|
2000
|
|
|
Eta, hala, hutsegite haiek burutik kendu ezinik zebilela, handituz eta handituz joan ote zitzaion bere kezka eta bere zalantza hura, eta kezka hark eta antsiak bere buruaren bakartzerat
|
eraman
ote zuen, eta kontsideratzerat, halaber, ezen gezur handi hura zela bere hobi eta sepultura, halako tailuz, non deliberatu ere baitzen isilik egoiterat, eta bere hitzak eta are bizitza ere isiltasun hartan ehorzterat, harik eta egun batean, kezkak kezkaturik eta antsiak antsiaturik, barrena lehertu zitzaion arte, jartzen zelarik katolikoen eta protestanten aurka, eta erraiten zituela birao idurik... " Katolikoek eta protestantek, guztiek ere ipurdian zuloa...!"?
|
|
|
Ustekabekoaren ondotik, ordea, burua argituz joan zitzaidan. Guardien ohiko sarealdi baten aitzinean ote nengoen, bada, eta gartzelarat
|
eramanen
ote ninduten haiek. Zeren aditua bainengoen ezen agintariek eta gobernariek batzuetan halako neurriak hartzen zituztela hain fama gaixtoko lekuetan, ez dakit jendea bide xuxenetik abiarazteko asmoz edo, bertzerik gabe, iduri egiteko.
|
|
|
Erantzunak berehalakoa eta baiezkoa behar zuen. Eta horrela ihardetsi nion, hirugarrenez, baietz alegia, istant horretan Jupiterra oporretan
|
eramanen
ote nuen galdetu izan balit ere ihardetsiko niokeen gisa berean.
|
|
|
Nonbait behar zuen, hala ere, erregelamenduzko armak, gaurko egun beroan izerdi tantarik ere eragiten ez zion traje zimurtuaren zoko moko ezkuturen batean jagole. Besazpikorik
|
eramanen
ote zuen, Elliot Nessen" Ukigaitzen" gisara?
|
|
|
Roulotte bat, zakar maniobratuz gure furgoneta aurreratzen ikusi dugu, eta haren gidariak gelditzeko imintzioa egiten zigula leihatilatik besoa atereaz. Gaixoren bat
|
eramango
ote zuten eta gure laguntzaren beharrean ote zeuden bururatu zaio norbaiti, baina ez: furgoneta roulottearen atzealdean gelditu, errepidean izkinatu, eta, bertako aitona amonekin batera, ez zaigu ba Luis azaldu!!!
|
|
|
Antxonen historia amaitu nahi nuke lehenbailehen, hemen dagoen bitartean. Bera ere beldur baita
|
eramango
ote duten.
|
|
|
Keinu adierazgarria egin zion buru egiten zuen hark, eta keinu hura geratu zitzaidan buruan. Eta, jakina, ostera noiz deituko eta piztia mozkor haiengana noiz
|
eramango
ote ninduten zain eman nuen gau osoa, erabat urduri eta egonezinean. Zain egote horixe da, agian, egun haietatik dudan oroimen latzenetako bat.
|
|
2001
|
|
|
Zientziaren alderdi guztien arteko lotura indartzenari den une honetan Mekanika Kuantikoak biologian ere ikerkuntza eremu berrietara
|
eramango
ote gaituen galde diezaiokegu gure buruari. Biologiaren kimika azaltzekoorduan Mekanika Kuantikoa oinarrioinarrian dagoena gauza jakina da, baina egon al daiteke sistema biologikoen gaineko koerlazio eta gainezarmen kuantikoaren eragin nabarmenik?
|
|
2003
|
|
|
Santanderren barku ingeles bat bazen Lapurdira zihoana. Aitak," sar zaitez zu" esan zidan, beldurra baitzuen frontera
|
eramango
ote ninduten. Ni han joan nintzen barkuan.
|
|
|
ez idatzi ere nahi. Alta bada, etikarik gabeko politikarik onar eta
|
eraman
ote dezake herri batek, politika xede berri bati lotzeko garaietan gertatzen delarik, 60ko hamarkadan, hain zuzen, gertatu zen bezala gure Herria?
|
|
|
Logika horrek berorrek mundu estatu baterantz
|
eramango
ote gaituen eta gauregungo estatu nazioek iraungo ote duten, hori da gaur egun politologoen kezkanagusienetarik bat. Ignacio Ayestaran filosofoak, adibidez, hauxe utzi digu idatzirik (2001:
|
|
|
Nork daki zer neukan pairatzeko. Zenbat oinaze, zenbat umiliatze
|
eraman
ote nuen, etsi baino lehen.
|
|
|
Aldi berean, erridikulua zen eta bazuen zerbait hunkigarri" fedea" galtzen ari zen Txokorentzat. Bizi osoa
|
eraman
ote zitekeen sekta militar kutsuko sineste murritz horietan bermatuz, zioen, aberria, herria eta hizkuntza, denak ama deituz. Sua eta suntsiketa barreiatuz?
|
|
|
Hiru gauza
|
eramango
ote ditu?
|
|
|
Izan ere, mokadu handiegia sarritan gelditzen da eztarrian trabes. Espazioaren eskakizuna folklorismora
|
eraman
ote dugun susmoa hartzen hasita nago. Nahiago nuke erraturik banenbil, folklorea sakralizatzea ez baita bide ona.
