|
2000
|
|
|
hitz bat nola esaten den ez jakitea, ondokoek ulertzen ez duten zerbait esatea, hitz egiten digunari ondo ez ulertzea, desanimatzea.... Eta hori bezain normala izaten da arazotxo horiei buelta
|
ematea
; hori, ordea, ez dugu denok modu berean egiten: nork bere estrategiak izaten baititu.
|
|
2001
|
|
|
Hala ere, Pillay andreak oso jarrera kritikoa azaldu zuen presidente beltzak
|
eman
zuen apartheid krimenen amnistiaren aurrean. Ez zegoen ados, ezin irentsizko pilula zen harentzat.
|
|
|
Esate baterako, delitu ekonomikoak legedian tipifikatu gabe daude. Argitzen ari dira ELF petrolio multinazionalek Afrikako zenbait diktadoreri, Mobuturi besteak beste,
|
eman
izan dioten babesa. Legediak ez ditu horrelako kasuak harrapatzen. Horregatik, Pillay epaileak uste du epaitegietan delitu ekonomikoak tipifikatzeko garaia dela, epaituak izan daitezen.
|
|
|
Indarkeria ez da politikoen aldetik bakarrik sustatu, negozioen eta multinazionalen munduko zenbaitek ere parte hartu zutela argi geratu da. Esate baterako, Tea Factory ko Alfred Musema zuzendaria betiko kartzelara zigortua izan zen, hiltzeko eta bortxatzeko aginduak
|
eman
zituela frogatuta gertatua baita. Rutaganda negozio gizon famatua interahamwe miliziaren buru ordea izan zen.
|
|
|
–Guk sortu dugu bortxaketa gerrako krimen bezala definituta geratzea, nazioarteko legedian tipifikatua. Guk genozidioari buruzko lehen epaia
|
eman
dugu, agian hurrengoak Pinochet, Milosevic, Karatzic eta beste asko izango dira?.
|
|
|
Bandolero haiek ez zuten gaiztakeria asmo txarrez egiten, aberatsei kendu eta pobreei
|
ematea
zen kontua. Phoolan ere horretan aritu zen, gizaseme jantzian, bibote eta guzti.
|
|
|
Landaretza eta faunaren ikerketa aipatzen delarik, ezin da bazterrean utzi aita Daviden ekarria, batez ere Txinan. Ia 1.300en bat txoriren berri
|
eman
zuen eta, beste 9.500 zamarki eta mumurena, 200 ugaztunena. Horietatik asko ordura arte inork ikusi gabeak ziren, zientziak ez zuela horien berri, alegia?
|
|
|
Aita David Txinara joan arte, zientzialariek gutxi zekiten hango naturari buruz. Beste euskaldun batek, Jean Babtiste Duhaldek
|
emandako
ikuspegia salbu.
|
|
|
Baina, Verdiren atsekabea ez zen nolanahikoa izan, ez baitzuten kontserbatorioan onartu; alde batetik atzerritarra zelako, Parmako dukerrikoa baitzen, eta ez Lombardiakoa. Beste oztopo bat adinaren kontua izan zen, gehienez 14 urte behar ziren han izena
|
emateko
, eta berak 18 zituen. Gainera, aztertzaileen ustez, piano azterketa ez zen hain ona izan.
|
|
|
Gainera, aztertzaileen ustez, piano azterketa ez zen hain ona izan. Dena dela,
|
eman
zioten diru-laguntzarekin Milanen geratu zen. La Scala antzokiko kantariei laguntzen aritzen zen.
|
|
|
La Scala antzokiko kantariei laguntzen aritzen zen. Vicenzo Lavigna musika maisua prest azaldu zen, Verdi gazteari eskolak
|
emateko
. Garai hartan eskola haietan ez zen musika konposatzen irakasten.
|
|
|
Hori eskolatik kanpo egin behar zen, nork bere kontura probak eginez, intuizioa eta sena landuz, antzokietara opera entzutera joanez, partiturak kopiatuz, pianoa joz, eta abar. Hiru urte
|
eman
zituen Milanen opera partiturak ikasten: Paisiello, Mozart, Donizetti, eta beste zenbait.
|
|
|
Lehendik ere elkarrekin bizi ziren, jendearen esamesei inolako jaramonik egin gabe. Geroxeago, Cavour ministro piemontear eta Italiako Batasunaren arkitektoak, postu bat
|
eman
zion Italiako Parlamentuan. Gazte garaiko Verdi errepublikarra, benetako abertzale egin zen, eta Risorgimento giroan sortutako nazio gaztearen sinbolo bihurtu.
