduta
|
zeramatela
. Zaldien sailera iritsi zirenean, langa zabaldu eta bertan sartu zuten.
|
|
|
Pantxo nire anaia balitz makilapean edukiko nuke." Besoa astindu zuen, benetan makila baleuka bezala. " Pantxo zure anaia balitz, zeuk joan zenuke basomutilei otordua
|
eramatera
, Adela", esan zion Lubisek ziurtasunez. Adelak ezezkoa egin zuen eskuaz.
|
|
|
Sei xanpain botila zeuden barruan, frantsesak, oso dotoreak. " Beste gauza bat ere esan dit —Adelak burura
|
eraman
zuen eskua, kontzentratu nahian bezala— Ostiralean etorriko dela zure bila. Inaugurazio festaren entsaioa omen dago hotelean.
|
|
|
Zirinak garbitzen ere ikasi beharra dagoelako. Egon dadila han guk ederki bazkaltzen dugun bitartean." Adelak barrezka
|
eraman
zuen ahora lehen oilasko pusketa.
|
|
|
Jakina amak, eskatuz gero, lagundu nahi izango zidala. Eta seguru Adrianek eta Josebak zerrategiko zokoren bat erakutsiko zidatela, edota Susanak bere aitarengana
|
eramango
ninduela nire arazoa konpon zezan. Eta bururatu zitzaidan Guzzi motor berria hartu eta norabait alde egitea ere, Donostiara, edo Miarritzera.
|
|
|
Pantxo zutitzen hasi zen. Lubisek besotik heldu zion, eta ateraino
|
eraman
zuen indarrean. Segidan Ubanberengana zuzendu zen larderiatsu.
|
|
|
Tony Garcia baino etsai bihurriagoa izango zela Lubis. " Arrazoi du —esan zuen Adelak— Bikiak esnatuko zaizkit horrela builaka segitzen badugu."" Gu bagoaz, Adela", esan zuen Lubisek, eta kanpora atera zen anaia berarekin
|
eramanez
.
|
|
|
Ezin nuen atzera egin. Denbora gehiegi
|
neraman
kobazulo iluna itxi ezinean. " Zer esango dizut ba nik, David?
|
|
|
Nik ere ikusi nion. Hementxe zeukan." Adelak belarri ondora
|
eraman
zuen hatza. " Hor ez, Adela.
|
|
|
" Badakizu zer nahi duen oilo horrek? Faraon
|
eraman
!"
|
|
|
Jakinaren gainean nengoela esan nion. " Oraintxe bertan
|
eraman
nahi omen du, gainera. Baina esan diot.
|
|
|
Laster dira denak hemen", esan nion. " Ez dute
|
eramango
, ba!" Amorrazioz, zela jantzi zion Faraoni. " Nora zoaz?", galdetu nion.
|
|
|
Negu bizian batez ere, euriagatik edo kazkabarragatik kapote baten azpian joan beharra geneukanean, ibilera hura izugarri atsegina bihurtzen zitzaidan, lasaia eta intimoa, pentsamenduaren lagungarri. Gehientsuenetan —ohitura hori neukan kolegiora hasi nintzen lehen urtetik, irakasleek klaseetan azaldutakoa errepasatuz egiten nuen bidea, hausnarrean, eta ez nintzen ahaleginaz konturatu ere egiten; bazirudien bizikletak berak
|
eramaten
ninduela.
|
|
|
Ez behintzat nigan. Jiratze motel hark ez ninduen inora
|
eramaten
. Susanarekin hitz egin nahi nuen, konta ziezazkidala berak gure iragan hurbilari buruzko gauza gehiago.
|
|
|
Kolegioko zuzendariak txapaka egin zion bizkarrean, eta hatza ezpainetara
|
eraman
zuen. Prefektua ez bezalakoa zen, txikia gorputzez eta manera bigunekoa.
|
|
|
Udaletxearen beheko solairuan leiho bakarreko soto bat zegoen arkupearen eta ostatuaren artean, herriko jendeak betidanik" kartzela" deitutakoa eta," lapurrak eta hiltzaileak Obabatik ezkutatu ziren garaietatik", ostatuaren biltegitzat erabiltzen zena. Bertan preso zegoela, ilunpean leiho bakarra oholekin itsutua zegoendon Pedro ardo zahagi batzuen gainean etzan zen etsita, pentsatuz noiznahi azalduko zirela atean bera" paseoan"
|
eraman
behar zutenak, pentsatuz halaber bizitzako azken orduak zituela eta zer egin behar zuen, zer egiten ote zuten halako egoeran suertatzen ziren kondenatuek. " Zure mundualdiaz gogoeta egitea eskatzen dute arauek", esan zion bere barruko ahotsak, eta iraganean hamaika aldiz bezala Ameriketako izenak hartu zituen gogoan oroitzapenei deitzearren:
|
|
|
Non sartzen zituzten atzemandako besteak? Zuzenean
|
eramaten
al zituzten basora. Uxatu egin zuen pentsamendua.
|