|
|
|
Gasteizko mercedes Benz enpresaren langileek uztailean zehar egindako greba andana eta Alemaniako zuzendaritza nagusiak zenbait euskal instalazio Ludwigsfeldera (Berlin)
|
eramango
ote dituen abisua globalizazioak eragin ditzakeen lan harreman berrien isla baino ez dira. Auzia irailetik aurrera argituko da eta kontua ez da, orain eta hemen, batzuon eta besteon negoziazio arrazoiak aztertzea (are gutxiago testu hau abuztuan idatzia denez), telepolisen ikuspegitik fenomeno berria miatzea baizik.
|
|
2004
|
|
|
kexua publikoan azaldu nahi baduzu, bortizkeria efikazagoa da bortizkeriarik eza baino». Royren beldurra da enfrentamendu guztia terrorismo antiterrorismo eskemara
|
eramango
ote duten. Gerrara.
|
|
2005
|
|
|
Gauzak zeuden moduan, Adela ere une batetik bestera
|
eramango
ote zuten beldur nintzen. Jakin behar zuen poliziak, dudarik gabe, zer nolako familiatik zetorren, zer nolako jende artean ibiltzen zen, zer nolako kideak zituen.
|
|
|
Uretako autoan
|
eramanen
ote zuten egin zion erregu alkatearen idazkariari. Bost minutu bota zituzten gobernadorearen egoitza berriraino.
|
|
|
Aita, oraindik ez dizute gaztigatu? Soziedadera
|
eraman
ote zaituzte lagunek inozomentean, jakin ez dezazun zure alaba biluzik doala eguerdi zuritan herriko karrika nagusian barrena. Damu dira gutuna postan utzi dutenak, kontu bitxi bat lukete orain Galiziako ahaideei kontatzeko.
|
|
2006
|
|
|
Aurrez aurreko topaera horrek beste maila batera
|
eraman
ote zuen gure harremana. Ba ote zen ezer" gure harremana" deitu zitekeenik?
|
|
|
Erregeordearen idazkari Abaurrek guti faltan ez zuen afera guztia hondoratu. Inork galdegin gabe, kalkuluetan abiatu zen, gisa horretako ikasketa batzuek zenbat erreal
|
eramanen
ote zioten erregeordetzaren kutxa behar baino hutsagoari. Erran zitekeen bekaitz zegoela Agerreren zorteaz.
|
|
|
Estefaniaren ondotik, Domingo eta Ramona ere gehitu nizkien nire gogoetei. Haiek ere Atharretzera
|
eramanak
ote ziren. Ramona haur beharretan utzi nuen Garrüzen, Katalina orain bezala.
|
|
|
Gurdiari behorrak libratu eta Carvalloren zaldiari eusteko agindu zidaten, zela kendu bitartean. Aterpe alboan utzi ziguten gurdietako bat, eta lasaiago ikusi nuen Bernat, gauzak
|
eramango
ote zituzten beldurra izan balu bezala.
|
|
|
Ez ginen askorik harritu autoan sartu eta euskaraz hasi zitzaigunean. Argamasilla de Albara
|
eramango
ote genuen galdetu zigun, han zeukala lagunekin hitzordua, edo halako zerbait. Mapa atera nuen eta orduantxe konturatu ginen bide hutsegiteaz, eta hurrengo minutuak elkarren artean eztabaidatzen pasatu genituen Ainhizek eta biok, atzeko emakumeak pentsa zezakeenaz arduratu gabe:
|
|
2007
|
|
|
Nola hil zen gizon hura? Kamioi batek
|
eraman
ote zuen. Alemaniar batek hil ote zuen eskapatzeko momentuan?
|
|
|
–Agurearen etxezuloa ere egoki duzu, mundutik apartatu nahi baduzu. Berak ez du dagoeneko kalea zapaldu nahi, zahar etxe batera
|
eramango
ote duten beldurrez. Etxea lubaki eginda bizi omen da.
|
|
2008
|
|
|
Hizkuntza eta ohiturak galtzeko arriskuan egoteak epe luzean gizartea krisia onartzera
|
eramango
ote duen galdetuta, errabino nagusiak ezetz erantzun du zorrotz: " Belaunaldi berriak gure ohiturak berreskuratzen ari dira, gero eta gehiago joaten dira sinagogara, erlijio ezkontzak egiten dituzte eta zenbait urtean urrunduta egon ostean, mundu judua berpizten ari da.
|
|
|
Ondoren, berriz, hiru sorgin ikusi zituen, bata soineko arrosa batean bildua, eta beste biak soineko urdinekin. Eta zain gelditu zen, elbarrituta bezala, sorgin haiek noiz
|
eramango
ote zuten airean, pitxerrak, oharkabean, eskuetatik irrist egin zionean, eta lurraren kontra hautsi.
|
|
|
Ondoren, berriz, hiru sorgin ikusi zituen, bata soineko arrosa batean bildua, eta beste biak soineko urdinekin. Eta zain gelditu zen, elbarrituta bezala, sorgin haiek noiz
|
eramango
ote zuten airean, pitxerrak, oharkabean, eskuetatik irrist egin zionean, eta lurraren kontra hautsi.
|
|
|
Ez daude. Berriz ere erietxera
|
eramanen
ote zuten beldurtu naiz.
|
|
|
Gauzak horrela, guk ez dakigu zergatik abandonatu zuen Enara bere ama biologikoak, ezta anai arreba biologikorik ba ote duen ere. Ez dakigu pobreziak bultzatuta utzi zuen kale gorrian ala isun ikaragarri handi bati zion beldurrak
|
eraman
ote zuen Enara abandonatzera. Ez dakigu deus ere.
|
|
2009
|
|
|
Ez al duzue beldurrik haize txarren batek
|
eramango
ote zaituzten?