|
|
|
Bertizko jabetza Nafarroako Aldundiari
|
eman arren
, zati bat, jauregia eta lorategia, elizaren esku geratu ziren. Hala zioen Zigaren azken nahiak:
|
|
|
Ezta' mendi festarik' antolatu ere, maiz' gehiegikeria onartezinak' ekartzen baitituzte' moralaren aldetik'. 5) Hartzaileak ezin izango ditu lurrak saldu ezta errentan
|
eman
.
|
|
2002
|
|
|
Gobernuek ez dute adorerik izaten hiritarrei zein konpromiso eta presio gogor saihestu behar izaten dituzten azaltzeko. ' Baina demokraziak eskatzen du gertatzen diren gorabeherei buruz jendeari informazioa
|
ematea
. Horretxegatik joaten naiz biltzar horietara negoziazioetan zer gertatzen den jakiteko'.
|
|
|
1988an atxilotu egin zuten bere emazteari
|
ematen
zion tratu txarrarengatik. Sei urteko kartzela zigorra eman zioten, baina 1991rako kalean zen berriro.
|
|
|
1988an atxilotu egin zuten bere emazteari ematen zion tratu txarrarengatik. Sei urteko kartzela zigorra
|
eman
zioten, baina 1991rako kalean zen berriro. Emaztea 1996an kirurgia estetikoa egitera joan eta ebakuntza mahaian hilda geratu zen.
|
|
|
Leniren lanik ezagunenak alderdi naziaren hazkundearekin eta goienarekin daude lotuta. 1934an, Adolf Hitlerrek berak enkargu bat
|
eman
zion agintera heldu ondorengo alderdi nazionalsozialistaren Lehen Batzarra filmatzeko.
|
|
|
Egin zuen lan bikainarekin berotuta, agintari naziek 1936ko Joko Olinpikoak filmatzeko ardura
|
eman
zioten. Artean ez ziren Joko Olinpikoak inoiz ere filmatu.
|
|
2004
|
|
|
Bere kontura argitaratu behar izan zuen. Dirurik ez eta etxeko puska apurrak saldu behar izan zituen, aitak opari
|
eman
zion ordularia ere bai. Ordura arte poemak ezizenez idazten zituen aitak begi txarrez ikusten zuelako semeak' ofizio' hori gogokoa izatea.
|
|
|
Pozgarria izan behar zuena tristura, amorru, etsipen bilakatu ziren handik sei urtera. Izan ere, agintari berriek emakumeei epaile izatea debekatu baitzieten,' irrazionalegiak' omen zirelako andrazkoak, eraman errazak, moldagarriak oso epaia
|
ematerakoan
.
|
|
|
Ebadík etxean ikasi omen zuen sexuen arteko berdintasuna: aitak diru kopuru bera
|
ematen
zieten semeari eta alabei gastatzeko. Ayatola guztiak ere ez omen dira berdinak emakumeen eskubideei dagokienez:
|
|
|
batzuek sutsu diote emakumea ezin dela etxetik irten gizonaren baimenik gabe, baina beste ayatola batzuek, ordea, zera omen diote, velayate fagí titulua ere lor dezaketela emakumeek, hots, buruzagi goren izan. Emakumeak epaile izateko debekua, berriz, 1991n kendu zuten, amore
|
eman
behar izan zuen aginteak. Eta agintearen aurrean nork bere burua defenditzea inon lan erraza ez denez, Ebadík berak abokatu elkarte bat sortu du ideia politikoengatik epaitu nahi dituzten irandarrak doarik defendatzeko.
|
|
|
2000 urtean kartzelan egon zen Sharín Ebadík 22 egun
|
eman
zituen espetxean 2000 urtean. Irten, eta egin zuen lehen aldarrikapena preso politikoak askatzekoa izan zen.
|
|
2005
|
|
|
Azken finean konturatzen zara historiak berak baduela sormen lan bat. Zuk kontakizun sinesgarri bat eraikitzen duzu eta historiak berak
|
emango
dizu benetan epaia horrela den ala ez. Hori bat, eta bi:
|
|
|
H. Liburuan bertan nahikoa garrantzi
|
eman
diozu literaturaren sistematizazioari eta instituzionalizatzeari. Adibidez, esaten duzu bertso-paperetan izan zela halako literatur sistema baten ernamuin antzeko bat, bazutelako irakurlego zabala.
|
|
|
Akitaniakoa sortzez, 39 urte zituen Kanbora iritsi zenean. Bizitza erdia
|
eman
zuen Kanbon, baina Bilbon ere bizi izan zen, Donostian, Madrilen, Toledon, Elchen, AEBetan, Kuban, Parisen. Euskal bizitza tradizionalari buruzko 5.000 marrazki inguru egin zituen, baina Espainiako Gerra zibila eta naziak Ipar Euskal Herrian ere jaso zituen bere marrazkietan.
|
|
2007
|
|
|
Frantziako Luis II.a erregearekin hitzarmena egin eta gogor egin zuen borrokan Vatikanoko lurrak zabaltzeko. Frantziako erregeak duke izendatu zuen eta bere aitak Romagnako dukerria
|
eman
zion.
|
|
|
Bere etsai nagusiak deitu zituen orduan Senigaliako gaztelura; han afari oparoa
|
eman
zien lehendabizi, eta ondoren guztiak hil zituen.
|
|
|
Bere arrebarekin, berriz, hartu emanak izan zituen, sexu harremanak, eta honen senarra Aragoiko Alfontso hiltzeko agindua
|
eman
zuen, dirudienez, arrazoi politikoengatik.
|
|
|
Duela 500 urte Nafarroan hil zuten printze ospetsuaren biografia laburra
|
ematen
dute irratsaio honetan. Machiaveloren" Printzea" liburuko eredua bera izan omen zen.
|
|
|
Frantziako Luis II.a erregearekin hitzarmena egin eta gogor egin zuen borrokan Vatikanoko lurrak zabaltzeko. Frantziako erregeak duke izendatu zuen eta bere aitak Romagnako dukerria
|
eman
zion.
|
|
|
Bere etsai nagusiak deitu zituen orduan Senigaliako gaztelura; han afari oparoa
|
eman
zien lehendabizi, eta ondoren guztiak hil zituen.
|
|
|
Bere arrebarekin, berriz, hartu emanak izan zituen, sexu harremanak, eta honen senarra Aragoiko Alfontso hiltzeko agindua
|
eman
zuen, dirudienez, arrazoi politikoengatik.
|
|
2009
|
|
|
1831 urtean Beagle izeneko itsasontzia munduari itzuli osoa
|
emateko
prest zegoen eta ikerketa zientifikoak egiteko bidaia hartan naturalista gisa joan zedin leku bat eskaini zioten Darwini. Bere aitak ez zion joaten utzi nahi, baina osaba Josiah Wedgwood ek auzian parte hartu eta Darwin, azkenean, munduan zehar abiatu zen ontzian.
|
|
|
Dena dela, honakoa pentsatu behar dugu: garai hartan teoriaren alde
|
ematen
ziren frogak ulertzeko gai oso pertsona gutxi zegoela. Froga horiek izaki bizidunei buruzko azterketa sakonak egitea eskatzen zuten; baita fosilen hondarrenak ere, hain zuzen.
|
|
|
Antzutasun horren zergatia ulertzea zaila da, baldin eta denok enbor beretik gatozela kontsideratzen bada. Baina inork ez zion garrantzirik
|
eman
Huxleyk adierazitako zailtasun honi eta lanarekin eta denborarekin argituko zelakoan, alde batera utzi zen.
|
|
|
Urte hartan bertan Belarra kantari argitaratu zuen, bere lehen eleberria. Haren atzetik beste asko etorri ziren, bere esperientzia fikzio bihurtzeko trebezia erakusteaz gainera, antikolonialismoa edo feminismoa defendatzearen fama
|
eman
ziotenak, berak etiketa guztiak arbuiatu arren. Doris Lessing-en fikzioa erabat autobiografikoa da, Afrikan bizi izandako gogorapenetatik eratorritakoa.
|
|
|
Hauxe da agian famarik handien
|
eman
zion eleberria, izan ere, aldarrikapen feministen ikur bihurtu baitzen. " Urre koloreko koadernoa" n bere esperientzia kolonialistak, beste emakumeekin izandako harremanak, Salisbury eta Londreseko giro progresista eta marxistan edukitako hausnarketak, eta idazle eta iraultzaile gisa izandako zailtasun eta desilusioak ageri dira.
|
|
|
" Urre koloreko koadernoa" n bere esperientzia kolonialistak, beste emakumeekin izandako harremanak, Salisbury eta Londreseko giro progresista eta marxistan edukitako hausnarketak, eta idazle eta iraultzaile gisa izandako zailtasun eta desilusioak ageri dira. Zalantzarik gabe, joan den mendean literatur ingelesak
|
emandako
harri bitxietako bat. Eleberriaren hariak izaera autobiografiko handia izateaz gain, hiru esparrutara garamatza:
|
|
|
Oso bizimodu latza izan zuten eta amak itogarriak ziren arau zorrotzak ipini zituen etxean. Han
|
eman
zuen bere haurtzaro eta nerabezaroa Doris-ek. Ikasketei dagokienez, komentu katoliko batean lehenik eta ondoren, Salisburyn (Harere, Zimbabweko hiriburua) neskentzat bakarrik zen institutu batean aritu zen ikasten.
|
|
|
poza eta mina nahasian ageri dira. Batetik, bere amarengandik jaso zuen heziketa estu eta gogorrak eragindakoak eta, bestetik, Henry anaiarekin batera natura deskubritzen eta gozatzen
|
emandakoak
. Baina, ordukoak dira baita ere arraza diskriminazioa deskubritu zituenekoak ere.