|
|
|
Eztanda bat izan zen hura. Denek zuten buruan, ea noiz
|
eramango
ote zuten. Bere inguruan sortzen dena kontrolatzen ikasi behar du antsietatea eragin dezakeelako, baina Antoine ongi ari da entrenamenduetan eta nik lasai ikusten dut, hankak lurrean dituela.
|
|
|
Kondairak garbi uzten ez zuena zera zen, ea deabru zaharrek infernura higanotaren arima soilik
|
eraman
ote zuten, ala haragizko kaiola eta guzti. Hutsunea, nolanahi, herriak osatu zuen, beti bezala.
|
|
|
Eta bakarrik gelditu eta, bakarrik gelditu orduko, lana eten zuen Adak, baita kakorratz bat hartu ere, orain ateari begiratzen ziola, orain ehungailuari, ateari, ehungailuari? harik eta aterako bidean jarri, atea zabaldu, egongelara joan, kakorratza mahai gainean utzi, armairua ireki, batera eta bestera begiratu, ardo gozo botila hartu, ireki, eta hiruzpalau zurrutada eder eman zizkion arte; ondoren, hartu zuen mahaitik kakorratza, zurigarri gisa
|
eraman
ote zuen, Maria Bibianaren aurrean aitzakia bat edukitzeko, ahizpa bera baino lehenago itzultzen bazen: barkatu, kakorratza egongelan ahaztu zait, eta handik nator???, itzuli zen langelara, eseri zen, begiak itxi zituen?
|
|
|
Baina ez da argitu, ordea, kausalitatearen norabidea: kontsumo altuak sintomatologia eragiten duen ala sintomatologiak sortzen duen hersturakkontsumoa handitzera
|
eramaten
ote duen. Ez dugu erantzunik (Borras eta PerezPareja, 1999).
|
|
|
Nik behin utzi nuen Donostiako kaiko banku batean euskal hiztegi entziklopediko eder bat, behar ez nuena, beste bat berdina banuelako. Handik ordu batzuetara bertatik pasatzea suertatu zitzaidan, eta begiratu egin nuen ea norbaitek
|
eraman
ote zuen. Liburuak han jarraitzen zuen.
|
|
|
Shoufflea apaldu da, kritiko kultural aparta izaniko Ramon Zallok profetizatu zuen orain dela bost urte luze; orain ordea, ez da, agian, oso ados egongo diagnostikoarekin, baina, gure kabuz, ez diogu muzin egingo erregea biluzik dagoela esateari. Bai, Bilbo berriak, hiri distiratsuak lokatzezko oinarriak ditu eta hondatzen ari da; errekak
|
eramango
ote?
|
|
|
Nola demontre prestatzen ote zituzten bidaiak orain 500 urte? Zer
|
eramaten
ote zuten itsasontzietako despentsetan itsaso zabalean horrenbeste denboran bizirik iraun ahal izateko?
|
|
|
...ten zuen Adak, baita kakorratz bat hartu ere, orain ateari begiratzen ziola, orain ehungailuari, ateari, ehungailuari... harik eta aterako bidean jarri, atea zabaldu, egongelara joan, kakorratza mahai gainean utzi, armairua ireki, batera eta bestera begiratu, ardo gozo botila hartu, ireki, eta hiruzpalau zurrutada eder eman zizkion arte; ondoren, hartu zuen mahaitik kakorratza –zurigarri gisa
|
eraman
ote zuen, Maria Bibianaren aurrean aitzakia bat edukitzeko, ahizpa bera baino lehenago itzultzen bazen: barkatu, kakorratza egongelan ahaztu zait, eta handik nator...? –, itzuli zen langelara, eseri zen, begiak itxi zituen... iritsi zen handik bospasei minutura ahizpa... hasi zen lanean Ada eta, hasi ez beste, honela mintzatu zitzaion Maria Bibianari:
|
|
|
(Iruditzen zait zu ere kale bazterren batean jausiko zarela, baina zure hiltzaileari tirorik bota gabe.
|
Eramango
ote dizu nonork lorerik, behintzat. Barkatu horrela hitz egiteagatik).
|
|
|
" Jatorrizko bekaturen" bat ordaintzeko ordua iritsia omen da, nonbait, eta hauxe litzateke bekatua: " aldez aurretik jarritako helburuak zientifikoki lortuak izan daitezkeela pentsatzea, eta justizia eta berdintasunezko gizarte bat eskuratzeko asmoz zientifikoki bermaturiko promesak edozein bitarteko justifika zezakeela" 7 Marxen teoriak
|
eramango
ote du, bada, bere hegaletan, ideiaren eta kontzeptu hipostasiatuaren diktadura totalitarioa. Haatik, Paradisu berraurkituen promesak egiten baino, mailu kolpe jostalariz mitoak eta erlijioak, merkantziaren" argudio teologikoak" eta kapitalaren fetitxe automatak erasoz hasten da.
|
|
2010
|
|
|
Baina zure arrazoibideak baino gehiago
|
eraman
ote ninduten ondorio hartara beste bi parametrok: testosterona faltak, adibidez, zeinak, denborarekin, modu aski berezko batean eraman baininduen neure sexu grina neutralizatzera?; edo minezko minarekiko sentiberatasunak eraman ote ninduen hartara?, zeren frontean ikusitako eta oinaze izugarrien artean hildako hainbat eta hainbat hilotz nire seme izan zitezkeela pentsatze hutsa, hain dira meheak eta sotilak gure defentsa sistemak eraikitzen dituen egitura psikikoak??