|
|
|
Mikel Atxagak (Urnieta, 1932), kazetari, itzultzaile eta idazleak ez du aurkezpenik behar euskarazko kazetaritzan eta oro har euskalgintzan. Euskaltzaletu, Saturrarango apaiztegian euskaltzaletu zen eta lehen meza Lourdesen
|
eman
zuen. Baina apaizgoa utzi eta lasterrera buru belarri sartu zen euskal kazetaritzan.
|
|
|
Mikel Atxagak (Urnieta, 1932), kazetari, itzultzaile eta idazleak ez du aurkezpenik behar euskarazko kazetaritzan eta oro har euskalgintzan. Euskaltzaletu, Saturrarango apaiztegian euskaltzaletu zen eta lehen meza Lourdesen
|
eman
zuen. Baina apaizgoa utzi eta lasterrera buru belarri sartu zen euskal kazetaritzan.
|
|
|
Izan ere, hogei urte bete ditu Bidegileak izeneko bildumak. Euskararen eta euskal kulturaren sustapenean bidegile, bide erakusle, sortzaile eta ekintzaile fin eta amorratuak izan direnen ibilbidea eta lana modu errazean ezagutzera
|
ematea
du helburu aipatu bildumak. Hogei urteotan, 54 sorta kaleratu dira aipatu bildumaren barruan.
|
|
2010
|
|
|
Han Viktor Hamburger laborategian egin zuen lan, Washingtongo Unibertsitateko Zoologia Institutuan (Sant Louis-en). Stanley Cohen-ekin lankidetzan egindako ikerketek azaldu zuten zelulak ugaltzen hasiko badira, lehenbizi horretarako agindua jaso behar dutela, eta agindu hori hazte faktore izeneko sustantzia batzuek
|
ematen
dutela. Bi ikerlariok Nobel saria jaso zuten 1986an, medikuntzan.
|
|
|
1947ko irailean onartu zuen Washingtongo Unibertsitateak egindako gonbidapena, Viktor Hamburger ikerlariarekin lan egiteko. Sei hilabetez aritzeko asmoa zuen hasieran, baina 30 urte
|
eman
zituen. Hementxe egin zituen bere ikerketarik garrantzikoenak, eta hauei esker lortuko du gerora Nobel saria.
|
|
|
Egun gutxi entzun eta nekez ikusten du baina ez da geldirik egotekoa: ikertzen, hitzaldiak
|
ematen
, baliabide gutxi dutenei laguntzen... dihardu eten gabe: " Nerabe nintzela ez ezkontzea erabaki nuen.
|
|
|
Hazkuntza faktoreei buruz egindako lanagatik izan ziren sarituak 1986an. Hazkuntza faktoreak (Nerve Growth Factor) hazten ari diren animalien zelulei buruzko informazioa
|
ematen
duten proteinak dira. Hauek hazkuntza erregulatzen dutenez, etorkizunean erabilpen bikaina izan dezakete eta dute kaltetutako ehunen sendakuntzan.
|
|
|
Hauek hazkuntza erregulatzen dutenez, etorkizunean erabilpen bikaina izan dezakete eta dute kaltetutako ehunen sendakuntzan. Bestalde, kantzerraren sendatze bidean ere, laguntza handia
|
eman
du zelulen hazkuntza faktoreen ulermenak, zeren eta minbizia zelulen kontrolik gabeko hazkuntza besterik ez baita.
|
|
|
zuzen eta laster hor da, SDNa eta demokrazia handiak ez badira berehala higitzen! Abisua abisuaren gain
|
ematen
du, baina alferrik. Iheslarien alde ahal zuena eginik, Cassin Baionara heltzen da ekainaren 18an.
|
|
|
Frantses Indar Libreen baitan, euskaldun gudari talde baten eraketa hitzartzen du. Churchillen debekuak tratua deseginen du, Francori munduko gerlan sartzeko estakururik ez baitio
|
eman
nahi. Garai haietan Cassin BBCtik usu mintzo da:
|
|
|
Baionako etxe on guzietan bezala, neskameak eta hazama guziak euskaldunak zituzten, eta hola berak entzun eta ikasi zituen lehenbiziko kantuak euskara hutsezkoak izan ziren. Halaxe du jasoa Jean Louis Davant-ek Piarres Charriton apezak Rene Cassini 1966an Parisa egin zion bisitaren berri
|
ematen
duen eskutitzean: " Espainiako euskaldun aterpetu politikoei kasu egiten zien Frantziako euskaldun apez bezala agertu naizenetik, atera jin zait harrera egitera, ene harridurako kantu hau abestuz:
|
|
|
Badirudi emazteen arteko harremanak onak zirela eta amari oso atxikia egon arren haurrak beste emazteak ere amatzat hartzen zituela. Lau amen maitasunaz gozatu izanak babes giro handia
|
eman
zion Mandelaren haurtzaroari.
|
|
|
1961ean, Mandela Umkhonto we Sizwe (MK), ANCren beso armatuko buru egin zuten (bera izan zen fundatzaileetako bat), eta bere helburua nazioartean babesa lortzeaz gain, taldea sortu eta entrenamendu militarra
|
ematea
izan zen. Gobernua eta militarrak helburu zituzten sabotajeak egin zituzten, baita gerrilla guda baterako planak egin ere, sabotajeek ez bazuten apartheidaren gainbehera eta amaiera ekartzen.
|
|
|
Nelson Mandela Robben Uharteko kartzelan sartu zuten 27 urte zituela eta bertan
|
eman
zituen hurrengo 18 urteak. Kartzelan zegoen bitartean, bere izen onak gora egin zuen eta berehala Hegoafrikako lider beltzik esanguratsuenetakotzat hartzen hasi ziren.
|
|
|
Pilotu horiek babesik gabe geratzen ziren lurralde ezezagun batean. Egoera horri irtenbidea
|
emateko
, zenbait euskaldunek parte hartu zuten Comète sarea erakunde frantses belgikarra sortu zuten Bruselan. Itxuraz, txikia eta liraina zen Andrée de Jongh erizainak aurkeztu zion sarea antolatzeko ideia Bilboko britainiar kontsulatuko kontsulordeari.
|
|
|
Zergatik izen hori? Dédée k aterperatuen ihesaldiari
|
eman
nahi zion lastertasunagatik. Dirua britainiarrek jarri zuten; zuzendaritza, berriz, belgikarren eskuetan gelditu zen. Asmoa zen Bruselatik babesleku batzuk bilatzea eta behin Baiona aldera helduta, zenbait mugalarik Hegoaldera ekartzea hegazkinlariak, leku seguruagora.
|
|
|
kondesa izendatu zuten, armadaren teniente koronel, Leopoldo erregearen Ordenaren eta Frantziako Légion d' Honneur eko kide, adibidez. Baina Dédée ez zen pozik bizi ingurukoei laguntza
|
eman
gabe, eta 1955 urtera arte Afrikako zenbait erietxe eta legenardun tokitan aritu zen lanean, Kongon, Etiopian, Kamerunen eta Senegalen.
|
|
2011
|
|
|
XX. mendearen hasierako sona handiko idazle eta saiogile britainiarra izan zen Virginia. Argitaratu zituen lanez gain, gorabehera handiko bizimodua izan zuelako
|
eman
zen ezagutzera eta gainera, heriotza dramatikoa izan zuen. Hurrengo lerrootan irakurri ahal izango duzue horren guztiaren berri.
|
|
|
Beraz, ustez onena dena egingo dut. Ahal den zoriontasunik handiena
|
eman
didazu. Alde guztietatik begiratuta, norbait izan daitekeen guztia izan zara.
|
|
|
Bertzaldean koroek erabiltzen dute. Aitak baliatu du gitarra batekin
|
emateko
gisan?.
|
|
|
Bera hor Irrintzi dantza eta kantu taldeko partaide zen. Inguruko 50 bat kantu bildu eta ezagutzera
|
eman
zituen, besteak beste. Labeguerie hil zen ebakuntza baterako loarazi eta betiko lo geratuta.
|
|
|
Hiletara lau mila bat lagun joan omen ziren, 1980an. Xalbador bertsolariak azken hatsa
|
eman
zuenean berekin zen Labeguerie medikua. Oso bertsozalea zen medikua, herriz herri zebilena bere lanean, eta dantza, bertso, doinu, lexiko eta esaera zaharrak bildu zituen.
|
|
|
Gai jartzaile izan zen, eta txapelketako bertso epaile ere bai. Txomin Ezpondaren ustez, Labegueriek ospea
|
eman
zion bertsolaritzari, bertsolarien mahai berean eserita agerian jarriz inportantea zela bertsoa, ez, hitzaren jolas, hutsa.
|
|
|
Revendication. AZKEN HATSA
|
EMAN
. Fallecer. Mourir.
|
|
|
Parce qu' il n? était pas d, accord. EZAGUTZERA
|
EMAN
. Dar a conocer. Faire connaître.
|
|
|
Baina, aldi berean, lagunei euskararen inguruan galdezka hasi nintzaien. Hitz batzuk ikasteko aurreneko pausuak Mikel Laboaren kanta batzuekin
|
eman
nituen. Oso musika polita iruditu zitzaidan eta abestietan zertaz ari zen jakin nahi izan nuen.