|
|
|
Baina zure arrazoibideak baino gehiago eraman ote ninduten ondorio hartara beste bi parametrok: testosterona faltak, adibidez, zeinak, denborarekin, modu aski berezko batean eraman baininduen neure sexu grina neutralizatzera?; edo minezko minarekiko sentiberatasunak
|
eraman
ote ninduen hartara?, zeren frontean ikusitako eta oinaze izugarrien artean hildako hainbat eta hainbat hilotz nire seme izan zitezkeela pentsatze hutsa, hain dira meheak eta sotilak gure defentsa sistemak eraikitzen dituen egitura psikikoak?, sexuari uko egiteko moduko argudioa iruditzen baitzitzaidan?
|
|
|
ez nuen zalantzarik egin eta ez nuen zalantzarik izan!; jarraian, amarengana joan nintzen, jakina, pozik bai, baina baita kezkatuta ere, goitik behera erori ondoren min hartua egon baitzitekeen; gero, bi gizon hurbildu ziren: batek ea suspertze gelara
|
eramango
ote genuen galdetu zuen, beheko eraikin batean zegoen gela hura, nora eramaten baitzituzten konortea galtzen zutenak, zorabioak jota?, baina gure amak begiak ireki, erori zenetik ez zen minutu erdi bat baino gehiago igaro, nik uste, eta ozen esan zuen:
|
|
|
usain txar hura batez ere, sudur mintzei itsasten zitzaiena; ez zen usain ustel bat, gorotzari edo simaurrari darienaren parekoa, aitortu ere, aitortu behar dizut atsegin dudala, gezurra badirudi ere, gorotz simaurren usaina: amona Ursularen ipuinetara edo baserriaren irudi idilikora
|
naramalako
ote???, herdoilaren eta olio errearen usainen artekoa baizik, zoko eta izerdi usainetik ere zerbait zuena; ez zen olatu bortitz baten antzera sartzen zèn usaina, ez inor atzera botatzeko modukoa, baina bai presentzia jarraitu eta desatsegin bat bezalakoa; langileak, berriz, bulegoetakoak salbu, hain itsusi ikusten nituen, infernuko estanpa batetik atera ote zituzten, bada??, non berezko ezinikus... ebanjelioko baztertuak, beraz, ez ziren langile jainkogabe haiek, igitaiaren eta mailuaren ikurra goratzen zutenak, ospitaleetako gaixo errukarriak baizik, minbiziak edo tuberkulosiak jota egon arren minak eta oinazeak Jainkoari apalki eskaintzen zizkiotenak, nik idealizatutako baserritar jendea ere sartuko nuen talde hartan, halako batean!?, ni neu ere garai batean ibili nintzen bezala; guztiaz ere, ez dakusan begiak, esaera zaharrak dioen bezala?
|
|
|
usain txar hura batez ere, sudur mintzei itsasten zitzaiena; ez zen usain ustel bat, gorotzari edo simaurrari darienaren parekoa —aitortu ere, aitortu behar dizut atsegin dudala, gezurra badirudi ere, gorotz simaurren usaina: amona Ursularen ipuinetara edo baserriaren irudi idilikora
|
naramalako
ote...? —, herdoilaren eta olio errearen usainen artekoa baizik, zoko eta izerdi usainetik ere zerbait zuena; ez zen olatu bortitz baten antzera sartzen zèn usaina, ez inor atzera botatzeko modukoa, baina bai presentzia jarraitu eta desatsegin bat bezalakoa; langileak, berriz, bulegoetakoak salbu, hain itsusi ikusten nituen —infernuko estanpa batetik atera ote zituzten, bada? —, n... ebanjelioko baztertuak, beraz, ez ziren langile jainkogabe haiek, igitaiaren eta mailuaren ikurra goratzen zutenak, ospitaleetako gaixo errukarriak baizik, minbiziak edo tuberkulosiak jota egon arren minak eta oinazeak Jainkoari apalki eskaintzen zizkiotenak —nik idealizatutako baserritar jendea ere sartuko nuen talde hartan, halako batean! —, ni neu ere garai batean ibili nintzen bezala; guztiaz ere, ez dakusan begiak —esaera zaharrak dioen bezala— ahalkerik ez duenez, fabrika irudikatzen nuen bakoitzean —Elorrietako komentura joan nintzenean ere irudikatu nuen behin baino gehiagotan... — bulegoetan ikusten nuen neure burua, fabrikako tokirik ustez zibilizatuenean, latz eta beltz lan egiten zutèn langileen sekzioetatik urrun... aitak eta Teofilo Mariak beren plangintza egiten zuten bitartean, langile gaiztoak fabrikatik nola botako, eskuin muturraren eredurik leialenaren arabera.
|
|
|
Ama, beraz, hantxe zegoen, Romana arestian egondako tokian doi... bera ere, bat batean, lurrera erori zenean, kordegabe; oi, amari ere agertu zitzaion azkenean Ama Birjina... ez nuen zalantzarik egin eta ez nuen zalantzarik izan!; jarraian, amarengana joan nintzen, jakina, pozik bai, baina baita kezkatuta ere, goitik behera erori ondoren min hartua egon baitzitekeen; gero, bi gizon hurbildu ziren: batek ea suspertze gelara
|
eramango
ote genuen galdetu zuen —beheko eraikin batean zegoen gela hura, nora eramaten baitzituzten konortea galtzen zutenak, zorabioak jota—, baina gure amak begiak ireki —erori zenetik ez zen minutu erdi bat baino gehiago igaro, nik uste— eta ozen esan zuen: " Ez!"; konturatzerako, doña Gertrudis ere aldamenean genuen;" Zer gertatu zaizu?" galdetu zion; amak zerbait esan zuen, baina nik ez nion entzun, eta maistrak ere ez... orduantxe jendartean beste oihu bat hedatu baitzen:
|
|
|
Baina zure arrazoibideak baino gehiago
|
eraman
ote ninduten ondorio hartara beste bi parametrok: testosterona faltak, adibidez, zeinak, denborarekin, modu aski berezko batean eraman baininduen neure sexu grina neutralizatzera?; edo minezko minarekiko sentiberatasunak eraman ote ninduen hartara?, zeren frontean ikusitako eta oinaze izugarrien artean hildako hainbat eta hainbat hilotz nire seme izan zitezkeela pentsatze hutsa —hain dira meheak eta sotilak gure defentsa sistemak eraikitzen dituen egitura psikikoak... — sexuari uko egiteko moduko argudioa iruditzen baitzitzaidan...