|
|
|
L. M. Batzuetan gure familiak Babelgo Dorrea
|
ematen
du, zeren azken finean denetarik hitz egiten baita. Normalean laurok, hau da, bi semeak, emaztea eta laurok elkarrekin gaudenean, euskaraz hitz egiten dugu.
|
|
|
L. M. Jauzi kualitatibo bat
|
emateko
garai iritsi da. Unibertsitate honek ez ditu gizartearekin oso harreman sendoak eta gizarteak ez daki Unibertsitatean zer egiten dugun.
|
|
|
Hortaz, eta adibide bat jartzearren, zergatik ez dugu pentsatzen Unibertsitate mailan ba ote daukagun zerbitzuak eskaintzeko nolabaiteko institutu bat sortzeko aukera? Hau da beste jauzi kualitatibo bat
|
emateko
garaia iritsi dela esaten dudanean adierazi nahi dudana, adibide bat aipatzearren.
|
|
|
Baina, bueno, dena den, zarata mota hau nahiko ondo eramaten dut. Gehien molestatzen nauena da, zera, sustoa
|
ematen
didaten zaratak. Adibidez, lasai lasai egonda, derrepente indar handiz itxitako ate bat edo garrasi exajeratu bat, gehiegizkoa dena.
|
|
|
Horiek nire onetik ateratzen naute. Baina, batez ere beldurtu egiten nautelako, sustoa
|
ematen
nautelako(= didatelako). Korrika joan eta ikusten dudanean garrasiaren motiboa zein den, beno, orduan ni hasten naiz garrasika.
|
|
|
Aurtengoan parte hartzeko asmorik ba al duzu? Aurtengorako ere izena
|
eman
nuen, baina, zoritxarrez, ez didate dortsalik eman eta gogoarekin geratuko naiz. Hurrengo urtean izan du.
|
|
|
Aurtengoan parte hartzeko asmorik ba al duzu? Aurtengorako ere izena eman nuen, baina, zoritxarrez, ez didate dortsalik
|
eman
eta gogoarekin geratuko naiz. Hurrengo urtean izan du.
|
|
|
Nire kabuz ibiltzen naiz normalean. Duatloiren bat egiten badut, talderen bati esan diot posible ote den nik bertako taldekide bezala izen
|
ematea
, baina, bestela, beti ibili izan naiz neure kabuz.
|
|
|
Horrez gain, De la Fuentek aurreratu zuen nazioarteko konpainia gehiagorekin harremanetan daudela eta seguruenik 2012an AEBetako Carnivale enpresaren barku batzuek geldialdia egingo dutela Bilbon. Estreinako joanaldian ferry honek Ingalaterrako turistak izan zituen bidaiari eta kamioi eta guzti bidaiatu zuten garraiolariak pozik zeuden, oro har, ontzi berri honek
|
emandako
zerbitzuarekin; hala jakinarazi ziguten kazetarioi, baina ez ziren iritzi berekoak Santurtziko ostalariak. Izan ere, orain barkuak bidaiariak Zierbenan hartzen dituenez, jaitsi egin da Santurtzin, herrian, gelditzen diren bidaiarien kopurua; eta horren kexu dira bertan negozioak dituztenak.
|
|
|
Berlinera joateko asmoa nuen, Filosofia bukatzera, baina, hegazkina Madrilen gelditzen zenez, mahats bilketara joan nintzen hamar egunerako. Han, Euskal Herriko neska bat ezagutu nuen eta, buelta batzuk
|
eman ondoren
Gasteiza, Hego Amerikara, Hernanin bukatu nuen. Badira jada hogeita bost urte.
|
|
|
Giro berezi bat dago hemen bizi zarela sentitzeko. Gero, irakaslea naizenez, ikasteko aukera
|
eman
zidaten, hiru urtez, eta hizkuntza eskakizuna lortu bezain pronto Goierrira bidali ninduten, klase guztiak euskaraz ematera. Hasiera oso gogorra izan zen, baina ikasleek asko lagundu zidaten.
|
|
|
Giro berezi bat dago hemen bizi zarela sentitzeko. Gero, irakaslea naizenez, ikasteko aukera eman zidaten, hiru urtez, eta hizkuntza eskakizuna lortu bezain pronto Goierrira bidali ninduten, klase guztiak euskaraz
|
ematera
. Hasiera oso gogorra izan zen, baina ikasleek asko lagundu zidaten.
|
|
|
Liburu bat ere idatzi zenuen," Almarion: Historias arrancadas al olvido" eta sari bat irabazi zenuen, Bernardo Atxagak
|
emandako
saria, gainera. Bai errekonozimendu handia izan zen, ikusteko atzerritik etorritakoek guri zer emana eta zer erakutsia ere badaukatela.