|
|
|
Baina zure arrazoibideak baino gehiago eraman ote ninduten ondorio hartara beste bi parametrok: testosterona faltak, adibidez, zeinak, denborarekin, modu aski berezko batean eraman baininduen neure sexu grina neutralizatzera?; edo minezko minarekiko sentiberatasunak
|
eraman
ote ninduen hartara?, zeren frontean ikusitako eta oinaze izugarrien artean hildako hainbat eta hainbat hilotz nire seme izan zitezkeela pentsatze hutsa —hain dira meheak eta sotilak gure defentsa sistemak eraikitzen dituen egitura psikikoak... — sexuari uko egiteko moduko argudioa iruditzen baitzitzaidan...
|
|
|
Uste baino gehiago kostatu zitzaidan bi Oscar irabazita zituen zuzendari hari ezer esatea, baina azkenean lortu nuen galdetzea ea berak hamalau urterekin (nik baino lau gehiago zituen orduan beraz) Taiwan urrutian bizi zelarik, jaialdi haren berririk izan ote zuen bere herrian, gogorapenik ote zuen, inpaktu handia eragin ote zion. Ea oroitzapen polit hori berrogei urtean kolkoan
|
eraman
ote zuen (nik bezala) eta filma horregatik egin zuen. Baina ezetz erantzun zidan, orduko telebistan zer edo zer ikusi zuela, bai, interesgarria iruditu zitzaiola, baina ez ziola inolako inpakturik egin.
|
|
|
Gero nola joan ote zen Juan Bernardo haren bizia, umetan, mutikotan?... Zerk
|
eraman
ote zuen Elamara lanera. Oraingoz dakigun bakarra, hango administradore aritu zela bolada batean, Tarbe jaunak bidalirik.
|
|
|
Bazkalostea eternoa joan zen eta amak kalera
|
eramango
ote zuen Itsaso, erreguka ari nintzaion amama guztien amabirjinari.
|
|
2011
|
|
|
Hiru egunez eduki zuen animalia hatzen artean, hilik. Amak Martin belagile harengana zertara
|
eraman
ote zuen buruari bueltak ematen zizkion Asunek. Ez zion belarzaleak mutilari ez adimena ez mintzoa emanen.
|
|
|
Hala ere, senarra utzi izan balu baino purrustada gehiago agoantatu behar izan zuen alabengandik beraien aitaren heriotzak behar beste tristatu ez zuelako. Psikologoarengana eraman nahi zuten hasieran, gorpua aurkitu ez izanak heriotza ez onartzera
|
eraman
ote zuen edo. Egunero joaten zitzaizkion etxera, sufrimendua azaleratzeko ezintasunak gaitzen bat sortuko zion beldurrez; azaleratzekorik ezer ez zuela erabaki zuten arte, ezin tronpatuago, Elisak bizitza oso bat baitzuen larruazalaren azpian lehertzeko zain.
|
|
|
Baietz esan nion, eta ea
|
eramango
ote nuen galdetu zidan. Neska mehea zen, ilegorria hamar bat hilabete lehenagotik, gidariaren ondoko eserlekuan eseri eta gerrikoa lotu zuen.
|
|
|
Mendeko haurrak beldur izaten dira autonomiak bakardadera eta arazoak bakarrik ebaztera
|
eramango
ote dituen. Baina, nerabeak besteengandik aske jokatzen ikasi behar du, haiekin harreman estuak garatzeko gai izanez (Beck, Freeman, Davis eta lankideak, 2004).
|
|
|
Pazienteak autonomia lortuko badu, beste pertsona esanguratsuetatik bereizi eta bere buruarengan konfiantza lortu behar du. Mendeko pazientea beldur izaten da autonomiaren lorpenak bakardadera
|
eramango
ote duen, eta bizitzari bere kabuz bakarrik aurre egin ote dion. Horregatik, tratamenduan erraz konprometitzen da mendeko nortasuna duena, eta terapeutak hasieran pentsa dezake aurrerapen azkarra egingo duela autonomiarantz, baina sarritan ez da horrela gertatzen.
|
|
|
Hala ere, inkestatutako hamarretik zortzik dio jostailuan agertzen diren segurtasun oharrei erreparatzen diela. Gainera, hamarretik zazpik kontuan hartzen dute produktua toxikoa izan ote daitekeen haurrarentzat edo piezak txikiegiak ote diren eta haurrak ahora
|
eraman
ote ditzakeen, eta horrek arriskua sortzen du. Hala ere, segurtasunaren arloan gehien kezkatzen diren herritarrak Katalunian, Valentziako Erkidegoan eta Madrilen bizi dira.
|
|
|
Zer esan kontrabandistak beraien burua zuritzeko? Ba, bi neskekin topo egin zutela eta hauek Hazparnerat zama haiek
|
eramaterik
ote lituzketen esan zietela, ordainduak izanen zirela mesede hura eginez gero... Eta noski, mutil hauek" inuxenteki" neskei laguntza ematearren... ba mesedea egiten ari zirela.
|
|
|
Etxea errusiar batena zen eta bere agenteak esan zidan bat batean etortzea bururatzen bazitzaion etxea hutsik utzi nuela, baina, hala ere, alokatu egin nuen. Etxeberriarekin hitz egin nuen, Donostiako arrantzalearekin, jakiteko Axun eta umeak itsas zabalera
|
eramango
ote zituen han Ziburuko bere osabak jasotzeko, hura konforme baitzegoen, baina Etxeberria ez zen ausartzen. Esan nion ordainduko niola, baina esan zidan ez zela diruagatik, guardia asko zebilela eta oso arriskutsua iruditzen zitzaiola.
|
|
|
Eta bunkerrak bukatu eta lan gehiago ez zegoela ikusita, Ziburura etorri nintzen Espainiara itzultzeko asmoarekin, neure begiekin ikusi nahi bainuen lan egiteko aukerarik ba ote zegoen bertan. Jesus Rodriguezen nortasun agiria zela eta, esan nion hilabete pare bat lehentxeago, Espainiara itzultzekoak ziren Bergarako bi neskarekin egon nintzela lanaren gainean hitz egiten, hain zuzen ere, eta esan zidaten Landetan lanean ari zen Rodriguez horri nortasun agiria atera behar ziotela eta galdetu zidaten Ziburura bidaltzen bazidaten Landetara
|
eramango
ote nion. Lasai bidaltzeko esan nien eta Bazáni esan nion hamar egun besterik ez zirela pasa dokumentua jaso nuenetik, eta, Landetara joateko denborarik izan ez nuenez, oraindik gainean neramala, eta poliziei beldurragatik erakutsi niela agiri hori.
|
|
|
Langile batekin hitz eginez gero, susmagarri bihurtuko zen gainerako lagunentzat, ni akreditatutako bizkartzaina bainintzen. Lantegia hemendik kanpora
|
eramango
ote zuten zurrumurrua hedatzen ari zen, beste toki askotan gertatu den bezala, eta giroa ez zen gozoa. Zurrumurru hori oso zaharra da eta egun hartako ikuskizunak horixe isilarazi nahi zuen.
|
|
|
...giaren gibel ganbera itzaltsuetara eta haietatik zuzentzen diguk arren hautsi baten malenkoniazko intzirioa irriño zorabiatuz, lehen bahintzen, eta orain bidaia ilunean zer nolako atakak ari ote haizen igarotzen gailurretatik ibarrera daraman bidean behera alderoka, erori eta ezin jeiki itsumutil eta solaslagunik gabe. sosegurik bai ote legoke han, galduen eremuetan edo Virgilio berraragitu batek
|
eramanen
ote hinduke ederrenetan argitzen diren egun distiratsuetara salbatuen egoitzetan birreskura dezakeen hitz arnastuen eresia... hor hago nonbait orain eta guk ezin haugu jarraitu haurtzaro berri horren egonsala urrunetara, baina egun batean guk ere burutuko diagu orain egiten ari haizen ibilbide berbera, gu ere nerabe izanen gaituk eta itzaliko gautuen gauean.
|
|
|
Txandaka? Hatzak
|
eramango
ote dituzte sudurrera eskuak txorrotaren pean busti aurretik. Ba ote dakite Zorionak zuri hiru aldiz abestu behar dela eskuak garbitu ahala bakteria guztiek alde egin dezaten?
|
|
2012
|
|
|
Malaria uste baino berriagoa da, baina, Hego Amerikan. Europako kolonizatzaileek
|
eramandakoa
ote zen esan izan da inoiz, baina orain Proceedings of the National Academy of Science (PNAS) aldizkarian argitara emandako ikerketak erakutsi du esklaboen ontzietan eraman zuela gizakiak parasito hilgarria Afrikatik Hego Amerikara. « P. falciparum ek askotariko genetika edukitzea eragin du gizakien migrazioak», dio Francisco Ayalak, espezieen garapen genetikoan aditua denak; «migrazioaren garrantziak azal dezake zergatik den parasitoa hain gogorra botikentzat».
|
|
|
Eta geroztik, ez diot nire buruari zergatiaz galdetzeari utzi: zein mekanismok
|
eramaten
ote du, itxura guztien arabera garun osasuntsu bat, halako jarrera autosuntsitzailea garatzera, norbere bizitza arriskuan jartzeraino eta ordainetan inolako plazerik hartu gabe. Ez dut erantzunik aurkitu.
|
|
|
Beraz, edo espezieko gainerakoak bezala erabiltzeko ni aholkatzen ziola Batzarrak, edo igerian sorterrira itzul nendin agindua emateko. Konponbide hauetako lehenari uko biribila eman ziotela inoiz ugazabaren edo beren etxean ikusia ninduten houyhnhnm guztiek; zeren eta, alegatzen omen zuten, adimen aztarna batzuk banituenez, yahoo haien berezko gaiztakeriaz bat eginda, beldur izatekoa zela herrialdeko alde basotsu eta menditsuetara
|
eramango
ote nituen eta, gero, gauez houyhnhnmen ganadua suntsitzera ekarriko ote nituen taldeka, jangura handikoak baitziren berez eta lanerako gogogabeak.
|
|
2013
|
|
|
denborarekin sentimendu hartaz guztiz damutu eta biziro lotsatzen bazen ere. Sentimendu nahasi haiek
|
eraman
ote zuten, azkenean, berari doi zegokiòn lekura: poltsikoa eta abertzaletasuna lotzen zituèn partidurik esanguratsuenera, EAJren portura??