|
|
|
Batetik, osasunLingua izeneko sistema dago erabilgarri, eta, aldi berean, Dualia enpresak sortutako teknologia aplikazio berria dute eskuragarri osasun zerbitzuko profesionalek. Gure amak dio, arrazoi osoz, aniztasuna ez dela aldaketa bakarra izan, beste asko ere
|
eman
direla; gizarte berria dela oraingoa, eta teknologia berriek sekulako iraultza ekarri dutela, eta, horren ondorioz, pertsonen arteko komunikazioa ere izugarri aldatu dela. Arrazoi du, bai, gure amak!
|
|
|
Sanitarioaren eta pazientearen arteko komunikazioa hobetu egin du itzulpen zerbitzu berriak, erraztu egin du sanitarioaren lana eta diagnostiko zehatzagoak egiteko aukera eskaintzen die profesionalei. Aplikazio erabilerraza Dualiaren aplikazioa erabiltzea oso erraza da; 51 hizkuntza menderatzen dituen itzultzaile sarea eskaintzen du, eta hizkuntzak ezarri ditzakeen mugak gainditzeko aukera
|
ematen
die erabiltzaileei." Sanitario batek pazientea ulertzeko arazoak dituenean, sakelako telefono baten bidez harremanetan jar daiteke Dualiaren plataformarekin, eta mikrofono zein entzungailu banarekin pazienteak eta sanitarioak bakoitzak berea itzultzaileak bitartekaritza eskaini eta berehala elkar ulertzeko aukera ematen die", adierazi digute Txus Perezek eta Igor Juaristik, Dualia enpre... Ia bi mila erabiltzaile ditu plataformak, eta horien artean dira Osakidetzako erabiltzaileak.
|
|
|
Sanitarioaren eta pazientearen arteko komunikazioa hobetu egin du itzulpen zerbitzu berriak, erraztu egin du sanitarioaren lana eta diagnostiko zehatzagoak egiteko aukera eskaintzen die profesionalei. ...a eskaintzen du, eta hizkuntzak ezarri ditzakeen mugak gainditzeko aukera ematen die erabiltzaileei." Sanitario batek pazientea ulertzeko arazoak dituenean, sakelako telefono baten bidez harremanetan jar daiteke Dualiaren plataformarekin, eta mikrofono zein entzungailu banarekin pazienteak eta sanitarioak bakoitzak berea itzultzaileak bitartekaritza eskaini eta berehala elkar ulertzeko aukera
|
ematen
die", adierazi digute Txus Perezek eta Igor Juaristik, Dualia enpresakoek. Ia bi mila erabiltzaile ditu plataformak, eta horien artean dira Osakidetzako erabiltzaileak.
|
|
|
Kalitatezko eskaintza egitea ezinbestekoa dela ondo baino hobeto dakite, eta argitu digute orain arteko esperientzia oso ona izaten ari dela Euskadiko osasun zentroetan. Arrasateko mugimendu kooperatibistaren sortzailea izan zen Jose Maria Arizmendiarrietak zioen mundua ez zaigula begira egoteko
|
eman
, eraldatzeko baizik. Gure amak, eraldaketa hori, batzuetan behintzat, zalantzan jartzen badu ere, txalotu egiten du bizitza errazteko balio duenean; izan ere, aldaketa eta eraldaketa guztiak ez dira onak izaten.
|
|
|
Erditze naturala emakumearen fisiologia oinarri hartuta
|
ematen
den erditzea da, eta ez da prozedura obstetrikorik erabiltzen (beharrezkoak ez badira). Epidurala, episiotomia, oxitozina, etab. ez dira erditzeko modu horretan sartzen.
|
|
|
Erditzeko jarrera hori ez zuten arbasoengandik ikasi, instintiboa zen. Esperientzia eta jakinduria zuten emakumeak haurdun zeuden emakumeei laguntza
|
ematera
pasatu ziren, eta horrela eman ziren emaginaren lanaren lehenengo urratsak. Prozesuak horrela izaten jarraitu zuen ipurmasailei eusteko aulki antzeko tresna bat sortu arte.
|
|
|
Erditzeko jarrera hori ez zuten arbasoengandik ikasi, instintiboa zen. Esperientzia eta jakinduria zuten emakumeak haurdun zeuden emakumeei laguntza ematera pasatu ziren, eta horrela
|
eman
ziren emaginaren lanaren lehenengo urratsak. Prozesuak horrela izaten jarraitu zuen ipurmasailei eusteko aulki antzeko tresna bat sortu arte.
|
|
|
XIX. mendearen bukaeran, ondo ateratako lehenengo zesarea burutu zen. 1950 hamarkadan, teknologia berrien agertzearekin batera, aurrerapauso handia
|
eman
zen obstetrizian, umearen bihotz maiztasunaren neurketa ahalbidetzen zuen makina sortuz. 1974 urtera arte, ez zen zalantzan jarri etzanda erditzeko jarreraren eraginkortasuna, harik eta Brasilen, tradizioa berreskuratuz, aulkien erabilpena sustatzen hasi ziren arte.