|
|
|
Yazîd indartsuagoa izateak
|
eraman
ote zuen, halaber, Hamza, irudimena eta asmamena gehiago lantzera, baita mintzamena ere, irudimenaren baitarik sortutako irudiak inguruan zituenei jakinarazteko. Baliteke.
|
|
|
eta horrek alaitu egiten zuela bera ere, baina egia da, halaber, halako kezka bat ere sustraitu zitzaiola, mutilak, garai batean kikilduta bezala zegoenak, aitzina eta aitzina egiten baitzuen ikerketak irekitako bidean barrena, bide hark, mutila orekatzeaz gain, bizitzeko zentzua berreskurarazi baitzion une hartan?, etsi gabe: nora
|
eramanen
ote zuen, baina, bide hark semea?
|
|
|
Hala ere, hamar hitzetik nik ez nion batetik gora aditzen, zeren, suposa dezakezunez, nire Wickham maitea bainuen gogoan. Irrikatan nengoen jakiteko ea jaka urdina
|
eramango
ote zuen ezkontzara. Beraz, hamarretan gosaldu genuen, ohi bezala; uste nuen ez zela inoiz amaituko; zeren, bide batez esanda, jakin behar duzu izeko eta osaba izugarri desatseginak izan zirela ni haiekin izan nintzen denbora guztian.
|
|
|
Inolaz ere ez! Haiek ere drogatuta
|
eraman
ote zituzten aireportura. Gezur gehiago kontatuta?
|
|
|
Yazîd indartsuagoa izateak
|
eraman
ote zuen, halaber, Hamza, irudimena eta asmamena gehiago lantzera, baita mintzamena ere, irudimenaren baitarik sortutako irudiak inguruan zituenei jakinarazteko. Baliteke.
|
|
|
Gero, baina, kapitainaren hilketa jazo zen, bihotzean poz eztanda bat eragin ziona, sigla haiekiko halako sinpatia bat errotzen zitzaiola istantean, ETAk egin baitzion, azken batean, barruak eskatzen ziòn lan zikin garbia... denborarekin sentimendu hartaz guztiz damutu eta biziro lotsatzen bazen ere. Sentimendu nahasi haiek
|
eraman
ote zuten, azkenean, berari doi zegokiòn lekura: poltsikoa eta abertzaletasuna lotzen zituèn partidurik esanguratsuenera, EAJren portura...?
|
|
|
Egia da amak, Hamza lur jota ikusi ondoren, gero eta osoago eta alaiago ikusten zuela –solasturi aparta zen semea, serio ari behar izaten zenean serio aritzen zena, baina baita grazia handikoa ere, axaleko solasetan– eta horrek alaitu egiten zuela bera ere, baina egia da, halaber, halako kezka bat ere sustraitu zitzaiola, mutilak, garai batean kikilduta bezala zegoenak, aitzina eta aitzina egiten baitzuen ikerketak irekitako bidean barrena –bide hark, mutila orekatzeaz gain, bizitzeko zentzua berreskurarazi baitzion une hartan–, etsi gabe: nora
|
eramanen
ote zuen, baina, bide hark semea?
|
|
|
—Nora
|
eraman
ote dute?
|
|
|
Hezkuntza estandarregia egin ote dugu hainbat arlotan? Beste aspektu batzuetan uniformizazioaren ideiak
|
eraman
ote gaitu eskola berdinzalea egitera. Zer duzue guri irakasteko zuen hezkuntzaren ametsean?
|
|
|
" Ezin izango zionat ene buruari barkatu bizi naizeino!", aitortu dio, nahiz badakien ezin diola entzun, eta ondoren erantsi du: " Nora
|
eraman
ote ahal haugu?"
|
|
|
Bezperan klase guzietako jeneroz beterik zegoen tokiari inarrosaldi polita eman eta garbi bezain apain utzia zuten. Nora
|
eraman
ote zituzten sardina zaharren kaxa borobila, fruta eskaintzeko burdinazko saskiak, kristalezko botilentzat prestaturiko kabiak, sabaitik zintzilik egoten ziren ardi gasnak, aizkora giderrak, Van Berkel pisu elegantea, txorizoa xerratzeko makina. Olio botilak betetzeko makina ere falta zen, baina lehendik kendua zelako; ez aspaldi, ordea.
|
|
|
ezin zaitut maite? apezen batek
|
eraman
ote zituen
|
|
2014
|
|
|
Neurez ez nintzen ETAn sartu. Lagun bat nuen [egungo bikotea, Maria Luisa], hark eskatu zidan ea lagun talde bat leku batetik bestera
|
eramango
ote nuen. ETAko kideak zirela esan zidan.
|
|
|
barrioko umeen heroia, garai batean. Orain lotsa antzeko batez oroitzen genuen gure orduko mirespena, erreformatoriotik ihesi moto bat lapurtuta agertzen zenean, eta gu denok txoratuta, motoaren atzeko aldean
|
eramango
ote gintuen.
|
|
|
Foiletoi gisa agertu ziren Verneren istorioak aldizkari eta egunkarietan, eta jendeak irrikaz itxaroten zuen hurrengo kapitulua, hurrengo eleberria. Nora
|
eramango
ote gaitu hurrengo bidaian. Lilura agudo hedatu zen.
|
|
|
Marka tuta jaio ginen gerraurrean, gerran edo gerraoste hurbilean jaio ginen guztiok, batzuen beldurrak, besteen txalo hotsak, zernahi dela ere guztion bake nahiak markatuta. Giro hartan sortu ziren Gabriel Aresti bezalako pertsonak, euskal kultura berpiztearen bide malkartsuari ekin ziotenak. zerk
|
eraman
ote zuen euska ra gazte gaztetatik ikastera ez dakit. Beharbada, aitona amona euskaldunak zituelako, aitaren kontrako jarrera naturalak, desa dostasunak itotzen zituen frankismoaren gerrikoak, gaztetasunak dakarren berezko errebeldiak, nork daki, baina batere zalantza rik ez dago berak hizkuntza horretan aurkitu zuela bere ahotsa adierazteko bidea, buru argitsu batzuek, baita euskal herritarrek ere, balio folklorikoa besterik aurkitzen ez zioten hizkuntza ho rretan.
|
|
|
Eta ama madarikatu zuen, Isabelle etxean lotara gera zedin gonbidatu izanagatik. Baina berandu zen damutzen hasteko, eta bere buruaren aurrean linterna ikusten segitzen zuen, eta ez zekien, Anna Frank bezala, bera ere tren batean sartu eta laberen batera
|
eramango
ote zuten, edo han utziko zuten bere dardarizo kontrolagaitz eta lotsagarri harekin, paretari itsatsirik, ezer esateko kemenik gabe. Eta eskopetaren ahoa berari begira, marrazoaren begi mortuaren pareko, nortasunik eta errukirik gabe.
|
|
|
Amak kafesnea prestatu du aitarentzat. Mahai gainean paratu du, eta Gotzoni emateko esan dio, etxea begiratu nahi duela zerbait
|
eraman
ote duten egiaztatzeko. Aitak ezpainak luzatu ditu semeak bere aurrean jarri duen kafesneari hurrupa egiteko.
|
|
2015
|
|
|
Lagun batek egin zion hots amari egun batean, eta esan kalean katu txiki bat aurkitu zuela, eta ea etxera
|
eramango
ote genuen, bazekiela beste animalia batzuk ere bagenituela, eta akaso gustatuko zitzaidala katutxo bat edukitzea.
|
|
|
Agian beste norabait joango nintzateke. Niretzako moduko etxe txiker batera joan nintzateke, eta, hala izanez gero, beraren gauzetatik neurekin zer
|
eramango
ote nukeen galdetzen diot neure buruari: alkandorak, liburuak, diskoak eta koadroak, beraren perfumea?
|
|
|
Bazitekeen hala ere, pentsatu zuen Jabik, alaba non utzi ez zeukalako eramatea berarekin; baina ez zuen uste: norbaitekin utziko zuen lehen ere, txokolatearen egun zoritxarrekoaren aurretik, eta, bestalde, garbitzen zituen beste etxe guztietara ere
|
eramaten
ote zuen Nadia Jabirenera bezala. Umeen adinari antzemateko baldarra zen Jabi, ohiturarik ere ez horretan, baina hiru urte inguruko umea zela esango zuen berak.
|
|
|
Eten labur haren ondotik, hizketaldia lehengo hari berera itzuli zen berriz. Alegriak eta De la Sotak, Frantziaren balizko laguntza horrek Erresuma Batua ere neutraltasun mingarria uztera
|
eramango
ote zuen eztabaidatzen zuten. Ea, behingoz, Hitlerri eta Mussoliniri aurre egiten ausartuko ote ziren.
|
|
|
Bihotzarenak, eman beharreko pausoak. Helmugara
|
eramango
ote zuten jakin gabe. Zeren helmuga, jada, ezin jakin non zegoen.
|
|
|
Judu sefarditarren komunitateak badira egun ere. Turkian batik bat? eta XV. mendeko gaztelania dute euren arteko hizkuntza. Nafarroako erresumatik alde egin behar izan zuten sefarditarrek
|
eraman
ote zuten euskal kutsuko hitzik diasporara?
|
|
|
Dena dela, bazekian Beotekoak izan zirela lur emate lanetan ibili zirenak. Egia esateko, han bertan lurperatuta egotea zentzuzkoa duk, Txindurritarako bidea askoz beherago baitago, eta nekez esplika litekek zergatik
|
eraman
ote zituzten gorpuak han beheraino, gainean bertan lur eman beharrean.
|
|
|
Jakin nahi izan du, era berean, libretan ageri den. Roberto? izeneko operazio hori zertan den; Madrilgo jendeak
|
eramaten
ote duen, Sabin Arana eta Bareño buruzagi ote diren.
|
|
|
Nola esango ote didan irudikatzen saiatzen ari naiz. Hemen, nire etxean egingo ote duen edo gauzak gehiegi luzatu eta dramatizatzea ekiditeko taberna edo parkeren batera
|
eramango
ote nauen. Leku aseptikoa edo sinbolikoa hautatuko duen.
|
|
|
|
Eramango
ote ninduzun nengoen.
|
|
2016
|
|
|
Boterearekin bat eginez, ez ote du heriotza jendeen artean banatu? Agian Frantzisko aita saindu berriak ildo berritik
|
eramango
ote du eliza. Baietz iduri luke, beharrezkoa baita jendea hurbilarazteko eta sineskor izateko ere.
|
|
|
Espainiatik etorri berria zela esan zuen, nora joan baitzen Frankoniako mugarik urrutienetatik; eta ostera ere etxera bueltan zetorrelarik, honaino iritsia zenean astoa hil zitzaion. Bazirudien guztiak irrikaz zeudela jakiteko zer aferak
|
eraman
ote zuen halako gizon zahar eta gaixo bat bere etxea utzi, eta hain bide luzeari lotzera.
|