|
|
|
Gaur egungo egoera Teknologiaren erabilpena oso dago zabalduta, naturala den prozesu bat prozedura mediko konplexu bihurtuz. Minari aurre egiteko, epidurala
|
ematen
da, dilatazioa errazteko oxitozina, nahi gabeko perineoaren urradurarik ez gertatzeko episiotomia egiten da. Umea ateratzen ez bada fortzepsak erabiltzen dira, eta prozesua txarto joanez gero, berriz, zesarea.
|
|
|
Zilbor hestea ez dute berehala moztuko, eta erditu ondorengo uneetan ama bere ume jaio berriarekin egongo da, ez baitiote kenduko garbitzeko eta beste prozedura batzuk egiteko berak nahi izan arte. Ondorioak Esan dezakegu erditze naturala dela biologikoki
|
eman
litzatekeen prozedura. Prozedura obstetrikoen kontrako ondorioak ikusita, eta OMEk esandakoa kontutan hartuz, arrisku kasuetan izan ezik erditze naturalak bultzatu behar lirateke, eta egoera arriskutsuetarako bakarrik utzi prozedura teknikoak.
|
|
|
Eusko Jaurlaritza duela gutxi hasi da langile batzuei etxetik lan egiteko aukera
|
ematen
, lana familiarekin batera dezaten. Jaurlaritzaren asmoa da horiekin proba egin eta epe laburrean kopurua handitzen joatea.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren adibidea Eusko Jaurlaritzak hemeretzi langileri
|
eman
die aukera astero hiru egunetan etxetik lana egiteko. Familia eta lana bateratzeko erraztasuna ematea eta langileen lanari errentagarritasuna ateratzea dira ekimenaren helburu nagusienak.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren adibidea Eusko Jaurlaritzak hemeretzi langileri eman die aukera astero hiru egunetan etxetik lana egiteko. Familia eta lana bateratzeko erraztasuna
|
ematea
eta langileen lanari errentagarritasuna ateratzea dira ekimenaren helburu nagusienak. HAEEko langilea den Ana Altunak dioenez, astero hiru egunetan Zarautzetik Gasteizera joan beharrean, etxetik lan eginez hobeto moldatzen da:
|
|
|
" Lehengo usadioak eta hitz egiteko erak ondo baino hobeto jasotzen dituzte Ahotsak ek Hegoaldean eta Eleketak Iparraldean egindako lanek. Guk ikuspegi dinamikoagoa
|
eman
nahi izan diogu: ez horrenbeste zer ondo bizi ginen eta zer ederra zen orduko Ikastola...
|
|
|
Apiril hasieran Etcheverria eta Duinat Cannesen izan ziren, Basque Audiovisual ekimenaren bitartez. Han hainbat telebistatako arduradunekin izan ziren, eta dagoeneko hitzartuta daukate oraingoz dokumentala den eta etorkizunean jarraipena izan dezakeen produktua Frantziako eta Quebec-eko telebistetan
|
emango
dutela. " Gure asmoa da Zinebin, Bilboko Dokumental eta Laburmetraien Nazioarteko Jaialdian, aurkeztea eta bitartean beste telebista, enpresa eta erakundeekin harremanetan jarraituko dugu".
|
|
|
Cobra taldeko margolariek kolore beroen garrantzia azpimarratu zuten. Tàpiesek eta Alberto Burrik pintura materikoari
|
eman
zioten lehentasuna, zarpailak, ehuna eta egur zatiak oihalean txertatuz. Vasarely errusiarrak optikaren eta efektu bisualen mundua landu zuen.
|
|
|
Iruñeko Alde Zaharrean, udaletxetik oso hurbil, Ansoleaga karrikako 9 zenbakian dago Zaldiko Maldiko kultura elkartea. Hogeita hamar urte bete dira izen horren pean euskaraz hitz egiteko eta batzeko txoko bat sortu zutenetik eta hiriburu zaharrean euskarari presentzia handiagoa
|
emateko
lanean jarri zirenetik. Emaitzak begi bistan daude.
|
|
|
esaterako, 1986an, bertso eskola martxan jarri zuten, gerora Bertsozale elkarteak bere gain hartuko zuena; luzaroan Nafarroako Euskal Kantu Txapelketako antolatzaileak izan ziren... Zaldiko Sariak Zaldiko Maldikoren beste marka bat urtero
|
ematen
dituzten sariek osatzen dute. Hala, 1987tik gaur egunera arte Nafarroan euskararen aldeko edo kontrako lanean nabarmendutako elkarte eta gizabanakoak saritzen dituzte:
|